Tom, Rozdzial

  1     1, 1 |          krewniaki przeciech...~A już ta Jezusiczek przenajsłodszy
  2     1, 1 |           Józka Borynianka. ,~Jakoż i ta nadbiegała zziajana i już
  3     1, 1 |              powietrzu.~- Ale szkoda, ta graniasta to sielna krowa.~-
  4     1, 2 |              stodoły na roścież.~- Ja ta nie jestem drzyk, cobym
  5     1, 2 |               rok idzie... Hanka kiej ta ćma łazi, a choru je jeno,
  6     1, 2 |         głosie ino, po gadaniu.~- Cóż ta we świecie słychać? Wędrujecie
  7     1, 2 |             pierwszy we wsi?~- Kto by ta miał dobra a i grontu dosyć -
  8     1, 2 |               tam u wójtów, że mu się ta myśl strasznie udała, bo
  9     1, 3 |         czerniały lasy.~Boryna, że go ta cisza mroczyła sennością,
 10     1, 3 |           przysięgała co chwila przed tą Częstochowską, jako świnia
 11     1, 3 |           napomykała z lekka, że cała ta Jewczyna sprawa to musi
 12     1, 3 |               gorzały.~- Wykopaliście ta już, co? - zagadnął wreszcie.~-
 13     1, 3 |            rzekli ni słowa, jakby się tą niemotą mocując ze sobą.~
 14     1, 3 |         krzepki jeszcze, ale która by ta poszła za mnie?..~- Któren
 15     1, 3 |          baczą, że wszystkich jednako ta święta ziemia pokryje. ~-
 16     1, 3 |                nie.~- Ma iść, kto ich ta zniewoli?~- Kara boska!
 17     1, 3 |              Kara boska! Bo przyjdzie ta godzina sądu Panajezusowego,
 18     1, 4 |             Niech ci Bóg da zdrowie i ta Panienka Częstochowska...
 19     1, 4 |                  Beczycie, Kuba, kiej ta koza żydowska! - szepnął
 20     1, 4 |               w żywocie jedzenie, a i ta myśl, że gdyby miał jaką
 21     1, 4 |             karczmie... paliła go ano ta złotówka...~A karczma stała
 22     1, 4 |               miał jesienią, to co mu ta po babie...~Magdusia właśnie
 23     1, 4 |            prędzej! A to ci tak cięży ta ćwiartka, coś ją Janklowi
 24     1, 5 |              do ogacenia ścian.~I tak ta przyspieszona robota trwała
 25     1, 5 |      Sprzedajecie co dzisiaj?~- Bogać ta nie, powieźli do dnia pszenicę,
 26     1, 5 |               Bo i prawda, chrztów to ta jeszcze jest dosyć, ale
 27     1, 5 |         ludziom w garście, będzie się ta przekpiwała z rodowych gospodarzy!
 28     1, 5 |         pomocnika organiście.... a ja ta nuty nijakiej nie wyciągnę
 29     1, 5 |            towarem różnym - nic, jeno ta wielka woda, do której cięgiem
 30     1, 5 |            różnych... a czepków i Bóg ta wie czego jeszcze.~Gdzie
 31     1, 5 |           zgodził skwapliwie, choć mu ta pieniędzy było żal, bo miarkował,
 32     1, 5 |                  Jak komu... mnie byś ta za droga nie była...~- I
 33     1, 5 |     przezwyciężając skąpstwo.~- Hale, ta żółta w kwiaty, z rubla
 34     1, 5 |           obrębku; złociste całe kiej ta święta monstrancja; a modre
 35     1, 5 |               Pięknie ci, Jaguś! Mnie ta nie dziwota korale, bo i
 36     1, 5 |              niechcenia niby.~- Co mi ta z tego, kiej nie moje! -
 37     1, 5 |              la ciebie kupiłem, a jak ta któren parobek będzie przepijał
 38     1, 5 |             od jarmarku na jarmarek i tą modlitwą upraszam se u dobrych
 39     1, 5 |        miarkujecie niezgorzej.~- Mnie ta z tobą ni zgody, ni wojny
 40     1, 5 |        kobietą się oglądają, to co im ta znaczą dzieci - szepnął
 41     1, 6 |      przetrwożonym głosem Hanka.~- Co ta chłopu szkodzi. Kużden chłop
 42     1, 6 |           bliżej.~- Hale, bałabym się ta...~Znowu zamilkli i szli
 43     1, 6 |  Skończyliście, Jaguś?~A ino, telo że ta ździebko, może ze trzy płachty,
 44     1, 6 |               widzi, Jaguś?...~- Mnie ta wszystko jedno, każecie,
 45     1, 6 |               lniana z kądzieli i jak ta nić okręcała się ciągle
 46     1, 6 |             prześwięte bezczucie, jak ta ziemia rodzona w jesienne
 47     1, 6 |        jesienne martwe noce - bo jako ta ziemia święta była Jagusina
 48     1, 6 |            była Jagusina dusza - jako ta ziemia. Leżała w jakichś
 49     1, 6 |              jest, bo musi... bo jako ta ziemia święta, taką była
 50     1, 6 |            była Jagusina dusza - jako ta ziemia!...~I długo tak siedziała
 51     1, 7 |               jak to zwyczajnie, kiej ta ćma łaziła abo mruk.~- Czerwono
 52     1, 7 |          kazał się przezywać, choć mu ta pewnie i nie Roch... Dziad
 53     1, 7 |         widział prócz Jagustynki, a i ta udawała, że nie patrzy,
 54     1, 7 |           bywało, nie..~- No , wyście ta już wszystko wiedzieli jeszcze
 55     1, 7 |          umówił Mateuszowi.~- Jankiel ta wie wszystko zaraz, a może
 56     1, 7 |               Boryna.~- Ale, Witek by ta psa krzywdził, któren zbiera
 57     1, 7 |     rzewnością przejęła dola Pańska i ta Burkowa przygoda; a samo
 58     1, 8 |                Nie może być! Gdziebym ta z ozorem po wsi latała!
 59     1, 8 |      gospodarz taki, bogacz!~- Albo i ta Jagna! Widzieliście, moi
 60     1, 8 |             się, a z nimi rozlała się ta wieść po wsi całej.~Że roboty
 61     1, 8 |              odpisałam, i co?...~- Ja ta nie odpiszę ni zagona! -
 62     1, 8 |                odpijesz?...~- I... ja ta wiem... - pisknęła odwracając
 63     1, 8 |       wygniecioną szybkę zawiewał, aż ta lampka na sznurku za szynkwasem
 64     1, 8 |       ptasiego mleka nalazł... już ci ta u mnie krzywdy nijakiej
 65     1, 8 |               mucha, kiej głodny - my ta niegłodne. Na Jagusię po
 66     1, 9 |          jeszcze żarzyły blado, kieby ta miedź stygnąca, spod sinych
 67     1, 9 |      wzdychali i podnosili szare, jak ta ziemia, twarze i topili
 68     1, 9 |             się pchał, jak mógł, choć ta i niejeden burknął, że to
 69     1, 9 |            tak i on poda imiona... co ta mają wiedzieć, że nie ma
 70     1, 9 |            tchem jesieni.~Cicho było, tą dziwnie posępną cichością
 71     1, 9 |            zakrzepłe i wyczerpane jak ta ziemia święta, a oczy szare
 72     1, 9 |              gospodarz kochany, co mu ta jeszcze dusz ostało, aż
 73     1, 9 |           bacznie...~- Ale, zobaczysz ta... to ino święte widzą abo
 74     1, 9 |           starsza, i matula moja... i ta Józefka, co za pokojówkę
 75     1, 10|             złego nie stało!~- Co jej ta będzie! - mruknął Antek
 76     1, 10|          Juści, i kobyły szkoda, choć ta i ślepa, i stara, ale zawżdy
 77     1, 10|              obmierzły jej płakania i ta jej pokorność, i te jej
 78     1, 10|          medytował... - Juści, kto go ta wie, co zrobi? Sklął mnie,
 79     1, 10|           Byle... - zachłysnął się aż tą prośbą błagalną i łzy jęły
 80     1, 10|           Ojcowa ona, to i obca, to i ta przybłęda, ten pies bezpański,
 81     1, 10|       psiachmać, jazgocze cięgiem jak ta suka! - rzucił z taką mocą
 82     1, 10|       monotonnie... Maciej chodził to tą, to drugą stroną stawu i
 83     1, 11|            dała. Namawiała ją Ewka, a ta znająca była, niejedną wieś
 84     1, 11|              Pójdzie do dom wczas!~Oj ta dana, dana, oj ta dana,
 85     1, 11|           wczas!~Oj ta dana, dana, oj ta dana, da!...~Hukali społem
 86     1, 11|            nimi najśmiglejsza i kieby ta róża najśliczniejsza stojała
 87     1, 11|             za nią, i furkotały kieby ta tęcza; spódnica biała rzęsisto
 88     1, 11|                 A bo też spaśna, kiej ta lepa!~Stary kręci się i
 89     1, 11|               rozczapierzał i bęc jak ta kłoda na ziemię, że mu to
 90     1, 11|               kole, nie bacząc, że go ta i prażyły drugimi powrósłami
 91     1, 11|         baraszkował i trząsł się jako ta żydowska broda na wietrze,
 92     1, 11|                szły na przedzie, niby ta najlepsza tanecznica, śpiewały
 93     1, 11|         gorzałka... to znowu śpiewały tą nutą ciągliwą, żałosną i
 94     1, 11|           płakaniem kiej rosą osnutą; tą nutą naszą, kochaną, serdeczną,
 95     1, 12|                 Narodu dużo?~- Kto by ta porachował?... Aż się przelewało
 96     1, 12|          boleśnie piukały.~- Niech im ta pójdzie na zdrowie, niech
 97     1, 12|              już nie wydzierżę... już ta ostatnia godzina na mnie
 98     1, 12|        wrzątka, ledwie parkotali, jak ta woda na słabym ogniu; siedzieli
 99     1, 12|             moja kochana! A dyć, kiej ta dworska pani, tak se godnie
100     2, 13|             do wnętrza z kwikiem kiej ta świnia uprzykrzona, a tak
101     2, 13|       niepokalany brzask sypał się by ta wełna najbielsza, najmiększa,
102     2, 13|              gęstwą nieprzeliczoną by ta zamarzła poświata, jakoby
103     2, 13|     wyzierając przez okienko.~- Niech ta będą, zarówno mi jedno! -
104     2, 13|             zapłać, weźcie Filipa, ja ta u organisty wyrabiał nie
105     2, 13|             rozrastała się w nim niby ta parząca pokrzywa! Bo i jakże,
106     2, 13|             użalisz się, juści! Co mu ta kobieta, co żona tyla, bych
107     2, 13|            znowu się błąkał duszą jak ta owca zgubiona w noc ciemną.~
108     2, 13|          dusza nie majaczyła, nic ino ta przeogromna pustka biała
109     2, 13|              z wiatrem pewnie nawiała ta chęć i rozżarzyła mu serce
110     2, 14|             ostało po nich. Nic, jeno ta cichość zmartwiała i pustka
111     2, 14|             zmyślna jucha była, bo co ta kobiecie wiedzieć o chłopskich
112     2, 14|             co bogatsi.~- Prawda, kto ta bogaczów zmoże, kto ich
113     2, 14|               będzie przebierał , jak ta świnia w pełnym korycie.
114     2, 14|        pierwszych kurów, a wciąż, jak~ta nić, wiło się przez nią
115     2, 14|           trzęsła się ino w sobie jak ta drzewina drętwiejąca z zimna,
116     2, 14|             bronić się poradzi - jako ta drzewina skrzytwiała Hanczyna
117     2, 14|            tym miłowaniem serdecznym, tą lubością duszną, pełną dufności
118     2, 15|      szczytach, drygał niekiedy, niby ta wiecha na wietrze.~- Sprawny
119     2, 15|              oczy pokornie patrzy jak ta trusia, byle go ino z roboty
120     2, 15|              Pewnikiem stara.~- Bogać ta młoda, ale niczego jeszcze,
121     2, 15|           Mówisz kiej do człowieka, a ta ni wyrozumie, ni rozważy,
122     2, 15|            udławiło marchwią.~- Co mi ta po tym - mruknął niecierpliwie.~-
123     2, 15|               bełkotem, pluskało jako ta woda bieżąca, rozlewało
124     2, 15|               grobli z Magdą, wiecie, tą wypędzoną od organistów!
125     2, 15|              i ciepnąć do wody! Że mu ta żebra popękały od żerdek,
126     2, 16|              blade było, ostygłe kiej ta Hostia w monstrancji utajona,
127     2, 16|           sypały strugami okiści niby tą srebrną kurzawą.~Młyn nawet
128     2, 16|                juści, czas płynął jak ta woda; a to ślub, przenosiny,
129     2, 16|          czemu stajesz przede mną jak ta dusza pokutująca, czemu
130     2, 16|            wraz z gaśnięciem zórz i z tą popielną sinością, jaka
131     2, 16|             Mój Jezus... a teraz, jak ta dziadówka... jak... rodzone
132     2, 16|           cichej były Mu bratami. - A ta sama gwiazda, co i dzisiaj
133     2, 16|                trawka kużda, choćby i ta najmarniejsza, kamuszek
134     2, 16|           kamuszek najmniejszy, nawet ta gwiazda ledwie dojrzana -
135     2, 16|               kochany! Wszystko! To i ta ziemia, i te kamienie! -
136     2, 16|               robaczek najmniejszy, i ta trawka chwiejna, wszystko
137     2, 16|               wysokiego lasu, już ino tą karłowatą sośniną a jałowcami
138     2, 16|                a to głód, a w końcu i ta kostucha dodusi - a ci prawią
139     2, 16|            zgrozy świętej, z bólu nad tą duszą zgubioną, a gdy nieco
140     2, 17|              o wiośnie do słońca, jak ta ziemia prężąca się pod pierwszym
141     2, 17|               nie przemarzła!~- Bogać ta nie, dziecko na śmierć zamarzło!
142     2, 17|              tyle! A jak zachorowała, tą ją wygnały, ścierwy nie
143     2, 18|         chałupie?~- A juści, gdzie by ta szli na taki psi czas; rano
144     2, 18|              wzruszenie ich dławiło i ta bliskość, ta upragniona
145     2, 18|            ich dławiło i ta bliskość, ta upragniona samotność, ta
146     2, 18|              ta upragniona samotność, ta noc niemocą się na nich
147     2, 19|             Jeden chłopak śmigły kiej ta kopica, a i drugiemu brzucho
148     2, 19|      przymawiały złośliwie, nie dbała ta o to wcale, dojrzała wnet
149     2, 19|         pokraśniawszy z radości, jako ta woda pod zachód, odwróciła
150     2, 20|            przybiegła z kądzielą, ale ta więcej do Józki i by się
151     2, 20|            tykajcie matki!~- Niech ci ta świętą ostanie! Prawda i
152     2, 20|        parobkami.~Stary się zdumiewał tą przemianą, wściekał ze złości,
153     2, 20|               barankiem się widziała, tą owieczką pokorną, a teraz
154     2, 20|               ten spokój wewnętrzny i ta cicha, głęboka dufność.~
155     2, 20|          namiętnie.~Poleciała zaraz z tą nowiną do starego, .myślał
156     2, 20|             gniewy i żale o grunt, że ta zapamiętałość, którą wtedy
157     2, 20|               nie dorozumiewał, co mu ta we wątpiach siedzi a podgryza.~
158     2, 20|               się i u Borynów, jeno z tą odmianą, że stary kamieniem
159     2, 20|              Przykrzyła się wszystkim ta cichość, bo ino ogień trzaskał,
160     2, 20|        zarobić nie pozwalacie.~- Dużo ta o to stoję, co pyskują,
161     2, 20|             to wiedział, jak wypadnie ta moja sprawa o krowę.~- Przystańcie
162     2, 20|              myśląc, iż starego kupił tą zwózką i na swoją stronę
163     2, 21|              siebie.~- Prawda, że ona ta otwartej ręki la ludzi nie
164     2, 21|              całe góry śniegów i niby tą białą chmurą prał w drzewa,
165     2, 21|            jaką stronę się obrócić.~- Tą dróżką na lewo, a wyjdzierny
166     2, 21|           zaciętą, nierozpoznaną, jak ta noc, co już szła przyczajona
167     2, 21|              szumy borów huczały niby ta organowa muzyka w czas Podniesienia,
168     2, 21|               się Antek nie sprzągł z tą suką, temu stary nie winowaty,
169     2, 22|             wszystko; a po niej, niby ta rozgdakana, odęta kwoka,
170     2, 22|             niektóre z szyciem albo z tą przygarścią pierza do zdarcia,
171     2, 22|      najbardziej chwyciła ją za serce ta historia o królu i tej gospodarskiej
172     2, 22|              te nici z kądzieli, jako ta miesięczna poświata, grająca
173     2, 22|      strudzone, okaleczałe dusze!~Cóż ta to życie szare i nędzne,
174     2, 22|             życie szare i nędzne, cóż ta ten dzień zwykły, podobien
175     2, 22|               komunią marzenia - jako ta ziemia drży pławiąc się
176     2, 22|           roki płynęły za rokami jako ta woda bystra, bogactwa rosły
177     2, 22|          przebierać i ciągnąć z cicha tą nutą rzewliwą a mieniącą,
178     2, 23|              serca tętniały w jedno z tą ziemią świętą, a spojrzenia
179     2, 23|            niepamiętliwi, pijani jeno tą nadludzką mocą czucia, co
180     2, 23|              skapywały jej z oczu jak ta rosa z kwiatów; obcierał
181     2, 24|          posadzą w kreminale.~- Co mu ta zrobią? widział to kto?
182     2, 24|            Bogiem i ludźmi, jeśli nie ta suka Jagna? Co - podniesła
183     2, 24|             się z gromady, która kiej ta woda rozlewała się po drodze
184     2, 24|               słońcu, płonęły i kieby tą srebrną przędzą leciały
185     2, 24|           ciągnęło czy co innego, Bóg ta wie - w Dominikowej stodole
186     2, 24|          ciemienie, tak go zamroczyła ta nowina, boć wczoraj jeszcze
187     2, 24|       strachem śmiertelnym przejęty i tą mocą wsi potężną.~Światła
188     2, 25|           deszczami pobłyskiwały jako ta misa cynowa czarniawo, drzewa
189     2, 25|             przy obróbce drzewa.~Jaki ta dziedzic był, to był, ale
190     2, 25|            pod trepami, tak biegali z tą wieścią po chałupach, przystawali
191     2, 25|               miłowanie przeszło jako ta łońska zwiesna, o której
192     2, 25|             cna...~- Nie pleć, co się ta miałam przemienić?...~Przymilkli
193     2, 25|              i dalej poleciał.~Migiem ta wieść rozlała się po wsi,
194     2, 25|        posępni, kwardzi a groźni kiej ta chmura gradowa, co to jeno
195     2, 25|       rozsączały się w śniegach kieby ta żałosna krew lasu.~A wokół
196     2, 25|          dworskich, że rozgorzał kiej ta żagiew na wietrze, to próśb
197     2, 25|         Zabili go! Zabili! - wył kiej ta suka, gdy jej dzieci potopią.~
198     3, 26|           nieprzejrzanym.~Niebo, kiej ta płachta modrawa przejęta
199     3, 26|     skrzydłami i jął świergotać, jako ta z czystego srebra sygnaturka,
200     3, 26|       dychające, iż się widziała jako ta wierzba przydrożna, pokrzywiona,
201     3, 26|            zwiesna ci to szła, jakoby ta jasna pani w słonecznym
202     3, 26|              wschodu do zachodu, jako ta wielmożna Boża wysłanniczka,
203     3, 26|      przytulić głowę. Nie cisnęła się ta ona nigdy naprzód, między
204     3, 26|         łacniej zgodzą... Juści! komu ta niewola kłopotać się cudzymi,
205     3, 26|           niewidna kiej te płoty albo ta ziemia, miejscami już przesychająca,
206     3, 26|          puszczą ich to rychło?~- Bóg ta wie kiedy! Jeździł do urzędu
207     3, 27|              chłodne przydechy wraz z tą świętą cichością wiośnianą,
208     3, 27|          przecierpi, to udźwignie, co ta na nią Panu Jezusowi spuścić
209     3, 27|              chyciła się ziemi, a jak ta suka warowała i broniła
210     3, 27|         gospodarki nie wysadzili, a i ta zawziętość przeciw Jagnie.~
211     3, 27|               Jagnie.~Zresztą z czego ta jej moc szła, to szła, dość
212     3, 27|            poruszył; leżał wciąż kiej ta kłoda zwalona, jeno w oczach
213     3, 27|             już jeno starunków, co mu ta często odmieniali na głowie
214     3, 27|         obmierzł jej do cna i ciążyła ta ciągła wojna z Hanką, która
215     3, 27|               marcowe, a wszędy, jako ta nie ustająca litania, wyrzekania,
216     3, 27|            przyglądała się Hance, jak ta włosy rwała łbem tłukąc
217     3, 27|              do kościoła; naraz, kiej ta chmura padnie na słońce,
218     3, 27|         poniesą, gdzie jeno powiedzie ta tęskność niezmożona. I płakała
219     3, 27|            wyrzekania i te wzdychy, i ta żywa a silnie boląca pamięć
220     3, 28|        niezgorzej z biedą i wiem, jak ta suka gryzie, pamiętam... -
221     3, 28|             tu grosz, tam dwa, i kiej ta woda wyciekło wszystko,
222     3, 28|               nią wyprawia.~Juści, że ta u Hanki nikto na pogodę
223     3, 28|             pochowku bierze za to, co ta pobeczy po łacińsku i na
224     3, 28|             to siedzi?~- U Kozłów czy ta u Pryczków pono się przytuliła
225     3, 28|           broni się przed sobą choćby tą złością na cały świat, ale
226     3, 28|        poturbuje o biedotę, chociażby ta pode płotem zdychała...
227     3, 28|           narodem biednym dzieje, boć tą biedą ludzką się ano pasą
228     3, 28|               dokładają.~Zadyszał się tą przemową, Hankę zaś przejęła
229     3, 29|           niebu, co się co dnia, niby ta płachta jasna i obtulna,
230     3, 29|           niewinowatych.~Hale! będzie ta kto miał miłosierdzie nad
231     3, 29|                jako drugie wsie, choć ta przódzi koty darły z Lipcami
232     3, 29|  zapowietrzona!... Tyle mi znaczy, co ta kukła do strachania wróbli!...
233     3, 29|              Balcerków znowu Marysia, ta, co po Jagnie Borynowej
234     3, 29|           dnia na dzień, krzepiąc się tą nadzieją...~Ale chłopy nie
235     3, 29|             siedźcie. Pustką przecież ta izba stoi! Z duszy serca
236     3, 29|            niebo wisiało wysoko, niby ta modrawa płachta, z rzadka
237     3, 29|               warowała na Jagnę i gdy ta nadeszła o zmierzchu, wsiadła
238     3, 29|         piękniej kraszonymi. ~Kaj się ta było Józce mierzyć z Jagusią!
239     3, 29|             dojrzawszy w nocy, i niby ta rzeka, wzbierająca z wolna
240     3, 30|         wtrąciła kowalowa.~- Kostucha ta o nikim nie zabaczy, jeno
241     3, 30|       przyleciał za Nastusią, choć go ta już całkiem odpędzała od
242     3, 30|           Ożeń się z Magdą od Jankla, ta ci pasuje w sam raz.~- Żydowskie
243     3, 30|           widne, z podłogą, jeno że z tą żelazną pajęczyną w oknach,
244     3, 30|              odgraża.~- Głupia, co mu ta zrobi pogrozą!~- Moiście,
245     3, 30|             czepiał się serca, kiejby ta złotymi rosami brzęcząca
246     3, 30|               od tego głosu.~- Co bym ta nie poznała!... jeno pan
247     3, 30|               o świecie, że kto by je ta pojął i zapamiętał!~Zasłuchali
248     3, 31|           dzień się zjawią, cosik się ta przeciek z urzędu wie...~-
249     3, 31|               wisiały nad ziemią kiej ta chmura zieloności, że ino
250     3, 31|          uraczyła, no, no!...~Ale już ta noc nie miała przejść spokojnie,
251     3, 31|         sposób ich było odszukać.~Ale ta kradzież tak sturbowała
252     3, 31|       żałoście chwytały za gardziel i ta pusta stajnia, kiej świeży
253     3, 31|             nie opowiedzieć, co się z tą chudziaczką wyrabiało: tak
254     3, 31|            tak się ciesząc serdecznie tą pomocą niespodzianą, że
255     3, 32|              Chłopy wracają!~Piorunem ta wieść runęła i kiej płomień
256     3, 32|    wypędzającej właśnie gęsi na staw, ta się w ten mig rzuciła z
257     3, 32|         naszego? co?~- A we Wólce! Ja ta zawdy za pan brat z dziedzicami
258     3, 32|               niech się jawi choćby i ta najgorsza pokraka, to zarno
259     3, 32|              coraz boleśniej.~Cóż jej ta po gospodarce, po bogactwie,
260     3, 32|            prostowała się nagle, jako ta grusza ociężała kwiatem
261     3, 32|         czysta i drżąca w sobie, kiej ta dziewczyna do pierwszej
262     3, 32|            niemej, gorącej czci przed tą świętą i utęsknioną.~Juści,
263     3, 32|           przesłaniają się oczy i jak ta męka rośnie z minuty na
264     3, 32|         przemykając się lękliwie kiej ta sarna spłoszona. I ją poniesły
265     3, 32|          wyrzekania i wlekła się jako ta chmura posępna, co to leda
266     3, 32|             niego z bryczką.~Śpiewali ta jeszcze coś niecoś, ale
267     3, 32|            miedzami szli gęsiego, jak ta komu bliżej było do chałupy.~
268     3, 33|          czerwone dachy plebanii kiej ta chmura śniegowa. Wilgotnawe
269     3, 33|            strzeliła nad zagonem kiej ta malwa wysmukła.~- Żeś to
270     3, 33|            wypomina! Głupia!... co mu ta żołnierka?... zabawa i tyla!
271     3, 33|              jak uwędzona!...~- Bogać ta, ździebko jeno przypalona
272     3, 33|            Poliż osi, to obaczysz, ja ta nie probantka! - odpowiadała
273     3, 33| sprawiedliwych. Snuła się po wsi jako ta nikła pajęczyna, co leci,
274     3, 33|              Jezus nie dopuści... Cóż ta na jarmarku? dowiedzieliście
275     3, 33|              nie dopilnowali.~- Bogać ta inaczej! Wiecie ta co nowego?~
276     3, 33|              Bogać ta inaczej! Wiecie ta co nowego?~Balcerek jeno
277     3, 33|               ganku.~- Idźcie, ojciec ta sami leżą. Hanusia na kapuśnisku,
278     3, 33|        złożony i trawą porosły.~Komuż ta był w pamięci?~Bywało nieraz,
279     3, 33|       sprowadzali do niego. Powiedali ta różnie o tej chorobie, bąkając
280     3, 33|          Pożywił się jeden, niech się ta pożywią i drugie!- powiadali
281     3, 33|            wszystko po dawnemu. Bogać ta poszło, kiej chłopaki odmówiły
282     3, 33|            mróz ją przeszedł.~- Co ja ta wiem?... tyla jeno, co mi
283     3, 34|                Stary jeszcze rzęzi, a ta jak suka... Nie powtarzałabym
284     3, 34|           wody mu nie ma kto podać, a ta...~- Ja bym ją ze wsi wyświeciła!
285     3, 34|              wieś padnie!~- Jagna się ta osławy nie boja, jutro gotowa
286     3, 34|               mi jest od dzisiaj! Ale ta ścierwa wszystkiemu winowata! -
287     3, 34|            łże jak pies!~Zdumieli się tą niespodzianą obroną, a on
288     3, 34|               pięcie.~- Galanto, kiej ta biała gąska! - odrzekł z
289     3, 34|         rozśpiewaną ciżbą głów kiejby tą rzeką mieniącą się od farb,
290     3, 34|           każden chłop rośnie se jako ta dziczka w czystym polu,
291     3, 34|          Niech one zdechną, niech ich ta... tfy... choroba wytłucze!...~-
292     3, 34|         zdążył wsadzić w ziemniaki, a ta do mnie z pyskiem.~- Wypędzić
293     3, 35|             wyprawiała. Poniesła i ją ta wiadomość i rozkołysała
294     3, 35|          matka dopadała go znowu kiej ta suka rozjuszona i prała,
295     3, 35|              się nie pokwapił!... Kto ta stoi o sieroty?... Skrzywdzić
296     3, 35|         niezadługo, wróci! Ale kto go ta posłucha? - oczy jej rozbłysły.~-
297     3, 35|           jeno lubując się piwskiem i tą słodkością, jaką tchnęło
298     3, 36|               Józka pokaże wama.~- To ta na Kaczym Dołku, karwas
299     3, 36|            smutniej i boleśniej, jako ta ptaszka z połamanymi skrzydłami
300     3, 36|              pomiarkował, ale snadź i ta nowina nie przedarła się
301     4, 37|            jęczmiona polśniewały kiej ta woda głęboka, zaś jasnozielone
302     4, 37|         jagody zapełniając izbę kieby tą mgłą modrawą, w której wynosił
303     4, 37|             jeno ten jego trup lichy, ta człowiecza zewłoka, próżna
304     4, 37|               Nad całą wsią zaciężyła ta śmierć Borynowa; dzień był
305     4, 37|       pocieszającym słowem, juści, co ta była niegłodna użalań się
306     4, 37|         dodała Hanka łagodnie.~- Wójt ta wasze docinki dobrze jej
307     4, 37|                że jeno niekajś co się ta świeciła jakaś chmurka nabrana
308     4, 37|               jaże się rozlegało.~Zaś ta letnia, krótka noc przechodziła
309     4, 37|       gęstniał roztrząsając się kieby ta zamieć śniegowa.~Niebo zajaśniało
310     4, 37|           wiada, komu z brzega wybije ta ostatnia godzina i przyjdzie
311     4, 37|            Wywrzyjcie drzwi, niech se ta wędrownica odleci na Jezusowe
312     4, 38|       zapamiętał, tak dzwonił, jakoby ta dziewka poniektóra, kiej
313     4, 38|               się nad polami; jeszcze ta niekiej od łąk chłód luby
314     4, 38|                wynosząc się ku słońcu tą przejmującą pieśnią i wołaniem:~-
315     4, 38|               w martwej cichości kiej ta szklana tafla rozpalona
316     4, 38|          rozpalone mury kościoła kiej ta rzeka wezbrana. Czerwony
317     4, 38|               już wasz?~- Hale, zaśby ta wrócił!~- A podobno jeździliście
318     4, 38|              chłopaki, niech odejdzie ta zaraza.~- A żeby was mór
319     4, 38|       rozciekawiony dziedzic.~- Zaśby ta pobił, Mateusz ta jednego
320     4, 38|               Zaśby ta pobił, Mateusz ta jednego tknął, że mu nie
321     4, 38|               jakiś, a często gęsto i ta złotówka zabrzęczała o miedziaki;
322     4, 38|              się skończyła, jeszczech ta z ambony ksiądz wygłaszał
323     4, 38|             się nie pokazał.~- Cóż mu ta Boryna, kiej on z wdową
324     4, 38|                bo me jeszczek ugryzie ta suka.~I poszła śpiesznie,
325     4, 38|            dziadoskiej krzywdy! Bogać ta wiele! któren dziada obaczy,
326     4, 38|               to jego morgi, co?~- Ja ta wiem! Nie wyznała mi się.
327     4, 38|           leciały z podzięką.~- Co mi ta pieniądze, takiś dobry...
328     4, 38|              brzega wsi do brzega jak ta woda obłędna, co ujścia
329     4, 39|               odchodzącym - a zajrzyj ta później do mojego wolanta,
330     4, 39|           niej, tylko jedna Józka, co ta po swojemu pletła trzy po
331     4, 39|          należy się wama więcej. Mnie ta z tego dacie co niebądź,
332     4, 39|           okno do izby:~- Magda, miej ta oko na wszystko, bych znowu
333     4, 39|            żywa!~- A pyskuj! Pies cie ta przeszczeka! - mruknęła
334     4, 39|          dachem, bo cię stąd wygryzie ta zaraza piekielna! Radzę
335     4, 39|                   A pójdę i niech was ta zaraza wytraci, kiejśta
336     4, 39|        dawałaś... goniłaś za nim kiej ta rozciekana suka... kiej
337     4, 39|               rozciekana suka... kiej ta... - tchu jej zbrakło, tak
338     4, 39|           straszna, zła i groźna kiej ta chmura trzaskająca piorunami.~
339     4, 39|      siedziała na jednym miejscu kiej ta zmartwiała ptaszka, której
340     4, 39|             srodze bowiem strapiła ją ta wiadomość.~- Coś letko wama
341     4, 39|             Może i tego wam żal, pies ta was wyrozumie! Pomietły
342     4, 39|                 A niech skarży, co mi ta zrobi!~- Były z rana u spowiedzi,
343     4, 39|        porywczo, tak jednak zgryziona tą wiadomością, że cały dzień
344     4, 40|              w zapaskę rzekła:~- Miej ta baczenie na wszystko! A
345     4, 40|            Jagustynka.~- Pan Jezus by ta stworzył złe! Juści! Człowiek
346     4, 40|                Juści! Człowiek to jak ta świnia, wszyćko musi swoim
347     4, 40|               pilno do chłopa. Ja bym ta nie wytrzymała! - mówiła
348     4, 40|        Pachniała mi wola lepiej niźli ta kiełbasa. Jużem kraty próbował
349     4, 40|              dnia brać kije. Mnie się ta nie ważono tknąć ni palcem.
350     4, 40|               no!~- Juści, kto by cię ta przemógł, mocarzu, kto? -
351     4, 40|             dobrze - mruknął, nie był ta ciekaw bele czego. Przeszedł
352     4, 40|            jakaś biała chmurka, kieby ta owca zbłąkana.~Zaś po ziemiach
353     4, 40|             musi się pożywić i choćby ta glista najmarniejsza. Takie
354     4, 40|            grzechów...~Ciężką mu była ta spowiedź i zgoła niełacnym
355     4, 40|             to krowy co jeść?~- Bogać ta mają, do cna już trawę wypaliło,
356     4, 40|             wypędziła z chałupy! Kiej ta zadra mi uwięzła, kiej ta
357     4, 40|             ta zadra mi uwięzła, kiej ta boląca zadra: Ale co było,
358     4, 40|               fantować.~Strwożyli się tą niespodzianą nowiną klnąc
359     4, 41|              hi! hi!...~- Hale, bogać ta, kiej rychło sprzykrzyła
360     4, 41|               i poleciała.~- Spojrzyj ta na płótno, czy wyschło,
361     4, 41|               skwarną cichość, co się ta niekaj ozwał do kobiet,
362     4, 41|              słowa podzięki.~- A może ta i co więcej najdzie Hanka -
363     4, 41|             mówię. Bóg ci zapłać! Cóż ta ja, ten śmieć jeno, co się
364     4, 41|            już pohamował.~- Nic, jeno ta spieka tak me rozebrała! -
365     4, 41|         zaświeciły mu ponuro.~- Zmora ta moja sprawa, co ją wspomnę,
366     4, 41|              się, któren musi. Ja cię ta do niczegój nie namawiam,
367     4, 41|        zmizerowany i wyschnięty kieby ta osinowa deska; jedne oczy
368     4, 41|         odepchnęła go.~- Nie figle mi ta w głowie, nie ceckania!~-
369     4, 41|           ciebie wygnała me z chałupy ta flądra, to świńskie pomietło!
370     4, 41|              nie zagospodaruje.~Co go ta obchodziło cudze, mało to
371     4, 42|           różnościach.~- Hale, co bym ta nie miał poredzić! - wykrzyknął
372     4, 42|          przypinał się do ziemi kieby ta pijawka nienasycona, mamrocząc
373     4, 42|             cichuśkim wrzątku.~- Mnie ta rychło nie spędzisz - rzekł
374     4, 42|             jednak ugłaskać, choć się ta jeszcze sierdził na babie
375     4, 42|             mętne niebo wisiało kieby ta ognista, rozdrgana płachta,
376     4, 42|                  Ostań w stodole, kaj ta będziesz się tłukł po nocy.~-
377     4, 42|                 Dyć to twój chłop! Że ta ździebko przódzi, nim ksiądz
378     4, 42|       wykrzyknęła po swojemu: ~- Żeby ta smaków nagotowali, a zapachniała
379     4, 42|              zabawie, jak im przeszła ta krótka noc.~Że w mig ostał
380     4, 43|                Witek, powiedz ino, co ta maciorka ode mnie! A niech
381     4, 43|             się od góry do dołu kieby ta kupa zwalonych szczap, to
382     4, 43|      lamentowała biegając dokoła kiej ta rozgdakana kokosz; więc
383     4, 44|              i coś lepszego Juści, co ta nikomu nie szły w smak takie
384     4, 44|     ugaszczali po dworach.~- Bo co im ta naród znaczy, tyla, żeby
385     4, 44|               nasza sprawa, niech się ta kłyźnią i zagryzają, takie
386     4, 44|            weźmie, wiem ja, co znaczy ta ich Polska: że to jeno bat
387     4, 44|            Jeszcze me...~- A dajże mu ta który w pysk, niech przestanie -
388     4, 44|                 A niby jaka to ma być ta nowa szkoła?~- Jak i wszystkie! -
389     4, 45|      doskwierało, że jeno niekiedy co ta ktoś wyjrzał za nimi lub
390     4, 45|               pogadamy.~- A niech cie ta przódzi zaraza spotka! -
391     4, 45|          biedy zipie, to gdzie im się ta kłopotać o takie sprawy.
392     4, 45|            Hale, póki nie pora, to co ta bede im zabierała miejsce...
393     4, 45|               gaworzyła starucha kiej ta zasypiająca ptaszka, zaś
394     4, 45|            stoczy się z brzega.~Zaśby ta komu przyszło co z tego.~
395     4, 45|           któraś z dziewczyn.~- Zaśby ta kto śmiał, dyć bym go przepędziła
396     4, 45|            nieść do niego choćby jeno tą myślą radosną; krążyła bowiem
397     4, 45|   przenajświętszą cichością upojenia, tą radością nabrzmiałą do bólu,
398     4, 45|              i te wędrujące chmury, i ta przenajświętsza hostia słońca,
399     4, 45|             weselnie rozkwitła, kieby ta róża w jej ogródku, kieby
400     4, 45|             sieją na polach, to po co ta drukować o tym wszyćkim?...~
401     4, 45|           Kozłowa idąc pobok.~- Zaśby ta pacierze! Czytał mi z książki
402     4, 46|               nie powraca więcej, nic ta po nim! - rzekł stary Płoszka.~-
403     4, 46|             nad drogą, że szli jakoby tą srebrzystą miedzą obrzeżoną
404     4, 47|        chałupą wstąpiła podzielić się tą niespodzianą nowiną. ~Antek
405     4, 47|               bij zabij na nią! Kajże ta sprawiedliwość! Chłop to
406     4, 47|             wszyćko wyśpiewała.~- Nie ta, to druga by mu pedziała,
407     4, 47|             ostrożnie Antek.~- Zaśbym ta żałował, już mi kością w
408     4, 47|              kija, to się wijesz kiej ta przydeptana glista! A ja
409     4, 47|               i skonała.~I pomarła se ta dziadówka kieby najpierwsza
410     4, 48|           czego chciała cię przywieść ta suka...~Rozpłakał się żałośnie
411     4, 48|                  Jasia drażniła nieco ta rozmowa, odszedł dalej aż
412     4, 48|            taką trwogą przejmowała go ta żółta, znieruchomiała w
413     4, 48|         ziemia spłynęła zorzami kieby tą, rosą pozłocistą, wszystko
414     4, 48|             idę, to mi darujecie, com ta przeciw waju zgrzeszyła...~-
415     4, 48|                W tym coś jest! Już on ta z dobrej woli nie idzie,
416     4, 48|             sił skwarem, zmęczeniem i tą straszną udręką.~- I cóż
417     4, 49|          sobie tera sami róbcie! Jemu ta nie cni się za wami, chałupę
418     4, 49|              wieczorem zburzona, kiej ta noc jesienna, spłakana i
419     4, 49|             rany duszy spłynęły jakby tą żywą, serdeczną krwią.~Ale
420     4, 49|            wstydu już i sumienia! Jak ta rozciekana suka lata po
421     4, 49|       rozpacznie. - Ten tłuk sobaczy, ta piekielnica! A żebyś zdechła
422     4, 49|               flaszkę.~- Wiecie, trza tą wodą pokropić Jagusię trzy