bold = Main text
      Tom,    Rozdzial                               grey = Comment text

 3510  2,24|         sprawiedliwość boska od czarnej magii mocniejsze! Co do Zygfryda.
 3511  2,27|            korowodem nosze i poczęli je maić. Pokryli więc prawie całkiem
 3512  2,18|          rzeczywiście była już wiosna - maj! Leszczyna, którą bór był
 3513  2,24|               tylko dlatego, że się jej majaczył w gorączce.~Więc zadrżało
 3514  1,32|              wiedział... Chwilami także majaczyło mu się coś, że wśród nocy
 3515  1,7 |                 ich stanowiło prawdziwy majątek.~Tymczasem po chwili nadszedł
 3516  2,44|          wyliczać:~- Bogdaniec, opatowe majątki, Spychów, Moczydoły... Bóg
 3517  1,15|                 albo powiększyć wartość majątku.~Wypytał zatem Maćko bardzo
 3518  2,22|              ujrzawszy widocznie, że na majdanie wszystko już ukończone,
 3519  1,10|              wojny. Albo to mi niewola, majęcy Jagienkę, w domu siedzieć?~
 3520  1,5 |         rozumiejąc, że skoro obrażonemu majestatowi Zakonu stało się zadość,
 3521  2,40|            nieobecność panów zawiadował majętnością.~A po chwili:~- Ja bym i
 3522  2,35|                 Przedzamczu płatnerskie majsternie. Kują tam młoty noc i dzień,
 3523  1,11|               Gdzieniegdzie wisiały też makatki, złupione w wojnach lub
 3524  1,4 |               chabrów i jasnoczerwonych maków. Daleko, za łanami czerniał
 3525  1,1 |                 komesów, i rycerzy jako maku, że to każdy się spodziewa,
 3526  2,29|               Lorche - bom go widział w Mal-borgu i dlatego sam tu przyjechałem.~
 3527  2,11|               wielkiej wojnie, a tu ani małej nie ma.~- Jest z księciem
 3528  1,10|                mocny Boże! Pamiętam cię maleńkim, jakoś przez ogon źrebakom
 3529  1,10|                 córka... Hoc! hoc!~...A Małgochnie gadałem: Nie leź na sosnę,
 3530  2,31|              Mazowsze przyjeżdżał, gdyż Mało- i Wielkopolska mniej były
 3531  2,4 |             parzyła spychowska ziemia i małom nie oszalał. Ludzi wsadziłem
 3532  2,33|            zwady rycerzy francuskich, i małomówną a dumną szlachtę hiszpańską,
 3533  2,42|                 lecz zarazem obojętny i małomówny. Czech, który przyjechał
 3534  2,5 |               podczas gdy "dziedzice" w Małopolsce i Wielkopolsce oraz na Mazowszu
 3535  1,30|               swą młodą twarz, w której malowało się zdziwienie, następnie
 3536  2,49|               miast pancerzy drewniane, malowane deski na piersiach i plecach,
 3537  1,25|                 przypominała tak jakieś malowania na szybach, było w niej
 3538  2,40|               się ku niej wybierał i że maluczko, a byliby go w domu nie
 3539  2,35|              schodzę do tego refektarza małymi schodami w murze, a przy
 3540  2,46|                 dopiero roku, licząc od małżeństwa Zbyszka, stanął kasztel,
 3541  1,2 |            rzekł zakonnik.~- Książę mój małżonek dopiero za cztery albo pięć
 3542  1,20|           straszny rycerz jeno za młodą małżonkę pomsty szuka, zabitą przez
 3543  1,2 |                 majestat, zwłaszcza zaś małżonki księcia, od którego przodków
 3544  1,15|                kiju, obońce u pasa i po małżowinach naszytych na ciemnej opończy.
 3545  1,25|                 jego poprzednik, biskup Mamphiolus, któren na wszystko powiadał:
 3546  1,5 |          łańcuchach, perłach, w złotych manelach i pierścieniach, obecnie -
 3547  2,7 |                 oddał jeszcze Spychów w maństwo Krzyżakom. Natomiast druga
 3548  1,22|                gdyby tu między nami był Mar-kwart Salzbach albo Szomberg,
 3549  2,8 |                 i zbiegła większa część marca, zanim znalazł się w pobliżu
 3550  2,48|                 Krzyżaki zabierały Nową Marchię, pokłonił się jako hołdownik
 3551  1,7 |          Farurej i Krzon z Kozichgłów z Marcinem z Wrocimowic, a na ostatku
 3552  1,7 |             odprzedał ją na drugi dzień Marcinowi z Wrocimowic herbu Półkoza
 3553  2,8 |                  taki, jaki zwykł dąć w marcu, więc przerywany, nagły,
 3554  2,34|           stanie - rzekł Zbyszko.~- Ale Marienburga jeno piechota może dobyć -
 3555  2,8 |                też wnet bory. Na łąkach marszczyła się szeroko rozlana woda,
 3556  1,30|             ruchu, jakby ujęty snem lub martw Ale po chwili drzwi uchyliły
 3557  2,27|            trudów, wiózł ją Zbyszko jak martwą, nieprzytomną i o niczym
 3558  2,27|       rozpaczliwa chęć zawrócić, wyzwać martwicę, jak się wyzywa rycerza,
 3559  2,29|                 Zbyszka z owej bolesnej martwoty, w której był przedtem pogrążon,
 3560  1,23|               ustach i z przerażeniem w martwych już, szeroko otwartych oczach.
 3561  2,6 |                także jakby zakłopotaną; marudził, z nogi na nogę przestępował
 3562  2,44|                 aby w posłudze nie było marudztwa - i po chwili wysłał grzaną
 3563  1,32|                 je rękoma.~- O Jezusie, Maryjo! - zawołał. - Bóg zapłać
 3564  1,19|                miarę jak w strzemionach marzły mu nogi, a chłodny wiatr
 3565  1,21|           począł on już był nudzić się. marznąć w swej żelaznej zbroi i
 3566  1,2 |              ziemię i robociznę, począł marzyć:~- Boga mi! Przygnać tak
 3567  1,11|               nie dbał - i Maćko, który marzył czasami, że wróciwszy, zastanie
 3568  1,6 |          wolnego miejsca. Nad ową zbitą masą głów ludzkich widniał pomost
 3569  1,7 |     doświadczeni, choć młodzi, rozmaite maście i driakwie cudownie rany
 3570  2,7 |            zakrył co prędzej tę okropną maskę ludzką. Po czym wziął latarnię
 3571  2,33|       przeszywali gołębia uwiązanego na maszcie, a których groty przebijały
 3572  2,22|               Macko:~- Będzie tam dwóch masztalerzy i Sanderus, których w mig
 3573  1,2 |               położą, na granicy zawsze mat okrutny? Zajmą-li sobie
 3574  2,7 |             wzwyczaiła się do wykrętów, matactw i osłaniania krwawych zakonnych
 3575  1,5 |                 czasu, zniecierpliwiony matactwami Krzyżaków, wołał do ich
 3576  2,18|               wyruszyły z głębi leśnych mateczników - i ciągną gdzieś na wyraj
 3577  2,11|                 widzieli, jako nie była matołka, rzekł: "Iście prawda, ale
 3578  1,25|              Danusia na to:~- Miłościwa matuchno!~- Prawda, że to ja byłam
 3579  1,10|                 z Maćkiem i nieboszczka matula przynieśli nam orzechów
 3580  2,29|                 mu nigdy w szrankach, a Maurowie pierzchali na sam widok
 3581  1,3 |               Benedykt z Nursji, święty Maurus, święty Bonifacy i święty
 3582  1,1 |                 świadom. Starzy jeszcze mawiali: "zajadła Litwa" - i prawda!
 3583  1,19|        długowłosy, który wydawał mu się Mazurem.~Widząc zaś ich, rzekł sobie
 3584  2,9 |            Wiecie, mój bratanek z jedną mazurską dziedziczką się ożenił i
 3585  2,1 |         konwiami, mówili: "Rad byś pił, mazurski ryju!" - a niektórzy, ulewając
 3586  1,32|              zaś wisiały ciała czterech mazurskich chłopów krzyżackich. Nie
 3587  2,18|             gdzie był Maćko z Czechem i mazurskimi ochotnikami. Nadzieja dobrej
 3588  2,26|             dosyć i na drodze, i między mchami leśnymi, wkrótce więc urosła
 3589  2,24|             konie z kołyską wymoszczoną mchem i skórami, a pachołek Wit
 3590  2,11|               gościnnych. Sieciechównie mdlało także serce, nie była bowiem
 3591  2,7 |                  nie widząc dobrze przy mdłym świetle latami, rozkazał
 3592  2,8 |             najstarsi ludzie o podobnej męce nie słyszeli - aleć ni sobie
 3593  2,10|              dla mocy niebieskich jedna mechera miodu znaczy!~Po czym zniżył
 3594  1,1 |             prażonego grochu do wołowej mechery, to mu trzynastu diabłów
 3595  2,24|           skonaniu!~-Aż ową nieszczęsną męczennicą jakoże będzie? - zapytał
 3596  2,25|                 chcąc przydawać staremu męczennikowi boleści do dobrej nowiny
 3597  2,14|                 było w tej twarzy takie męczeństwo, a zarazem takie jakieś
 3598  2,5 |           uchronić.~Wreszcie począł się męczyć, a Czech bił w niego coraz
 3599  1,4 |               są to zbroje kowane przez mediolańskich, najsłynniejszych w świecie
 3600  1,7 |               gdyż pancerze pochodzenia mediolańskiego ceniono wówczas nad wszystkie
 3601  1,24|               pomagaj Bóg i święta Jego Męko!~- Amen - rzekł ksiądz Wyszoniek.~
 3602  2,49|                de Lorche - ale jam panu memu, księciu Januszowi, służby
 3603  1,8 |                 i srogości rycerza znad Menu, który we wszystkich walkach
 3604  1,4 |               składy sukna, toż ogromne mercatorium przeznaczone dla kupców
 3605  2,19|            rosen er wol mac~tandaradei!~merken wa mir 'z houbet lac...~
 3606  1,20|           chcielibyście, panie, by jaki Merlin zmienił was czarnoksięską
 3607  2,5 |              lub czarnoksiężnik, samego Merlina magiczną siłą przewyższający.~
 3608  2,14|                dać, gdyż miała na sobie męski ubiór wyrostka. Poczęła
 3609  2,5 |                 odzywały się wołania to męskie, to niewieście: "Bij! W
 3610  1,6 |                twarz młoda, z pierwszym meszkiem nad ustami - i zarazem cudna -
 3611  2,33|                 sztabami z drogocennego metalu, pozwalała Zakonowi na godne
 3612  1,21|                 nogach. Za czym powiódł mętnym jeszcze wzrokiem po pobojowisku:
 3613  1,3 |              było. Wśród nadgranicznego mętu łatwo było wprawdzie natknąć
 3614  1,20|                 Zbyszku, ale i w innych mężach: starosta krzyżacki ze Szczytna
 3615  2,1 |              niemal do połowy zbrojnymi mężami. Wszyscy patrzyli z niezmierną
 3616  1,25|           ślubów nie czynią, bo nawet i mężate być mogą, wszelako powinności
 3617  1,6 |            tłoczyły się tysiące kobiet, mężczyzn i dzieci, krzycząc wniebogłosy,
 3618  2,10|                 nikomu nie dam.~Po czym mężczyźni pokładli się w przodowej
 3619  2,49|               tak wartko pożyli zamek i mężną załogę". Mogli wówczas Maćko
 3620  2,19|         lepszych od piechurów, walczyli mężnie i z godnym podziwu uporem.
 3621  2,49|                 mają tak chrobre albo i mężniejsze niż Niemce.~- Niezadługo
 3622  1,8 |             nagle na głowę swe straszne mężobójcze ręce - i zamknąwszy powieki,
 3623  2,28|               nie ulitowała tatkowego i mężowego sieroctwa i łez. A był ten
 3624  1,19|                gdy pomyślał o Danusinym mężu, zaraz serce podnosiło mu
 3625  2,11|           Rozdział XI~Nazajutrz po nocy mglistej, miękkiej przyszedł dzień
 3626  2,20|         chwytając mimo woli za rękojeść mi-zerykordii.~A de Lorche podniósł głowę.~-
 3627  2,10|            samej z Sieciechówną wracać? Miałabym z wami dalej nie jechać,
 3628  1,14|           ciebie dziewka.~- No to i co? Miałam się przy tobie rozdziewać
 3629  2,9 |              Komu w drogę, temu czas!~- Miałaś przecie jutro świtaniem
 3630  2,30|    chrześcijańską.~- A mówił Tolima, że miałeś do mnie jechać, ale cię
 3631  1,16|              Rogowa, chociaż miał rozum miałki, domyślił się, iż to wszystko
 3632  1,22|          knechci z lubawskiej załogi.~- Miałże starosta gości jako na rzeź
 3633  2,34|      przychodzili do nas ludzie tutejsi mianować jeńców - rzekł Zyndram -
 3634  2,32|              jeńców. Ze strony polskiej mianowani zostali w tym celu Zyndram
 3635  1,32|          patronem wszystkiego rycerstwa mianowany. Jurand słyszał nieraz opowiadania
 3636  1,6 |         obficiej żelazną kratę w oknie, miarkował, że na świecie nadchodzi
 3637  2,34|                   Dla Boga! z czegoż to miarkujecie?~Tu zwrócił się do bratanka:~-
 3638  2,39|            Cztan, ni Wilk... Ale jakoże miarkujesz?~- O co wy się pytacie?~-
 3639  2,11|                znaleźli się w Brodnicy. Miasteczko czyste było i porządne,
 3640  1,32|                znak powitania i czci. W miasteczku było jeszcze ludniej i gwarniej,
 3641  1,10|                 ta Małgochna! Na święty Michał będzie trzecia jesień, jak
 3642  1,6 |              głowę utną, czy po świętym Michale, to mu wszystko jedno.~-
 3643  2,50|                 z Ostrowa, i Mikołaja z Michałowa, i Zbigniewa z Brzezia,
 3644  2,49|                i sędomier-ski Mikołaj z Michałowie, i proboszcz od Św. Floriana,
 3645  1,10|                i Pilik Mazur, i Warsz z Michowa, i wojewoda Socha, i Jaśko
 3646  1,19|            parobków, którzy, siedząc na mie-rzynach, prowadzili rycerskie ogiery -
 3647  1,18|           wzdychać, jakby miał kowalski miech w brzuchu...~- Pewnie nieprawda!... —
 3648  1,8 |           graniczne, ofiarował mu urząd miecznika. Zawsze na próżno. Właśnie
 3649  2,40|               rozmowie z kanclerzem i z miecznikiem krakowskim przekonał się
 3650  2,17|               pod postacią Krzyżaka lub Mieczowego Kawalera, niosących w głuche
 3651  1,31|              wydobywszy z pochwy krótki mieczyk, zwany mizerykordią, zwrócił
 3652  2,49|             wybuchła, zaraz mi zbrzydła miedź na kościelnych dzwonach,
 3653  2,25|                 go, to mu dam oręż i za miedzą pozwę go na śmierć". Takim
 3654  1,26|             była wprawdzie bliżej, bo o miedzę, ale za to Jurand większy
 3655  2,7 |             błonami latarnię, w drugiej miedziany kotlik i pochodnię.~- Gotów
 3656  1,21|                zwierz, przycisnąwszy go międzyrożem, nie podołał zgnieść mu
 3657  2,24|                I wam też nie zawiniłam. Miejcież zmiłowanie!~- Mam ci ja
 3658  2,26|            wesołym szelestem ku niższym miejscom, tworząc we wgłębieniach
 3659  2,11|           niedostępne dla nie znających miejscowości rozlewiska i moczary.~W
 3660  1,4 |                  w którym zamykano wagę miejską, toż postrzygalnie, łaźnie,
 3661  1,4 |              beczkami piwa i przeróżnym miejskim towarem. Kraków było już
 3662  1,6 |           uczyni, kiedy ja i tak zamrę? Miejże rozum, na miłosierdzie Boże!~-
 3663  2,1 |             teraz wygodnie, przybrani w miękkie, z ciemnego sukna szaty,
 3664  1,13|              wyginęły, gdyż inaczej nie mieliby co jeść. Jest także święta
 3665  2,38|           wydzierżawić, bo nijakich nie mielibyście kłopotów, jeno gotowy grosz.
 3666  1,20|           krawędź słynne swe piwa, mąkę mieloną w miejskich wiatrakach lub
 3667  2,15|                wojny. Wzmacniano zamki, mielono prochy, krzesano kule kamienne,
 3668  2,11|           warczały. Poukładaliśmy potem Miemców w rowach i przysypali na
 3669  2,11|                mogli wyrozumieć, czy to Miemcy wyli ze strachu a zaś żałości,
 3670  1,11|             Zbyszko stał przez chwilę z mieniącą się twarzą, po czym, opanowawszy
 3671  2,26|               się wielkie krople dżdżu, mieniące się tęczą w słońcu. Wśród
 3672  2,5 |               drudzy zaś pawi pióropusz mieniący się cudnie na śniegu, a
 3673  1,5 |             drobiazgowym rozporządzaniu mieniem, zostawiano zwykle czas
 3674  2,3 |                 podniósł dumnie głowę i mierząc ich wyniosłym wzrokiem,
 3675  1,32|              większej jeszcze od innych mierze, więc choć głód począł mu
 3676  2,36|             nasze wędrowania po różnych mierzejach i wertepach.~Po chwili zaś
 3677  2,31|                chrzest Litwy, tego może mierzić i krzyż.~- My krzyż na płaszczach
 3678  1,14|              się ku przodowi: widocznie mierzyła do zwierza, który nie podejrzewając
 3679  2,19|              równo i krzepko, że lekkie mierzyny żmujdzkie przełamać tego
 3680  2,33|               której czterysta koni się mieści - odrzekł komtur zamkowy -
 3681  1,3 |             znaleźć gospodę w Krakowie, mieścili się w Tyńcu. Z tych powodów
 3682  1,6 |                ubóstwa, i wszystkim nie mieściło się w głowie, izby życie
 3683  2,11|                 mogli obaczyć, bo przed miesiącem już do Gdańska wyjechał,
 3684  1,10|               Zgorzelic. Zabawicie jaki miesiączek albo dwa, to mi będzie po
 3685  1,4 |             używając obficie na winie i mięsie, ucztowali wesoło, sam tylko
 3686  2,48|              spyży w krupach i wędzonym mięsiwie. Przy kościołach w niedziele
 3687  1,1 |               Ale mówił, że śpik to nie mięso, a oprócz tego, że uprosił
 3688  1,21|                 pojedynkę, to po kilka, mieszając się z innym zwierzem, od
 3689  2,32|             Zakonu ciążącą na chłopach, mieszczanach, a nawet na duchowieństwie
 3690  1,6 |                 całych gromad strojnych mieszczanek; w oknach na rynku i w wystających
 3691  1,5 |                 samym suknie, na którym mieszczanów ścinają. Jużem się z Amylejem
 3692  1,4 |            ogrody królewskie, pańskie i mieszczańskie, otaczające zewsząd miasto,
 3693  1,5 |                trąb rycerzom, gościom i mieszczaństwu na czterech rogach rynku,
 3694  1,6 |               okien białe ręce bogatych mieszczek biły im oklaski, wszędzie
 3695  1,13|                córki, o różnych cudnych mieszczkach nie wspominając.~- A niech
 3696  2,32|                 wziąć coś niż nic, gdyż mieszek u mnie zawsze próżny i nieraz
 3697  2,35|                niewiasty nie mogą tylko mieszkać, ale mogą przychodzić do
 3698  2,31|      czarnoksiężnik w wieży wśród lasów mieszkający, który corocznie smoka przeciw
 3699  2,35|                księżna Witoldowa, która mieszkała w urządzonej po królewsku
 3700  1,19|                 naród tak mówi. Później mieszkałem w Malborgu, ale i tam to
 3701  2,22|            kraju ludniejszego, w którym mieszkańce przyzwyczaili się już z
 3702  2,29|                więcej do aniołów niż do mieszkanek ziemskiego padołu są podobne.~-
 3703  1,3 |               tedy i tym relikwiom może mieszkanie między nimi obrzydnąć, a
 3704  1,11|             pachnącego całkiem żywicą i miętą, w którym u pułapu wisiały
 3705  1,26|                 jak Juranda przejednać. Miewał też chwile ciężkiego niepokoju,
 3706  2,11|            sobie, ale że kolana k'sobie miewali czasem i chłopaki, więc
 3707  2,3 |               po twarzy, jak błyskawica miga po nocnym niebie. Schwycił
 3708  2,22|              świecących w słońcu gałęzi migały wiewiórki, całkiem od wieczornych
 3709  2,5 |              się w tył, a wtem w oczach mignął mu błysk topora i ostrze
 3710  2,24|         policzki pałają. W tejże chwili mignęła mu przez głowę myśl, że
 3711  1,26|              niech bierze innego..." Tu mignęli mu przed oczyma: Wilk z
 3712  1,30|               było w Szczytnie. Jeszcze mignęło mu błyskawicą przez głowę,
 3713  1,20|                 od dworu, mieniąc się i migocąc na brzegu puszczy jak barwna
 3714  1,4 |             gęsto jak gwiazdy na niebie migotały głowy modrych chabrów i
 3715  2,19|               zamęt. Oczy olśniewały od migotania włóczni, od błysków mieczów.
 3716  1,12|            poczęły się sypać i przy ich migotliwym blasku ujrzał Zbyszko białe
 3717  1,3 |              sąsiadów? Niby jest pokój; mijają się poselstwa i listy, a
 3718  2,43|             całkowicie pokryć. Znużenie mijało. Bujne, płowe włosy obcięte
 3719  2,33|            Mikołaja, po czym przez most Mikołajski wkroczyli na właściwe Przedzamcze.
 3720  2,49|           wszystko, gdy wojska na kilka mil się rozciągają". Wysłany
 3721  1,6 |            niespokojne, przerażone, ale milczące.~Wtem o godzinie trzynastej
 3722  1,31|             Zbyszka i starego, wiecznie milczącego Tolimę, który bywał mu towarzyszem
 3723  2,38|             czynić. Ale Jagienka, która milczała dotychczas, wystąpiła z
 3724  2,31|              grubym, donośnym głosem:~- Milczałbyś! Na uciechę my tu przyszli -
 3725  2,7 |             mróz i zaduch. Ale skoro ty milczysz, to ja ci coś powiem, a
 3726  1,24|            zamrze, to przed Bogiem jako miles cinctus stanie, a jeśli
 3727  1,10|           bestią zagnali. Chyba ze dwie mileśmy gnali, że już i konie ustawały.
 3728  2,21|                po skórze chodzą. Waszym miłościom mówiłem już, że staremu
 3729  1,2 |               Będzie msza za pomyślność miłościwego księcia i miłościwej księżnej -
 3730  2,31|                najbardziej panu naszemu miłościwemu, którego idź zaraz podjąć
 3731  2,4 |                 czci i wiary! Patrzcie, miłościwi państwo! Toż oni zadżgali
 3732  2,30|             wszystko zrządził przez jej miłosierne serce.~I począł opowiadać,
 3733  1,10|            Jaśko z Dąbrowy, i Pietrko z Miłosławia, i Szczepiecki, i Oderski,
 3734  2,11|               granicy ruszyć, gdyż choć miłośnik pokoju, musi przecie od
 3735  1,7 |             tylko moja pani, ale i moje miłowanie. Tak ci ją rad widzę, że
 3736  1,15|                hojniejszym się okaże.~- Milsze mi wasze zdrowie niż jego
 3737  1,13|                ja wam mówię, że lepsze? Milszej dziewki ku ludziom niże
 3738  2,38|                wspomóc Bogdaniec, który milszy był mu od wszystkich innych
 3739  2,43|                tego stopnia, że był jej milszym i stokroć droższym nie tylko
 3740  1,2 |            księżnie miła i sama księżnę miłująca. Dlatego też córce dała
 3741  2,45|              mądrzy panowie krakowscy i miłujący pokój król hamować te siły
 3742  1,13|          zagospodaruję jako się patrzy. Miłujecież wy Zbyszka?~Na to Zych począł
 3743  2,24|                albo z innych podobnych, miłych boskiej potędze rzeczy?
 3744  1,25|             pytać kilka razy na dzień: "Miłym ci?" - i widzieć ją potem,
 3745  2,17|                na ślubie, ni na weselu, mimowiednie uważał Jurandównę zawsze
 3746  2,27|              kochaną, mówił jej jakby z mimowolną wymówką: "Na to żem cię
 3747  2,14|               odrzekła jakby z wybuchem mimowolnej goryczy:~- A mój miły! nie
 3748  2,26|    niespodzianie nie umknął - i dreszcz mimowolny przejmował go za każdym
 3749  2,11|           Jagienkę mogłoby to i tak nie minąć Zbyszka. Chwilami brała
 3750  1,26|                czasy litewskich napadów minęły, a Krzyżacy, przewidując
 3751  2,29|              następnie, będąc przez pół minstrelem, ułożył o niej pieśń, którą
 3752  1,5 |         szczęśliwą kośbę, to o pomyślne miodobranie. to o obfitość ryby w jeziorach,
 3753  2,36|             lipowym, który roznosił woń miodową. Więc wezbrało w młodzianku
 3754  1,13|                 żartów i śpiewania przy miodzie bez miary, ale później starzy
 3755  1,12|             chwyciwszy za osadę łapami, miotał nią i Zbyszkiem, jakby rozumiejąc,
 3756  1,5 |              sam. Nadzieja i niepewność miotały na przemian jego duszą,
 3757  1,11|                  Powiadali mi, że tam o misia łatwo.~ ~
 3758  1,20|                 jak mogła najniżej, nad miską, bo wstyd jej było ludzi,
 3759  2,32|           odziedziczył razem z oznakami mistrzostwa, a od wczesnych lat przywykł
 3760  2,32|                twarzy uśmiechu. Oblicze mistrzowe nie było groźne ani nawet
 3761  1,1 |             Ulrykowi z Jungingen, bratu mistrzowemu, który jest wójtem sambijskim.
 3762  2,33|             rycerskich i dla wyborowych mistrzowskich. Wzdłuż młynówki wznosiły
 3763  1,6 |                  podobna do białej róży mistycznej - ze złożonymi w krzyż rękoma
 3764  1,27|                na nic się nie przyda, a mitręga może okazać się zgubną.
 3765  2,7 |           Juranda albo o krzywdy jednej mizernej dziewki z mazurskiego narodu!"~
 3766  1,8 |                 Bogdańca, co im konie w młace polgnęły, psubraty z kusz
 3767  2,11|               były chruśniaki i w prawo młaka, i szmat rżyska jakoby poletko
 3768  2,11|                widać ni chruśniaków, ni młaki, ni rżyska, jeno żelaziwo
 3769  2,25|                nie różniła się wiele od mlecznej barwy włosów i brody, a
 3770  1,5 |                nastajecie na życie tego mło-dzianka, jakby on całemu waszemu
 3771  1,19|               grywająca... wychodziły i młódki... Nie czarnać ona jest
 3772  2,43|         pijactwo - albo też, żeniąc się młodo, stawali, gdy wici wyszły
 3773  1,19|             nieznajomy.~Po czym, widząc młodocianą twarz Zbyszkową, dodał półgłosem:~-
 3774  1,5 |            Zbyszku, który ujął je swoją młodością i urodą. Wreszcie księżna
 3775  1,9 |              ramionami tak właśnie, jak młodsza siostra obejmuje miłego
 3776  2,30|              przy czym mogła się stać i młodszym dzieciom krzywda. A bez
 3777  2,9 |           Dlategom to Cztanowi i tobie, młodziaku, przeszkadzał, kiedyście
 3778  1,11|               łagiewki z winem na widok młodziana, myślała bowiem, że królewicz
 3779  2,4 |          zwycięstwach Rotgiera, a będąc młodzianem porywczym, chwycił tegoż
 3780  2,5 |            zrozumiał, że czeka go z tym młodziankiem ciężki trud i że jeśli go
 3781  2,15|      bojarzynków, że wielu szlachetnych młodzianków żmujdzkich będących zakładnikami
 3782  2,2 |              Huga, i dwóch szlachetnych młodzianów... Boże, daj im wieczny
 3783  1,4 |             orędowników, tym będzie dla młodziaszka lepiej...~- Byle królowa
 3784  2,2 |              Juranda, i dwaj szlachetni młodzieńcy, nowicjusze, którzy wkrótce
 3785  1,3 |                przyrzucić! Zapalczywość młodzieńcza popychała go do tego, lecz
 3786  1,2 |            chełpliwym uśmiechem na swej młodzieńczej twarzy i okręcał się nieco
 3787  1,6 |                rozeszła się też wieść o młodzieńczym wieku i nadzwyczajnej piękności
 3788  1,4 |                 do Zbyszka:~- Cóżeś ty, młodzieniaszku, najlepszego uczynił? Na
 3789  2,1 |              Oddadzą dziecko za mnie?~A młodzieniec podniósł brwi ze zdziwieniem:~-
 3790  2,5 |             uderzeń zrozumiał, że w tym młodziku jest coś takiego, co jest
 3791  1,5 |                 Księcia Litwy z cudną i młodziuchną królową polską, już pomarło,
 3792  1,19|                 Kowale dzień i noc bili młotami w żelazne blachy, kowając
 3793  2,7 |             głuche, niewyraźne stukanie młotka, a potem nic nie mąciło
 3794  2,33|         jarmarku. Echo roznosiło odgłos młotów i dłut krzesających kamienne
 3795  1,10|            pójdą Moczy doły, gdzie jest młyn. Było też na łęgach, jakem
 3796  1,20|               wiatrakach lub na wodnych młynach na Węgierce, sól rzadką
 3797  2,33|                 kamienne kule, huczenie młynów i deptaków, rżenie koni,
 3798  2,33|        wyborowych mistrzowskich. Wzdłuż młynówki wznosiły się koszary dla
 3799  2,46|                 Cztan! Niby to kamienie młyńskie na plecy bierze, a ile to
 3800  2,45|                tak pokruszą, jakobyś je młyńskim kamieniem przycisnął". Tak
 3801  1,19|            wszelako powiadali: "Szaleni mnichowie! mało im było Płowców! Śmierć
 3802  2,26|             rozmyślając o tym złowrogim mnichu-rycerzu, o karze, jaka go dosięgła,
 3803  2,33|                  bronionych tu i ówdzie mniejszymi i większymi basztami. Zyndram
 3804  1,22|                są męstwu; co tedy o tym mniemacie?~- Mniemam, że sprawa warta
 3805  2,10|             powszechnego w tych czasach mniemania, byle im kto nie żałował
 3806  2,7 |                 na wpół żywego. W zamku mniemano powszechnie, że lada godzina
 3807  2,9 |         śmiechem.~- Widzicie! - zawołał mniemany chłopak - któż mnie pozna,
 3808  1,5 |                  nie tylko nosiła szaty mniszki, ale przysłaniała nawet
 3809  1,1 |                Kondrat na nią poszedł z mnogim ludem. Wilno obiegli, próbowali
 3810  1,20|             nowe gromady ludzi, których mnogość dziwiła nieprzywykłego do
 3811  2,46|              potęgi, że bogactwy, siłą, mnogością ćwiczonych wojsk wszystkie
 3812  2,35|            posłów polskich. Lecz pomimo mnóstwa potraw i obfitego poczęstunku
 3813  2,1 |                 żądzę krwi, zdawały się mnożyć w dziesięcioro jego okrutną
 3814  2,46|           wiosna runią zbóż rozmaitych; mnożył się dobytek; na łąkach było
 3815  1,18|               mówią, chłopy na schwał i mocarne jak niedźwiedzie. Przywiezie
 3816  2,1 |                 na górę i stamtąd razić mocarza, z którym wszelka walka
 3817  1,4 |               tasak żelazny, to się już mocarzem powiada i nad innych się
 3818  2,41|                bo wszechmocny, ale i na moce niebieskie są sposoby, trzeba
 3819  1,3 |                mocny, bo słabym gardzą, mocnego zaś do upadku przywieść
 3820  1,7 |          pierwsza rzecz~gródek z dębiny mocnej zbudujem, a rowem każemy
 3821  2,34|               Jeśli Krzyżacy obaczą, że mocniejsi, to właśnie będzie. I powiem
 3822  1,25|            wreszcie oddała ich w opiekę mocom niebieskim, rzekła:~- Radujcie
 3823  2,11|               miejscowości rozlewiska i moczary.~W gródku przyjęli gości
 3824  2,9 |          jeszcze potem Jagienkę wziął z Moczydołami i z tym, co jej opat ostawi,
 3825  1,14|                 Jagienka znająca dobrze moczydolskie lasy odnalazła z łatwością
 3826  1,13|           święci, do których się medycy modlą o to, by choróbska na świecie
 3827  1,4 |                 Zbyszko - po ślubowaniu modliłem się do Pana Jezusa, by mi
 3828  2,19|             śnieg i zmrużone oczy; inni modlili się; jeden, któremu umysł
 3829  2,5 |               oddawać?" I tym gorliwiej modliły się dla niego o wspomożenie.
 3830  1,23|        pojechałby do nieba za przyczyną modlitw krzyżackich.~Lecz przedtem
 3831  2,10|                jechał jakoby anioł" - i modlono się za jego zdrowie, chociaż
 3832  2,5 |               to oczy wrogów. Wszystkie modły, życzenia i ciche wota,
 3833  2,6 |            przesunęła mu się Jagienka - modrooka, ciemnowłosa, hoża jak łania,
 3834  1,4 |                na niebie migotały głowy modrych chabrów i jasnoczerwonych
 3835  2,27|               jaka procesja żałosna.~Na modrym niebie nie było żadnej chmurki
 3836  2,9 |               na niego czas jakiś swymi modrymi oczyma, po czym, zbliżywszy
 3837  1,11|               po rogach. Podłoga była z modrzewiowych desek czysto umytych, na
 3838  1,5 |               dowie, wpadnie w turbację mogącą jej ciężko zaszkodzić. W
 3839  2,27|         przeogromny, ale zapiekły i nie mogący wybuchnąć, albowiem tamowała
 3840  2,8 |              ułapi mnie za kolana:~"Nie mogem być Zbyszkowa, prawi, nie
 3841  2,2 |          jakeśmy między sobą ułożyli.~- Mogęż się na pewną zgubę narażać?~-
 3842  2,26|                 nad Krzyżakiem kopiasta mogiła, a potem Hlawa wyciął siekierą
 3843  1,3 |                Płocku, w Wielkopolsce w Mogilnie i w innych miejscach, żadne
 3844  1,26|               Wiela przysypanych?~- Nie moglim zmiarkować. Dmie okrutnie.
 3845  2,24|           waszym jeńcem, a teraz wyście moimi.~To rzekłszy, spojrzał z
 3846  1,25|                 pani dziękować, żeś już moja-bo jużci co ślub, to tego moc
 3847  1,18|             Zbyszkowi wiernie służył.~- Mojaż ty dziewczyno! Bóg ci zapłać!
 3848  1,3 |               którym się sam Bóg Ojciec Mojżeszowi pokazał, jest ręka świętego
 3849  1,4 |             traw i czajek krążących nad mokradłami, i znów wzgórza obsiadłe
 3850  2,8 |                 byli z takiej obfitości mokrego żywiołu tylko rybitwowie,
 3851  1,2 |            jaśniejszy. Świat budził się mokry od obfitej rosy, radosny
 3852  1,14|               szarych wierzb po gruncie mokrym i niskim. Od prawej strony
 3853  1,6 |                 między chrześcijańskimi monarchami, prawoznawcy - ile dla sprawiedliwości,
 3854  1,6 |                 wysłali gońców do swych monarchów. Jagiełło przyjechał do
 3855  1,7 |           królestw, poruszył cały świat mongolski, wówczas niebezpieczeństwo
 3856  2,7 |                odźwierny z halebardą.~- Mór na tego psa! - rzekł. -
 3857  2,10|               Bóg wie, czy nie z wilczą mordą, na wiłkołaka przemienion!"
 3858  2,25|               przy jedle: "Jedz, wilcza mordo, abym cię żywięcego panu
 3859  2,30|                  a jednak od grabieży i mordów nie mogą się powstrzymać.
 3860  2,23|                 przy godziło się jeńców mordować? Ba! nie u nas! I co im
 3861  2,1 |                 porywał, łamał, deptał, mordował i gasił żywoty ludzkie.~
 3862  2,32|              małego Jaśka z Kretkowa, o mordowanie kmieciów i rybaków. Mistrz
 3863  2,1 |               zębów i przeraźliwe głosy mordowanych mężów.~
 3864  1,10|                po dniu, jakie mają psie mordy.~- W Krakowie powiadali,
 3865  1,10|            nadzwyczajnej siły.~- Ho, to morowy chłop! - odszepnął z dumą
 3866  1,6 |                 kształt olbrzymich wełn morskich.~Kat i pomocnicy zbiegli
 3867  1,25|              zamrzeć... Hm! in articulo mortis... Ale bez dyspensy nijak...~-
 3868  1,14|                mu chodzić po kościach i morzyć go niby sen.~Jagienka, z
 3869  1,22|     sprawiedliwości od waszej książęcej mości nie uzyskamy, on sam potrafi
 3870  1,22|               rzekł:~- Z waszą książęcą mością zdarzyła się omyłka, którąśmy
 3871  2,38|              Panie Jezu, abym ja waszym mościom krzywdę w gospodarstwie
 3872  1,18|                  okrzyki i odgłosy trąb mosiężnych przed domem. Usłyszawszy
 3873  1,5 |        zawojowanych państw, władca Rusi Moskiewskiej, władca Sybiru, Chin po
 3874  2,33|            burzeniu zamków, na rzucaniu mostów przez szerokie rzeki, na "
 3875  2,42|                 trądu Krzyżaków.~Takimi mowami jednał sobie Maćko sławę
 3876  2,26|       potężniejszy chrzęst kości i głos mówiący mu w samo ucho:~- Czas!
 3877  2,19|            skrywanie się, a nawet ciche mówienie uważał za zbyteczne, odwrócił
 3878  2,27|          zdyszanym głosem. - Dopiero co mówiłaś przytomnie! Na imię Boskie,
 3879  2,8 |                 nie była niepodobna, bo mówiło się przecie w onych czasach
 3880  1,13|              powiedział, że nie da...~- Mówiłżem wam - zapytał Zych - że
 3881  2,11|                  Rozumiecie przecie, co mówimy? - spytała Jagienka. Dziad
 3882  2,8 |                 mały Jaśko, choć zwykle mowny, widząc po kilku próbach,
 3883  2,17|               klęsce zbierał. Ale teraz mówże, jako jest: chcesz-li ty
 3884  2,33|                 na złotym tle olbrzymia mozaikowa figura Najświętszej Panny.~
 3885  1,15|                  Cóż to sobie myślicie! Może-li człek świecki co z tajemnic
 3886  2,44|            przyspieszone ich oddechy.~- Możeś ty chory? - spytała po chwili
 3887  1,5 |           badawcze źrenice i zapytał:~- Możesz-li na mękę Pańską poprzysiąc,
 3888  1,5 |          Tęczyna zdumiał się i rzekł:~- Możeż to być?~- Zapytajcie pana
 3889  2,1 |             siłą o kamienną podłogę, że mózg z roztrzaskanej czaszki
 3890  2,41|                 Nie była to rzecz wcale możliwa, aby mogła kiedy niespodzianie
 3891  2,5 |       postanowił walczyć z najmniejszym możliwie wysiłkiem, przyciągnął ku
 3892  2,10|             rzekł:~- Ba, takim sposobem możnaby do jutra gadać. Okrutnieście
 3893  1,3 |         Istniały wprawdzie starożytne a możne opactwa benedyktyńskie i
 3894  1,11|        Bogdaniec, mniemając naprzód, że możnemu opatowi łatwiej będzie zagospodarować
 3895  1,7 |                sukna, które przezorni i możni Fryzyjczycy mieli z sobą
 3896  2,5 |          ówczesnych obyczajów nie był w możności tego uczynić. Wymógł tylko,
 3897  1,3 |               sporo. Wielu też ziemian, możnych nawet rycerzy, trzymało
 3898  2,6 |           chodziło.~Lecz gdy po długich mozołach list był napisany i pieczęcią
 3899  2,41|               Ja tu zabiegam, ja się tu mozolę - mówił sobie - a tam chłopisko
 3900  2,45|             kasztel w Bogdańcu. Wznosił mozolnie, gdyż chciał, żeby odsady
 3901  1,8 |                tylko była krzywa, ale i mroczna. Po chwili dopiero ujrzał
 3902  2,8 |             podwórcu, na którym się już mroczyło, przypomniał sobie Jagienkę,
 3903  2,9 |               Brzozowej.~Przyjechał już mrokiem. Stary Wilk siedział w przodowej
 3904  2,25|                 końca. Płynęły im wśród mroków nocnych dni i noce. Nieraz
 3905  2,21|              opodal mrowisko czerwonych mrówek - ozwał się Czech. - Każcie
 3906  2,21|              spotkało!~- Jest tu opodal mrowisko czerwonych mrówek - ozwał
 3907  1,11|                 a teraz jeno grzybami i mrówkami żyją.~- Widziałeś też ich?~-
 3908  2,21|                przykrępowano do drzewa, mrówki pogryzły mu tak nogi i całe
 3909  2,8 |             trudne. Po zimie ostrej, po mrozach tęgich i po śniegach tak
 3910  1,26|            ogniskach, przepowiadając po mroźnej zimie rok urodzajny, i wesoło
 3911  1,2 |            mruczeć niż mnie słuchać, to mruczcie.~- Gdzie pojedziesz? Za
 3912  2,17|              łabdarysy" i "sejtonowie", mruczeli nad nimi zaklęcia lub opatrywali
 3913  1,26|                 Jużci o wszystkim wiem. Mruczno mi było z początku, żeście
 3914  1,24|                bom i to już widział, że mrugali na niego, aby powiedział,
 3915  1,17|              jak skamieniały i tylko po mruganiu oczyma można było poznać,
 3916  2,22|                   odpowiedział stary.~I mrugnął na Czecha, dając mu do zrozumienia,
 3917  2,5 |          ostatni. Nadstawiając puklerz, mrużył mimo woli oczy z poczuciem
 3918  2,26|                 cienia, oczy podróżnych mrużyły się od zbytniego blasku.
 3919  1,32|        rozprzęga, coś łamie, coś kona i mrze i że oto po chwili nie będzie
 3920  1,29|               nastała chwila milczenia. Mściwa i niepohamowana natura Juranda
 3921  2,7 |               dla Zakonu?" Lecz tu jego mściwe i okrutne serce poczęło
 3922  1,32|            Krzyżacy słynęli wprawdzie z mściwości, przeto nie wątpił, że wywrą
 3923  2,20|              poszpecone okrutnie rękoma mściwych Żmujdzinów. Zwycięstwo było
 3924  2,11|            idzie, powiadają zawziętym i mściwym. Poznałże was?~- Nie bardzo
 3925  1,5 |                  jakby opędzając się od much.~- Dajcie mi spokój! - wołał -
 3926  2,3 |               karmią Zakonu, równie jak mucha bywa łupem i karmią pająka.~
 3927  2,3 |              było usłyszeć przelatującą muchę. Wszystkie oczy zwróciły
 3928  1,20|            Potem zaś do Danusi:~- A ty, mucho utrapiona, wyleźże raz zza
 3929  1,14|               wie, jak pływać, zaraz go muł wciągnie.~- A jam ci tu
 3930  2,33|                przyrządzać umieli tylko mularze krzyżaccy. Ogrom ich przewyższał
 3931  1,16|             fornicariam i bibulam wziął mulierem, która, jak mówią, Bacchum
 3932  2,49|                było fletni, bała-bajek, multanków i różnych innych narzędzi
 3933  1,14|                 chodź. Tu z brzegu jest mułu na kilku chłopów. Kto nie
 3934  1,25|                śmierć sama, bo choćby i murawa na mnie porosła, dusza o
 3935  2,11|            niemieckie, albowiem ogromna murowana szubienica, wzniesiona za
 3936  2,34|                Krzyżacy, że się takiego murowania od Saracenów w Sycylii nauczyli,
 3937  1,9 |                   Hej! starczyłoby i na murowany zamek! Ale zajedziem do
 3938  2,7 |              otoczonym z czterech stron murowanymi spichrzami, w których chowano
 3939  1,15|              przypadkiem nie ustrzelił; musiałabyś się bez trzy kwartały goić...~
 3940  1,12|             wcale do boru puścili, więc musiałam czekać, póki się wszyscy
 3941  1,25|             choćby i wesele wyprawić!~- Musiałoby się obyć bez pląsów - odrzekł
 3942  1,6 |                krakowski tylko jakoby z musu skazał go na śmierć.~Więc
 3943  1,2 |         rybałtów. Inni też przytupywali muzyce, inni brząkali do wtóru
 3944  2,49|                 różnych innych narzędzi muzycznych.~Świeciły ognie, a z nieba
 3945  2,17|       żołnierskim, z pieśniami i szumną muzyką, widział po raz pierwszy
 3946  2,31|             trąby czyniły tak hałaśliwą muzykę, że ci nawet, którzy koło
 3947  2,20|                  i w czerwonej miękkiej mycce na głowie. De Lorche wiedział
 3948  2,49|                 czerwone sukno, z takąż mycką na głowie i rozłożywszy
 3949  2,30|              pomyślał, że go chyba oczy mylą.~- Jagienka-li to czyli
 3950  1,14|            Rozdział XIV~Stary Maćko nie mylił się, mówiąc, że Zbyszko
 3951  2,5 |               to natychmiast i widzowie mylili się, przypuszczając, że
 3952  2,17|                pachołki.~- |I w tym się mylisz, bo to lud chrobry jak mało
 3953  1,5 |               ja krzyża nie widział, to myślałbym, że to nasz rycerz, a w
 3954  2,17|                chojar jako wieża sroga, myślałbyś, że wiek wieków postoi,
 3955  2,46|                I wielu zapewne tak samo myślało w Królestwie Jagiełłowym,
 3956  2,50|              przerażona. W całym wojsku myślano przecież o nich z obawą
 3957  1,19|          grzechy i na przyszłe, ale nie myślcie, panie, abym pieniądze,
 3958  2,11|               rzekł: "Iście prawda, ale myślelim, że ją złe przemieniło".~-
 3959  2,3 |           odbiwszy dziewczynę-niedojdę, myśleliście, iż to Jurandowa córka,
 3960  2,11|            słyszał, mając o lepszych do myślenia.~- Jak to o lepszych?~-
 3961  2,10|            odparł staruszek - toteż tak myślim, że nie zamarł i że przynajmniej
 3962  1,14|             plecach jak jakowaś boginka myśliwa.~- Będzie - rzekła - za
 3963  1,21|                 ziemi, przeszedł między myśliwcami. I znów uczyniło się pusto
 3964  1,10|                 schowała pod łopatką.~- Myśliwcy muszą być już blisko; pewnikiem
 3965  1,11|               łońskiego roku - rzekła - myśliwiec Bezduch i niedźwiedź go
 3966  1,21|                 wszystkie ogarnął zapał myśliwski. Jeden tylko Zbyszko nie
 3967  1,11|              których były wozy, sprzęty myśliwskie, sieci, i tak olśnił oczy
 3968  1,21|         nawrotników, znów puścił się ku myśliwym, chrapiąc, zbliżając się
 3969  2,23|                 Pana Boga zdać, a teraz myślmy jeno o panience zgorzelickiej.~-
 3970  1,15|            jedno piwa, którego nie mogę na-leźć.~Opat zaś zwrócił się do
 3971  2,10|           przecie pobyt w takim miejscu nabawiał nawet starego Maćka niepokoju.~
 3972  2,42|              rycerzy... Knechtów możesz nabić, ilu chcesz - ale za rycerzem
 3973  1,7 |           usiłował go na nowo dźwignąć. Nabiedziwszy się lat niemało, zastawił
 3974  1,17|              wezmę.~Twarz opata poczęła nabiegać krwią; uszy mu posiniały,
 3975  2,22|                 i spotniałą, oczy krwią nabiegłe i posiniałe usta - i spoglądał
 3976  2,16|                 co nade wszystko jeńców nabierzemy, między którymi mogą być
 3977  1,5 |               Ba! Ale ilu sami przedtem nabiją!...~I począł wypytywać o
 3978  2,41|               już nabił albo czy prędko nabije tylu Krzyżaków, ilu nieboszczce
 3979  1,10|                nie mógł. Jeszcześmy ich nabili i nałapali niemało. Ja sam
 3980  1,19|                  Niejeden oddałby trzos nabity dukatami, byle posiąść to,
 3981  1,10|              niektórych tom widział tak nabitych grotami, że jako jeże po
 3982  1,6 |               po kościołach, procesyj i nabożeństw. Lecz gdy upłynął tydzień,
 3983  1,5 |       Potworzyły się, jako zwykle przed nabożeństwem, gromadki ludzi opowiadające
 3984  1,6 |           ustała wszelka wątpliwość. Po nabożeństwie goście rycerscy, którzy
 3985  2,43|       wspomnienie - i po prostu w cześć nabożną.~Gdyby był człekiem wątłego
 3986  1,16|                z początku kazał śpiewać nabożne pieśni swoim szpylmanom -
 3987  2,19|             twarz zmierzchła mu nagle i nabrała jakiegoś wilczego wyrazu,
 3988  2,18|            przez rzekę wielką a do tego nabrzmiałą wiosennymi wodami, nie była
 3989  2,8 |              któren zganiał i rozganiał nabrzmiałe chmury po niebie, a na ziemi
 3990  1,11|                  złupione w wojnach lub nabyte od wędrownych kupców. Pod
 3991  2,32|              głodu, ale mimo woli, siłą nabytego pędu sam poddawał mu się
 3992  1,19|               okłamał go, a chociaż był nabytkiem kosztownym, gdyż jadł i
 3993  1,19|                i ubodzy ludzie mogli je nabywać i tym sposobem czyśćcowe
 3994  2,11|                piwa przynieśli, po czym nachmurzywszy surowe i bez tego oblicze,
 3995  1,13|         powiadam: kuszę ci bez pokrętki naciąga!...~- I niedźwiedzia sam
 3996  1,19|              się potykać, a Czech kuszę naciągał. Przestał nawet Zbyszko
 3997  1,4 |         szlachcicowi rozedrzeć pancerz, naciągnąć kuszę bez korby albo skręcić
 3998  1,10|                 tym razem z podziwem:~- Naciągnęliście kuszę bez korby? - spytała.
 3999  1,1 |             Wilnem widzieli, lepiej nie naciągnie.~- Takiż był mocny?~- Hełm
 4000  2,49|                bębenki lub brzdąkali na naciągniętych cięciwach łuków. Inni żarli
 4001  2,20|            uszły. Zębate szczuki! Ludzi nacięły i uszły!~- Mnie Bóg zdarzył
 4002  2,19|                 dobywszy miecza, począł nacierać nim na dzidy i berdysze,
 4003  2,5 |            Chwilami cofał się, chwilami nacierał, czyniąc to spokojnie, lubo
 4004  1,5 |              cichu, aby na turnieju nie nacierali zbyt ostro i oszczędzali "
 4005  2,48|              czyszczono stare pancerze, nacierano stopionym w sałhanach sadłem
 4006  2,1 |              groźnym wrogiem, a zarazem nacieszyli się owocami zdrady, którą
 4007  2,5 |            drugiego jak burza, że prze, naciska, razi jak piorun, drugi
 4008  2,50|          koronie, była zaś to chorągiew naczelna całego Królestwa, wielki
 4009  2,19|               poczęli z sobą rozmawiać. Naczelnik, tęgi, rudobrody Niemiec,