Tom,    Rozdzial

1501  1,21|             nie czuł prawie wcale bólu w zwichniętym ramieniu. Rozumiał,
1502  1,21|           mazowieckiej, będzie chodził w chwale jak w słońcu. Pod
1503  1,21|            będzie chodził w chwale jak w słońcu. Pod wpływem tych
1504  1,21|       przypodnieść. Pokazywali też, że w miejscu, gdzie upadł Zbyszko,
1505  1,21|           albowiem droga była daleka i w parowach leśnych leżały
1506  1,21|               mógł być słyszany:~- Mam w Szczytnie cudowny balsam
1507  1,21|            który od pewnego pustelnika w Hercyńskim Lesie dostałem
1508  1,21|             dopiero po chwili rzekł:~- W Zakonie, prócz braci, są
1509  1,22|              wiedział bowiem, "czy się w chorym nie przekręciło serce
1510  1,22|            przekręciło serce i czy się w nim wątroba nie oberwała".
1511  1,22|               A mnie tu pochowają albo w Ciechanowie.~- Chyba że
1512  1,22|                Ciechanowie.~- Chyba że w Ciechanowie albo w Przasnyszu,
1513  1,22|            Chyba że w Ciechanowie albo w Przasnyszu, bo w boru jeno
1514  1,22|      Ciechanowie albo w Przasnyszu, bo w boru jeno Kurpie się grzebią,
1515  1,22|               aby pozwolił jej zabawić w puszczańskim dworcu wraz
1516  1,22|              także, aby towarzyszyć im w drodze powrotnej i w razie
1517  1,22|                im w drodze powrotnej i w razie napadu Saracenów bronić
1518  1,22|              nie całkiem stracił wiarę w ich słowa.~Ale tymczasem
1519  1,22|                byli zostali poprzednio w Ciechanowie, a z nimi przyjechał
1520  1,22|                u starosty krzyżackiego w Lubawie, a więc on, pan
1521  1,22|                z rodzin poprzednio już w Zakonie zasłużonych, nasłuchawszy
1522  1,22|                ale postanowili wywabić w pole słynnego wojownika,
1523  1,22|               księstwami mazowieckimi, w końcu jednak, może w nadziei,
1524  1,22|     mazowieckimi, w końcu jednak, może w nadziei, iż uwolni się od
1525  1,22|                 a pana de Bergow wziął w niewolę i do piwnic spychowskich
1526  1,22|      dowiedziawszy się od smolarzy, iż w Ciechanowie bawią bracia
1527  1,22|        Zygfryda i rzekł:~- Patrzcieże, w co się sprawiedliwość w
1528  1,22|                w co się sprawiedliwość w waszych uściech obraca i
1529  1,22|             jego rodu bywali starszymi w Zakonie i wielkie Krzyżowi
1530  1,22|                  Ta krzywda, która nas w osobach gości naszych spotkała -
1531  1,22|               Zakon Zakonem, nigdy, ni w Palestynie, ni w Siedmiogrodzie,
1532  1,22|             nigdy, ni w Palestynie, ni w Siedmiogrodzie, ni między
1533  1,22|              drzewiej Krzyżacy gościli w Spychowie i nie był Jurand
1534  1,22|               biliście do niego z kusz w boru? Następował ci on na
1535  1,22|                mnie samego, bez broni, w czasie pokoju, na mojej
1536  1,22|                 to może bym dotychczas w podziemiach waszych jęczał.
1537  1,22|              Zakonnikom nie wolno jest w pojedynczej walce się potykać,
1538  1,22|          gardle skaran.~- Nie wy prawa w tej ziemi stanowicie.~-
1539  1,22|           Jeśli się uda, mistrz będzie w duchu rad... Pójdą posły
1540  1,22|              ujdzie nam bezkarnie. Ale w razie klęski Zakon nie ujmie
1541  1,22|              głosem dodał:~- Słyszałem w Malborgu, iż gdyby wojną
1542  1,22|              na długi czas zatopił się w rozmyślaniu. Nagle rozjaśniły
1543  1,22|     Błogosławiona niech będzie chwila, w której wspomnieliście, pobożny
1544  1,22|                siebie samego i Spychów w dodatku!~- Na krew świętego
1545  1,22|           świętego Bonifacego przelaną w Dochum! - zawołał brat Gotfryd -
1546  1,22|                najazd na dwór książęcy w czasie pokoju -nie byle
1547  1,22|               nie Spychów. To znów jak w Złotoryi! Znów pójdą skargi
1548  1,22|                jechać, a jeśli dziewka w drodze przepadnie, kto powie
1549  1,22|               za złodziejstwo wypędzon w Szczytnie osiadł i który
1550  1,22|             stoi przy Gdańskiej bramie w Malborgu i jako kopią go
1551  1,22|               się znów wierzchem dłoni w usta i rzekł:~- A teraz
1552  1,23|              pożegnaniu się z księżną, w chwili gdy Zygfryd de Lowe
1553  1,23|               miodem smarowane słowa i w dodatku obiecaliście jej
1554  1,23|             tym samym językiem. Są też w mieście, ba! nawet między
1555  1,23|                 nawet między knechtami w załodze, ludzie, którzy
1556  1,23|           siebie usprawiedliwić. Będąc w Ciechanowie, zajedzie do
1557  1,23|               pójdą na haki. Ich głowa w tym, żeby się nie spotkali.~-
1558  1,23|           nakazu porwana. Mając ją raz w ręku, musimy przecie posłać
1559  1,23|               de Lowe.~I jechali dalej w milczeniu - a przed nimi
1560  1,23|              stała się kopna, albowiem w nocy spadł śnieg obfity.
1561  1,23|           nieco za Krzyżakami i jechał w głębokim zamyśleniu. Był
1562  1,23|            gościem Zakonu, brał udział w wyprawach na Żmujdź, gdzie
1563  1,23|             fortuny, zamierzał wstąpić w ich szeregi. Tymczasem to
1564  1,23|              Tymczasem to przesiadywał w Malborgu, to odwiedzał znajome
1565  1,23|           znajome komandorie, szukając w podróżach rozrywki i przygód.
1566  1,23|            Majnegera z odłamem włóczni w brzuchu, widział ludzi próżno
1567  1,23|              dostał się do Ciechanowa, w którym znalazł braci Gotfryda
1568  1,23|           skarga pozostała bezowocną - w pierwszej chwili gotów był
1569  1,23|                Teraz jednak ozwały się w nim nagle skrupuły. Przysłuchując
1570  1,23|           zdziwieniu. Poznawszy bliżej w ciągu kilku lat Krzyżaków,
1571  1,23|               jakich przedstawiają ich w Niemczech i na Zachodzie.
1572  1,23|              Niemczech i na Zachodzie. W Malborgu poznał jednakże
1573  1,23|             ciosami toporów i mieczów, w szturmach ogólnych lub w
1574  1,23|               w szturmach ogólnych lub w pojedynczych walkach. Byli
1575  1,23|          zarazem jako lwy - i chodzili w chwale jak w słońcu. Teraz
1576  1,23|                i chodzili w chwale jak w słońcu. Teraz jednak wydało
1577  1,23|            wzdrygnąć się powinna dusza w każdym rycerzu - a zaś inni
1578  1,23|             rąk jego wyszła taką, jaką w nie wpadła. Ale Krzyżakom
1579  1,23|                winni". - I burzyła się w nim dusza co chwila mocniej
1580  1,23|              się ku mówiącemu i ukazał w uśmiechu swe spróchniałe
1581  1,23|                 Jeszcze między starymi w Malborgu znajdziesz godnych
1582  1,23|           jakoże możecie nam zabronić? W bitwie z Jurandem postradaliście
1583  1,23|           kawałka chleba nie rzucim. A w dodatku: wyście jeden, nas
1584  1,23|               i twarze zmieniły im się w okamgnieniu. Szczególniej
1585  1,23|              chwilę pytającym wzrokiem w oczy Zygfryda de Lowe, po
1586  1,23|                  rzekł - sługiwali już w Zakonie - i wy chcecie do
1587  1,23|             Danveld. I pchnął go nożem w bok z taką siłą, że aż ostrze
1588  1,23|              że aż ostrze schowało się w ciele po krzyżyk. De Fourcy
1589  1,23|               który poprzednio trzymał w lewej, ale upuścił go na
1590  1,23|              ale upuścił go na ziemię, w tym samym zaś czasie pozostali
1591  1,23|                żgać bez litości nożami w szyję, w plecy, w brzuch,
1592  1,23|                litości nożami w szyję, w plecy, w brzuch, dopóki
1593  1,23|               nożami w szyję, w plecy, w brzuch, dopóki nie spadł
1594  1,23|               Podniesiem krzyk - aż go w Malborgu usłyszą, że nawet
1595  1,23|               przewrócił się tymczasem w ostatniej konwulsji~na wznak
1596  1,23|                ustach i z przerażeniem w martwych już, szeroko otwartych
1597  1,23|               tym...~Lecz przerwał, bo w tej samej chwili z tyłu
1598  1,23|                ośm kroków zaparł konia w śnieg. Dojrzał trupa w kałuży
1599  1,23|           konia w śnieg. Dojrzał trupa w kałuży krwi, konia bez jeźdźca
1600  1,23|               przy sobie broni, bo jej w pośpiechu wziąć nie zdążył.~
1601  1,23|               ot, jak odpowiadam!... I w tej samej chwili błysnął
1602  1,23|               mu przytomności.~Dopiero w pobliżu granicy Danveld
1603  1,23|      zdrętwiała - dlatego i ból minął. W ciepłej izbie wróci. Tymczasem
1604  1,24|             dworca i zastawszy jeszcze w nim księcia, opowiedział
1605  1,24|         skoczył na konia tak jak stał, w kożuchu tylko, i pognał
1606  1,24|                gniewem tak wielkim, że w pierwszej chwili chciał
1607  1,24|          pościg za Krzyżakami, aby ich w łańcuchach odesłać wielkiemu
1608  1,24|       wyrabiają. Źle się poczyna dziać w Zakonie, bo drzewiej posłuch
1609  1,24|                  Musiał się im ów gość w czym przeciwić albo może
1610  1,24|               Powiada, że słyszał, jak w Niemcu gnaty chrupnęły -
1611  1,24|             miarkując z tego, jako się w boru popisał -może to być!
1612  1,24|                  Coś ta Jurand inaczej w Krakowie gadał, ale teraz
1613  1,24|                która wszedłszy właśnie w tej chwili, usłyszała koniec
1614  1,24|               gładzi, a on się do niej w boleści śmieje. Aże mi samej
1615  1,24|              kto inny, Jeno Danuśka go w Krakowie zratowała.~- Prawda.
1616  1,24|                żeby nie ona, nie byłby w Lichtensteina bił, aby mu
1617  1,24|               że im obum się należy, i w Ciechanowie ją obmyślę.~-
1618  1,24|       bezsenności oczyma i z dwojakami w ręku, pełnymi dymiącej kaszy,
1619  1,24|   nieśmiałością, "Pan" bowiem wzbudzał w niej zawsze pewną obawę,
1620  1,24|                Danusia.~I mając smutek w sercu, a łzy na pogotowiu,
1621  1,24|            odrzekła, wkładając piąstki w oczy.~- Nie bój się, nic
1622  1,24|                a jeśli nie - to reszty w Ciechanowie albo w Warszawie
1623  1,24|              reszty w Ciechanowie albo w Warszawie dopełnim.~Usłyszawszy
1624  1,24|            dwojaki i skoczyła do izby, w której leżał Zbyszko. Księżna,
1625  1,24|                rycerzem pasować?~A gdy w tej chwili weszła księżna,
1626  1,24|       niesłusznej unikać i niewinności w ucisku bronić, w czym ci
1627  1,24|           niewinności w ucisku bronić, w czym ci pomagaj Bóg i święta
1628  1,25|                           Rozdział XXV~W trzy dni później przyjechała
1629  1,25|         opatrzonym pieczęcią Danvelda, w którym Krzyżacy niebo i
1630  1,25|              od siebie, upominając się w słowach zarazem pokornych
1631  1,25|         pachołka. Książę przedarł list w oczach kapitana, rzucił
1632  1,25|              wybierał, jeśli chce, bym w razie wojny z królem krakowskim
1633  1,25|        władną-ca jedną ręką, przybrana w świecką wprawdzie, ale podobną
1634  1,25|          jerychońską, a na drugi dzień w czasie snu Zbyszka, gdy
1635  1,25|               gdy dziewczyna siedziała w izbie jadalnej, przysunęła
1636  1,25|              błogosław, panienko. Dziś w nocy po pacierzu śniło mi
1637  1,25|                jeden doszedł pierwej i w bieluchny płaszcz was obwinął,
1638  1,25|              zsyła mi każdej nocy bóle w nogach, a rękę całkiem mi
1639  1,25|             siostra mówiła dalej:~- Są w Zakonie i służki, i niewiasty,
1640  1,25|             łaska miała spotkać, aleja w grzesznej zatwardziałości,
1641  1,25|             rękę...~Tu zaczęła się bić w piersi i powtórzyła kilkakrotnie:~-
1642  1,25|               się, że was jakiś rycerz w biały płaszcz na śniegu
1643  1,25|            same złe i straszne nowiny. W Spy chowie spaliła się część
1644  1,25|       przytłuczon. Ksiądz Kaleb, który w imieniu jego list pisał,
1645  1,25|                już mu niewiele światła w nim pozostało - i grozi
1646  1,25|             rodzona matka hodowała - a w końcu obiecywał Jurand,
1647  1,25|              mógł wiedzieć, jak by był w Spychowie przyjęty? Wiedziała
1648  1,25|           połączenie nie zezwoli. Więc w ciężkim frasunku kazała
1649  1,25|            odpowiedział jej, że Tolima w bitce ostatniej z Niemcami
1650  1,25|               poszczerbion ze śmiercią w Spychowie się zmaga, zaś
1651  1,25|           wiedział o wszystkim i leżał w izbie jakby uderzony obuchem
1652  1,25|           izbie jakby uderzony obuchem w głowę, a gdy pani weszła
1653  1,25|              śmierć nie nadeszła, choć w piersiach zbierał mu się
1654  1,25|             myślał, że radość przemoże w nim chorobę, i modlił się
1655  1,25|                nie wróci.~Łzy zabłysły w oczach Zbyszkowych i stoczyły
1656  1,25|               myślę, że Danuśki więcej w życiu nie obaczę.~A pani,
1657  1,25|            jakaś nowa myśl błysnęła mu w głowie, gdyż przypodniósł
1658  1,25|               bez niej nijak! Krzypotę w kościach czuję i boleść
1659  1,25|              pochowała swą jasną twarz w zagięciach jej ciężkiej
1660  1,25|           zdziwione oczy na Zbyszka.~- W czymże ja wam mogę okazać
1661  1,25|             Był ci mi Jurand przeciwny w Krakowie... będzie i tu,
1662  1,25|                 więc może i rad będzie w duszy, że Danuśka będzie
1663  1,25|            rozmowę. Księżna wezwała go w tej chwili do narady i z
1664  1,25|                ze zdumienia i rzekł:~- W imię Ojca i Syna, i Ducha!...
1665  1,25|               młodzianek co do katedry w Płocku przyobiecać... Nie
1666  1,25|             może i niezupełnie wierzył w odpusty Sanderusa, ale rad
1667  1,25|          bardzo. Wreszcie pomyślał, że w najgorszym razie spotkać
1668  1,25|          biskupa chodzi. Srogie on tam w Płocku z kanonikami synody
1669  1,25|         Wyszoniek podniósł oczy i ręce w górę:~- To niechże się stanie
1670  1,25|            zachować tajemnicę, tak aby w domu żywa dusza o tym nie
1671  1,25|            wiedzieć, póki mu sama pani w Ciechanowie o wszystkim
1672  1,25|                Przez chwilę stanęła mu w pamięci jakby żywa, tak
1673  1,25|                zgorzelickim dachem, ni w głębi boru, ni w polu, ni
1674  1,25|            dachem, ni w głębi boru, ni w polu, ni w darach opata,
1675  1,25|              głębi boru, ni w polu, ni w darach opata, ni w zalotach
1676  1,25|            polu, ni w darach opata, ni w zalotach Cztana i Wilka.
1677  1,25|                i Wilka. Więc rzekł jej w duchu: "Daj ci Bóg wszystko
1678  1,25|            przekonanie, że nie było to w jego mocy, przyniosło mu
1679  1,25|              nieco i począł patrzeć mu w twarz, co zrozumiawszy,
1680  1,25|              będzie księdza bliżej niż w Przasnyszu.~- A wasza miłość
1681  1,25|         wyzdrowieję, to pojadę, ale to w boskim ręku. Więc Czech
1682  1,25|               zdobyczną, złotem szytą, w którą rycerz ubierał się
1683  1,25|             księżna rozmyślała również w swojej izbie, jak przybrać
1684  1,25|            miła jej wychowanka stanęła w codziennej szacie do ślubu.
1685  1,25|            dziewczyna też do spowiedzi w barwę niewinności się przybiera,
1686  1,25|              przybiera, łatwo znalazły w skrzyni białą sukienkę,
1687  1,25|                mówiła - wianek ruciany w tym boru wynajdę! Ni tu
1688  1,25|                a Zbyszko weźmie mnie i w takim wianku.~Księżna nie
1689  1,25|                się złej wróżby, ale że w dworcu, do którego tylko
1690  1,25|           Jurandowi pokładli się jedni w cze-ladniej, inni przy koniach
1691  1,25|         cze-ladniej, inni przy koniach w stajniach. Wkrótce ognie
1692  1,25|               stajniach. Wkrótce ognie w służebnych izbach zasuły
1693  1,25|             uczyniło się całkiem cicho w leśnym dworze i tylko psy
1694  1,25|                czasu do czasu na wilki w stronę boru.~Jednakże u
1695  1,25|           dziedziniec. Oni zaś czuwali w ciszy, słuchając bicia własnych
1696  1,25|                na nich z Panem Bogiem. W izbie palił się wielki ogień
1697  1,25|           izbie palił się wielki ogień w grabie i przy jego obfitym,
1698  1,25|  nieśmiertelników na skroni, przybraną w sztywną, spadającą aż do
1699  1,25|             malowania na szybach, było w niej coś tak kościelnego,
1700  1,25|                komunii i przechyliwszy w tył głowę, zamknęła całkiem
1701  1,25|             Agnus Dei - sam skupił się w duchu i myśli jego wzięły
1702  1,25|                i myśli jego wzięły lot w stronę Bożą. W izbie słychać
1703  1,25|              wzięły lot w stronę Bożą. W izbie słychać było teraz
1704  1,25|            wraz z nim trzaskania skier w ognisku i świerszcze grające
1705  1,25|            zawzięcie, a jakoś żałośnie w szparach komina. Za oknami
1706  1,25|          oknami wstał wiatr, zaszumiał w ośnieżonym lesie, lecz zaraz
1707  1,25|           Danusia pozostali jakiś czas w milczeniu, ksiądz Wyszoniek
1708  1,25|                zaś podniósł się i stał w milczeniu, przybrany w uroczystą
1709  1,25|            stał w milczeniu, przybrany w uroczystą zbroję, po której
1710  1,25|             nieruchomy, pogrążon jakby w zachwycie, gdyż i jemu ta
1711  1,25|            aniołem widzianym na szybie w gotyckim tumie.~Lecz ksiądz
1712  1,25|              po poczciwej twarzy, lecz w duszy nie czuła w tej chwili
1713  1,25|                 lecz w duszy nie czuła w tej chwili niepokoju, sądziła
1714  1,25|          słodkim grały znów świerszcze w szparach komina i trzaskał
1715  1,25|                komina i trzaskał ogień w grabie. Po skończonym obrządku
1716  1,25|                gdy wreszcie oddała ich w opiekę mocom niebieskim,
1717  1,25|               który oświadczył, że gdy w żadnym kraju nie przygodziło
1718  1,25|              jednak ślub ten odbył się w nocy i tajemniczo, i że
1719  1,25|              czasu przygasał też ogień w grabie -i głowy pogrążały
1720  1,25|          grabie -i głowy pogrążały się w mroku. Ksiądz Wyszoniek
1721  1,25|                zapiszczało co żałośnie w szczapie, jako często bywa
1722  1,25|           bezsenne twarze, odbijał się w zbroi pana de Lorche, rozświetlając
1723  1,25|              poczęły znów poszczekiwać w stronę boru takim szczekaniem
1724  1,25|            szczekaniem jak na wilki.~I w miarę jak płynęły godziny
1725  1,25|              jak nie oną pieśń, którąś w Tyńcu śpiewała, kiedy to
1726  1,25|              powiek, ale nie mogła - i w końcu rozpłakała się serdecznie,
1727  1,25|            śpiewała tę pieśń Zbyszkowi w krakowskim więzieniu, gdy
1728  1,25|              we wszystkich sercach - i w tym ucisku zbiegały im godziny
1729  1,25|              ksiądz Wyszoniek spojrzał w okno, w którym szklane gomółki
1730  1,25|             Wyszoniek spojrzał w okno, w którym szklane gomółki przybierały
1731  1,25|            księżna, i Danusia uderzyły w głośny płacz i obie wraz
1732  1,25|              rozstać, to jest, że było w tym wyrzekaniu coś obrządkowego
1733  1,25|             mieli blachy na kożuchach, w których przeglądały się
1734  1,25|              Zbyszka cała już zakutana w kożuszek i lisią szubę;
1735  1,25|              księżna trzymała ją długo w objęciach, jak całowały
1736  1,25|           Bogiem, Zbyszku!~- Boże, daj w Ciechanowie cię obaczyć...~
1737  1,26|                Dniem bory iskrzyły się w promieniach słońca, lód
1738  1,26|              że drzewa pękały z hukiem w lesie; ptactwo zbliżało
1739  1,26|                 które jęły się zbierać w stada i napadać nie tylko
1740  1,26|                 Lud jednak radował się w dymnych chatach przy ogniskach,
1741  1,26|                by na koń siąść, został w dworcu razem ze swymi ludźmi,
1742  1,26|        obowiązki gospodyni.~Lecz dusza w rycerzu rwała się do młodej
1743  1,26|                wzdychał do tej chwili, w której będzie mógł dworzec
1744  1,26|               ciężkiego niepokoju, ale w ogóle przyszłość przedstawiała
1745  1,26|            mógłby jeszcze tego uczynić w zbroi, jednakże nabrał otuchy.
1746  1,26|       przywdziania pancerza i hełmu, a w najgorszym razie tuszył,
1747  1,26|          będzie miał i na to dość sił. W izbie próbował dla zabicia
1748  1,26|               że chwyciwszy toporzysko w obie dłonie, zdołałby już
1749  1,26|                nazywał). Nic tu po nas w tym dworcu, a choćbym miał
1750  1,26|                zachorzeć, toć starunku w Ciechanowie nie zabraknie.
1751  1,26|         Wreszcie pojadę nie konno, ale w saniach, po szyję w sianie
1752  1,26|                ale w saniach, po szyję w sianie i pod skórami, a
1753  1,26|             jeszcze gorzej nie spełnić w lot rozkazu; więc w godzinę
1754  1,26|            spełnić w lot rozkazu; więc w godzinę później ruszono.
1755  1,26|               godzinę później ruszono. W chwili odjazdu Zbyszko,
1756  1,26|                jakże mi tam samemu iść w takie śniegi? Wilcy mnie
1757  1,26|                po co ostawać. Wolej mi w mieście ludzi pobożnością
1758  1,26|            wszystkiego chrześcijaństwa w Rzymie zaprzysiągł. A prócz
1759  1,26|                za wielka chmara wilków w przasnyskim boru opadnie,
1760  1,26|                gdyż takowe sople tylko w piekielnym ogniu topnieją.~-
1761  1,26|         rękawicami objąć, i rzucił nim w brodę Sanderusa, ale ów
1762  1,26|              się i rzekł:~- Nic po was w Ciechanowie, bo tam już
1763  1,26|          dworca leśnego jasnym rankiem w mróz tak wielki, że trzeba
1764  1,26|           wprost z białych zasp i szły w górę strzeliste, różowe
1765  1,26|         poranku, rozszerzone u szczytu w kiście, podobne do rycerskich
1766  1,26|              łatwiej się było uchronić w wymoszczonych sianem i skórami
1767  1,26|               gawędził z nim wesoło.~- W Przasnyszu - rzekł - jeno
1768  1,26|               na niego ze zdziwieniem. W głowie błysnęła mu myśl,
1769  1,26|             uszy zaś Czecha odbiła się w leśnym dworcu wiadomość,
1770  1,26|               że ponoć mistrz ma króla w gościnę do Torunia zaprosić,
1771  1,26|           przyczepię - i tak myślę, że w Toruniu pan Zawisza z Garbowa
1772  1,26|                a Zbyszko uśmiechał się w dalszym ciągu, ale już nie
1773  1,26|            rzekł po chwili Głowacz - i w Zgorzelicach też będą radzi.~
1774  1,26|         Zbyszkowi stanęła Jagienka tak w oczach, jakby przy nim siedziała
1775  1,26|               że dziewczyna może pójść w ręce jednego z tych dwóch. "
1776  1,26|         jakiego znalazła - mówił sobie w duszy - bo to piwożłopy
1777  1,26|                Maćkowi chodziło zawsze w pierwszym rzędzie o ród
1778  1,26|          własne dziecko!~I nagle serce w Zbyszku poruszyło się przywiązaniem
1779  1,26|                kochał jak źrenicę oka; w bitwach jego więcej strzegł
1780  1,26|               się o ślubie dowie. Było w tej myśli trochę niepokoju,
1781  1,26|               moja". Coś tam zasłyszał w swoim czasie od pewnego
1782  1,26|               pewnego kleryka biegłego w Piśmie, że niewiasta powinna
1783  1,26|               opiekunkę swego dziecka.~W Przasnyszu radzono im zostać
1784  1,26|            powodu mrozów pozbijały się w stada tak wielkie, że napadały
1785  1,26|              albowiem zdarzyło się, iż w gospodzie spotkali kilku
1786  1,26|      prowadzących ładowne wozy z Prus. W tak wielkiej kupie nie było
1787  1,26|                 iż nie zdążą na Wilię. W niektórych miejscach trzeba
1788  1,26|               dobrze nie wiedział, czy w Wigilię Bożego Narodzenia
1789  1,26|         znaleźć jak najprędzej ochronę w mieście.~Tymczasem zamieć
1790  1,26|                całe zaspy, podnosił je w górę, skręcał, rozpylał,
1791  1,26|            piaskiem - tłumił im oddech w piersiach i mowę. Głosu
1792  1,26|               wcale słychać, natomiast w wyciu i poświście wichru
1793  1,26|              źle by było z nami.~- Kto w polu, temu śmierć - odrzekł
1794  1,26|               aby tam Jurand był gdzie w drodze. Czech, lubo całkiem
1795  1,26|                zajęty wpatrywaniem się w stronę ognisk, usłyszawszy
1796  1,26|               Ludzie książęcy, wysłani w pomoc podróżnym.~- Niech
1797  1,26|            nami. Zjechaliście z drogi! W prawo!~I zawrócili konie.
1798  1,26|              szum wichru.~- Siła gości w starym zamku? - spytał po
1799  1,26|              Nie wiesz to - rzekł - że w takie święta diabelska moc
1800  1,26|              moc truchleje i że diabły w przeręble się chowają? Jednego
1801  1,26|        Sandomierzem rybacy przed Wilią w niewodzie znaleźli: trzymał
1802  1,26|            znaleźli: trzymał szczupaka w pysku, ale jak go głos dzwonów
1803  1,26|               większe, tak wielkie, że w wielu miejscach zakrywały
1804  1,26|                widać ludzi poowijanych w grochowiny i udających niedźwiedzi,
1805  1,26|             udających niedźwiedzi, ale w ogóle było pusto. Kupcy,
1806  1,26|            Zbyszkowi i innej szlachcie w drodze, zostali w mieście,
1807  1,26|            szlachcie w drodze, zostali w mieście, owi zaś jechali
1808  1,26|                dalej do starego zamku, w którym mieszkał książę i
1809  1,26|               z ludzi książęcych zadął w róg i wnet otworzono bramę.
1810  1,26|               dniami, i powitawszy ich w imieniu księcia, zaprowadził
1811  1,26|           księcia, zaprowadził do izb, w których mogli się przybrać
1812  1,26|           trochę Juranda, uradował się w sercu i mówił sobie: "Choćby
1813  1,26|              którą jeszcze od bytności w Krakowie pokochał jak matkę.
1814  1,26|             był, dowiedziawszy się, że w zamku wszyscy zdrowi i weseli,
1815  1,26|             Długolasu. Gładka dziewka, w której się ów Lotaryńczyk
1816  1,26|          obaczę, bo to rycerz, któremu w niczym nie przyganić.~-
1817  1,26|               stołu zasiędą.~I poszli. W sali stołowej w dwóch kominach
1818  1,26|                poszli. W sali stołowej w dwóch kominach paliły się
1819  1,26|                 Książę wszedł pierwszy w towarzystwie wojewody i
1820  1,26|        prawdzie nie było czasu, bom ja w oną porę był w Warszawie,
1821  1,26|           czasu, bom ja w oną porę był w Warszawie, gdzie i święta
1822  1,26|              dotąd o tym nie pomyślał. W tej chwili jednak weszła
1823  1,26|        zawziętości nie przywieść. Była w ogóle dobrej myśli, ale
1824  1,26|                Zbyszka, ten zauważyłby w słowach jej pewien niepokój.
1825  1,26|                pan ze Spychowa nie był w ogóle człowiek łatwy, a
1826  1,26|                wszyscy mówili, że kogo w szczerym polu złapie, ten
1827  1,27|               konia, pochwycił jeszcze w bramie od odźwiernego kilka
1828  1,27|             jednak dlatego, że jechali w cwał. Gościniec był kopny,
1829  1,27|         jechali wśród dymu i płomieni, w które wiatr dął z taką siłą,
1830  1,27|                 po czym skierowali się w stronę Radzanowa. Za Niedzborzem
1831  1,27|               słabsze i nie niosły już w sobie całych tumanów śnieżnych.
1832  1,27|               ustał. Potem tu i owdzie w szczelinach chmur błysnęła
1833  1,27|          mówiąc, że niezawodnie Jurand w chwili niebezpieczeństwa
1834  1,27|                ukazał ręką ciemniejące w dali zarośla, które można
1835  1,27|         Zjechali z gościńca i jeździli w kółko wedle rzeki. W czasie
1836  1,27|          jeździli w kółko wedle rzeki. W czasie wiei i zadymki łatwo
1837  1,27|        znaleźli?~- Pies doprowadził.~- W pobliżu nie ma jakich chat?~-
1838  1,27|                rzeki. Tu zaraz Wkra.~- W konie! - zawołał Zbyszko.~
1839  1,27|              świeżo nawiany i głęboki, w którym konie zapadały wyżej
1840  1,27|                 nad którym połyskiwała w świetle księżyca korona
1841  1,27|             dalej - rzekł przewodnik - w pobliżu olszniaka; ale i
1842  1,27|            Łopaty poczęły zanurzać się w śnieg i odrzucać go na obie
1843  1,27|              obok z nozdrzami zarytymi w śnieg. Widocznie człowiek
1844  1,27|          porwać dwom ludziom i ratować w najbliższej chacie, sam
1845  1,27|                konia, który buchał się w śniegu po piersi. Szczęściem
1846  1,27|              na straży. Konie i ludzie w nich zmarzli bez ratunku.
1847  1,27|              jakby do biegu, zakrzepłe w ostatnim wysileniu. Przed
1848  1,27|             parą stał człowiek z dzidą w ręku, zanurzony po pas w
1849  1,27|               w ręku, zanurzony po pas w śniegu, nieruchomy jak słup;
1850  1,27|           śniegu, nieruchomy jak słup; w dalszych pachołkowie pomarli
1851  1,27|               ich zaskoczyła widocznie w chwili, gdy chcieli wydobywać
1852  1,27|                rękoma przy uszach, zaś w tyle leżało dwóch ludzi;
1853  1,27|          długie rzuty śniegowe nawiane w poprzek ich piersi łączyły
1854  1,27|             zawieją, albowiem skrzepli w postawach pełnych wysilenia.
1855  1,27|              łuki lub łby wbite zębami w śnieg, ludzi w saniach i
1856  1,27|            wbite zębami w śnieg, ludzi w saniach i obok sań -lecz
1857  1,27|                czoło; chwilami świecił w oczy trupom z bijącym sercem,
1858  1,27|          trupami ku Niedzborzu, by tam w ciepłym dworze próbować
1859  1,27|            spodziewać, zaprzężone były w konie najlepsze, kazał im
1860  1,27|                wiedział, co ma począć; w każdym razie chciał przepatrzyć
1861  1,27|                szukać po gościńcu.~Ale w zaspach nie znaleziono nic.
1862  1,27|            zaspach nie znaleziono nic. W olszniaku błysnęły im jeno
1863  1,27|             gościńcem lśniła się teraz w blasku księżyca i na białej,
1864  1,27|             panny ze Spychowa nie było w orszaku.~- Na gościniec! -
1865  1,27|             nie było jakowych łubów, a w nich białogłowskich przyodziewków.
1866  1,27|             Nie było nic. Panna ostała w Spychowie.~Zbyszka uderzyła
1867  1,27|              głowy:~- Gdyby była gdzie w saniach, starszy pan nie
1868  1,27|               dla niego jakowąś pomoc. W takim razie mogła znajdować
1869  1,27|       znajdować się gdzie pod śniegiem w pobliżu~Ale Głowacz, jakby
1870  1,27|       odgadłszy te myśli, powtórzył:~- W takim razie znalazłby się
1871  1,27|             nie jechałaby na dwór jeno w tych szatach, które na sobie
1872  1,27|           pewności, że Danusia została w domu. Umiał nawet zdać sobie
1873  1,27|        małżeństwo, umyślnie ostawił ją w domu, sam zaś przyjechał
1874  1,27|       łatwiejszy był do spełnienia niż w dalekim Bogdańcu. "Wola
1875  1,27|              boska!" - powtarzał sobie w duszy. Nagle jednak zawstydził
1876  1,27|               i zajechali przede dwór, w którym przyjął ich stary
1877  1,27|              rzekł - i wino mu wlewali w gębę, a potem parzyli go
1878  1,27|               gębę, a potem parzyli go w łaźni, gdzie też począł
1879  1,27|               księcia. Co było pierzyn w domu, to go nimi przykryli
1880  1,27|               tej, którą sam pan Jezus w niebie odprawi.~- Żaden
1881  1,27|                Chodźcie do izby, miast w sieni rozmawiać. A jeśli
1882  1,27|           widzieć, to leżą wedle ognia w czeladnej. Chodźcie do izby.~
1883  1,27|          pasterka kończyła się właśnie w zamkowej kaplicy. Do uszu
1884  1,27|               tego, że Pan urodził się w stajence. Po mszy przyszła
1885  1,27|         miłościwa pani. Danuśka ostała w Spychowie.~- Skąd wiesz?~-
1886  1,27|          Spychowie.~- Skąd wiesz?~- Bo w żadnych saniach ni śladu
1887  1,27|             byłby ci jej przecie wiózł w jednej kożuszynie.~- Prawda,
1888  1,27|                Już by też kamień chyba w piersi miał, żeby się dłużej
1889  1,27|               dłużej upierał! Jest też w tym dla niego i przestroga
1890  1,27|          Zbyszko.~I poszli do Juranda. W izbie gorąco było jak w
1891  1,27|                W izbie gorąco było jak w łaźni i widno zupełnie,
1892  1,27|              mu dzbaniec grzanego wina w gębę - odrzekł ksiądz Wyszoniek -
1893  1,27|            wszystkim o to, by dorównać w cnotach chrześcijańskich,
1894  1,27|            chrześcijańskich, a zatem i w doglądaniu chorych, zmarłej
1895  1,27|            więc żadnej sposobności, by w chrześcijańskim od wieków
1896  1,27|                pamięć, że urodziła się w pogaństwie.~A oprócz tego
1897  1,27|              jeszcze zupełnie zdrów, a w dodatku strudził się nad
1898  1,27|               bywaj! rozkopać zaspę!~- W imię Boże: jużeście w Ciechanowie! -
1899  1,27|                  W imię Boże: jużeście w Ciechanowie! - ozwała się
1900  1,27|             zbiera myśli, i odrzekł:~- W Ciechanowie?... Dziecko
1901  1,27|               się, czy nie umarł, lecz w tej samej chwili piersi
1902  1,27|                Mówił, że dziecko czeka w Ciechanowie - odpowiedział
1903  1,28|           Jurand rozbudził się dopiero w drugie święto przed samym
1904  1,28|                pani... Dlaboga, tom ja w Ciechanowie?~- I przespaliście
1905  1,28|                z Bogdańca. Pamiętacie, w Krakowie...~A Jurand popatrzył
1906  1,28|             księżna spojrzeli po sobie w mniemaniu, że to jeszcze
1907  1,28|         znaleźli. Czemuścieją ostawili w Spychowie?~Ów zaś powtórzył
1908  1,28|          jeszcze raz, ale już z trwogą w głosie:~- W Spychowie? Toć
1909  1,28|               już z trwogą w głosie:~- W Spychowie? Toć ona przy
1910  1,28|                dworca ludzi i pismo!~- W imię Ojca i Syna! - odpowiedział
1911  1,28|             leśnego dworca po Danuśkę. W piśmie było, że was belki
1912  1,28|              piśmie było, że was belki w pożarze przytłukły... żeście
1913  1,28|                 tak ni ognia nijakiego w Spychowie nie było, ni ja
1914  1,28|            pieczęć.~- Pieczęć moja. Co w piśmie stoi? Ojciec Wyszoniek
1915  1,28|              że Jurand z nim pojedzie. W sercu wrzał mu gniew, ból
1916  1,28|              na całą potęgę krzyżacką.~W izbie, prócz Juranda, ojca
1917  1,28|               przesiedział długie lata w niewoli.~- Potrzeba poczynać
1918  1,28|                zaraz poskarżyć i jeśli W. Ks. Mość da do~niego pisanie,
1919  1,28|             Chociaż to Krzyżak, więcej w nim uczciwości niż w innych -
1920  1,28|            więcej w nim uczciwości niż w innych - odrzekł książę -
1921  1,28|                piastowali dostojeństwa w Zakonie.~- A przecież Danveld
1922  1,28|               musi być wolny. Jako Bóg w niebie, tak niechybnie po
1923  1,28|            roześlę!~Tu uderzył pięścią w stół i dodał:~- O wa! Brat
1924  1,28|            czekając z naradą, póki się w nim gniew nie uspokoi. Anna
1925  1,28|               Wyszoniek.~- Był niegdyś w Zakonie posłuch - rzekł -
1926  1,28|            poczynać. Dlatego Bóg podał w ich ręce kraje tak znaczne,
1927  1,28|              siedzi - i jeden drugiemu w złem pomaga. Poskarżym się
1928  1,28|              zapytał:~- Którzy to byli w leśnym dworcu?~- Był Danveld
1929  1,28|               Hej! dmuchali i dmuchali w ogień, ale w końcu pyski
1930  1,28|                i dmuchali w ogień, ale w końcu pyski poparzą.~- Zaprą
1931  1,28|    przebiegłych ludzi do Prus, aby się w Szczytnie i Insborku wywiedzieli,
1932  1,28|               czym książę wziął kostur w rękę i wyszedł, by wydać
1933  1,28|               rzekł:~- Jakoby mnie kto w dawną ranę ugodził.~- Ale
1934  1,28|            ranę ugodził.~- Ale ufajcie w miłosierdzie boskie; wróci
1935  1,28|                 rzekła sobie - a ninie w głowie by się mu mogło do
1936  1,28|           rzekła. - Przyjechali ludzie w waszych barwach, z pismem
1937  1,28|              łzy puściły się z oczu, a w Jurandzie tłumiona dotychczas
1938  1,28|              włosy, a głową począł bić w belki ściany, jęcząc i powtarzając
1939  1,28|            siłą za ramiona, zawołał:~- W drogę nam! Do Spychowa!~ ~
1940  1,29|                Widziałem ich nieżywych w Niedzborzu.~- Nie masz starych
1941  1,29|            odrzekł nic i jechali dalej w milczeniu a szybko, gdyż
1942  1,29|             chcieli jak najprędzej być w Spychowie, spodziewając
1943  1,29|           braci zakonnych, którzy byli w leśnym dworcu, a Zbyszko
1944  1,29|          postępku swego giermka, który w tak straszny sposób pokruszył
1945  1,29|            jest bytność owej niewiasty w leśnym dworcu, która przywiozła
1946  1,29|               to mógł być ktoś nasłany w tym celu, aby tych ludzi
1947  1,29|                własną osobą we dworcu. W takim razie nie podawaliby
1948  1,29|         ogromny żal i ból zmieniły się w nim przede wszystkim w żądzę
1949  1,29|             się w nim przede wszystkim w żądzę walki i krwi. Nawet
1950  1,29|             jako szereg bitew kupą lub w pojedynkę; tymczasem teraz
1951  1,29|          niewiele sprawie zaszkodzi, a w razie przeciwnym może znaczne
1952  1,29|                 I teraz mi pomożesz?~A w Zbyszku wybuchnęła zarazem
1953  1,29|             słów, gdyż począł zgrzytać w ciemności, a po chwili powtarzać
1954  1,29|             Lowe, Rotgier i Gotfryd!~I w duszy myślał, że jeśli zechcą,
1955  1,29|             Zbyszko spojrzał mu prosto w oczy z twarzą niemal zuchwałą
1956  1,29|               na czoło orszaku, jechał w milczeniu.~ ~
1957  1,30|                wytrzymać i rzekł sobie w duszy: "Wolę, żeby gniewem
1958  1,30|               i trąciwszy strzemieniem w jego strzemię, począł mówić:~-
1959  1,30|              Danuśka dla mnie uczyniła w Krakowie, to wiecie, ale
1960  1,30|                ale tego nie wiecie, że w Bogdańcu swatali mi Jagienkę,
1961  1,30|            milczał, jął mówić dalej:~- W leśnym dworcu Bóg mi dał,
1962  1,30|       weźmiecie i komu innemu oddacie. W Krakowie byliście mi przecie
1963  1,30|              aż łzy zadrgały na chwilę w głosie Zbyszka, ale że serce
1964  1,30|              Ludzie przyjechali po nią w wieczór i chcieli ją zaraz
1965  1,30|     pozwoleństwo. Księcia nie było już w leśnym dworcu, więc wagowała
1966  1,30|         odrzekł nic i jechał zamknięty w sobie, mroczny i z twarzą
1967  1,30|          wreszcie i począł mówić sobie w duszy z coraz większym niepokojem,
1968  1,30|                stary rycerz zaciął się w gniewie i że odtąd będą
1969  1,30|                że wszystko na nic i że w przyszłości spadną na niego
1970  1,30|               naturą wnet zmieniło się w gniew, chęć sporu i walki. "
1971  1,30|          zwanej Świetlik, gdzie Jurand w czasie powrotu z dworu książęcego
1972  1,30|              ze Zbyszkiem znaleźli się w osobnej izbie. Nagle Jurand
1973  1,30|            młodym rycerzem i utkwiwszy w nim wzrok, zapytał:~- Toś
1974  1,30|                I począł patrzeć wprost w oczy Juranda, gotów na gniew
1975  1,30|        zdziwieniem i obawą, czy mu się w głowie nie miesza, gdyż
1976  1,30|             począł całować go ze łzami w oczach po ręku.~- Nie będziecie
1977  1,30|             Byłem ci przeciwny, bom ją w duszy Bogu ofiarował.~-
1978  1,30|                Krzyżakach zbudziła się w nim wnet stara nienawiść
1979  1,30|            ludzie rozgrzali się trochę w izbach, ruszono dalej, chociaż
1980  1,30|                wszystkich sił, jechali w saniach. Zbyszko opowiadał
1981  1,30|              stryjcu Maćku, do którego w duszy tęsknił, i żałował,
1982  1,30|              od męstwa jest potrzebna. W końcu zwrócił się do Juranda
1983  1,30|              na samą myśl o tym poczuł w piersi nie ludzkie, ale
1984  1,30|               Przez czas jakiś jechali w milczeniu białą, zalaną
1985  1,30|              mieli... Wojowałem z nimi w polu, gdym w poselstwie
1986  1,30|          Wojowałem z nimi w polu, gdym w poselstwie od naszego księcia
1987  1,30|             nim śli, chwycił, skował i w podziemiach w Koźminie zamknął.
1988  1,30|                 skował i w podziemiach w Koźminie zamknął. Musieli
1989  1,30|               głos zamarł mu na chwilę w piersi, po czym mówił na
1990  1,30|             owieczkę, jako jedno serce w piersiach, a oni ją na powróz
1991  1,30|            księżycowi swą młodą twarz, w której malowało się zdziwienie,
1992  1,30|                Jurand tymczasem zdusił w sobie ból, opamiętał się
1993  1,30|                wyjeżdżoną drogę.~- Raz w nocy - mówił dalej Jurand -
1994  1,30|            Zbyszko.~- Nie wieu. Często w Spychowie coś w ścianach
1995  1,30|                 Często w Spychowie coś w ścianach gada, a cza-sem
1996  1,30|              bo dużo ich na łańcuchach w podziemiu pomarło.~- A wam
1997  1,30|            Czynili zasadzki i pozywali w pole... Tak było i teraz.
1998  1,30|                 Bogdajeśmy ich zastali w Spychowie! - rzekł Zbyszko.
1999  1,30|                konnych i niskie sanie, w których siedziały trzy ciemne
2000  1,30|        wykrzykiwać na jego cześć, lecz w okrzykach tych brzmiało