Rozdzial

3501 57 |                 sobie - ale bogowie mylą się, jeśli sądzą, że zgodzę
3502 57 |                   jeśli sądzą, że zgodzę się na takie na przykład życie
3503 58 |            widowiska. Lud począł trwożyć się. Przepowiadano nieurodzaj
3504 58 |                   że gniew bogów zwrócił się na miasto z powodu zbyt
3505 58 |                  tłumy więc jęły domagać się, by bez względu na pogodę
3506 58 |                 przerwy ludus rozpocznie się na nowo.~Tymczasem wróciła
3507 58 |                od świtu do nocy napełnił się tysiącami ludzi, cezar zaś
3508 58 |                Widowisko miało rozpocząć się od walki chrześcijan między
3509 58 |              miecze, a natomiast poczęli się obejmować wzajemnie i zachęcać
3510 58 |                  twierdzili, iż nie chcą się bić naumyślnie, przez nienawiść
3511 58 |          przestało być walką, a zmieniło się w szereg mitologicznych
3512 58 |              wtóry. Ale obrazy zmieniały się prędko. Sromotne męki dziewic,
3513 58 |           szmaragdu od oka, przypatrując się białym ciałom rozdzieranym
3514 58 |                 opuścił amfiteatr i udał się do wzniesionego umyślnie,
3515 58 |              jego przykładem i wylewając się na zewnątrz, rozkładały
3516 58 |                  na zewnątrz, rozkładały się w malowniczych grupach obok
3517 58 |             znawcy i lubownicy o tym, co się już odbyło i co jeszcze
3518 58 |            rozprawiacze, aby nie spóźnić się na ucztę; zostało tylko
3519 58 |              przyszłych ofiar.~Ci ukryli się w przedziałach lub na niższych
3520 58 |                nowych mąk. Naraz otwarły się cunicula i ze wszystkich
3521 58 |              krzyże na ramionach. Zaroił się od nich cały amfiteatr.
3522 58 |             włosami, pod którymi starały się ukryć swą nagość, chłopięta
3523 58 |                całym amfiteatrze rozległ się teraz huk młotów, którego
3524 58 |               robota, gwoździe pogrążały się w ręce i nogi chrześcijan,
3525 58 |                 gotów na śmierć, radował się myślą, że nadchodzi jego
3526 58 |            surowa i fanatyczna wychylała się spod wieńca. Nie zmieniło
3527 58 |                spod wieńca. Nie zmieniło się też jego serce, albowiem
3528 58 |            albowiem sprawiedliwości musi się stać zadość i nie może być
3529 58 |                  więcej krzyżów wznosiło się na arenie, on zaś zwracając
3530 58 |                 arenie, on zaś zwracając się do gromady tych, którzy
3531 58 |       nienawidziłem złego, i nie śmierci się lękam, lecz zmartwychpowstania,
3532 58 |         spomiędzy bliższych rzędów ozwał się jakiś głos spokojny i uroczysty:~-
3533 58 |            Ufajcie, bo oto niebo otwiera się przed wami.~Na te słowa
3534 58 |                  wszystkie oczy zwróciły się ku ławkom; nawet ci, którzy
3535 58 |             mówiącego męża.~A on zbliżył się aż do przegrody otaczającej
3536 58 |              dłoń, po czym kolana zgięły się pod nim, a usta wyszeptały: -
3537 58 |                zaś Paweł z Tarsu zwrócił się do Kryspa i rzekł:~- Kryspie,
3538 58 |                odrzekł Kryspus. I począł się bić w piersi.~Wtem zarządca
3539 58 |              Wtem zarządca ławek zbliżył się ku Apostołowi i zapytał:~-
3540 58 |               Paweł. Po czym, zwróciwszy się do Kryspa, rzekł:~- Ufaj,
3541 58 |              Boży.~Dwaj Murzyni zbliżyli się w tej chwili do Kryspa,
3542 58 |           zawołał:~- Bracia moi, módlcie się za mnie!~I twarz jego straciła
3543 58 |            wprost w niebo, począł modlić się żarliwie. Zdawał się nic
3544 58 |              modlić się żarliwie. Zdawał się nic nie czuć, albowiem gdy
3545 58 |                  gdy gwoździe zagłębiały się w jego ręce, najmniejsze
3546 58 |                  na obliczu nie pojawiła się żadna zmarszczka bólu: modlił
3547 58 |                  zmarszczka bólu: modlił się, gdy przybijano mu nogi,
3548 58 |               przybijano mu nogi, modlił się, gdy wznoszono krzyż i udeptywano
3549 58 |         amfiteatr, brwi starca ściągnęły się nieco, jakby się gniewał,
3550 58 |               ściągnęły się nieco, jakby się gniewał, że pogański lud
3551 58 |                 stanowiło przypatrywanie się powolnemu konaniu. Lecz
3552 58 |                służba z trudnością mogła się między nimi przeciskać.
3553 58 |                   gdy na arenie zjawiała się mniejsza ilość skazanych.
3554 58 |                 ilość skazanych. Zdawało się, że cezar nudzi się także,
3555 58 |              Zdawało się, że cezar nudzi się także, albowiem przekręciwszy
3556 58 |                Po chwili pierś wzdęła mu się, żebra wystąpiły na wierzch
3557 58 |                   Głos Kryspusa rozlegał się coraz potężniej w całym
3558 58 |            Antychryście! Otchłań otwiera się pod tobą, śmierć wyciąga
3559 58 |                 miara i czas twój zbliża się!...~Tu wytężył się raz jeszcze:
3560 58 |                zbliża się!...~Tu wytężył się raz jeszcze: zdawało się
3561 58 |                 się raz jeszcze: zdawało się przez chwilę, że oderwie
3562 58 |          wychudłe jego ramiona wydłużyły się jeszcze bardziej, ciało
3563 58 |                 bardziej, ciało obsunęło się ku dołowi, głowa opadła
3564 59 |             morze jak oliwa i fale zdają się spać... Jedźmy do Achai.
3565 59 |          albowiem dolna warga poczęła mu się trząść tak silnie, że jego
3566 59 |                 powtarzać wszyscy. Czego się ty boisz, zmurszała bedłko?~
3567 59 |                 przedstawieniu sam zląkł się słów Kryspa i wróciwszy
3568 59 |          milczeniu ich rozmowy, obejrzał się wokoło i rzekł tajemniczym
3569 59 |          Tygellina dodała otuchy, począł się śmiać i rzekł pokazując
3570 59 |            trwogi i pognębienia. Wydawał się też chwilami jakby odurzony
3571 59 |                  wpadał w gniew i stawał się zuchwałym, tak że augustianie
3572 59 |                przez chwilę i zwróciwszy się do Tygellina, rzekł:~- Dopilnujesz,
3573 59 |             nasze pochodnie.~Chilo zląkł się jednak groźby drgającej
3574 59 |               jak dzień.~Po czym zwrócił się do innych augustianów, z
3575 59 |              igrzysk.~Do Chilona zbliżył się Petroniusz i trąciwszy go
3576 59 |                 zaś odpowiedział:~- Chcę się upić...~I wyciągnął drżącą
3577 59 |               następnie zaś przysunąwszy się blisko, spytał z twarzą
3578 59 |                    Niech bogowie zmiłują się nad tobą! Jak to noc?~-
3579 59 |                  nieprzejrzana, w której się coś rusza i coś idzie do
3580 59 |                Ale ja nie wiem co i boję się. - Zawszem był pewny, że
3581 59 |                 to są czarownicy. Czy ci się co nie śni?~- Nie, bo nie
3582 59 |                  mnie...~Czasem zdaje mi się, żem już umarł i wy także.~-
3583 59 |                  Co to za pochodnie mają się palić w ogrodach? Słyszałeś,
3584 59 |               były obawy, czy nie zechcą się bronić. A oni umierają jak
3585 59 |                  Tygellinus. Na to ozwał się Petroniusz:~- Mylicie się.
3586 59 |                się Petroniusz:~- Mylicie się. Oni się bronią. - A to
3587 59 |           Petroniusz:~- Mylicie się. Oni się bronią. - A to jakim sposobem?~-
3588 59 |              uwagi, poczęli spoglądać na się ze zdziwieniem i powtarzać:~-
3589 59 |               kilku augustianów zwróciło się do Chilona. - Hej, stary,
3590 59 |            Zmartwychwstanie!...~I począł się trząść tak, że siedzący
3591 60 |               Ten wykwintny sceptyk stał się także pod pewnym względem
3592 60 |                  czasu, jak nie udało mu się wyrwać dziewczyny z Mamertyńskiego
3593 60 |              łatwo mu więc było domyśleć się, że właśnie z tego powodu
3594 60 |                myśl, że Nazariusz dostał się jednak do Mamertyńskiego
3595 60 |                wnuk i syn konsulów, mógł się znaleźć między czeladzią
3596 60 |                  Cuchnących Dołów, i jął się pracy do której zmuszała
3597 60 |                  i z bijącym sercem udał się wraz z gromadą innych na
3598 60 |                  żelazne drzwi otworzyły się przed nimi i weszli.~Winicjusz
3599 60 |           piwnicę, z której przechodziło się do szeregu innych. Mdłe
3600 60 |                 mrocznych głębiach roiły się ciemne postaci, bliżej zaś,
3601 60 |               Winicjuszem nogi zachwiały się na ten widok i w piersi
3602 60 |                  myśl, że Ligia znajduje się wśród tej nędzy i niedoli,
3603 60 |                 miłość i boleść zmieniła się w nim w jedną żądzę śmierci.~
3604 60 |             śmierci.~Wtem tuż obok ozwał się głos dozorcy Cuchnących
3605 60 |         powietrze, i tak straszne, psuje się jeszcze bardziej. "Wolałbym -
3606 60 |        rzeczywistości i począł rozglądać się w podziemiu, w którym jednak
3607 60 |                zaraza najbardziej szerzy się przez trupy. Inaczej pomrzecie
3608 60 |            Dobrze, ale wypijemy! - ozwał się dozorca.~Po czym wyznaczył
3609 60 |                 z pozostałymi zaś zabrał się do wkładania trupów na nosze.~
3610 60 |               Tymczasem godzina uczyniła się późna, ciała powynoszono.
3611 60 |        powynoszono. Strażnicy, ułożywszy się w korytarzach łączących
3612 60 |       podniósłszy światło w górę, począł się po niej rozglądać.~I nagle
3613 60 |                 nagle drgnął, zdawało mu się bowiem, że pod zakratowanym
3614 60 |                  chwili kaganek, zbliżył się do niego i spytał:~- Ursus,
3615 60 |              Winicjusz klęcząc wpatrywał się w nią przez łzy. Mimo mroku
3616 60 |               jej twarz, która wydała mu się bladą jak alabaster, i wychudzone
3617 60 |                     Panie - spytał - jak się dostałeś i czy przychodzisz
3618 60 |               ocalić?~Winicjusz podniósł się i przez chwilę jeszcze walczył
3619 60 |            odpowiadając sam sobie, ozwał się:~- Tak!... Ale tam są żołnierze...~-
3620 60 |                  jej, a gdy raz dostanie się do domu Petroniusza; ten
3621 60 |            odrzekł:~- Ona nie zgodziłaby się na to, albowiem miłuje cię,
3622 60 |                mąk i śmierci." I zgadzał się na nią dla siebie, ale żal
3623 60 |                zakratowany otwór wkradły się do podziemia promienie księżyca
3624 60 |               przyjdziesz.~On zaś rzucił się do jej rąk i począł przykładać
3625 60 |            miłości, a z bólem nie chciał się przed nią zdradzić.~- Chora
3626 60 |             muszę umrzeć... Ale modliłam się, abym cię przedtem mogła
3627 60 |                  jeszcze nie mógł zdobyć się na słowa i tylko przyciskał
3628 60 |              chwilę przytomności, abyśmy się mogli pożegnać. Już ja idę
3629 60 |              kochała.~Winicjusz przemógł się, zdusił w sobie ból i począł
3630 60 |               mówić głosem, który starał się uczynić spokojnym: - Nie,
3631 60 |               wierzyć i przyrzekł modlić się za ciebie, a on Chrystusa
3632 60 |                  Ligio! Chrystus zmiłuje się nade mną... On nie chce
3633 60 |               Zbawiciela, że Piotr modli się za ciebie!~Nastała cisza.
3634 60 |                do nas pretorianie, bałam się śmierci i męki, ale teraz
3635 60 |                śmierci i męki, ale teraz się już nie boję. Patrz, jakie
3636 60 |              świetle księżyca rozjaśniła się jej twarz. Raz jeszcze podniosła
3637 60 |                 dusze anielskie, poczęli się modlić.~
3638 61 |               znużeni strażnicy pokładli się spać na korytarzach, Winicjusz
3639 61 |      pragnieniach i nadziejach, oddalali się coraz bardziej od życia
3640 61 |             widzą już brzegu i pogrążają się z wolna w nieskończoność.
3641 61 |          nieskończoność. Oboje zmieniali się stopniowo w duchy smutne,
3642 61 |                tylko w jego sercu zrywał się jeszcze ból, jak wicher,
3643 61 |                dzień więcej i on odrywał się od ziemi, a oddawał się
3644 61 |                  się od ziemi, a oddawał się śmierci. Rankiem gdy wychodził
3645 61 |                sen. Wszystko wydawało mu się obcym, odległym, czczym
3646 61 |               coś innego. Obojgu zdawało się, że poczyna ich już ogarniać
3647 61 |                 o tym, jak będą miłowali się i żyli razem, ale jedynie
3648 61 |                 czasem myśl ich zwracała się jeszcze ku rzeczom ziemskim,
3649 61 |               myśl ludzi, którzy gotując się w wielką drogę, rozmawiają
3650 61 |              nich tę pewność, rozkochali się w Nim jak w ogniwie, które
3651 61 |                 proch ziemi. Dusze stały się w nich czyste jak łzy. Pod
3652 61 |               barłogu więziennym poczęło się dla nich niebo, albowiem
3653 61 |                   A Petroniusz zdumiewał się widząc w twarzy Winicjusza
3654 61 |                   Chwilami nawet rodziły się w jego umyśle przypuszczenia,
3655 61 |                mi ją odda i nie rozłączę się z nią już nigdy.~Petroniusz
3656 61 |                   A Winicjusz uśmiechnął się smutno i rzekł:~- Nie, drogi,
3657 61 |            pamiętasz, coś mówił, gdy nam się nie udało wyrwać jej z Tullianum?
3658 61 |             pożegnawszy Petroniusza udał się śpiesznie do dozorcy puticulów
3659 61 |             nadejściem nocy, przebrawszy się jak zwykle w zgrzebną tunikę
3660 61 |           obwiązawszy szmatą głowę, udał się do bram więzienia.~Lecz
3661 61 |             okutej w żelazo piersi tliły się jakieś iskry litości dla
3662 61 |                Mój rozkaz nie sprzeciwia się temu - odpowiedział Scewinus.~
3663 61 |          Wreszcie około północy rozwarły się szeroko bramy więzienia
3664 61 |                bramy więzienia i ukazały się całe szeregi więźniów: mężczyzn,
3665 61 |          Prowadzono ich tylu, że zdawało się, iż wszystkie piwnice pozostaną
3666 62 |                 Sarmenticii!", rozlegały się na Via Tecta, na moście
3667 62 |              która z więzień rozchodziła się coraz bardziej po mieście,
3668 62 |            mirtowe i w bluszcz, ciągnące się w głąb, po wyniosłościach
3669 62 |                  że gdy bliższe wydawały się jak maszty naw, najdalsze
3670 62 |                  najdalsze przedstawiały się oczom jak kolorowe, pozatykane
3671 62 |              Gromady widzów zatrzymywały się przed pojedynczymi masztami,
3672 62 |                  gdy odgłos trąb rozległ się w różnych częściach ogrodów
3673 62 |                  smołą słoma wnet zajęła się jasnym płomieniem, który
3674 62 |              płomieniem, który wzmagając się z każdą chwilą, rozkręcał
3675 62 |                 zwoje bluszczów, wzbijał się ku górze i obejmował nogi
3676 62 |              najtwardsze serca napełniły się przerażeniem, gdy z mniejszych
3677 62 |            liście na drzewach i uczyniło się widno jak w dzień. Swąd
3678 62 |              aloes. Między tłumem ozwały się tu i owdzie okrzyki, nie
3679 62 |           upojenia i radości, i wzmagały się z każdą chwilą wraz z ogniem,
3680 62 |                 obejmował słupy, wspinał się ku piersiom ofiar, skręcał
3681 62 |                początku widowiska zjawił się wśród ludu cezar na wspaniałej
3682 62 |                ów świetny orszak posuwał się wrzeszcząc: "Evoe!" najszerszą
3683 62 |             którego przerażeniem pragnął się zabawić, sam powodował końmi
3684 62 |                ludzką, która kłaniała mu się do stóp, w blaskach ognia,
3685 62 |                 dworzan, tłumy i wydawał się być olbrzymem. Potworne
3686 62 |                trzymania lejców, zdawały się błogosławić lud. W twarzy
3687 62 |            potężne.~Chwilami zatrzymywał się, by przypatrzeć się dokładniej
3688 62 |          zatrzymywał się, by przypatrzeć się dokładniej czy to jakiej
3689 62 |                 orszak. Chwilami kłaniał się ludowi, to znów, przeginając
3690 62 |             ludowi, to znów, przeginając się w tył, ściągał złote lejce
3691 62 |              pośrodku dwóch krzyżujących się ulic, wysiadł z kwadrygi
3692 62 |                  na towarzyszów zmieszał się z tłumem.~Przywitano go
3693 62 |      kilkadziesiąt pochodni, zatrzymując się przed każdą, czyniąc uwagi
3694 62 |                  którego twarzy malowała się bezbrzeżna rozpacz.~Na koniec
3695 62 |                Na ten widok Chilo zwinął się nagle w kłąb, jak raniony
3696 62 |                  raz ostatni przypatrzeć się swemu katowi, który go zdradził;
3697 62 |                Oczy Glauka nie odwracały się od twarzy Greka. Chwilami
3698 62 |                 siebie źrenice. Podniósł się i chciał uciekać, lecz nie
3699 62 |                nie mógł. Nagle wydało mu się, że nogi jego są z ołowiu
3700 62 |                 tylko, że coś przepełnia się w nim, coś się zrywa, że
3701 62 |                przepełnia się w nim, coś się zrywa, że dosyć ma mąk i
3702 62 |                że między tymi ludźmi coś się dzieje, lecz śmiech zamarł
3703 62 |             własne ciało. Nagle zachwiał się i wyciągnąwszy w górę ramiona
3704 62 |            Chrystusa! Przebacz!~Uciszyło się naokół: dreszcz przebiegł
3705 62 |                 oczy mimo woli podniosły się w górę.~A głowa męczennika
3706 62 |               głowa męczennika poruszyła się lekko, po czym usłyszano
3707 62 |              Przebaczam!...~Chilo rzucił się na twarz wyjąc jak dziki
3708 62 |            światłem.~Lecz Chilo podniósł się po chwili z twarzą tak zmienioną,
3709 62 |         zmienioną, iż augustianom wydało się, że widzą innego człowieka.
3710 62 |                  jest? Oszalał! - ozwało się kilka głosów. On zaś odwrócił
3711 62 |                  głosów. On zaś odwrócił się ku tłumom i wyciągnąwszy
3712 62 |                 cezarowi. Nagle uczyniło się zamieszanie. Lud na kształt
3713 62 |         pchniętej nagłym wichrem, rzucił się ku starcowi, chcąc mu się
3714 62 |                się ku starcowi, chcąc mu się lepiej przypatrzeć. Tu i
3715 62 |          przypatrzeć. Tu i owdzie ozwały się krzyki: "Trzymaj!"; gdzie
3716 62 |             Biada nam!" W tłumie rozległ się świst i wrzaski: "Ahenobarbus!
3717 62 |          wrzeszcząc wniebogłosy, poczęły się chronić na wozy. Nagle kilka
3718 62 |          przepalonych słupów przewróciło się, rozsypując wokół skry i
3719 62 |              słupy poczęły już przepalać się i padać w poprzek ulic,
3720 62 |                posępne i trwożne cisnęły się do bram. Wieść o tym, co
3721 62 |              wozie. Tu i owdzie odzywały się głosy współczucia dla chrześcijan: "
3722 62 | niesprawiedliwości? Czy bogowie nie będą się mścili za niewinnych i jakież
3723 62 |            innoxia corpora!", powtarzały się coraz częściej. Kobiety
3724 62 |               częściej. Kobiety litowały się głośno nad dziećmi, których
3725 62 |           wreszcie politowanie zmieniało się w złorzeczenia cezarowi
3726 62 |                tacy, którzy, zatrzymując się nagle, zadawali sobie lub
3727 62 |               zamyśleniu...~Chilo błąkał się zaś jeszcze po ogrodach,
3728 62 |               wiedząc, dokąd iść i gdzie się obrócić. Teraz uczuł się
3729 62 |                 się obrócić. Teraz uczuł się znów bezsilnym, niedołężnym
3730 62 |                starcem. Chwilami potykał się o niedopalone ciała, potrącał
3731 62 |     bezprzytomnym wzrokiem. Ogrody stały się już prawie całkiem ciemne;
3732 62 |                 między drzewami poruszał się tylko blady księżyc, rozświecając
3733 62 |              Lecz staremu Grekowi wydało się, że w księżycu widzi twarz
3734 62 |                 jeszcze ciągle, i chował się przed światłem. Wreszcie
3735 62 |           nieznaną siłą, począł kierować się ku fontannie, przy której
3736 62 |               ramienia.~Starzec odwrócił się i widząc przed sobą nieznaną
3737 62 |                  cię zbawić. Chilo oparł się o drzewo.~Nogi chwiały się
3738 62 |               się o drzewo.~Nogi chwiały się pod nim i ramiona zwisły
3739 62 |                Paweł zaś rzekł:~- Oprzyj się na mnie i pójdź ze mną.~
3740 62 |               szedł z nim ku krzyżującym się ulicom, kierując się głosem
3741 62 |         krzyżującym się ulicom, kierując się głosem fontanny, która zdawała
3742 62 |                  fontanny, która zdawała się płakać wśród nocnej ciszy
3743 62 |               kłamstwo, a w sercu został się jeno żal nieprzebrany...
3744 62 |                 wierzył w Niego, póki mi się nie ukazał i nie powołał
3745 62 |                   od którego rozdzierała się w nim dusza do dna, a Paweł
3746 62 |                męczenników.~Chilo rzucił się z jękiem na kolana i ukrywszy
3747 62 |               twarz ku gwiazdom i począł się modlić:~- Panie, spojrzyj
3748 62 |               patrzył w gwiazdy i modlił się.~A wtem spod jego stóp ozwało
3749 62 |               wtem spod jego stóp ozwało się podobne do jęku wołanie:~-
3750 62 |                   Naówczas Paweł zbliżył się do fontanny i nabrawszy
3751 62 |                  posągu.~Wreszcie ocknął się, wstał i zwróciwszy się
3752 62 |                  się, wstał i zwróciwszy się do Apostoła zapytał:~- Co
3753 62 |                  Paweł również rozbudził się z zadumy nad tą niezmierną
3754 62 |                  której nie mogły oprzeć się nawet takie duchy, jak tego
3755 62 |                jeszcze starca i rozstali się, albowiem wymagał tego sam
3756 62 |                  ścigać.~Jakoż nie mylił się. Wróciwszy do siebie, zastał
3757 62 |          zawiedli na Palatyn.~Cezar udał się już był na spoczynek, lecz
3758 62 |        chrześcijanie, kara twoja skończy się na chłoście i wygnaniu.~-
3759 62 |                Chilo.~A Tygellin zbliżył się do niego krokiem powolnym
3760 62 |               wściekłość, lecz pohamował się jeszcze.~- Widziałeś - zapytał -
3761 62 |               jakiś wargi jego poruszały się cicho, po czym odrzekł:~-
3762 62 |                 przymknął oczy i wydawał się jak umarły.~Żył jednak,
3763 62 |                 bowiem Tygellin pochylił się nad nim i raz jeszcze zapytał:. "
3764 62 |            zbielałe jego wargi poruszyły się lekko i wyszedł z nich zaledwie
3765 62 |              nowa myśl, albowiem zwrócił się do Traków i rzekł:~- Wyrwać
3766 63 |           urządzonych, iż mogły otwierać się i tworzyć jakby dwie odrębne
3767 63 |                bardziej powinien pokazać się ludowi, i zarazem zaręczył,
3768 63 |              przedstawienie bowiem miało się odbywać wieczorem, w rzęsiście
3769 63 |             zmroku cały budynek napełnił się szczelnie. Augustianie z
3770 63 |                twierdząc, że teraz okaże się tym bardziej nieubłaganym
3771 63 |           miseczki.~Tygellin zaś zwrócił się do nich i rzekł:~- Ludzie
3772 63 |           rozmawiali o Chilonie.~- Co mu się stało? - mówił Eprius Marcellus. -
3773 63 |               Tygellina; z nędzarza stał się bogaczem, mógł dożyć spokojnie
3774 63 |                stracić wszystko i zgubić się. Doprawdy, chyba oszalał.~-
3775 63 |               Chyba nie może być - ozwał się Witeliusz.~- A czy ja nie
3776 63 |                  żartów!... Patrzcie, co się dzieje! Ja tam nie paliłem
3777 63 |             Petroniusz. - Tygellin śmiał się, gdym twierdził, że oni
3778 63 |                   gdym twierdził, że oni się bronią, a ja teraz powiem
3779 63 |                   Bo jeśli taki Chilo im się nie oparł, któż im się oprze?
3780 63 |                im się nie oparł, któż im się oprze? Jeśli myślicie, że
3781 63 |              wiedzieli co lud myśli i co się w mieście dzieje.~- Mówi
3782 63 |            Westynus.~Lecz Barkus zwrócił się do Petroniusza: - Do czego
3783 63 |          Pitagorasa. Zaraz potem zaczęło się przedstawienie Aureolusa,
3784 63 |          przywykły do mąk i krwi, nudził się także, sykał, wydawał niepochlebne
3785 63 |                  by niedźwiedź wspiąwszy się mógł dosięgnąć do piersi
3786 63 |                 augustianie nie mogli mu się nawet dobrze przypatrzeć,
3787 63 |                  wszystkie oczy zwróciły się ku niemu. Lecz mało kto
3788 63 |              dojrzeć jego kości. Wydawał się też daleko starszym, niemal
3789 63 |                mnie, bili mnie i znęcali się nade mną. Byłem, Panie,
3790 63 |          skruszone serce. Nikt nie śmiał się, było bowiem w tym ukrzyżowanym
3791 63 |                 coś tak cichego, wydawał się tak starym, bezbronnym,
3792 63 |        augustianami Westynus, pochylając się na prawo i na lewo, szeptał
3793 63 |                   by widowisko skończyło się jak najprędzej.~Niedźwiedź
3794 63 |           najprędzej.~Niedźwiedź wtoczył się wreszcie na arenę i chwiejąc
3795 63 |                  naokół spode łba, jakby się nad czymś namyślał lub czegoś
3796 63 |                 nim nagie ciało, zbliżył się ku niemu, podniósł się nawet,
3797 63 |           zbliżył się ku niemu, podniósł się nawet, lecz po chwili opuścił
3798 63 |                   lecz po chwili opuścił się znów na przednie łapy i
3799 63 |                  zwierzęcym sercu ozwała się litość nad tym szczątkiem
3800 63 |               ust służby cyrkowej ozwały się podniecające okrzyki, lecz
3801 63 |              koniec wzrok jego zatrzymał się gdzieś na najwyższych rzędach
3802 63 |              grać żywiej i wówczas stało się coś, co wprawiło w podziw
3803 63 |                promienie, oczy podniosły się przed śmiercią ku górze,
3804 64 |            widowisk, które również miały się już ku końcowi. Lud, przesycony
3805 64 |           niebywałego dotąd zachowywania się skazanych. Obawy przesądnego
3806 64 |              więzienny, który rozszerzył się po mieście, powiększył powszechną
3807 64 |                popleczników, rozszerzało się coraz bardziej mniemanie,
3808 64 |           senacie żaden głos nie odzywał się również za chrześcijanami,
3809 64 |                  nikt nie chciał narazić się cezarowi, a prócz tego ludzie,
3810 64 |           państwa rzymskiego nie mogłyby się ostać.~Oddawano tylko ludzi
3811 64 |                prawo rzymskie nie mściło się nad umarłymi. Dla Winicjusza
3812 64 |               wiecznym. Wiara jego stała się wprost niezgłębioną, tak
3813 64 |                owa wieczność wydawała mu się czymś nierównie rzeczywistszym
3814 64 |              dotąd. Serce przepełniło mu się skupionym uniesieniem. Za
3815 64 |           uniesieniem. Za życia zmieniał się w istotę niemal bezcielesną,
3816 64 |              wówczas oboje z Ligią wezmą się za ręce i odejdą do nieba,
3817 64 |                wolno mu nawet spodziewać się, aby ona jedna została ocalona.
3818 64 |                  Ów smutek, który unosił się nad obu ich duszami, tracił
3819 64 |              gorycz i stopniowo zmieniał się w jakieś zaświatowe, spokojne
3820 64 |             zaświatowe, spokojne oddanie się woli Bożej. Winicjusz płynął
3821 64 |                prądowi, walczył i męczył się, teraz oddał się fali, wierząc,
3822 64 |                  męczył się, teraz oddał się fali, wierząc, że niesie
3823 64 |             Ligia, równie jak on, gotuje się na śmierć, że mimo dzielących
3824 64 |               idą już razem, i uśmiechał się do tej myśli jak do szczęścia.~
3825 64 |                codziennie długo dzielili się myślami. W Ligii nie było
3826 64 |              życia. Śmierć przedstawiała się jej nie tylko jak wyzwolenie
3827 64 |               wagę. Po śmierci zaczynało się dla niej szczęście nawet
3828 64 |            Ursusa. I on długo nie chciał się zgodzić w sercu na śmierć
3829 64 |              mury więzienia przedzierały się wieści o tym, co dzieje
3830 64 |                  wieści o tym, co dzieje się w amfiteatrach i ogrodach,
3831 64 |            ogrodach, gdy śmierć wydawała się wspólną, nieuniknioną dolą
3832 64 |                śmiał w końcu i on modlić się do Chrystusa, aby pozbawił
3833 64 |                 córce wodza Ligów więcej się należy i więcej się dostanie
3834 64 |               więcej się należy i więcej się dostanie tych niebieskich
3835 64 |            lepsza niewolnica. Spodziewał się też, że Chrystus pozwoli
3836 64 |                  krzyżu. Ale wydawało mu się to szczęściem tak wielkim,
3837 64 |                  nie śmiał prawie modlić się o taką śmierć. Myślał, że
3838 64 |            wewnętrzną. Od dziecka chował się w nieprzebytych puszczach,
3839 64 |                gdy był w Rzymie i musiał się ich wyrzec, chodził do vivariów
3840 64 |            zabijania, teraz więc obawiał się w duszy, że gdy przyjdzie
3841 64 |               duszy, że gdy przyjdzie mu się spotkać z nimi w amfiteatrze,
3842 64 |                  cierpliwie. Ale polecał się i w tym Chrystusowi, mając
3843 64 |                   że w tej wojnie przyda się jednak Barankowi bardzo
3844 64 |            Barankowi bardzo i potrafi mu się przysłużyć lepiej od innych,
3845 64 |               gdyż to także nie mogło mu się w głowie pomieścić, aby
3846 64 |              męczenników. Zresztą modlił się po całych dniach, oddawał
3847 64 |            nędzarza, i niejeden zamyślał się nad swą niedolą, której
3848 65 |             zaprzyjaźniony z nim, począł się mieć na ostrożności. Narzekał,
3849 65 |               wszystko razem wzięte musi się skończyć jakąś klęską straszniejszą
3850 65 |                 pretorianach, który zwie się Scewinus, tak jak i ja,
3851 65 |              przez niego wiem, co dzieje się w obozie... Niechęć rośnie
3852 65 |               także szalony, i patrz, co się stało! Oto znalazł się Kasjusz
3853 65 |                co się stało! Oto znalazł się Kasjusz Cherea... Straszny
3854 65 |               Petroniusz. - Westynus boi się własnego cienia. - Westynus
3855 65 |          własnego cienia. - Westynus boi się snów i duchów - odrzekł
3856 65 |      spostrzegasz, że cezar znowu zbliża się do ciebie i poczyna z tobą
3857 65 |                ci, dlaczego. Oto wybiera się znów do Achai, gdzie ma
3858 65 |            greckie własnego układu. Pali się do tej podróży, ale zarazem
3859 65 |                 Lukan rozumie, że trzeba się śpieszyć. - Na Kastora! -
3860 65 |                 Lukan rozumie, że trzeba się śpieszyć." Z czym to chcecie
3861 65 |             śpieszyć." Z czym to chcecie się śpieszyć, carissime?~Scewinus
3862 65 |                  Achai, więc może będzie się liczył ze mną.~I postanowił
3863 65 |        najbardziej o Ateńczyków, których się bał. Inni augustianie słuchali
3864 65 |                 swoje własne.~- Zdaje mi się, żem dotąd nie żył - rzekł
3865 65 |                rzekł Nero - i że narodzę się dopiero w Grecji.~- Narodzisz
3866 65 |            dopiero w Grecji.~- Narodzisz się dla nowej sławy i nieśmiertelności -
3867 65 |               Petroniusz.~- Ufam, że tak się stanie i że Apollo nie okaże
3868 65 |             stanie i że Apollo nie okaże się zazdrosnym. Jeśli wrócę
3869 65 |                Na to Petroniusz podniósł się i patrząc wprost w oczy
3870 65 |            stropiły Nerona, który tropił się zawsze, ilekroć ktoś mówił
3871 65 |                zaciekawieni, jak skończy się rozmowa.~- Ona jest w więzieniu
3872 65 |         zaufanego wyzwoleńca, aby ułożył się z przełożonym spoliarium
3873 66 |              krwi, jednakże gdy rozeszła się wieść, że nadchodzi koniec
3874 66 |          amfiteatru. Augustianie stawili się jak jeden człowiek, domyślali
3875 66 |                jeden człowiek, domyślali się bowiem, że nie będzie to
3876 66 |                  takie bóstwa; jakie jej się podobały, i której prawo
3877 66 |                wówczas, że cezar pragnie się na wszelki wypadek ubezpieczyć
3878 66 |            Wszystkie spojrzenia zwracały się z natężonym zajęciem na
3879 66 |               przez całe ciało, domyślił się bowiem, że Petroniusz nie
3880 66 |                  półżyciem, sam pogrążył się w śmierci i zgodził się
3881 66 |                  się w śmierci i zgodził się na śmierć dla Ligii, miała
3882 66 |           dawniej przebyte bóle odezwały się w nim na nowo. Uciszona
3883 66 |             wszelką cenę. Od rana chciał się dostać do cuniculów, by
3884 66 |                  dostać do cuniculów, by się przekonać, czy Ligia w nich
3885 66 |              przekonać, czy Ligia w nich się znajduje, ale straże pretoriańskie
3886 66 |                  nawet znajomi, nie dali się zmiękczyć ni prośbą, ni
3887 66 |            złotem. Winicjuszowi wydawało się, że niepewność zabije go
3888 66 |                na dnie serca kołatała mu się jeszcze nadzieja, że może
3889 66 |                 płonne. Chwilami czepiał się tej nadziei ze wszystkich
3890 66 |                 w cyrku. Dawniej zgodził się już był ze wszystkim na
3891 66 |                    Przedtem ani domyślał się, że ta chwila, gdy zmieni
3892 66 |                 że ta chwila, gdy zmieni się w rzeczywistość, będzie
3893 66 |                  sobie sprawy z tego, co się z nim dzieje, miał jednak
3894 66 |             Ligii, to jego miłość zmieni się w nienawiść, a jego wiara
3895 66 |             rozpacz. I zarazem przerażał się tym poczuciem, bał się bowiem
3896 66 |         przerażał się tym poczuciem, bał się bowiem obrazić Chrystusa,
3897 66 |               końcu myśli jego rozpętały się jak fale targane wichrem.
3898 66 |                 targane wichrem. Budziła się w nim żądza zemsty i krwi.
3899 66 |          Porywała go szalona chęć rzucić się na Nerona i zdusić go wobec
3900 66 |               spadając w przepaść chwyta się wszystkiego, co rośnie nad
3901 66 |                 tak i on oburącz chwycił się myśli, że jednak tylko wiarą
3902 66 |                  w posadach!~Więc skupił się, zgniótł w sobie zwątpienie,
3903 66 |                 bo oto umiera. Wydało mu się, że Ligia niezawodnie musiała
3904 66 |                 długo. Po chwili zbudził się, a raczej zbudziło go tupanie
3905 66 |               rzekł mu Petroniusz. - Każ się odnieść do domu!~I nie zważając,
3906 66 |             Wszakże przedstawienie miało się lada minuta rozpocząć.~Jakoż
3907 66 |          światłem areny, po czym wysunął się na jej środek, rozglądając
3908 66 |                  jej środek, rozglądając się wkoło, jakby chcąc rozpoznać,
3909 66 |           rozpoznać, z czym mu przyjdzie się spotkać. Wszystkim augustianom
3910 66 |                 jego widok szmer rozległ się po wszystkich ławach. W
3911 66 |               podium za cezarem, wydawał się przy tym Ligu nikłym człowiekiem.
3912 66 |                  w walce. Szmer zmieniał się w okrzyki i gorączkowe pytania,
3913 66 |                Tymczasem chciał pomodlić się jeszcze do Zbawiciela, więc
3914 66 |                  Postawa ta nie podobała się tłumom. Dosyć już miano
3915 66 |                 jeśli olbrzym nie zechce się bronić, widowisko chybi.
3916 66 |                chybi. Tu i owdzie ozwały się sykania. Niektórzy poczęli
3917 66 |               zechce walczyć, gdy spotka się oko w oko ze śmiercią.~Jakoż
3918 66 |           czekano już długo. Nagle ozwał się przeraźliwy głos mosiężnych
3919 66 |                   a na ów znak otworzyła się krata naprzeciw cesarskiego
3920 66 |             włosy przy skroniach, zwinął się w łęk jak człowiek, który
3921 66 |                mu głowę togą. Zdawało mu się, że to śmierć lub ból przesłania
3922 66 |            umilkł. Augustianie podnieśli się jak jeden człowiek z miejsc,
3923 66 |             miejsc, gdyż na arenie stało się coś nadzwyczajnego. Oto
3924 66 |            rogach dzikiej bestii, zerwał się jakby sparzony żywym ogniem
3925 66 |                 wszystkich piersi wyrwał się krótki okrzyk zdumienia,
3926 66 |            zdumienia, po którym uczyniła się głucha cisza. Lig dopadł
3927 66 |              Winicjusza.~Ów zaś podniósł się, przechylił w tył swą bladą
3928 66 |                  rogi. Stopy jego zaryły się wyżej kostek w piasek, grzbiet
3929 66 |                piasek, grzbiet wygiął mu się jak łuk napięty, głowa schowała
3930 66 |                  napięty, głowa schowała się między barki, na ramionach
3931 66 |      nieruchomości, iż patrzącym zdawało się, że widzą jakiś obraz przedstawiający
3932 66 |              natężenie dwóch zmagających się ze sobą sił. Tur zarył się
3933 66 |               się ze sobą sił. Tur zarył się również, jak człowiek, nogami
3934 66 |             kosmate jego ciało skurczyło się tak, iż wydawał się do olbrzymiej
3935 66 |            skurczyło się tak, iż wydawał się do olbrzymiej kuli podobny.
3936 66 |                kuli podobny. Kto pierwej się wyczerpie, kto pierwszy
3937 66 |                czoła, jakby sami zmagali się ze zwierzęciem. W cyrku
3938 66 |              rozsadzić. Wszystkim wydało się, że walka trwa wieki.~A
3939 66 |                podobny do jęku ryk ozwał się z areny, po którym ze wszystkich
3940 66 |                 wszystkich piersi wyrwał się okrzyk i znów zapadła cisza.
3941 66 |              potworna głowa byka poczęła się przekręcać w żelaznych rękach
3942 66 |                  purpura, grzbiet wygiął się jeszcze silniej. Widać było,
3943 66 |          boleśniejszy ryk tura pomieszał się ze świszczącym oddechem
3944 66 |             Głowa zwierzęcia przekręcała się coraz bardziej, a z paszczy
3945 66 |            bardziej, a z paszczy wysunął się długi, spieniony język.~
3946 66 |             kości, po czym zwierz zwalił się na ziemię ze skręconym śmiertelnie
3947 66 |                 pobladła, włosy polepiły się od potu, barki i ramiona
3948 66 |                  barki i ramiona zdawały się być zlane wodą. Przez chwilę
3949 66 |                zstępować na dół, tłocząc się w przejściach między ławkami,
3950 66 |                   aby bliżej przypatrzeć się siłaczowi. Zewsząd ozwały
3951 66 |                siłaczowi. Zewsząd ozwały się głosy o łaskę, namiętne,
3952 66 |                   które wkrótce zmieniły się w jeden powszechny okrzyk.
3953 66 |                  okrzyk. Ów olbrzym stał się teraz drogim dla tego rozmiłowanego
3954 66 |                zrozumiał, że tłum domaga się, by darowano mu życie i
3955 66 |                   Przez chwilę rozglądał się dokoła, po czym zbliżył
3956 66 |                  dokoła, po czym zbliżył się do cesarskiego podium i
3957 66 |                  chciał mówić:~- Nad nią się zmiłujcie! Ją ocalcie! Jam
3958 66 |             ogromnym ciele Liga wydawała się małym dzieckiem, wzruszenie
3959 66 |                  Ursus tymczasem posuwał się wokół areny i kołysząc wciąż
3960 66 |                  A wtem Winicjusz zerwał się z miejsca, przeskoczył ogrodzenie,
3961 66 |             Głosy wołające o łaskę stały się wprost groźne. Lud ujmował
3962 66 |               wprost groźne. Lud ujmował się już nie tylko za atletą,
3963 66 |                  Tysiące widzów zwróciło się ku cezarowi z połyskami
3964 66 |           pięściami. Ów wszelako ociągał się i wahał: Do Winicjusza nie
3965 66 |                   Na tę myśl gniew odbił się na jego roztyłej twarzy.
3966 66 |                pozwalała mu także poddać się woli tłumów, a jednocześnie
3967 66 |                 a jednocześnie nie umiał się jej przez przyrodzone tchórzostwo
3968 66 |             uniesień Westynus, który bał się duchów, ale nie bał się
3969 66 |                  się duchów, ale nie bał się ludzi, dawał znak łaski.
3970 66 |                  Petroniuszowi, pochylił się i rzekł:~- Nie ustępuj,
3971 66 |        pretorianów.~Wówczas Nero zwrócił się w stronę, gdzie komendę
3972 66 |               wściekłość. Kurzawa wzbiła się spod tupiących nóg i przesłoniła
3973 66 |                  Wśród okrzyków odzywały się głosy: "Ahenobarbus! Matkobójca!
3974 66 |                   Podpalacz!"~Nero zląkł się. Lud był wszechwładnym panem
3975 66 |                 wreszcie, że sprzeciwiać się dłużej było wprost niebezpiecznie.
3976 66 |                  grzmot oklasków rozległ się od góry do dołu. Lud pewien
3977 66 |               nawet cezar nie ośmieliłby się ścigać ich dłużej swą zemstą.~
3978 67 |                Ursus szli obok, śpiesząc się, by jak najprędzej oddać
3979 67 |          przejściach dnia tego nie mogli się zdobyć na rozmowę. Winicjusz
3980 67 |               nieszczęścia ich skończyły się raz na zawsze i że zabiera
3981 67 |                do domu, by nie rozłączyć się z nią więcej. I zdawało
3982 67 |                 nią więcej. I zdawało mu się, że to raczej początek jakiegoś
3983 67 |                  czasu do czasu pochylał się nad otwartą lektyką, by
3984 67 |                świetle księżyca wydawała się uśpioną, i powtarzał w myśli: "
3985 67 |                chwilami słabł i wspierał się na ramieniu Ursusa, nie
3986 67 |                 gwiazdami niebo i modlił się.~Szli śpiesznie wśród ulic,
3987 67 |           niedaleko domu, Ursus przestał się modlić i począł mówić cicho,
3988 67 |                począł mówić cicho, jakby się bał zbudzić Ligię:~- Panie,
3989 67 |          natchnął ten srogi lud, że ujął się za nią. Bądź Jego wola!~
3990 67 |               nie pohamowana Chęć rzucić się na ziemię i dziękować Zbawicielowi
3991 67 |              naprzód niewolnika, wyroiła się na ich spotkanie. Paweł
3992 67 |               była ogromna, a zwiększyła się jeszcze bardziej, gdy lekarz
3993 67 |           jeszcze tejże nocy. Zbudziwszy się we wspaniałym cubiculum,
3994 67 |               wiedziała, gdzie jest i co się z nią dzieje. Pozostała
3995 67 |                są na ziemi. Myśli mąciły się jeszcze w jej osłabionej
3996 67 |                osłabionej głowie; wydało się jej rzeczą naturalną, że
3997 67 |                 naturalną, że zatrzymali się gdzieś po drodze do nieba
3998 67 |                 żadnego bólu uśmiechnęła się do Winicjusza i chciała
3999 67 |                  cię!~Jej usta poruszyły się znowu niezrozumiałym szeptem,
4000 67 |            jednak powieki jej przymknęły się, piersi podniosły się lekkim