Rozdzial

  1 2 |    Chryzotemis zazdrościł mu cały Rzym. Następnie przypomniał sobie
  2 2 |            Miałżebyś chęć opuścić Rzym, Plaucjuszu? - spytał z
  3 7 |          ją Jowiszowi, za co cały Rzym składał mu dziękczynienie,
  4 7 |            Wróżono mi niegdyś, że Rzym przestanie istnieć, a ja
  5 7 |           bogów. Ludzie mówią, że Rzym zginie, a są nawet tacy,
  6 7 |     bakier, rzekł:~- Kto mówi, że Rzym ginie?... Głupstwo!... Ja,
  7 7 |      rzymskiego pokoju: Nie, nie! Rzym musi zginąć, bo zginęła
  8 7 |           bogów i surowy obyczaj! Rzym musi zginąć, a szkoda, bo
  9 11|         był teraz wymordować cały Rzym, a gdyby jacy mściwi bogowie
 10 12|    mniejsza z tym. Mówmy o Ligii. Rzym to morze...~- Perły poławiają
 11 14|         Żałoba padła na dwór i na Rzym. Cezar, który przy urodzeniu
 12 14|            rzekł z powagą. - Spal Rzym i świat z boleści, lecz
 13 18|           twe uszy, albowiem cały Rzym nie mówi zapewne o niczym
 14 21|         tamte wszystkie, a z nimi Rzym i świat w dodatku.~Byłby
 15 21|          innym miejscu lub opuści Rzym. I co uczynią? Dlaczego
 16 21| Petroniusz, i dwór cezara, i cały Rzym. Każda inna z kobiet, które
 17 22|        Boże chrześcijan! Opuszczę Rzym, wrócę do Mezembrii, ale
 18 22|          gdybym milczkiem opuścił Rzym i przeniósł się gdzieś daleko,
 19 22|           by wybrać zło mniejsze. Rzym był ogromnym miastem, a
 20 28|     władztwo rzymskie, kończy się Rzym, kończy się życie, różnica
 21 28|          obchodzi więcej niż cały Rzym i jego panowanie i niechby
 22 30|       trzęsienie ziemi zniszczyło Rzym, gdyby jaki rozgniewany
 23 30|         chłopcem, powtarzam ci, a Rzym roi się od rozwódek.~- Dziwię
 24 31|           oddech ludzkich piersi. Rzym istotnie nie widział dotąd
 25 32|   stworzyła mądrość i piękność, a Rzym moc." Gdzież nasza moc?~-
 26 33|     stworzyła mądrość i piękność, Rzym moc, a oni co przynoszą?"
 27 35|          mowy o zwłoce. Przeklina Rzym i jego powietrze, na czym
 28 35|        jako mima, nie! Tego chyba Rzym nie zniesie!~- Mój drogi!
 29 35|         nie zniesie!~- Mój drogi! Rzym wszystko zniesie, a senat
 30 36|          brodę? Czy boisz się, by Rzym od niej nie spłonął?" I
 31 38|         dbać powinienem? Zali nie Rzym mi szkodzi, zali nie duszne
 32 38|         chrypki i czyż palący się Rzym nie przedstawiałby stokroć
 33 39|         Powiedz słowo, a opuścimy Rzym, by osiąść gdzieś daleko.~
 34 40|          Lato idzie... O, jak ten Rzym musi teraz cuchnąć!... A
 35 41|           znać tak blisko jak ja. Rzym nie umiał cię nigdy ocenić.~
 36 41| szaleństwa rzucają się w ogień... Rzym ginie, panie!~Nastała chwila
 37 42|           i krzycząc mu do uszu: "Rzym się pali!", smaga jego samego,
 38 42|       również zmorą, która dusiła Rzym od lat całych. Mówiono,
 39 42|       wreszcie jego narzekania na Rzym i smrodliwe zaułki Subury.
 40 42|        podobnego rozkazu. A jeśli Rzym płonie z rozkazu cezara,
 41 42|       teraz otoczyły go okrzyki: "Rzym płonie! Miasto w ogniu!
 42 42|          ogniu! Bogowie, ratujcie Rzym!"~Koń potknął się i ściągnięty
 43 42|           niego nowe konie, ale i Rzym, za Albanum bowiem ciągnęła
 44 42|         drzewach, by spoglądać na Rzym, uspokoił się cokolwiek
 45 42|      chodzi o Zatybrze niż o cały Rzym --zawołał gwałtownie Winicjusz.~-
 46 43|           do Tybru, inni, że dość Rzym okazał cierpliwości. Widocznym
 47 43|           kazał istotnie podpalić Rzym, i pomsta, o jaką wołały
 48 43|          niemal wszystkie, jakich Rzym w przeciągu ośmiu wieków
 49 43|      przysięgam na ten palący się Rzym!~Na dworze czynił się wieczór,
 50 44|       jaśniejsza była od niebios. Rzym oświecał na kształt olbrzymiego
 51 44|  odległych. Ze wzgórz, na których Rzym był zbudowany, płomienie
 52 44|         nadzieja rabunku.~Okrzyk "Rzym ginie!" nie schodził z ust
 53 44|       niewolników zapominając, że Rzym prócz świątyń i murów posiada
 54 44| powtarzano, iż cezar kazał spalić Rzym dlatego, by się uwolnić
 55 45|       ziem, choćby aż do Sycylii. Rzym oto płonie i za kilka dni
 56 45|        Palatyn w gruzy. O Zeusie! Rzym był jako pasterz, a inne
 57 45|        złożysz bicz pasterski? Bo Rzym gorzeje, ojcze, tak dobrze,
 58 46|       Wreszcie za czasów Brennusa Rzym posiadał ludność karną,
 59 47|           mógł jeszcze żądać? Oto Rzym, Rzym światowładny, płonie,
 60 47|          jeszcze żądać? Oto Rzym, Rzym światowładny, płonie, a
 61 48|      jeszcze klęski mogą spaść na Rzym. Ale ja ocalę ciebie i was
 62 48|     Piotra i począł znów mówić:~- Rzym płonie z rozkazu cezara.
 63 49|           po chwili - ty spaliłeś Rzym! Po zgromadzonych przebiegł
 64 49|        gotowego kąsać.~- Spaliłem Rzym z twego rozkazu - rzekł.~
 65 49|          boski, że chcąc zachować Rzym trzeba zachować choć kilku
 66 49|         mi, cezarze, kazał spalić Rzym i nie ja go spaliłem...
 67 49|         sobie, że nie oni spalili Rzym!... Phy! Nazywacie mnie
 68 49|         świata, Nero, bóg, spalił Rzym, bo był tak potężnym na
 69 49|          powiedzieć: "Nero spalił Rzym, ale jako małoduszny cezar
 70 50|           miotają przekleństwa na Rzym i na wszystkie świątynie,
 71 50|            ale obiecał im, że gdy Rzym będzie zniszczony ogniem,
 72 50|      Teraz lud zrozumie, dlaczego Rzym został spalony - przerwał
 73 50|        Pomponia Grecyna podpalili Rzym. Zbyt piękne mieli domy...
 74 51|           chrześcijan i odbudował Rzym. Kto wie nawet, czy uczciwym
 75 51|           sieć rozciągnąć na cały Rzym, to jest podzielić pretorianów
 76 51|        wygląda jak umarły.~- Cały Rzym wygląda jak umarły, a wkrótce
 77 51|  twierdzisz, że nie chrześcijanie Rzym spalili?~A Petroniusz wzruszył
 78 51|          się, jak długi i szeroki Rzym, coraz wścieklejsze wrzaski:~-
 79 51|        nie może się jednak ostać. Rzym był panem świata, ale i
 80 51|          postaci tryumfatora stoi Rzym, wlokąc za sobą spętaną
 81 52|      bogom i nocne czuwania. Cały Rzym oczyszczał się z grzechów,
 82 52|         pożaru w krwi i upoić nią Rzym, więc nigdy rozlew jej nie
 83 52|          by tacy ludzie podpalili Rzym, że zaś chodziło przede
 84 56|        się teraz pojawić, spalili Rzym i odwieczne jego skarby.
 85 56|          wypłynie z cyrku na cały Rzym. Zresztą nie słyszał nic,
 86 57|         ci chrześcijanie! Spalili Rzym, a teraz krzywdzą i mnie.
 87 57|         Nie! Nie chcę ściągnąć na Rzym gniewu Merkurego, którego
 88 58|            i radość ogarnęła cały Rzym, gdy ogłoszono wreszcie,
 89 62|    winnych lub jak mogły podpalić Rzym dzieci, zaledwie zdolne
 90 62|         wyznał, iż kazał podpalić Rzym; trzeci, że zachorował ciężko,
 91 62|     chrześcijan: "Nie oni spalili Rzym, po co więc tyle krwi, mąk
 92 63|     Chilonie, o którym mówił cały Rzym.~Opowiadano więc sobie na
 93 65|       twierdził, że ona podpaliła Rzym, bo zresztą, gdybyś nawet
 94 66|        wierzyć własnym oczom. Jak Rzym Rzymem, nie widziano nic
 95 66|          ich los własny, niż cały Rzym i jego panowanie nad światem.
 96 69|            by wraz z nimi opuścił Rzym.~Lecz Apostoł położył rękę
 97 69|          się, iż jeśli sam opuści Rzym, wierni pójdą za nim, a
 98 70|          Apostoł, który opuszczał Rzym i męczonych w nim współwyznawców.
 99 70|         Cezar pławił się we krwi, Rzym i cały świat pogański szalał.
100 72|                  ROZDZIAŁ LXXII~A Rzym szalał po dawnemu, tak iż
101 74|        żonę, i brata, iżeś spalił Rzym i wysłał do Erebu wszystkich
102 74|      wzbudziło do śmierci ochotę. Rzym zatyka uszy słuchając ciebie,