Tom,    Rozdzial

   1  1,1 |             co się przez nie świeci jak przez sito. Lecz dalszą
   2  1,1 |        pobrała. Potem brat umarł, a jak umarł, ostałem sam z sierotą.
   3  1,1 |                Hełm za mną nosił, a jak mu przeszło trzynaście zim,
   4  1,1 |       którzy też z nich najlepsi?~- Jak do czego. Do kuszy najlepszy
   5  1,1 |            rachował, który widział, jak leźli. Widać było, że są,
   6  1,1 |           królową wystąpią nie tacy jak ty, ale rycerze w świecie
   7  1,2 |             podniosła do góry głowę jak ptak, który chce śpiewać,
   8  1,2 |            ci ja miała~Skrzydłeczka jak gąska,~Poleciałaby ja~Za
   9  1,2 |   cieniuchnym, dziecinnym i świeżym jak śpiewanie ptaków w lesie
  10  1,2 |       zeskoczyć, rzucił się Zbyszko jak żbik i porwał ją na ręce.~
  11  1,2 |              Księżna, widząc teraz, jak urodziwy rycerz ślubował
  12  1,2 |           pierwszej chwili ku niemu jak sama. Lecz czy to piękność
  13  1,2 |       mazowieckie patrzyły na niego jak w tęczę, żałując teraz każda,
  14  1,2 |            śmierć lub na niewolę.~- Jak to - potykaliście się? -
  15  1,2 |           ani też trącaj ją kolany, jak czynią inni rycerze, bo
  16  1,2 |            wkładał ich między zęby, jak czynili inni, ale zaciskał
  17  1,2 |           spała lepiej, z otwartymi jak rybka ustami.~Zbudziła się
  18  1,2 |           nabrać bez miary. Tatarów jak mrowia na świecie. W razie
  19  1,2 |          rycerska cześć? jakże?~- A jak było z Ryngałłą?~- Ryngałła
  20  1,2 |            jej uroda! Wolej weź ją, jak dorośnie, jeśli możnego
  21  1,2 |          innej pani, ni innej żony! Jak wam kości sparcieją, będziecie
  22  1,3 |             innych częściach kraju, jak na przykład w Lubuszu nad
  23  1,3 |        patrzące. Ubrany był w habit jak inni mnisi, ale na wierzchu
  24  1,3 |             życiu codziennym równie jak i wszyscy ludzie tych czasów
  25  1,3 |        dopomóż, amen!"~Lecz w miarę jak się modlił, topniało w nim
  26  1,3 |            zarówno przez pobożność, jak i wskutek wspaniałych darów,
  27  1,4 |            to okazałości tak Maćko, jak i Zbyszko przybrali się
  28  1,4 |           ust.~- Ciekawam okrutnie, jak kości w środku wyglądają -
  29  1,4 |          nie sprawił takiej uciechy jak ów zacny opat, i tym podarkiem,
  30  1,4 |          Krzyża Świętego?~- Prawda, jak mi jest Bóg miły - rzekła
  31  1,4 |           Prawdaże to? powiadajcie, jak jest? - pytała księżna,
  32  1,4 |         kłosów, wśród którego gęsto jak gwiazdy na niebie migotały
  33  1,4 |      otrzymuje.~- A nich ta będzie, jak chce, alem rada, że w klasztorze
  34  1,4 |        ściągnął lejce i rzekł:~- O, jak mi Bóg miły, a to co?~-
  35  1,4 |            wpierw z bliska obaczyć, jak wygląda ów stojący na wzgórzu
  36  1,4 |            lepsza, albowiem w miarę jak się zbliżał, nieznajomy
  37  1,4 |        zapytania. Przez chwilę stał jak skamieniały, oczom własnym
  38  1,4 |           Zbyszkowi przy samym ręku jak zeschłą trzcinę, potem taż
  39  1,4 |            nogami w ziemię i stanął jak wkopany.~- Szalony człecze,
  40  1,4 |          jasno, że Zbyszko postąpił jak szalony i że z tej sprawy
  41  1,4 |        twarz skurczyła mu się zaraz jak paszcza wilka gotowego kąsać
  42  1,4 |        nieruchomie na swym ogromnym Jak wielbłąd koniu, podobny
  43  1,4 |           Powałę z twarzą tak dumną jak na nich - a to ich do większej
  44  1,4 |             Moc boska nad ludźmi!~- Jak to?~- Tak, że chociażbym
  45  1,4 |           go nie będę więził; takim jak wy ludziom można zaufać.
  46  1,4 |             sprawę opowiem, żeby go jak najmniej rozsierdzić. Szczęście,
  47  1,4 |          źle, będzie ci wyrozumiały jak franciszkanin, pokorny jak
  48  1,4 |          jak franciszkanin, pokorny jak jagnię i słodki jak miód -
  49  1,4 |         pokorny jak jagnię i słodki jak miód - tak że lepszego na
  50  1,4 |      przyłamał kopię w ręku Zbyszka jak suchy badyl.~- A po coże
  51  1,4 |           Bary u niego tak szerokie jak wał od krakowskiego dzwonu.~-
  52  1,4 |       rodzonych nie miłuje król tak jak Aleksandrę. Nie ma takiego
  53  1,4 |  zapalczywość zawinił, idzie jednak jak wilkowi w gardziel. Pan
  54  1,4 |           nie zagorzał...~- Krzyżak jak może kogo zgubić, to zgubi -
  55  1,4 |            Stały jedne obok drugich jak żołnierze w szyku, niektóre
  56  1,4 |        kamieniami, a po obu bokach, jak okiem dojrzeć, składy i
  57  1,5 |       katedry, tak dla nabożeństwa, jak i dlatego, by widzieć dwór
  58  1,5 |            znów Powała z Taczewa.~- Jak wojna, to wojna, a że nie
  59  1,5 |        widział nic równie świetnego jak ten kościół i to zebranie.
  60  1,5 |          ścian i złoceń kościelnych jak obrazy bizantyńskie. Lecz
  61  1,5 |         mimo woli oddając jej cześć jak świętej. Zbyszko uczynił
  62  1,5 |            słyszeli na własne uszy. jak raz Chrystus przemówił do
  63  1,5 |           polską królowę, kochał ją jak źrenicę oka jej własny naród,
  64  1,5 |     błogosławieństwie rozbiegła się jak błyskawica od Bałtyku po
  65  1,5 |       surowość sędziów i unosił się jak świt szczęścia, jak anioł
  66  1,5 |             się jak świt szczęścia, jak anioł sprawiedliwości i
  67  1,5 |             kształtów wywnioskować, jak długo przyjdzie im czekać
  68  1,5 |   rozpoczynać wszelkie uroczystości jak najwcześniej, a przeciągać
  69  1,5 |          zakonny pozór, iż od czasu jak nadzieja macierzyństwa stała
  70  1,5 |              i serce poczęło mu bić jak młotem. Wiedział on, że
  71  1,5 |            ale bucha sama przez się jak płomień, a jest zarazem
  72  1,5 |          bowiem, że za królową byle jak modlić się nie można. Umiał
  73  1,5 |             na pokojach królewskich jak trusia i nie wyzywać nikogo,
  74  1,5 |        dawajcie! Pojedziemy na ops! jak mawiał nieboszczyk biskup
  75  1,5 |     Kurozwęk!~- A z opsu do piekła, jak mówił diabeł! - dodał trefniś
  76  1,5 |             Twarzyczka jej pobladła jak płótno, oczki stały się
  77  1,5 |         patrzała na króla bez ruchu jak woskowa figurka w kościele.
  78  1,5 |           przy tym kolana i dygocąc jak liść. Księżna Aleksandra
  79  1,5 |            aż do łez i nie wiedząc, jak swoją wdzięczność i tęsknotę
  80  1,5 |                Skoro mi taki rycerz jak wasza miłość mówi, iż się
  81  1,5 |             rycerz od niego posępny jak noc i udał się do króla.
  82  1,5 |           przy dworze! Ale to chłop jak szczere złoto, ostatni z
  83  1,5 |         dopiero teraz się pokazało, jak bieda przyszła. Aleja stary,
  84  1,5 |          począł czytać, ale w miarę jak czytał, twarz stawała mu
  85  1,5 |    piersiach biło mu zarówno mężne, jak zawzięte serce, jednakże
  86  1,5 |          czas do układów z rodziną, jak również do pojednania się
  87  1,5 |             codziennie i pocieszał, jak umiał. Rozmawiali żałośnie
  88  1,5 |      darujecie. Jakoże uczynicie?~- Jak się posłowanie jego skończy,
  89  1,5 |             nie chwalący się, takim jak on poradzę dwom. Oba-czy
  90  1,5 |             tam na dworze?~- Pogoda jak złoto, a słonko przygrzewa,
  91  1,5 |     ołowianymi ostrzami, a w końcu, jak ucztują i jakie pieśni śpiewają.
  92  1,5 |           wszelkiej gorliwości, aby jak najprędzej list oddać i
  93  1,5 |          zmiękło wobec tych płaczów jak wosk w cieple. Nie kochał
  94  1,5 |           Nie kochał on tak Danusi, jak mąż kocha niewiastę, poczuł
  95  1,5 |            ci ja miała~Skrzydłeczka jak gąska,~Poleciałabym ja~Za
  96  1,5 |          porwał ją na ręce tak samo jak niegdyś w tynieckiej gospodzie
  97  1,6 |   szczególniej koło ratusza i wagi, jak w czasie wielkich jarmarków.
  98  1,6 |             cały dzień panował tłok jak w czasie odpustu. Posypały
  99  1,6 |          Panny Marii - i hen dalej, jak miasto długie i szerokie.
 100  1,6 |          Niektórzy przewidywali - i jak się okazało, nie bez słuszności -
 101  1,6 |           przypominali sobie teraz, jak niegdyś, oburzona na chciwość
 102  1,6 |             prędzej do Malborga, by jak najprędzej donieść wielkiemu
 103  1,6 |          chodził po swoim podziemiu jak dziki zwierz po klatce.
 104  1,6 |        płakać na piersiach stryj ca jak małe dziecko.~- Myślałem,
 105  1,6 |        wynędzniałą, zapadłą i bladą jak płótno twarz starego wojownika,
 106  1,6 |      księżna Anna za nim prosi, ale jak nie mogę, to nie mogę..."~-
 107  1,6 |     zachorzała, a księżna ją miłuje jak własne dziecko.~- O, dla
 108  1,6 |            na dwanaście niedziel! A jak będziesz ranny i nie wrócisz,
 109  1,6 |         Janusz będzie mnie pasował. Jak go księżna z Danuśką poproszą,
 110  1,6 |           nie szkoda, ile żeś głupi jak cap.~- A wy się czego sierdzicie?~
 111  1,6 |             go całkiem puścił - ale jak nie mogę, to nie mogę. Nie
 112  1,6 |               Za dwa albo trzy dni. Jak nie ma rady, to nie ma.
 113  1,6 |      niedziele śmierć pisana. A ty, jak stąd wyjdziesz, siadaj na
 114  1,6 |        przyjmie i będzie ci u niego jak u Pana Boga za piecem. Tu
 115  1,6 |           ale do Bogdańca wracać. A jak wrócisz, zaraz masz żonę
 116  1,6 |             ród nie zginął. Dopiero jak dzieci napłodzisz, możesz
 117  1,6 |           wiodąca od zamku zakwitła jak kwiatami od całych gromad
 118  1,6 |            wypychane w tył, krążyły jak uprzykrzone muchy wśród
 119  1,6 |        ułaskawił młodzianka, który, jak zapewniano, nie dopuścił
 120  1,6 |            szedł hardo, tak prawie, jak idzie zwycięzca po skończonych
 121  1,6 |           cały orszak zatrzymał się jak wkopany w ziemię. Ni kapitan,
 122  1,6 |           słowiański obyczaj, mocny jak prawo, znany na Podhalu,
 123  1,6 |             na zamek, ale tym razem jak prawdziwy zwycięzca-tryumfator.
 124  1,6 |          nogi, a on, rozpromieniony jak słońce, z sercem przepełnionym
 125  1,7 |             Tak ci ją rad widzę, że jak o niej pomyślę, to aż mnie
 126  1,7 |            i ja i was nie opuszczę. Jak do Bogdańca, to do Bogdańca!~-
 127  1,7 |         zaciekawiony Maćko. - No, a jak gródek stanie?... Gadaj!~-
 128  1,7 |          gródek stanie?... Gadaj!~- Jak gródek stanie, dopieroż
 129  1,7 |         masz na całym Mazowszu.~- A jak ci Danuśki nie da?~- Miałby
 130  1,7 |          językiem przybysze.~- A to jak? skąd? kto was tu przysłał?~-
 131  1,7 |            okręcać dłońmi i oglądać jak osobliwe zamorskie stworzenia.
 132  1,7 |           Wielu też rycerzy, którzy jak Zawisza, Farurej, Dobko,
 133  1,7 |            mu się tak tłuc w piersi jak wówczas, gdy mu czytano
 134  1,8 |        przeciwić? A na to Jurand:~- Jak będzie wola boska, to ją
 135  1,9 |          przysięgą jakowąś związan, jak to między ludźmi bywa. Bóg
 136  1,9 |           jako psu na powrozie albo jak niedźwiedziowi w dole -
 137  1,9 |      ojcowej? A coże Jurand rzekł? "Jak - powiada - będzie wola
 138  1,9 |        rzekł! - zawołał Zbyszko. - "Jak - powiada - będzie wola
 139  1,9 |      Zielona to jeszcze jagoda, ale jak co powie, to i dotrzyma,
 140  1,9 |       Zbyszko.~- No, to pamiętaj. A jak stryjca odwieziesz, to na
 141  1,9 |           mazowieckim. Padł Zbyszko jak długi do nóg naprzód księżnie,
 142  1,9 |           go ramionami tak właśnie, jak młodsza siostra obejmuje
 143  1,9 |         policzka i płakała wielkimi jak groch łzami, powtarzając:~-
 144  1,9 |         Zbyszko jednakże zrozumiał, jak wielka życzliwość tkwiła
 145  1,9 |           go jednak wieźć dalej, by jak najprędzej dojechać do jakowejś
 146  1,9 |          sobie nawet dobrze sprawy, jak dalece miłuje tego stryjca,
 147  1,9 |            przylegnij sobie trochę. Jak dojedziemy, to cię zbudzę.~-
 148  1,9 |             oczyma dziecka.~- A co, jak nie kochanie? Aże mnie kolki
 149  1,10|            ten sam głos spytał:~- A jak się ta ma stary Maćko? Dycha
 150  1,10|           wielkiej wesołości.~- No, jak się macie? - pytał, potrząsając
 151  1,10|       Bogdańcu!~- A co wam jest, bo jak słyszałem, to was Niemce
 152  1,10|       Michał będzie trzecia jesień, jak Małgochna na księżej grudzi.
 153  1,10|      Widzicie ludzie!...~- Zleciała jak szyszka na zimę... Oj, był
 154  1,10|             była, kiedym wyjeżdżał, jak toporzysko. Pod koniem mogła
 155  1,10|             oni się chwalili, aż tu jak wzięły groty warczeć, to
 156  1,10|             roześmiał się istotnie, jak gdyby opowiadał rzecz najweselszą -
 157  1,10|             tym ci lepiej odskoczy, jak leszczynowy kierz. Poskoczyliśmy
 158  1,10|          ciemku miarkuję, żeś chłop jak tur. A zaraz gotów był z
 159  1,10|           choćbym i dziesięć takich jak wasza Jagna obaczył.~- Za
 160  1,10|         Musicie przecie pamiętać... Jak ci huknie przy mszy, to
 161  1,10|           pięciu chłopów! Wreszcie, jak Jagienka go poprosi, to
 162  1,10|           ciekawością na jego długą jak tyczka postać, na chudą
 163  1,10|         dziewka miała taki starunek jak o ojcu - a w chorobie babski
 164  1,10|      pochylił się, wyprężył grzbiet jak łuk i chwyciwszy palcami
 165  1,10|            drogę wypadł z gęstwiny, jak piorun, stary brodaty żubr
 166  1,10|             ryknął okropnie i runął jak gromem rażony na ziemię.~
 167  1,10|        szyszki; twarz miała rumianą jak zorza, na piersiach rozchełstaną
 168  1,10|            orzechów z miodem. A wy, jak jeno starsi wyszli z izby,
 169  1,10|          Zych. - Widzielim wszyscy, jak go ustrzelił, i widzielim
 170  1,11|   częstokołem, zastał wszystko tak, jak był zostawił, z tą chyba
 171  1,11|       jednak haki były teraz puste, jak również i półki biegnące
 172  1,11|       prędkiej jazdy i zarumieniona jak jabłuszko.~- Niech będzie
 173  1,11|          tobie i twojemu rodzicowi. Jak się zagospodarujem, to oddamy.~-
 174  1,11|             rok rządziła?~- Ano!... Jak wam będzie czego więcej
 175  1,11|             do wszystkiego gotów, a jak Niemca z dala dopatrzy,
 176  1,11|           mawiał o niej, że wygląda jak na wpół kalina, wpół sosenka.
 177  1,11|          szerokie ramiona, i piersi jak ze skały wykute, i czerwone
 178  1,11|             Wówczas zarumieniła się jak zorza i zwróciwszy ku niemu
 179  1,11|            stary Zych miłuje ją też jak oko w głowie.~- I mówił,
 180  1,11|            pachołków i przybrał się jak najpiękniej, aby w ten sposób
 181  1,11|       ustąpił i pojechał wystrojony jak na wesele w tę samą zdobyczną
 182  1,11|     wszedłszy na próg izby, stanęła jak wryta i omal nie upuściła
 183  1,11|          tylko kiedy niekiedy oczy, jak gdyby się chciała ze snu
 184  1,11|         wygładzonego, że był prawie jak szkło przeźroczysty. Nie
 185  1,11|            mnóstwo mis błyszczących jak słońca oraz pięknie wyciętych
 186  1,11|            Jem i piję, jako mogę.~- Jak nie będziesz mógł, to się
 187  1,11|        zabiją, to czegóż się bać, a jak cię zabiją, to już i nie
 188  1,11|           Po lasach to podobno tego jak mrowia.~- A gdzież mają
 189  1,11|            ci ja miała~Skrzydłeczka jak gąska,~Poleciałabym ja~Za
 190  1,11|              w Zgorzelicach pocznę, jak mi cię zabiorą - co ja pocznę!...~-
 191  1,11|           do chłopów ciągnie!.. już jak którego choć z daleka uwidzi,
 192  1,11|          takie ci ma kudły na gębie jak cap, że mu oczu nie widać -
 193  1,11|        nieprzezpieczna rzecz, bo on jak samego człowieka w nocy
 194  1,12|             XII~Zbyszko wybrał się, jak zapowiedział, gdyż Maćko
 195  1,12|            sosen zdawały się płonąć jak w ogniu, i z wolna jęło
 196  1,12|          strony. Przypomniał sobie, jak ją chwycił na ręce w chwili
 197  1,12|           rozstania się z księżną i jak jej łzy spływały mu po policzku,
 198  1,12|      wszystko, co zaszło od chwili, jak się poznali; i ogarnął go
 199  1,12|           Chwilami szelest ustawał, jak gdyby zwierz zatrzymywał
 200  1,12|           łapy, rozwarłszy przednie jak do uścisku. Tego właśnie
 201  1,12|         zebrał się w sobie, skoczył jak błyskawica i całą siłą potężnych
 202  1,12|      rozstawił nogi, wygiął grzbiet jak tuk, by się nie przewrócić
 203  1,12|           takiej drugiej dziewczyny jak ty to chyba na świecie nie
 204  1,13|           mi było trzeba - mówił. - Jak się w człeku wszystko godnie
 205  1,13|      smakowały mu jednak tak dobrze jak pierwsza, ale pił przez
 206  1,13|           od sadła mu wyszły. Jeno, jak się rana otworzy, trzeba
 207  1,13|            wskóra. Tak też uczynię, jak radzisz, żebym tak zdrów
 208  1,13|             ryś, a sprawne. Wiecie! jak go na śmierć w Krakowie
 209  1,13|             podeprze. Widzieliście, jak go ciął? Cały łeb z jedną
 210  1,13|             zasie powiedziała tak: "Jak ja sama wianka nie upilnuje,
 211  1,13|             nie był ślubował.~- To, jak wiecie, jest rycerski obyczaj...
 212  1,13|           się do ściany obraca.~- A jak wspominacie innych?~- Jak
 213  1,13|           jak wspominacie innych?~- Jak innego wspomnę, to jeno
 214  1,13|          Bóg da, że posypie się ich jak gradu. - Opat będzie ich
 215  1,13|          niego nie bójcie. Wczoraj, jak Jagienka na koń siadała...
 216  1,13|            ze sobą gadali, a teraz, jak razem chodzą, to ciągle
 217  1,14|             go ogarniał niepokój i -jak powiadał Maćko: - "brały
 218  1,14|        coraz pokorniejsza, zupełnie jak służka, która tylko w oczy
 219  1,14|               To i cóż mieli robić? Jak są w Zgorzelicach, to na
 220  1,14|        Głupie chłopy!~- Czemu?~- Bo jak Zycha nie było doma, powinien
 221  1,14|            odpowiedzi, zarumieniona jak zorza.~Lecz on widocznie
 222  1,14|           za nim z kuszą na plecach jak jakowaś boginka myśliwa.~-
 223  1,14|                A niech ci ta Bóg da jak najlepszego! Nie będzie
 224  1,14|             Jagienki, ujrzał nagle, jak łokcie jej poruszyły się
 225  1,14|         kilku chłopów. Kto nie wie, jak sobie poradzić, utopi się
 226  1,14|  Moczydołach, ile na Zgorzelicach i jak sobie po jeziorkach i strugach
 227  1,14|            po nie pójdzie, skoczyła jak sama z powrotem, a po chwili
 228  1,14|             ty jakeś go wyłowiła?~- Jak? wlazłam do wody i tyla!
 229  1,14|         puścić, bo kto tam nie wie, jak pływać, zaraz go muł wciągnie.~-
 230  1,14|      wciągnie.~- A jam ci tu czekał jak kto głupi! Chytra z ciebie
 231  1,14|           przy tobie rozdziewać czy jak?~- Toś i grotów nie zapomniała?~-
 232  1,14|        cudować! Hej!...~- Cichaj!~- Jak mi Bóg miły, takem już szedł.~-
 233  1,14|          Zbyszko. - Czekam też tego jak zbawienia, bo mi nijak od
 234  1,14|            Danusią w Tyńcu poznali, jak jej zaraz ślubował, i wszystko,
 235  1,14|      wielkie i padać jedna za drugą jak groch na siodło i grzywę
 236  1,15|       Jagienkę aż olśniło, zupełnie jak wówczas, gdy pierwszy raz
 237  1,15|        jednak dawać Zbyszkowi nauk, jak się ma zachować w Zgorzelicach,
 238  1,15|         roześmiał się, równie nagle jak poprzednio wybuchnął i spojrzawszy
 239  1,15|              Hej! - rzekł Zbyszko - jak człowiek co Panu Jezusowi
 240  1,15|           bo on tego nawet nie wie, jak cesarzowi greckiemu na imię
 241  1,15|       ochrypłym głosem pątnik - ale jak mnie wzięła frybra na Dunaju
 242  1,15|          tedy mówi Cztan do Wilka:~"Jak mu skórę wygarbuję, to przestanie
 243  1,16|            do gości, ale nigdy tak, jak teraz do kościoła. Odzież
 244  1,16|           zaś Jagienkę, wyglądającą jak obrazek, i opata, który
 245  1,16|     rękawami u sukni wydawał mu się jak jaki podróżujący książę.
 246  1,16|      bibulam wziął mulierem, która, jak mówią, Bacchum od młodości
 247  1,16|       wypadł z przedsionka i leciał jak szalony przez cmentarz między
 248  1,16|       zarosłych policzków i parskać jak koń. Wilk zaś ozwał się,
 249  1,16|             poranią, i co z tego?~- Jak to co z tego? Jeśli za Jagienkę
 250  1,16|        rękawicę i mówiąc przez nos, jak mieli zwyczaj mówić rycerze
 251  1,16|            się Wilk i Cztan, równie jak byłby zdumiał się opat,
 252  1,16|       twarzą do Zbyszka, zapytał:~- Jak to, psubracie, to nie Jagienka
 253  1,17|             krzyża; on zaś, widząc, jak go szanują, jechał w dumie
 254  1,17|              Macie pieniądze?... bo jak nie, to dziedzina moja!...~
 255  1,17|           to Maćko, który wiedział, jak z nim postępować, podniósł
 256  1,17|       pustki i nie oddaję pustki, a jak mi się spodoba i tym tu
 257  1,17|             to wam do tego nic. Ot, jak nie uczynię!~To rzekłszy,
 258  1,17|        bierz!~- Bierz ją! - zawołał jak echo Maćko. Na to Zbyszko
 259  1,17|             odrzekł Zbyszko - potem jak na mnie nałęczką rzuciła,
 260  1,17|             przez chwilę na miejscu jak skamieniały i tylko po mruganiu
 261  1,17|         szpylmanów, rycząc przy tym jak ranny tur:~- Na koń, skomorochy!
 262  1,17|           pojechał, to przez was.~- Jak to przeze mnie?~- Ba, bom
 263  1,18|       opatem na łowy. Mało patrzeć, jak wrócą...~To rzekłszy, wprowadziła
 264  1,18|            godnie nie pokołaczą, to jak pojechał, tak i wróci -
 265  1,18|      odrzekł Maćko. - Bo widziałem, jak mu ciężko było odjeżdżać.
 266  1,18|              I jeszcze było tak, że jak już stanęło na tym, że ma
 267  1,18|            powiadajcie jeszcze...~- Jak mi Bóg miły, prawda!...
 268  1,18|           wyrzekła, zakryła rumianą jak jabłko twarz rękawem, a
 269  1,18|          chłopy na schwał i mocarne jak niedźwiedzie. Przywiezie
 270  1,18|        tatuś nie pozwalali, dopiero jak wzięłam go pod nogi podejmować,
 271  1,18|     nijakiego kłopotu nie masz, ale jak opat zwie-dział się o tym
 272  1,18|      Zbyszko poczet miał większy.~- Jak mi Bóg miły, tak nie wiem,
 273  1,18|       skłonił mu się z dala czapką, jak gdyby nic nie zauważył,
 274  1,18|           rumiana zarówno z gniewu, jak i z zimna, a modre jej oczy
 275  1,19|          teraz dobrze nie wiedział, jak się bez niego i w podróży,
 276  1,19|             to tęsknił po Jagience, jak brat tęskni po siostrze,
 277  1,19|            się, że to było wczoraj, jak również że wczoraj chodzili
 278  1,19|        Potem zaś przypomniał sobie, jak jechała wspaniale przybrana
 279  1,19|             do kościoła w Krześni i jak się dziwił, że taka prosta
 280  1,19|          mógł uczynić, co chciał, i jak ją też ku niemu ciągnęło,
 281  1,19|           ją też ku niemu ciągnęło, jak mu patrzyła w oczy i jak
 282  1,19|            jak mu patrzyła w oczy i jak się do niego garnęła, to
 283  1,19|    podobnych i strząsnął je z duszy jak suchy śnieg z opończy. -
 284  1,19|       chodzące. Powoli też, w miarę jak w strzemionach marzły mu
 285  1,19|          pory on tak należy do niej jak niewolnik do pana. Nie on
 286  1,19|         pachołek, slowutny panie.~- Jak to mój pachołek? Tamci moi
 287  1,19|        duszy mojej zaprzysiągł.~- A jak cię każę ubić albo związać?~-
 288  1,19|           każę ubić albo związać?~- Jak mnie każecie ubić, to nie
 289  1,19|            nie będzie mój grzech, a jak mnie każecie związać, to
 290  1,19|              bo wreszcie pozwolę, a jak pozwolę, to mi opat łeb
 291  1,19|                Czech uśmiechnął się jak roztropny pachołek, który
 292  1,19|               Pewnie, że tak jest.~-Jak Bóg na niebie...~Tu umilkli
 293  1,19|           mu dla miłości bliźniego, jak zresztą już uczyniłem, ale
 294  1,19|             Zbyszko jechał. Przeor, jak wielu wówczas w Polsce,
 295  1,19|             i całkiem nie wiedział, jak sobie poradzić. Aż dopiero
 296  1,19|      rzemienie od zbroi dociągać.~- Jak to! przecie Krzyżak, jako
 297  1,19|             ci ja je wszystkie, ale jak tam na którą wołali -nie
 298  1,19|        Sanderus:~- Bo jedna, czarna jak agat, przy księżnie ostała,
 299  1,19|   dziewczyny nie kochał w Bogdańcu, jak zaczął ją kochać właśnie
 300  1,19|          albowiem mniemając również jak i inni, że do wojny przyjść
 301  1,19|             różne uciechy i wesela, jak bywa zwyczajnie przed adwentem,
 302  1,19|          zawrócił konia i nie dalej jak na pół stajania za sobą
 303  1,19|             wyszła. Sześć dni temu, jak wyjechałem z Ciechanowa
 304  1,19|         także za dobrą nowinę... Bo jak mi powiedzieli, że się wydała,
 305  1,19|            być, ale on słyszał oto, jak raz sam książę mówił do
 306  1,19|             bitki nie dopuszczał.~- Jak to? kazał swoją panią wysławiać?
 307  1,19|          jakby się chcąc przekonać, jak też wygląda człowiek, który
 308  1,19|         miłujecie sowę! - powtórzył jak echo Sanderus.~Na to pan
 309  1,19|            że bić się będą, dopiero jak staną na miejscu. De Lorche,
 310  1,20|         bram. Zbyszkowi chciało się jak najprędzej zobaczyć Danusię,
 311  1,20|          się z Litwinami, których - jak i inni rycerze zachodni -
 312  1,20|        również w skóry, ale rumiane jak jabłka i nadzwyczaj urodziwe,
 313  1,20|            powietrzu i karmiąc się, jak zresztą większość chłopów
 314  1,20|   płowowłosych, poprzybieranych już jak do puszczy. Ci, którzy znali
 315  1,20|       krakowskich, witali się z nim jak ze starym przyjacielem -
 316  1,20|        zagraniczni goście, skoczyła jak sama ku młodemu rycerzowi
 317  1,20|        Danusią, Zbyszko zaś stanął, jak ongi w Krakowie, za ich
 318  1,20|             Danusia trzymała głowę, jak mogła najniżej, nad miską,
 319  1,20|        Niegdyś dawała mu je ona tak jak siostra bratu i on przyjmował
 320  1,20|            bratu i on przyjmował je jak od miłego dziecka. Teraz,
 321  1,20|              pod którą taił się żar jak w przysypanym popiołem ognisku.
 322  1,20|           niej o miłości, że równie jak pączek kwiatowy przygrzany
 323  1,20|      upajająca, bijąca od niej tak, jak bije ciepło od płomienia
 324  1,20|           tak czerwone i błyszczące jak wilcze. Ocknął się dopiero,
 325  1,20|       dziedzińcu nie było tak rojno jak przedtem, gdyż osacznicy
 326  1,20|          nim z łatwością, albowiem, jak i inni Piastowie mazowieccy,
 327  1,20|            samo wejrzenie, o barach jak pnie leśne - na których
 328  1,20|            w górę Danusię, tak samo jak w Bogdańcu unosił Jagienkę -
 329  1,20|           migocąc na brzegu puszczy jak barwna krajka na brzegu
 330  1,20|           trudno, bo chociaż klękał jak zagraniczny rycerz przed
 331  1,20|            się! Przywarł ci do niej jak kleszcz do żywej skóry!~
 332  1,20|       Krzyżaka przy tym opowiadaniu jak płomień, albowiem miał i
 333  1,20|             krewnych, ludzi, łupy i jak obłąkany uciekał dzień cały
 334  1,20|           zdumieniem na Krzyżaka.~- Jak to? Więc w czasie pokoju
 335  1,21|           sosen, niekiedy zakrakali jak kruki ludzie z otoki. Myśliwi
 336  1,21|           nawrotnicy krakali ciągle jak krucy, dając w ten sposób
 337  1,21|          nie było już takich puszcz jak na Mazowszu. Krzyżacy, chociaż
 338  1,21|            przy księżnie i dworkach jak żuraw na straży, a nie mogąc
 339  1,21|           na zadach. Tur rzucił się jak burza wprost na panią, lecz
 340  1,21|          koniu, z kopią wyciągniętą jak na rycerskim turnieju, runął
 341  1,21|              która wnet wygięła się jak pałąk i prysła w drobne
 342  1,21|         rumak, i jeździec wylecieli jak z procy w powietrze.~Koń,
 343  1,21|           straszne, że zwierz runął jak gromem rażony z przerąbanymi
 344  1,21|            tylko wskutek upadku - i jak się pokazało później, rękę
 345  1,21|             będzie chodził w chwale jak w słońcu. Pod wpływem tych
 346  1,21|         Doświadczeni łowcy, widząc, jak zawarły się przy tym jego
 347  1,22|             do Zgorzelic i powiesz, jak co było - wtedy dadzą na
 348  1,22|          nowa sposobność do skargi. Jak Zakon Zakonem, nigdy, ni
 349  1,22|        pochodzący z dalekich stron, jak de Lorche lub Fourcy, ale
 350  1,22|            Fourcy spoglądał na nich jak błędny.~- Co tedy będzie? -
 351  1,22|          brat Gotfryd - byłoby tak, jak mówicie!~Po czym zamilkli,
 352  1,22|     książęcy - nie Spychów. To znów jak w Złotoryi! Znów pójdą skargi
 353  1,22|             A teraz do Szczytna nam jak najprędzej!~ ~
 354  1,23|           znaczy, że myślę tak samo jak i wy. Ojciec wróg Zakonu,
 355  1,23|          brata Gotfryda, zapytał:~- Jak dawno nosicie biały płaszcz?~-
 356  1,23|      niedzielę po Świętej Trójcy.~- Jak go przenosicie jeszcze sześć,
 357  1,23|             podejmowany wszędy tak, jak tylko Krzyżacy umieli podejmować
 358  1,23|           lwy - i chodzili w chwale jak w słońcu. Teraz jednak wydało
 359  1,23|           leżał oto teraz zarżnięty jak wół między czterema Krzyżakami.~
 360  1,23|         Więc powiedz mu, że ja, ot, jak odpowiadam!... I w tej samej
 361  1,23|            wspiął konia - i pomknął jak strzała, zanim inni zdołali
 362  1,23|            ze zdziwieniem dokoła.~- Jak wam jest? - spytał Lowe.~-
 363  1,24|       granicy, skoczył na konia tak jak stał, w kożuchu tylko, i
 364  1,24|                Powiada, że słyszał, jak w Niemcu gnaty chrupnęły -
 365  1,24|           to przez tę przyczynę, że jak się baby na co zawezmą,
 366  1,24|         Zbyszko tak rad nie widział jak rycerskiego pasa i złotych
 367  1,24|             na odchodnym dodał:~- A jak wyzdrowiejesz, to prosto
 368  1,25|            jaje bazyliszka", które, jak twierdziła, miało moc przywracania
 369  1,25|        zresztą, któż mógł wiedzieć, jak by był w Spychowie przyjęty?
 370  1,25|        usilnie wysłannik, by zaraz, jak tylko konie odetchną, wolno
 371  1,25|         ojciec!" - powtórzył za nią jak echo: "Nie ma rady" - i
 372  1,25|           ma rady" - i zamknął oczy jak człowiek, który się spodziewa,
 373  1,25|          ciemniejsze, takie właśnie jak chmury, które gnane wichrem
 374  1,25|      Rozumiał bowiem Zbyszko równie jak i księżna, że gdy Danusia
 375  1,25|      wyjedzie, będzie dla niego tak jak stracona. Tu wszyscy byli
 376  1,25|          nieznana przyczyna, równie jak religijny ślub ważna. Zresztą,
 377  1,25|                 i widzieć ją potem, jak sobie przysłania śmiejące
 378  1,25|      drugiej, aż wreszcie złożył je jak do modlitwy.~- Odpocznij -
 379  1,25|          aby go nowina nie oparzyła jak ogień. Poślemy po niego
 380  1,25|           albo tez księcia uproszę. Jak zobaczy, że nie ma rady,
 381  1,25|       surowy jest ksiądz, nie taki, jak był jego poprzednik, biskup
 382  1,25|               i choćby też nie wiem jak był surowy, nie odmówi on
 383  1,25|           łoża i poczęli "uradzać", jak rzecz należy uczynić. Więc
 384  1,25|    Pańskiego, przybierz mnie przeto jak najochędożniej, jakobym
 385  1,25|             również w swojej izbie, jak przybrać Danusię, gdyż dla
 386  1,25|         Wydała mu się nawet wówczas jak umarła i aż lęk chwycił
 387  1,25|           miecza, wyglądał zupełnie jak rycerz, który ma widzenie -
 388  1,25|          przez chwilę słychać było, jak powtarzali sobie z ustami
 389  1,25|       stronę boru takim szczekaniem jak na wilki.~I w miarę jak
 390  1,25|             jak na wilki.~I w miarę jak płynęły godziny nocy, coraz
 391  1,25|           rzekła księżna - a cóż by jak nie oną pieśń, którąś w
 392  1,25|            następnie zaś, zadarłszy jak zwykle główkę do góry, zaśpiewała:~
 393  1,25|            to ja miała~Skrzydłeczka jak gąska,~Poleciałabym ja~Za
 394  1,25|            się serdecznie, zupełnie jak wówczas, gdy ostatni raz
 395  1,25|     Zbyszkiem poczęły wyrzekać, tak jak wyrzekają ludzie prości,
 396  1,25|      polnych tak przyrodzoną drogą, jak leją się łzy z oczu.~Hej!
 397  1,25|            jakowąś zasłonę widział, jak Danusia siadała do sanek,
 398  1,25|           Danusia siadała do sanek, jak księżna trzymała ją długo
 399  1,25|      trzymała ją długo w objęciach, jak całowały ją dworki i jak
 400  1,25|            jak całowały ją dworki i jak ksiądz Wyszoniek żegnał
 401  1,26|             uczynić, gdzie jechać i jak Juranda przejednać. Miewał
 402  1,26|       czegoś się do mnie przyczepił jak rzep do owczej wełny?...
 403  1,26|              ale patrzał na nią tak jak na gwiazdę na niebie i rad
 404  1,26|             pocznie Danuśkę miłować jak własne dziecko!~I nagle
 405  1,26|             a przecie tak go kochał jak źrenicę oka; w bitwach jego
 406  1,26|           nie mieli, chyba dalekich jak opat - więc gdy, bywało,
 407  1,26|      wszyscy bowiem chcieli znaleźć jak najprędzej ochronę w mieście.~
 408  1,26|      trzymał szczupaka w pysku, ale jak go głos dzwonów doszedł,
 409  1,26|        bytności w Krakowie pokochał jak matkę. Rad też był, dowiedziawszy
 410  1,26|          Wiadoma wreszcie rzecz, iż jak się niewiasta czego chyci,
 411  1,26|              Księżna pani wam życzy jak matka, a ja zawdy wolę jej
 412  1,26|            poczęła mówić Zbyszkowi, jak się ma z teściem zachować,
 413  1,27|            pas w śniegu, nieruchomy jak słup; w dalszych pachołkowie
 414  1,27|       leżącą obok i przykrywały ich jak pościel, a oni zdawali się
 415  1,27|          grzbiety końskie wyprężone jak łuki lub łby wbite zębami
 416  1,27|        orszaku; może Jurand, jeśli, jak należało się spodziewać,
 417  1,27|             mu, że może tak i było, jak mówił Czech. Nuż nie szukali
 418  1,27|             Spychowa i brać Danuśkę jak swoją, a potem jeno ślub
 419  1,27|       mówili, że Niemcy bały się go jak śmierci – odrzekł giermek.~
 420  1,27|        szmat drogi i Zbyszka paliło jak ogniem, by co prędzej zobaczyć
 421  1,27|           dowiedzieć.~Jechali więc, jak mogli, spiesznie po zawianym
 422  1,27|          przemówił ci Jurand i leży jak drewno.~- Nie bójcie się,
 423  1,27|        jednej kożuszynie.~- Prawda, jak mi Bóg miły!~I wnet oczy
 424  1,27|    Sakramentem świętym nie wojował. Jak tylko się obaczy a przemówi,
 425  1,27|        Juranda. W izbie gorąco było jak w łaźni i widno zupełnie,
 426  1,27|         Jurand zaś zmarszczył czoło jak człowiek, który z trudem
 427  1,27|          poruszać głębokim oddechem jak u człowieka, którego pochwycił
 428  1,28|           grzbiet. Zbyszko siedział jak skamieniały, ale po chwili
 429  1,28|          ale ninie obaczyli się, że jak jeszcze i my Mazury pomożem
 430  1,28|              Jedźcie do Spychowa, a jak się zgłoszą, to mnie dawajcie
 431  1,28|       powtórzył ksiądz Wyszoniek.~- Jak raz Jurandowi oznajmią,
 432  1,28|            chwilę, nagła i straszna jak wicher. Chwycił rękoma swe
 433  1,29|    milczeniu a szybko, gdyż chcieli jak najprędzej być w Spychowie,
 434  1,29|         pomsty i łupania łbów wziąć jak niedźwiedzia na łańcuch
 435  1,29|       bowiem równie był przebiegły, jak mężny. Postanowił jednak
 436  1,29|             przykrył rękawicą oczy, jak gdyby olsnął od nagłego
 437  1,30|         prawić? - uczciwa dziewka i jak łania, a wiano też godne.
 438  1,30|           jeno żałość! Myślałem, że jak mi ona odjedzie, to już
 439  1,30|            że odtąd będą dla siebie jak obcy i nieprzyjaźni ludzie.~
 440  1,30|        pognębienia. Nigdy, od czasu jak wyjechał z Bogdańca, nie
 441  1,30|         stara nienawiść i objęła go jak płomień, gdyż po chwili
 442  1,30|            się przydać jego męstwo, jak chytrość, która przeciw
 443  1,30|       piersiach, a oni ją na powróz jak psa chwycili i zbielała
 444  1,30|         brała go ciekawość obaczyć, jak wygląda ten złowrogiej sławy
 445  1,30|      zuchwałą, trząsł się po prostu jak liść, a i pod niewiastą
 446  1,30|           to, by rozmowa odbyła się jak najprędzej, i który był
 447  1,30|          Witoldowych dzieci, zbladł jak płótno; po chwili siadł
 448  1,30|             jest ku nim nienawiść i jak niesprawiedliwie sądzą wszystkie
 449  1,30|            de Bergow i z jeńcami.~- Jak to? - rzekł Jurand, marszcząc
 450  1,30|            córkę, ale błyskawica ta jak zapaliła się, tak i wnet
 451  1,30|           począł tylko mrugać mocno jak człowiek zbudzony z twardego
 452  1,30|          Bergowa?~- Za Bergowa...~- Jak to za Bergowa? co wam jest?~-
 453  1,30|          Jurand.~I nagle zwalił się jak martwy z ławy na podłogę.~ ~
 454  1,31|          nią jest opieka boska. Ale jak wróci... słuchaj... Bierz
 455  1,31|        chciał teraz dowiedzieć się, jak starszy rycerz spędził noc.~
 456  1,31|            miłość co każą?~- Pytam: jak się ma pan? - powtórzył
 457  1,32|           musi z plewą ziarno gryźć jak bydlę. A gdzie żarna w chałupie
 458  1,32|          zwierza bić też... Nie tak jak na Mazowszu.~W ten sposób
 459  1,32|            wyło w nim serce z bólu, jak wyje wilk, uczuwszy w sobie
 460  1,32|       modlić tak gorąco i gorliwie, jak modli się człowiek, któremu
 461  1,32|           chłop tęgi, ale i szczery jak złoto. Będzie jej strzegł,
 462  1,32|             dlatego by go upokorzyć jak żebraka. Odgadł też, że
 463  1,32|         ochrypłe głosy pokrzykiwały jak na wilka coraz głośniej,
 464  1,32|           bezbronnego i zadźgają go jak zwierzę, nuż chwycą i wtrącą
 465  1,32|         padł na kolana, złożył ręce jak do modlitwy i dygocąc jak
 466  1,32|           jak do modlitwy i dygocąc jak w gorączce, słuchał.~A wtem
 467  1,32|            ci ja miała~Skrzydłeczka jak gąska,~Poleciałabym ja~Za
 468  2,1 |           miotać śniegiem, tak samo jak dnia wczorajszego. Lecz
 469  2,1 |         młodzianek z wygoloną głową jak klerycy, ale przybrany w
 470  2,1 |           Chcieli też widocznie, by jak największa liczba ludzi
 471  2,1 |             wyciągnął w górę dłonie jak człowiek, który niebiosa
 472  2,1 |  pobłogosławić.~- Ba, i nie inaczej jak wobec nas wszystkich, aby
 473  2,1 |       okrucieństwa Rotgier mówił:~- Jak to? nie tylko dziewkę, ale
 474  2,1 |       cofnął się nagle i stał blady jak płótno, spoglądając ze zdumieniem
 475  2,1 |           gniew buchnął mu na twarz jak płomień, więc chcąc do reszty
 476  2,1 |          samej chwili Jurand ryknął jak buhaj: obie jego dłonie
 477  2,1 |        wielki dwuręczny miecz runął jak burza na skamieniałych z
 478  2,1 |      poczęli się cofać i pierzchać, jak stado owiec pierzcha przed
 479  2,1 |           podłogę spluskaną posoką, jak burza wali krze i drzewa.
 480  2,1 |        wszystkich ludzi i że równie jak wrzaskliwa psiarnia nie
 481  2,1 |         Więc rozbiegli się po sali, jak rozprasza się stado szpaków
 482  2,1 |        potrzebowali obu rąk, władał jak piórem jedną. Nie szukał
 483  2,1 |     przepychali się wzajem, pragnąc jak najprędzej dostać się na
 484  2,2 |       spojrzał na niego przeciągle, jak gdyby miał ochotę powiedzieć: "
 485  2,2 |          Rotgierem, którego miłował jak źrenicę oka i jak tylko
 486  2,2 |           miłował jak źrenicę oka i jak tylko ojciec mógł miłować
 487  2,2 |     synaczku! Gdy wszystko uczy-nim jak należy, tedy nie tylko nie
 488  2,2 |             zaś nie mogli rzec: Oto jak oni z nami postępują!~-
 489  2,3 |    pograniczni, tak poddani księcia jak i Zakonu, czynili wzajemne
 490  2,3 |         wiarę ludzką. Na to jednak, jak również na inne wątpliwości,
 491  2,3 |            zgładzić Juranda zarówno jak jego towarzyszów. Mówiono
 492  2,3 |             Książę, który wiedział, jak wiele zależy wielkiemu mistrzowi
 493  2,3 |          się wypłacić wpadł w szał; jak zabił Danvelda, brata Gotfryda,
 494  2,3 |      giermków, nie licząc knechtów; jak oni, pomni na przykazania
 495  2,3 |             i poranił się okrutnie; jak wreszcie nie tylko w zamku,
 496  2,3 |             myślał co innego.~- Oto jak blask prawdy zwycięża ciemności! -
 497  2,3 |             i karmią Zakonu, równie jak mucha bywa łupem i karmią
 498  2,3 | powszechnego milczenia rozlegał się jak grzmot po sali:~- Wobec
 499  2,3 |           mignęły mu tak po twarzy, jak błyskawica miga po nocnym
 500  2,4 |       dworze tak między rycerstwem, jak między niewiastami, gdyż