Tom,    Rozdzial

2001  1,22|               strasznego męża, którego się wszyscy boją, i dobrowolnie
2002  1,22|              Zali mam mu rozkazać, aby się nie bronił, gdy się wam
2003  1,22|                aby się nie bronił, gdy się wam spodoba go najechać?~-
2004  1,22|            wydać? Na to książę zwrócił się do Zygfryda i rzekł:~- Patrzcieże,
2005  1,22|              rzekł:~- Patrzcieże, w co się sprawiedliwość w waszych
2006  1,22|            jego gośćmi, więc pohamował się raz jeszcze, położył rękę
2007  1,22|              niewiast i dzieci? A gdym się skarżył mistrzowi, to mi
2008  1,22|               spokój! Nie wam przystoi się skarżyć, którzyście chwycili
2009  1,22|              jęczał. Tak odpłaciliście się mnie, który z rodu waszych
2010  1,22|               książęcą mością zdarzyła się omyłka, którąśmy nie ze
2011  1,22|             nim silnie, on zaś stropił się zaraz i począł łagodniejszym
2012  1,22|            odesławszy ludzi, samotrzeć się z nim potykali.~- Pewni
2013  1,22|                i de Bergow zgodziliśmy się, ale Majneger nie przystał.~
2014  1,22|           uchybił wyzwaniu.~Tu zwrócił się do wszystkich i rzekł:~-
2015  1,22|               jest w pojedynczej walce się potykać, chyba za osobnym
2016  1,22|              ale i ty mi nie groź, boć się nie boję.~- Cóż mam donieść
2017  1,22|               twarzy Krzyżaka.~- Waruj się! - rzekł stłumionym przez
2018  1,22|             przez gniew głosem - waruj się! Jam ci pozwolił wyzwać
2019  1,22|             wojskiem zakonnym wdarł mi się do kraju, tedy na cię uderzę -
2020  1,22|                  Jam tu przyjechał bić się, nie łgać.~- Tęgo się biłeś -
2021  1,22|              bić się, nie łgać.~- Tęgo się biłeś - ni słowa!~- A tyś
2022  1,22|             ręce na głowę, namarszczył się i po namyśle rzekł:~- Bez
2023  1,22|             mistrza nie można.~- Jeśli się uda, to mistrz pochwali! -
2024  1,22|               mistrz pochwali! - ozwał się brat Gotfryd.~- A jeśli
2025  1,22|                brat Gotfryd.~- A jeśli się nie uda? Jeśli książę ruszy
2026  1,22|           wystarczą.~- To mistrz ujmie się za nami i będzie wojna.
2027  1,22|             będzie wojna. Danveld znów się namarszczył i zamyślił:~-
2028  1,22|               rzekł po chwili. - Jeśli się uda, mistrz będzie w duchu
2029  1,22|           razie klęski Zakon nie ujmie się za nami i wojny księciu
2030  1,22|          zastaw, a i to...~Tu obejrzał się naokół i zniżonym głosem
2031  1,22|                i na długi czas zatopił się w rozmyślaniu. Nagle rozjaśniły
2032  1,22|       rozmyślaniu. Nagle rozjaśniły mu się oczy, obtarł wedle zwyczaju
2033  1,22|            chwili brat Rotgier zwrócił się do Zygfryda de Lowe:~- Rozum
2034  1,22|               A Hugo de Danveld począł się śmiać.~- Samiście mówili -
2035  1,22|                niż kara.~- Tak - ozwał się de Lówe - sposobność do
2036  1,22|            gwałty Zakonu; znów odezwie się z groźbą przeklęty Jagiełło,
2037  1,22|            przecie: rad on uchwyci, co się da chwycić, ale wojny z
2038  1,22|        Jagiełłą nie chce... Tak! krzyk się podniesie we wszystkich
2039  1,22|             wezwał...~Na to uśmiechnął się z tryumfem Hugo i odrzekł:~-
2040  1,22|               Danvelda, on zaś uderzył się znów wierzchem dłoni w usta
2041  1,23|              przyszli jeszcze pożegnać się z księciem i księżną. Było
2042  1,23|          ubogim, którym zarazem polecą się modlić za zdrowie, sławę
2043  1,23|          zbawienie księcia. Uśmiechali się pod wąsem z tych zapewnień
2044  1,23|               jeszcze, przy pożegnaniu się z księżną, w chwili gdy
2045  1,23|              Hugo von Dan-veld zbliżył się do Danusi, położył dłoń
2046  1,23|                A pan de Fourcy zdziwił się.~- Ta, którą macie pochwycić?~-
2047  1,23|              potrzebę uprawiedliwienia się kilkoma słowy.~- Obiecałem
2048  1,23|             może zobaczyć księcia, aby się na nas poskarżyć, a siebie
2049  1,23|                do leśnego dworca. Może się wtedy przygodzić, że nasi
2050  1,23|       przybywszy po Jurandównę, natkną się na samego Juranda.~- Ci
2051  1,23|            Będą oni wiedzieć, że jeśli się natkną na Juranda, pójdą
2052  1,23|            haki. Ich głowa w tym, żeby się nie spotkali.~- Jednak może
2053  1,23|                spotkali.~- Jednak może się zdarzyć, że ich pochwycą.~-
2054  1,23|              pochwycą.~- Tedy wyprzemy się i ich, i listu. Kto nam
2055  1,23|                poćwiertują, nie stanie się przez to szkoda dla Zakonu.~
2056  1,23|                tej waszej bojaźni, aby się nie wydało, że dziewka z
2057  1,23|              Po co ukrywać to, co musi się wydać.~A Hugo de Danveld
2058  1,23|               A Hugo de Danveld począł się śmiać i zwróciwszy się do
2059  1,23|          począł się śmiać i zwróciwszy się do brata Gotfryda, zapytał:~-
2060  1,23|               biały płaszcz?~- Skończy się sześć lat na pierwszą niedzielę
2061  1,23|                lepiej niż wy. Powie mu się tak: "Twojej córki pilnuje
2062  1,23|             torować drogę, która stała się kopna, albowiem w nocy spadł
2063  1,23|                 tak że z koni podnosił się opar. Z lasów ku ludzkim
2064  1,23|                Żmujdź, gdzie odznaczył się wielkim męstwem i podejmowany
2065  1,23|             dalekich stron, przywiązał się do nich mocno, a nie mając
2066  1,23|                płonąć żądzą zmierzenia się z mężem, którego otaczała
2067  1,23|       odprawili żołnierzy, nie chcieli się na to zgodzić, bojąc się,
2068  1,23|               się na to zgodzić, bojąc się, że gdy to uczynią, otoczy
2069  1,23|               litość. Sam ledwo zdołał się przebić - i kilka dni tułał
2070  1,23|            przebić - i kilka dni tułał się po drogach i lasach, gdzie
2071  1,23|                zamarł z głodu lub stał się łupem dzikiego zwierza,
2072  1,23|             gdyby wypadkiem nie dostał się do Ciechanowa, w którym
2073  1,23|               z całej duszy przyłączył się do skargi zakonnych rycerzy,
2074  1,23|        zakonnych rycerzy, gdy domagali się kary i wolności dla nieszczęsnego
2075  1,23|               chwili gotów był zgodzić się na wszystkie środki, które
2076  1,23|          Jurandem. Teraz jednak ozwały się w nim nagle skrupuły. Przysłuchując
2077  1,23|                skrupuły. Przysłuchując się rozmowom zakonników, a zwłaszcza
2078  1,23|        niejednokrotnie nie mógł oprzeć się zdziwieniu. Poznawszy bliżej
2079  1,23|            słońcu. Teraz jednak wydało się panu de Fourcy, że Hugo
2080  1,23|            sposoby, na które wzdrygnąć się powinna dusza w każdym rycerzu -
2081  1,23|             większe i wreszcie zadumał się głęboko, czy mu przystoi
2082  1,23|      wymienienie jej za Bergowa, byłby się może na to zgodził, chociaż
2083  1,23|                 że ją wypuszczą, jeśli się za nią odda, a potem zamordować
2084  1,23|            wypadek, gdyby Jurand śmiał się skarżyć. "Niczego nie chcą
2085  1,23|       przestrzegać winni". - I burzyła się w nim dusza co chwila mocniej
2086  1,23|              zapytał:~- A jeśli Jurand się wam odda, czy wypuścicie
2087  1,23|                 Na to Danveld pochylił się ku mówiącemu i ukazał w
2088  1,23|            przez chwilę jeszcze zdawał się walczyć z sobą, a następnie
2089  1,23|             sobą, a następnie podniósł się nieco na strzemionach i
2090  1,23|            przez haniebne uczynki Panu się służy - chyba że nie Zbawicielowi
2091  1,23|           zakonni i twarze zmieniły im się w okamgnieniu. Szczególniej
2092  1,23|              Lowe, po czym zaś zwrócił się do pana de Fourcy:~- Przodkowie
2093  1,23|          powieki, jakby dając znak, że się na coś zgadza.~Wówczas Danveld
2094  1,23|          zgadza.~Wówczas Danveld ozwał się jakimś dziwnie głuchym i
2095  1,23|            siłą, że aż ostrze schowało się w ciele po krzyżyk. De Fourcy
2096  1,23|        siedliskom.~A następnie poczęła się śpieszna rozmowa morderców:~-
2097  1,23|      skarżyciela.~De Fourcy przewrócił się tymczasem w ostatniej konwulsji~
2098  1,23|        zakręcie śnieżnej drogi, ukazał się jakiś jeździec, który pędził
2099  1,23|                  Pochowajcie noże, aby się nie spłoszył - mówił Danveld. -
2100  1,23|          jeźdźca i zdumienie odbiło mu się na twarzy, ale trwało tylko
2101  1,23|        mgnienie oka. Po chwili zwrócił się do braci, tak jakby nic
2102  1,23|                odpowiedział, zbliżając się z wolna Danveld. - Masz-li
2103  1,23|         Danveld, mówiąc z nim, zbliżał się coraz bardziej ku niemu,
2104  1,23|         okrążyć. Z tych powodów począł się mieć na baczności, zwłaszcza
2105  1,23|             balsam gojący, więc źle mi się za uczynność wypłaca. Zwykła
2106  1,23|             Danveld widocznie nie mógł się na kulbace utrzymać. Po
2107  1,23|        otworzył oczy i począł obzierać się jakby ze zdziwieniem dokoła.~-
2108  1,23|             Rotgier i Gotfryd zbliżyli się zaraz do wozu.~- Stało się
2109  1,23|             się zaraz do wozu.~- Stało się nieszczęście - rzekł pierwszy -
2110  1,24|        opowiedział jemu pierwszemu, co się stało. Na szczęście, znaleźli
2111  1,24|                 Na szczęście, znaleźli się dworzanie, którzy widzieli,
2112  1,24|            pokołaczą, ów jednak, bojąc się, aby rycerze nie przejechali
2113  1,24|               co oni tu wyrabiają. Źle się poczyna dziać w Zakonie,
2114  1,24|           idzie kara.~Po czym zamyślił się, a po chwili znów począł
2115  1,24|                 rzekł książę. - Musiał się im ów gość w czym przeciwić
2116  1,24|               i miarkując z tego, jako się w boru popisał -może to
2117  1,24|                Żeby nie Zbyszko, byłby się tur na konie rzucił. I Lotaryńczyk,
2118  1,24|               Lotaryńczyk, i on wielce się do zratowania księżnej przyczynili...~-
2119  1,24|                 ledwie dycha, a jednak się za Jurandem ujął i tamtych
2120  1,24|             gadał, ale teraz myślę, że się nie przeciw! - rzekł książę.~-
2121  1,24|               Jezus to sprawi - ozwała się księżna, która wszedłszy
2122  1,24|             koniec rozmowy. - Nie może się Jurand teraz przeciwić,
2123  1,24|             przez tę przyczynę, że jak się baby na co zawezmą, to przeciw
2124  1,24|            Albo nie po sprawiedliwości się zawzięłam? - zapytała księżna. -
2125  1,24|               po gębie go gładzi, a on się do niej w boleści śmieje.
2126  1,24|             książę - to i szczęśliwość się zdarzy. Ale co prawda, to
2127  1,24|                rzekłem już, że im obum się należy, i w Ciechanowie
2128  1,24|              ostróg.~Książę uśmiechnął się na to dobrotliwie i odrzekł:~-
2129  1,24|                wedle zwykłego~obyczaju się odbyło. Niech mu wnet poniesie,
2130  1,24|            jego ręce, on zaś uśmiechał się wciąż, a wreszcie rzekł:~-
2131  1,24|        drzwiach bocznej komory ukazała się Danusia, z zaczerwienionymi
2132  1,24|                i chodź.~I gdy zbliżyła się z pewną nieśmiałością, "
2133  1,24|              piąstki w oczy.~- Nie bój się, nic mu nie będzie. Prawda,
2134  1,24|                innego. Po czym zwrócił się do dworzan i zawołał:~-
2135  1,24|           weszła księżna, przypodniósł się nieco na ramionach i począł
2136  1,24|            Lecz ona kazała mu zachować się spokojnie i własnymi rękoma
2137  1,24|              dał znak ręką, by Zbyszko się nie ruszał, a następnie,
2138  1,24|           pozwalamy ci pasem rycerskim się przepasać i we czci a sławie
2139  1,24|              Zbawicielowi naszemu jako się patrzy masz służyć, a ze
2140  1,25|           skargę od siebie, upominając się w słowach zarazem pokornych
2141  1,25|             uważam.~I na tym skończyło się posłuchanie. Kapitan odjechał,
2142  1,25|            dobrze, a nazajutrz obudził się wprawdzie osłabiony bardzo,
2143  1,25|             izbie jadalnej, przysunęła się do niej i rzekła:~- Boże
2144  1,25|              nocy po pacierzu śniło mi się, że przez śnieg padający
2145  1,25|               a jej nie ma" - i wrócił się.~A Danusia, której chciało
2146  1,25|                Danusia, której chciało się spać, otworzyła zaraz ciekawie
2147  1,25|             płaszcz, a potem obudziłam się zaraz, gdyż Pan Jezus zsyła
2148  1,25|                ciężki grzech i karę na się ściągnęłam.~- Cóżeście takiego
2149  1,25|            bezbożną rękę...~Tu zaczęła się bić w piersi i powtórzyła
2150  1,25|                mnie grzesznej.~- I cóż się stało? - zapytała Danusia.~-
2151  1,25|           spadła. Bo choćby niewieście się wydało, że brat zakonny
2152  1,25|                Bogu sąd ostawi, a sama się nie sprzeciwia, gdyż kto
2153  1,25|               nie sprzeciwia, gdyż kto się Zakonowi albo krzyżowemu
2154  1,25|   przypomniawszy, rzekła:~- A śniło mi się, że was jakiś rycerz w biały
2155  1,25|              chodź do Zbyszka! Zbudził się i jeść woła. Znacznie go
2156  1,25|             rzeczywiście. Zbyszko miał się lepiej i ksiądz Wyszoniek
2157  1,25|           nowiny. W Spy chowie spaliła się część Jurandowego gródka,
2158  1,25|          jechać, gdyż żebra dopiero mu się zaczęły zrastać, i zresztą,
2159  1,25|             rozpytać, a zarazem czegoś się o zamiarach Jurandowych
2160  1,25|     Jurandowych dowiedzieć.~I zdziwiła się nawet, gdy na jej wezwanie
2161  1,25|                ze śmiercią w Spychowie się zmaga, zaś Jurand ciężką
2162  1,25|               był wieczór, sprzeciwiła się temu stanowczo pani - zwłaszcza
2163  1,25|           weszła i łamiąc ręce, ozwała się zaraz z proga: "Nie ma rady,
2164  1,25|               oczy jak człowiek, który się spodziewa, że zaraz śmierć
2165  1,25|            choć w piersiach zbierał mu się żal coraz większy, a przez
2166  1,25|                oto chory jest i ledwie się może na łożu poruszyć. Przed
2167  1,25|                w nim chorobę, i modlił się z całej duszy, aby rychło
2168  1,25|            mógł powstać i z Krzyżakami się zmierzyć, ale teraz stracił
2169  1,25|               po całej izbie rozchodzi się od Danusi, ni tego uradowania
2170  1,25|              sobie przysłania śmiejące się i zawstydzone oczy dłonią
2171  1,25|                dłonią albo też pochyla się i odpowiada:~"A któż inny?"
2172  1,25|              Zbyszkowych i stoczyły mu się z wolna po policzkach, po
2173  1,25|            policzkach, po czym zwrócił się do księżny i rzekł:~- Miłościwa
2174  1,25|              głowie, gdyż przypodniósł się, siadł na łożu i rzekł zmienionym
2175  1,25|              Zbyszko zaś, gdy zbliżyła się ku niemu, ogarnął zdrowym
2176  1,25|                poprzednio przypodniósł się był na łożu, zesunął się
2177  1,25|               się był na łożu, zesunął się znów na wezgłowie i przez
2178  1,25|               proś wraz ze mną - ozwał się Zbyszko.~Po czym jął mówić
2179  1,25|           niespodzianym, że aż zerwała się z ławy, po czym znów siadła
2180  1,25|       odpowiedział Zbyszko.~- Bójcieże się Boga!~- Kto ojciec, jeśli
2181  1,25|                to i przepadło. Może by się Jurand i posierdził, ale
2182  1,25|           rzekła:~- Poczekajcie, niech się opamiętam! Żeby tu książę
2183  1,25|              też nie?... Ale bez niego się boję... Aż mi dech zaparło,
2184  1,25|              już spokój. Jeno nie mogę się opamiętać - i czegoś mi
2185  1,25|           Zbyszko. A Danuśka podniosła się od kolan księżny i ponieważ
2186  1,25|           księżna - bo nie wiadomo, co się stanie. I musisz mi też
2187  1,25|            zobaczy, że nie ma rady, to się i zgodzi. Nie byt ci on
2188  1,25|                 o co idzie, przeżegnał się ze zdumienia i rzekł:~-
2189  1,25|             Gdyby dyspensa była, tobym się i nie przeciwił, bo mi was
2190  1,25|              Ale grzech będzie i nużby się biskup zaciął, kto mi da
2191  1,25|             kto mi da odpust?~- Biskup się nie zatnie! - zawołała księżna
2192  1,25|         Sanderusa, ale rad był chwycić się choćby pozoru, byle tylko
2193  1,25|                kościelna, więc zwrócił się do księżny i rzekł:~- Ksiądz
2194  1,25|            synody odprawuje.~- Biskupa się nie bójcie. Zabronił on,
2195  1,25|              ręce w górę:~- To niechże się stanie wedle waszej woli.~
2196  1,25|             leki na jego kalectwo mogą się znaleźć, i samotność mniej
2197  1,25|           spowiedzi, ślub zaś odbędzie się nocą, gdy już wszyscy spać
2198  1,25|             nocą, gdy już wszyscy spać się pokładą.~Przyszło Zbyszkowi
2199  1,25|            jakby żywa, tak iż zdało mu się, że widzi jej rumianą twarz,
2200  1,25|             nad nią, gdyż czuł, że jej się stanie ciężka krzywda, po
2201  1,25|            Danusi i o ślubie.~Nie mógł się jednak obejść bez pomocy
2202  1,25|          zamilczeć przed nim o tym, co się miało stać, kazał go do
2203  1,25|               miał iść.~Czech przeląkł się nieco i począł patrzeć mu
2204  1,25|               Zbyszko rzekł:~- Nie bój się, nie tylko na śmierć ludzie
2205  1,25|             nie tylko na śmierć ludzie się spowiadają, a tym bardziej
2206  1,25|                boskim ręku. Więc Czech się uspokoił i skoczywszy do
2207  1,25|                 w którą rycerz ubierał się zwykle na wielkie uroczystości,
2208  1,25|           wesele wyprawić!~- Musiałoby się obyć bez pląsów - odrzekł
2209  1,25|          spowiedzi w barwę niewinności się przybiera, łatwo znalazły
2210  1,25|             jakowego, ni liścia, chyba się mchy gdzie pod śniegiem
2211  1,25|                już włosami, zatroskała się także, bo i jej chodziło
2212  1,25|            wianku.~Księżna nie chciała się z początku na to zgodzić,
2213  1,25|          początku na to zgodzić, bojąc się złej wróżby, ale że w dworcu,
2214  1,25|                kwiatów, więc skończyło się na nieśmiertelnikach. Tymczasem
2215  1,25|            Wysłańcy Jurandowi pokładli się jedni w cze-ladniej, inni
2216  1,25|               służebnych izbach zasuły się popiołem na trzonach i pogasły,
2217  1,25|          pogasły, aż wreszcie uczyniło się całkiem cicho w leśnym dworze
2218  1,25|            Panem Bogiem. W izbie palił się wielki ogień w grabie i
2219  1,25|                całkiem oczy. Wydała mu się nawet wówczas jak umarła
2220  1,25|            Ecce Agnus Dei - sam skupił się w duchu i myśli jego wzięły
2221  1,25|                 następnie zaś podniósł się i stał w milczeniu, przybrany
2222  1,25|      nieśmiertelników na skroni wydała się jakby aniołem widzianym
2223  1,25|         niebieskim, rzekła:~- Radujcie się teraz, bo już ona twoja,
2224  1,25|                wzruszeń - i zesunąwszy się na poduszki, począł oddychać
2225  1,25|                omdlenie i nie przestał się uśmiechać do Danusi, która
2226  1,25|               kraju nie przygodziło mu się widzieć serc tak czułych,
2227  1,25|                jako gotów jest potykać się pieszo lub konno z każdym
2228  1,25|               Że jednak ślub ten odbył się w nocy i tajemniczo, i że
2229  1,25|              wszystkich. Rozmowa rwała się. Od czasu do czasu przygasał
2230  1,25|              grabie -i głowy pogrążały się w mroku. Ksiądz Wyszoniek
2231  1,25|         świerszcze, a potem wzmagający się płomień, który wydobywał
2232  1,25|               bezsenne twarze, odbijał się w zbroi pana de Lorche,
2233  1,25|         senność, rada była czym-kowiek się orzeźwić, więc skoczyła
2234  1,25|         śląskowskim płocie:~"Przypatrz się, Jasieńku,~Ubogiej sierocie!... "~
2235  1,25|         sierocie!... "~Lecz nagle głos się jej załamał, usta poczęły
2236  1,25|              jej załamał, usta poczęły się trząść, a spod zamkniętych
2237  1,25|       zamkniętych rzęs łzy wydostawały się przemocą na policzki. Przez
2238  1,25|         policzki. Przez chwilę starała się ich nie puścić spod powiek,
2239  1,25|           mogła - i w końcu rozpłakała się serdecznie, zupełnie jak
2240  1,25|                pani...~Więc zatroskali się wszyscy i nuż ją pocieszać,
2241  1,25|         wreszcie na dziedzińcu rozległ się odgłos tak nagły i przeraźliwy,
2242  1,25|          przeraźliwy, że aż wzdrygnęli się wszyscy. Księżna, zerwawszy
2243  1,25|            wszyscy. Księżna, zerwawszy się z ławy, zawołała:~- O dlaboga!
2244  1,25|     przybierały barwę szarawą, i ozwał się:~- Noc już bieleje i dzień
2245  1,25|                Noc już bieleje i dzień się czyni. Ave Maria, gratia
2246  1,25|              prości, gdy im przychodzi się rozstać, to jest, że było
2247  1,25|                śpiewanie, które wylewa się z dusz polnych tak przyrodzoną
2248  1,25|            przyrodzoną drogą, jak leją się łzy z oczu.~Hej! nie pomoże
2249  1,25|         zupełnie. We dworcu rozbudzili się wszyscy i poczęli się krzątać.
2250  1,25|       rozbudzili się wszyscy i poczęli się krzątać. Do Zbyszka wszedł
2251  1,25|             Czech, giermek, dowiedzieć się o zdrowie i pytać o rozkazy.~-
2252  1,25|              łoże do okna, ale zdziwił się, gdy Zbyszko kazał mu je
2253  1,25|       kożuchach, w których przeglądały się blade i posępne promienie
2254  1,25|         oderwano ją od niego, podniósł się, ile mógł, wsparł głowę
2255  1,25|              krzyża na drogę. Obróciła się jeszcze przed samym odjazdem
2256  1,25|         przytłumione, że obojgu wydało się, iż wołają na siebie -już
2257  1,26|             suche. Dniem bory iskrzyły się w promieniach słońca, lód
2258  1,26|             wśród których mróz wzmagał się do tego stopnia, że drzewa
2259  1,26|                lesie; ptactwo zbliżało się do domostw; drogi stały
2260  1,26|                do domostw; drogi stały się niebezpieczne z powodu wilków,
2261  1,26|              powodu wilków, które jęły się zbierać w stada i napadać
2262  1,26|               wsie. Lud jednak radował się w dymnych chatach przy ogniskach,
2263  1,26|             Lecz dusza w rycerzu rwała się do młodej żony. Była mu
2264  1,26|            przyszłość przedstawiała mu się radośnie. Kochać Danuśkę
2265  1,26|             powiedzieć wszystkiego, co się stało.~Zdrowie jego polepszało
2266  1,26|                Zdrowie jego polepszało się jednak z każdym dniem. Na
2267  1,26|          nabrał otuchy. Nie spodziewał się zresztą, by miała go zaskoczyć
2268  1,26|                mu nieźle; topór okazał się tylko dla niego za ciężki,
2269  1,26|                Wiemy giermek zatroskał się nieco, zwłaszcza że na dworze
2270  1,26|               samym Ciechanowem na koń się przesiądę.~I tak się stało.
2271  1,26|               koń się przesiądę.~I tak się stało. Czech już przeznał
2272  1,26|              wiedział, że niedobrze mu się przeciwiać, a jeszcze gorzej
2273  1,26|            widząc Sanderusa ładującego się na sanie wraz ze swoją skrzynią,
2274  1,26|                rzekł mu:~- A ty czegoś się do mnie przyczepił jak rzep
2275  1,26|            odejściem do Rzymu, bo może się zdarzy i jakową przysługę
2276  1,26|            odprawę, bo na nic lepszego się nie przy godzi.~- A wy patrzcie,
2277  1,26|              które ledwie poczynały mu się sypać - pierwej spróbuję
2278  1,26|              Sanderusa, ale ów uchylił się i rzekł:~- Nic po was w
2279  1,26|               Tak to oni przekomarzali się ze sobą, dosyć się lubiąc
2280  1,26|       przekomarzali się ze sobą, dosyć się lubiąc wzajemnie. Zbyszko
2281  1,26|             bawił go, a zarazem zdawał się być istotnie do niego przywiązany.
2282  1,26|               a miejscami dymy zdawały się wychodzić wprost z białych
2283  1,26|            zimna, przed którym łatwiej się było uchronić w wymoszczonych
2284  1,26|               też Głowaczowi przysiąść się do siebie i mieć kuszę na
2285  1,26|             konie popasiem, rozgrzejem się i zaraz ruszymy dalej.~-
2286  1,26|          Naprzód do Ciechanowa państwu się pokłonić i nabożeństwa zażyć.~-
2287  1,26|            Głowacz. Zbyszko uśmiechnął się i odrzekł:~- Potem, kto
2288  1,26|              że może młody pan wyrzekł się Jurandówny, i wydało mu
2289  1,26|                Jurandówny, i wydało mu się to tym podobniejszym do
2290  1,26|               o uszy zaś Czecha odbiła się w leśnym dworcu wiadomość,
2291  1,26|               rycerzowi. Więc ucieszył się poczciwy giermek, bo chociaż
2292  1,26|                do Torunia zaprosić, to się do królewskich pocztów przyczepię -
2293  1,26|             naszego pozwoleństwo, abym się mógł na ostre z tymi mnichami
2294  1,26|                 więc i tobie przyjdzie się spotkać.~- Już bym też chyba
2295  1,26|           będzie temu dobrze, który ci się pod żelaziwo nawinie. Pan
2296  1,26|          poskąpi - a Zbyszko uśmiechał się w dalszym ciągu, ale już
2297  1,26|           Rogowa - i nagle uczyniło mu się przykro na myśl, że dziewczyna
2298  1,26|                o tym, że stryjowi, gdy się dowie o tym, co zaszło,
2299  1,26|                markotno, ale pocieszył się wraz myślą, że Maćkowi chodziło
2300  1,26|              serce w Zbyszku poruszyło się przywiązaniem i tęsknotą
2301  1,26|               gdy, bywało, przyszło im się czasem rozłączyć, to jeden
2302  1,26|            powie i pocznie Jurand, gdy się o ślubie dowie. Było w tej
2303  1,26|             wyzywać, gdyby zaś zbytnio się sprzeciwiał, to mógł mu
2304  1,26|            większa moc. Nie spodziewał się jednak, by między nim a
2305  1,26|                powodu mrozów pozbijały się w stada tak wielkie, że
2306  1,26|              zważać, albowiem zdarzyło się, iż w gospodzie spotkali
2307  1,26|                choć pod wieczór zerwał się nagle wiatr, nagnał chmur
2308  1,26|                 nagnał chmur i poczęła się zadymka. Jechali, trzymając
2309  1,26|            zadymka. Jechali, trzymając się blisko jedni drugich, ale
2310  1,26|                wichrów, nie domyślając się, że są tuż, gdyby nie ognie
2311  1,26|            Tymczasem zamieć zwiększała się coraz bardziej. Ostry i
2312  1,26|              poświście wichru odzywały się jakieś głosy żałosne jakby
2313  1,26|               Wyczerpane konie poczęły się spierać bokami o siebie
2314  1,26|             pod miastem i że owe ognie się palą, bo inaczej źle by
2315  1,26|               Lecz Zbyszko zaniepokoił się nagle i rzekł:~- Nie daj
2316  1,26|            całkiem zajęty wpatrywaniem się w stronę ognisk, usłyszawszy
2317  1,26|              koniach i saniach zjawiło się kilku jeźdźców.~- A czego
2318  1,26|          Prowadźcie do miasta! - ozwał się Zbyszko.~- Czy nikt z was
2319  1,26|           widzieliśmy. Ale może znajdą się na innych gościńcach.~-
2320  1,26|             nie dosłyszawszy, pochylił się ku niemu:~- Jako zaś mówicie,
2321  1,26|                 bo szum zamieci wzmógł się jeszcze.~- Czyste diabelskie
2322  1,26|             diabelskie wesele! - ozwał się Czech. Zbyszko jednak kazał
2323  1,26|                i że diabły w przeręble się chowają? Jednego raz pod
2324  1,26|        natomiast wicher mniej tu dawał się we znaki. Na ulicach były
2325  1,26|                do izb, w których mogli się przybrać godniej do stołu.~
2326  1,26|             odrzekł, że go nie ma, ale się go spodziewają, gdyż obiecał
2327  1,26|               trochę Juranda, uradował się w sercu i mówił sobie: "
2328  1,26|                Tymczasem, przebierając się, rozmawiał z Mrokota, wypytując
2329  1,26|             Rad też był, dowiedziawszy się, że w zamku wszyscy zdrowi
2330  1,26|               Gładka dziewka, w której się ów Lotaryńczyk rozkochał.~-
2331  1,26|                w dwóch kominach paliły się wielkie ognie, nad którymi
2332  1,26|           czuwali pachołkowie, i roiło się już od gości i dworzan.
2333  1,26|      przybocznych. Zbyszko pochylił mu się do kolan, a następnie ucałował
2334  1,26|         Wiadoma wreszcie rzecz, iż jak się niewiasta czego chyci, to
2335  1,26|              niewiasta czego chyci, to się i nie przeciw, bo nic nie
2336  1,26|            zawdy wolę jej dogodzić niż się przeciwić, z takowej przyczyny,
2337  1,26|           oszczędzić.~Zbyszko pochylił się po raz wtóry do kolan książęcych.~-
2338  1,26|              cię życzliwie przyjął, to się niewiasta ucieszy! Boga
2339  1,26|            Twoje prawo pierwsze i musi się zgodzić, ale błogosławieństwa
2340  1,26|             masz i boskiego.~Zatroskał się Zbyszko, usłyszawszy te
2341  1,26|        dworkami, więc skoczył pokłonić się pani, ona zaś powitała go
2342  1,26|            pewnie zjadą, nim wieczerza się skończy.~- Co do Juranda -
2343  1,26|           poczęła mówić Zbyszkowi, jak się ma z teściem zachować, by
2344  1,26|              łatwy, a może też poczęła się księżna trwożyć nieco tym,
2345  1,26|              było widać. Wieja stawała się na dworze coraz okrutniejsza
2346  1,26|            połączona, a ów, obraziwszy się, postanowił wcale do Ciechanowa
2347  1,26|           chciała jednak pani zwierzyć się Zbyszkowi z tych myśli,
2348  1,26|                i dla giermków znajdzie się siano na posłanie. Ale jakoże
2349  1,26|           będzie?...~A księżna poczęła się śmiać i uderzywszy go z
2350  1,26|          opłatków, którymi książę miał się dzielić z gośćmi, dworzany
2351  1,26|                wtem we drzwiach ukazał się człowiek pokryty śniegiem
2352  1,26|                by ich odgrześć.~Zlękli się, usłyszawszy to, wszyscy,
2353  1,26|     usłyszawszy to, wszyscy, zatrwożył się książę i zwróciwszy się
2354  1,26|                się książę i zwróciwszy się do kasztelana sochaczewskiego,
2355  1,27|             urodzony giermek znajdował się z nim na sali, zaledwie
2356  1,27|                że wstrzymywanie na nic się nie przyda, a mitręga może
2357  1,27|          przyda, a mitręga może okazać się zgubną. Siadłszy na drugiego
2358  1,27|        ciemności, ale wichura wydawała się im mniejsza. Byliby może
2359  1,27|          Niedzborz, po czym skierowali się w stronę Radzanowa. Za Niedzborzem
2360  1,27|           burza poczęła jednak uciszać się rzeczywiście. Uderzenia
2361  1,27|                 Uderzenia wichru stały się słabsze i nie niosły już
2362  1,27|                kilku pacierzy uciszyło się zupełnie.~Pan de Lorche,
2363  1,27|         gościńca.~Młody rycerz wysunął się naprzód i począł pytać:~-
2364  1,27|            tarczę księżyca i noc stała się widna.~- Widać zjechali
2365  1,27|            czasie wiei i zadymki łatwo się taka rzecz przygodzi. Jeździli
2366  1,27|            kolan; musieli więc posuwać się z wolna. Nagle doszło ich
2367  1,27|                Łopaty poczęły zanurzać się w śnieg i odrzucać go na
2368  1,27|                może dlatego, by dostać się prędzej do mieszkań ludzkich
2369  1,27|              mu padł, wówczas schronił się pod wierzbę po stronie przeciwnej
2370  1,27|               wszystkich piersi wyrwał się j eden okrzyk:~- Pan ze
2371  1,27|             dech z konia, który buchał się w śniegu po piersi. Szczęściem
2372  1,27|             stajań. Z ciemności ozwały się głosy: "Bywaj!" - ludzi,
2373  1,27|       brzuchami wsparte o zaspy, rwące się jakby do biegu, zakrzepłe
2374  1,27|             poprzek ich piersi łączyły się z zaspą leżącą obok i przykrywały
2375  1,27|             jak pościel, a oni zdawali się spać cicho i spokojnie.
2376  1,27|              sanie z Danusią odłączyły się od orszaku; może Jurand,
2377  1,27|            Jurand, jeśli, jak należało się spodziewać, zaprzężone były
2378  1,27|         olszniakiem a gościńcem lśniła się teraz w blasku księżyca
2379  1,27|             wilki, które za zbliżeniem się ludzi poczynały szybko umykać.~-
2380  1,27|            takim razie mogła znajdować się gdzie pod śniegiem w pobliżu~
2381  1,27|                W takim razie znalazłby się na saniach przyodziewek,
2382  1,27|            zdać sobie sprawę, dlaczego się tak stało: oto Danusia widocznie
2383  1,27|                 ów zaś, nie zgodziwszy się na małżeństwo, umyślnie
2384  1,27|                Zbyszko nie mógł oprzeć się uczuciu pewnej ulgi, a nawet
2385  1,27|                Nagle jednak zawstydził się tej prędkiej radości i zwróciwszy
2386  1,27|          prędkiej radości i zwróciwszy się do Czecha, rzekł:~- Juści
2387  1,27|          Ludzie mówili, że Niemcy bały się go jak śmierci – odrzekł
2388  1,27|               izby.~Lecz oni spieszyli się i nie chcieli wejść, choć
2389  1,27|              zobaczyć Juranda i czegoś się od niego dowiedzieć.~Jechali
2390  1,27|            północy i pasterka kończyła się właśnie w zamkowej kaplicy.
2391  1,27|          pamiątkę tego, że Pan urodził się w stajence. Po mszy przyszła
2392  1,27|               jak drewno.~- Nie bójcie się, miłościwa pani. Danuśka
2393  1,27|                   Hej! Jezusiczku, coś się dziś narodził, nie gniew
2394  1,27|              jej swoje domysły. Wydały się jej one słuszne, ale nie
2395  1,27|              chyba w piersi miał, żeby się dłużej upierał! Jest też
2396  1,27|         świętym nie wojował. Jak tylko się obaczy a przemówi, zaraz
2397  1,27|              to powiem.~- Trzeba, żeby się pierwej obaczył, gdyż jeszcze
2398  1,27|                 gdyż na kominie paliły się ogromne kłody sosnowe. Ksiądz
2399  1,27|         którymi był nakryty, podnosiły się i opadały od oddechu.~-
2400  1,27|        Wyszoniek jął nalegać, by udała się na spoczynek, ale ona nie
2401  1,27| chrześcijańskim od wieków kraju okazać się gorliwszą od innych i tym
2402  1,27|            zatrzeć pamięć, że urodziła się w pogaństwie.~A oprócz tego
2403  1,27|          paliła ją chęć, by dowiedzieć się czegoś z ust Juranda o Danusi,
2404  1,27|            zdrów, a w dodatku strudził się nad miarę jazdą nocną, poszedł
2405  1,27|                na łożu i jął rozglądać się wokół, mrugając przy tym
2406  1,27|                w Ciechanowie! - ozwała się znów pani.~Jurand zaś zmarszczył
2407  1,27|               Zbyszko i księżna zlękli się, czy nie umarł, lecz w tej
2408  1,27|             chwili piersi jego poczęły się poruszać głębokim oddechem
2409  1,27|             odpowiedział Zbyszko.~- Bo się nie opamiętał - objaśnił
2410  1,28|               Ojciec Wyszoniek obawiał się nawet, czy i po powtórnym
2411  1,28|               po ich odejściu sam udał się na spoczynek. Jakoż Jurand
2412  1,28|                 Jakoż Jurand rozbudził się dopiero w drugie święto
2413  1,28|               pani rzekła:~- Ocknijcie się, na miły Bóg! Nie było-li
2414  1,28|           dziecko? - zawołał, zrywając się, Jurand.~Ojciec Wyszoniek,
2415  1,28|              Jurand słuchał, chwytając się za włosy, po czym rzekł:~-
2416  1,28|              być. Przyjeżdżali skarżyć się na was do leśnego dworca...
2417  1,28|             tracił nadziei, zdawało mu się bowiem, że we dwóch z groźnym
2418  1,28|        wszystkiego dokazać - i że mogą się porwać choćby na całą potęgę
2419  1,28|          którego książę, dowiedziawszy się o sprawie, wezwał także
2420  1,28|          Długolasu. - Mistrzowi należy się zaraz poskarżyć i jeśli
2421  1,28|               Święty Krzyż. Mistrz boi się wojny z królem polskim i
2422  1,28|              mogli, ale ninie obaczyli się, że jak jeszcze i my Mazury
2423  1,28|                ją wymienić.~Tu zwrócił się do pana ze Spychowa:~- Kogo
2424  1,28|               Znacznyż to kto?~- Widzi się, że znaczny.~Pan de Lorche,
2425  1,28|              wypytywać i dowiedziawszy się, o co idzie, rzekł:~- To
2426  1,28|             Danveld i de Lowe okrutnie się o niego upominali - rzekł
2427  1,28|                czekając z naradą, póki się w nim gniew nie uspokoi.
2428  1,28|              Anna Danuta zaś ucieszyła się, że książę bierze tak do
2429  1,28|               w złem pomaga. Poskarżym się mistrzowi - a oni się zaprą.
2430  1,28|        Poskarżym się mistrzowi - a oni się zaprą. Mistrz każe im dziewkę
2431  1,28|        odpowiedział ksiądz. - Skarżyli się i chcieli, by książę wam
2432  1,28|              Ale książę, dowiedziawszy się od Fourcy'ego, że Niemcy
2433  1,28|              rzekł książę - bo oni tam się zgłoszą. Nie uczynili tego
2434  1,28|             Jedźcie do Spychowa, a jak się zgłoszą, to mnie dawajcie
2435  1,28|           końcu pyski poparzą.~- Zaprą się! - powtórzył ksiądz Wyszoniek.~-
2436  1,28|        oznajmią, że dziewka u nich, to się nie będą mogli zaprzeć -
2437  1,28|           będzie dowód, że to oni - to się przed mistrzem nie zaprą.~
2438  1,28|        przebiegłych ludzi do Prus, aby się w Szczytnie i Insborku wywiedzieli,
2439  1,28|          rozkazy, księżna zaś zwróciła się do Juranda, chcąc go dobrym
2440  1,28|               i krwi.~Księżna zawahała się, czyby mu zaraz o ślubie
2441  1,28|            sobie - a ninie w głowie by się mu mogło do reszty pomieszać".
2442  1,28|                spojrzeć chcecie. Jakże się było przeciwić i ojcowego
2443  1,28|             jej zadrżał, i łzy puściły się z oczu, a w Jurandzie tłumiona
2444  1,28|             dotychczas rozpacz zerwała się na chwilę, nagła i straszna
2445  1,29|                nagle Jurand, ocknąwszy się za Radzanowem z zamyślenia
2446  1,29|                Spychowie, spodziewając się, że może zastaną tam jakich
2447  1,29|            opowiadania przypomniała mu się i uderzyła go jedna okoliczność,
2448  1,29|                wiedzieli dokładnie, co się z nią stało. Zdawało im
2449  1,29|                z nią stało. Zdawało im się, że odjechała albo razem
2450  1,29|                 gdyby Jurand znajdował się własną osobą we dworcu.
2451  1,29|             takim razie nie podawaliby się za ludzi ze Spychowa, mogli
2452  1,29|             ogromny żal i ból zmieniły się w nim przede wszystkim w
2453  1,29|             dla Danusi przedstawiał mu się jako szereg bitew kupą lub
2454  1,29|            niewiastę odszukał i starał się od niej wywiedzieć, co się
2455  1,29|             się od niej wywiedzieć, co się z Danusią stało. Mówił sobie,
2456  1,29|                 Chciał jednak naradzić się przedtem z Jurandem, odłożył
2457  1,29|               zapadła noc i zdawało mu się, że Jurand, siedząc na wysokim
2458  1,29|    niepohamowana natura Juranda ozwała się też widocznie z całą siłą
2459  1,29|               powiek. Nad ranem ledwie się poznali, tak twarze ich
2460  1,29|             ruszył koniem i wysunąwszy się na czoło orszaku, jechał
2461  1,30|            gniewem wybuchnął, niż żeby się zaciął". Więc podjechał
2462  1,30|               żal Danuśki - i zabrałem się ku niej na Mazowsze, bo
2463  1,30|                przeciwny, bo jakoże mu się nie wypłacić za taki uczynek?"
2464  1,30|              że serce miał mężne, więc się opanował i rzekł:~- Ludzie
2465  1,30|              Jezus zesłał mi myśl, aby się księżnie pokłonić i o Danuśkę
2466  1,30|           leśnym dworcu, więc wagowała się Pani na obie strony, bo
2467  1,30|              obie strony, bo nie miała się kogo poradziać. Ale zlitowali
2468  1,30|               poradziać. Ale zlitowali się wreszcie oboje z księdzem
2469  1,30|            rzeczy długo tajonej, zląkł się wreszcie i począł mówić
2470  1,30|                 że stary rycerz zaciął się w gniewie i że odtąd będą
2471  1,30|            było mu tak źle. Zdawało mu się teraz, że nie ma żadnej
2472  1,30|              jego naturą wnet zmieniło się w gniew, chęć sporu i walki. "
2473  1,30|             obaj ze Zbyszkiem znaleźli się w osobnej izbie. Nagle Jurand
2474  1,30|                 Nagle Jurand zatrzymał się przed młodym rycerzem i
2475  1,30|               szorstko:~- Myślicie, że się zaprę?~I począł patrzeć
2476  1,30|            zdziwieniem i obawą, czy mu się w głowie nie miesza, gdyż
2477  1,30|            sobie - rzekł - bo widzi mi się, żeście jeszcze słabi. Lecz
2478  1,30|             chwycił go wpół i trzymali się tak długo, gdyż przykuwały
2479  1,30|               wspólna niedola.~Gdy zaś się puścili, Zbyszko ścisnął
2480  1,30|             myśl o Krzyżakach zbudziła się w nim wnet stara nienawiść
2481  1,30|             obroki, a ludzie rozgrzali się trochę w izbach, ruszono
2482  1,30|               chociaż na dworze czynił się już mrok. Ponieważ droga
2483  1,30|             nie ma, gdyż zarówno mogło się przydać jego męstwo, jak
2484  1,30|             potrzebna. W końcu zwrócił się do Juranda i zapytał:~-
2485  1,30|             nich nasypać. A ja, trafił się li gość Niemiec, który do
2486  1,30|               twarz, w której malowało się zdziwienie, następnie spojrzał
2487  1,30|          zdusił w sobie ból, opamiętał się i począł mówić:~- Bom im
2488  1,30|               nie mogło to być. Stałem się im zbyt ciężki i później
2489  1,30|          ciężki i później sami chcieli się uścić. Czynili zasadzki
2490  1,30|           kręto, a miejscami zmieniała się jakby we wpadlinę leśną,
2491  1,30|                znaczny, a potem zaczną się oparzeliska, wśród których
2492  1,30|            Tymczasem życzenie to miało się urzeczywistnić wcześniej,
2493  1,30|          żywiej, więc wkrótce zbliżyli się tak znacznie, że usłyszano
2494  1,30|         bezpieczeństwem sani, zwrócili się ku nim i pozdejmowawszy
2495  1,30|              Tymczasem sanki porównały się ze sobą, a jednocześnie
2496  1,30|            przodzie przed nimi ukazało się sześciu konnych. Była to
2497  1,30|          wysłańcami, więc znów zwrócił się ku nim:~- Dokąd jedziecie? -
2498  1,30|            jest pan ze Spychowa" - ale się powstrzymał, rozumiejąc,
2499  1,30|        rozumiejąc, że rozmowa nie może się odbywać przy ludziach. Natomiast
2500  1,30|       odpowiedź, że polecono im ustnie się rozmówić, kazał jechać nieledwie