Tom, Rozdzial

3501 II,14 |      częstochowskiemu vel jasnogórskiemu w bogactwach sprostać mogły.
3502 II,14 |             sprostać mogły. Sadowski zaś w następujący sposób oponował:~-
3503 II,14 |                 się będą, ufni nie tylko w moc oręża, ale w świętość
3504 II,14 |               nie tylko w moc oręża, ale w świętość miejsca, które
3505 II,14 |                 Leży na górze skalistej, w której trudno czynić podkopy;
3506 II,14 |               mury, jeśli nie były nawet w dobrym stanie, to je już
3507 II,14 |                 nie mówiąc już o tym, że w całym kraju oporni znaleźliby
3508 II,14 |                   cośmy dokazali. Ich to w połowie, ba, w większej
3509 II,14 |          dokazali. Ich to w połowie, ba, w większej części, rękoma
3510 II,14 |             rozgorzeć!~Miller przyznawał w duszy słuszność rozumowaniom
3511 II,14 |               więcej jeszcze: zakonników w ogóle, a częstochowskich
3512 II,14 |                  aby klasztor zostawiono w spokoju; lecz z listu tego
3513 II,14 |              wiedzą, iż się nie obronią! W dzień później pochód na
3514 II,14 |                pochód na Częstochowę był w Wieluniu postanowiony.~Nie
3515 II,14 |      postanowiony.~Nie trzymano go nawet w tajemnicy, skutkiem czego
3516 II,14 |       przygnębiła umysły braci zakonnej. W niektórych dusze zwątlały
3517 II,14 |              paszcze poglądały swobodnie w dal, jakby wyglądając nieprzyjaciela
3518 II,14 |               wiatr, błoto zmieniało się w grudę, a rankami wody co
3519 II,14 |              wody co płytsze ścinały się w nikłe lodowe skorupki; ksiądz
3520 II,14 |                ręce i mówił:~- Bóg mrozy w pomoc nam ześle! Ciężko
3521 II,14 |          oświadczyli, że żadnego udziału w walkach nie wezmą. Szli
3522 II,14 |                 Szli raczej dlatego, aby w razie zdobycia twierdzy
3523 II,14 |                 wszystkie wojska krajowe w jego były obozie i komendy
3524 II,14 |                Częstochowy droga krótka. W dniu 18 listopada miało
3525 II,14 |      Przystępowano do nabożeństwa, jakby w wielkie i radosne święto,
3526 II,14 |                   Przodem szły pacholęta w komżach, niosące trybularze
3527 II,14 |               śpiewali zatopieni całkiem w Bogu, jakoby niczego więcej
3528 II,14 |                natchnięte. Szli i chłopi w sukmanach, długowłosi, do
3529 II,14 |          dziewczęta i chłopcy, zmieszani w tłumie łączyli swe anielskie
3530 II,14 |            słodyczy, upojenia; duszą był w niebie, w jasnościach, w
3531 II,14 |            upojenia; duszą był w niebie, w jasnościach, w odwiecznym
3532 II,14 |                 w niebie, w jasnościach, w odwiecznym weselu, w niezmąconym
3533 II,14 |        jasnościach, w odwiecznym weselu, w niezmąconym spokoju. Lecz
3534 II,14 |              rozciągały się mgły sinawe, w tych mgłach właśnie zamajaczało
3535 II,14 |            dzwony tylko biły dalej. Lecz w ciszy zabrzmiał głos księdza
3536 II,14 |          zwycięstw i cudów się zbliża!~A w chwilę później:~- Pod Twoją
3537 II,14 |             chmura szwedzka zmieniła się w niezmiernego węża, który
3538 II,14 |                   nad którym wznosił się w górze mniejszy, utworzony
3539 II,14 |                  z paszczami odwróconymi w tył i schylonymi ku ziemi.~
3540 II,14 |            żółtawe, połyskiwały złowrogo w słońcu; jeszcze za nimi
3541 II,14 |          przysuwały się ku fortecy; inne w mgnieniu oka rozlały się
3542 II,14 |                  po okolicznych wioskach w pościgu za łupem; inne na
3543 II,14 |   najodpowiedniejszych do umocnienia się w pozycjach. Tymczasem uderzono
3544 II,14 |           folwark przyległy klasztorowi, w którym nie było żadnego
3545 II,14 |                  jedno chłopi pozamykani w chałupach. Pułk Finów, który
3546 II,14 |                  i srogości żołnierskiej w Częstochówce, odpowiedzieli
3547 II,14 |             budowli, a roztasowywali się w nich Szwedzi, należało je
3548 II,14 |             klasztorne zadrżały, a szyby w kościele i zabudowaniach
3549 II,14 |                  dźwięczeć. Kule ogniste w postaci białawych chmurek,
3550 II,14 |                  podniosły się z miejsc, w które kule padały.~Pożar
3551 II,14 |                stanowisk, przewalały się w różne strony. Bezład począł
3552 II,14 |                strony. Bezład począł się w nie wkradać. Usuwano nie
3553 II,14 |               potrzebował wprowadzić ład w wojska, więc wysłał trębacza
3554 II,14 |              Ojcowie zgodzili się łatwo.~W nocy jednak spalono jeszcze
3555 II,14 |              wielkimi zapasami żywności, w którym stał pułk westlandzki.~
3556 II,14 |              nabojów, które też wybuchły w ogniu, roznosząc daleko
3557 II,14 |               głownie.~Szwedzi nie spali w nocy; czynili przygotowania,
3558 II,14 |              lubo przez tyle lat wojny i w tylu bitwach zaprawiony,
3559 II,14 |            wyrządziły tak znaczne szkody w ludziach, że najstarsi wojownicy
3560 II,14 |                   że najstarsi wojownicy w głowę zachodzili, przypisując
3561 II,14 |           ogólnym mianem czarów. Wierzył w nie sam Burchard Miller,
3562 II,14 |                  stanął nagle, podał się w tył, rozwarł chrapy, stulił
3563 II,14 |           odciągnął z większymi działami w stronę północną klasztoru,
3564 II,14 |                 nie myślał zrazu uczynić w murach wyłomu, by przezeń
3565 II,14 |                   ile ludziom sił i tchu w piersi starczyło. Ziemia
3566 II,14 |            Ziemia też zdawała się trząść w posadach. Morze dymu rozciągnęło
3567 II,14 |               ludzi (a wielu takich było w twierdzy), którzy nigdy
3568 II,14 |                  twierdzy), którzy nigdy w życiu nie patrzyli w krwawe
3569 II,14 |               nigdy w życiu nie patrzyli w krwawe oblicze wojny!~Ów
3570 II,14 |                  zniszczenie, piekło!...~W czasie tego ani chwili spoczynku,
3571 II,14 |           zamieszania głosy przerażające w różnych stronach twierdzy,
3572 II,14 |               naprzeciw wsi Częstochowy, w której były stanowiska Millera
3573 II,14 |              tołub lisi, zrzucił żupan i w samych tylko szarawarach
3574 II,14 |                 miał namarszczoną, ogień w oczach, rumieńce na policzkach
3575 II,14 |          policzkach i jakąś dziką radość w twarzy. Co chwila pochylał
3576 II,14 |            podskoczył na zrąb, wpił oczy w dal i zakrzyknął:~- Działo
3577 II,14 |                  strzałów i kilkakrotnie w przerwach rzekł mu:~- Waści
3578 II,14 |            Resztę pozostałych ściągnięto w jakiś czas później z szańców.
3579 II,14 |              wprędce. Przyniósł gorzałki w blaszance i ryby wędzonej.
3580 II,14 |                  każda żyłka trzęsła się w nim ze strachu, bo pierwszy
3581 II,14 |             oglądał. Kmicic imponował mu w niewypowiedziany sposób
3582 II,14 |            drążona, prochami naładowana. W jednym miejscu ma zaś dziurę
3583 II,14 |                 ma zaś dziurę dość małą, w której tuleja z papieru
3584 II,14 |                  siedzi?~- Tak jest! zaś w tulei kłak wysiarkowany,
3585 II,14 |                  którym siedzieli, wpadł w kupę mokrego piasku usypaną
3586 II,14 |                   na ziemię!~Lecz Kmicic w tej samej chwili zsunął
3587 II,14 |                który właśnie zbliżał się w tę stronę. Ten nadszedł,
3588 II,14 |           Najświętszej Panny... Ot! słów w gębie nie staje!... Ja bym
3589 II,14 |               jej służyć...~I łzy błysły w oczach pana Andrzeja, a
3590 II,14 |                  rzekł:~- Siła widziałem w życiu odważnych kawalerów,
3591 II,14 |                chyba d...~Tu uderzył się w gębę dłonią pan Piotr, aby
3592 II,14 |             Piotr, aby sprośnego imienia w świętym miejscu nie wymówić. ~
3593 II,15 |                 ta zaś ostatnia nie jest w rozkazie wymieniona.~Usłyszawszy
3594 II,15 |          Ofiarowania Najświętszej Panny. W nabożeństwie nie było przeszkody,
3595 II,15 |                   abyś zechciał zostawić w pokoju Zgromadzenie nasze
3596 II,15 |             Bogarodzicy poświęcony, iżby w nim cześć Boga na przyszłość
3597 II,15 |            Dostojności pokładając ufność w jego dobroci, po której
3598 II,15 |                 sławy nie zyskam, a nogi w tych chałupach odmrożę.
3599 II,15 |               ale myślał powoli, dopiero w tej chwili wyrozumiał sens
3600 II,15 |           jednego końca linii szwedzkich w drugi. Szańce pokryły się
3601 II,15 |          zabudowań. Kto nie brał udziału w walce, kto nie był przy
3602 II,15 |             dachach. Jedni czerpali wodę w studniach, drudzy ciągnęli
3603 II,15 |             niewiasty i dzieci zamknięte w izbach dusiły się dymem
3604 II,15 |                się, płonął i nie zapadał w rumowisko; co więcej, wśród
3605 II,15 |               począł jak ongi młodzieńcy w piecu ognistym.~Albowiem
3606 II,15 |         pracującym przy działach, którzy w każdej chwili mogli sądzić,
3607 II,15 |                tam już wszystko płonie i w gruzy się wali za ich plecami,
3608 II,15 |               ludzkich. Odtąd też weszło w zwyczaj podobną harmonią
3609 II,15 |                 uszu niewieścich.~Lecz i w obozie szwedzkim czyniła
3610 II,15 |                 spełniono zbyt gorliwie. W pośpiechu za wysoko podnoszono
3611 II,15 |                Miller stał z perspektywą w Częstochowie. Patrzył długo.~
3612 II,15 |                 ziemię, aż rozbryzła się w sztuki.~- Wścieknę się od
3613 II,15 |                  tej muzyki! - wrzasnął.~W tej chwili inżynier de Fossis
3614 II,15 |            zmęczyć oblężonych. Wszak tam w twierdzy zaledwie dwustu
3615 II,15 |       odpowiadały żywo, żywiej nawet niż w dzień, bo ognie szwedzkie
3616 II,15 |               obsiedli ognisko i wiszący w nim kocieł, gdy naraz nadlatywała
3617 II,15 |                Ognisko rozbryzgiwało się w drzazgi i skry, żołnierze
3618 II,15 |              wzmocnił się tak dalece, że w promieniu strzału ani podobna
3619 II,15 |                Począł mżyć drobny deszcz w postaci mgły zimnej a przenikliwej,
3620 II,15 |             zbijała się miejscami jakoby w słupy, kolumny a mosty,
3621 II,15 |            klasztoru, który się zmieniał w oczach ; raz zdawał się
3622 II,15 |                   to znów jakoby zapadał w otchłań. Od szańców aż do
3623 II,15 |                  ponurą i zabobonną. Raz w raz też trącił jeden drugiego
3624 II,15 |              mnóstwo ludzi przy ogniach; w niektórych miejscach rozegnano
3625 II,15 |             niektóre pułki, raz wpadłszy w zamieszanie, nie mogły do
3626 II,15 |                gorączką. Ksiądz Kordecki w nocy leżał krzyżem w kościele;
3627 II,15 |            Kordecki w nocy leżał krzyżem w kościele; skoro świt, pojawił
3628 II,15 |           błogosławione! Nie ma szkód ni w kościele, ni w zabudowaniach...
3629 II,15 |                  szkód ni w kościele, ni w zabudowaniach... Ogień ugaszony,
3630 II,15 |               śpi?~- Ja zaś miałbym spać w taką noc! - odpowiedział
3631 II,15 |                Lecz pan Andrzej zobaczył w tej chwili połyskujące z
3632 II,15 |                   ogień! rychtuj! wyżej! w nich psubratów!~Uśmiechnął
3633 II,15 |               kraszonej, podesłać.~Jakoż w pół godziny potem pojawiły
3634 II,15 |               Nie dzieje się nam krzywda w służbie u Najświętszej Panny!
3635 II,15 |                 przyniósł znaczne szkody w ludziach, jenerał zaciął
3636 II,15 |             rzekł do księcia Heskiego.~- W prochach ekspens niezmierny -
3637 II,15 |                 choć jedną budę zapalić. W nocy podjeżdżałem pod mury
3638 II,15 |                te wystrzały rozlegną się w całym kraju, od Bałtyku
3639 II,15 |               Niechże król jegomość każe w takim razie skórę z Wrzeszczowicza
3640 II,15 |               zdaje, tak mi coś mówi, że w nocy oni wyślą kogoś dla
3641 II,15 |                 o oblężeniu Zbaraża. Sam w nim nie był, ale wiedział
3642 II,15 |               tam wody brakło, a co była w stawach, to śmierdziała.
3643 II,15 |             niego podchodzi jakaś figura w czarnej płachcie.~- W czarnej,
3644 II,15 |             figura w czarnej płachcie.~- W czarnej, nie w białej?~-
3645 II,15 |               płachcie.~- W czarnej, nie w białej?~- W czarnej; na
3646 II,15 |                 czarnej, nie w białej?~- W czarnej; na wojnę w czarną
3647 II,15 |            białej?~- W czarnej; na wojnę w czarną się ona ubiera. Mroczyło
3648 II,15 |            odpłacę." Kiedy nie owinie ją w płachtę, kiedy nie zacznie
3649 II,15 |              kamienie gnatami walić! Ona w krzyk i nuż się prosić: "
3650 II,15 |                pory; do bitwy chodzi jak w taniec, bo co mu tam!~-
3651 II,15 |           zemdliło i przez ten czas nikt w obozie nie poległ, chociaż
3652 II,15 |                 który stał nie opodal, i w głowę się uderzył. Potem
3653 II,15 |          panowały ciemności.~- Ani im to w głowie, ani nie podejrzewają,
3654 II,15 |               przez dwa dni i jedną noc. W uszach mi ciągle dzwoni.~-
3655 II,15 |               ich zejść jak niedźwiedzia w barłogu; nie wiem, czyby
3656 II,15 |             Ksiądz Kordecki naradzał się w definitorium z panem miecznikiem
3657 II,15 |               chce wyjść z fortecy?...~- W kompanii, w kompanii! -
3658 II,15 |                fortecy?...~- W kompanii, w kompanii! - odrzekł spiesznie
3659 II,15 |                   straży nie widać. Zbyt w naszą słabość dufają.~-
3660 II,15 |                  rzekł - a potem idźcie!~W kwadrans później wyszli
3661 II,15 |                udali się na mury. Szańce w dalekości spały. Noc była
3662 II,15 |                 księdzu przeorowi, który w niej jawny dowód pokory
3663 II,15 |            godzinę czasu. Wreszcie otwór w murze był gotowy i ludzie
3664 II,15 |              ludzie poczęli się zanurzać w wąską czeluść. Mieli szable,
3665 II,15 |               okopu, cicho, dech tamując w piersiach, jak wilcy podkradający
3666 II,15 |           posuwają się dalej. Zeszedłszy w nizinę, pan Czarniecki zatrzymał
3667 II,15 |                  sam zaś wziął się nieco w prawo i mając pod stopami
3668 II,15 |                teraz koło niego z szablą w ręku, szeptał:~- Szaniec
3669 II,15 |                 się i zawołał z cicha:~- W prawo, w prawo!~Milczący
3670 II,15 |              zawołał z cicha:~- W prawo, w prawo!~Milczący szereg począł
3671 II,15 |                   Widać już namioty.~- I w dwóch jest światełko...
3672 II,15 |                 zatrzymali się tuż, tuż. W dwóch rzeczywiście błyszczały
3673 II,15 |                  mego wystrzału, a potem w nich!~To rzekłszy ruszył.~
3674 II,15 |               kilka namiotów pogrążonych w ciemności; nikt się nie
3675 II,15 |               się u wejścia z pistoletem w dłoni i z szablą spuszczoną
3676 II,15 |               świecznik sześcioramienny, w którym płonęły jarzące świece.~
3677 II,15 |                   Jeden z nich, siedzący w pośrodku, ślęczał nad nimi
3678 II,15 |                 odrzekł Kmicic.~Ale było w jego głosie coś strasznego.~
3679 II,15 |            krzyknął Kmicic.~I wypalił mu w same piersi z pistoletu.
3680 II,15 |         Tymczasem noc cicha zmieniła się w sądny dzień. Dzikie wrzaski: "
3681 II,15 |              wiedząc, gdzie się obrócić, w którą stronę uciekać. Niektórzy,
3682 II,15 |              zakrzyknąć. Niektórzy bodli w ciemnościach szpadami własnych
3683 II,15 |                   z rękoma podniesionymi w górę, stawali nieruchomie
3684 II,15 |                górę, stawali nieruchomie w miejscu; niektórzy wreszcie
3685 II,15 |               biec ku klasztorowi, jakby w jego murach pragnęli znaleźć
3686 II,15 |             dostali wyćwiczonym żołdakom w otwartym polu, rzucali się
3687 II,15 |                  polu, rzucali się teraz w kilku na całe gromady.~Dzielny
3688 II,15 |              węgieł szańca, począł wołać w ciemności i wymachiwać szpadą.
3689 II,15 |          nadlatywali napastnicy, których w pomroce trudno było odróżnić.~
3690 II,15 |            szczętu.~Szaniec był zdobyty. W głównym obozie szwedzkim
3691 II,15 |                   którzy uczyniwszy rzeź w owczarni, uchodzą przed
3692 II,15 |                   Kmicic pochód zamykał.~W pół godziny natknął się
3693 II,15 |            ksiądz Kordecki i liczył ich, w miarę jak głowy przesuwały
3694 II,15 |                  ludzi wyszło po niego i w pół godziny później przynieśli
3695 II,15 |              dnia. Z murów grały działa, w stanowiskach zaś szwedzkich
3696 II,15 |                   Całe pułki błąkały się w rozpaczliwym nieładzie do
3697 II,15 |                 i dając do siebie ognia. W głównym nawet obozie żołnierze
3698 II,15 |       rozpierzchłym.~Jedna z kul utkwiła w dachu kaplicy, lecz trąciwszy
3699 II,15 |          stropieni, ze smutkiem i powagą w twarzach. Dojechawszy do
3700 II,15 |                  przerażeniem zakrzepłym w martwych źrenicach, okropny
3701 II,15 |                ludzie zostali pochwyceni w głębokim śnie; niektórzy
3702 II,15 |               mało który zaciskał rapier w martwej dłoni, żaden prawie
3703 II,15 |                  kapelusza. Jedni leżeli w namiotach, zwłaszcza od
3704 II,15 |                   chwyceni przez śmierć, w chwili gdy chcieli się ratować
3705 II,15 |            ucieczką. Wszędy tyle ciał, a w niektórych miejscach takie
3706 II,15 |            żołnierzy, lecz rany głębokie w twarzach i piersiach, niektóre
3707 II,15 |             obejrzał wszystko dokładnie, w milczeniu i ze zmarszczoną
3708 II,15 |                 rozkazu.~Miller spojrzał w płachtę i oczy zakrył.~-
3709 II,15 |                rzecz...~I utkwiwszy oczy w ziemię, zamyślił się głęboko;
3710 II,15 |                od swej podstawy i zawisł w błękitach pod niebem. Krzyki
3711 II,15 |                  niż był wczoraj, i wisi w powietrzu - rzekł książę
3712 II,15 |                    rzekł książę Heski.~- W górę jeszcze idzie! w górę,
3713 II,15 |                    W górę jeszcze idzie! w górę, w górę! - krzyczeli
3714 II,15 |              górę jeszcze idzie! w górę, w górę! - krzyczeli żołnierze. -
3715 II,15 |               zwrócił się ku oficerom, a w oczach jego malowało się
3716 II,15 |                   żem podobnego fenomenu w życiu nie widział. Całkiem
3717 II,15 |             naturalne zjawisko przyrody, w każdym razie nic nie wróży
3718 II,15 |                na to ośmieli, ten jakoby w ziemię wpadł. Rzekłbyś:
3719 II,15 |                 i począł odwiewać opary. W kłębach tumanu poczęło coś
3720 II,15 |                  spokojna i cicha, jakby w niej ludzie nie mieszkali.~-
3721 II,15 |              przeklinam dzień i godzinę, w której tu przybyłem, jak
3722 II,15 |                  tej przeklętej twierdzy w kupę gruzów nie zmienię
3723 II,15 |                wzywający na mszę poranną w kościele jasnogórskim. Jenerał
3724 II,15 |             oczyma, rzekł ze zmieszaniem w twarzy:~- Nie! To z Poznania...
3725 II,15 |                  Poznania... złe wieści. W Wielkopolsce szlachta się
3726 II,15 |         panowanie jego królewskiej mości w tym kraju.~- Mnisi się poddadzą -
3727 II,15 |                oni ze sobą rozmawiali, a w klasztorze po rannej mszy
3728 II,15 |                bronił się, zwłaszcza gdy w ręce chciały go całować,
3729 II,15 |          Babinicz on jest, ale nie baba! W ręce on się całować nie
3730 II,15 |                  jeśli która z młodszych w gębę zechce, to tak myślę,
3731 II,15 |        Najświętszej Panny na ordynansie, w jej obronie się tym nieprzyjaciołom
3732 II,15 |           chwalby próżnej, ale akuratnie w liście wypiszę. Niech wie,
3733 II,16 |               się przedarły, o powstaniu w Wielkopolsce, o zniechęceniu
3734 II,16 |              chana tatarskiego, że idzie w pomoc wygnanemu królowi
3735 II,16 |            Otoczyli go księża i szlachta w definitorium, wśród ciszy
3736 II,16 |           patrzył na krucyfiks, łzy miał w oczach i głosem powolnym,
3737 II,16 |                  obrazu Marii i ze łzami w oczach.~Ale jeśli była prawdziwą,
3738 II,16 |                utkwione były nieruchomie w owego szlachcica.~Ten czuł
3739 II,16 |               Kordecki powstał i głosem, w którym nie było najmniejszego
3740 II,16 |                 zwątpienia, rzekł, jakby w proroczym widzeniu:~- To,
3741 II,16 |                 przekazał - to kłamstwo! W serce wygnanego naszego
3742 II,16 |          nadzieja i nigdy gorliwiej, jak w tej chwili, nie pracował,
3743 II,16 |                tron odzyskać i nam pomoc w ucisku przynieść!~Maska
3744 II,16 |                 złość i zawód odbiły się w niej wyraźnie, jakoby smoki
3745 II,16 |            wypełzły z jaskiń jego duszy, w których kryły się dotąd.~-
3746 II,16 |              zadrżały i powtórzyły jakby w przerażeniu:~- Idź, powtórz...~
3747 II,16 |          Czarnieckiego i Kmicica, którzy w definitorium nie byli, aby
3748 II,16 |              lont, który właśnie trzymał w ręku.~- Mówił jak płatny
3749 II,16 |                uczynił - odrzekł patrząc w dal Kmicic - bom chybił!
3750 II,16 |        dobrodzieju, choćbym go też był i w krzyże dosięgnął, nie dowiedliby
3751 II,16 |                dalibóg, nie mogłem lontu w ręku utrzymać. Sam mi opadł.
3752 II,16 |               pan Czarniecki kontent był w duszy, bo Kmicic dosłyszał
3753 II,16 |                  Nie uwierzono wprawdzie w abdykację Jana Kazimierza,
3754 II,16 |             przedstawiła się ona umysłom w całej swej grozie, której
3755 II,16 |                 jako okręt pogrążony już w otchłani, a jeno ów klasztor
3756 II,16 |                 mogli.~A jednak, właśnie w chwili gdy pan Zamoyski
3757 II,16 |                  się wątpić?... Wejdźcie w siebie, czyli zaślepione
3758 II,16 |               nawiedziła dlatego, abyśmy w Twojej stolicy przykład
3759 II,16 |         sprzeciwić...~Tu chwilę pozostał w uniesieniu, następnie zwrócił
3760 II,16 |       katolickiej zechce przeszkodzić!~- W imię Ojca i Syna, i Ducha
3761 II,16 |              którym poprzednio nurtowało w sercach zwątpienie, poczęli
3762 II,16 |              zwątpienie, poczęli się bić w piersi, bo strach ich ogarnął
3763 II,16 |                   czeladź rozszerzyła ją w wojsku, na którym jak najgorsze
3764 II,16 |             żołnierze sami wzięli sprawę w rękę i porozumieli się ze
3765 II,16 |              który z największą ufnością w siły niebieskie umiał największą
3766 II,16 |           ostrożność połączyć, zniszczył w zarodzie bunt tajemnie się
3767 II,16 |                 Stypulski, który dawniej w elearskiej chorągwi służył.
3768 II,16 |          elearskiej chorągwi służył. Ten w razie potrzeby zakasywał
3769 II,16 |                  przyrządy wojenne objął w nadzór ojciec Lassota. Po
3770 II,16 |                 urząd mistrza ogniowego.~W nocy musiał oświetlać mury,
3771 II,16 |                 i kuny żelazne na wieży, w których nocą płonęło łuczywo
3772 II,16 |                 kochany wódz, raduje się w sercu na równi ze mną, bo
3773 II,16 |              początku. Nowy duch wstąpił w serca, reszty łaska Najświętszej
3774 II,16 |               ksiądz Kordecki, że to był w dobrym humorze, uśmiechnął
3775 II,16 |                  szkolny, uchylał się to w prawo, to w lewo i umyślnie
3776 II,16 |               uchylał się to w prawo, to w lewo i umyślnie niby się
3777 II,16 |             płynąć dnie jeden za drugim, w których nie milczały wprawdzie
3778 II,16 |                  głównie działały pióra. W ten sposób oblężenie przewłóczyło
3779 II,16 |                Tatrów chmury wysiadywały w przepaścistych gniazdach
3780 II,16 |              poddać. Przyszli do Millera w poselstwie ojciec Marceli
3781 II,16 |                 był porwać ich z radości w objęcia. Już bowiem nie
3782 II,16 |                 popchnęło Rzeczpospolitą w objęcia króla szwedzkiego,
3783 II,16 |            Miller wiedział o tym i czuł, w co się wdał, jak straszna
3784 II,16 |             Miller otwarcie bram. Radość w obozie szwedzkim zapanowała
3785 II,16 |                  klasztoru dano znać, że w sprawie tak wielkiej wagi
3786 II,16 |               się bez wahania. Tymczasem w definitorium obradowano
3787 II,16 |             obradowano istotnie do późna w nocy.~Jakkolwiek Miller
3788 II,16 |                 jakkolwiek nie było może w całej armii szwedzkiej jenerała,
3789 II,16 |            pobladłą.~Jenerał przyjął ich w otoczeniu sztabu i wszystkich
3790 II,16 |          Sadowski utkwił szyderczy wzrok w Millerze, a Wrzeszczowicz
3791 II,16 |           nawozem końskim, inni chwytali w dłonie śnieg i rozcierali
3792 II,16 |                 na jarmark, wykrzykiwali w głos ceny.~Oni obaj szli
3793 II,16 |                   Zamknięto ich wreszcie w stodole, drżących od zimna,
3794 II,16 |                co począć. Zostawić ojców w barbarzyńskim ręku niepodobna;
3795 II,16 |                 znowu zatrzyma. Wszelako w kilka godzin później sam
3796 II,16 |              klasztorem i zmroziła zapał w obrońcach.~Wojska zaś szwedzkie,
3797 II,16 |              wściekłość zapierała oddech w piersi. Darł włosy w czuprynie,
3798 II,16 |              oddech w piersi. Darł włosy w czuprynie, szaty na sobie
3799 II,16 |                  stój, cierp! a oni lezą w oczy a bluźnią!... Matko
3800 II,16 |              pułkownika Wolfa, stało tuż w pobliżu, nad granicą i ufając
3801 II,16 |                  Popłoch ukazał się znów w wojsku; niektórzy żołnierze
3802 II,16 |               najprędzej. Serca upadły i w szlachcie.~Niektórzy z nich
3803 II,16 |                 jego mówiły co innego, a w końcu rzekł:~- Lecz życie
3804 II,16 |         usłyszeli wyrok śmierci.~Było to w kwaterze Millera w obecności
3805 II,16 |               Było to w kwaterze Millera w obecności sztabu i znamienitych
3806 II,16 |              Wszyscy oni patrzyli pilnie w twarze zakonników, ciekawi,
3807 II,16 |                  prędzej jeden na drugim w takim razie padną, niż się
3808 II,16 |              gdyż to są posłowie, którzy w zaufaniu tu przybyli!~-
3809 II,16 |                 tego czynu rozlegnie się w całym kraju, wzburzy wszystkie
3810 II,16 |        człowiekiem, i sądzę; że nie masz w tym nic przeciwnego dyscyplinie?~
3811 II,16 |        pochodzenia, tak i jemu imponował w najwyższy sposób ów chłodny,
3812 II,16 |               odrzekł książę Heski - ale w takim razie każ wasza dostojność
3813 II,16 |               tysiące Polaków, którzy są w naszym obozie, bo jak tego
3814 II,16 |             istotnie i gruchnął z działa w największą kupę tak skutecznie,
3815 II,16 |                   A wiesz, że za to kula w łeb?~- Wiem, wszystko mi
3816 II,16 |               jedno! Niech mnie!...~- To w takim razie mierz dobrze!~
3817 II,16 |           poruszenie stało się tymczasem w obozie szwedzkim, lecz było
3818 II,16 |         zawieszenie broni, iż Miller sam w duchu przyznawał słuszność
3819 II,16 |              przekonał się, że zakonnicy w ostatnim razie istotnie
3820 II,16 |                 widok, wszyscy brali ich w ramiona i zdumiewali się
3821 II,16 |                bez czci i wiary, służyli w tej chorągwi, a po części
3822 II,16 |                  jeden z tych żołnierzy, w których wskutek hulaszczego
3823 II,16 |                wojnie trzydziestoletniej w całych Niemczech i Polsce.
3824 II,16 |                 tylko żołnierkę, szukali w niej uciech, rozpusty, korzyści
3825 II,16 |             ludzi. Wiek życia przesłużył w różnych broniach i obozach.
3826 II,16 |            wodził pułki na Wołoszczyznę; w Niemczech werbował ochotników
3827 II,16 |            Niemczech werbował ochotników w czasie trzydziestoletniej
3828 II,16 |           rozpusty. Siła krwi, nie tylko w wojnach przelanej, ciężyło
3829 II,16 |                 Sam bowiem nieraz mawiał w zaufanej kompanii po pijanemu: "
3830 II,16 |                 sprawiła, że nie wierzył w sprawiedliwość bożą i karę
3831 II,16 |              inaczej mówiąc: nie wierzył w Boga, wierzył jednak w diabła,
3832 II,16 |           wierzył w Boga, wierzył jednak w diabła, w czarownice, w
3833 II,16 |                 wierzył jednak w diabła, w czarownice, w astrologów
3834 II,16 |                  w diabła, w czarownice, w astrologów i w alchemię.~
3835 II,16 |               czarownice, w astrologów i w alchemię.~Nosił się po polsku,
3836 II,16 |                 szwedzku i rozczapierzał w zadartych do góry końcach.
3837 II,16 |                  dziwne czyniło wrażenie w ustach takiego wcielonego
3838 II,16 |             osobę i jednego z pierwszych w świecie pułkowników jazdy.~
3839 II,16 |               jazdy.~Miller, który, lubo w szerszym zakroju, sam do
3840 II,16 |                   Od tej pory, dotknięty w miłości własnej, Kuklinowski
3841 II,16 |                szkodzić. Wybrał się więc w poselstwie, raz dla samego
3842 II,16 |                  i wnet wpadła mu bardzo w oko nie tylko postawa, ale
3843 II,16 |                Jakże godność, proszę?...~W Kmicicu, który miał gorliwość
3844 II,16 |         litewskich, a teraz wolentariusz w służbie Najświętszej Panny.~-
3845 II,16 |                  wspominano nie tylko tu w Rzeczypospolitej, ale i
3846 II,16 |           słychać z jednego końca świata w drugi... Znałżeś tam waszmość
3847 II,16 |         waszmości) prawdziwych żołnierzy w tej Rzeczypospolitej: ja
3848 II,16 |                 tej Rzeczypospolitej: ja w Koronie, a Kmicic na Litwie...
3849 II,16 |          prędkimi krokami. Wzburzyła się w nim cała dusza, a serce
3850 II,16 |                sobie zakarbuję...~Narada w definitorium trwała długo.
3851 II,16 |             ochotę. Szli więc czas jakiś w milczeniu; tymczasem postanowił
3852 II,16 |        Księżulkowie pójdą na otręby - ja w tym! Kuklinowskiego nie
3853 II,16 |                  to prawda, co mówią, iż w kraju powstają hałasy, że
3854 II,16 |         poczynają Szwedów siec i że chan w pomoc ciągnie. Jeśli tak,
3855 II,16 |                 musi odstąpić.~- Waćpanu w zaufaniu powiem: ochotka
3856 II,16 |                szwedzką juszkę budzi się w kraju, a podobno i w wojsku,
3857 II,16 |                 się w kraju, a podobno i w wojsku, prawda!... O chanie
3858 II,16 |                 za bramę i pogrążyli się w ciemności.~Tu Kuklinowski
3859 II,16 |             przemyślny, a przy tym czuję w tobie żołnierzyka z krwi
3860 II,16 |                  przyjmie cię dobrze, ja w tym, a mnie do serca przypadłeś
3861 II,16 |               wesoła! Żołnierska wolność w tym, by służyć, komu się
3862 II,16 |             Podlasiu poturbował, a teraz w Tykocinie oblega. A my nie
3863 II,16 |                     Kto ma iść? Sam król w Prusach, bo tam sprawa najważniejsza...
3864 II,16 |                   teraz się nie wykręci. W Wielkopolsce wojenka. Wittenberg
3865 II,16 |            wojenka. Wittenberg potrzebny w Krakowie, Duglas z góralami
3866 II,16 |             Pontusik de la Gardie trzyma w łapach, a ciężkie to łapy,
3867 II,16 |               wypada ci inaczej, chociaż w duszy, kto wie, co tam myślisz.
3868 II,16 |                  którzy Szwedom służą, a w sercu źle im życzą.~- Parol
3869 II,16 |                  nachylił się i spojrzał w same oczy zabijaki), jesteś
3870 II,16 |              dosyć, czyli mam ci jeszcze w oczy plunąć?~Kuklinowski
3871 II,16 |              dosyć, czyli chcesz, bym ci w oczy plunął?~Kuklinowski
3872 II,16 |               szablę, następnie trzasnął w policzek, aż się rozległo
3873 II,16 |                policzek, aż się rozległo w ciemności, poprawił z drugiej
3874 II,16 |                  drugiej strony, obrócił w ręku jak frygę i kopnąwszy
3875 II,16 |                 ku bramie.~Działo się to w załamaniu góry, tak iż z
3876 II,16 |         Kuklinowskim?~- Wchodziłem z nim w konfidencję - odparł pan
3877 II,16 |                  wtedy?~- Wtedy dałem mu w pysk, a on się na dół pokocił.~-
3878 II,16 |                 on się na dół pokocił.~- W imię Ojca i Syna, i Ducha!~-
3879 II,17 |            poddania twierdzy Millerowi. "W przeciwnym razie - pisał
3880 II,17 |                wodza i wojska.~Millerowi w głowie z początku nie mogło
3881 II,17 |                co za moc je podtrzymuje, w imię jakich nadziei ci zakonnicy
3882 II,17 |                 głowy spostrzegł jenerał w końcu, o co księdzu Kordeckiemu
3883 II,17 |                nie o skarby nagromadzone w zakonie, nie o bezpieczeństwo
3884 II,17 |              grzesznych, uczynić światło w ciemnościach.~Spostrzegłszy
3885 II,17 |                 spojrzał po raz pierwszy w życiu jak na garść lichego
3886 II,17 |                 Wrzeszczowicza. Powstały w obozie niesnaski i niezgoda
3887 II,17 |               Miller zbyt długo przywykł w całym życiu mierzyć ludzi
3888 II,17 |             myślą, że twierdza podda się w końcu. I biorąc rzeczy po
3889 II,17 |                  cały kraj się uspokoi."~W oczekiwaniu więc na większe
3890 II,17 |              nagle; to dymy układały się w straszne i dziwaczne postacie;
3891 II,17 |            dziwaczne postacie; to prochy w jaszczach zapalały się nagle,
3892 II,17 |                 wręcz wszelkiego udziału w pracach oblężniczych i coraz
3893 II,17 |                  ten zaś odpowiedział mu w oczy wobec wszystkich oficerów: "
3894 II,17 |         Przychodziło stąd do pojedynków, w których Szwedzi, jako mniej
3895 II,17 |              Szwedzi, jako mniej wprawni w szermierkę, najczęściej
3896 II,17 |                  przeciwko pojedynkom, a w końcu zabronił towarzystwu
3897 II,17 |                obozu. Wynikło z tego, że w końcu oba wojska leżały
3898 II,17 |                krakowskiego nie ustępują w niczym tym, którymi rozporządzał
3899 II,17 |               ujrzeli wyraźnie niewiastę w błękitnym płaszczu, osłaniającą
3900 II,17 |                  mgły i dymy ułożyły się w ten sposób; próżno wreszcie
3901 II,17 |          wreszcie groził sądem i karami. W pierwszej chwili nikt nie
3902 II,17 |                  się wnet po tym wypadku w całym wojsku mniemanie,
3903 II,17 |                   że nikt z tych, którzy w oblężeniu brali udział,
3904 II,17 |                cienko przędą i licho ich w oczach bierze.~Zdumieli
3905 II,17 |                Co tu gadać! Biją Szwedów w Wielkopolsce i na Mazurach,
3906 II,17 |                   zalegają drogi i pasy. W kilku już miejscach srogiego
3907 II,17 |                 chłopi, mój dobry panie, w kupy się zbierają, a jak
3908 II,17 |               Bóg da zdrowie i panowanie w najdłuższe lata, idzie z
3909 II,17 |              idzie z pomocą i już wszedł w granicę Rzeczypospolitej,
3910 II,17 |                  sieczkę rozniósł i wali w sto tysięcy ordy pod Lwów,
3911 II,17 |        porozumiewają i z chanem. Szwedzi w strachu, ogień w całym kraju,
3912 II,17 |                 Szwedzi w strachu, ogień w całym kraju, wojna w całym
3913 II,17 |               ogień w całym kraju, wojna w całym kraju... kto żyw,
3914 II,17 |                  całym kraju... kto żyw, w pole wychodzi!~Co działo
3915 II,17 |                  wychodzi!~Co działo się w sercach zakonników i szlachty,
3916 II,17 |                nie wiecie, co się dzieje w całym kraju, jaki powstał
3917 II,17 |           ramiona.~Śladkowski rzucił się w nie i długo obejmowali się
3918 II,17 |           przykładem poczęli padać sobie w ramiona a ściskać się i
3919 II,17 |                  Dalsze słowa uwięzły mu w ustach; umęczenie, dawne
3920 II,17 |                nadzieja ratunku wezbrały w nim jak fala ogromna; więc
3921 II,17 |                  całą noc leżący krzyżem w kaplicy. Były obawy w klasztorze,
3922 II,17 |            krzyżem w kaplicy. Były obawy w klasztorze, ażeby znużenie
3923 II,17 |                 Antoniego Paszkowskiego, w którym tenże, opisując straszliwe
3924 II,17 |             razem wzięte podniosło ducha w oblężonych do tego stopnia,
3925 II,17 |                 go strzegą i zasłaniają.~W dniu owym znów on przyszedł
3926 II,17 |               oblężeńcy dufając, że jako w dzień Niepokalanego Poczęcia
3927 II,17 |               kształt ptaka, uderzyła go w same piersi i rozerwała
3928 II,17 |                    atoli tamci pierzchli w popłochu aż do przykopów.~
3929 II,17 |                  Konstancja, mieszkająca w szczelinie skały, chodziła,
3930 II,17 |              całej pochyłości, zbierając w podołek pociski i przegrażając
3931 II,17 |                 i pewnie piechotę trzyma w pogotowiu. Dawano więc tylko
3932 II,17 |                  Dawano więc tylko ognia w stronę północną i południową,
3933 II,17 |        największy gwar dochodził. Skutku w ciemności nie można było
3934 II,17 |                 dala do roju żółtych ós.~W kościele nie skończyło się
3935 II,17 |          odrywały blanki murów, uderzały w ściany, jedne grzęzły w
3936 II,17 |                  w ściany, jedne grzęzły w nich, drugie wybijały dziury
3937 II,17 |                ustawicznych wstrząśnień; w niektórych ołtarzach świece
3938 II,17 |                 lichtarzy.~Woda wylewana w niezmiernych ilościach na
3939 II,17 |                 i kule ogniste utworzyła w połączeniu się z dymem i
3940 II,17 |                widać. Poczęły się szkody w budynkach i na murach. Okrzyk "
3941 II,17 |                samo imię noszących, lecz w ogóle obrona godna była
3942 II,17 |                  z nieustraszonym sercem w dymie, ogniu, wśród ulewy
3943 II,17 |                 kół, przetaczając działa w miejsca najbardziej zagrożone,
3944 II,17 |               drudzy spychali do wyłomów w murach kamienie, drzewo,
3945 II,17 |               Tylko suplikacje, śpiewane w kościele, górowały nawet
3946 II,17 |                 za każdym razem szybko i w nieładzie pod własne baterie.
3947 II,17 |             rozmaite szczątki pokruszone w topieli, tak każda z tych
3948 II,17 |             kazał strzelać do baszt, ale w długość murów, gdzie opór
3949 II,17 |           gdzieniegdzie znaczne szczerby w murach, nie dość jednak
3950 II,17 |              kula klasztorna ugodziła go w same piersi; lecz ponieważ
3951 II,17 |                 upadł na otwarty jaszcz, w części jeszcze napełniony
3952 II,17 |                Tymczasem oglądano szkody w klasztorze. Były znaczne.
3953 II,17 |               runie.~Wyłomu, jaki by się w takim razie uczynił, nie
3954 II,17 |             spustoszenia, którym nie był w stanie zapobiec.~Tymczasem
3955 II,17 |               stanie zapobiec.~Tymczasem w poniedziałek poczęto znów
3956 II,17 |                 tak już był popękany, że w nocy poczęto przygotowania
3957 II,17 |            twierdzy, kazał Miller rzucić w ciemności cały szereg małych
3958 II,17 |                 gruzy walą się i walą.~- W Bogu nadzieja i w Najświętszej
3959 II,17 |                walą.~- W Bogu nadzieja i w Najświętszej Pannie.~- Tak
3960 II,17 |                 zaczerniała jakaś postać w tumanie i Babinicz pojawił
3961 II,17 |             zasiedli przy sosnowym stole w ubogiej celi przeorskiej.
3962 II,17 |               Czarniecki pilnie patrzyli w młodą twarz Babinicza; on
3963 II,17 |                  Najlepiej, żeby poszedł w przebraniu. Tu kolety podobne
3964 II,17 |                  puszkę z prochem działu w pysk włożyć, z nitką prochową
3965 II,17 |                 Małoż to prochu co dzień w nie tkają, a nie pęka?~Kmicic
3966 II,17 |                  się i pocałował księdza w rękaw habita.~- Ojcze kochany,
3967 II,17 |                   Ojcze kochany, wielkie w was serce, bohaterskie i
3968 II,17 |                rzecz, gdy prochy buchają w tyle armaty, bo wtedy wyrzucają
3969 II,17 |              pana Czarnieckiego. Toż gdy w rusznicy śniegiem się rura
3970 II,17 |              jakobym klepką i wańczosami w Gdańsku handlował. To siła
3971 II,17 |              fortuna juvat!~- Bywało się w gorszych opałach - rzekł
3972 II,17 |                   dla próżnej sławy lazł w hazard, a teraz na cześć
3973 II,17 |                 boska pójdą z tobą... ~- W takiej kompanii pójdę śmiele
3974 II,17 |                przebiorę się po szwedzku w kolet i koliste buty, prochy
3975 II,17 |            poszedł czynić przygotowania.~W godzinę, dwie później, wśród
3976 II,17 |                  kolubrynie tę dryjakiew w gębę włożę i sznureczek
3977 II,17 |                  wymawiać, i uderzył się w gębę.~- A czymże sznureczek
3978 II,17 |                spytał ksiądz Kordecki.~- W tym jest całe periculum
3979 II,17 |             chciwie, ale za mną mogą się w pogoń puścić, a ja prosto
3980 II,17 |             sznurku zobaczę, muszę zaraz w bok pyżgać, co siły w nogach,
3981 II,17 |              zaraz w bok pyżgać, co siły w nogach, i ubiegłszy z pół
3982 II,17 |                rzewliwość nie ima, która w podobnej okazji powinna
3983 II,17 |             oblężeńcy, że przetoczono je w inne miejsce. Odebrali podobno
3984 II,17 |                 mogli tymczasem naprawić w dawnym miejscu mur, silnie
3985 II,17 |               kolubryny, przykrzył sobie w fortecy. Co dzień też z
3986 II,17 |                 rzucał chciwe spojrzenia w stronę działa, potem niebo
3987 II,17 |                 wykol. Pan Andrzej wpadł w taki humor, jakby go kto
3988 II,17 |                się przy panu Czarnieckim w swoim rajtarskim stroju
3989 II,17 |                  napić... Co za fantazja w tym człeku! Albo on nałoży
3990 II,17 |               drugiego kawalera nie masz w Rzeczypospolitej...~- Tak
3991 II,17 |             poczęło mu bić jak młotem, a w piersiach tchu mu nie stało.~
3992 II,17 |                 odetchnął głęboko.~Nagle w dalekości buchnął olbrzymi
3993 II,17 |              poruszających się bezładnie w rozmaite strony, zagrały
3994 II,17 |                 murów dolatywały krzyki, w których brzmiała trwoga
3995 II,18 |           chrzęściły wyraźnie po śniegu. W miarę też jak oddalał się
3996 II,18 |                takiej ciemności wyminąć.~W duszy było mu wesoło.~Kmicic
3997 II,18 |            zgrzytał, jak będzie poglądał w niemocy na owe mury, i chwilami
3998 II,18 |                 do cudzego ogrodu szkodę w jabłkach czynić. Przypomniały
3999 II,18 |             trzydziestotysięcznego obozu w dwieście takich jak sam
4000 II,18 |                Oleńkę. Miłość ozwała się w nim z niezmierną siłą...