bold = Main text
     Rozdzial                                        grey = Comment text

3001 29 |               niedołęgi, że sam to czujesz i że jeśli twoja natura otrząsa
3002 29 |                 Tyś człowiek z innej gliny i dlatego daj sobie i mnie
3003 29 |                  gliny i dlatego daj sobie i mnie z nimi spokój. Potrafimy
3004 29 |                 nimi spokój. Potrafimy żyć i umrzeć, a co oni potrafią,
3005 29 |               Winicjusza uderzyły te słowa i wróciwszy do siebie począł
3006 29 |                   istocie owa dobrotliwość i miłosierdzie chrześcijan
3007 29 |                    że ludzie mający tęgość i hart nie umieliby tak przebaczać.
3008 29 |                  tej nauki. "Potrafimy żyć i umrzeć!" - mówił Petroniusz.
3009 30 |                  Rzymu zły był, że wrócił, i po kilku dniach już zapłonął
3010 30 |          nieobecność jego nie potrwa długo i że rzeczy publiczne na żadną
3011 30 |               między którymi znajdował się i Winicjusz, udał się na Kapitol,
3012 30 |                  obawą, że na widok bóstwa i świętego ognia włosy podniosły
3013 30 |                    po wszystkich członkach i osunął się na ręce Winicjusza,
3014 30 |                    natychmiast ze świątyni i przeprowadzono na Palatyn,
3015 30 |                     by dzielić ich uciechy i dolę. Lud, uradowany z postanowienia,
3016 30 |                     że nie chybią igrzyska i rozdawnictwo zboża, zebrał
3017 30 |                   zabawiał z augustianami, i rzekł:~- Tak, trzeba było
3018 30 |                 trzeba było odłożyć; Egipt i władztwo nad Wschodem wedle
3019 30 |                  nie może mnie minąć, więc i Achaja mi nie przepadnie.
3020 30 |                 mówiły tylko o tym pomniku i o mnie.~- Zbudowałeś sobie
3021 30 |                    Lunę, która jest wdową, i będę naprawdę bogiem.~-
3022 30 |                     gdy marzysz o Egipcie, i smuci mnie to, żeś odłożył
3023 30 |                 ona sama stanęła koło mnie i rzekła mi w ucho: "Odłóż
3024 30 |                         Tak! Zauważyłem to i ja. To dziwne! Westalka!
3025 30 |                  tylko, że padłem na wznak i byłbym runął na ziemię,
3026 30 |                     Mówiono mi, żeś chory, i istotnie twarz masz zmienioną.
3027 30 |                    to prawda?~- Tak jest - i złamał mi ramię, ale się
3028 30 |                  wypytać.~- Poszukaj mi go i znaleź. Na to Tygellinus
3029 30 |              towarzysz, ale od czasu wojny i służby pod Korbulonem zdziczałeś
3030 30 |                Korbulonem zdziczałeś jakoś i rzadko cię widuję.~Po czym
3031 30 |                      w której się kochałeś i którą odebrałem Aulusom
3032 30 |                    czasu, a nie ręczę, czy i na to potrafi odpowiedzieć.
3033 30 |                     Ukarz go za to, panie, i nie zaproś go na ucztę,
3034 30 |               zalatuje aż tu, do mego domu i do moich ogrodów. Ach, gdyby
3035 30 |                    które jest głową świata i moją stolicą.~- Cezarze -
3036 30 |           Petroniusz wyszedł z Winicjuszem i rzekł mu:~- Jesteś więc
3037 30 |                    więcej niż kiedykolwiek i rozpościerał się w mieście
3038 30 |                   własnym domu. Staraj się i ty znaleźć w szaleństwach
3039 30 |                    w szaleństwach rozrywkę i zapomnienie. U licha! Podbiliśmy
3040 30 |                   Podbiliśmy przecie świat i mamy prawo się bawić. Ty,
3041 30 |                    bardzo pięknym chłopcem i temu w części przypisuję
3042 30 |               widzieć swoje zrośnięte brwi i swoją twarz, w której znać
3043 30 |                    są nieprzyjaciele życia i ludzi... Obeszli się z tobą
3044 30 |               nudzi, lubię naczynia, gemmy i mnóstwo rzeczy, na które
3045 30 |                    których ty nie miewasz, i wreszcie znalazłem Eunice,
3046 30 |                    jeszcze spodziewasz się i szukasz. Gdyby na ciebie
3047 30 |                    przy całej twej odwadze i wszystkich smutkach umarłbyś
3048 30 |                  mogła cię pocieszyć? Będą i dziewice, które po raz pierwszy
3049 30 |              Południowy wiatr ogrzeje wody i nie spryszczy nagich ciał.
3050 30 |                   mnie: Grecja była piękna i stworzyła mądrość świata,
3051 30 |                Grecją, bądź Rzymem: władaj i używaj! Szaleństwa nasze
3052 31 |                 nie przeszkadzały cezarowi i jego gościom, gdyż i tak
3053 31 |              cezarowi i jego gościom, gdyż i tak mówiono, że co tylko
3054 31 |           kiedykolwiek podejmowali Nerona, i dowieść mu, że nikt go tak
3055 31 |           Benewencie, czynił przygotowania i wysyłał rozkazy, by z najodleglejszych
3056 31 |             zwierzęta, ptaki, rzadkie ryby i rośliny, nie pomijając naczyń
3057 31 |              rośliny, nie pomijając naczyń i tkanin, które miały ucztę
3058 31 |                 polorem, umysłem, dowcipem i w rozmowach lepiej umiał
3059 31 |             nieszczęście przewyższał w tym i cezara, wskutek czego budził
3060 31 |                    we wszystkim narzędziem i cezar bał się jego zdania,
3061 31 |             wszystkim zbytkiem takim, żeby i wyobraźnia Nerona została
3062 31 |                poławiane w Morzu Czerwonym i w Oceanie Indyjskim, grające
3063 31 |                     grające kolorami pereł i tęczy. Boki były pokryte
3064 31 |               kępami palm, gaikami lotosów i róż rozkwitłych, wśród których
3065 31 |                  wonnościami, posągi bogów i złote lub srebrne klatki
3066 31 |                aleksandryjskim, kryształem i naczyniami wprost bez ceny,
3067 31 |                złupionymi w Italii, Grecji i Azji Mniejszej. Tratwa,
3068 31 |                    niej roślin pozór wyspy i ogrodu, połączona była sznurami
3069 31 |           połączona była sznurami ze złota i purpury z łodziami w kształcie
3070 31 |                kształcie ryb, łabędzi, mew i flamingów, w których przy
3071 31 |                  siedzieli nadzy wioślarze i wioślarki, o kształtach
3072 31 |                    wioślarki, o kształtach i rysach cudnej piękności,
3073 31 |                  Nero, przybywszy z Poppeą i augustianami, przybił do
3074 31 |                  przybił do głównej tratwy i zasiadł pod purpurowym namiotem,
3075 31 |                 wyprężyły się złote sznury i tratwa wraz z ucztą i gośćmi
3076 31 |               sznury i tratwa wraz z ucztą i gośćmi poczęła się poruszać
3077 31 |                gośćmi poczęła się poruszać i opisywać kręgi po stawie.
3078 31 |                Otoczyły ją też inne łodzie i inne mniejsze tratwy, pełne
3079 31 |                   tratwy, pełne cytrzystek i harfiarek, których różowe
3080 31 |                ciała, na tle błękitu nieba i wody i w odblaskach od złotych
3081 31 |                   tle błękitu nieba i wody i w odblaskach od złotych
3082 31 |               wsiąkać w siebie owe błękity i odblaski, mienić się i kwitnąć
3083 31 |             błękity i odblaski, mienić się i kwitnąć jak kwiaty.~Z gajów
3084 31 |                     powznoszonych umyślnie i poukrywanych wśród gęstwy,
3085 31 |                   się także odgłosy muzyki i śpiewu. Zabrzmiała okolica,
3086 31 |                echa rozniosły dźwięk rogów i trąb. Sam cezar, mając po
3087 31 |              drugiej Pitagorasa, podziwiał i zwłaszcza gdy między łodziami
3088 31 |                 przez długi czas obojętnie i dopiero wręcz zapytany odrzekł:~-
3089 31 |                  tak wyszukane potrawy, że i wyobraźnia Apicjusza omdlałaby
3090 31 |                    omdlałaby na ich widok, i wina w tylu gatunkach, że
3091 31 |                 pięknością. Niegdyś postać i twarz jego zbyt znamionowały
3092 31 |                    teraz troski wewnętrzne i ból fizyczny, przez który
3093 31 |              patrycjusza, zarazem subtelna i przepyszna. Petroniusz mówiąc
3094 31 |                     że żadna z augustianek i nie potrafi, i nie zechce
3095 31 |                 augustianek i nie potrafi, i nie zechce mu się oprzeć,
3096 31 |                    wkrótce rozgrzały serca i głowy biesiadników. Z gęstwiny
3097 31 |                 kształtach koników polnych i łątek. Błękitna szyba stawu
3098 31 |                    łodziami unosiły się tu i owdzie poprzywiązywane na
3099 31 |               poprzywiązywane na srebrnych i niebieskich niciach lub
3100 31 |              niciach lub sznurkach gołębie i inne ptaki z Indyj i Afryki.
3101 31 |               gołębie i inne ptaki z Indyj i Afryki. Słońce przebiegło
3102 31 |             najmniejszego tchnienia wiatru i gaje stały nieruchome, jakby
3103 31 |               nieruchome, jakby zasłuchane i zapatrzone w to, co działo
3104 31 |                    coraz bardziej pijanych i wrzaskliwych biesiadników.
3105 31 |            spoczywał przy Rubrii westalce, i zająwszy jego triclinium
3106 31 |               spojrzenie jakby zawstydzone i potrząsnęła swą złotą głową,
3107 31 |                   się większe, czerwieńsze i z wolna staczało się za
3108 31 |                    których wśród kęp drzew i kwiatów widać było grupy
3109 31 |                   na fletniach, multankach i bębenkach, oraz grupy dziewcząt
3110 31 |            przedstawiających nimfy, driady i hamadriady. Mrok zapadł
3111 31 |             obnażone, składające się z żon i córek pierwszych domów rzymskich.
3112 31 |                 domów rzymskich. Te głosem i wyuzdanymi ruchami poczęły
3113 31 |                  wreszcie do brzegu, cezar i augustianie wypadli do gajów,
3114 31 |                   urządzonych wśród źródeł i fontann. Szał ogarnął wszystkich;
3115 31 |             skoczkiem lub muzykiem. Satyry i fauny poczęły gonić z krzykiem
3116 31 |                  na której była Ligia, ale i jego olśnił i upoił widok
3117 31 |                   Ligia, ale i jego olśnił i upoił widok wszystkiego,
3118 31 |         przelatywały koło niego ze śpiewem i okrzykami coraz nowe ich
3119 31 |                satyrów, senatorów, rycerzy i przez odgłosy muzyki. Ujrzawszy
3120 31 |                 bliżej spojrzeć na boginię i nagle serce zamarło mu w
3121 31 |                    że Diana nie była Ligią i z bliska nie była nawet
3122 31 |                   w życiu nie doświadczał, i miłość do niej napłynęła
3123 31 |                   mu się droższą, czystszą i bardziej umiłowaną jak w
3124 31 |            umiłowaną jak w tym lesie szału i dzikiej rozpusty. Przed
3125 31 |                 chciał pić z tego kielicha i wziąć udział w owym rozpętaniu
3126 31 |                    owym rozpętaniu zmysłów i bezwstydu, teraz przejął
3127 31 |                    teraz przejął go wstręt i obrzydzenie. Poczuł, że
3128 31 |               gęstwę tego strasznego gaju, i postanowił uciekać. Lecz
3129 31 |                   głową owiniętą w zasłonę i wsparłszy się dłońmi na
3130 31 |                 wsparła się na nim piersią i poczęła nalegać:~- Śpiesz
3131 31 |            Winicjusza sparzył ów pocałunek i napełnił go nowym obrzydzeniem.
3132 31 |                  nowym obrzydzeniem. Dusza i serce jego były gdzie indziej
3133 31 |                    jego były gdzie indziej i na całym świecie nie istniało
3134 31 |             Ktokolwiek jesteś, kocham inną i nie chcę cię: A ona zniżyła
3135 31 |                   jej śmiech, jakiś dziwny i złowrogi.~Petroniusz stanął
3136 31 |                   Winicjuszem. - Słyszałem i widziałem - rzekł. Winicjusz
3137 31 |           odpowiedział:~- Pójdźmy stąd!...~I poszli. Minęli gorejące
3138 31 |                łańcuch konnych pretorianów i odnaleźli lektyki.~- Wstąpię
3139 31 |                 ciebie - rzekł Petroniusz.~I wsiedli razem. Lecz przez
3140 31 |                 ratunku: ty, Ligia, a może i ja.~Lecz Winicjusz wybuchnął:~-
3141 31 |                   uczt, Augusty, Tygellina i was wszystkich! Duszę się!
3142 31 |                    uczt, waszego bezwstydu i waszych zbrodni!~- Co się
3143 31 |                człowiek objął rękoma głowę i począł powtarzać jakby z
3144 32 |                  domu wzruszając ramionami i niezadowolony mocno. Spostrzegł
3145 32 |                    mocno. Spostrzegł teraz i on, że przestali się z Winicjuszem
3146 32 |                 się z Winicjuszem rozumieć i że dusze ich rozbiegły się
3147 32 |                 Był mu we wszystkim wzorem i często kilka ironicznych
3148 32 |                     czując, że jego dowcip i ironia ześlizną się beż
3149 32 |                 Winicjusza nałożyła miłość i zetknięcie się z niepojętym
3150 32 |                   niezadowoleniem, a nawet i obawą, którą spotęgowały
3151 32 |                Winicjusz jej się nie oprze i może być przez lada wypadek
3152 32 |                   niego podobne, oprze się i w takim razie będzie zgubiony
3153 32 |                    pewno, a z nim mogę być i ja, choćby dlatego, że jestem
3154 32 |                     że jestem jego krewnym i że Augusta, objąwszy niechęcią
3155 32 |                    na stronę Tygellina..." I tak, i tak było źle. Petroniusz
3156 32 |                stronę Tygellina..." I tak, i tak było źle. Petroniusz
3157 32 |                   był człowiekiem odważnym i śmierci się nie bał, ale
3158 32 |          postanowił wreszcie, że najlepiej i najbezpieczniej będzie wyprawić
3159 32 |                   z radością uczynił. Lecz i tak spodziewał się, że nie
3160 32 |                wieść o chorobie Winicjusza i odsunąłby niebezpieczeństwo
3161 32 |    niebezpieczeństwo zarówno od niego, jak i od siebie. Augusta ostatecznie
3162 32 |                   być jednak w przyszłości i należało temu zapobiec.
3163 32 |            rozumiał, zejdzie na drugi plan i straci swój wpływ. W Grecji
3164 32 |          postanowił czuwać nad Winicjuszem i zachęcać go do podróży.
3165 32 |             wyznawcami Chrystusa, a za nią i Winicjusz. Wówczas nie potrzeba
3166 32 |                  widywał codziennie Nerona i na Palatynie, i w innych
3167 32 |          codziennie Nerona i na Palatynie, i w innych domach. Podsunąć
3168 32 |                 Oto wyprawi u siebie ucztę i na niej skłoni cezara do
3169 32 |            względami, na przykład do Baiae i niechby się tam kochali
3170 32 |                    niechby się tam kochali i bawili w chrześcijaństwo,
3171 32 |                   Winicjusz udawał chorego i nie pokazywał się na Palatynie,
3172 32 |           stanowczo za trzy dni do Ancjum, i zaraz nazajutrz poszedł
3173 32 |                    nazwisko - rzekł - jest i twoje. Wróciwszy zastaniesz
3174 32 |                    trzeba znów opuścić dom i wlec się do Ancjum. Ale
3175 32 |                   nie posłuchał mojej rady i nie wyjechał, póki był czas.
3176 32 |                   jakich my czasach żyjemy i jakimi podłymi jesteśmy
3177 32 |                   Grecja stworzyła mądrość i piękność, a Rzym moc." Gdzież
3178 32 |                 Nie ja stworzyłem te czasy i nie ja za nie odpowiadam.
3179 32 |                  wielkie niebezpieczeństwo i że lepiej by może było dla
3180 32 |           Winicjusz skinął niedbale dłonią i rzekł:~- Niebezpieczeństwo!
3181 32 |                   brodzimy w mroku śmierci i co chwila jakaś głowa zanurza
3182 32 |                 którzy mieli trochę rozumu i dlatego mimo czasów Tyberiusza,
3183 32 |           Tyberiusza, Kaliguli, Klaudiusza i Nerona dożyli osiemdziesięciu
3184 32 |                  całe życie był złodziejem i łotrem.~- Może dlatego!
3185 32 |                  czym jął przeglądać listę i rzekł:~- Tygellinus, Watyniusz,
3186 32 |              Nerulinus, Epriusz Marcellus, i tak dalej! Co za zbiór hołoty
3187 32 |                  dalej! Co za zbiór hołoty i łotrów!... I powiedzieć,
3188 32 |                  zbiór hołoty i łotrów!... I powiedzieć, że to rządzi
3189 32 |             miasteczkach, brząkać w sistry i zarabiać na chleb wróżbiarstwem
3190 32 |                  ważniejszym. Zbierz uwagę i słuchaj mnie: opowiadałem
3191 32 |                    na Palatynie, żeś chory i nie możesz opuszczać domu,
3192 32 |                 uwierzył moim opowiadaniom i postarał się o to umyślnie.
3193 32 |                  gadać o gonitwach w cyrku i który o poezji i muzyce
3194 32 |                   w cyrku i który o poezji i muzyce nie ma pojęcia. Otóż
3195 32 |                   przemijającym zachceniem i że pragnie cię zdobyć.~-
3196 32 |                    przecieżeś podsłuchiwał i wiesz, co jej odpowiedziałem:
3197 32 |             odpowiedziałem: że kocham inną i że jej nie chcę.~- A ja
3198 32 |                   widziała ją na Palatynie i że nietrudno jej się będzie
3199 32 |              Zgubisz nie tylko siebie, ale i Ligię, rozumiesz?~Winicjusz
3200 32 |                 jakby myśląc o czym innym, i wreszcie rzekł:~- Ja muszę
3201 32 |                 jej po starych cmentarzach i na Zatybrzu?~- Nie wiem,
3202 32 |                Wyroki śmierci może wydawać i z Ancjum.~Lecz Winicjusz
3203 32 |                    Chilo.~Przyszedł nędzny i obdarty, z oznakami głodu
3204 32 |                    oznakami głodu w twarzy i w podartym łachmanie, służba
3205 32 |          puszczania go o każdej porze dnia i nocy, nie śmiała go wstrzymywać,
3206 32 |                    wszedł prosto do atrium i stanąwszy przed Winicjuszem,
3207 32 |              bogowie dadzą nieśmiertelność i podzielą się z tobą władzą
3208 32 |                 może Grek wie coś o Ligii, i ciekawość przemogła obrzydzenie.~-
3209 32 |                który nikt dziś nie zapyta, i prawdziwy mędrzec musi być
3210 32 |             prawdziwy mędrzec musi być rad i z tego, jeśli raz na pięć
3211 32 |                  którego kocham, ubóstwiam i za którego narażałem życie
3212 32 |                   moje!~- Po coś przyszedł i co przynosisz?~- Po pomoc,
3213 32 |               nędzę, moje łzy, moją miłość i wreszcie wiadomości, które
3214 32 |                 teraz, czy jej to pomogło, i ty, synu Słońca, który wiesz,
3215 32 |                   się w brwiach Winicjusza i chcąc uprzedzić wybuch rzekł
3216 32 |               Ligia, wskażę ci, panie, dom i zaułek.~Winicjusz potłumił
3217 32 |                  przejęła go ta wiadomość, i rzekł:~- Gdzie ona jest?~-
3218 32 |       chrześcijanie mieli mnie w swym ręku i oszczędzili. Glaukus myli
3219 32 |                 ale uwierzył w to nieborak i wierzy dotąd, a jednak oszczędzili
3220 32 |                 zaniechać moich przyjaciół i dobroczyńców? Zali nie byłoby
3221 32 |               dzieje, jak im służy zdrowie i gdzie mieszkają? Na pessinuncką
3222 32 |                otoczyć niewolnikom tak, że i mysz się nie wyśliźnie.
3223 32 |                  się do tego bardzo biedny i zgłodniały syn mojego ojca.~
3224 32 |                    Tak jest! To był sposób i tym razem sposób pewny.
3225 32 |                  jak zostać nią na zawsze? I niech zginą wszelkie nauki!
3226 32 |                  razem z ich miłosierdziem i posępną wiarą? Zali nie
3227 32 |              Przede wszystkim będzie jego, i to dziś jeszcze. A i to
3228 32 |                 jego, i to dziś jeszcze. A i to pytanie, czy się w jej
3229 32 |                niej świata, wobec rozkoszy i uniesień, którym musi się
3230 32 |                     Dość zatrzymać Chilona i wydać o zmroku rozkazy.
3231 32 |                    wydać o zmroku rozkazy. I potem radość bez końca! "
3232 32 |          Cierpieniem, niezaspokojoną żądzą i zadawaniem sobie ciągłych
3233 32 |                      W ten~sposób przetnie i skończy się wszystko. Przypomniał
3234 32 |                   pokrzywdzona, zaślubi ją i w ten sposób wynagrodzi
3235 32 |           wzniesioną nad sobą pięść Ursusa i wszystko, co nastąpiło potem.
3236 32 |                    jak bóstwo, dobroczynną i uwielbioną. Oczy jego mimo
3237 32 |                 przeniosły się na lararium i na ów krzyżyk, który zostawiła
3238 32 |                  cubiculum jak niewolnicę? I jakże potrafi to uczynić,
3239 32 |                   że jest taką, jaką jest? I nagle uczuł, że nie dość
3240 32 |                 chwycić przemocą w ramiona i że jego miłość chce już
3241 32 |                    jej zgody, jej kochania i jej duszy. Błogosławiony
3242 32 |                    jako morze nieprzebrane i jako słońce. Ale porwać
3243 32 |               zarazem zniszczyć, splugawić i zohydzić to, co jest najdroższe
3244 32 |            zohydzić to, co jest najdroższe i jedynie ukochane w życiu.~
3245 32 |                   zasunął rękę pod łachman i drapał się niespokojnie,
3246 32 |               niewypowiedziane obrzydzenie i chęć zdeptania tego dawnego
3247 32 |                     zwrócił się do Chilona i rzekł:~- Nie uczynię tego,
3248 32 |                    jednej chwili na kolana i zgiąwszy się począł jęczeć
3249 32 |          chrześcijanom - odparł Winicjusz. I zawołał dyspensatora.~Lecz
3250 32 |                  Chilo skoczył do jego nóg i objąwszy je konwulsyjnie,
3251 32 |                 Winicjusz odtrącił go nogą i wydał rozkaz. W mgnieniu
3252 32 |                    jego własnym łachmanem. i powlekli go do ergastulum.~-
3253 32 |                 Wydany rozkaz podniecił go i ożywił. Tymczasem starał
3254 32 |                  zebrać rozpierzchłe myśli i przyprowadzić je do ładu.
3255 32 |                    ładu. Czuł wielką ulgę, i zwycięstwo, jakie nad sobą
3256 32 |                 jakiś wielki krok ku Ligii i że powinna go spotkać za
3257 32 |        niesprawiedliwości względem Chilona i że kazał go smagać za to
3258 32 |                    go miał boleć cudzy ból i by miał zaprzątać swą uwagę
3259 32 |                     Lecz on myślał o Ligii i mówił jej: "Nie zapłacę
3260 32 |                    wykupił się z rąk Liga, i postanowił darować mu resztę
3261 32 |                   ten sam stanął przed nim i rzekł:~- Panie, ów starzec
3262 32 |                  ów starzec omdlał, a może i umarł. Czy mam kazać go
3263 32 |                 ćwiczyć dalej?~- Ocucić go i stawić przede mną.~Rządca
3264 32 |                  czekał jeszcze czas długi i poczynał się już niecierpliwić,
3265 32 |             niewolnicy wprowadzili Chilona i na znak dany sami cofnęli
3266 32 |                 Chilo blady był jak płótno i wzdłuż nóg jego spływały
3267 32 |                 krwi. Był jednak przytomny i padłszy na kolana począł
3268 32 |                   panie! Jesteś miłosierny i wielki.~- Psie - rzekł Winicjusz -
3269 32 |                    tego Chrystusa, któremu i sam życie zawdzięczam.~-
3270 32 |                   Będę służył, panie, Jemu i tobie.~- Milcz i słuchaj.
3271 32 |               panie, Jemu i tobie.~- Milcz i słuchaj. Wstań! Pójdziesz
3272 32 |                    Wstań! Pójdziesz ze mną i pokażesz mi dom, w którym
3273 32 |               pobladł jeszcze śmiertelniej i rzekł mdlejącym głosem: -
3274 32 |                  mu dać jeść, sztukę złota i płaszcz. Lecz Chilo, którego
3275 32 |               Chilo, którego osłabiły razy i głód, nie mógł iść nawet
3276 32 |                    jego osłabienia za opór i nie kazał go smagać na nowo.~-
3277 32 |                 czasie odzyskał trochę sił i wyszli. Droga była długa.
3278 32 |                    całkiem przez bluszcze, i rzekł:~- To tu, panie.~-
3279 32 |                gdzie mieszka Miriam, Piotr i Glaukus; zapomnij również
3280 32 |                zapomnij również o tym domu i o wszystkich chrześcijanach.
3281 32 |                  miasta. Chilo skłonił się i rzekł:~- Zapomnę.~Lecz gdy
3282 32 |             uliczki, wyciągnął za nim ręce i grożąc pięściami, zawołał:~-
3283 32 |               pięściami, zawołał:~- Na Ate i na Furie! nie zapomnę! Po
3284 33 |                  on pozdrowił go uprzejmie i kazał się prowadzić do mieszkania
3285 33 |                    Glauka, Kryspa, a nadto i Pawła z Tarsu, który świeżo
3286 33 |                      Widziałem waszą cnotę i doświadczyłem dobroci, więc
3287 33 |              przychodzę jako przyjaciel.~- I pozdrawiamy cię jako przyjaciela -
3288 33 |        odpowiedział Piotr. - Siądź, panie, i podziel z nami posiłek jako
3289 33 |                    jako gość nasz.~- Siądę i podzielę z wami posiłek,
3290 33 |            wysłuchajcie mnie: ty, Piotrze, i ty, Pawle z Tarsu, abyście
3291 33 |                    otoczyć jej schronienie i pochwycić ją, a jednak nie
3292 33 |                  jednak nie uczyniłem tego i nie uczynię.~- Przeto błogosławieństwo
3293 33 |      błogosławieństwo Pana będzie nad tobą i będzie oczyszczone serce
3294 33 |           uczyniłem tego, choć żyję w męce i tęsknocie. Przedtem, nim
3295 33 |                 byłbym niechybnie wziął ją i zatrzymał przemocą, ale
3296 33 |                  przemocą, ale wasza cnota i wasza nauka, chociaż jej
3297 33 |                 nie wyznawam, zmieniła coś i w mojej duszy tak, że nie
3298 33 |                    Ligii zastępujecie ojca i matkę, i mówię wam: dajcie
3299 33 |                 zastępujecie ojca i matkę, i mówię wam: dajcie mi ją
3300 33 |                    wyznawać Chrystusa, ale i sam pocznę się uczyć Jego
3301 33 |                   ale był jednak wzruszony i nogi drżały mu pod pasiastym
3302 33 |                  miłuję ją jak oczy własne i chociaż nie jestem jeszcze
3303 33 |               płodzi cnotę, sprawiedliwość i miłosierdzie, nie zaś zbrodnie,
3304 33 |                 przecie, powtarzam wam, że i we mnie coś się już przez
3305 33 |            zbrzydło wino, śpiewanie, cytry i wieńce, zbrzydł dwór cezara
3306 33 |                wieńce, zbrzydł dwór cezara i nagie ciała, i wszystkie
3307 33 |                 dwór cezara i nagie ciała, i wszystkie zbrodnie. A gdy
3308 33 |               przez waszą naukę, to miłuję i tę naukę i chcę jej! Ale
3309 33 |                naukę, to miłuję i tę naukę i chcę jej! Ale że jej nie
3310 33 |                    czy w niej żyć potrafię i czy zniesie ją natura moja,
3311 33 |                  przeto żyję w niepewności i męce, jakobym żył w ciemnicy.~
3312 33 |             zbiegły mu się w bolesną fałdę i rumieniec wystąpił na policzki,
3313 33 |                znów mówił coraz śpieszniej i z coraz większym wzruszeniem:~-
3314 33 |         wzruszeniem:~- Widzicie! Męczę się i z miłości, i od mroku. Mówili
3315 33 |                     Męczę się i z miłości, i od mroku. Mówili mi, że
3316 33 |                wasza prawda? Wasze uczynki i wasze słowa są jako woda
3317 33 |                   mnie powiedzieli jeszcze i to: "Grecja stworzyła mądrość
3318 33 |                   Grecja stworzyła mądrość i piękność, Rzym moc, a oni
3319 33 |                    mówił językami ludzkimi i anielskimi, a miłości bym
3320 33 |                     rwała się do powietrza i słońca, więc wyciągnął ku
3321 33 |             wyciągnął ku Winicjuszowi ręce i rzekł:~- Kto puka, będzie
3322 33 |                 puka, będzie mu otworzono, i łaska Pana jest nad tobą,
3323 33 |            błogosławię tobie, twojej duszy i twojej miłości w imię Zbawiciela
3324 33 |                   świata.~Winicjusz, który i tak mówił w uniesieniu,
3325 33 |       błogosławieństwo skoczył ku Piotrowi i wówczas stała się rzecz
3326 33 |                  ręce starego Galilejczyka i począł je z wdzięcznością
3327 33 |                 padła na jedną więcej rolę i że jego sieć rybacza ogarnęła
3328 33 |               powstał z rozjaśnioną twarzą i począł mówić:~- Widzę, że
3329 33 |                   bo czuję się szczęśliwy, i mniemam, że tak samo w innych
3330 33 |                 Akte jest chrześcijanką, a i między pretorianami są chrześcijanie,
3331 33 |                    tu aż z Judei, uczyńcie i nie opuszczajcie duszy mojej!~
3332 33 |                   o zwycięstwie swej nauki i o znaczeniu, jakie dla pogańskiego
3333 33 |                nawrócenie się augustianina i potomka jednego z najstarszych
3334 33 |                  dla jednej duszy ludzkiej i od śmierci Mistrza nic przecie
3335 33 |                który niedawno był w Arycji i we F'regellae, a wybierał
3336 33 |               odwiedzić tamtejsze kościoły i ożywić je nowym duchem gorliwości,
3337 33 |                  mógłbym sam pójść do niej i spytać, jako jest rzecz
3338 33 |             przyjdzie mi zabawić w Ancjum, i pamiętajcie, że przy cezarze
3339 33 |                  swego jutra. Już mi mówił i Petroniusz, że nie całkiem
3340 33 |            przedtem, niech nasycę nią oczy i niech ją zapytam, czy mi
3341 33 |                zapytam, czy mi złe zapomni i czy dobre ze mną podzieli.~
3342 33 |                 uśmiechnął się dobrotliwie i rzekł: - A któż by ci słusznej
3343 33 |                    zaś wziął go za skronie i rzekł:~- Ale ty się cezara
3344 33 |                   między nimi znajdzie, by i dziewczynie tym większą
3345 33 |                 szczęście odjęło mu siły - i stał z bijącym sercem, bez
3346 33 |                   spodziewając się niczego i na jego widok stanęła również
3347 33 |                Twarz jej zaczerwieniła się i wraz pobladła bardzo, po
3348 33 |                  Piotr zbliżył się do niej i rzekł:~- Ligio, miłujeszże
3349 33 |                któremu zbiera się na płacz i które czując się winnym
3350 33 |                  Apostoł.~Wówczas z pokorą i lękiem w głosie wyszeptała
3351 33 |                położył ręce na ich głowach i rzekł:~- Miłujcie się w
3352 33 |               rzekł:~- Miłujcie się w Panu i na chwałę Jego, albowiem
3353 34 |                zmiany, jakie w nim zaszły, i wreszcie tę niezmierną tęsknotę,
3354 34 |                    o niej po całych dniach i nocach. Przypominał mu ją
3355 34 |                  który umieścił w lararium i mimo woli czcił jak coś
3356 34 |                    czcił jak coś boskiego. I tęsknił coraz mocniej, bo
3357 34 |                   było od niego silniejsze i już u Aulusów objęło całkiem
3358 34 |                przędła ją miłość, tęsknota i smutek. Złe były jego postępki,
3359 34 |               miłości. Kochał ją u Aulusów i na Palatynie, i gdy ją widział
3360 34 |                    Aulusów i na Palatynie, i gdy ją widział na Ostriarum
3361 34 |                    słuchającą słów Piotra, i gdy szedł ją porywać z Krotonem,
3362 34 |               szedł ją porywać z Krotonem, i gdy czuwała przy jego łożu,
3363 34 |                    czuwała przy jego łożu, i gdy go opuściła. Przyszedł
3364 34 |               który odkrył jej mieszkanie, i radził ją porwać, ale on
3365 34 |                    on wolał ukarać Chilona i pójść do Apostołów prosić
3366 34 |                  Apostołów prosić o prawdę i o nią... I niech będzie
3367 34 |                 prosić o prawdę i o nią... I niech będzie błogosławiona
3368 34 |                 całkiem różna od Rzymianek i chyba do jednej Pomponii
3369 34 |                   tylko jest posągiem, ale i duszą. Powiedział jej natomiast
3370 34 |                     iż uciekała przed nim, i że będzie mu świętą przy
3371 34 |                 odzyskane szczęście życia, i powtarzał jej imię, jakby
3372 34 |                    upewnić, że ją odnalazł i że jest przy niej:~- O Ligio!
3373 34 |           pokochała jeszcze w domu Aulusów i że gdyby ją był odprowadził
3374 34 |                    wyznała im swoją miłość i starała się przebłagać ich
3375 34 |                    mówił mu, że cię kocham i że pragnę cię zaślubić.
3376 34 |               drzwi moje wilczym tłuszczem i niech zasiądzie przy moim
3377 34 |              ognisku!" Ale on mnie wyśmiał i poddał cezarowi myśl, by
3378 34 |                  zażądał jako zakładniczki i oddał mnie. Ileż razy przeklinałem
3379 34 |                 bym nie poznał chrześcijan i nie zrozumiał ciebie...~-
3380 34 |                  pokrytego gęstwą bluszczu i zbliżyli się do miejsca,
3381 34 |                      odpowiedziała Ligia - i nie pamiętaj tego Ursusowi.~-
3382 34 |                mógłby się o tym dowiedzieć i mścić się nad nimi. Patrzże:
3383 34 |                    rzeknę: "Zaślubiłem ją, i do Aulusów chodzi z mojej
3384 34 |                    chce do Achai, a choćby i zabawił, nie potrzebuję
3385 34 |              Prawdy, zaraz chrzest przyjmę i wrócę tu, odzyskam przyjaźń
3386 34 |                  dniach wracają do miasta, i nie będzie już przeszkód,
3387 34 |           przeszkód, a wówczas zabiorę cię i posadzę przy moim ognisku.
3388 34 |                  świetliste oczy rzekła:~- I wówczas powiem: "Gdzie ty,
3389 34 |              powiem: "Gdzie ty, Kajus, tam i ja, Kaja."~- Nie, Ligio! -
3390 34 |                    podobni do dwojga bóstw i tak piękni, jakby ich wraz
3391 34 |              Aulusów, zabrać twoje sprzęty i zabawki dziecinne i przenieść
3392 34 |                sprzęty i zabawki dziecinne i przenieść do mnie. A ona,
3393 34 |                    do mojej willi w Ancjum i będą mi cię przypominały.~
3394 34 |               przypominały.~Tu złożył ręce i jął powtarzać jak dziecko,
3395 34 |                  pronuby" jeszcze silniej. I znów umilkli, gdyż miłość
3396 34 |                     ze spuszczonymi oczyma i falującą żywiej piersią,
3397 34 |             Winicjasz mienił się na twarzy i bladł. W ciszy południowej
3398 34 |               słyszeli bicie własnych serc i w upojeniu wzajemnym ów
3399 34 |                  ów cyprys, krzewy mirtowe i bluszcze letnika zmieniały
3400 34 |                    ukazała się we drzwiach i zaprosiła ich na południowy
3401 34 |                 ich śmierci miało zachować i siać dalej ziarno nowej
3402 34 |                   nowej nauki. Piotr łamał i błogosławił chleb; na wszystkich
3403 34 |             wszystkich twarzach był spokój i jakieś ogromne szczęście
3404 34 |              zaliśmy nieprzyjaciółmi życia i radości? Ów zaś odpowiedział:~-
3405 35 |                   przez ośmiu Bityńczyków, i zatrzymawszy ich znakiem
3406 35 |                    Obyś miał sen przyjemny i błogi! - zawołał śmiejąc
3407 35 |              wyszły nowe rzeczy Musoniusza i Seneki. Szukam także Persjusza
3408 35 |                     Szukam także Persjusza i pewnego wydania eklog Wergilego,
3409 35 |                 Och, jakiż jestem zmęczony i jak ręce mnie bolą od zdejmowania
3410 35 |             księgarni, ciekawość bierze to i owo zobaczyć. Byłem u Awiruna,
3411 35 |                  wiesz co? Odeślij lektykę i puszki z książkami, a pójdź
3412 35 |                    mnie. Pomówimy o Ancjum i o czymś jeszcze.~- Dobrze -
3413 35 |                   grubym karku nie pomogła i Miedzianobrody ochrypł.
3414 35 |                   o zwłoce. Przeklina Rzym i jego powietrze, na czym
3415 35 |              zrównać albo zniszczyć ogniem i chce mu się morza jak najprędzej.
3416 35 |           świątyniach, by mu wrócił głos - i biada Rzymowi, a zwłaszcza
3417 35 |                     ba, nawet jako tancerz i zabrałby w każdym razie
3418 35 |                   w tańcu naszemu Parysowi i tańczył nam przygodę Ledy,
3419 35 |                   Ledy, przy czym spotniał i zaziębił się. Cały był mokry
3420 35 |               zaziębił się. Cały był mokry i klejki jak węgorz świeżo
3421 35 |                    rękami jak spity majtek i aż obrzydliwość brała patrzeć
3422 35 |               patrzeć na ten wielki brzuch i na te cienkie nogi. Parys
3423 35 |                     Ty sobie żyjesz w domu i w swoich rozmyślaniach to
3424 35 |           szaleństwa przebrana, nieprawda? I cóż powiesz: przyszli wezwani
3425 35 |                przyszli wezwani flaminowie i dali mu uroczyście ślub.
3426 35 |           uroczyście ślub. Byłem przy tym! I ja dużo mogę znieść, a jednak
3427 35 |                   cezar nie wierzy w bogów i ma rację.~- Jest zatem w
3428 35 |                najwyższym kapłanem, bogiem i ateistą - rzekł Winicjusz.~
3429 35 |                  który nie wierzy w bogów, i ten bóg, który z nich drwi,
3430 35 |                 zwrócił się do Petroniusza i rzekł:~- Nie, mój drogi,
3431 35 |            Przeszła mi jakoś ochota do snu i chciałbym się weselić. Każ
3432 35 |              którzy co innego mają w sercu i w duszy.~I mówił to tak
3433 35 |                    mają w sercu i w duszy.~I mówił to tak niedbale, z
3434 35 |               niedbale, z takim ożywieniem i tak wesoło, że wszystko
3435 35 |                 krzesła, głowę na ramieniu i począł mówić z twarzą pełną
3436 35 |                   z twarzą pełną uśmiechów i z jaśniejącym wzrokiem:~-
3437 35 |                  razem u Aulusa Plaucjusza i tam po raz pierwszy widziałeś
3438 35 |                którąś sam nazwał jutrzenką i wiosną? Pamiętasz tę Psyche,
3439 35 |                   najpiękniejszą z dziewic i z waszych bogiń?~Petroniusz
3440 35 |                  Lecz Winicjusz zerwał się i zawołał dyspensatora. -
3441 35 |                  wieku, kobiety, chłopięta i dziewczyny. Z każdą chwilą
3442 35 |                 wszyscy murem pod ścianami i wśród kolumn, Winicjusz
3443 35 |                   się do Demasa wyzwoleńca i rzekł:~- Którzy wysłużyli
3444 35 |             otrzymają po trzy sztuki złota i podwójną porcję przez tydzień.
3445 35 |               zdjęto kajdany z nóg ludziom i karmiono ich dostatnio.
3446 35 |                 dla mnie szczęśliwy dzień, i chcę, by radość była w domu.~
3447 35 |                podniosły się naraz do góry i wszystkie usta zawołały:~-
3448 35 |                choć mieli ochotę dziękować i padać mu do nóg, odeszli
3449 35 |               jeszcze zejść się w ogrodzie i kreślić przed sobą znaki,
3450 35 |                 długo niczemu, ochłódł już i zapytał:~- Rybę? Aha! pamiętam,
3451 35 |               wyciągnął rękę do Winicjusza i rzekł: - Szczęście jest
3452 35 |              wywiedli z królewskiego rodu. I cóż! Miałby uczciwą żonę,
3453 35 |              uczciwą Augustę. Na Proteusza i jego morskie pustkowia!
3454 35 |                stracić twoją ufność, która i nadal zapewne Piotrowi Apostołowi
3455 35 |                  chcesz, ale ja mu wierzę. I jeśli myślisz, że mnie do
3456 35 |                   są nieprzyjaciółmi życia i radości, to nieprawda!~-
3457 35 |                   To tym lepiej dla ciebie i dla Ligii - odpowiedział
3458 35 |                  umieją zdobywać wyznawców i jak ta sekta się szerzy.~
3459 35 |        odpowiedział z takim zapałem, jakby i sam był ochrzczony:~- Tak!
3460 35 |                 ochrzczony:~- Tak! Tysiące i dziesiątki tysięcy są w
3461 35 |                  miastach Italii, w Grecji i Azji. Są chrześcijanie wśród
3462 35 |                  chrześcijanie wśród legii i wśród pretorianów, są w
3463 35 |                Wyznają tę naukę niewolnicy i obywatele, ubodzy i bogaci,
3464 35 |             niewolnicy i obywatele, ubodzy i bogaci, plebs i patrycjat.
3465 35 |                     ubodzy i bogaci, plebs i patrycjat. Zali wiesz, że
3466 35 |                     ta nauka ogarnia świat i ona jedna może go odrodzić.
3467 35 |                choćby w niej tkwiła prawda i mądrość zarówno ludzka,
3468 35 |                   naturą, podobną do ognia i ukropu, zawsze mogło się ,
3469 35 |                    swoje kamee, swoje wazy i swoją Eunice. W Olimp nie
3470 35 |                    sobie urządzam na ziemi i będę kwitnął, póki mnie
3471 35 |                    nadto lubię woń fiołków i wygodne triclinium. Lubię
3472 35 |                    jako figury retoryczne, i Achaję, do której wybieram
3473 35 |                naukę rybaków galilejskich, i począł półgłosem śpiewać:~ ~
3474 35 |                    mój, ~W ślad Harmodiosa i Arystogitona...~ ~Lecz przerwał,
3475 35 |                    po jej przybyciu podano i wieczerzę, w czasie której,
3476 35 |       Petroniuszowi o odwiedzinach Chilona i o tym, jak te odwiedziny
3477 35 |                    przyłożył rękę do czoła i rzekł:~- Myśl była dobra,
3478 35 |                ćwiczyć, to już lepiej było i zaćwiczyć, bo kto wie, czy
3479 35 | rycerzowi-Dratewce-Watyniuszowi. Dobranoc.~I zdjąwszy wieńce poczęli
3480 35 |           Winicjusz udał się do biblioteki i pisał do Ligii, co następuje:~"
3481 35 |                pojutrze wyjeżdża do Ancjum i ja, eheu! muszę mu towarzyszyć.
3482 35 |             wolność, aby ci byli wdzięczni i sławili imię twoje. Sam
3483 35 |                    się w niewolę szczęściu i tobie i bogdajem nigdy nie
3484 35 |                  niewolę szczęściu i tobie i bogdajem nigdy nie zaznał
3485 35 |              Przeklęte niech będzie Ancjum i podróże Ahenobarba. Trzykroć,
3486 35 |                mógł wyrwać, siędę na konia i popędzę do Rzymu, by oczy
3487 35 |                  wyślę niewolnika z listem i zapytaniem o ciebie. Pozdrawiam
3488 35 |                     Pozdrawiam cię, boska, i obejmuję nogi twoje. Nie
3489 36 |              złożone z miejscowej gawiedzi i wszystkich narodów świata,
3490 36 |              urządzonych wspaniale pałaców i willi, można było znaleźć
3491 36 |           począwszy od narzędzi muzycznych i sprzętów domowych, skończywszy
3492 36 |                    skończywszy na posągach i mozaikach, które układano
3493 36 |                   oddziałów pretoriańskich i augustianów, z których każdy
3494 36 |                    w koźle skóry na nogach i z twarzami spieczonymi przez
3495 36 |                 mleku. Gawiedź ze śmiechem i zadowoleniem patrzyła na
3496 36 |                    kurzu długie uszy stada i z radością słuchała świstu
3497 36 |             pachołków rzuciły się na drogę i oczyściwszy ją starannie,
3498 36 |                 poczęły posypywać kwiatami i igliwiem pinij. W tłumach
3499 36 |                  pod nową świątynię Cerery i jedli prandium pod gołym
3500 36 |                  jego przyszłych podróżach i o podróżach w ogóle, przy