Tom, Rozdzial

  1     1, 1 |        kotliny, dokoła stawu, leżała wieś i grała w słońcu jesiennymi
  2     1, 2 |      dziobami sznury krwawych pereł.~Wieś zaczynała się mrowić i wrzeć
  3     1, 2 |              łuską i szmerem sennym.~Wieś zapadała w mrokach i w głęboką,
  4     1, 2 |          cichość niezgłębiona objęła wieś całą i stworzenie wszelkie.~
  5     1, 3 |           uciekają, kiej Jewusia bez wieś idzie!...~- A gębusię ci
  6     1, 3 |             ten świat, poglądając na wieś, co była już coraz bliżej
  7     1, 4 |              pan, dobry!... Boć cała wieś: i parobki, i gospodarze,
  8     1, 4 |             bo wykpis to był na całą wieś, że niech Bóg broni dostać
  9     1, 5 |            coraz częściej nawiedzały wieś; i te zwyczajne, proszalne,
 10     1, 5 |              Tyla narodu szło, jakby wieś cała wychodziła.~Szli gospodarze
 11     1, 6 |          stodołach, ale z rzadka, bo wieś cała była na kapuśniskach.~
 12     1, 6 |         pianą na ściany chałup.~Cała wieś była zajęta wycinaniem i
 13     1, 6 |       wrzeciono.~- Gospodarz na całą wieś, rodowy... ale wdowiec.~-
 14     1, 6 |              się chyłkiem wyrwała na wieś, żeby ci powiedzieć. Będzie
 15     1, 7 |            Krzyczycie kiej wrona, że wieś cała usłyszy!...~- Niech
 16     1, 7 |            przecież pierwszy na całą wieś, to jakże, dziewki służebne,
 17     1, 8 |             po chałupach wszystkich. Wieś całą ogarnęła ciekawość,
 18     1, 8 |                 Z tego padnie złe na wieś całą, baczcie ino.~- Antek
 19     1, 8 |             popołudnie zajmowała się wieś zmówinami, co i nie dziw,
 20     1, 8 |          Boryna powstał i poszedł na wieś do wójta, jako że i mroczeć
 21     1, 8 |         smutnym przędziwem, w którym wieś cała zapadała, tylko gdzieniegdzie
 22     1, 8 |             będziesz i gospodynią na wieś całą, no, w twoje ręce,
 23     1, 8 |            świat idzie, nie na drugą wieś, to się z nią jeszcze cieszyć
 24     1, 9 |              i pacierze za zmarłych.~Wieś była jakby zatopiona w ciężkiej,
 25     1, 9 |          Józi to można?~- Hale, cała wieś by zaraz wiedziała. Naści
 26     1, 9 |               a gospodynie ino, cała wieś prawie, bo i młynarzowa
 27     1, 9 |            rozpaczliwie, żałośnie...~Wieś była cicha mimo święta,
 28     1, 10|      porozchodziły, a Roch polazł na wieś.~- Pewnie, że ojciec nie
 29     1, 10|          powie stary, co ludzie , co wieś?... '~A przecież Jaguś będzie
 30     1, 10|       świecie.~Zmierzch sypał się na wieś, jako ten popiół niewystudzony
 31     1, 10|        lakudra i włók ten, to i cała wieś wie o tym...cały świat!...
 32     1, 10|        mruczał.~Stary też poszedł na wieś, nie wstąpił jednak do Jagny,
 33     1, 10|        nagich, cisza i noc ogarniała wieś całą, jeden młyn turkotał
 34     1, 11|            ta znająca była, niejedną wieś znała i rok w rok do Częstochowy
 35     1, 11|             się z chałupy wyrywał na wieś, do wójta, bo już tam byli
 36     1, 11|          doszli, już się prawie cała wieś stłoczyła i okrążała weselników
 37     1, 11|        ostatek zaś całą drogą waliła wieś cała.~Słońce już zachodziło,
 38     1, 11|        chorego jeździł aż na trzecią wieś, do Krosnowy, to teraz ostro
 39     1, 12|      Jagustynkę, pobiegł do chałupy.~Wieś spała jeszcze na dnie mroków,
 40     1, 12|              za chłopa, nie na drugą wieś i na biedę.~Pośmiewali się
 41     2, 13|           było, jak zając gnał przez wieś z rozwianą szerścią, to
 42     2, 13|               straszne - uderzyły na wieś i zalały wszystko lodowatą,
 43     2, 13|         zginęły drogi, roztopiła się wieś cała i wsiąknęła w tę białość
 44     2, 13|             gęstwę, raźno, hukliwie. Wieś jakby się przebudziła, ruch
 45     2, 13|        ucieszne i przegony zapełniły wieś całą, aż Rocho zaprzestał
 46     2, 13|           złością, że choćby na całą wieś, a gotów się był rzucić!...~
 47     2, 13|              dopiero, a już się cała wieś odwróciła od niego, jakby
 48     2, 13|           się z pościeli i leciał na wieś, błąkał się po drogach,
 49     2, 13|             kupcy przyjść mieli i na wieś trza było iść.~Właśnie chciała
 50     2, 13|            była jakby na wzgórku, to wieś widniała kieby na dłoni;
 51     2, 13|               nawrócił znowu oczy na wieś, za ojcową chałupą gonił,
 52     2, 13|        trząsł się we środku.~- Przez wieś i drogą za młynem pójdę... -
 53     2, 14|            Nie, póki życia, na drugą wieś się nie przeniesie, pomiędzy
 54     2, 14|         dalej, sprzed kościoła, skąd wieś się rozchodziła kieby w
 55     2, 14|             skryj się gdzie na drugą wieś, póki czas, póki ludzie
 56     2, 14|        parobka.~- Dobrze, bo to i na wieś jeszcze mi potrza.~Jeszcze
 57     2, 14|            Mówię wam, jak jest, cała wieś o tym wie, spytajcie się! -
 58     2, 15|         Mateuszowi zmiękła rura i że wieś z niego przekpiwała, o czym
 59     2, 15|         stowarzyszył, i sam czuł, że wieś wciąż się nim zajmuje~że
 60     2, 15|             wokoło żyli ludzie, była wieś, życie wrzało zwykłym głębokim
 61     2, 15|             nastaję, nie, niech cała wieś powie, spytaj się Jagustynki,
 62     2, 16|             zarzewiem posypane - ale wieś głuchła i przycichała ;
 63     2, 16|             rózgi i kwiaty dziwne...~Wieś zginęła w szarych, śnieżystych
 64     2, 16|            bacząca na wszystko.~- Na wieś pójde, gorąc mię rozbiera... -
 65     2, 17|           prześwistywał, ale mimo to wieś huczała świąteczną radością,
 66     2, 17|        baraszkowały na stawie, aż na wieś całą roznosiły się wrzaski.~
 67     2, 17|             się to szykujesz?~- A na wieś, u Płoszków zbierają się
 68     2, 18|              w domu?~- Mój poszli na wieś.~- Poczekam, pozwólcie,
 69     2, 18|     nieśmiało.~- I jak jeszcze, cała wieś może przyświadczyć, wszyscy,
 70     2, 18|         sinawym tumanie mroczenia.~A wieś jakby przecknęła z odrętwienia,
 71     2, 19|              dech zapierało, ale już wieś cichła całkiem.~Jeno od
 72     2, 19|           nie wskóra, że trzeba, aby wieś sprowadziła z miasta adwokata,
 73     2, 19|     zeskrzytwiała tuliła świat cały, wieś już spała, ani jedno okno
 74     2, 20|            trzaskający, i poszedł na wieś.~Zachodził do różnych chałup,
 75     2, 20|           podbierały się stadami pod wieś; nieraz słychać było ich
 76     2, 20|      sześćdziesiąty i czwarty - cała wieś poszła na pogrzeb, bo dzieci
 77     2, 20|          sąsiedzkie swary, nowinki - wieś się od nich trzęsła. A czasem
 78     2, 20|         niego; głupawy on juści był, wieś się z niego prześmiewała,
 79     2, 22|              po mszy świętej!~A cała wieś odprowadzała ich z płaczem
 80     2, 23|            Przepadli w nocy; zginęła wieś, umilkła nagle wrzawa ludzka,
 81     2, 23|            iskier na zabudowania, na wieś całą.~
 82     2, 24|           Pan Jezus strzegł, że cała wieś nie poszła z dymem! - szepnęła
 83     2, 24|           ktosik w dzwon uderzył, bo wieś była w pierwszym śpiku.~
 84     2, 24|              to nie odgrażał?~- Cała wieś o tym wiedziała.~- Musiało
 85     2, 24| Sprawiedliwie mu się to należy: cała wieś mogła pogorzeć! ~- A tom
 86     2, 24|             Zaraza z takiego na całą wieś płynie, zaraza, że do kreminału,
 87     2, 24|           jeszcze! Cud jeno, że cała wieś nie poszła! - wykrzykiwał
 88     2, 24|               Wróg mi każden, któren wieś całą mógł powieść na dziady!~-
 89     2, 24|              powiedział, i poszła na wieś, że w końcu ostało ludzi
 90     2, 24|        rozczarowanie zawodu ogarnęło wieś, boć wszyscy byli pewni,
 91     2, 24|              między Jagną a Boryną. ~Wieś już dawno spała, cichość
 92     2, 24|            na odwieczerzu, poszła na wieś do Kłębów i inszych znajomków,
 93     2, 24|        bacząc na nic ni na nikogo, a wieś nie przestała mieć na niego
 94     2, 24|           gdzieniegdzie i patrzył na wieś, zatopioną w mrokach, znaczącą
 95     2, 24|         wolna gasły jedno po drugim, wieś usypiała, deszcz jeno mżył
 96     2, 25|         zwaliły się choroby różne na wieś, jak to zresztą zwyczajnie
 97     2, 25|           oczy spozierał radośnie na wieś taplającą się w słońcu,
 98     2, 25|          sady, że głosy szły na całą wieś, powiedali sobie, że ktosik
 99     2, 25|            pacierze przybielił znowu wieś całą i pola..:~Wszystko
100     2, 25|              nie wrócili jeszcze, na wieś zaś całą padła cichość wzburzona
101     2, 25|        piekło wyprawiała, że na całą wieś się roznosiło. Piekło też
102     2, 25|             wypomniał go w kościele, wieś cała odstąpiła, ludzie palcami
103     2, 25|          zbója, za ciebie! Za cóż to wieś cała mnie odstąpiła kiej
104     2, 25|     wszystkich i tak groźna, że cala wieś przycichła z nagła, jak
105     2, 25|              kiej te ściany ściskają wieś i duszą, chcesz krowę popaść
106     2, 25|             izbach, cichość padła na wieś, że jeno kiejś niekiej pies
107     2, 25|              się powietrze i huczała wieś cała.~Dzień się już zrobił
108     2, 25|            za to, co zamyślają, cała wieś pójdzie w kajdany i zmarnieje,
109     2, 25|          kobiece lamenty, że ino się wieś trzęsła od przygotowań,
110     2, 25|          konno, kto wozem, a reszta, wieś prawie cała na piechty się
111     3, 26|             ździebko w miejscu, kędy wieś przywarła, wisiało rozgorzałe,
112     3, 26|             już czasu na pomyślunki: wieś była już tak blisko, że
113     3, 26|             to jeno ogarniała oczyma wieś całą i najgłębsza, wdzięczna
114     3, 26|       skończyli i chcieli zrazu całą wieś wraz ze wszystkimi kobietami
115     3, 26|           dojrzeli ją wlekącą się na wieś do znajomków, powróciła
116     3, 26|              po szybach przygasły, i wieś do cna ogłuchła, zapalili
117     3, 26|        zwiesnowym czasie, to aże się wieś trzęsła od wrzasków i śmiechów !...~-
118     3, 26|          grób otwarty widzi się cała wieś, że jeno kamieniem przywalić
119     3, 27|             kiej chmury przebielone.~Wieś jeszcze spała w przyziemnych
120     3, 27|  rozbrzmiewał w porankowej cichości.~Wieś się budziła później ździebko,
121     3, 27|             rozeszli, jeszczech cała wieś wrzała uciechą a gdzie jękami
122     3, 27|           lecieć choćby na dziesiątą wieś, jeśli jeno szło o dobry
123     3, 27|               smutnie spozierając na wieś, w słońcu już całą i w topliwych
124     3, 27|        kościołem ci oddam, ino przez wieś...~Prosił tak gorąco, aż
125     3, 27|           zgoła świąteczna ogarniała wieś, że nikaj głosów żadnych
126     3, 27|              to się przewlecze że to wieś cała, tyle ludzi... - odpowiadał
127     3, 27|            wyrwało...~A potem zaś na wieś poszedł wstępując do każdej
128     3, 27|         wczoraj Kłębowa do Agaty, iż wieś stała się podobna do grobu
129     3, 27|       Witkiem?~- Pewnikiem poszli na wieś, bo Pietrek wziął skrzypice.~-
130     3, 27|               że mogła się wyrwać na wieś, pognała do Nastki, by spólnie
131     3, 27|             wlazło, i poniósł się na wieś. ~Noc wkrótce zapadła ciemna,
132     3, 28|     przymilkła trwożnie.~Jakże, cała wieś się jej bojała; już pono
133     3, 28|            zgoła przepadłych w nocy. Wieś już dawno spała, wiater
134     3, 28|           ciągał, i znowu leciała na wieś, niosąc ostrożnie, w chustkę
135     3, 28|          Pochwalił Boga i poszedł na wieś.~
136     3, 29|           się hardo nad wszystkie, a wieś swoją uważały za najpierwszą,
137     3, 29|         między kobiety.~- Czego! aby wieś dała dwadzieścia wozów i
138     3, 29|             zestrachany, by znowu na wieś co złego nie padło.~- Wracacie
139     3, 29|              wstępując po chałupach:~Wieś się już uspokoiła nieco;
140     3, 29|           pić nie podając!...~Jakże! wieś przecież była ogromna, samych
141     3, 29|              myśleli nieraz, co całą wieś wyrwie i po świecie roztrzęsie.~
142     3, 29|      świergot rozchodził się na całą wieś.~Zaś nad wygładzonym, lśniącym
143     3, 29|              wypędzone nad staw, ale wieś, skoro jeno rozedniało,
144     3, 29|      Świąteczną cichością osnuła się wieś i mrokiem, w kościele wyniesionym
145     3, 30|              do cna i połyskujące, a wieś spała w najlepsze.~Nie kwapili
146     3, 30|           ostatnie turkoty, padła na wieś dziwnie smutna cichość i
147     3, 30|          zabrał się z wójtem.~- Cała wieś tam dzisiaj.~- Juści, pocieszą
148     3, 30|            się też zaraz poniesła na wieś, Witek pod stajnią majstrował
149     3, 30|         niezgorzej... Juści... druga wieś by stanęła, rąk nie zbraknie
150     3, 30|            się zatrzęsły, aż na całą wieś się rozlegało.~Mrok już
151     3, 30|         złością przyganiał... O całą wieś rozpytywał, a o dzieciach
152     3, 30|             huczeć i rozlewać się na wieś, na pola, na bory dalekie,
153     3, 30|              drogach od przeganiań i wieś się trzęsła wrzaskami: chłopaki
154     3, 30|             z torbami, to niech całą wieś zaraza wytraci!... Kozłowa
155     3, 30|           nie odezwały.~- Musiały na wieś polecieć, bo suka Kłębów
156     3, 30|            tak szumnie, jaże na całą wieś roznosiły się śpiewania
157     3, 30|          mało kto przechodził drogą.~Wieś już przycichała, milkły
158     3, 30|     obsiadały na nowo...~Posmutniała wieś i przygłuchła, jakby do
159     3, 30|            może w jakiś pacierz cała wieś już się stłoczyła.~Pożar
160     3, 30|      zawrzeszczały jak jedna.~A cała wieś się już zebrała, do najmłodszych,
161     3, 30|         zniszczenia biły z pożaru, a wieś wciąż stała, jakby ten żywy
162     3, 31|            ptasie głosy przycichły i wieś legła, to zdawało się czuć
163     3, 31|      nieobjęte, co jakby morzem ziem wieś całą okrążały, na pola,
164     3, 31|       pierwsze skowronki zaśpiewały, wieś zrywała się na równe nogi,
165     3, 31|         dziesięciu chłopów, choć się wieś cała trudziła w pocie od
166     3, 31|             narobiły wrzasku na całą wieś.~- Józka, spędź gęsi i kury
167     3, 31|             bo Jagna poniesła się na wieś i całe to niedzielne popołudnie
168     3, 31|   wyprowadzili złodzieje.~W mig cała wieś się zleciała przed chałupę,
169     3, 31|     chłopcami miały co noc obchodzić wieś i pilnować, a oprócz tego
170     3, 31|             dobrodziej wyszedłszy na wieś potwierdzał najuroczyściej -
171     3, 31|            przetarł chyla tyla, cała wieś stanęła na nogi; wyprzątali
172     3, 31|          ledwie świt pobielił dachy, wieś już była gotowa, z kominów
173     3, 31|            Świąteczna cisza padła na wieś. Dzień przyszedł chmurny,
174     3, 31|         ksiądz skończył, prawie cała wieś wysypała się za wrótnie
175     3, 31|             gwarem a krętaniną, cała wieś stanęła w łunach ogni, co
176     3, 31|         dziecińskie wrzaski, że cała wieś huczała i trzęsła się tym
177     3, 31|         baczący, a tak samo jak cała wieś pełen wesela i może barzej
178     3, 31|              na Rzepki.~- I na każdą wieś, panie Rzepecki, jeśli miasto
179     3, 31|             gwiazdy bystro świeciły.~Wieś huczała kiej ul przed wyrojem.
180     3, 31|          wozach odprowadzając ich za wieś. Największą kupą tłoczyli
181     3, 32|           Dzień dopiero co wstał, na wieś już wrzała kiejby na odpuście;
182     3, 32|          wracają!~- Razem brali całą wieś, to i razem puszczą! - ozwała
183     3, 32|             rajcowały zawzięcie całą wieś obgadując:~Zaś Hanka szła
184     3, 32|            ośnieżonych kwiatami. Zaś wieś galanto pogłośniała; kurzyło
185     3, 32|            powracających, jak i cała wieś w tej chwili.~Zwijała się
186     3, 32|             ruszyli w cichości przez wieś okwieconą; nad stawem, jaże
187     3, 32|            kwiatów przytrząśniętych. Wieś leżała niżej, jakby we dnie
188     3, 32|       modrawych cieniach.~A pokrótce wieś jęła się napełniać i rozbrzmiewać,
189     3, 32|           jaże w głowie się kręciło.~Wieś jeszcze nie spała, ciche
190     3, 32|            dygoty i szamotania. Cała wieś zdała się wrzeć ukropem
191     3, 33|      niewiele się przyciszyło, że to wieś jęła się szykować na jarmarek.
192     3, 33|          Wrzask się rozniósł na całą wieś, wystrachane kury gdakały
193     3, 33|          ruszyli.~Umyślnie też przez wieś jechali stępa, by móc rozpowiadać
194     3, 33|         Kozły dawna już przejechali, wieś jeszcze długo nie mogła
195     3, 33|         nalazły! Tyle tego, jaże się wieś trzęsie od skrzeków pannowych,
196     3, 33|             Już wstyd przez niego na wieś idzie. Słyszeliście o wczorajszym?~-
197     3, 33|              zrazu, ale mimo to cała wieś się zakłopotała; jęli medytować
198     3, 33|             la synów i zięciów. Nową wieś by wystawili i łąki mieliby
199     3, 33|            mocy - że jakby zaraza na wieś padła, tyle powstawało swarów,
200     3, 33|             się przed ludźmi. - Cała wieś się z nas prześmiewała...~
201     3, 34|               jako Rocho idzie przez wieś, wnet ci ten i ów na drogę
202     3, 34|            pokazał, zjadł obiad i na wieś się wybierał, kiej Hanka
203     3, 34|          świadki przyjdą, niech cała wieś obaczy, co się wyprawia!
204     3, 34|        zgorszenie, dyć wstyd na całą wieś padnie!~- Jagna się ta osławy
205     3, 34|            na wszystkich ludzi. Cała wieś się trzęsła od gadań i lamentów.~
206     3, 34|     opłotkami, a z cicha poredzając.~Wieś była kiej wymarła; nie rozlegały
207     3, 34|              słońce wynosiło się nad wieś i coraz więcej turkotało
208     3, 34|        wyrwał się któryś.~- Kupiłbyś wieś, jeno pieniądze gdzieś! -
209     3, 34|              się ozgniewam, to rzucę wieś i do miasta pójdę, tam lepiej
210     3, 34|              samo się ugodziła jedna wieś koło Płocka, o czym był
211     3, 35|     odsiedziały i nowe biedy chcą na wieś sprowadzić! - wołały, a
212     3, 35|            pól, proboszcz poszedł na wieś i niby to chłodu zażywał,
213     3, 35|              przez te dnie? Dyć cała wieś szczuła na nią, kieby na
214     3, 35|           wszyscy na nią, teraz cała wieś ucieka kiej od zapowietrzonej,
215     3, 35|              ci rozgwarzyła się cała wieś, rozgwarzyły się izby a
216     3, 35|         parobków, chociaż zrazu cała wieś napierała się iść, jak wtedy
217     3, 35|            przez niego może spaść na wieś bieda... trza cosik zaradzić...
218     3, 36|              słońce wyniesło się nad wieś, już całe łąki jaże jęczały
219     3, 36|          chorego jak przódzi.~A cała wieś była na łąkach, sianokosy
220     3, 36|   cierpliwości.~Noc się już czyniła, wieś kładła się spać, Jagusia,
221     3, 36|             polśniewały kiej lustra, wieś leżała w głębokim milczeniu,
222     3, 36|       mglistych mrokach zginęła cała wieś, a obejmowało płowe, nieprzejrzane
223     4, 37|        chwilę, roznosząc się na całą wieś.~Dopiero kiej Jambroż nadszedł,
224     4, 37|       świąteczna cichość objęła całą wieś, jedne jaskółki, co świegoliły
225     4, 37|       Mateuszem ponieśli się kajś na wieś, a Weronka zabrawszy ojca
226     4, 37|        pokręcił się tu i owdzie i na wieś poleciał, wyciągając chłopów
227     4, 37|     przepadał też nie wiadomo kaj...~Wieś leżała w głębokim śpiku
228     4, 37|              skrzęt wstawań, że cała wieś się budziła imając się z
229     4, 37|            chłopaków, bych lecieć za wieś, na wyżnie, palić sobótkowe
230     4, 37|          dokoła klęczała kornie cała wieś, zamodlona i zasłuchana
231     4, 37|            miejsce, ciżbiła się cała wieś, w niemałym smutku a cichości
232     4, 38|         wygrywała rozgłośnie na całą wieś; dziady wyciągały po swojemu,
233     4, 38|             w żarze, a że przy tym i wieś zasiadła do misek, to się
234     4, 38|            wolna, przepełniając całą wieś, że huczało jakoby w tym
235     4, 38|          niebo rosiło się gwiazdami, wieś już kładła się spać, jeno
236     4, 38|           zaraz z wieczora poszła na wieś do dzieuch, jeno co nikiej
237     4, 39|            zgody!~- Widzi mi się, co wieś powinna się złożyć na wotywę
238     4, 39|       wszystkie przeciwko mnie, cała wieś, wszystkie!..~- Żyj poczciwie,
239     4, 39|          żałowano, co zaś do Jagusi, wieś się rozpołowiła, wszystkie
240     4, 39|              przez nią idzie na całą wieś, co?~- Może i tego wam żal,
241     4, 39|             święty nigdy. Tak mi już wieś mierznie, że cheba prasnę
242     4, 40|              się rozgłośniej na całą wieś, zaś potem zaśpiewały skowronki,
243     4, 40|           kiej sroka na deszcz. Cała wieś słyszy! - mruknął.~- A niech
244     4, 40|           Rocho jął się rozpytywać o wieś i różne sprawy, opowiadała
245     4, 40|              Aż w końcu poleciała na wieś do kobiet, a kogo jeno dostrzegła,
246     4, 40|    skończeniu Rocho zaraz poszedł na wieś obiecując się na wieczór,
247     4, 40|        wyrastała czarna ściana boru. Wieś ostała za nim jakby na samym
248     4, 40|       przyjechał ze dwora, i klął na wieś i na wszystkich.~- Co to
249     4, 41|         wydzierasz się, jaże na całą wieś słychać!~- Swojego bronię!
250     4, 41|         ostawić dom, dzieci, ziemię, wieś i w tyli świat, na zawdy! -
251     4, 41|            to jestem, co? Niech cała wieś powie, niech matka zaświarczy!
252     4, 41|             i zawrócił z powrotem na wieś. Dopadł dróżki proboszczowskiej,
253     4, 41|          uciekać, ale co spojrzał na wieś i co sobie wziął w myśle,
254     4, 42|       chałupy wydostał się nad staw.~Wieś spała kiej zabita, nawet
255     4, 42|        chałupę.~- Rychtyk najlepsze, wieś naprzeciw i bór pod bokiem,
256     4, 42|              I pogwizdując leciał na wieś szukać uciechy.~Ale nazajutrz
257     4, 42|     odświętnie; powlekła się kajś na wieś.~- A spiję się, na złość
258     4, 42|               mamrotał biegnąć przez wieś do Mateuszowej chałupy,
259     4, 42|             już coraz rzadziej, gdyż wieś jakby się zmówiła na ich
260     4, 43|          prosto klęska waliła się na wieś, trawy już tak wypaliło,
261     4, 43|            na którą zebrała się cała wieś. ~A modlili się tak gorąco
262     4, 43|           jako mu się mierzi życie i wieś, i wszystko, i że pewnikiem
263     4, 43|        narobię piekła, jaże się cała wieś zleci.~- Cichoj, Jaguś,
264     4, 44|          dachy i drogę wiodącą przez wieś.~Wójt nie wypatrzywszy niczego
265     4, 44|      Przyłęka lub z Rzepek, bo każda wieś znaczyła się jenszymi ubierami,
266     4, 45|              już na wyboje ni kałuże wieś była pusta, jakby wymarła,
267     4, 45|              się przenikliwie i cała wieś huczała przeróżnymi pogłosami
268     4, 45|            po południu wyrwał się na wieś odwiedzać znajomków.~Najpierw
269     4, 45|           jaże rozlegało się na całą wieś, ktoś wóz rychtował, ktoś
270     4, 45|     otrząsnął ze smutku i poszedł na wieś.~Posiedział czas jakiś przy
271     4, 46|              tężąc myślą.~- Skrzyknę wieś i nie damy was, Rochu! -
272     4, 46|      spojrzał ostro i poniósł się na wieś.~Chodzili jeszcze po różnych
273     4, 46|        odjechali nic nie wskórawszy.~Wieś odetchnęła i naraz przemówili
274     4, 46|            Jeszczek przez niego cała wieś ucierpi...~- To go złapcie
275     4, 47|      tylachna skrzętu i rwetesów, że wieś wyglądała jakby przed jakimś
276     4, 47|             niechętnie.~Poleciała na wieś i przyszła dopiero nad wieczorem,
277     4, 47|            podnosił, aby iść kajś na wieś między ludzi, ale ostawał
278     4, 47|         przywiódł do grzechu?~- Cała wieś tu się zleci, cichoj!~Przypadła
279     4, 47|        zapamiętale, że wybrał się na wieś i przechodząc koło Kłębów
280     4, 47|            nią gorący pacierz i cała wieś przychodziła się modlić
281     4, 48|              stawem, robił się świt, wieś zaczynała wstawać, brali
282     4, 48|        narodu.~Odprowadzała ich cała wieś, zaś wozy zawalone tobołami
283     4, 49|            to i nie dziwota, że cała wieś jakby się wściekła ze złości,
284     4, 49|              zmierzchem poleciały na wieś po chałupach, rozpoczynając
285     4, 49|          kajże to Antek Boryna? Cała wieś się zebrała, on pierwszy
286     4, 49|             drugiego sposobu nie ma! Wieś to jak ten dom, niech jeden
287     4, 49|              wsią? Powiadam wam, nie wieś to już będzie, a jeno ten
288     4, 49|           później kara boska na taką wieś spaść musi, jak spadła na
289     4, 49|             przykazaniom i ściąga na wieś gniew Boży i jego straszną
290     4, 49|              w oczy i pomstował całą wieś, że już rozwścieklony do
291     4, 49|             Mateusza już nie było, a wieś wydała mu się jakaś obca
292     4, 49|             I w jakiejś minucie cała wieś ruszyła do Dominikowej kieby
293     4, 49|             ciężkim, źrałym ziarnem.~Wieś ostała pusta i jakby wymarta,
294     4, 49|         jęczmiona, przechodził przez wieś ślepy dziad, wodzony przez
295     4, 49|           Ale stara pono skarży całą wieś?~- Nic nie wskóra! Wszystkie
296     4, 49|        zachodu przysłaniać jęła całą wieś i pola wszystkie, i lasy.~