Tom, Rozdzial

  1  I,6  |           krokami ku Żmudzi. Potężny Radziwiłł birżański, który sam jeden
  2  I,6  |             i sławę zyskiwał. Janusz Radziwiłł, wojownik wsławiony, którego
  3  I,6  |             sobą po drodze.~Wreszcie Radziwiłł stanął na Żmudzi. Wraz z
  4  I,8  |              Mości pokładamy.~Janusz Radziwiłł,~książę na Birżach i Dubinkach,~
  5  I,8  |            ale ich mało, i sam tylko Radziwiłł mógłby ich jedną ręką przydusić.~-
  6  I,10 |              pachnie" - pisał Janusz Radziwiłł.~- Gdyby nawała nie groziła
  7  I,12 |             waszmość słuszność! Nasz Radziwiłł do takich rzeczy niezdolny.
  8  I,12 |             cię w Kiejdanach.~Janusz Radziwiłł,~książę na Birżach i Dubinkach,~
  9  I,12 |          spotkaniu wiktoria nastąpi. Radziwiłł wielki wojownik, ale nie
 10  I,12 |             tak dobrze panować jak i Radziwiłł.~- Mości panie! - odpowiedział
 11  I,12 |          Możesz waszmość być pewien. Radziwiłł to nie Opaliński.~- Toż
 12  I,12 |              łokcie czerwone, bo jak Radziwiłł raz ruszy w pole, to nie
 13  I,12 |           siedział przed nimi Janusz Radziwiłł, książę na Birżach i Dubinkach,
 14  I,12 |       powiedz panu Skrzetuskiemu, że Radziwiłł nie zapomina swych przyjaciół
 15  I,12 |            podunderujemy. Niech żyje Radziwiłł!~- Niech żyje! - powtórzyła
 16  I,13 |             ani z wodzem prawdziwym. Radziwiłł był pierwszym wojownikiem
 17  I,13 |  niespokojnie rycerz.~- Nic, nic!...~Radziwiłł wstał, ruszył spiesznym
 18  I,13 |          wszystko - odparł spokojnie Radziwiłł.~- A teraz pójdźmy do sali.~
 19  I,13 |              głosów ludzkich. Książę Radziwiłł zatrzymał się i słuchał.~-
 20  I,13 |             szwedzkich stronników...~Radziwiłł drgnął i wstrzymał się nagle.~-
 21  I,13 |             rycerskich:~- Niech żyje Radziwiłł! Niech żyje! Niech nam hetmani!
 22  I,13 |             i sam hetman wielki, sam Radziwiłł, kładł mu rękę poufale na
 23  I,13 |           tego! Zmiłuj się nad nami!~Radziwiłł podniósł swoją potężną głowę
 24  I,14 |       wszystkich sił kraju, a książę Radziwiłł ujrzy się bez wojska, bez
 25  I,14 |     potężnych do spółki przypuszczą. Radziwiłł rzucający Litwę pod szwedzkie
 26  I,14 |              nogi będzie pożądany... Radziwiłł wzywający pomocy przeciw
 27  I,14 |            srebrne światło księżyca. Radziwiłł wpatrzył się w te blaski
 28  I,14 |            polecam.~Michał Kazimierz Radziwiłł,~Książę na Nieświeżu i Ołyce,~
 29  I,14 |          zawołał podniesionym głosem Radziwiłł - czynię cię na moim miejscu
 30  I,14 |           ściśniętymi zębami Kmicic.~Radziwiłł potrząsnął głową:~- Nie
 31  I,14 |                 korony! - zakrzyknął Radziwiłł.~- Jezus Maria!...~Nastała
 32  I,14 |        siebie!~- Potem - mówił dalej Radziwiłł, jakby idąc za dalszym biegiem
 33  I,14 |              ojcze ojczyzny! zbawco!~Radziwiłł złożył mu obie ręce na głowie
 34  I,15 |               Opaliński, Grudziński, Radziwiłł. Nie może być inaczej -
 35  I,16 |              waszej książęcej mości!~Radziwiłł wsparł dłonie na kolanach
 36  I,16 |            to nie może być? - spytał Radziwiłł marszcząc brwi.~- Błagam
 37  I,16 |         służyć, bo inaczej zwariuję!~Radziwiłł nie odrzekł nic. Kmicic
 38  I,16 |             sposób.~- Wstań! - rzekł Radziwiłł.~Pan Andrzej wstał.~- Umiesz
 39  I,16 |           choćby jutro, dziś, zaraz!~Radziwiłł zagryzł wąsy.~- Zapisałem
 40  I,17 |        wszystkie pułki, które książę Radziwiłł miał pod ręką, można było
 41  I,17 |           ten zdrajca nie ośmieli.~- Radziwiłł by się nie miał na co ośmielić! -
 42  I,17 |         kocha. Nie chciał, taki syn, Radziwiłł, z dwoma potentatami zadzierać,
 43  I,17 |            Stankiewicz.~- Pewnie tam Radziwiłł upewniał Szwedów, że całą
 44  I,18 |         Kiejdany od Birżów daleko, a Radziwiłł od Pontusa jeszcze dalej.
 45  I,19 |     zapanował najstraszliwszy chaos. Radziwiłł, zawiedziony w rachubie
 46  I,19 |           winy swojej nie zatrzesz."~Radziwiłł wysłał natychmiast gońców
 47  I,19 |            zuchwałego pułkownika. Bo Radziwiłł nie wątpił, iż odwagi nie
 48  I,19 |         Pontusem... nigdy! - odrzekł Radziwiłł, któremu fala krwi napłynęła
 49  I,20 |             żeby na jego miejscu był Radziwiłł albo Opaliński!... och,
 50  I,20 |             Za blisko tu Kiejdany, a Radziwiłł musiał tam już wrócić.~-
 51  I,20 |             bowiem ów list, w którym Radziwiłł wymawiał gorzko Kmicicowi,
 52  I,20 |             co jest: ojczyzna tonie. Radziwiłł jej rękę wyciąga, a wy mieczami
 53  I,20 |             no, panie kawalerze, czy Radziwiłł przyrzekł ci, że nas oszczędzi,
 54  I,21 |         Billewicz na czele jazdy sam Radziwiłł, który Kmicicowi na odsiecz
 55  I,21 |              na tym burza skończyła. Radziwiłł zaś, chociaż pana miecznika
 56  I,21 |          wojewodzie witebskiemu mógł Radziwiłł wezwać wojska szwedzkie,
 57  I,21 |           wodzowi...~- Milcz - rzekł Radziwiłł.~- Nie zmilczę, bom tam
 58  I,21 |              list: "Patrz, jaki twój Radziwiłł!" - a jam musiał gębę stulić
 59  I,21 |      Szkiłłądź, i wezwał do księcia.~Radziwiłł czuł się już lepiej i oddychał
 60  I,21 |               odpowiedział z goryczą Radziwiłł. - Wielka ichmościów łaska!...
 61  I,21 |                 rzekł ponuro Kmicic.~Radziwiłł począł oddychać z wysileniem.~-
 62  I,21 |            umilkł.~- Nic to! - rzekł Radziwiłł - ciężko, straszno, ale
 63  I,22 |              żyje wojewoda wileński!~Radziwiłł rzucił nagle oczyma po zebranym
 64  I,22 |         Kazimierz, bo to nasza krew!~Radziwiłł łowił chciwym uchem te głosy,
 65  I,22 |            od Kiejdan obszerniejsze.~Radziwiłł uśmiechnął się z przymusem
 66  I,22 |              wielki książę litewski!~Radziwiłł poczerwieniał cały jak panna,
 67  I,22 |         która mieniła się jak tęcza.~Radziwiłł pohamował jednak straszny
 68  I,22 |           coraz większego niepokoju. Radziwiłł z trudnością również pokrywał
 69  I,22 |             toczył walkę wewnętrzną. Radziwiłł zadrżał na myśl, że w tym
 70  I,22 |           innym... Niech żyje Janusz Radziwiłł, wojewoda nasz, hetman i
 71  I,23 |            dusza do tego się śmieje!~Radziwiłł wpatrzył się surowo w młodzieńca.~-
 72  I,23 |        respons taki - rzekł dobitnie Radziwiłł - jeśli rzeczy tak się obrócą,
 73  I,23 |             zawołać? - pytał Kmicic.~Radziwiłł począł kiwać ręką.~- Nie
 74  I,23 |             skłonił się i wyszedł, a Radziwiłł począł oddychać głęboko.
 75  I,23 |             mość z wojskami ciągnie.~Radziwiłł drgnął, lecz w mgnieniu
 76  I,25 |     przechodził, a w razie gdyby sam Radziwiłł w spółce ze Szwedami na
 77  I,25 |       zaczynał go kochać. Dotychczas Radziwiłł porywał go, jak potężny
 78  I,25 |              dlaczego to Waza, a nie Radziwiłł ma panować?... Nic to jeszcze
 79  I,26 |           będzie można. Ot, co jest! Radziwiłł ma dwór, wojsko, działa,
 80  I,26 |           troszczysz, wielka persona Radziwiłł!... A przecie mi tylko cyngla
 81 II,1  |       przeciw ojczyźnie, ja na nich; Radziwiłł przeciw królowi - ja na
 82 II,4  |           żeby się kupy trzymali, że Radziwiłł, niech jeno się jazdy od
 83 II,5  |          mogą się wyżywić.~- A jeśli Radziwiłł istotnie nadejdzie? - pytał
 84 II,5  |             pan Wołodyjowski - jakże Radziwiłł ma tu przyjść, kiedy mu
 85 II,5  |           Poznali się już na tym, że Radziwiłł wszędy umyślnie Szwedów
 86 II,5  |               Chciałeś wiedzieć, jak Radziwiłł przyjdzie do nas, ot, masz
 87 II,6  |             wówczas niech przychodzi Radziwiłł ze Szwedami czy z diabłami.
 88 II,6  |           Zbaraż! Zadławi się dobrze Radziwiłł, zadławią się i Szwedzi,
 89 II,6  |           się z praktyk nie wygadać. Radziwiłł brzezinowy sok pija, a po
 90 II,6  |             porządkiem.~- Byle tylko Radziwiłł zaraz nie nadszedł - wtrącił
 91 II,6  |          odmienne; raz donoszono, że Radziwiłł już idzie przez Prusy elektorskie,
 92 II,6  |         którzy twierdzili, że to nie Radziwiłł, jeno Sapieha poraził Chowańskiego
 93 II,6  |           wyprawy czynić. Niech jeno Radziwiłł nadciągnie, tedy się w wielkiej
 94 II,6  |         gruchnęło nagle po obozie:~- Radziwiłł idzie!~Wieść ta jakby iskra
 95 II,6  |  przelatywały najrozmaitsze wieści: "Radziwiłł zniósł ze szczętem Wołodyjowskiego
 96 II,6  |              gdy go doszedł okrzyk: "Radziwiłł idzie!" - zmieszał się bardzo,
 97 II,6  |           liczniejsze głosy wołały: "Radziwiłł! Radziwiłł!" Pan Zagłoba
 98 II,6  |            głosy wołały: "Radziwiłł! Radziwiłł!" Pan Zagłoba przestał wątpić.
 99 II,6  |         stało? - pytał Skrzetuski.~- Radziwiłł idzie! Na twoją głowę wszystko
100 II,6  |           prowadź!~- To nie może być Radziwiłł - rzekł Skrzetuski. - Skądże
101 II,6  |             Właśnie to dowód, że nie Radziwiłł idzie. Poznali kto, przyłączyli
102 II,6  |              mi nie tracić! Jeśli to Radziwiłł, to ja mu drogę na powrót
103 II,6  |            litewski, że Sapieha, nie Radziwiłł...~Lecz panu Sapieże pilno
104 II,6  |      niedbałością i rzekł:~- Idzie i Radziwiłł. We dwóch dniach już tu
105 II,6  |          Panie bracie! aby was tylko Radziwiłł nie posądził, że ze strachu
106 II,6  |              w kupę i mógł nas zjeść Radziwiłł, gdyby był nadszedł, jednego
107 II,7  |                           ROZDZIAŁ 7~Radziwiłł dawno by był uderzył na
108 II,7  |          kolei losów tak wypadło, że Radziwiłł znalazł się zależnym od
109 II,7  |       zależności i własnej przewagi.~Radziwiłł zaś nie potrzebował posiłków
110 II,7  |              bronić drogi; gdyby zaś Radziwiłł szedł z wojskami szwedzkimi
111 II,7  |             wyzwanie Karola Gustawa. Radziwiłł w duszy chciał tego, dlatego
112 II,7  |             pościele, tak się wyśpi.~Radziwiłł wybuchnął gniewem i do wieży
113 II,7  |       właśnie w tej łatwości widział Radziwiłł niebezpieczeństwo dla siebie,
114 II,7  |         kilku tysięcy ludzi - myślał Radziwiłł - póty jeszcze będą się
115 II,8  |             uderzę na Sapiehę.~- Toś Radziwiłł! - rzekł Bogusław.~I podali
116 II,9  |              na Litwę wracać, bo tam Radziwiłł włada, na nic zostawać,
117 II,11 |           szwedzkich i Chowańskiego. Radziwiłł rozpoczął wojnę na Podlasiu;
118 II,11 |             szwedzkie!" - a Bogusław Radziwiłł śmiał się i wtórował Wrzeszczowiczowi.
119 II,16 |      szwedzki woli, żeby się zjedli. Radziwiłł nigdy nie był pewny, o sobie
120 II,16 |            łapy, znam go!~- Także to Radziwiłł upadł, on, który potęgą
121 II,20 |          Rzeczypospolitej, że jeżeli Radziwiłł zatriumfował z początku
122 II,25 |      wyraźnie jej pożądać nie śmiał. Radziwiłł był jednym z takich mężów,
123 II,25 |        wynieść nie śmiał, nie umiał; Radziwiłł zmarł winniejszym, Lubomirski
124 II,26 |     Poprowadziłem ją do Kiejdan. Tam Radziwiłł jak syna mnie przyjął, pokrewieństwo
125 II,26 |       nienawiści powstało. Tymczasem Radziwiłł zawołał mnie przed siebie
126 II,26 |        uczynek, bo inaczej byłby ich Radziwiłł chorągiew po chorągwi wygniótł,
127 II,27 |              krajczy litewski Michał Radziwiłł, pan możny, a niesławę,
128 II,27 |             to pilniejsza sprawa niż Radziwiłł, gdyż jego i beze mnie mogą
129 II,28 |            to tylko powiem, że gdyby Radziwiłł mnie w swoją moc dostał,
130 II,28 |        Śmiele też to mówię, że gdyby Radziwiłł mnie posłuchał, gdym go
131 II,28 |            myślisz, że tam nie tylko Radziwiłł, ale i Billewiczówna siedzi.
132 II,28 | nieposłuszeństwa przywodzić. Siła by Radziwiłł zapłacił za takową radę,
133 II,29 |             i strach powiedzieć! on, Radziwiłł, w ostatnich chwilach swego
134 II,29 |        książę, i jako hetman, i jako Radziwiłł. Nie mógł pojąć, co to jest.
135 II,29 |             o oblężeniu Częstochowy, Radziwiłł, kalwin, zląkł się i przestrach
136 II,29 |          rozpaczy, postanowił książę Radziwiłł uczynić krok, na który srodze
137 II,29 |           słowa zamarły mu w ustach, Radziwiłł siedział na sofie z oczyma
138 II,32 |           chwili westchnął.~- Mógłby Radziwiłł być najpiękniejszą perłą
139 II,32 |         Niezbadane wyroki boskie!... Radziwiłł i Opaliński... prawie w
140 II,33 |         Prawda, że za moją przyczyną Radziwiłł pogrążon, ale i za jego.
141 II,39 |            krajczy, Michał Kazimierz Radziwiłł, pan potężny, z linii nieświeskiej,
142 II,39 |              zaważyć, jako to, że tu Radziwiłł stawał przeciw Radziwiłłowi;
143 II,40 |             dowód, że książę krajczy Radziwiłł jest w moim obozie... Mów
144 III,9 |              hetman litewski, Michał Radziwiłł, krajczy koronny, pan Witowski,
145 III,11|            się Kmicic. - Bo i Janusz Radziwiłł miał ten zwyczaj, że je
146 III,15|       Wyłączon został jeden Bogusław Radziwiłł, na co Wittenberg zgodził
147 III,17|        Billewiczówny nastawać... Tyś Radziwiłł! Nic to! nie masz hetmanów
148 III,17|          usłucham, boś teraz właśnie Radziwiłł, a nie kalwiński wikary.
149 III,18|         titulis: Ja, Bogusław książę Radziwiłł, koniuszy Wielkiego Księstwa
150 III,24|             polskich, Radziejowski i Radziwiłł. Było z nimi dwa tysiące
151 III,25|             polskich, Radziejowski i Radziwiłł. Było z nimi dwa tysiące
152 III,26|              z nim i Radziejowski, i Radziwiłł.~Kmicic dowiedział się o
153 III,27|           Tymczasem Waldek, Bogusław Radziwiłł i Izrael pchnęli wszystką
154 III,27|         głównego wiru, gdy oto drugi Radziwiłł, książę Michał Kazimierz,
155 III,27|           dziś rano: książę Bogusław Radziwiłł. Daruję wam go, a wy go
156 III,27|              przy nim książę krajczy Radziwiłł, Wojniłłowicz, Wołodyjowski,
157 III,30|           jak w swoim czasie migotał Radziwiłł, jeno wdzięczna ojczyzna