Tom,    Rozdzial

3001  2,10|                 rycerską, nie tylko więc nie wzbił się w pychę i nie
3002  2,10|                  nie wzbił się w pychę i nie zhardział na widok tych
3003  2,10|                przy czym rzekł:~- Wy się nie tylko o mnie nie bójcie,
3004  2,10|                  Wy się nie tylko o mnie nie bójcie, ale i przy mnie
3005  2,10|                  i przy mnie niczego się nie bójcie, boja was nikomu
3006  2,10|                  bójcie, boja was nikomu nie dam.~Po czym mężczyźni pokładli
3007  2,10|             wymoszczonym tapczanie. Obie nie mogły jakoś prędko zasnąć,
3008  2,10|                 Powiadaj... Sieciechówna nie odpowiedziała i teraz, tylko
3009  2,11|             odzieżą i zapasami żywności. Nie mogło to przyjść bez wysiłku
3010  2,11|             słowy i obecnością smolarza, nie okazywał przestrachu.~Zaraz
3011  2,11|               koni można się było, nawet nie rozbierając wozów, między
3012  2,11|               jednym a drugim uderzeniem nie przestawał huczeć i grzmieć
3013  2,11|                przeszkadza", ale nikt go nie słuchał, nawet trwożliwa
3014  2,11|           słuchał, nawet trwożliwa Anula nie brała do serca jego słów,
3015  2,11|                potem gąszcz, przez który nie można było przejechać. Tu
3016  2,11|               widywali chleb i mąkę, ale nie przymierali głodem, gdyż
3017  2,11|                   równie jak w Sieradzu, nie oszczędzono nawet kościołów
3018  2,11|                  wśród wrażego plemienia nie znającego ni litości, ni
3019  2,11|        Sieciechównie mdlało także serce, nie była bowiem pewna, czy w
3020  2,11|                 czy w gonitwie za opatem nie przyjdzie im aż między tych
3021  2,11|                 poruszał, póki Jagienka, nie mogąc się dalszego opowiadania
3022  2,11|           dalszego opowiadania doczekać, nie spytała:~- Jakoż to było?~-
3023  2,11|                 pobitego narodu na kupie nie widział i tyla krwi ludzkiej
3024  2,11|                jako pożoga alibo zaraza. Nie tylko Sieradz i Łęczycę,
3025  2,11|                   za grzdykę, zdławić go nie podolisz, jeszcze ci zęby
3026  2,11|              lecz w końcu rzekł;~- Ponoś nie leżą i nie gniją. Kazał
3027  2,11|                rzekł;~- Ponoś nie leżą i nie gniją. Kazał król nam piechocie
3028  2,11|                 z nich jakoweś choróbska nie wylęgły, ale oni tam nie
3029  2,11|                 nie wylęgły, ale oni tam nie ostali.~- Jak to nie ostali?
3030  2,11|                 tam nie ostali.~- Jak to nie ostali? Cóż im się przygodziło?~-
3031  2,11|               przygodziło?~- Ja tam tego nie widział, jeno rzekę, jako
3032  2,11|            wiater bez mała włosów ze łba nie zdzierał. To ci diabły całymi
3033  2,11|               psi stadami wyli, ale tego nie mogli wyrozumieć, czy to
3034  2,11|                  tego, póki księża rowów nie poświęcili i póki ziem na
3035  2,11|                  i póki ziem na Nowy Rok nie zamarzła tak, że i widły
3036  2,11|                 zamarzła tak, że i widły nie brały.~Tu umilkł i po chwili
3037  2,11|               mówili, bo chociaż ja tego nie dożyjem, ale tacy pachołeckowie,
3038  2,11|                   jako ci dwaj, dożyją i nie będą tego widzieli, na co
3039  2,11|               rzekł. - Takich ja jeszcze nie widział. W podobny sposób
3040  2,11|               dalej. Droga wzdłuż wądołu nie była wprawdzie zbyt łatwa,
3041  2,11|                  w dalszą drogę. Maćkowi nie chodziło już zbytnio o doścignięcie
3042  2,11|                 tak wezbrały, iż całkiem nie można było jechać dalej.
3043  2,11|                Maćko, którego żaden trud nie mógł obalić, nie chciał
3044  2,11|              żaden trud nie mógł obalić, nie chciał ich budzić, ale sam
3045  2,11|             wielkiego frasunku nawet się nie rozglądał po mieście, które
3046  2,11|                się i wieczny odpoczynek! Nie masz na to rady we świecie,
3047  2,11|                 się pokazało, iż Danuśka nie żyje, to nie wadziłoby,
3048  2,11|                  iż Danuśka nie żyje, to nie wadziłoby, by Jagienka była
3049  2,11|            Jagienka była blisko Zbyszka. Nie wątpił, że Zbyszko długo
3050  2,11|                długo po niej płakał, ale nie wątpił też, że taka dziewczyna,
3051  2,11|                 na wypadek śmierci opata nie odsyłać nigdzie Jagienki.
3052  2,11|                  i zapowiadał, że nic im nie zostawi, ale nuż ogarnęła
3053  2,11|                Jagienkę mogłoby to i tak nie minąć Zbyszka. Chwilami
3054  2,11|                 biskupa z prośbą, by jej nie dali skrzywdzić, jeśli jej
3055  2,11|                 co zostawił. Ale rada ta nie całkiem podobała się Maćkowi. "
3056  2,11|                  niebie, a ona też długo nie wytrzyma, bo to jeszcze
3057  2,11|                 Zbyszka ominąć, tego zaś nie chciał za nic na świecie.~-
3058  2,11|                   albo u księżny Danuty, nie zaś tu w Płocku, gdzie dwór
3059  2,11|               sobie, że jej tego od razu nie powie, gdyż niespodziana
3060  2,11|            dlaczego dzwonią, boć przecie nie niedziela, a jutrznię przespałaś.
3061  2,11|                 Jużci, że pojechał. A to nie słyszysz, że dzwonią?~-
3062  2,11|             zapalczywy z ludźmi, krzywdy nie wyrządził nikomu, a dobro
3063  2,11|            których nikt prócz duchownych nie rozumiał, boje mówiono po
3064  2,11|                na klasztory i na opactwo nie idzie, to ma być krześniaczki
3065  2,11|                był i z borów, biskup zaś nie zauważył, że jeden z pacholików
3066  2,11|               samego, przez którego omal nie zginął Zbyszko w Krakowie.~
3067  2,11|               Krakowie.~Jagienka w życiu nie widziała takiego Maćka:
3068  2,11|                posłem i że gdyby chciał, nie pytając o nic, bić w niego,
3069  2,11|              Mazowszu gądkowie. Krzyżacy nie byli jej wprawdzie tak nienawistni
3070  2,11|                 Nic rzewliwszego w życiu nie słyszałam - rzekła wreszcie
3071  2,11|                   a żadnej szczęśliwości nie zaznał. Wszelako - wiecie-li
3072  2,11|                   wiecie-li na pewno, że nie zaznał?~- Hej, mocny Boże! -
3073  2,11|             Jurandowym pisaniu.~- To już nie ludzkie sądy rozstrzygnęły,
3074  2,11|                mu przezpieczniej w drogę nie włazić. Krzywda jest - prawda!
3075  2,11|              tamtych czterech trzech już nie żywie, a ten stary, który
3076  2,11|                ze Zbyszkiem co złego się nie stało, któren do Malborga
3077  2,11|           pojechał.~- Wiem, ale Krzyżacy nie całkiem tacy psubraci, jako
3078  2,11|                  bratankowi waszemu stać nie mogło, który przecie miał
3079  2,11|             stron świata przebywa.~- Ej, nie bardzo już się tam tego
3080  2,11|            rycerz. -Byle go do podziemia nie zamknęli, byle zdradą nie
3081  2,11|                nie zamknęli, byle zdradą nie ubili i byle jakoweś żelaziwo
3082  2,11|              żelaziwo miał w garści - to nie bardzo się boję. Raz tylko
3083  2,11|                     Ślubowaliście mu czy nie ślubowali, a to pamiętajcie,
3084  2,11|                 sam mistrz siła polega i nie byle czego mu odmówi. Bóg
3085  2,11|                bytności waszego bratanka nie było, ile że Lichtensteina,
3086  2,11|                 mściwym. Poznałże was?~- Nie bardzo mógł poznać, bo mię
3087  2,11|                 o moim ślubowaniu może i nie słyszał, mając o lepszych
3088  2,11|               kupa! Lepiej jemu się było nie rodzić, niżeli jeden takowy
3089  2,11|               miecz mieć nad głową. A ja nie tylko mu o ślubowaniu nie
3090  2,11|                nie tylko mu o ślubowaniu nie wspomnę, ale jeszcze w pouchwałość
3091  2,11|                  tyłu na niego natarł, a nie zawołał, by się obrócił,
3092  2,11|              tego się żaden prawy rycerz nie zasroma.~- To was poznajomię -
3093  2,11|            Lichtenstein poznał, to i tak nie stałoby się nic wielkiego.~
3094  2,11|             wielkiego.~Lecz Lichtenstein nie poznał go, albowiem istotnie
3095  2,11|                  pachołków, pomyślał, że nie byle kto takich mieć może,
3096  2,11|                 mu się nieco, jakkolwiek nie przestał wydymać dumnie
3097  2,11|                  co czynił zawsze, jeśli nie z panującym miał do czynienia.~
3098  2,11|                     Gdybyć było inaczej, nie uręczałaby za mną miłościwa
3099  2,11|                 dobrodziejka uręcza, ten nie będzie narzekał na naszą
3100  2,11|                 przed którego oczyma nic nie mogło się ukryć, rzekł:~-
3101  2,11|                  rzekł wreszcie Maćko. - Nie mogę mistrza poznać, to
3102  2,11|                Lecz wbrew tym słowom sam nie wiedział, co ma na razie
3103  2,11|                  i udał się na wojnę, to nie ma co szukać w Malborgu
3104  2,11|                do rady, postanowił czasu nie tracić i zaraz nazajutrz
3105  2,11|                wiedział, iż stary rycerz nie był zbyt pochopny do obsypywania
3106  2,11|                   który mi usługę oddał. Nie nasz to obyczaj bić w dobrodzieja...~-
3107  2,11|                Czech.~Na to zaś Maćko:~- Nie czynię ja nic przez rozmysłu,
3108  2,11|            czynię ja nic przez rozmysłu, nie bój się! Bo jeśli mi Pan
3109  2,11|                 było jechać bez nich, bo nie trzeba by na noclegach osobnych
3110  2,11|           rodzaju przyczyny. Ale przecie nie po to wyjechały ze Zgorzelic,
3111  2,11|                 skoro jest u biskupa, to nie przepadnie, a co do nich,
3112  2,11|                na opiece u księżny Anny, nie u Aleksandry, bo na tamtym
3113  2,11|          wprawdzie na to Maćko, że rozum nie niewieścia rzecz i że nie
3114  2,11|                nie niewieścia rzecz i że nie przystoi dziewce "dowodzić",
3115  2,11|               naprawdę ten rozum miała - nie sprzeciwił się jednak stanowczo,
3116  2,11|                że żywa z krzyżackich rąk nie wyjdzie - co jeśli tak ma
3117  2,11|                 na cię spojrzy.~- Ja też nie chcę, by na mnie spoglądał,
3118  2,11|            smutnym uśmiechem. - Ale tego nie uczyni, bo nie będzie wiedział,
3119  2,11|                  Ale tego nie uczyni, bo nie będzie wiedział, że to ja.~-
3120  2,11|                 że to ja.~- Pozna cię.~- Nie pozna. Wyście także nie
3121  2,11|                  Nie pozna. Wyście także nie poznali. Powiecie mu, że
3122  2,11|              poznali. Powiecie mu, że to nie ja, jeno Jaśko, a Jaśko
3123  2,11|                 a jemu nawet przez głowę nie przejdzie, by zaś to nie
3124  2,11|                 nie przejdzie, by zaś to nie był Jaśko...~Na to stary
3125  2,11|                  czasem i chłopaki, więc nie mogło to być przeszkodą,
3126  2,11|              białym polu. Samego komtura nie zastali jednak podróżni
3127  2,11|              rycerza, mówił, że nazwiska nie pomni, ale że słyszał o
3128  2,11|                tych wiadomości ogromnie, nie miał bowiem najmniejszej
3129  2,11|                  był Zbyszko. Wobec tego nie było chwilowo po co jechać
3130  2,11|                   jednakowoż żadną miarą nie mogli powiedzieć, gdzie
3131  2,11|          Szczytna albo jeżeli tam Danusi nie znalazł, czyni poszukiwania
3132  2,11|         wschodnich zamkach i komturiach.~Nie tracąc więc czasu, ruszyli
3133  2,11|               utrzymywali stanie, prawie nie gorszym niż polskie, które
3134  2,11|             dalej do Niedzborza podróżni nie widzieli ani chmurki na
3135  2,11|             Szczytnu. Granica mazowiecka nie była daleko i łatwo by im
3136  2,11|              Szczytnu, choć i przewodnik nie był konieczny, albowiem
3137  2,11|                był wczesny. Różana barwa nie zeszła jeszcze ze wschodniej
3138  2,11|                 na drzewach i trawach.~- Nie boisz się jechać do Szczytna? -
3139  2,11|             Szczytna? - zapytał Maćko.~- Nie boję się - odrzekła Jagienka. -
3140  2,11|                    Bo tam nijakiej wiary nie dotrzymują. Najgorszy pies
3141  2,11|           zaprzedan... Ludzie nic dobrze nie wiedzą, wszelako ja tak
3142  2,11|               jest. Najmniejszej krzywdy nie daruje... Bez tego pisma
3143  2,11|                 daruje... Bez tego pisma nie jechałby ja tak spokojnie
3144  2,11|                 z tych wilków trzech już nie żywie, bo ich niewinne baranki
3145  2,11|             Czech, że ich już na świecie nie ma, ale w rzeczy to nikt
3146  2,11|                  w rzeczy to nikt dobrze nie wie... Tego Juranda też
3147  2,11|                   którego też na świecie nie ma - odpowiedziała Jagienka.~
3148  2,11|                  całym naszym królestwie~nie było...~- Oj, nie było ci,
3149  2,11|             królestwie~nie było...~- Oj, nie było ci, nie było! - westchnęła
3150  2,11|               było...~- Oj, nie było ci, nie było! - westchnęła Jagienka.
3151  2,11|               ale też nic dobrego z tego nie wypadło. Na psa urok.~-
3152  2,11|               wypadło. Na psa urok.~- To nie rycerz, bo piechtą idzie -
3153  2,11|                 nawet, że nijakiej broni nie ma, jeno kostur w lewej
3154  2,11|                  a broda sięgała pasa.~- Nie ma chudzina ni pacholęcia,
3155  2,11|                się Jagienka. - Dla Boga, nie możem go przecie bez pomocy
3156  2,11|              przecie bez pomocy ostawić. Nie wiem, czy mnie będzie rozumiał,
3157  2,11|            zdziwieniem Jagienka.~Lecz on nie odpowiedział nic, tylko
3158  2,11|             dłonią wzdłuż ust.~Jagienka, nie zrozumiawszy, spojrzała
3159  2,11|                 a Bóg wie, czy słusznie. Nie dopytamy się o to. Żeby
3160  2,11|                głową.~- A tutejsiście?~- Nie - odpowiedział na migi starzec.~-
3161  2,11|                Krzyżaków robili?~Starzec nie umiał odpowiedzieć, lecz
3162  2,11|                   a nawet Maćko, chociaż nie byle co wzruszyć go mogło,
3163  2,11|                    Słuchajcie -rzekła. - Nie opuścim was. Pojedziecie
3164  2,11|                  będziemy was pytać, czy nie wasza. Może się jako dogadamy.
3165  2,11|               jeno teraz, boć my przecie nie święci.~Lecz on nie wstał,
3166  2,11|              przecie nie święci.~Lecz on nie wstał, owszem pochylił się
3167  2,11|           pożywicie się. Ale na Mazowsze nie od razu pojedziecie, bo
3168  2,11|                kto on może być!~Po czym, nie pytając o pozwolenie, poskoczył
3169  2,11|                  się i skinął głową.~- A nie szukaliście tam dziecka?...~
3170  2,11|                niepewności, dokąd idzie. Nie mogąc pytać o drogę, w dzień
3171  2,11|                  w proch gościńca, gdyby nie podtrzymały go krzepkie
3172  2,11|                czym Jagienka, widząc, że nie może utrzymać kubka, sama
3173  2,11|                   ozwała się Jagienka. - Nie do Szczytna teraz jechać,
3174  2,11|                  może jeden wóz pójść.~- Nie rządzę ja się, jeno tak
3175  2,11|                  nim gadać, kiedy języka nie ma?~- A któż jak nie on
3176  2,11|              języka nie ma?~- A któż jak nie on pokazał wam, że nie ma?
3177  2,11|               jak nie on pokazał wam, że nie ma? Widzicie, że i bez gadania
3178  2,11|                 jest! - zawołał Czech.~- Nie sprzeczam się i ja też,
3179  2,11|             leżał Jurand, bojąc się, aby nie zamarł we śnie.~- Nie poznałem
3180  2,11|                aby nie zamarł we śnie.~- Nie poznałem go - mówił Maćko -
3181  2,11|                 go - mówił Maćko - ale i nie dziwota. Chłop był jak tur!
3182  2,11|                 ale poniektóry i wierzyć nie chciał, by zaś chrześcijanie
3183  2,11|                 żadnemu języka w niewoli nie obrzezał ani też oczu nie
3184  2,11|                nie obrzezał ani też oczu nie wyłuskiwał.~- Bóg ich pokarze -
3185  2,11|                go uznał?~- Zrazum go też nie uznał, chociażem go później,
3186  2,11|             więcej chodziło... Ba! brody nie miał ni białych włosów,
3187  2,11|                wyrządzonej płazem puścić nie może.~- Wyprą się, panie;
3188  2,11|             księcia swego czasu porwali. Nie może on z nimi wojować,
3189  2,11|               może on z nimi wojować, bo nie podoła, chybaby mu nasz
3190  2,11|          wielkiej wojnie, a tu ani małej nie ma.~- Jest z księciem Witoldem.~-
3191  2,11|               kniaź! A chytrością go też nie zmogą, bo on jeden chytrzejszy
3192  2,11|                 on jest ze wszystkimi?~- Nie ze wszystkimi, jeno z Krzyżaki.
3193  2,11|                 czy się tam jeszcze obaj nie znajdziem, gdyż tam i pomstę
3194  2,11|           okrutnymi mękami, że i Tatarzy nie umieliby lepszych obmyślić.
3195  2,11|                 cicha, gwieździsta, więc nie zatrzymywali się nigdzie
3196  2,11|          pachołków, którzy jednak widząc nie żadne wojsko, lecz niewielki
3197  2,11|                   lecz niewielki poczet, nie tylko przepuścili ich bez
3198  2,11|     przeprowadzili przez niedostępne dla nie znających miejscowości rozlewiska
3199  2,11|                Krzyżak, żadna moc ludzka nie zdołałaby go wybawić od
3200  2,11|          skrzypienie żurawi studziennych nie zdołały rozbudzić Juranda,
3201  2,11|              waszego młodego pana i póki nie wróci, moje tu będą rządy.~
3202  2,11|           Szczytnie, dokąd zaś wyjechał, nie powiadał.~- Nie powiadał?~-
3203  2,11|                wyjechał, nie powiadał.~- Nie powiadał?~- Może księdzu
3204  2,11|                     Przyzwijcie go! Albo nie... Sam do niego pójdę.~-
3205  2,11|                 wyjechał.~- Dokąd?~- Sam nie wiedział... Szukać... Pojechał
3206  2,11|              Danuśki?~- Tak, ale Juranda nie szukał, bo mu powiedzieli,
3207  2,11|            szukał, bo mu powiedzieli, że nie żyje.~- Mówcie od początku.~-
3208  2,11|              świata, do którego na koniu nie zajedzie, ale na modlitwie
3209  2,11|       ciekawością Maćko.~- Mocy nijakiej nie mam, ale ją Zbawiciel ma,
3210  2,11|                 odrzekł Maćko - wszelako nie o byle coście prosili.~Ksiądz
3211  2,11|             coście prosili.~Ksiądz Kaleb nie odpowiedział nic, może nie
3212  2,11|               nie odpowiedział nic, może nie dosłyszał, gdyż oczy miał
3213  2,11|             wójta sambińskiego?~- Już on nie jest wójtem sambińskim...~-
3214  2,11|           pokochał?~- Za to go pokochał. Nie chciał już z nim gonić na
3215  2,11|                  odesłał, samego Juranda nie wyjmując. Komtur co do Juranda
3216  2,11|              niedojda, ale naszej Danusi nie było.~- Wiem od giermka
3217  2,11|        Jurandównę znali i widzieli, jako nie była matołka, rzekł: "Iście
3218  2,11|              mistrzowi - iże ową dziewkę nie w więzieniu, jeno na opiece
3219  2,11|                 I mistrz uwierzył?~- Sam nie wiedział, czyli ma wierzyć,
3220  2,11|          wiedział, czyli ma wierzyć, czy nie wierzyć, ale Ulryk jeszcze
3221  2,11|            Szczytna, starego komtura już nie zastali, bo na wojnę z Witoldem
3222  2,11|                 szukali i szukali, i nic nie znaleźli. Brali też ludzi
3223  2,11|                  jeno dziwno, że Juranda nie znaleźli! - zauważył Maćko.~-
3224  2,11|                  a Zbyszko przejeżdżał i nie poznał go. Może i on słyszał
3225  2,11|          Zbyszkowy, ale zawołać na niego nie mógł... Hej!... Nie mogę
3226  2,11|                niego nie mógł... Hej!... Nie mogę od śluz!... Cud Bóg
3227  2,11|                 dopomóż Bóg, jako wprzód nie spocznę, nim go dostanę".~-
3228  2,11|                    Widzisz, co to rozum! Nie gadałżem tego samego? Przepowiadałem
3229  2,11|                Jeśli mu dadzą czas, to i nie omieszka - odparł Maćko. -
3230  2,11|               Cichaj! - zawołał Maćko. - Nie przystoi pachołkom z radami
3231  2,11|                teraz najdziem, bo pewnie nie gdzie indziej, tylko przy
3232  2,11|                  przezpiecznie jechać.~- Nie był to ci żaden synod, jeno
3233  2,11|               czekać, dopóki ze Szczytna nie wrócę. Tak też myślę, że
3234  2,11|                 nad trzy albo cztery dni nie zabawię. Twarde we mnie
3235  2,11|                  we mnie gnaty i trud mi nie nowina. Przedtem jeno, was,
3236  2,11|            nazajutrz, nim słońce weszło, nie było już starego Maćka w
3237  2,12|                   co się z nim działo, a nie wiedząc, gdzie jest, począł
3238  2,12|                odurzony i zdawał się nic nie rozumieć, wreszcie jednak
3239  2,12|                 zrozumiał, że Danuśkajuż nie żyje, więc klęknął przy
3240  2,12|         powstrzymać księdza Kaleba, lecz nie mogli się porozumieć, gdyż
3241  2,12|                 i starca, który w niczym nie przypominał dawnego groźnego
3242  2,12|           pozwólcie, bo zaś przez pomsty nie możem ostać. Niech tak będzie,
3243  2,12|              drzewiej bywało. Darmoć nas nie hańbili i nie będą... Chodziliśmy
3244  2,12|                 Darmoć nas nie hańbili i nie będą... Chodziliśmy do nich
3245  2,12|              sobą szeptać:~- No i cóż?~- Nie pójdziem czy jak?~- Nie
3246  2,12|                  Nie pójdziem czy jak?~- Nie pozwolił!~- Zostawuje zemstę
3247  2,12|              wzmiankę o Szczytnie Jurand nie wpadł wprawdzie w takie
3248  2,12|             chytry jak mężny i że nikomu nie da się na hak przywieść,
3249  2,12|             wiele innych rzeczy zapytać, nie mogąc zaś tego uczynić,
3250  2,12|               Jakoż od tej pory, gdy się nie modlił - co prawie po całych
3251  2,12|                  dniach czynił - lub gdy nie pogrążon był we śnie, szukał
3252  2,12|               jej koło siebie, a gdy jej nie było, tęsknił do jej głosu
3253  2,13|           zdumienia, żalu i gniewu słowa nie mogła przemówić, patrzała
3254  2,13|             ważnych.~- A o Zbyszku są?~- Nie, jeno są szczytnieńskie -
3255  2,13|               odprowadzić, bo jużci sama nie wróci".~- Na miły Bóg! cóż
3256  2,13|              córka Jurandowa? Zali Maćko nie do Zbyszka, tylko po Zbyszka
3257  2,13|              Gadałeś z nią? Czemużeś jej nie przywiózł i gdzie ona teraz?~
3258  2,13|         dziewczyny i rzekł;~- Niechże to nie będzie gniewno waszej miłości,
3259  2,13|           miłości, iże na wszystko razem nie odpowiem, bo nie sposób;
3260  2,13|          wszystko razem nie odpowiem, bo nie sposób; jeno będę kolejno
3261  2,13|             odpowiadał, jeśli przeszkody nie znajdę.~- Dobrze! Znalazła
3262  2,13|                 Dobrze! Znalazła się czy nie?~- Nie, ale wżdy jest wiadomość
3263  2,13|                  Znalazła się czy nie?~- Nie, ale wżdy jest wiadomość
3264  2,13|                miłość... Bo i prawda, że nie byłoby po co...~Jagienka
3265  2,13|                 tych psubrackich pazurów nie wyrwiemy jej żywej, ale
3266  2,13|                 nas gościnnie i w niczym nie podejrzewał. Żeby się tak
3267  2,13|                  widzeniu się z księdzem nie było też przeszkód i gadaliśmy
3268  2,13|             chodzi, przed żadną męką się nie wzdrygnie, a choćby mu człeka
3269  2,13|             uczyni. Ale na żadną dziewkę nie całkiem źrzałą ręki nie
3270  2,13|                  nie całkiem źrzałą ręki nie podniesie i na to znów żadne
3271  2,13|                  i na to znów żadne męki nie pomogą. A taki ci jest wskróś
3272  2,13|                    Tu zaciął się Hlawa i nie wiedział, jak dalej mówić,
3273  2,13|                  komtur Zygfryd mało się nie wściekł. W Szczytnie gadali,
3274  2,13|                 nigdy ojciec syna więcej nie miłował. I przez pomstę
3275  2,13|         przyobiecał. Ale że pana Zbyszka nie mógł wówczas dostać, więc
3276  2,13|             jakże! - mówił dalej lawa. - Nie wiem, jako to będzie na
3277  2,13|                do Juranda wrócić. Ale to nie ludzki rozum. Kat tedy wszystko
3278  2,13|            wyrządzonej dziewce przenieść nie może, już przedtem się na
3279  2,13|                   to w chytrości nikt mu nie wyrówna. Siadł ci tedy na
3280  2,13|                przetrąci, tak że i znaku nie będzie, wszelako~nie zabił.
3281  2,13|               znaku nie będzie, wszelako~nie zabił. Ale komtur omdlał
3282  2,13|                   a z nią zabrał i kata. Nie wiedział, że to on~Jurandówny
3283  2,13|                 A w Szczytnie wolał kata nie ostawiać. Bał się jego świadectwa
3284  2,13|              Maćkowi tak: "Stary Zygfryd nie zgładzi już Jurandówny,
3285  2,13|                   to póki Diederich żyw, nie da jej; tym bardziej że
3286  2,13|              dokąd ją powieźli?~- Dobrze nie wiedział, ale słyszał, że
3287  2,13|                  przez Jurandównę na hak nie przywiedli, tak jak Juranda
3288  2,13|               wywrze, jakiej oko ludzkie nie widziało".~- Prawda jest!
3289  2,13|                sierotą! Tu ostaniem.~- I nie będzie się wam cniło? Cóż
3290  2,14|                 od księdza. Maćko już tu nie wróci, bo do kniazia Witolda
3291  2,14|              Witolda pociągnął.~- Jak to nie wróci? - zapytał ojciec
3292  2,14|               niespodzianie kat obronił. Nie zataiła i tego, że Maćko
3293  2,14|                  przechyloną w tył głową nie dawał najmniejszego znaku
3294  2,14|                 życiem niczego już w nim nie czeka i nie wygląda.~Więc
3295  2,14|            niczego już w nim nie czeka i nie wygląda.~Więc znów nastało
3296  2,14|               głębi wezbranego serca -ja nie pachołek żaden, jeno Jagienka
3297  2,14|                wami, póki wam Bóg Danusi nie wróci.~Jurand nie okazał
3298  2,14|                 Danusi nie wróci.~Jurand nie okazał nawet zdziwienia,
3299  2,14|                  litania, jaką odmawiano nie tylko w chwili śmierci,
3300  2,14|            prawdą, że im w Spychowie nic nie grozi i ze jego powinność
3301  2,14|           radością na to przystał. Maćko nie był jego bezpośrednim zwierzchnikiem,
3302  2,14|         usprawiedliwić się przed nim, że nie został w Spychowie z rozkazu
3303  2,14|               Zbyszko omal życia od tura nie stradał. Tym bardziej mógł
3304  2,14|                  trzeba, byś dojechał, a nie w jakowymś podziemiu krzyżackim
3305  2,14|             czcił, nim do krześcijaństwa nie przystał. Pamiętam, jako
3306  2,14|      Zgorzelicach.~- Pamiętam, ale jakoś nie boję się, bo chudziny to,
3307  2,14|                boję się, bo chudziny to, nie bożeczkowie, i siły nijakiej
3308  2,14|             bożeczkowie, i siły nijakiej nie mają. Dam ja sobie z nimi
3309  2,14|                 dobrze rozgorzeć.~- A to nie rozgorzała? Powiadaj, coście
3310  2,14|                 rzekł:~- I rozgorzała, i nie rozgorzała. Pilnie my o
3311  2,14|                  udaje, z niczym się sam nie wyda, a w sedno utrafi i
3312  2,14|             nawet w tamecznych puszczach nie były Krzyżakom wzbronione,
3313  2,14|             każdym mieście, tego by nikt nie zliczył. Myśleli ludzie,
3314  2,14|            odmienia.~- Przeciw cnotliwym nie, ale przeciw Krzyżakom często,
3315  2,14|                  oni sami w niczym wiary nie dotrzymują. Chcieli teraz
3316  2,14|                stanu wyda, a zaś wolnego nie myśli, gdyż ci, jako wolni,
3317  2,14|                wpadają, zaś kniaź Witold nie tylko już ich nie hamuje,
3318  2,14|                 Witold nie tylko już ich nie hamuje, ale jeszcze się
3319  2,14|               wspomaga, to jeszcze wojny nie ma.~- Jest ze Żmujdzinami,
3320  2,14|                 przecie potęga królewska nie żart, a ponoć rycerstwo
3321  2,14|                 zdjął.~- To wiemy, że tu nie przyjdą, bo i bagno broni,
3322  2,14|              którym Tolima wzbronić tego nie może, bo są ślachtą z Łękawicy.
3323  2,14|                  jedno kolano i rzekł:~- Nie krzywd ja, jeno dobrodziejstw
3324  2,14|                 a potem podniósł głowę i nie wstając z klęczek, począł
3325  2,14|               jakowy wspominek na drogę. Nie odmawiajcie mi tego! Jużci
3326  2,14|           świadkiem, że tam w poprzódku, nie zaś w ociągu się znajdę.~-
3327  2,14|        mimowolnej goryczy:~- A mój miły! nie prośże mnie o to, bo ci
3328  2,14|                ci nic z mojej przewiązki nie przyjdzie. Kto sam szczęśliwy,
3329  2,14|                   nic, jeno niedola! Oj! nie napytam ja szczęścia ni
3330  2,14|                 tobie, ni komu, bo czego nie mam, tego i dać nie zdolę.
3331  2,14|                czego nie mam, tego i dać nie zdolę. Tak ci mi, Hlawo,
3332  2,14|                 sercu dziewczyny, że zaś nie widział żadnej rady na jej
3333  2,14|                poprzednio pode drzwiami, nie pokazywała się tylko przez
3334  2,14|               podobna do kwiatu jabłoni, nie mogąc ni słowa przemówić.~
3335  2,14|                 cześć i nabożeństwo, ale nie śmiał ani myślą posięgnąć
3336  2,14|             bowiem wartką krew w żyłach, nie mógł obronić się przed jej
3337  2,14|                wojnę jadę, może i legnę. Nie żal wam mnie?~- Żal ci mi! -
3338  2,14|           ubrania były jeszcze w łubach, nie ruszone od czasu wyjazdu
3339  2,14|                  tak będzie!" - wyszedł, nie mówiąc nic więcej, z izby.~
3340  2,14|                  zdrożon i niewypoczęty, nie położył się spać. Pił na
3341  2,14|                  z nim jechać na Żmujdź. Nie upił się jednak - i o pierwszym
3342  2,14|        zasięgniesz, boć tam znajomków ci nie brak. Drogi też stamtąd
3343  2,14|            dojechać, to wprost na Żmujdź nie jedź, bo tam jest przegroda
3344  2,14|                 Jużci lepsza, przeto jej nie tracę. Tak... żywie nadzieja,
3345  2,14|             widzi to, czego inni dojrzeć nie potrafią. Bywa tak, bywa!
3346  2,15|                jeden mąż, a kniaź Witold nie tylko że już Zakonowi przeciw
3347  2,15|                  nieszczęsnym Żmujdzinom nie pomagał, ale nie wypowiadając
3348  2,15|              Żmujdzinom nie pomagał, ale nie wypowiadając jeszcze mu
3349  2,15|                  spodziewać. Nic im król nie rzekł, chociaż mu dary przywieźli:
3350  2,15|           przykład Kowno, zniszczył, aby nie stały się oparciem Krzyżakom,
3351  2,15|                się oparciem Krzyżakom, i nie było już tajno nikomu, że
3352  2,15|                  zajęte łożysko.~Lecz to nie zaraz jeszcze miało nastąpić.
3353  2,15|            ochoty pod znak Witoldowy się nie zaciągnąć. Wiedziano, ze
3354  2,15|                  niewolników przemienić! Nie dusz on naszych szuka, lecz
3355  2,15|             chrztu nas obmywać, gdy sami nie mają rąk czystych! My chcemy
3356  2,15|          czystych! My chcemy chrztu, ale nie krwią i mieczem. i chcemy
3357  2,15|                ratujcie nas, bo giniemy! Nie chce nas Zakon chrzcić,
3358  2,15|                  nas uciemiężał łatwiej; nie księży, lecz zasie katów
3359  2,15|                  zwierza bić w puszczach nie wolno! Błagamy! słuchajcie,
3360  2,15|          słuchajcie! Przecież my ludzie, nie zwierzęta, przeto wołamy
3361  2,15|                   ale chrztu wodą łaski, nie żywą krwią zniszczenia".~
3362  2,15|               nawet i pytać o pozwolenie nie trzeba, choćby z tego powodu,
3363  2,15|                 zakładnikami w Prusiech, nie mogąc znieść pohańbienia
3364  2,15|                  kraje, nieznane miasta, nie widziane dotychczas rycerstwo
3365  2,15|             wielkimi i pilnymi drogami", nie zatrzymując się nigdzie
3366  2,16|             wedle rozkazania w Spychowie nie został - i udobruchał się
3367  2,16|                 chwilę, w której Zbyszka nie było w namiocie, usprawiedliwił
3368  2,16|                 koniec. Jeśli Jurandówna nie żyje, to niech Bóg da jej
3369  2,16|               jechała precz ze Spychowa, nie zaś dopiero po powrocie
3370  2,16|                  otwarcie, wcale się tym nie tropił i w końcu rzekł:~-
3371  2,16|               niebogę, że Jurandówna już nie żywie, a może się pokazać
3372  2,16|           inaczej.~- A kto opowiadał, że nie żywie, jeżeli nie ty? -
3373  2,16|          opowiadał, że nie żywie, jeżeli nie ty? - zapytał z gniewem
3374  2,16|                 razie śmierci Jurandówny nie ominęła pana Zbyszka i panienka,
3375  2,16|                  to już rycerz pasowany, nie sługa?~- Sługam ci jest,
3376  2,16|               przeto dbam, aby jej hańba nie spotkała.~A Maćko zamyślił
3377  2,16|              zamyślił się posępnie, gdyż nie był z siebie rad. Nieraz
3378  2,16|               była.~- Dyć mnie to do łba nie przyszło - rzekł jednak,
3379  2,16|                 w nią wmówili, że tamtej nie ma na świecie, a że braciom
3380  2,16|                 a teraz to się jeno tli, nie pali. Kniaź Witold podobno
3381  2,16|             chłopy do bitki dobre!~- Ale nie im z gołymi brzuchami zamków
3382  2,16|              wojennych, których Krzyżacy nie umieli ani przewidzieć,
3383  2,16|                   bo ja tutejszej krainy nie znam. Gdzie jest Nowe Kowno,
3384  2,16|            granicy, to ściągnęło ku nam. Nie spodziewają się tam teraz
3385  2,16|              Kowno na wyspie. Ni tam wsi nie poburzym, ni stad nie zagarniem,
3386  2,16|                wsi nie poburzym, ni stad nie zagarniem, ni jeńców nie
3387  2,16|                 nie zagarniem, ni jeńców nie nabierzem. I przecie dopiero
3388  2,16|                 tam, gdzie się nas teraz nie spodziewają.~- Kto pobije,
3389  2,16|              pewnym czasie wstał - i nic nie mówiąc, począł się żegnać.~-
3390  2,16|            strony rozważyć. Ale głupi on nie jest.~- Pod Nowym Kownem
3391  2,17|             wojownikom, widok obozowiska nie przedstawiał nic nowego;
3392  2,17|               albowiem żadne inne wojsko nie zdołałoby przebrnąć przez
3393  2,17|         litewskiej z ziemi i drewnianych nie ociosanych bierwion, dla
3394  2,17|              ciele nosili. W obozie nikt nie spał jeszcze, albowiem ludzie,
3395  2,17|                jeszcze, albowiem ludzie, nie mając po ostatniej porażce
3396  2,17|              tutejsze wielkim niemieckim nie dostoją.~- Jużci nie dostoją.
3397  2,17|          niemieckim nie dostoją.~- Jużci nie dostoją. Za to nie ucieknie
3398  2,17|                 Jużci nie dostoją. Za to nie ucieknie Niemiec przed Żmujdzinem
3399  2,17|              przed Żmujdzinem ani też go nie zgoni, bo te są tak właśnie
3400  2,17|           dlatego że czci Krzyża nauczał nie łagodny zwiastun Dobrej
3401  2,17|                Krzyżem, byle tego Krzyża nie wznosiły niemieckie nienawistne
3402  2,17|         wspomnijcie, że ludzie jesteśmy, nie zwierzęta, które można darować,
3403  2,17|            ognisko, do którego nikt drew nie przyrzuca, a od nowej odwracały
3404  2,17|                niebieskie źrenice, wcale nie srogie ni drapieżne, ale
3405  2,17|                ich rany, przykładając na nie znane sobie zioła gojące,
3406  2,17|              odpowiedział giermek - alem nie bardzo rad z tego, com widział,
3407  2,17|           porażki doznać.~- Jakże, to on nie rozumie, że z takim wojskiem
3408  2,17|                 wojskiem przeciw Niemcom nie wskóra? Powiadał mi to już
3409  2,17|               zamków dobywaniu to pewnie nie ma co i myśleć - rzekł Czech.~-
3410  2,17|                nijakiego sprzętu do tego nie ma - odpowiedział Zbyszko. -
3411  2,17|               kniaź Witold i póki ku nam nie nadciągnie, nie ugryzłem
3412  2,17|              póki ku nam nie nadciągnie, nie ugryzłem żadnego zamku,
3413  2,17|                   próbowali zasnąć, lecz nie mogli, Maćko przewracał
3414  2,17|                  iść daleko pod Ragnetę, nie tu blisko pod ten Gotteswerder?
3415  2,17|                  mniej strzegą niż tu.~- Nie było czasu się rozgadać,
3416  2,17|                 dziewki szukać?~- Dyć to nie żadna dziewka, jeno moja
3417  2,17|                Maćko rozumiał dobrze, że nie masz na to odpowiedzi. Gdyby
3418  2,17|               prostą powinnością i Maćko nie byłby nawet zadawał takiego
3419  2,17|           zadawał takiego pytania, gdyby nie to, że nie będąc obecny
3420  2,17|                pytania, gdyby nie to, że nie będąc obecny ni na ślubie,
3421  2,17|             spytał, i rzekłeś mi, że nic nie wiesz.~- Bo nic nie wiem,
3422  2,17|                  nic nie wiesz.~- Bo nic nie wiem, jeno to, że chyba
3423  2,17|                 Maćko rzekł:~- Pókić sen nie zmorzy, gadaj: coś widział,
3424  2,17|              odgarnął włosy, które dawno nie podcinane z przodu, spadały
3425  2,17|               narody wspomaganą, z którą nie wiem, czyli kto w świecie
3426  2,17|               chyba i sam cesarz rzymski nie ma. Widziałem skarby nieprzebrane,
3427  2,17|                  im oprze? kogo ich siła nie przełamie?~- Nas! zatracona
3428  2,17|            zatracona ich mać! - zawołał, nie mogąc wytrzymać, Hlawa.~
3429  2,17|    zatwardziałość naszą narzekali: że to nie dość było konia zapocić
3430  2,17|                   Cóżeś to tak zmiękł?~- Nie zmiękłem ja, bom się i w
3431  2,17|                 wy ich wszystkiej potęgi nie znacie. Lecz stary rozgniewał
3432  2,17|             wszystkie chorągwie w kupie? Nie widziałeś. A ich potęga
3433  2,17|              stoi, bo tam i piędzi ziemi nie ma, która by była ich. Przyjęli
3434  2,17|                  siedle, co ty, widzęcy, nie chciałeś na niego uderzać.~-
3435  2,17|                niechby mnie nagła śmierć nie minęła!~I tyle w nim się
3436  2,17|                 oni zdumieli się bardzo, nie przypuszczali bowiem, żeby
3437  2,17|                 glejtem? Zali komturowie nie chcieli rozkazów mistrza
3438  2,17|               wydane w czasie pokoju nic nie znaczą. Pozwałem go zaraz,
3439  2,17|                   Pozwałem go zaraz, ale nie stanął i z zamku mnie wyżenąć
3440  2,17|      zwierzchnikiem gierdawskiego wójta, nie chciał nawet czytać mistrzowego
3441  2,17|                 rycerz. - Widząc, że nic nie wskórasz, wolałeś tu przyjść,
3442  2,17|                  kilka ogarniem; ale oni nie umieją zamków zdobywać.~-
3443  2,18|                 bory, ni bagna, ni rzeki nie mogły powstrzymać wypraw
3444  2,18|                 Wyszedłszy z wody, żaden nie zewlókł odzieży, nie zrzucił
3445  2,18|               żaden nie zewlókł odzieży, nie zrzucił kożucha ni wilczury,
3446  2,18|            nabrzmiałą wiosennymi wodami, nie była łatwą. Bród, o którym
3447  2,18|             stracili ich z oczu, oni zaś nie śmieli wołać o ratunek,
3448  2,18|                 Niemcy ciągnący od zamku nie mogli ich z dala dojrzeć
3449  2,18|             zobaczym, daj Bóg tylko, aby nie zrzedniał choć do południa.~
3450  2,18|                  w pomoc pchnąć, a tak - nie tylko nie nadążą, ale i
3451  2,18|                pchnąć, a tak - nie tylko nie nadążą, ale i krzyku nie
3452  2,18|                 nie nadążą, ale i krzyku nie usłyszą.~- Jużci, że o tym
3453  2,18|                 tylko bitka się zacznie, nie mieszać się do niej, jeno
3454  2,18|                  bardziej od Maćka, gdyż nie było dla niego większej
3455  2,18|           większej nad bitwę rozkoszy.~- Nie wiem - rzekł -jak ci nasi
3456  2,18|                 wymędrował, to żywa noga nie powinna wyjść ze skrzętu.~-
3457  2,18|               zakonny, to już koniecznie nie zabijać.~- A czemu to, panie? -
3458  2,18|              miejsce na zasadzkę wybrane nie było już zbyt odległe.~-
3459  2,18|           Szczytnie w pierwszym zapędzie nie zamordował - odparł Maćko -
3460  2,18|                toby szczytnieński ksiądz nie był nam takich rzeczy rozpowiadał,
3461  2,18|                  niewinne.~- Ciężka, ale nie dla Krzyżaka. A księcia
3462  2,18|               prawda, że w Szczytnie jej nie zgładził, a że sam w tę
3463  2,18|                  dziesięć, dzidami murów nie rozwalisz. To powiedziawszy,
3464  2,18|               rzeczywiście nic podobnego nie widział. Przed nim jechał
3465  2,18|               kosmate uszy, tak że gdyby nie broń stercząca w górę i
3466  2,18|                  broń stercząca w górę i nie smoliste łuki i kobiałki
3467  2,18|            stadem prawych wilków idziem, nie z ludźmi.~Hlawa zaś, choć
3468  2,18|          wszystko przeznał i niczemu się nie dziwi:~- Wilcy stadem w
3469  2,18|                 go znacznie, bo w twarzy nie miał zwykłej troski i oczy
3470  2,18|                 W przodku nam teraz iść, nie w ociągu! I powiódł ich
3471  2,18|             białych płaszczach na zbroi, nie zabijać ich, jeno w niewolę
3472  2,18|                  w głąb kraju. Właściwie nie był to jeszcze prawdziwy
3473  2,18|               zakręcie, aby nadchodzący, nie mogąc nic dojrzeć z dala,
3474  2,18|                mogąc nic dojrzeć z dala, nie mieli czasu albo cofnąć
3475  2,18|                 pochłonęła. Człowiek się nie ozwał, koń nie parsknął.
3476  2,18|              Człowiek się nie ozwał, koń nie parsknął. Od czasu do czasu
3477  2,18|              dłużył się, a tymczasem nic nie było słychać prócz szumu
3478  2,18|                da Bóg, żaden z psubratów nie ujdzie, czybyśmy nie mogli
3479  2,18|           psubratów nie ujdzie, czybyśmy nie mogli nocą pociągnąć pod
3480  2,18|                 to myślisz, że tam łodzi nie strzegą i hasła nie mają?~-
3481  2,18|                łodzi nie strzegą i hasła nie mają?~- Strzegą i mają -
3482  2,18|                 w skórę baranią, tak aby nie wydawały tętentu i nie zostawiały
3483  2,18|               aby nie wydawały tętentu i nie zostawiały śladów na błocie.~
3484  2,19|               dowiedział się, że oddział nie przenosi stu pięćdziesięciu
3485  2,19|        pięćdziesięciu konnych, pod wodzą nie Krzyżaka, lecz jakiegoś
3486  2,19|               się o ćwierć mili.~Zbyszko nie bardzo był rad, że idą w
3487  2,19|            ucieszyła go wiadomość, iż są nie dalej niż o ćwierć mili,
3488  2,19|                  i że w razie ich klęski nie przepuści żadnej żywej duszy.
3489  2,19|                 było, że waha się, czyby nie zjechać w bór, wreszcie,
3490  2,19|           widocznie pomyślał, iż ptactwo nie pracowałoby tak swobodnie,
3491  2,19|                 Zbyszko przeczekał, póki nie znikli za następnym skrętem,
3492  2,19|         żmujdzkich. Dalsze ukrywanie się nie było już zbyt potrzebne,
3493  2,19|                  się przed nami i że ich nie widać dotąd - odpowiedział
3494  2,19|                 było odróżnić, że śpiewa nie więcej niż kilkunastu ludzi,
3495  2,19|                 i zawzięta, a prócz tego nie odpłacił dotychczas za ów
3496  2,19|             pomsty oblała go jak ukrop.~"Nie będzie temu dobrze, któren
3497  2,19|              głosy odzywają się z ziemi, nie zaś z wierzchołków drzew.
3498  2,19|                  na podziw i gdyby konie nie niosły ich w największym
3499  2,19|                  od pierwszego uderzenia nie mogła. Otoczyło przy tym
3500  2,19|            żmujdzkie przełamać tego muru nie mogły. Maćków koń, cięty