Tom, Rozdzial

4001 III,9 |                      nie rozumiem, ale zjeść, to bym też co zjadł.~- Zjedz
4002 III,9 |                       panie Michale? Czemuśmy to stanęli?~- Warkę widać -
4003 III,9 |                       spuści jakowego języka.~To rzekłszy pan Michał wprowadził
4004 III,9 |                      i wyspać-rzekł Zagłoba - to mu podziękuję za służbę
4005 III,9 |                  Sapia. U Sapia, kiedy bitwa, to bitwa, ale kiedy fryszt,
4006 III,9 |                      bitwa, ale kiedy fryszt, to i uczta. Żebyś miał cztery
4007 III,9 |                    dałbyś funkcję przystojną. To mi wódz! I prawdę rzekłszy,
4008 III,9 |                  ciemno, nie mogli poznać, co to za wojsko, nie alarmowali
4009 III,9 |                    pytki. Sam będę indagował!~To rzekłszy kasztelan zwrócił
4010 III,9 |                      na nieprzyjaciela.~- Jak to? - rzekł Zagłoba.~- Cicho
4011 III,9 |                 dowiedział, że wprawdzie jest to nowo zaciężna armia, ale
4012 III,9 |                      pod Sandomierzem.~Ledwie to usłyszał kasztelan, gdy
4013 III,9 |                     ale margrabia mniemał, iż to są rozmaite partie, które
4014 III,9 |                     wiedział w pień, dlaczego to czynią.~Nagle Czarniecki
4015 III,9 |                      nowe zabrzmiały wrzaski: to Wąsowicz przeszedł most
4016 III,9 |                     który oddział nadciągnął, to wiwatował bez końca, on
4017 III,9 |                 zwieszoną na temblaku i coraz to odpowiadał wiwatującym: ~-
4018 III,9 |                       na miły Bóg!...~Słysząc to pan Czarniecki i widząc
4019 III,9 |                   ryby w brzuchu wylęgną, ale to lepsze od wody.~- A przebierz
4020 III,9 |              Czarniecki.~- Jeśli tu nie leży. to uszedł w lasy, ale jeśli
4021 III,9 |                       lasy, ale jeśli uszedł, to go chłopi zabiją!~Pan Wołodyjowski
4022 III,9 |                   Warszawy. Nie uchroniło ich to później przed niewolą, na
4023 III,9 |                     Warce z pobojowiska. Była to może najweselsza noc w jego
4024 III,9 |                Czarniecki, jak potężny skutek to zwycięstwo w całej Rzeczypospolitej
4025 III,9 |                    attinet jadła i spoczynku, to się wszystkim przynależy.~
4026 III,9 |                      wszystkim przynależy.~Na to Zagłoba, ale już półgłosem:~-
4027 III,10|                litewskiego konfuzją.~- Być li to może? - zakrzyknął chwytając
4028 III,10|                    stanęli jak wryci.~- Jakże to było? Powiadaj waćpan, na
4029 III,10|                     Nadjedzie pan Czarniecki, to wszystko ab ovo opowiem.
4030 III,10|                    saku. Przewidywałem, że na to przyjdzie. Jakże to? zapomnieliście,
4031 III,10|                     że na to przyjdzie. Jakże to? zapomnieliście, iżem to
4032 III,10|                      to? zapomnieliście, iżem to prorokował? Niech Kowalski
4033 III,10|                   Zagłoba.~- Chwała Bogu i za to, że wojska w całości! -
4034 III,10|                      z nim przegrać. A wyście to, koroniarze, nie podrwili
4035 III,10|                  samego zostawili?~- A cóż my to na tańce pod Warkę poszli? -
4036 III,10|                 komput mu nie poradzi.~- Może to być - rzekł Wołodyjowski -
4037 III,10|                       co wodzowie uradzili, w to nam nie wchodzić. Nie bez
4038 III,10|                Skrzetuskiego:~- Chce go, jako to mówią, z mańki zażyć.~Lecz
4039 III,10|                       wojsko nie rozproszone, to mu się zbierać nie trzeba.
4040 III,10|                       poległymi nie było, ale to zwykła rzecz i komput na
4041 III,10|                    rzekł Charłamp. - Kiedyśmy to ostali sami, postrzegł się
4042 III,10|                      Janowa nazjeżdżało... że to pan wojewoda lubi płeć białogłowską.~-
4043 III,10|                          przerwał Zagłoba.~Na to pan Czarniecki:~- Może prędzej
4044 III,10|                      daje znać, a wojewoda na to: "Symulują tylko, że chcą
4045 III,10|                  brzegu, że szum okrutny. Nic to! Wojewoda pazia w ucho: "
4046 III,10|                      ognia, a co kula padnie, to jak ceber! Jedna taka na
4047 III,10|                  zdumiony, na koniec rzekł:~- To wasza dostojność miała już
4048 III,10|                     byli najbliżej, ale kiedy to pluną do nich z armat -
4049 III,10|                       było gotowych chorągwi, to poszły, ale nie sprawiły
4050 III,10|                       za nim do Prus.~- Dawno to mówię! - rzekł Zagłoba.~
4051 III,10|                     wrócił z gąsiorem. Widząc to Wołodyjowski pochylił się
4052 III,10|                      kasztelanowi.~- Łaska by to była dla prostaka żołnierza
4053 III,10|                   pożegnać przyjdzie.~- Jakże to? - zawołał zdumiony Wołodyjowski.~-
4054 III,10|                     pokazać... Ba, ba, tak mi to miłe, jakoby mi pan hetman
4055 III,11|                      masz, stary francie? Cóż to tak nosem kręcisz, jakbyś
4056 III,11|                    wojsku bigos czuć!~- Czemu to bigos? - powiadaj!...~-
4057 III,11|             Sapieżyńskiej wiktorii głosić!~Na to posmutniał hetman i odrzekł:~-
4058 III,11|                    mnie spostponowali, i wiem to, że jeszcze wiele się przeciw
4059 III,11|                     hetmana i odrzekł:~- Taki to już u nas obyczaj, aby winę
4060 III,11|                    boska, nie ludzka moc! Nic to! (powiada) każdemu zdarzy
4061 III,11|                      w ojczyźnie mieli, byłby to kraj Arystydesów."~- Dla
4062 III,11|                przeciw niemu nie powiem, jeno to, żem za stary na taką służbę,
4063 III,11|           Rzeczypospolitej przykładem świecą. To się z panem Czarnieckim
4064 III,11|                      Lublina nieco zabawię.~- To Lublin znów Szwedzi obsadzili?~-
4065 III,11|                      gładkiej rzęsiste. Kiedy to która chleb krając bochenek
4066 III,11|                  krając bochenek o się oprze, to nawet na nieczułym bochenku
4067 III,11|                 niezmiernie, bo mu chodziło o to, ażeby jakowąś przewagą
4068 III,11|                    Pan Michał też wiedząc, że to na Bogusławową szyję nauka,
4069 III,11|                  promowałem, a gdym wchodził, to senatores w pas mi się kłaniali,
4070 III,11|                       I pomyśleć, że wszystko to ci psiajuchowie mają w ręku!~-
4071 III,11|               porównaniu do tego!~- A owo, co to za druga wieża w pobliżu
4072 III,11|                   wieża w pobliżu na prawo?~- To Święty Jan. Jest z zamku
4073 III,11|                     do niego krużganek. W tym to kościele objawienie miałem,
4074 III,11|                      kościół, zaraz tam obok, to jest collegium Jesuitarum;
4075 III,11|              Jesuitarum; trzecia wieża opodal to curia, owa czwarta w prawo,
4076 III,11|              marszałkowska, a ów zielony dach to Dominikanie; wszystkiego
4077 III,11|                   Bernardynami?~- Tak jest.~- To pallatium Radziejowskianum,
4078 III,11|                    zaraza na niego, bo w tych to murach zaczęło się nieszczęście
4079 III,11|                     Rzeczypospolitej.~- Jakże to? - spytało kilka głosów.~-
4080 III,11|                     co o tym ludzie mówili, a to pewno, że i sam podkanclerzy
4081 III,11|                widziałem, jeno z relacji, ale to wiem, że ona nie do króla,
4082 III,11|                       gdy raz się rozochocił, to już na wszystko pozwalał,
4083 III,11|                    ciasnoty. Przymawiał mu za to rankami mocno pan Zagłoba,
4084 III,11|                     przed przynuką, bo zawsze to obserwowałem, żeby gospodarzowi
4085 III,11|                       dobrze smarować, bo sam to rozumiem, że swawola bez
4086 III,11|                   muszę mu już dotrzymywać, a to z obawy, aby w gorsze jakie
4087 III,11|                   zawsze okazji rozgłosił, iż to na cześć królewską owa uczta
4088 III,11|                   towarzyszami.~- Okrutnie mi to nie na rękę! - rzekł. -
4089 III,11|                 koniecznie dowiedzieć się, co to za żołnierze, a teraz na
4090 III,11|                  odparł ordynansowy.~- Rozkaz to rozkaz! - rzekł Zagłoba -
4091 III,11|                       nadciągnie, skończy się to - odpowiedział Wołodyjowski -
4092 III,11|                     Jan Skrzetuski. - Czy wam to niedziwno, że tak przezorny
4093 III,11|                      wieczór się uczyni, inny to zaraz człowiek i z wielkiego
4094 III,11|                dziwnie składało, że co uczta, to się albo nieszczęście jakoweś
4095 III,11|                 indziej, jeno w czasie uczty. To mówię wam, że w końcu do
4096 III,11|                    tylko do stołów nakrywali, to aż skóra na nas cierpła.~-
4097 III,11|                    rzekł Charłamp. - Ale było to i z tego, że książę hetman
4098 III,11|                       Jeśli on kiedy zdradzi, to ja tyle wart, co wichtarze
4099 III,11|                      tym i nie ma mowy! Zacny to pan jako chleb bez zakalca! -
4100 III,11|                      A co wieczorem zaniedba, to w dzień naprawi - dodał
4101 III,11|                   naprawi - dodał Charłamp.~- To już wreszcie chodźmy - rzekł
4102 III,11|                    Kiedy mnie kiprem zowiesz, to ci dam takiego wina, które
4103 III,11|                     Niektórzy z gości słysząc to zlękli się, lecz pan Zagłoba,
4104 III,11|                      na świadków obecnych, co to go od tego szlachcica spotyka.~
4105 III,11|                przepijał raz po raz do gości, to wznosił toasty na cześć
4106 III,11|                      nawet szczękanie żelaza. To czeladź poczęła się bić
4107 III,11|               ucztujący w izbie umilkli.~- Co to jest? - spytał któryś z
4108 III,11|                       zaniepokojony hetman.~- To nie zwykłe okrzyki!~Nagle
4109 III,11|               Niektórzy poczęli już wołać, że to król szwedzki z całą armią
4110 III,11|                dobywają ostatnich sił i coraz to ten tego, to tamten owego
4111 III,11|                      sił i coraz to ten tego, to tamten owego przechyli;
4112 III,11|                       poddają.~Nie zważali na to wolentarze ni Tatarzy i
4113 III,11|                właściwą sobie wprawą uczynili to w mgnieniu oka, po czym
4114 III,11|               zakrzyknął Kmicic.~Hassling był to Szkot, niegdyś oficer rajtarii
4115 III,12|                  zdarzyła się jakowaś ochota, to właśnie w czasie niej rozwijano
4116 III,12|                  podjazd ruszył. Nie rzekł na to nic, zęby tylko zacisnął,
4117 III,12|                      zeznaniach powiadał; ale to tyczyło spraw publicznych,
4118 III,12|                  myślą tu na odsiecz przyjść. To się spotkamy, jako Bóg na
4119 III,12|                        żeby tam sam król był, to by dał pole, bo pod jego
4120 III,12|                   lepiej się bije dufając, że to wojownik wielki, ale Duglas
4121 III,12|                      książę Bogusław, chociaż to wszyscy trzej rezoluci,
4122 III,12|                  Wielkopolski, a po wtóre: że to wojsko, które z saku wyprowadził,
4123 III,12|              wyprowadził, póki nie wypocznie, to na nic. Trudy i niewywczasy
4124 III,12|                        a przecie najwybrańsze to pułki z całej armii, które
4125 III,12|                     ozwał się Zagłoba.~- Niby to waćpan nie wiesz?~- Jaż
4126 III,12|                     ogródku zasadził. Gorliwy to ogrodnik, nie bój się! Nie
4127 III,12|                       najniewinniejszy iocus, to zaraz wąsikami rusza jak
4128 III,12|               poszukam i znajdę!~- Dopiero co to samo Babinicz powiadał!
4129 III,12|                    tamtych brał na pytki, ale to gemajny; nie wiedzą nic,
4130 III,12|                    dworze - odrzekł Kmicic.~- To i racja! - odpowiedział
4131 III,12|                zależeć. Teraz grunt, żeby się to oblężenie prędko skończyło,
4132 III,12|                   Wisłą widać!~Porwali się na to wszyscy na równe nogi i
4133 III,12|             koroniarze!~- Vivant Litwini!~Tak to oni witali się pod Warszawą.
4134 III,12|                        czego buczysz!~- A wuj to nie buczy? - odparł Roch.~-
4135 III,12|                  gołębiowi z gardła!... Niech to inni pokażą!... Bóg dał
4136 III,12|                     mogło podniecać Szwedów i to, że najcelniejsi ich ludzie
4137 III,12|                 Ujściem przywiódł. Miał on za to przygotowany w Szwecji tryumf,
4138 III,12|                  Minerwą królewską, gdyż jego to radom zawdzięczał Karol
4139 III,12|                dopiero zbiegowie donosili, że to rozstrzeliwano mieszczan
4140 III,12|                jenerale, znam ja go! Okrutnie to zacięty kawaler, i nie da
4141 III,12|                       się wykurzyć! - Wina by to była nie do odpuszczenia,
4142 III,12|                       Grodzicki - gdybyśmy na to pozwolili. Jużem mu tam
4143 III,12|                       bo że go będą wykurzać, to będą! O Warszawę chodzi!
4144 III,12|                       waży!~- Więcej wart! bo to nie pierwszy i nie dziesiąty
4145 III,12|                   zdumienia, poczęli wołać:~- To fantazja kawalerska!~- To
4146 III,12|                     To fantazja kawalerska!~- To żołnierz!~Później zaś do
4147 III,12|             koniecznie go zluzować. Nie wstyd to wracać? Tchórz waści obleciał
4148 III,12|                       było nie podejmować!~Na to pan Grylewski:~- Miłościwy
4149 III,12|                  wyłomu nie ma - rzekł król - to na pałace na Krakowskim
4150 III,12|             Krakowskim dziś jeszcze uderzymy; to będzie najlepsza dywersja.~-
4151 III,12|                 jeszcze Babinicza przeżegnam.~To rzekłszy, król wziął z ręki
4152 III,13|                  zdarzyła się jakowaś ochota, to właśnie w czasie niej rozwijano
4153 III,13|                  podjazd ruszył. Nie rzekł na to nic, zęby tylko zacisnął,
4154 III,13|                      zeznaniach powiadał; ale to tyczyło spraw publicznych,
4155 III,13|                  myślą tu na odsiecz przyjść. To się spotkamy, jako Bóg na
4156 III,13|                        żeby tam sam król był, to by dał pole, bo pod jego
4157 III,13|                   lepiej się bije dufając, że to wojownik wielki, ale Duglas
4158 III,13|                      książę Bogusław, chociaż to wszyscy trzej rezoluci,
4159 III,13|                  Wielkopolski, a po wtóre: że to wojsko, które z saku wyprowadził,
4160 III,13|              wyprowadził, póki nie wypocznie, to na nic. Trudy i niewywczasy
4161 III,13|                        a przecie najwybrańsze to pułki z całej armii, które
4162 III,13|                     ozwał się Zagłoba.~- Niby to waćpan nie wiesz?~- Jaż
4163 III,13|                     ogródku zasadził. Gorliwy to ogrodnik, nie bój się! Nie
4164 III,13|                       najniewinniejszy iocus, to zaraz wąsikami rusza jak
4165 III,13|               poszukam i znajdę!~- Dopiero co to samo Babinicz powiadał!
4166 III,13|                    tamtych brał na pytki, ale to gemajny; nie wiedzą nic,
4167 III,13|                    dworze - odrzekł Kmicic.~- To i racja! - odpowiedział
4168 III,13|                zależeć. Teraz grunt, żeby się to oblężenie prędko skończyło,
4169 III,13|                   Wisłą widać!~Porwali się na to wszyscy na równe nogi i
4170 III,13|             koroniarze!~- Vivant Litwini!~Tak to oni witali się pod Warszawą.
4171 III,13|                        czego buczysz!~- A wuj to nie buczy? - odparł Roch.~-
4172 III,13|                  gołębiowi z gardła!... Niech to inni pokażą!... Bóg dał
4173 III,13|                     mogło podniecać Szwedów i to, że najcelniejsi ich ludzie
4174 III,13|                 Ujściem przywiódł. Miał on za to przygotowany w Szwecji tryumf,
4175 III,13|                  Minerwą królewską, gdyż jego to radom zawdzięczał Karol
4176 III,13|                dopiero zbiegowie donosili, że to rozstrzeliwano mieszczan
4177 III,13|                jenerale, znam ja go! Okrutnie to zacięty kawaler, i nie da
4178 III,13|                       się wykurzyć! - Wina by to była nie do odpuszczenia,
4179 III,13|                       Grodzicki - gdybyśmy na to pozwolili. Jużem mu tam
4180 III,13|                       bo że go będą wykurzać, to będą! O Warszawę chodzi!
4181 III,13|                       waży!~- Więcej wart! bo to nie pierwszy i nie dziesiąty
4182 III,13|                   zdumienia, poczęli wołać:~- To fantazja kawalerska!~- To
4183 III,13|                     To fantazja kawalerska!~- To żołnierz!~Później zaś do
4184 III,13|             koniecznie go zluzować. Nie wstyd to wracać? Tchórz waści obleciał
4185 III,13|                       było nie podejmować!~Na to pan Grylewski:~- Miłościwy
4186 III,13|                  wyłomu nie ma - rzekł król - to na pałace na Krakowskim
4187 III,13|             Krakowskim dziś jeszcze uderzymy; to będzie najlepsza dywersja.~-
4188 III,13|                 jeszcze Babinicza przeżegnam.~To rzekłszy, król wziął z ręki
4189 III,14|                  początku wojny w Koronie. Na to król: "Taki jest tylko jeden:
4190 III,14|                       i sam króla jegomości o to prosić miałem, czekam jeno,
4191 III,14|                      on ma dwa nazwiska, jako to u Angielczyków, Szkotów
4192 III,14|                   odrzekł Zagłoba - a Hiszpan to ci na każdy dzień tygodnia
4193 III,14|                     co godzina woła.~- A waść to nie byłeś u niego? - pytał
4194 III,14|                      głowę do czegokolwiek?~- To pójdźmy teraz.~- Waćpan
4195 III,14|                     wam lepiej życzę! Ach, co to za miód! Życie, życie we
4196 III,14|                      nie tak u nas trudno.~Na to Hassling:~- Tym bardziej
4197 III,14|                    Szkocji osiadła.~- Dalekie to są i zamorskie kraje, a
4198 III,14|                       bystro patrzeć.~- Cóżeś to był taki konfident? Czego
4199 III,14|                       płoniesz? Co dzień? Jak to co dzień?~- Bo wiedziała,
4200 III,14|                      usług jej kilka oddałem. To się z dalszego opowiadania
4201 III,14|                   wywiózł? Owóż, dlaczego się to stało, nie będę powtarzał,
4202 III,14|                       bo różni różnie mówili, to tylko powiem, iż ledwie
4203 III,14|                  księciu od panny niesporo.~- To dlatego Bogusław bratu z
4204 III,14|               najbliżsi. Niektórzy sarkali na to, inni radzi byli, że Radziwiłłowie
4205 III,14|               naradzał, książę zaś jedynie na to koncept wysilał, żeby ułożyć
4206 III,14|                  wielu, bo mówiono: "Wszystko to na jej zgubę, ożenić się
4207 III,14|                      ją jeno za serce chwyci, to ją, dokąd chce, doprowadzi."
4208 III,14|                         Aleć się pokazało, że to nie taka panna, którą by
4209 III,14|                      się Kmicic. - Wiem ci ja to lepiej od innych!~- Jakże
4210 III,14|                  turniejach, myśląc ponoć, że to zwykły dworski u księcia
4211 III,14|                   wprędce się spostrzegła, że to wszystko dla niej. Raz się
4212 III,14|                       co rzetelnie myślę: kat to był na cnotę panien zawzięty
4213 III,14|                       rzekł mały rycerz.~- Co to Diana?! Własne psy by na
4214 III,14|                     że się chce żenić. Doszło to i do księżnej Januszowej,
4215 III,14|                      ledwie się posiadał, boć to dla całego domu Billewiczów
4216 III,14|                       czasu wypadł z łaski za to, że małżeństwo perswadował.
4217 III,14|                      A u nas jedni mówili, że to nie pierwszyzna się Radziwiłłom
4218 III,14|                     rzymskich czasów sięga. I to mówili Ci, którzy już sobie
4219 III,14|                  zarobić. Inni twierdzili, że to tylko fortel księcia, aby
4220 III,14|                       panną konfidencji (jako to między narzeczonymi niejedno
4221 III,14|                dziewictwa uszczknąć.~- Pewnie to było! Nic innego! - ozwał
4222 III,14|                       spojrzeć na księcia, by to poznać. On, któremu księżniczki
4223 III,14|                  będąc krzyknął z bólu.~- Nic to! - zawołał Kmicic. - Nie
4224 III,14|                     mówię, nic więcej! Sam on to pomyślał i zląkł się, może
4225 III,14|               dozwolił sprowadzić. Co prawda, to opuściła go choroba obłożna,
4226 III,14|                       gnębi. Co prawda także, to wkrótce po opuszczeniu łoża
4227 III,14|                    niej powiedzieć, ale jeśli to waszej mości narzeczona,
4228 III,14|                      waszej mości narzeczona, to powiem, że jej źle pilnujesz,
4229 III,14|                    pilnujesz, a jeśli krewna, to zbyt ją dobrze znasz, abyś
4230 III,14|              starożytne westalki, drugie - co to ledwie spojrzysz, już chciałbyś...~-
4231 III,14|                      wiemy i ty mało sto razy to mówiłeś.~- Porzućmy tę materię -
4232 III,14|                      oka. I o co? Po co? Bo i to trzeba wiedzieć, że nie
4233 III,14|                    panienki mógł pochlubić, w to tylko każdy ślepo wierzy,
4234 III,14|                       znów Wołodyjowski.~- Za to obie panienki pokochały
4235 III,14|                    chce, w Taurogach...~- Jak to? - przerwał mały rycerz.~-
4236 III,14|                    najbardziej sobie dufa, bo to człek sam przez się bardzo
4237 III,14|                       ciarki przeszły.~- Owóż to tylko chciałem dodać - rzekł
4238 III,14|                  ułatwił, myślę, że uczyniłby to bez wahania; ale o ile wiem,
4239 III,14|                 wahania; ale o ile wiem, woli to ona za plecami Sakowicza
4240 III,14|                       spisku wciągnięci... że to ma wkrótce nastąpić...~Tu
4241 III,14|                      resztkami sił gonił.~- I to jest najważniejsza rzecz,
4242 III,15|                     mogli się rozpoznać. Mimo to walki nie zaniechali, owszem,
4243 III,15|                   Zagłoba - bodaj was zabito! To śmiejecie się widząc katolika
4244 III,15|                      was zabito! Żeby nie ja, to byście dotychczas trykali
4245 III,15|                        bo niech kto powie, że to nie ja!..~- Niech kto powie,
4246 III,15|                           Niech kto powie, że to nie wuj!... - powtórzył
4247 III,15|                   białymi chorągwiami. Widząc to komendanci polscy wstrzymali
4248 III,15|                Szwedowi pozwolono było zabrać to tylko, co ze Szwecji ze
4249 III,15|                     był w samej istocie. Była to twarz stara, blada, wyniszczona
4250 III,15|                      spoglądać na króla.~- Co to jest? co to znaczy? - pytał
4251 III,15|                       króla.~- Co to jest? co to znaczy? - pytał Jan Kazimierz.~
4252 III,15|                       zabłysło w słońcu.~- Co to jest? co to znaczy? - spytał
4253 III,15|                      słońcu.~- Co to jest? co to znaczy? - spytał powtórnie
4254 III,15|                    panu Sapieże zakrzyknął:~- To pan Zagłoba!~Wołodyjowski
4255 III,15|                   zasię - mam świadków! - one to pałac Kazanowskich i kościół
4256 III,15|                  tylko samego nieprzyjaciela. To my, bracia, substancję zostawiamy
4257 III,15|                     na armaty, a jakaż nam za to nagroda? Oto taka: Wittenberg
4258 III,15|                      Biada! biada! biada!~Tak to prawił pan Zagłoba, a tysiące
4259 III,15|                  pospolitemu ruszeniu pokaże, to go na szablach rozniosą,
4260 III,15|                  twoje słowo jak w Boga!~A na to stary hetman koronny, pan
4261 III,15|                       pan Potocki:~- A czemuś to waść tyle przysiąg, tyle
4262 III,15|                     od tego ginie... Wszakżeś to Wolfa, pułk królewski wbrew
4263 III,15|                       kapitulacji zagarnął?~- To nie ja, to Miller, to Miller -
4264 III,15|            kapitulacji zagarnął?~- To nie ja, to Miller, to Miller - odrzekł
4265 III,15|                         To nie ja, to Miller, to Miller - odrzekł Wittenberg.~
4266 III,15|                     go teraz do Prus odeślem, to z pięćdziesiąt tysięcy szlachty
4267 III,15|                    się pan wojewoda ruski.~Na to wystąpił pan starosta kałuski,
4268 III,15|                       na pachołków stać. Albo to nie mam piechoty i dział,
4269 III,15|                     dodał pan Lanckoroński.~- To ich i weźcie, panie starosto! -
4270 III,15|                      spodziewali! - rzekł.~Na to pan Potocki ukazując w dal
4271 III,15|                      ukazując w dal ręką:~- A to proszę, nie zatrzymujem,
4272 III,15|                     fantazji, a lada podmuch, to i bunt gotowy.~- Daj Boże,
4273 III,15|                  nikomu nie było tajno, że on to podniósł burzę, lecz pan
4274 III,15|             znaleziono, i że nawet nowennę na to odprawiał.~Zaś w tydzień
4275 III,15|                       kijowski żachnął się na to, król dodał:~- Kto by w
4276 III,15|                       nie następuje!~A mówiąc to; miał pan więcej jeszcze
4277 III,15|                   laudamus! Gdy jechał lasem, to sosny ciemne, gdy polami,
4278 III,15|                     sosny ciemne, gdy polami, to łany zbóż złocistych wiatrem
4279 III,16|                        albowiem zaślepiało go to, że sam się w Billewiczównie
4280 III,16|                     pszczoły odurzyć, a małoż to durzących dryjakwi ma medyk
4281 III,16|                   chwytać się tego sposobu, a to z rozmaitych przyczyn. Naprzód,
4282 III,16|             powściągliwości Bogusławowej było to, że "Wołoszka" bawiła z
4283 III,16|                       własna Bogusławowa. Był to pan niezmiernego o sobie
4284 III,16|                 wdzięczności i przyjaźni jest to łagodny i ciepły płomyk,
4285 III,16|                     miało służyć do tego, aby to przyszło tym pewniej, dlatego
4286 III,16|                       uczuwa, ale jednak było to czynione tak, jakby czyniła
4287 III,16|                      było jej odgadnąć, czyli to dzieje się wyłącznie dla
4288 III,16|                   myśliwskich, lecz wypływało to nieco z natury rzeczy; po
4289 III,16|                    lecz oczyma wypowiadał jej to, czego nie śmiały wypowiedzieć
4290 III,16|                      dnia była obrachowana na to, by czar potężniał.~Wieczorem,
4291 III,16|                    być księciu wdzięczną i za to, że do zbrodni Kmicicowej
4292 III,16|                       niej czynił. Dziwno jej to było, że młody książę, taki
4293 III,16|                       nagród, nie dla urzędów to czynię - mówił do niej -
4294 III,16|                  Ludwiki wyproszę, ale czynię to, co mi Bóg, sumienie i afekt
4295 III,16|                 Kmicicem zostawiał. Lecz była to panna surowa dla siebie
4296 III,16|                Brukseli i w Amsterdamie. Może to było dlatego, że się naprawdę
4297 III,16|                       w szczerości serca, bom to z dawna spostrzegła, żeś
4298 III,16|               wszelakich sideł uniknąć mogła?~To rzekłszy Wyciągnęła doń
4299 III,16|           napastliwość. Byłam mu wdzięczna za to, co dla mnie czynił, choć,
4300 III,16|                     mnie nosił. Więc co wiem, to wiem od niego. Książę kocha
4301 III,16|                      Anna i jej fortuna. Wiem to od Patersona, i Boga wielkiego,
4302 III,16|                      rzekł: "Diabeł by się na to porwał..." Zresztą nic więcej
4303 III,16|                       pomyślałem sobie: jeśli to było, to wtedy być musiało.~
4304 III,16|              pomyślałem sobie: jeśli to było, to wtedy być musiało.~Billewiczówna
4305 III,16|                   nawet, jeśli się zapamięta, to może zabłądzić i błądzić
4306 III,16|                      Takiego by jej opiekuna! to prawy żołnierz, to szabla,
4307 III,16|                  opiekuna! to prawy żołnierz, to szabla, pod którą i przed
4308 III,16|                   przypomniało się jej, że on to właśnie radził wówczas,
4309 III,17|                       pełne były "grasantów", to jest zbiegów z wojsk rozmaitych
4310 III,17|                     powiadał.~Zatrząsł się na to stary szlachcic, który nie
4311 III,17|                  krewni Radziwiłłom? Za pychę to, za pychę Bóg mię karze...
4312 III,17|                  rezydencję, mniejsza z tym ! to z innych wiosek chłopstwo
4313 III,17|                 pokrewieństwo... pokażemy, co to na honor Billewiczówny nastawać...
4314 III,17|                nastawać... Tyś Radziwiłł! Nic to! nie masz hetmanów w billewiczowskim
4315 III,17|                    ten afront odpokutować, bo to całego stanu szlacheckiego
4316 III,17|                       Szkot - jeśli potrzeba, to i żołnierzy jeszcze dodam.~-
4317 III,17|                 radziwiłłowskich skarbach.~Na to Bogusław:~- Panie Sejdewitz,
4318 III,17|                        Paterson, bo w porę mi to przychodzi. Muszę z Billewiczem
4319 III,17|            Billewiczem zaraz jutro pomówić.~- To go uprzedzę, bo właśnie
4320 III,17|                  wreszcie pogadamy. W porę mi to, w porę! A i pocieszna rzecz,
4321 III,17|                      Rzeczypospolitej oderwę.~To rzekłszy książę pożegnał
4322 III,17|                     urodę konserwować. Trwało to zwykle godzinę, a czasem
4323 III,17|                     Nie tylko o śmierci. Cios to okrutny, wszelako już zdałem
4324 III,17|                   miłującego ojczyznę, gorzka to dola...~Miecznik nie odrzekł
4325 III,17|                 rozszerzyli; ale panu Sapieże to nie na rękę, bo nie mógłby
4326 III,17|                    tylko zemsty wszczynam.~Na to miecznik:~- Kto waszą książęcą
4327 III,17|                    okazał, przecież ubodło go to w duszy. Był on zupełnie
4328 III,17|                    parę wsi w zastaw, tak aby to z korzyścią dla cię było.~
4329 III,17|                   idyllach mówimy. Niesłuszna to rozmowa, jeno czasy takie,
4330 III,17|                 książęca mość, jechać obojgu, to przywieziem wszystko.~Bogusław
4331 III,17|               spojrzał na niego bystro.~- Jak to? Paterson powiadał, żeś
4332 III,17|                    wysłał, a skoro wyjechała, to musi wiedzieć, gdzie pieniądze.~-
4333 III,17|                      Sami pojedziem i wrócim. To nasze strony, nic nam tam
4334 III,17|                 własne sidła, i do takiego go to gniewu przywiodło, że zapomniawszy
4335 III,17|                 ostrożnościach, zakrzyknął:~- To wasza książęca mość wybieraj:
4336 III,17|             poczerwieniał i sapać począł. Był to jednak człowiek z natury
4337 III,17|                      sprawy załatwiać, ale za to gdy raz przebrano z nim
4338 III,17|                krzyczeć na całe gardło:~- Cóż to tu, jasyr? Oprymować chcą
4339 III,17|                     moresu... młodziku!...~Na to Bogusław wstał, w jednej
4340 III,17|                       więc i sobą nie władnę.~To rzekłszy wyszedł z komnaty.~
4341 III,17|                  czuprynę i zakrzyknął:~- Jam to popsował wszystko, jam przyczyną
4342 III,17|                       go jakaś gorączka. Była to zapowiedź ciężkiej febry,
4343 III,17|               wszystkich rogatych diabłów, co to jest?... Nigdy mi się to
4344 III,17|                      to jest?... Nigdy mi się to nie trafiało!...~- Boś wasza
4345 III,17|                miecznik. Tfu! do licha, takiż to z Bogusława Radziwiłła rezolut?~-
4346 III,17|                    Kastor poufali się ze mną, to i tak często go w ziobro
4347 III,17|                    można by się omylić.~- Cóż to, jasyr? oprymować chcą wolnego
4348 III,17|                 bronił.~- Kiedy go zastawiła, to trzeba było ją w zastaw
4349 III,17|                       jakbyś wiedział, i musi to być, bo inaczej rozerwą
4350 III,17|                        właśnie że jak zechcę, to tak uczynię, choćby regiment
4351 III,17|                     powinieneś myśleć!"~- Ej, to widzę nie żarty!~- Chorym
4352 III,17|                      w boki wpierał.~- Dziwna to jest, bo jeśli ta dziewka
4353 III,17|                    książęcej mości co zadała, to nie dlatego, żeby potem
4354 III,17|                          Powiadał mi Ryff, że to wpływ Saturna, na którym
4355 III,17|                 Sakowicz skłonił się zaszczyt to dla takiego chudopachołka
4356 III,17|                  współwiercy wydać.~- Co mnie to obchodzi? Nie marudź!~-
4357 III,17|                        Co waszą książęcą mość to obchodzi? Owóż powinno obchodzić,
4358 III,17|                   odmówią, jeśli się nie uda, to każ ze mnie skórę ściągnąć,
4359 III,17|                       jakie chcecie. Wszystko to oba kościoły muszą uznać
4360 III,17|                       na Sapiehę wyruszyć. ~- To właśnie! Gdyby czasu było
4361 III,17|                    musi być prędko!" Rycerska to dziewka, więc wasza książęca
4362 III,17|                        jeślić Sapieha pobije, to i tak w połowie wiktorem
4363 III,18|                      nieskorzy; wszelako, żem to wiekowi i powadze uchybił,
4364 III,18|                     mi, wierzę, nie umkniesz!~To rzekłszy wyciągnął rękę,
4365 III,18|                     mość, wróć nam wolność, a to będzie najlepsza kontentacja.~-
4366 III,18|                   żebyś nie odrzucił.~- Jakąż to? - spytał z obawą miecznik.~-
4367 III,18|                      w jednej chwili.~-- Mnie to wasza książęca mość śmiesz
4368 III,18|              pięściami przecierać i spoglądać to na księcia, to wokoło po
4369 III,18|                      spoglądać to na księcia, to wokoło po komnacie, wreszcie
4370 III,18|                 łowczanki Aleksandry.~- Jakże to? Dla Boga! czyś wasza książęca
4371 III,18|                       chudopacholski?~- Tacyż to Billewicze tani, także to
4372 III,18|                     to Billewicze tani, także to klejnot wasz szlachecki
4373 III,18|                starożytność rodu cenisz? Zali to Billewicz mówi?~- Mości
4374 III,18|                      kanclerzy nie macie. Nic to! elektorami wszakże jesteście,
4375 III,18|              szlachcic królem obran być może, to nie masz za wysokich progów
4376 III,18|                       urodzona jak i inne. Za to gdy nieboszczyk rodzic z
4377 III,18|                      z elektorówną się żenił, to wydziwiano, że na godność
4378 III,18|                         Całe życie będziem za to wdzięczni, bo tu chodzi
4379 III,18|                      pierwszy będzie chłopak, to ja ręczę, i malowanie, nie
4380 III,18|               Billewicze tak wyrosną? Wszakże to oni nawet starego pułkownika
4381 III,18|                     zostawili w spokoju, choć to był mąż rzymskiego pokroju,
4382 III,18|                  uwielbieniu folgę dać można. To, mówię waszej książęcej
4383 III,18|                  panie mieczniku...~- Bo choć to dziewka młoda, ale hic mulier
4384 III,18|                      ani się namyśli. Co złe, to na lewo, co dobre, na prawo...
4385 III,18|                    sama też na prawo. Słodkie to niby, a jak raz sobie drogę
4386 III,18|                       była charakterna.~- Rad to słyszę, mości mieczniku!~-
4387 III,18|                uwierzysz, mości książę, jakie to licho na Szwedów, ba! Na
4388 III,18|      nieprzezwyciężoną do niego czuła, choćby to anioł był, nie człowiek...
4389 III,18|                     być: porzuć Szweda... Toż to gorszy Tatara ojczyzny ciemięzca!
4390 III,18|                      o jego kondycjach rzekł, to była szczera prawda. Wolałbym
4391 III,18|                   innego sposobu chwycić... I to mogę rzec, iżem niesłychanej
4392 III,18|               wielkich statystów ćwiczył, żem to elektora krewny i u Szwedów,
4393 III,18|                     Rzeczypospolitej pożytek, to już waszmość wiesz: koniec
4394 III,18|                     rozszerzenie granic... Za to zaś wszystko to jedno ustępstwo,
4395 III,18|                  granic... Za to zaś wszystko to jedno ustępstwo, że Carolus
4396 III,18|                      jedno, mości książę, boć to kardynalny fundament Rzeczypospolitej...
4397 III,18|                      Tacyście wszyscy!... Ale to rzecz późniejsza. Tymczasem
4398 III,18|                     elektor nakłania.~- Jakże to? - spytał zaniepokojony
4399 III,18|                    podpiszą, zobaczymy!~- Ba! to gotowi nie podpisać, gdy
4400 III,18|                       mówi: "Co się odwlecze, to i uciecze."~- Ja serca nie
4401 III,18|                      całe życie pokochał, a i to trzeba waszmości wiedzieć,
4402 III,18|                      ślub, a potem co będzie, to będzie...~Bogusław zerwał
4403 III,18|                 wziąść ślub i cicho siedzieć. To głowa! Ja i tak za dwa dni
4404 III,18|                     urządzi, a potem w drogę! To głowa statysty! Dwóch albo
4405 III,18|                 wkrótce i dziadku Radziwiłła!~To rzekłszy książę wypuścił
4406 III,18|                       Żeby nie owe rokowania, to ślub odbyłby się z ceremoniami,
4407 III,18|                      choć Bogu chwała, że ich to nie minie...~To rzekłszy
4408 III,18|                        że ich to nie minie...~To rzekłszy poszedł do Oleńki.~
4409 III,18|                wymęczył! Uf! uścisnąłem go za to, aż mu żebra zatrzeszczały,
4410 III,18|                     mu powiedział: "stryjcu", to aż w oczach pęczniał, jakby
4411 III,18|                       mości za Prudy...~- Nic to! Przed wieczorem? to znaczy
4412 III,18|                      Nic to! Przed wieczorem? to znaczy lada chwila... żeby
4413 III,18|                    znaczy lada chwila... żeby to można dziś jeszcze, choćby
4414 III,18|                      wył jak pies, gdy mu się to potem odbierze.~- Posiedzi
4415 III,18|                 odbierze.~- Posiedzi w lochu, to się uspokoi.~- Nie trzeba
4416 III,18|                     ślub pokaże się nieważny, to i wszystko nieważne. A nie
4417 III,18|                  zrobię moim kamerdynerem. Co to jest, że miecznika nie ma?...
4418 III,18|                      nie będzie się wzdragał, to szelma spod ciemnej gwiazdy!~-
4419 III,18|                          Dziw, jak długo trwa to chybotanie.~- Może dusza
4420 III,18|                     duch jakowy jest w izbie, to każda świeca będzie ci się
4421 III,18|                    Miecznik nadchodzi... Nie! To wiatr porusza okiennicą.
4422 III,18|                   Chcesz wasza książęca mość, to się z nią ożenię. Nie będzie
4423 III,18|                          nauczę was!..~- Kogo to, mości książę, szerepetką
4424 III,18|                        po co mam diabłu dawać to, co i tak jego, ale żebyś
4425 III,18|                krzyczeć, zanim się uspokoisz, to ci twą wdzięczną buzię własną
4426 III,19|                śmiertelnie postrzelony. Gdy i to minęło, przyszło osłabienie
4427 III,19|               Wiedziałem, że jak się nie uda, to wina na mnie spadnie - odrzekł
4428 III,19|                     wszystkim ostrzega, ja za to nie odpowiadam.~Książę podniósł
4429 III,19|                     do głowy przychodziło, że to mogą być czary. Od wczoraj
4430 III,19|                   choćby ona ciotka...~- Może to być...~- Dla pewności na
4431 III,19|                       już więcej nie tykać.~- To ci powiem, co mi się wczoraj
4432 III,19|                    mówił, nie pamiętam... ale to wiem, że dziewka krzyknęła: "
4433 III,19|                      Skoro mamy jutro ruszać, to już lepiej wasza książęca
4434 III,19|           Billewiczach zakopane. Puszczę ich, to odkopią i pójdą w lasy.
4435 III,19|             rekwizycję wziąść... Teraz wojna, to wolno! Zresztą, sam się
4436 III,19|                uciechy i turnieje, a wszystko to na nic! na nic!...~- Mnie
4437 III,19|                  szpakowi, ile żem myślał; że to ona sama pchnęła waszą książęcą
4438 III,19|                      Chciał coś za fatygę, że to, powiada, "w handlu mam
4439 III,19|                  skórę całą wywozisz!... Zali to naprawdę jutro mamy ruszać
4440 III,19|                     nasz na szybkości polega, to nie wiem, jeżeli pruskie
4441 III,19|                       Ci za broń chwytają, bo to wojennicy z rodu.~- Bez
4442 III,19|                       popłaca. Szczęście, żem to i książęciem Rzeszy, a za
4443 III,19|                    eks-kardynał w koronie.~Na to zaś Paterson ośmielił się
4444 III,19|                     odpowiedzieć:~- Szczęście to, że Dalila nie obcięła włosów
4445 III,19|                      jest Sapieha - odrzekł - to nim tak potrząsnę, że cała
4446 III,19|                      maximae dilabuntur! Fata to sprawiły, iżeśmy się nie
4447 III,19|                  dalibóg, nie moja wina, gdyż to WPan wiesz najlepiej, iżeście
4448 III,19|                       zakrzyknął wreszcie.~Na to Oleńka:~- Jedna krzywda
4449 III,20|                      wyzdrowiał, bo Braun był to posępny i nieużyty żołdak,
4450 III,20|                 wszędy mógł znaleźć służbę, i to szlachetniejszą, a z nią
4451 III,20|                       Oleńce, bo przecie była to jedyna życzliwa dusza w
4452 III,20|                       powinieneś się uwolnić.~To rzekłszy wyznała mu wszystko:
4453 III,20|                wszystko: i zamiar ucieczki, i to, że na jego pomoc rachuje.
4454 III,20|                        Pani, ty nie wiesz, co to jest rozkaz dla żołnierza,
4455 III,20|                       nie złamię, choć w męce to mówię i bólu. Gdybym, mając
4456 III,20|                    honoru nie mogę, nie mogę!~To rzekłszy Ketling załamał
4457 III,20|                  łotry, szelmy i arcypsy! Jak to? i ten nie chce pomóc?~-
4458 III,20|                         żeby go skrzywiło!... to się bez niego obejdziem...
4459 III,20|                      że trzeba, a jak trzeba, to i można, choćbyśmy mieli
4460 III,20|                    okien.~A panienka zaraz na to:~- Moja wina, żem płakała...
4461 III,20|                    Lecz ciężko i jej szło, bo to było jasne, że ich tam muszą
4462 III,20|                   Oleńkę, miecznik - wojennik to powolny, ale akuratny, i
4463 III,20|                        Tamto poważny senator, to fircyk, tamto prawy katolik,
4464 III,20|                  fircyk, tamto prawy katolik, to heretyk, tamto sama roztropność,
4465 III,20|                       tamto sama roztropność, to paliwoda! Przy kim może
4466 III,20|                  pierwszy goniec przybył, a i to wysłany nie do Taurogów,
4467 III,20|                 Horotkiewicz."~Dla Oleńki był to po prostu grom. Wielkość
4468 III,20|                   dziewczęcego umysłu jedno i to samo, że zaś widziała Bogusława
4469 III,20|                 przyleciała ona późno, ale za to ubrana we wszystkie tęczowe
4470 III,20|                      aż fale obu mórz drżały; to lud wierny, lud zbożny powstawał
4471 III,20|                      źrenice zapałały ogniem; to, co się wydawało przedtem
4472 III,20|                     mogła nadejść, bo właśnie to wówczas straszliwy Babinicz
4473 III,21|                   wysokości Panu!~- Dziwno mi to - rzekła wreszcie przyjezdna
4474 III,21|              Najświętszej Panienki doszła, bo to już dawna historia, i ja
4475 III,21|                     przyjechał - hej! na ileż to tygodni było przedtem...
4476 III,21|                      łzy ciche a duże.~Widząc to Anusia, a mając od natury
4477 III,21|                    waćpanny żal i nie mogę na to patrzeć... Czego płaczesz?...~
4478 III,21|                   Oleńki znikła zaraz, ale za to rozpłakała się biedna dziewczyna
4479 III,21|                      Od radości - odrzekła na to Oleńka - ale i ze strapienia,
4480 III,21|               niepewni ani godziny...~- Jakże to? U księcia Bogusława?~-
4481 III,21|                       huknął pan miecznik.~Na to Anusia:~- To samo i mnie
4482 III,21|                     miecznik.~Na to Anusia:~- To samo i mnie się przygodziło,
4483 III,21|                   jako na tę dziewczynę. Arcy to szelma jest, a ów Sakowicz
4484 III,21|                       pogrążył!~- Że pogrąży, to pogrąży... Książę Bogusław
4485 III,21|                      mówiła dalej Anusia - bo to obojga księstwa Wiśniowieckich
4486 III,21|                    jeszcze byłam malutka! nie to co dziś!... Mój Boże, kto
4487 III,21|                          Mój Boże, kto by się to wtedy spodział, że z niego
4488 III,21|                    Sapiehy nie masz. Ej, żeby to byli ! a zwłaszcza pan Wołodyjowski (
4489 III,21|                       pan Skrzetuski żonaty), to by mnie tu nie było, gdyż
4490 III,21|                    jako pan Kotczyc.~- Wielki to kawaler! - zawołał miecznik.~-
4491 III,21|                       bitwy jednego z jednym, to by pana Michała do niej
4492 III,21|                  zapytując:~- Proszę, proszę! To waćpanna znasz tak dobrze
4493 III,21|                    razem byli...~- Proszę!... To pewno się i bez afektów
4494 III,21|                     abyście się zeszli... Ale to mnie martwi, co mi waćpanna
4495 III,21|                     wszystkich stanie.~- Któż to taki?~- Pan Babinicz z Witebskiego...
4496 III,21|                       głowę zachodził, kto by to był taki.~- Toż ja znam
4497 III,21|                    słyszałem... i mniemam, że to musi być nazwisko przybrane,
4498 III,21|                      Hm! Babinicz!... Ognisty to jakiś kawaler, skoro i pana
4499 III,21|                  wpadł w dobry humor.~- Także to? - spytał stając przed Anusią
4500 III,21|                      o nim usłyszymy...~- Daj to Bóg!~- I powiem waćpanu,