Tom, Rozdzial

1501 II,2  |                   bo mam z tobą pogadać, a szczęki bolą.~Stary spojrzał
1502 II,2  |               naprzód zwilżonego chleba, a gdy o pajęczynę nie było
1503 II,2  |                wrócił, z wachmistrzem.~- A listy znalazły się? - pytał
1504 II,2  |                 inkaustu.~- Nie ma piór? A ptactwa tu jakowego nie
1505 II,2  |               ludziom zacinać niż pióra! A teraz trzeba inkaustu.~To
1506 II,2  |              mnie.~Stary wyszedł z izby, a pan Andrzej zaraz rozpoczął
1507 II,2  |                  nie chcę dłużej służyć. A żem przysiągł na krucyfiksie,
1508 II,2  |              czyjej stronie była zdrada, a po czyjej czysta intencja.
1509 II,2  |                na śmierć ukąsić możecie, a u mnie jeno szabla w garści,
1510 II,2  |                zgryzoty siły mi dodadzą. A to już Wasza X. Mość wiesz,
1511 II,2  |                 tych głów, które miłuję, a które w Kiejdanach ostały,
1512 II,2  |                 do pana Sapiehy odsyłam, a kopie drukować każę i po
1513 II,2  |                   oddasz mi Billewiczów, a ja W. X. Mości listy, albo
1514 II,2  |                  na koń i jechać mu tam, a dojedzie do czci, sławy
1515 II,2  |                poradził! Robak ja lichy, a przecie się mego żądła ulękną.~
1516 II,2  |                  przyszła mu taka myśl:~"A żeby i do niej napisać?
1517 II,2  |              przerwał - pomyślał chwilę, a potem rzekł sam do siebie:~-
1518 II,2  |                 i pojedynczo nie znosił. A najlepiej poślijcie pewnych
1519 II,2  |             każdym musi wzbudzić wstręt, a zwłaszcza nieufność. "Jeżeli
1520 II,2  |              pomyślą, że to nowa sztuka, a od jakiegoś Babinicza prędzej
1521 II,2  |                 zemsty księcia wojewody, a konfederaci od niespodziewanego
1522 II,2  |           rozprawę z własnym sumieniem.~"A gdzie pokuta za winy? -
1523 II,2  |             jakowąś ciężką i niezmierną, a uczciwą i czystą jako łza?...
1524 II,2  |            rozbój - nie ojczyzny obrona! A czyniłżeś tak przeciw Chowańskiemu
1525 II,2  |            napadać na komendy szwedzkie, a ty skąd weźmiesz innych
1526 II,2  |                 w panu Kmicicu sumienie, a pan Kmicic widział, że ma
1527 II,2  |                 góry, tak dalej mówił:~- A Ty, Panienko Najświętsza,
1528 II,2  |                nieszczęsnej duszy mojej!~A gdy tak błagał pan Kmicic,
1529 II,2  |               głosy poczęły rozmawiać:~- A co myślicie, panie wachmistrzu,
1530 II,2  |               powstał nagle od tapczana, a twarz miał jasną i spokojną;
1531 II,3  |             strony Bogusława Radziwiłła, a stary Kiemlicz poszedł do
1532 II,3  |                     Znam, ja tutejszy... A dokąd wasza miłość chce
1533 II,3  |                Pojedziem na Śląsk.~- Ba, a jakże się przez Szwedów
1534 II,3  |                 mu zupełnie o co innego, a mianowicie o to, jaką by
1535 II,3  |                  wojna, kraj rozgorzeje, a wtedy łup sam wlezie w ręce.
1536 II,3  |            przywykł był słuchać Kmicica, a nie przestał się go bać
1537 II,3  |              które podróżnych napastują, a wasza miłość ludzi ma mało...~-
1538 II,3  |                 uczynisz, to się opłaci, a i dla was lepiej głowy stąd
1539 II,3  |                   bo ja nie twój sędzia, a sam najlepiej wiesz, jeżeli
1540 II,3  |                już twoi synowie wyznali, a to już prosty rozbój i szlacheckiemu
1541 II,3  |             bitwie jeno możesz łup brać, a jeśli go na gościńcu szukasz,
1542 II,3  |         odzyskacie. Biorę was do służby, a już tam i korzyść się znajdzie
1543 II,3  |             ludzie okrutnie prześladują, a za co? za co?... Za nasze
1544 II,3  |                 się w kraju jak w kotle, a wtedy głupi nie skorzysta."~
1545 II,3  |             groźnie - bo nie zdzierżysz, a ręka boska jedna zdoła cię
1546 II,3  |                  każdy chętnie odwiezie, a nam się jeden więcej człowiek
1547 II,3  |                wiedział, od kogo wiezie. A czy prędko wyjedziem z lasów?~-
1548 II,3  |            wyjechać.~- Tedy potem o tym, a teraz słuchaj mnie pilno,
1549 II,3  |               otworzyć, pary nie puścić. A będą pytać, skąd jestem,
1550 II,3  |                  nie pan Kmicic, jedzie. A po drugie: chcąc w taką
1551 II,3  |              znaczniejszym ludziom dają, a kto nie ma glejtu, tego
1552 II,3  |                     Byleś dobrze radził, a nie marudził, to mów, bo
1553 II,3  |                     Można, wasza miłość, a to w przebraniu chłopskim
1554 II,3  |             wszystkich jarmarkach kręci. A spyta nas jaki komendant,
1555 II,3  |                brzuchach przejechać...~- A jak nam konie zabiorą? -
1556 II,3  |               konie do Soboty pojedziem, a jeśli zabiorą, podniesiemy
1557 II,3  |                wyprostujem na Ostrołękę, a stamtąd puszczą aż pod Pułtusk
1558 II,3  |                proste, bo zaraz jedziem. A zapowiedz synalom i czeladzi,
1559 II,3  |               nazywam i że z końmi jadę, a wyście do pomocy najęci.
1560 II,3  |                do pomocy najęci. Ruszaj!~A gdy stary zwrócił się ku
1561 II,3  |             pułkownikiem, jeno waszecią, a z nazwiska Babiniczem!~Kiemlicz
1562 II,3  |               mają z waszecia traktować, a najbardziej ruszał na to
1563 II,3  |            przejdzie. Niech mnie zabije, a ja taki po staremu oddam,
1564 II,4  |              między województwem trockim a Prusami, szli przez lasy
1565 II,4  |                   Łęg wyglądał jak obóz, a raczej można by rzec, że
1566 II,4  |              piwo pruskie i rozprawiała, a coraz ktoś nowiny przywoził.
1567 II,4  |               głośno przeciw elektorowi, a po wtóre, że szaremu szlachetce,
1568 II,4  |               Przedawszy więc parę koni, a dokupiwszy natomiast nowych,
1569 II,4  |                  między Prusami z jednej a województwem podlaskim z
1570 II,4  |               jednak pan Andrzej jechać, a to z tej okazji, że dowiedział
1571 II,4  |                smyczy; na koźle woźnica, a obok hajduczek przybrany
1572 II,4  |                dwa wozy, dobrze pakowne, a przy każdym po czterech
1573 II,4  |               miał pucołowatą, czerwoną, a i na całej osobie znać było,
1574 II,4  |          hajduczek skoczył rękę podawać, a pan ujrzawszy Kmicica stojącego
1575 II,4  |             kiwnął rękawicą i zawołał:~- A bywaj no, przyjacielu!~Kmicic
1576 II,4  |             palił się niewielki ogień.~- A czemu to nikt nie wychodzi,
1577 II,4  |                 komory - odparł Kmicic - a my podróżni jako i wasza
1578 II,4  |                 Dziękuję za konfidencję. A co za podróżny?~- Szlachcic
1579 II,4  |              Szlachcic z końmi jadący.~- A kompania takoż szlachta?~-
1580 II,4  |           obejrzę, może i ja co wybiorę. A tymczasem pozwólcie, mopankowie,
1581 II,4  |                 przekładam.~To rzekłszy (a mówił bardzo powoli chociaż
1582 II,4  |                się na godność nie uważa, a chociaż m nie też łokciem
1583 II,4  |            nieznajomemu miskę z grochem, a który jako się rzekło, nie
1584 II,4  |               prawa dwie powinien nosić, a nie ma żadnej, chyba jednę
1585 II,4  |                  szlachcic, bo to grunt. A co tam słychać na Litwie?~-
1586 II,4  |                 Zdrajców? mówisz waćpan. A cóż to, proszę, za zdrajcy?~-
1587 II,4  |            Rzeczypospolitej odstąpili.~- A jak się ma książę wojewoda
1588 II,4  |            przeciw hetmanowi zbuntowały, a które pewnie nie mają koni
1589 II,4  |              Szczuczyna przejeżdżając.~- A to się dobrze składa, bo
1590 II,4  |                Czemu to waćpan mówisz: t a k ż e, skoro sam nie tylko
1591 II,4  |                  ramionami.~- Mówiłem: t a k ż e, bom w Łęgu widział
1592 II,4  |                  się przednimi chronili, a co do mnie, niechby im się
1593 II,4  |               się, bom też niepłochliwy, a po drugie, jegomość do Szczuczyna
1594 II,4  |                  do Szczuczyna jedziesz, a w tamtej stronie wszyscy
1595 II,4  |         niebożętom, pod hetmanem zostać, a przecie woleli narazić się
1596 II,4  |             Szwedami do wojny, to pewno, a może by już i przyszło,
1597 II,4  |             Poczekaj, zalezą, trafią tu, a wówczas zobaczysz waszeć!~-
1598 II,4  |                  Ba, jeżeli tak myślisz, a masz szczery ku Szwedom
1599 II,4  |             kurki od muszkietów wkręcają a rabują, a rekwizycje czynią,
1600 II,4  |            muszkietów wkręcają a rabują, a rekwizycje czynią, co mogą,
1601 II,4  |                gdzie tam! Jenerał swoje, a komendanci pomniejsi swoje,
1602 II,4  |             używał i aby mu dobrze było. A tu przyjedzie pierwszy lepszy
1603 II,4  |               dawnego pana wspomniawszy, a wszyscy w opresji ciągle
1604 II,4  |              widzi mi się, żeś poczciwy, a choćbyś i nie był poczciwy,
1605 II,4  |                  wojewody mazowieckiego, a właśnie mi się kontrakt
1606 II,4  |                mu za to rata przepadnie. a mnie się gotowy grosz przyda.~
1607 II,4  |                człek śmiały i rezolutny, a gdy ci urodzenie nie staje
1608 II,4  |         mieszkiem o dzierżawę nietrudno, a z dzierżawy, przy pomocy
1609 II,4  |                do dziedzictwa niedaleko. A tak, zacząwszy od pachołka,
1610 II,4  |              brał; więc twarz mu drgała, a zarazem i krzywił się, bo
1611 II,4  |            przyjmą, bo ludzi potrzebują, a zresztą udałeś mi się waćpan
1612 II,4  |            prędko pomieszanie, odparł:~- A mieć się na baczności. Duża
1613 II,4  |                 gruby cień na róg stołu, a tymczasem sprzed sieni doszedł
1614 II,4  |                Butrym, zwany Beznogim.~- A gdzie gospodarz? - spytał
1615 II,4  |             ludzie? - spytał Rzędzian.~- A ktoś waćpan sam?~- Starosta
1616 II,4  |                dawniej billewiczowskiej, a dziś pana Wołodyjowskiego.~-
1617 II,4  |                 uradowany pan starosta.~-A jacyż to pułkownicy są z
1618 II,4  |                  szlag po drodze trafił, a jest pan Oskierko, pan Kowalski,
1619 II,4  |                  do nóg tej pannie paść, a w tej chwili gotów byłby
1620 II,4  |           Wąsoszy wypytywał o znajomych, a Józwa opowiadał mu, co zaszło
1621 II,4  |                 już natura zatwardziała. A gdym mu doradził, żeby się
1622 II,4  |             skoczył na konia i pojechał, a my go odprowadzili w tej
1623 II,4  |                 mu Kmicica rozstrzelali. A przy tym, może się nasz
1624 II,4  |              ledwie mogli jej docucić... A wszelako... nie śmiem ja
1625 II,4  |              Cała Litwa na niego płacze, a co wdów, co sierot, co ubóstwa
1626 II,4  |                  ząb w nich nie znaleźć, a co jest szlachty, to uboga,
1627 II,4  |              końmi na jarmarki jedzie.~- A dokąd jedziecie? - pytał
1628 II,4  |                   bo nam siła nie staje, a te, cośmy w Pilwiszkach
1629 II,4  |                 jedzie, gdzie mu lepiej, a my swoją drogę znamy - odpowiedział
1630 II,4  |             ludzie na Szwedów wymyślają, a jakoś im pilno ku nim się
1631 II,4  |              zwrócił się ku Kmicicowi:~- A waćpan też mi nie bardzo
1632 II,4  |               waść!~- Weź, wasza mość!~- A sam to się nie możesz ruszyć?...
1633 II,4  |               się wymknąłeś z moich rąk, a teraz do Szwedów w przebraniu
1634 II,4  |           chwycił za kark pana Andrzeja, a pan Andrzej chwycił jego;
1635 II,4  |                 lewą ręką pana Andrzeja, a w prawej trzymał już goły
1636 II,4  |                   otworzyły się od razu, a sam zachwiał się i w tył
1637 II,4  |               Kiemlicze siekli szablami, a czasem bodli łbami jak dwa
1638 II,4  |               tedy w mig Kosma i Damian, a za nimi ojciec, i po kwadransie
1639 II,4  |                  nikim wojny nie szukał, a że znajomych jadę odwiedzić,
1640 II,4  |                Rusi my razem wojowali... A po co mnie guza szukać?!
1641 II,4  |                wyszła... Dam i po dwa... a wasza wielmożność przyjmie
1642 II,4  |                  krzyknął nagle Kmicic - a waszeć bierz rannych i jedź
1643 II,4  |               ode mnie, żem mu nie wróg, a może i lepszy przyjaciel,
1644 II,4  |             granicy niebezpiecznie stać. A przede wszystkim niech się
1645 II,4  |                  że hetman już w drodze, a ja panu Wołodyjowskiemu
1646 II,4  |                 sprawiwszy konfederatom, a tyle dobrego Szwedom i Radziwiłłowi,
1647 II,4  |               człek. Radziwiłłowi służy, a naszym ludziom życzy...
1648 II,4  |                 służy? "Do króla jedzie, a konfederatów bije, którzy
1649 II,4  |            błogosławieństwa pozdychacie! A nie mogliście choć tamtych
1650 II,4  |                    Ucieknę jak najdalej, a Ty, Boże, mnie prowadź..."~
1651 II,5  |                 króla Jana III powstało, a domów szczupło i więcej
1652 II,5  |               uczynił. Służyłem wiernie, a jeżelim kogo zdradził, to
1653 II,5  |            jeszcze za zasługę poczytuję. A żem tu i ówdzie jakiego
1654 II,5  |           jegomość? - to też nie grzech, a choćby był grzech, to jegomościn,
1655 II,5  |               Jaworscy z torbami poszli, a ja się opodal dorabiam,
1656 II,5  |             rodziciele po dawnemu żywią, a ja mieszkam w Wąsoszy i
1657 II,5  |                To ja jego przyprowadził, a raczej przywiózł, bo tam
1658 II,5  |                  drugiego:~- Pan Kmicic? A co by on tu robił?... Czyliby
1659 II,5  |                   więc Rzędzian rzekł:~- A po co mam opowiadać, lepiej
1660 II,5  |                to najwięcej jego sprawa, a szkoda gęby dwa razy jedno
1661 II,5  |                  ja koniom wypoczywałem, a on na nocleg stał. Mało
1662 II,5  |                Ja narzekałem na Szwedów, a on też narzekał...~- Na
1663 II,5  |         słuchaczom kosztownym kamieniem, a pan Zagłoba uderzył się
1664 II,5  |                  nie da osiąść na swoim. A ten pierścień dał mi pan
1665 II,5  |                 to, co mówił, to prawda, a ja zaraz waszmościom słowa
1666 II,5  |         rozciągnął - wtrącił Rzędzian.~- A dość mi tego pana Kmicica! -
1667 II,5  |              poznali - rzekł Rzędzian.~- A ty, zamiast coś miał moim
1668 II,5  |                 Ja po sprawiedliwości... A co do pomocy, chcieli moi
1669 II,5  |          Pokrzyku", niczego nie opuścił, a gdy wreszcie powiedział
1670 II,5  |                   Później to się pokaże, a tymczasem niech się kupy,
1671 II,5  |                  nie mogą się wyżywić.~- A jeśli Radziwiłł istotnie
1672 II,5  |               chorągiew się prześliźnie, a i to w Pilwiszkach musieliśmy
1673 II,5  |            musieli i na Szwedów uderzyć, a to by znaczyło wojnę z królem
1674 II,5  |                ja już nie ten, co byłem, a da Bóg całkiem inaczej jeszcze
1675 II,5  |                  żeby wiedzieć, co wart. A pamiętacie, jako mi do serca
1676 II,5  |                   jako ludzi rycerskich, a gdy moje nazwisko pierwszy
1677 II,5  |              ożeń się, panie dzierżawco, a będziesz jeszcze lepiej
1678 II,5  |                  my uradzimy, to ty rób, a źle na tym nie wyjdziesz.
1679 II,5  |              pana Rewery Potockiego był. A po co Kmicic miał tu przyjeżdżać?...
1680 II,5  |                 to zadzierżysty kawaler? A dajmy, żebyś ty uwierzył,
1681 II,5  |                  Dalej, żywo, Michale!~- A sami pod Białystok ruszymy,
1682 II,5  |          wojewoda witebski to co innego. A zacnyż to pan! a cnotliwy!
1683 II,5  |                 innego. A zacnyż to pan! a cnotliwy! nie masz takiego
1684 II,5  |               żyje wojewoda witebski!... A ty, Michale, do ekspedycji!
1685 II,5  |            błocie szczuczyńskim zostają, a my pójdziemy do Białegostoku,
1686 II,5  |            rozpocznie. Bo mi już tęskno. A kiedy Radziwiłłem przetrącim,
1687 II,5  |                  bo periculum in mora.~- A ja pójdę podnieść na nogi
1688 II,5  |                 wyskoczy, ku Podlasiowi, a za nimi wkrótce ruszyła
1689 II,5  |             naradzając się i dyskutując, a żołnierzy prowadził pan
1690 II,6  |             części z obawy przed głodem, a po części dla trudności
1691 II,6  |                  przecie była to jesień, a zbiory udały się szczęśliwie -
1692 II,6  |                 województwem mazowieckim a Litwą tworzyło Podlasie -
1693 II,6  |                 bezczynnie, wahając się, a raczej same nie wiedząc,
1694 II,6  |               skonfederowanych chorągwi, a one wzajem, pozbawione wodza,
1695 II,6  |                 wycieczek powierzał...~- A po każdej wycieczce - mówił -
1696 II,6  |              tylko ten diabeł Zagłoba!", a kiedy już do paktów zborowskich
1697 II,6  |                    powtarzali słuchacze.~A gdy wielu i bez tego o nadzwyczajnych
1698 II,6  |             prawie męstwu wyrównywającą.~A właśnie radzono teraz nad
1699 II,6  |              człowiek cnotliwy, poważny, a przy tym imponował wojsku
1700 II,6  |                  reprezentować powagę.~- A któż tu najstarszy? - zapytały
1701 II,6  |                głosować, jak się podoba! A nie obierzecie pułkownika,
1702 II,6  |            nieradzi, winszując godności, a niektórzy może i radzi byli,
1703 II,6  |                od pana Zagłoby zdumiony, a Rzędzian otworzywszy oczy
1704 II,6  |             wolna do siebie przychodził, a po chwili wziął się w boki
1705 II,6  |                 Żeromski od pułkowników, a potem od wojska przemówił
1706 II,6  |                się mogła... Przecz mnie, a nie którego z nich, obraliście
1707 II,6  |                  mi tę godność z barków, a zacniejszego w ten płaszcz
1708 II,6  |         uradowani z publicznej pochwały, a chcący zarazem przed wojskiem
1709 II,6  |                stać przy was przyrzekam, a czyli wiktorię, czyli zgubę
1710 II,6  |                 W was ojczyzny nadzieja, a we mnie wasza, na was i
1711 II,6  |          karności żądam i posłuszeństwa, a gdy będziemy zgodni, gdy
1712 II,6  |                   Wołały grzmiące głosy.~A pan Zagłoba ręce ku północy
1713 II,6  |              mnie wspierają! Zgody jeno, a pobijemy tych szelmów, pludrów,
1714 II,6  |                 Wybór ów odbył się rano, a po południu odbywał się
1715 II,6  |       pułkownikami i chorążymi na czele, a przed pułkami jeździł regimentarz,
1716 II,6  |                pasterz przegląda trzodę, a żołnierzom aż serca przybywało
1717 II,6  |              wyjeżdżał kolejno ku niemu, a on z każdym pogadał, coś
1718 II,6  |                  Wytrwaj jeno tak dalej, a możesz być pewien, że cię
1719 II,6  |           znacznie pole zalegli. To raz, a po wtóre: czego nam brak?
1720 II,6  |                   jeno wiwendy nie dość, a bez zapasów żadne wojsko
1721 II,6  |             potem obóz warowny założymy, a wówczas niech przychodzi
1722 II,6  |                popierajcie mnie z duszy, a i o cielenie zapominajcie,
1723 II,6  |           Radziwiłł brzezinowy sok pija, a po śmierci będzie smołę
1724 II,6  |                 że kancelarii nie mam.~- A po co ojcu kancelaria? -
1725 II,6  |        kancelaria? - pytał Skrzetuski. - A po co król ma swego kanclerza?
1726 II,6  |                 król ma swego kanclerza? A po co przy wojsku musi być
1727 II,6  |          uszanowaniem na pana Zagłobę.~- A co waćpan będziesz pieczętował? -
1728 II,6  |              Rzędzian zerwał się z ławy, a pan Stanisław Skrzetuski
1729 II,6  |              przystali do nieprzyjaciół, a kto wie, czy nie sami ich
1730 II,6  |              dniach z nich się nawrócił, a tym, którzy tego nie uczynią,
1731 II,6  |                  pieniędzy na wojsko?... A konfiskaty? a wszystkie
1732 II,6  |                 wojsko?... A konfiskaty? a wszystkie dobra radziwiłłowskie,
1733 II,6  |                 ma szablę, ten ma prawo! A jakie prawo mają Szwedzi
1734 II,6  |                 sobie szedł do paralusa, a nie, to go ze wszystkich
1735 II,6  |            żałości nad losem królewskim, a pan Michał zaraz mu zawtórował
1736 II,6  |                Pruska granica niedaleko, a u mnie kilka tysięcy szabel
1737 II,6  |                 Wychodź przeciw Szwedom, a nie, to jaw odwiedziny do
1738 II,6  |           których pan Zagłoba wspominał, a których widok rozradował
1739 II,6  |              rozdzieli - rzekł Zagłoba - a co do muszkietów i berdyszów...~
1740 II,6  |                radziwiłłowskich zbiegów, a ilu braknie, tylu z młynarzy
1741 II,6  |             Vivat! - krzyknęło wojsko.~- A teraz, mości panowie, wszyscy
1742 II,6  |                 masz w Rzeczypospolitej, a nasz pan Zagłoba dobry do
1743 II,6  |                  oddać na wojsko połowę, a reszty w spokoju zażywać,
1744 II,6  |            grasowały na kształt Tatarów, a które pan, Zagłoba nakazał
1745 II,6  |         wszystkie zwycięstwa Radziwiłła, a wówczas postać hetmańska
1746 II,6  |              Będzie oblężenie - myślał - a to zawsze długo trwa. Można
1747 II,6  |             będzie i traktatów tentować, a przez ten czas pan Sapieha
1748 II,6  |                sprzedanie nie posiadasz, a Jan to regimentarska głowa
1749 II,6  |        odpowiedzialność na mnie, to raz! A po wtóre, nie przystoi mojej
1750 II,6  |               też ochoczo ze śpiewaniem, a regimentarz stał konno na
1751 II,6  |            niepokoić.~- Janie! - rzekł - a może by podesłać jeszcze
1752 II,6  |                  innego nie robił.~- Ba! a jeśli go za wielka siła
1753 II,6  |           wszystko dobrze, zanim uderzy, a jeśli tam siła za wielka,
1754 II,6  |                Wołodyjowskiego nie było. A przy tym siła szła większa.
1755 II,6  |              uszedł" - mówili drudzy. - "A ot teraz pan Lipnicki jakoby
1756 II,6  |         przypadli pułkownicy ład czynić, a że prócz niewielu wolentarzy
1757 II,6  |                przybiegł z ostrzeżeniem? A ów drugi podjazd? A pan
1758 II,6  |        ostrzeżeniem? A ów drugi podjazd? A pan Lipnicki?"~Nie może
1759 II,6  |                    Wszyscy się stropili, a ja pomyślałem: nie może
1760 II,6  |              Chodźmy! żywo, Janie! żywo! A tamci się skonfundowali...
1761 II,6  |             ojcem! - wołali żołnierze.~- A tak i przyszedł nasz wódz! -
1762 II,6  |              niemu na czele pułkowników, a on konia wstrzymał i począł
1763 II,6  |                 się wątek mowy przerwał, a po wtóre, iż wieść o Radziwille
1764 II,6  |                  u was się czym pożywić, a myśmy strudzeni i głodni.~
1765 II,6  |                  rzekłszy ruszył koniem, a za nim ruszyli inni i wjechali
1766 II,6  |                 i rzekł:~- Panie bracie, a do cesarza niemieckiego
1767 II,6  |               rzekł zdziwiony Zagłoba.~- A to szkoda! - odrzekł wojewoda -
1768 II,6  |                 się w boki ze śmiechu.~- A to mnie splantował!... Niechże
1769 II,7  |              temu magnatowi litewskiemu, a co do fortuny, to jakkolwiek
1770 II,7  |                 w testamencie przekazał, a dziś zwierzchnika maniery
1771 II,7  |                mówiono, że ma gotowiznę, a książę pieniędzy od niego
1772 II,7  |                 siła sczeźnie bez wojny, a my tymczasem na Chowańskiego
1773 II,7  |                potęgi przestaną wojować ,a może nawet wejdą w przymierze
1774 II,7  |                  stronę przeciw Szwedom, a tym samym przeciw Radziwiłłowi.~
1775 II,7  |              rozbiegną się - co będzie?"~A właśnie intrata z olbrzymich
1776 II,7  |              Niewiarowskiego dla asysty, a z szańczyków sypanych przez
1777 II,7  |          Taurogów do Tylży. Zdrowe obie, a Marie jako pączek różany;
1778 II,7  |              nogi w świecie nikt nie ma, a kosy do samej ziemi jej
1779 II,7  |                  nos dobry.~- I to wiem. A nie pisałeś do niego? Co
1780 II,7  |            stanie, on o nas nie zapomni. A ja mu wierzę, bo jego korzyść
1781 II,7  |                 gotowego sprzymierzeńca, a będzie go miał, jeśli ty
1782 II,7  |                  Białorusią i Żmudzią.~- A Szwedzi?~- Szwedzi będą
1783 II,7  |           odebrać pismo przez Kmicica.~- A czekajże! Toć ja poniekąd
1784 II,7  |                  cierpliwie i spokojnie, a ja ci opowiem coś o twoim
1785 II,7  |          dostaniem choćby spod ziemi!... A tymczasem ja mu tu boleśniejszy
1786 II,7  |            Kazałem sobie ten list oddać, a że arkanów pomiędzy nami
1787 II,7  |                prawda! On ma moje listy, a tam są rzeczy, o które i
1788 II,7  |             widząc to, zaklaskał w ręce, a gdy służba nadbiegła, rzekł:~-
1789 II,7  |                   Ratujcie księcia pana; a jak dech odzyska, proście
1790 II,7  |              sposobności listy zachwyci, a samego nożem pchnie. Trzeba
1791 II,7  |              tego towaru nie dostanie.~- A trzeba swojego człowieka,
1792 II,7  |                go żywcem schwytać można, a mnie do rąk dostawić! Zapłaciłbym
1793 II,7  |                 Kiszków naprawdę krewny, a przez Kiszków i nasz.~-
1794 II,7  |                wyrabiał! - Tak i patrzy. A przyrzekł nam zemstę do
1795 II,7  |                się to nie przygodziło.~- A ja bym wolał, żebyś sobie
1796 II,7  |           Cinq-Marsa może i była gładka, a teraz psi na widok baby
1797 II,7  |                 mi ją do Taurogów oddaj, a już tam zemstę na współkę
1798 II,7  |                bo ty ją siłą zniewolisz, a wówczas Kmicic listy opublikuje.~-
1799 II,7  |              takimi miałem do czynienia, a nie niewoliłem żadnej...
1800 II,7  |             Znamy się i z mniszkami...~- A przy tym nienawidzi nas
1801 II,7  |                  nie będę siłą niewolił, a słowa, które prywatnie daję,
1802 II,7  |           najgorszym razie wezmę w pysk, a od niewiasty to nie dyshonor...
1803 II,7  |                   bo tu przyjdą Szwedzi, a trzeba, żeby comme otage
1804 II,7  |                  ją do Taurogów wezmę... a do Kmicica poślę nie zbója,
1805 II,7  |                  wiechcie w butach nosi, a ja tego znieść nie mogę.~-
1806 II,7  |                   czy warto na ząb brać, a ja tymczasem sposoby na
1807 II,7  |         wierności dla niego utwierdziło. A przy wieczerzy nie kontruj
1808 II,7  |                  machnął ręką i wyszedł, a książę Bogusław założył
1809 II,8  |            zdawał się być pelą jedwabną, a oczy gwiazdami. Ubrany był
1810 II,8  |             łańcuch spadał mu na piersi, a przez prawe ramię, wzdłuż
1811 II,8  |             diamentów i rękojeść szpady, a w kokardach jego trzewików
1812 II,8  |            postać wydawała się wyniosłą, a równie szlachetną jak piękną.~
1813 II,8  |             wyglądał jak duch ciemności, a Bogusław przy nim jak duch
1814 II,8  |        spostrzegłszy jej urodę wykwintną a dumną i poważną, w jednej
1815 II,8  |             przybrała poziome położenie, a on stał tak, poruszając
1816 II,8  |                widną z samego powitania, a niezbyt znaną w Kiejdanach,
1817 II,8  |                 rzucił paziowi kapelusz, a jej podał rękę.~- Oczom
1818 II,8  |            przejrzyj się w oczach moich, a poznasz, czyli ich podziw
1819 II,8  |            wielkie i czarne jak aksamit, a słodkie, przenikliwe i jednocześnie
1820 II,8  |                  jasny spokój dziecinny, a tak przy tym szlachetną
1821 II,8  |                  stole stała się ogólną, a raczej zmieniła się w ogólny
1822 II,8  |              długie wąsy z zadowoleniem, a na koniec Ganchof rzekł:~-
1823 II,8  |                   Bogusław rozśmiał się, a pani Korfowa mówiła dalej,
1824 II,8  |               więcej pojedynki obchodzą, a my, niewiasty, rade byśmy
1825 II,8  |               nie może kochania nakazać, a dostatków, chwała Bogu,
1826 II,8  |                  miecznika rosieńskiego, a pani Korfowa znów głos zabrała:~-
1827 II,8  |               zmarszczył się i nasrożył, a Oleńka utkwiła swe niebieskie
1828 II,8  |                 dobry, łaskawy, pobożny, a mnie podwójnie drogi! Toż
1829 II,8  |           Wszyscy oniemieli ze zgrozy.~- A gdym z gniewem i abominacją
1830 II,8  |                 sądu pod murem postawić, a sześciu muszkieterów naprzeciw.~-
1831 II,8  |                by krzyczano na tyraństwo a na samowolę Radziwiłłów!
1832 II,8  |              zwykłą śmiercią nie zginął, a wasza książęca mość sam
1833 II,8  |            bełkotać: "Oleńka! Oleńka!" - a Bogusław przyoblekł twarz
1834 II,8  |                podał rękę pani Korfowej, a książę Bogusław Oleńce.~-
1835 II,8  |              poznał, wdzięczna panienko, a rad bym cię widzieć wiecznie
1836 II,8  |                  waszej książęcej mości, a mnie wszystko jedno, gdzie
1837 II,8  |                   że gwałty się skończą, a prawo znów zapanuje. Krótko
1838 II,8  |               stołu i poczęli się trącać a przypijać do siebie często
1839 II,8  |               sobą jeszcze do pogadania, a przy tym i listy przyszły
1840 II,8  |              pierwszego w świecie dworu! A perłaż to ta Billewiczówna,
1841 II,8  |              perłaż to ta Billewiczówna, a wdzięczne to, a wspaniałe,
1842 II,8  |           Billewiczówna, a wdzięczne to, a wspaniałe, a paniątko, jakoby
1843 II,8  |               wdzięczne to, a wspaniałe, a paniątko, jakoby z krwi
1844 II,8  |                  jużem go zbił na głowę, a przyjdzie między nami jeszcze
1845 II,8  |               ich przykład się zapatruj, a w każdym terminie pomyśl,
1846 II,8  |                Karolem Gustawem zadrzyć, a wygnanego Kazimierza za
1847 II,8  |              służby na powrót przyjąć... a i pana Sapiehę o instancję
1848 II,8  |                 mnie pisze: "Popraw się, a przebaczę ci" - jakby zwierzchnik
1849 II,8  |            uczynić, jak Sapieha radzi?~- A dla ciebie? Dla mnie? Dla
1850 II,8  |                Jutro ruszam na Podlasie, a za tydzień uderzę na Sapiehę.~-
1851 II,8  |             figurą - rzekł.~Paź wyszedł, a książę znów począł chodzić
1852 II,8  |                 czuwała w swej komnacie, a mianowicie Oleńka Billewiczówna.
1853 II,9  |                świadomi przejść leśnych, a prócz tego mieli swe "komitywy"
1854 II,9  |                  chętnie ludzkim mięsem, a mianowicie mięsem dziewczyn
1855 II,9  |              zdumiewał się jej widokiem, a w duszy myślał:~"Gdyby mi
1856 II,9  |            Ostrołękę i wojnę rozpoczęli, a sam ofiarował się ich poprowadzić.
1857 II,9  |                obaczysz, przyjrzysz się, a potem posłuchasz królewskiego
1858 II,9  |           opornym rozmaite groziły kary, a zwłaszcza konfiskaty i rabunki.
1859 II,9  |                  to, co mówiła szlachta, a chociaż nie bardzo chciano
1860 II,9  |             płacił, narzekając i jęcząc, a w duszy myśląc, że dawniej
1861 II,9  |                  na sejmikach i sejmach, a w łaknieniu nowości i przemiany
1862 II,9  |                 konfiskaty tylko czasowe a konieczne onera, które wnet
1863 II,9  |         Septentrionów od granic odżenie, a my ze Szwecją we współce
1864 II,9  |            podobnych głosów i rozumowań, a raz, gdy pewien szlachcic
1865 II,9  |                     zakrzyknął Kmicic. - A król Łokietek ile to razy
1866 II,9  |                 musiał z kraju uchodzić, a przecie wrócił, bo go naród
1867 II,9  |             waćpan z Prus Książęcych?... A nuże, powiadaj, co wiesz!
1868 II,9  |              izby, drzwiami trzasnąwszy, a oni pozostali we wstydzie
1869 II,9  |               łakomie jak wilcy na owce, a potem pytali oczyma Kmicica,
1870 II,9  |            prowadzą, i żądał je widzieć.~A gdy je czeladź Kmicicowa
1871 II,9  |                   Wegnać konie do szopy, a wam zapłatę wraz wyniosę.~
1872 II,9  |                 co pieniądze, bo kwit.~- A gdzie mnie zapłacą?~- W
1873 II,9  |                    W głównej kwaterze.~- A gdzie główna kwatera?~-
1874 II,9  |            komendanta tyle co gotowizna, a do Warszawy chętnie pojedziem,
1875 II,9  |                Warszawie mu nie zapłacą, a prawdopodobnie i nigdzie -
1876 II,9  |                  szlachty mieć przystęp, a stąd trudniej wyrozumieć,
1877 II,9  |                  weselić się i swawolić. A wśród tłumów rozhukanego
1878 II,9  |                 się do tego przyczynili, a ja lepiej niż kto inny!"~
1879 II,9  |                inny!"~Ta myśl paliła go, a sumienie gryzło. Sen od
1880 II,9  |                coś poczynać, by działać, a tu wszystkie drogi były
1881 II,9  |                 w samym Poznaniu zabito, a nad ludem prostym znęcano
1882 II,9  |                   Coraz gorzej i gorzej, a znikąd poratowania!...~-
1883 II,9  |               armaty, prochy, muszkiety, a nam ptaszniczki nawet poodejmowano.
1884 II,9  |       Czarnieckim, ale gdy on w więzach, a król jegomość na Śląsku,
1885 II,9  |            pańsko, wesoło i bezpiecznie. A bracia drobna szła piechotą
1886 II,9  |              wesołe, śpiewające, pijane, a ze Szwedami i z Niemcami
1887 II,9  |                  do waszych trybunałów." A jakie tam teraz trybunały,
1888 II,9  |                  heretycy go doprowadzą, a na kościoły i duchownych
1889 II,9  |                  do nas wieści zabiegły, a bez których nie byłby on
1890 II,9  |             spiesz się waść, spiesz się, a weź z powrotem wóz, abyś
1891 II,10 |             który Władysław IV wystawił, a który potem Kazimirowskim
1892 II,10 |           wyglądali najemnicy niemieccy, a owe kosztowne meble, które
1893 II,10 |                  mogłeś toż samo ujrzeć, a choć stolica poddała się
1894 II,10 |          spuszczonymi oczyma, śmiać się, a czasem śpiewać pieśni bezecne
1895 II,10 |           magnaci stawali przy Szwedach, a lud prosty najwięcej miał
1896 II,10 |               Szwedom rozpisać podobało, a szlachta oddawała je tak
1897 II,10 |                   wykrzykiwał szlachcic, a gdy oficer odjechał, kazał
1898 II,10 |                   zajmowano łąki i lasy, a przyjacielowi szwedzkiemu
1899 II,10 |                właśnie na to pan Kmicic, a że mu już cierpliwość jako
1900 II,10 |          dziękczynnie i zaraz częstował, a pan Andrzej widząc przed
1901 II,10 |               sobą personata i statystę, a przy tym człowieka starej
1902 II,10 |               rodzi niż w całej Szwecji, a co do męstwa, to ja byłem
1903 II,10 |                  głosem - żeśmy zmaleli, a oni urośli, że nas przez
1904 II,10 |                  im dziś oprzeć mogła!~- A jeśli szlachta do upamiętania
1905 II,10 |                  Tu umilkł pan starosta, a Kmicic począł patrzeć na
1906 II,10 |                tylko światło ono zginie, a wraz trębacze anielscy ozwą
1907 II,10 |                   Była blada może chora, a może niedawnym napadem przerażona,
1908 II,10 |                 Są przy panu krakowskim, a z nim razem przy naszym
1909 II,10 |           mężnemu kawalerowi za ratunek, a po wtóre przeczytaj nam
1910 II,10 |                panem Andrzejem i wyszła, a po chwili wróciła z drukowanymi
1911 II,10 |                 i Polską) wojną utrapił, a ująwszy go wraz z żoną,
1912 II,10 |                  napisano: rokosz sieją, a utrapienie i boleść odmierzą.
1913 II,10 |            niezgody. Panować będą głupi, a mędrcy i starce nie podejmą
1914 II,10 |             kawaler z opresji uwolnił... A waść skąd jedziesz?~- Z
1915 II,10 |                  powtarzał w uniesieniu.~A pan Szczebrzycki mówił dalej:~-
1916 II,10 |                  zechcą.~- Rokosz sieją, a utrapieni i boleść odmierzą -
1917 II,10 |                począł żegnać starostę.~- A dokąd to tak spieszno? -
1918 II,10 |               niedaleko.~Kmicic wyszedł, a za nim wyszła panna chcąc
1919 II,10 |                  smutek oblał jej twarz, a jednocześnie słabe rumieńce
1920 II,10 |               Jeszcze nie dopowiedziała, a już Kmicic grzmotnął się
1921 II,10 |                Niechże twój się nawróci, a moja mi wiary dochowa...
1922 II,11 |                  nie spotykał ufających.~A tymczasem fortuna szwedzka
1923 II,11 |           Chmielnicki Lwów znowu obległ, a zastępy jego sprzymierzeńców,
1924 II,11 |            pleczysty, z bystrymi oczyma, a jakkolwiek i strój nosił
1925 II,11 |                 nikomu ucha nie odmawia, a już na was, szlachtę, tak
1926 II,11 |              Dość rękę śmiele wyciągnąć. A na śmiałości nam nie braknie.
1927 II,11 |               zaprzężona w cztery konie, a otoczona oddziałem szwedzkich
1928 II,11 |               się co prędzej do zajazdu, a oni weszli zaraz za nim.
1929 II,11 |               wypocząwszy ruszymy dalej, a tymczasem odpraw wasza mość
1930 II,11 |             oficer.~To rzekłszy wyszedł, a po chwili wrócił.~- Rozkazy
1931 II,11 |                  i rozumnym człowiekiem, a mnie mój urząd nakazuje
1932 II,11 |                   Obecnie służę Szwedom, a jednak, gdyby mnie kto za
1933 II,11 |               bym mu musiał zanegować.~- A to z jakich racyj?~- A z
1934 II,11 |                   A to z jakich racyj?~- A z jakich racyj można więcej
1935 II,11 |                  nie w obozie szwedzkim? A przecie to oni pierwsi powinni
1936 II,11 |                 należy, gdzie zbawienie, a gdzie zguba dla ich ojczyzny.
1937 II,11 |                    rzekł Wrzeszczowicz - a że ten naród ginie, nie
1938 II,11 |                   bo oni zginąć muszą!~- A to dlaczego?~- Naprzód dlatego,
1939 II,11 |                  prywatę więcej ukochał, a sprawę publiczną więcej
1940 II,11 |                 sławnego mieli komunika, a gdzież są? Zginęli, jak
1941 II,11 |              odpowiedział pan Andrzej.~- A to szkoda, bo chcieliśmy
1942 II,11 |                  aby mnichów oszczędził. A waćpan nie spiesz się z
1943 II,11 |                niechże i mnichy płacą.~- A jeśli się będą bronili?~
1944 II,11 |              nikt się nie będzie bronił, a dzisiaj już i nie może się
1945 II,11 |          szczekał... Bodaj go zabito!... A i ów cesarski statysta przyznał
1946 II,11 |               jego prywatnego szczęścia. A przecie już tej męki miał
1947 II,11 |        przytaczały sentencje, proroctwa, a wszystkim chodziło o Oleńkę.
1948 II,11 |              szwedzkie, to szwedzkie!" - a Bogusław Radziwiłł śmiał
1949 II,11 |             stawało się zielone i złote, a ów punkt na widnokręgu począł
1950 II,11 |               czy co?... Toć tam zachód, a jakby słońce wschodziło?~
1951 II,11 |                     spytał pan Andrzej - a co się to tak świeci?~-
1952 II,11 |             gorączki, z nieprzytomności.~A kościół lśnił się coraz
1953 II,11 |               kraina leżała u jego stóp, a on patrzył na nią z wysokości,
1954 II,11 |             litanię. Kmicic ją odmawiał, a żołnierze odpowiadali chórem.
1955 II,11 |           modlitwy, powstał pan Andrzej, a za nim i jego ludzie, lecz
1956 II,11 |                wreszcie i miasto w dali, a pod górą całe szeregi domów
1957 II,11 |               jakiś niezmierny majestat, a zarazem i spokój. Ten szmat
1958 II,11 |                  sama świętość miejsca - a może ufano listom Karola
1959 II,12 |              poczynały odmawiać litanię, a wówczas grzmot słów rozlegał
1960 II,12 |                  w drugi. Między pieśnią a pieśnią, między litanią
1961 II,12 |                  pieśnią, między litanią a litanią tłumy milkły i biły
1962 II,12 |                Tak czynił i pan Andrzej, a gdy wreszcie ośmielił się
1963 II,12 |                  różnica między światłem a cieniem. Świece na ołtarzu
1964 II,12 |                  jak ogromny szum morza, a tu panowała cisza głęboka,
1965 II,12 |             organy wydając tony łagodne, a słodkie, płynące jakoby
1966 II,12 |             źródle, to znów padały ciche a gęste, jak rzęsisty deszcz
1967 II,12 |                monstra Te esse matrem! - a chłopi wołali: - Panienko
1968 II,12 |                nie pojmie i nie ogarnie, a wobec której wszystko niknie.
1969 II,12 |          miarkuje, gdzie kończy się sen, a rozpoczyna jawa.~Pierwsze
1970 II,12 |                broda okalała mu oblicze, a oczy miał niebieskie, spokojne
1971 II,12 |               ucałował go w rękaw szaty, a on ścisnął go za głowę i
1972 II,12 |         nieleniwie chęci twojej dogodzę, a teraz słucham.~- Długom
1973 II,12 |                 brandenburskiego wracał, a do króla szwedzkiego zdążał.~-
1974 II,12 |                  Lisola do niego jechał, a Wrzeszczowicza przysłano,
1975 II,12 |            badawczo i z niedowierzaniem, a gdy nikt pierwszy głosu
1976 II,12 |                  dawnych cnót pozostało. A ja odpowiem: wszystkie zginęły,
1977 II,12 |              dniem przemiany ich fortuny a upamiętania naszego.~Kmicic
1978 II,12 |                 na duchownych nakładają, a snadnie przyjdzie zrozumieć,
1979 II,12 |                to być - odrzekł Kmicic - a najlepszy dowód, że na poddanie
1980 II,12 |                  stanie... Ja ostrzegam, a na waszmościów spadnie odpowiedzialność,
1981 II,12 |                  dziwić cię nie powinno, a jeśli nie zechcesz odpowiadać,
1982 II,12 |                nie służyć?~- Tak jest.~- A przecie tam są tacy, którzy
1983 II,12 |         Spoglądali tedy po sobie obecni, a on stał nad klejnotami z
1984 II,12 |      niebezpieczeństwo było już bliskie, a pan Zamoyski rzekł:~- Przecie
1985 II,12 |                że król Carolus odjechał, a Wittenberg żelazną podobno
1986 II,12 |                  pan Piotr Czarniecki.~- A ja zakonników do Wrzeszczowicza
1987 II,12 |                  oczach ludzkich nabrać, a może byli i tacy, których
1988 II,12 |               która głowę węża starła... A teraz czas na nieszpór.
1989 II,13 |          ciężkich, nabijanych hufnalami. A ponieważ wiedziano, że i
1990 II,13 |                zajmowały się płomieniem. A gdy raz fantazja ludzka
1991 II,13 |              wierze, gdyż powiadam wam - a nie ja to mówię, jeno duch
1992 II,13 |            słońcu wstać nie przeszkodzi.~A właśnie zachód był. Ciemność
1993 II,13 |         rozpoczął śpiewać: Anioł Pański, a za nim tłumy całe. Stojąca
1994 II,13 |              towar do klasztoru znieśli, a w samym klasztorze nie zaprzestano
1995 II,13 |                  które nie były bramami, a które mogły służyć do czynienia
1996 II,13 |                spoczynku i miłosierdzia. A właśnie jakże piękna, jak
1997 II,13 |                  począł tracić nadzieję?~A przecie tu ludzie, te białe
1998 II,13 |                  miecznika sieradzkiego, a nawet panu Czarnieckiemu,
1999 II,13 |                  widać, panie kawalerze, a jak nie nadejdą, to reputację
2000 II,13 |                  zapomnij i ty swojej.~- A nazwałeś mnie szlachetką -