bold = Main text
     Rozdzial                                        grey = Comment text

2001 20 |             Wówczas krzyknęła: "Rabboni!<, i padła mu do nóg. On zaś
2002 20 |                chodził z innymi do Emmaus, i wrócili co żywo, mówiąc: "
2003 20 |            Prawdziwie zmartwychwstał Pan." I poczęli się spierać przy
2004 20 |                    im: "Pokój z wami.""~ ~"I widziałem Go, jako widzieli
2005 20 |                   a On. był jako światłość i jako szczęśliwość serc naszych,
2006 20 |               uwierzyli, że zmartwychwstał i że morza wyschną, góry się
2007 20 |                  wkładał palce w Jego rany i dotykał boku Jego, a potem
2008 20 |                     a potem padł Mu do nóg i wołał: "Pan mój i Bóg mój!"
2009 20 |                   do nóg i wołał: "Pan mój i Bóg mój!" Któren mu odpowiedział: "
2010 20 |                    widzieli, a uwierzyli." I te słowa słyszeliśmy, i
2011 20 |                    I te słowa słyszeliśmy, i oczy nasze patrzyły na Niego,
2012 20 |                   nami." Winicjusz słuchał i działo się z nim coś dziwnego.
2013 20 |                 trzeba by być chyba ślepym i zaprzeć się własnego rozumu,
2014 20 |                łzach, w jego całej postaci i w szczegółach zdarzeń, które
2015 20 |                    powtarzał: "Widziałem!"~I opowiedział im wszystko
2016 20 |                 kaptury, by słyszeć lepiej i by nie uronić żadnego z
2017 20 |             uczniami po tamtejszych gajach i nad wodami, że ten cmentarz
2018 20 |                    było zachwyt bez granic i zapomnienie życia, i szczęście,
2019 20 |                granic i zapomnienie życia, i szczęście, i niezmierzoną
2020 20 |            zapomnienie życia, i szczęście, i niezmierzoną miłość. Widocznym
2021 20 |                   się pod stopy Zbawiciela i przesłaniać Go, i zmywać
2022 20 |               Zbawiciela i przesłaniać Go, i zmywać przed oczyma apostołów,
2023 20 |                    się miano woli ku niebu i nastała chwila jakby oczekiwania,
2024 20 |                  pasie powierzone mu owce, i pobłogosławić jego i stado.~
2025 20 |                 owce, i pobłogosławić jego i stado.~I dla tych ludzi
2026 20 |                pobłogosławić jego i stado.~I dla tych ludzi nie było
2027 20 |                 Winicjusza za róg płaszcza i szepnął:~- Panie, tam, niedaleko
2028 20 |                   otrząsnął się jak ze snu i zwróciwszy się w kierunku
2029 21 |         niepojętych rzeczy, jakie słyszał, i widział przed sobą tylko
2030 21 |                    piersi jak dziki zwierz i przygnieść je aż do utraty
2031 21 |             zaledwie wierzył własnym oczom i własnemu szczęściu. Gdyby
2032 21 |                   miał przepełnioną głowę, i czy nie śni. Ale nie było
2033 21 |                 wątpliwości: widział Ligię i dzieliła go od niej odległość
2034 21 |                    zesunął się jej z głowy i rozrzucił włosy; usta miała
2035 21 |               Apostołowi, twarz zasłuchaną i zachwyconą. W płaszczu z
2036 21 |                    widział jej piękniejszą i mimo całego zamętu, jaki
2037 21 |                tęsknoty, uwielbienia, czci i żądzy. Czuł rozkosz, jaką
2038 21 |                 sprawiał mu sam jej widok, i napawał się nią jakby ożywczą
2039 21 |             czyniła na nim wrażenie kwiatu i duszy. Ale tym bardziej
2040 21 |                  lub posiadał na Wschodzie i w Rzymie. Czuł, że oddałby
2041 21 |                   wszystkie, a z nimi Rzym i świat w dodatku.~Byłby się
2042 21 |               dodatku.~Byłby się zapatrzył i zapamiętał zupełnie, gdyby
2043 21 |               tymczasem zaczęli się modlić i śpiewać. Za chwilę zagrzmiało:
2044 21 |                    jak najprędzej za Ligią i pochwycić ją w drodze lub
2045 21 |            albowiem nie zdjęliśmy kapturów i ludzie patrzą na nas.~Tak
2046 21 |                 było rozpoznać po wzroście i postawie.~- Pójdziemy za
2047 21 |               wejścia do domu niewolnikami i zabierzesz ją.~- Nie! -
2048 21 |                   Wejdziemy za nią do domu i porwiemy ją natychmiast:
2049 21 |                 Tak jest - rzekł lanista - i oddaję ci się, panie, jako
2050 21 |                 Lecz Chilo począł odradzać i zaklinać ich na wszystkich
2051 21 |                  sami narażą się na śmierć i co więcej, mogą ją wypuścić
2052 21 |                   miejscu lub opuści Rzym. I co uczynią? Dlaczego nie
2053 21 |                    narażać siebie na zgubę i całe przedsięwzięcie na
2054 21 |               jednak, że Grek ma słuszność i byłby może podał ucho jego
2055 21 |               siedmiu pijanych gladiatorów i żaden nie wyszedł z całymi
2056 21 |                 będzie w domu, porwę ci ją i zaniosę, dokąd chcesz.~Winicjusz
2057 21 |                    się słuchając tych słów i odrzekł: - Tak się stanie,
2058 21 |                jednak czekać jeszcze długo i kury poczęły piać na przedświt,
2059 21 |                    dwie niemłode niewiasty i pacholę; które świeciło
2060 21 |            dwieście osób. Winicjusz, Chilo i Kroto pomieszali się z owym
2061 21 |                myślał tylko o jej porwaniu i przywykłszy w wojnach do
2062 21 |                   się w przeszłości stało, i rozumiał, dlaczego się stało.
2063 21 |                    od innych kobiet istotę i że nadzieja, aby ją także
2064 21 |                 temu światu, w którym żył, i że Ligia, gdyby go nawet
2065 21 |                     za jaką ubiegał się on i Petroniusz, i dwór cezara,
2066 21 |               ubiegał się on i Petroniusz, i dwór cezara, i cały Rzym.
2067 21 |                 Petroniusz, i dwór cezara, i cały Rzym. Każda inna z
2068 21 |                    mogła być tylko ofiarą. I myśląc o tym daznawał piekącego
2069 21 |                    daznawał piekącego bólu i gniewu, czuł zaś zarazem,
2070 21 |             wydawało mu się rzeczą możliwą i tego był prawie pewien,
2071 21 |              męstwo, jego potęga są niczym i że z nią sobie nie poradzi.
2072 21 |              Przekonany, że ta siła miecza i pięści, która zawładnęła
2073 21 |                 sobie pytanie: co to jest?~I nie umiał sobie jasno odpowiedzieć,
2074 21 |                 cmentarza, zebranego tłumu i Ligii, zasłuchanej całą
2075 21 |             opowiadającego o męce, śmierci i zmartwychwstaniu Boga-człowieka,
2076 21 |        Boga-człowieka, który odkupił świat i obiecał mu szczęście po
2077 21 |          niebezpieczeństwem życia odszukał i wskazał ją. Ale czegóż od
2078 21 |                 się podejmował ją porywać, i kto mógł nawet wymagać czegoś
2079 21 |               oddanego rozmyślaniom, nauce i cnocie? Co się stanie, jeśli
2080 21 |                   Aleksandra Macedońskiego i gdyby przynajmniej szlachetny
2081 21 |                  które dyktuje roztropność i doświadczenie?~Winicjusz
2082 21 |                    wydobył kieskę zza pasa i rzucił ją między palce Chilonowi.~-
2083 21 |                    palce Chilonowi.~- Masz i milcz.~Grek poczuł, że była
2084 21 |                  że była niezwykle ciężka, i nabrał odwagi.~- Cała moja
2085 21 |              albowiem jesteś całym bogiem, i nadal nie zapomnisz o słudze
2086 21 |                   Jakieś kilka staj ogrodu i domek, choćby z najmniejszym
2087 21 |                  że pół Rzymu rozbudzi się i przyjdzie wam w pomoc. Co
2088 21 |           przyjdzie wam w pomoc. Co za zła i nierówna droga! Oliwa wypaliła
2089 21 |                  wypaliła się mi w latarce i gdyby Kroto, który równie
2090 21 |                  chciał mnie wziąć na ręce i donieść aż do bramy, naprzód
2091 21 |                 który przedstawiał ubóstwo i litość jako dwie najprzedniejsze
2092 21 |                lada jakiego chrześcijanina i że łatwiej słońcu przeniknąć
2093 21 |                   uderzenie głową w brzuch i zobaczymy, kto wygra.~-
2094 21 |                 Przydrożne drzewa, budynki i rozrzucone tu i owdzie pomniki
2095 21 |                    budynki i rozrzucone tu i owdzie pomniki grobowe poczęły
2096 21 |              otwarcie bram, prowadząc osły i muły obładowane warzywem;
2097 21 |              wieziono zwierzynę. Na drodze i po obu stronach leżała przy
2098 21 |                   do siebie po niewolników i lektykę i nie słuchał tej
2099 21 |                   po niewolników i lektykę i nie słuchał tej słoniowej
2100 21 |             przyszło dotąd na myśl, że już i między żołnierzami mogą
2101 21 |                    mogą być chrześcijanie, i ze zdumieniem pomyślał,
2102 21 |                 widocznie coraz nowe dusze i szerzy się nad wszelkie
2103 21 |                pojęcie. Uderzyło go też to i ze względu na Ligię, przekonał
2104 21 |                   teraz iść za Ligią dalej i ostrożniej, by nie zwrócić
2105 21 |                począł też narzekać na rany i strzykanie w nogach i pozostawał
2106 21 |                 rany i strzykanie w nogach i pozostawał coraz bardziej
2107 21 |             jeszcze długo, aż na Zatybrze, i słońce było już bliskie
2108 21 |                     Apostoł, stara kobieta i pacholę udali się wzdłuż
2109 21 |                   pacholę udali się wzdłuż i w górę rzeki, starzec zaś
2110 21 |                    niższego wzrostu, Ursus i Ligia wsunęli się w wąski
2111 21 |                  wsunęli się w wąski vicus i wszedłszy jeszcze ze sto
2112 21 |         pięćdziesiąt kroków za Winicjuszem i Krotonem, stanął zaraz jak
2113 21 |                     stanął zaraz jak wryty i przycisnąwszy się do muru
2114 21 |                 Idź - rzekł mu Winicjusz - i obacz, czy ten dom nie wychodzi
2115 21 |                 miał skrzydełka Merkurego, i za chwilę powrócił.~- Nie -
2116 21 |              Apollina, Westę, Kibelę, Izys i Ozyrysa, na Mitrę, Baala
2117 21 |                   Ozyrysa, na Mitrę, Baala i wszystkie bogi ze Wschodu
2118 21 |                  wszystkie bogi ze Wschodu i Zachodu, zaklinam cię, panie,
2119 21 |                    w swą herkulesową pierś i kiwać swą nierozwiniętą
2120 21 |             rozkazującym głosem Winicjusz.~I po chwili znikneli obaj
2121 21 |                  rogu, najbliższej uliczki i jął wyzierać zza węgła czekając,
2122 22 |                   budowano tak pośpiesznie i licho, że nie było niemal
2123 22 |                prawdziwe ule, zbyt wysokie i zbyt wąskie, pełne komórek
2124 22 |                 zbyt wąskie, pełne komórek i zakamarków, w których gnieździła
2125 22 |             większej części wystrzępionych i podartych lub połatanych
2126 22 |               zasłon.~Godzina była wczesna i na podwórku żywej duszy.
2127 22 |                  się być jedynym wyjściem, i przetrząsnąć wszystkie mieszkania,
2128 22 |                względu było niebezpiecznym i rozpytywanie się obcych
2129 22 |                    człowiek z sitem w ręku i zbliżył się do fontanny:~
2130 22 |              albowiem stali w mroku sieni, i począł spokojnie opłukiwać
2131 22 |                 czynność, wziął mokre sito i zniknął z nim razem za zasłoną.
2132 22 |                   razem za zasłoną. Kroton i Winicjusz ruszyli za nim,
2133 22 |                   kilku mirtowych krzaków, i mały domek, przylepiony
2134 22 |            Winicjusz da się poznać wigilom i wezwie ich pomocy.~Ursus
2135 22 |                złożył sito na balustradzie i zawrócił ku nim.~- A czego
2136 22 |                    rzucił się - jak tygrys i w jednej chwili, zanim Lig
2137 22 |                   drzwiom domku, pchnął je i znalazł się w ciemnej nieco
2138 22 |                    towarzyszył dziewczynie i Ursusowi w drodze z Ostrianum.~
2139 22 |                 rozpoznać, chwycił ją wpół i uniósłszy w górę, rzucił
2140 22 |                    Kaptur spadł mu z głowy i wówczas na widok tej znanej
2141 22 |              gardle. Chciała wołać o pomoc i nie mogła. Również na próżno
2142 22 |                   zesunęły się po kamieniu i byłaby straciła przytomność,
2143 22 |                   tył, z przechyloną głową i z usta-mi we krwi. Ujrzawszy
2144 22 |                 uderzył pięścią w tę głowę i w jednym mgnieniu oka skoczył
2145 22 |                 ziemia zakręciła się z nim i światło dnia zgasło w jego
2146 22 |                   przeciw ulicznej hołocie i tym zaskarbi sobie nowe
2147 22 |                    hałasu, to ją spłoszą."~I myśl o tym nie była mu zresztą
2148 22 |                znów potrzebny Winicjuszowi i znów potrafi z niego wycisnąć
2149 22 |             bogowie, pozwólcie mi tylko...~I nagle urwał, zdawało mu
2150 22 |                  tamując dech w piersiach.~I nie mylił się, z. sieni
2151 22 |                    się do wpół jakaś głowa i poczęła się rozglądać dookoła.~
2152 22 |                   dlaczego ona nie krzyczy i po co wyglądają na ulicę?
2153 22 |                  wyglądają na ulicę? Ludzi i tak muszą napotkać, bo nim
2154 22 |                 bogów nieśmiertelnych!..."~I nagle resztki włosów zjeżyły
2155 22 |                 przez ramię ciałem Krotona i rozejrzawszy się raz jeszcze,
2156 22 |            przebiegł szybko koło narożnika i zniknął za następnym domem.
2157 22 |              dzwoniąc zębami z przerażenia i z chyżością, która by nawet
2158 22 |                    mnie z daleka, to dogna i zabije - mówił sobie. -
2159 22 |                   mnie z rąk tego demona."~I ten Lig, który zabił Krotona,
2160 22 |                    wszystkich bogów świata i we wszystkie mity, z których
2161 22 |                mógł zabić Bóg chrześcijan, i włosy zjeżały mu się znów
2162 22 |                 przebiegłszy kilka zaułków i spostrzegłszy jakichś robotników
2163 22 |                   siadł więc na progu domu i począł rogiem płaszcza obcierać
2164 22 |                 potem czoło.~"Stary jestem i potrzebuję spokoju" - rzekł.
2165 22 |                    na jakąś boczną uliczkę i znów ogarnęła go pustka.
2166 22 |              dojmujący chłód, więc powstał i przekonawszy się, że nie
2167 22 |                    połamał kości; to pewno i dusza Winicjusza kwili tam,
2168 22 |                   pan znany w całym Rzymie i trybun wojskowy. Śmierć
2169 22 |                  do wigilów?...~Tu zamilkł i począł się namyślać, lecz
2170 22 |                 nie ja?... Jego wyzwoleńcy i niewolnicy wiedzą, żem do
2171 22 |                sądzie, żem jej nie chciał, i tak powiedzą, żem ja jej
2172 22 |              gdybym milczkiem opuścił Rzym i przeniósł się gdzieś daleko,
2173 22 |                   tym większe podejrzenie.~I tak, i tak było źle. Chodziło
2174 22 |                większe podejrzenie.~I tak, i tak było źle. Chodziło tylko
2175 22 |                 opowiedzieć, co się stało, i choćby padło na niego jakoweś
2176 22 |                 Winicjusz został zdradzony i zamordowany skutkiem zmowy.
2177 22 |                   policję w całym państwie i który niechybnie postarałby
2178 22 |                   udać się wprost do niego i nie opowiedzieć mu, co się
2179 22 |                  był człowiekiem spokojnym i Chilo mógł być pewnym przynajmniej
2180 22 |                    potężnego, augustianina i wysokiego urzędnika wojskowego,
2181 22 |                 także pójść do Petroniusza i liczyć na nagrodę... Szukałem
2182 22 |                udać się do piekarza Demasa i spytać o to Ursusa. Ale
2183 22 |                    że to sprawa nieczysta, i że chciał go do niej namówić
2184 22 |           potrzebował pożywić się, wykąpać i wypocząć. Niespana noc,
2185 22 |                    noc, droga do Ostrianum i ucieczka z Zatybrza strudziły
2186 22 |                   Winicjusz dał mu w domu, i tę, którą mu rzucił w powrotnej
2187 22 |                  postanowił zjeść obficiej i napić się lepszego wina
2188 22 |                  lepszego wina niż zwykle.~I gdy wreszcie nadeszła godzina
2189 22 |                  się przede wszystkim spać i senność odjęła mu siły do
2190 22 |                     rzucił się na posłanie i zasnął w jednej chwili.
2191 22 |                     albowiem ktoś szuka go i chce się z nim widzieć w
2192 22 |                naprędce płaszcz z kapturem i kazawszy się niewolnicy
2193 22 |             naprzód ostrożnie na zewnątrz.~I zmartwiał! Albowiem przez
2194 22 |                    ów widok uczuł, że nogi i głowa jego stają się zimne
2195 22 |                 Powiedziałam mu, że jesteś i że śpisz, panie - odrzekła
2196 22 |             zbliżył się do drzwi cubiculum i schyliwszy się wsadził do
2197 23 |                 mógł zrozumieć, gdzie jest i co się z nim dzieje. W głowie
2198 23 |                 dzieje. W głowie czuł szum i oczy jego były zakryte jakby
2199 23 |              jednak wracała mu przytomność i wreszcie przez ową mgłę
2200 23 |                     trzymał jego lewą rękę i dotykając jej wzdłuż łokcia
2201 23 |               wzdłuż łokcia aż do ramienia i obojczyka, zadawał mu właśnie
2202 23 |                     opatrywałem wiele ran, i z zysków, jakie mi przynosiło
2203 23 |                  wykupiłem wreszcie siebie i swoich... Rana w głowie
2204 23 |                    młodzieńcowi dziewczynę i pchnął go na mur, ów widocznie,
2205 23 |             zasłonił się ręką, którą wybił i złamał, ale przez to ocalił
2206 23 |                    przez to ocalił głowę - i życie.~- Niejednego już
2207 23 |                     odpowiedział Kryspus - i słyniesz jako biegły lekarz...
2208 23 |                  ja zaś, który znam ciebie i twoją miłość dla Chrystusa,
2209 23 |                    musimy myśleć o rannym.~I to rzekłszy począł nastawiać
2210 23 |                  następnie obwiązał szybko i silnie, aby je unieruchomić.~
2211 23 |             operacji rozbudził się znowu - i ujrzał nad sobą Ligię.~Stała
2212 23 |                    od czasu do czasu gąbkę i zwilżał nią jego głowę.~
2213 23 |                   głowę.~Winicjusz patrzył i oczom nie wierzył. Zdawało
2214 23 |                   przed nim drogie widmo - i po długiej dopiero chwili
2215 23 |                  tobą! - odrzekła z cicha.~I stała z wyciągniętymi przed
2216 23 |                     z twarzą pełną litości i żalu.~On zaś patrzył na
2217 23 |              Patrzył na jej twarz, bledszą i szczuplejszą niż dawniej,
2218 23 |                   czoło poczęło różowieć - i naprzód pomyślał, że ją
2219 23 |                   wtóre, że ta jej bladość i to jej ubóstwo są jego dziełem,
2220 23 |                   z domu, gdzie ją kochano i gdzie ją otaczał dostatek
2221 23 |                  gdzie ją otaczał dostatek i wygody, a wtrącił do tej
2222 23 |               wtrącił do tej mizernej izby i odział w ten nędzny płaszcz
2223 23 |                    w najdroższe złotogłowy i we wszystkie klejnoty świata,
2224 23 |                zdumienie, trwoga, litość - i żal tak wielki, że byłby
2225 23 |            Winicjusza, który miał poczucie i tych krzywd, które jej dawniej
2226 23 |               które jej dawniej wyrządził, i tej, którą chciał wyrządzić
2227 23 |                  że mówi umiłowana kobieta i że w odpowiedzi jej jest
2228 23 |                    jakaś osobista tkliwość i wprost nadludzka dobroć,
2229 23 |                    niemoc, zarazem ogromna i słodka. Doznał takiego wrażenia,
2230 23 |                   tym, że mu jest dobrze - i że jest szczęśliwy. Myślał
2231 23 |                 obmywać ranę w jego głowie i przyłożył do niej maść gojącą.
2232 23 |           opatrunku ból prawie minął. Rany i stłuczenia poczęły tężeć.
2233 23 |             Glaukiem, zbliżył się do łóżka i rzekł:~- Winicjuszu, Bóg
2234 23 |                    opatrzyliśmy twoje rany i jako rzekła Ligia, będziemy
2235 23 |              możemy. Zostań więc w spokoju i pomyśl, czyli godziłoby
2236 23 |              pozbawiłeś opiekunów, dachu - i nas, którzyśmy ci dobrym
2237 23 |                    im nie tylko o prefekta i policję, ale że nie mając
2238 23 |                  ale że nie mając zaufania i do niego także, chcą zabezpieczyć
2239 23 |                zdrowa - więc oto tabliczki i styl: napisz do sług, aby
2240 23 |              ciebie dziś wieczór z lektyką i odnieśli cię do twego domu,
2241 23 |                  nadejdzie z synem swoim - i owo pacholę odniesie twój
2242 23 |                  chcą go rozłączyć z Ligią i że gdy straci ją ponownie,
2243 23 |            wprawdzie, że zaszły między nią i nim rzeczy wielkie, na mocy
2244 23 |                 mają prawo mu nie uwierzyć i nie uwierzą. Przecie mógł
2245 23 |                     udać się do Pomponii - i przysiąc jej, że się pościgu
2246 23 |                  Pomponia byłaby odszukała i zabrała na powrót dziewczynę. -
2247 23 |                  nie zdołają ich wstrzymać i żadna uroczysta przysięga
2248 23 |                    rozpaczliwie przejednać i Ligię, i tych jej opiekunów -
2249 23 |           rozpaczliwie przejednać i Ligię, i tych jej opiekunów - jakimkolwiek
2250 23 |                 wydaje się zbawieniem, tak i jemu wydawało się, iż przez
2251 23 |                   wraz z wami na Ostrianum i słuchałem waszej nauki,
2252 23 |                   jesteście ludzie uczciwi i dobrzy. Powiedzcie owej
2253 23 |                    nim, wy zostańcie także i mnie pozwólcie zostać. Niech
2254 23 |                    przenosić. Jestem chory i mam złamane ramię, które
2255 23 |                    dni zostać nieruchome - i dlatego oświadczam wam,
2256 23 |                   człowiek zmarszczył brwi i rzekł:~- Pozwól mi odetchnąć.~
2257 23 |                  mu, żem Krotona sam zabił i że on to złamał mi rękę.
2258 23 |                    uczynię, na cienie ojca i matki mojej! - a więc możecie
2259 23 |                    panie - rzekł Kryspus - i wraz z wdową będzie miał
2260 23 |                    Winienem ci wdzięczność i wydajesz się dobrym i uczciwym
2261 23 |          wdzięczność i wydajesz się dobrym i uczciwym człowiekiem, ale
2262 23 |                    wezwał moich niewolniów i nie kazał im zabrać Ligii?
2263 23 |                    będę rozmawiał przy was i że przy was napiszę list
2264 23 |                   do domu, iżem wyjechał - i że innych posłańców, jak
2265 23 |                    znajdę... Rozważ to sam i nie drażnij mnie dłużej.~
2266 23 |                    dłużej.~Tu wzburzył się i twarz skurczyła mu się z
2267 23 |                  przyjmę jadła ni napoju - i niech śmierć moja spadnie
2268 23 |              śmierć moja spadnie na ciebie i na twoich braci. Czemuś
2269 23 |               czemuś nie kazał mnie zabić?~I pobladł z gniewu i osłabienia.
2270 23 |                  zabić?~I pobladł z gniewu i osłabienia. Lecz Ligia,
2271 23 |                 izby słyszała całą rozmowę i która była pewną, iż Winicjusz
2272 23 |                  nic jego śmierci. Raniony i bezbronny budził w niej
2273 23 |                    ofiarach, poświęceniach i miłosierdziu bez granic,
2274 23 |                rodzinę, stracone szczęście i zarazem uczyniło z niej
2275 23 |                 zbyt zaważył w jej, losach i zbyt się jej narzucił, by
2276 23 |             Myślała o nim po całych dniach i nieraz prosiła Boga o taką
2277 23 |                   go, zdobyć dla Chrystusa i zbawić. A teraz zdawało
2278 23 |                    że taka chwila nadeszła i że modlitwy jej zostały
2279 23 |                    twarzą jakby natchnioną i poczęła mówić tak, jakby
2280 23 |                    on zostanie między nami i my pozostaniemy z nim, dopóki
2281 23 |                 mówi przez nią moc wyższa, i uląkłszy się w sercu, pochylił
2282 23 |       posłuszeństwo Kryspa uczyniło dziwne i przejmujące wrażenie. Wydało
2283 23 |               kapłanką, którą otacza cześć i posłuch. I mimo woli poddał
2284 23 |                    otacza cześć i posłuch. I mimo woli poddał się także
2285 23 |                    napastniczą - zdobywczą i że jest jakby bezbronnym
2286 23 |                     Dla jego natury dumnej i samowolnej stosunek podobny
2287 23 |                  mu się w głowie pomieścić i które zdumiewałyby go nawet
2288 23 |                    szczęśliwy, że zostaje.~I chciał jej dziękować - z
2289 23 |                dziękować - z wdzięcznością i jeszcze z jakimś uczuciem
2290 23 |                  go tak, że nie mógł mówić i dziękował jej tylko oczyma,
2291 23 |               radość, że zostaje przy niej i że będzie mógł na nią patrzeć
2292 23 |              podała mu znów po chwili wody i gdy chwyciła go przy tym
2293 24 |               mógłby kazać pochwycić Ligię i zamknąć ją w swoim domu,
2294 24 |                tego uczynić nie powinien - i nie zdoła. Był człowiekiem
2295 24 |          człowiekiem samowolnym, zuchwałym i dość zepsutym, a w potrzebie
2296 24 |            poczucie sprawiedliwości, wiary i tyle sumienia, iż rozumiał,
2297 24 |                   się go w napadzie złości i w pełni sił, ale w tej chwili
2298 24 |              chwili był zarazem rozczulony i chory, więc chodziło mu
2299 24 |                  słyszał w Ostrianum naukę i opowiadanie Apostoła - poczęła
2300 24 |              Apostoła - poczęła się plątać i zacierać różnica między
2301 24 |          przypomniał im, co mówił o Greku, i znów zażądał, by sprowadzono
2302 24 |                  Kryspus zgodził się na to i postanowiono wysłać Ursusa.
2303 24 |                  jest człowiek podejrzliwy i chytry, który często, wzywany
2304 24 |               człowieka leśnego, a zarazem i wielka znajomość miasta,
2305 24 |              widział go tylko raz w życiu, i do tego w nocy. Wreszcie
2306 24 |                   Wreszcie tamten wyniosły i pewny siebie starzec, który
2307 24 |                   A zatem Winicjusz osłoni i mnie w potrzebie - rzekł
2308 24 |                       Nogi mam popuchnięte i iść tak daleko nie mogę.~-
2309 24 |                 tego, gdyż pójść musisz.~- I pójdę, ale z własnej chęci.
2310 24 |                  jestem człowiekiem wolnym i przyjacielem prefekta miasta.
2311 24 |               również sposoby na przemoc - i umiem zamieniać ludzi w
2312 24 |                   zamieniać ludzi w drzewa i zwierzęta. Ale pójdę - pójdę!
2313 24 |                   jeszcze nieco cieplejszy i kaptur, aby mnie nie poznali
2314 24 |                   Niedawno jestem w Rzymie i nigdy tam nie byłem, ale
2315 24 |                   nigdy tam nie byłem, ale i tam żyją zapewne ludzie,
2316 24 |                    był człowiekiem naiwnym i który słyszał Winicjusza
2317 24 |                    zatrzymał się na chwilę i rzekł:~- Nie kłam, stary
2318 24 |                   Winicjuszem na Ostrianum i pod naszą bramą.~- Ach! -
2319 24 |                   niedawna jestem w Rzymie i nie wiem dobrze, jak się
2320 24 |         przyjacielu! Byłem pod waszą bramą i zaklinałem pod nią w imię
2321 24 |                     by nie wchodził. Byłem i w Ostrianum, a wiesz dlaczego?
2322 24 |                 nad nawróceniem Winicjusza i chciałem, aby posłuchał
2323 24 |                   przeniknie do jego duszy i do twojej! Wszakże jesteś
2324 24 |             Wszakże jesteś chrześcijaninem i wszak pragniesz, aby prawda
2325 24 |                jest to pan możny - rzekł - i przyjaciel cezara. Często
2326 24 |              postąpiliście z Krotonem? Mów i nie zmyślaj. Ursus westchnął
2327 24 |                  Chrystusa, nie wigilów.~- I to słusznie. Nie masz cięższej
2328 24 |                   nie tkniesz palcem.~- Ja i tak nie zabijałem rozmyślnie -
2329 24 |                   ciągu zabójstwa Ursusowi i zachęcać go do wykonania
2330 24 |             wykonania ślubu. Wypytywał też i o Winicjusza, lecz Lig odpowiadał
2331 24 |               mieszkanie Greka od Zatybrza i znaleźli się przed domem.
2332 24 |               jeśli mnie zabije niechcący, i wolałbym w każdym razie,
2333 24 |              ruszył paraliż, a razem z nim i wszystkich Ligów, co daj,
2334 24 |              Wreszcie, gdy przebywszy sień i pierwsze podwórze znaleźli
2335 24 |                 domku, zatrzymał się nagle i rzekł:~- Pozwól mi tchu
2336 24 |                 rozmówić się z Winicjuszem i udzielić mu rad zbawiennych.~
2337 24 |                 musiała już wrócić, a może i Apostoł jest z nimi, codziennie
2338 24 |           codziennie bowiem nawiedza wdowę i Kryspa.~- Prowadź mnie wprost
2339 24 |                    jest w tej izbie, gdzie i wszyscy, bo ta jedna jest
2340 24 |             Wejdźmy już - tam odpoczniesz.~I weszli. W izbie było ciemnawo,
2341 24 |                 ujrzawszy łoże w rogu izby i na nim Winicjusza, ruszył,
2342 24 |                  Milcz - rzekł Winicjusz - i słuchaj!~Tu począł patrzeć
2343 24 |              patrzeć bystro w oczy Chilona i mówić z wolna a dobitnie,
2344 24 |                zrozumiane było jako rozkaz i zastało raz na zawsze w
2345 24 |                   mnie, by mnie zamordować i ograbić - rozumiesz! Wówczas
2346 24 |           zdziwienia, podniósł oczy w górę i zawołał:~- Łotr to był wierutny,
2347 24 |               napadać na swego dobroczyńcę i pana tak wspaniałomyślnego...
2348 24 |              Ursusowi jako chrześcijanin - i umilkł.~Winicjusz rzekł:~-
2349 24 |                  Greka badawcze spojrzenie i spytał:~- Coś czynił dziś?~-
2350 24 |                  śluby za twoje zdrowie?~- I nic więcej?~- I wybierałem
2351 24 |                 zdrowie?~- I nic więcej?~- I wybierałem się właśnie odwiedzić
2352 24 |                    dobry człowiek nadszedł i powiedział mi, że mnie wzywasz.~-
2353 24 |                odnajdziesz mego wyzwoleńca i oddasz mu ją. Napisano jest
2354 24 |                przecie przy Porta Capena - i od czasu twego wyjazdu taka
2355 24 |               Itylu.~Winicjusz, lubo chory i nawykły do giętkości Greka,
2356 24 |             uspokojony już zupełnie, wstał i uczyniwszy kilka kroków
2357 24 |                 tej czynności z jego głowy i światło padło wprost na
2358 24 |                  Glaukus zerwał się z ławy i zbliżywszy się szybko, stanął
2359 24 |                   mnie, Cefasie? - spytał.~I w głosie jego było coś tak
2360 24 |                     Chilo podniósł kaganek i upuścił go Brawie w tej
2361 24 |                    czym zgiął się we dwoje i począł jęczeć:~- Nie jestem...
2362 24 |                   w stronę wieczerzających i rzekł:~- Oto jest człowiek,
2363 24 |                  człowiek, który zaprzedał i zgubił mnie i rodzinę moją!...~
2364 24 |                    zaprzedał i zgubił mnie i rodzinę moją!...~Historia
2365 24 |                   Historia jego była znaną i wszystkim chrześcijanom,
2366 24 |                   wszystkim chrześcijanom, i Winicjuszowi, który dlatego
2367 24 |                 nim, chwycił go za ramiona i wygiąwszy je w tył, zawołał:~-
2368 24 |               zabijajcie mnie! Litości!...~I głos jego, dławiony bólem,
2369 24 |                    zniżając ją ku piersiom i oczy miał zamknięte, ale
2370 24 |                  ale następnie otworzył je i rzekł wśród ciszy:~- A oto
2371 24 |                    zgrzeszył przeciw tobie i siedmkroć nawrócił się k`
2372 24 |                  dłońmi, wreszcie odjął je i rzekł:~- Cefasie, niech
2373 24 |           Zbawiciel będzie miłościwy, jako i ja ci odpuszczam.~Ów upadł
2374 24 |             odpuszczam.~Ów upadł na ziemię i wsparty na niej rękoma,
2375 24 |                     rozglądając się naokół i czekając, skąd śmierć przyjdzie.
2376 24 |                    śmierć przyjdzie. Oczom i uszom jeszcze nie wierzył
2377 24 |                  uszom jeszcze nie wierzył i nie śmiał spodziewać się
2378 24 |          jakkolwiek korzystał z jego usług i był poniekąd jego wspólnikiem,
2379 24 |                 widać było tylko zdumienie i niedowierzanie. Jakkolwiek
2380 24 |                     panie, list! Daj list!~I porwawszy tabliczkę, którą
2381 24 |               chrześcijanom, drugi choremu i chyłkiem, sunąc przy samej
2382 24 |                   że Ursus wypadnie za nim i zabije go wśród nocy. Byłby
2383 24 |               Chilo upadł twarzą na ziemię i począł jęczeć: - Urbanie...
2384 24 |                    chwycił cię zbyt silnie i nadwyrężył ci kości, to
2385 24 |             podniósł go z ziemi jak piórko i postawił na nogach, potem
2386 24 |                    wychodziło się do sieni i na ulicę. W korytarzu Chilo
2387 24 |                   w duszy: "Już po mnie!", i dopiero gdy znaleźli się
2388 24 |            znaleźli się na ulicy, ochłonął i rzekł:~- Dalej sam pójdę.~-
2389 24 |               Pokój niech będzie z tobą!~- I z tobą, i z tobą!... Daj
2390 24 |                 będzie z tobą!~- I z tobą, i z tobą!... Daj mi odetchnąć.~
2391 24 |                 tobą!... Daj mi odetchnąć.~I po odejściu Ursusa odetchnął
2392 24 |                 rękoma macnął się po pasie i biodrach, jakby chcąc się
2393 24 |                    się przekonać, że żyje, i ruszył śpiesznym krokiem
2394 24 |                kilkadziesiąt kroków stanął i rzekł: - Czemu jednak oni
2395 24 |                jednak oni mnie nie zabili?~I pomimo iż już z Eurycjuszem
2396 24 |                rozmowy nad rzeką z Urbanem i pomimo wszystkiego, co słyszał
2397 25 |                  sprawy z tego, co zaszło, i na dnie duszy prawie nie
2398 25 |                  się tak, jak się obeszli, i zamiast pomścić się nad
2399 25 |                bardziej Ligii, a po trochu i swemu wielkiemu znaczeniu.
2400 25 |                    zdolności przebaczania. I jemu mimo woli nasuwało
2401 25 |                wznieśli przecie jej ołtarz i długi czas opierali się
2402 25 |                    gladiatorów. Bywało, że i w Rzymie zwyciężeni otrzymywali
2403 25 |                    w niewolę za Klaudiusza i opatrzony przez tegoż suto,
2404 25 |                  się Winicjuszowi, tak jak i wszystkim, słuszną i usprawiedliwioną.
2405 25 |                   jak i wszystkim, słuszną i usprawiedliwioną. Niechanie
2406 25 |                   duszy. Słyszał wprawdzie i on w Ostrianum, że należy
2407 25 |                  mającą w życiu znaczenia. I teraz jeszcze przechodziło
2408 25 |                    narodom nie wolno nawet i wojny poczynać. Lecz dlaczego
2409 25 |           siedemkroć należy mu przebaczyć, i dlaczego Glaukus powiedział
2410 25 |                człowiekowi może wyrządzić, i w Winicjuszu na samą myśl
2411 25 |              pomścił! A tamten przebaczył! I Ursus przebaczył także,
2412 25 |                   króla Nemoreńskiego gaju i zająć jego miejsce... Czyż
2413 25 |                 nie było dotąd na świecie, i przez miłość do ludzi bezgraniczną,
2414 25 |               krzywdach, o swoim szczęściu i swej niedoli - i żyć dla
2415 25 |                 szczęściu i swej niedoli - i żyć dla innych. Jaką zapłatę
2416 25 |                wszystkiego, co jest dobrem i rozkoszą, na korzyść innych,
2417 25 |                największego zdumienia była i litość, i jakby cień pogardy.
2418 25 |                   zdumienia była i litość, i jakby cień pogardy. Wydało
2419 25 |              Apostoł zbliżył się do Glauka i położywszy dłoń na jego
2420 25 |             wzniósł oczy ku górze tak ufne i pełne wesela, jakby zlało
2421 25 |                 obłąkanego. Widział jednak i widział nie bez wewnętrznego
2422 25 |                    wyglądał na niewolnika, i zdawało mu się, że porządek
2423 25 |             zupełnie. Potem nadszedł Ursus i jął opowiadać, jak wyprowadził
2424 25 |               wyprowadził Chilona na ulicę i jak prosił go o przebaczenie
2425 25 |                   co Apostoł pobłogosławił i jego, a Kryspus oświadczył,
2426 25 |               zatrzymał na chwilę jej rękę i spytał:~- To i ty mi przebaczyłaś?~-
2427 25 |                    jej rękę i spytał:~- To i ty mi przebaczyłaś?~- My
2428 25 |                 słabszym głosem Winicjusz.~I przymknął powieki, albowiem
2429 25 |             odeszła, ale po chwili wróciła i stanąwszy blisko, pochyliła
2430 25 |              Winicjusz odczuł jej bliskość i otworzywszy oczy uśmiechnął
2431 25 |                   czuł się mocniej chorym. I tak było w istocie. Noc
2432 25 |             zupełna, a wraz z nią przyszła i silniejsza gorączka. Z tego
2433 25 |                tego powodu nie mógł zasnąć i wodził za Ligią wzrokiem,
2434 25 |                   półsen, w którym widział i słyszał wszystko, co się
2435 25 |                której Ligia jest kapłanką. I oto nie spuszczał z niej
2436 25 |            szczękając zębami z przerażenia i powtarzając: "Nie czyń tego,
2437 25 |                    spełnić świętokradztwo, i czuł także przestrach niezmierny.
2438 25 |                   Apostoł ze srebrną brodą i rzekł: "Nie podnoś na nią
2439 25 |              albowiem ona należy do mnie." I rzekłszy to, począł z nią
2440 25 |                  rozbudził się, otrzeźwiał i począł patrzeć przed siebie.
2441 25 |                  pacholę o ślicznej twarzy i długich, czarnych włosach,
2442 25 |                 wzniesionymi ku Apostołowi i wszystkie głowy były zwrócone
2443 25 |                  iż w gorączce czuł prawdę i że ten sędziwy przychodzień
2444 25 |              rzeczywiście zabiera mu Ligię i prowadzi ją gdzieś w nieznane
2445 25 |                 Chrystusa. - Przyszła rota i słudzy kapłańscy, aby Go
2446 25 |                   jest!" - padli na ziemię i nie śmieli na Niego podnieść
2447 25 |                    na Niego podnieść ręki, i aż dopiero po powtórnym
2448 25 |                    Go.~Tu Apostoł przerwał i wyciągnąwszy ręce do ognia,
2449 25 |             wydobyłem miecz, by Go bronić, i uciąłem ucho sługi arcykapłana.
2450 25 |                    ucho sługi arcykapłana. I byłbym Go bronił więcej
2451 25 |                         Wówczas Go pojmali i związali...~To rzekłszy
2452 25 |                  przyłożył dłonie do czoła i umilkł, chcąc przed dalszym
2453 25 |                sypnęły się złotym deszczem i płomień strzelił żywiej,
2454 25 |             strzelił żywiej, po czym siadł i zawołał:~- A niechby się
2455 25 |                  Oddychał tylko rozgłośnie i znać było, że burzy się
2456 25 |                 było, że burzy się w duszy i że choć zawsze gotów całować
2457 25 |                     oj, poleciałyżby wióry i z żołnierzy, i ze sług kapłańskich,
2458 25 |          poleciałyżby wióry i z żołnierzy, i ze sług kapłańskich, i ze
2459 25 |                     i ze sług kapłańskich, i ze służebników... I aż oczy
2460 25 |           kapłańskich, i ze służebników... I aż oczy zaszły mu łzami
2461 25 |                 myśl o tym, zarazem z żalu i z dusznej rozterki, bo z
2462 25 |              nieposłuszeństwo Zbawicielowi i przeszkodził odkupieniu
2463 25 |                  rybaczą, a w łodzi Piotra i Ligię. On sam płynął ze
2464 25 |                 jęła mu rzucać fale w oczy i począł tonąć wołając błagalnym
2465 25 |             Apostołem, on zaś zwrócił łódź i wyciągnął ku niemu wiosło,
2466 25 |                    przy ich pomocy na łódź i upadł na jej dno.~Lecz następnie
2467 25 |                    po raz ratował tonących i zabierał ich do łodzi, która
2468 25 |                    mogły w niej pomieścić, i wziął go strach, że pójdą
2469 25 |                 Ligia poczęła go uspokajać i pokazywała mu jakieś światło
2470 25 |                  ku której Piotr sterował. I w miarę jak zbliżali się
2471 25 |                    z dna przeglądały lilie i róże, a wreszcie łódź uderzyła
2472 25 |                    Ligia wzięła go za rękę i rzekła: "Pójdź, zaprowadzę
2473 25 |                    Pójdź, zaprowadzę cię!" I wiodła go w światłość.~Winicjusz
2474 25 |                    rozpraszały się z wolna i nie od razu odzyskał poczucie
2475 25 |              jeszcze, że jest nad jeziorem i że otaczają go tłumy, wśród
2476 25 |                  począł szukać Petroniusza i zdziwił się, że go nie może
2477 25 |                strzelały jasnym płomieniem i w blasku tym Winicjusz ujrzał
2478 25 |                   ręce złożone na kolanach i w pogańskiej głowie jego
2479 25 |                 obok nagiej, pewnej siebie i dumnej ze swych kształtów
2480 25 |               kształtów piękności greckiej i rzymskiej, jest na świecie
2481 25 |                 dla nauki, była mu zarazem i przykrą. Wolałby był, by
2482 25 |                    śnieżne ramiona greckie i rzymskie.~Nagle jednak poczuł,
2483 25 |          niedostawało. Wówczas zdumiał się i sam nie wiedział, co się
2484 25 |                    albowiem spostrzegł, że i w nim poczynają powstawać
2485 25 |              powstawać jakieś nowe uczucia i nowe upodobania, obce światu,
2486 25 |               Tymczasem ona otworzyła oczy i widząc, że Winicjusz na
2487 25 |              patrzy, zbliżyła się ku niemu i rzekła:~- Jestem przy tobie.
2488 26 |             osłabiony, ale z głową chłodną i bez gorączki. Zdawało mu
2489 26 |                   rozgrzebywał siwy popiół i szukał pod nim żaru, który
2490 26 |              podobnemu do grzbietu cyklopa i potężnym jak kolumny udom.~"
2491 26 |                Ursus usunął głowę z komina i uśmiechnąwszy się niemal
2492 26 |                    daj, panie, dobry dzień i dobre zdrowie, ale ja człek
2493 26 |             przynosiła ujmę jego rzymskiej i patrycjuszowskiej godności
2494 26 |          poprzednio drew, po czym wyjął ją i rzekł:~- U nas nie ma niewolników.
2495 26 |                    Tu oczy zasępiły mu się i po chwili dodał:~- Gdybym
2496 26 |                   inaczej - mruknął Ursus.~I począł patrzeć jakby z żalem
2497 26 |                 postawił garnek na trzonie i kucnąwszy przed kominem,
2498 26 |                    chwili duma, że prostak i barbarzyńca śmie nie tylko
2499 26 |                     Do tych nadzwyczajnych i nieprawdopodobnych rzeczy,
2500 26 |                   jedna. Lecz będąc słabym i nie mając pod ręką swych