Tom, Rozdzial

  1     1, 1 |           rękaw sutanny.~Pogładził ich po głowach i rzekł upominająco:~-
  2     1, 1 |        dopiero przygnał, bo gajowy ich wypędził z zagajów. Krowa
  3     1, 2 |            pedał, co borowy wygnał ich z zagajów i co granula zara
  4     1, 2 |     cięgiem wyganiają i pedają, co ich.~- Drugich też powyganiali,
  5     1, 2 |            na swojem ostała. Troje ich, a mają piętnaście morgów,
  6     1, 3 |         się już zwiedziały, to się ich tu naleci; ino nie borguj
  7     1, 3 |           ubyło nieco ludzi, ale w ich miejsce przybyło tyle nowych,
  8     1, 3 |         lepsze, nie.~- Ma iść, kto ich ta zniewoli?~- Kara boska!
  9     1, 4 |        Będę żarł ziemniaki, ale mi ich niktój nie wymówi.~- Nie
 10     1, 4 |           to wszystko cudze... nie ich...~- Nie bucz, głupia, zawżdy
 11     1, 4 |            i nie dziwota, bo mieli ich w tyli świat pognać, do
 12     1, 5 |          przed paciorkami - a było ich tam niemało, jakby kto cały
 13     1, 5 |            na żebry, a ciekawiście ich?~- Wygnali, nie wygnali,
 14     1, 5 |         piszczał za groszem, a tak ich dzisiaj ugaszczał i m i
 15     1, 6 |          żelazną ręką i rychtowała ich na dziewki, żeby ino Jagusia
 16     1, 7 |          światło, bojała się, żeby ich tak po ciemku matka nie
 17     1, 7 |            bezbożniki i kara boska ich nie minie.~Skończył Pan
 18     1, 7 |          świętą:~- Sumienie barzej ich gryźć będzie... a ty nie
 19     1, 7 |            chłop śliwy rwie, a ino ich dwie! Ja waju lepszą powiem
 20     1, 8 |       Poszłam do dobrodzieja, żeby ich chociaż za to skarcił z
 21     1, 8 |           niedługo pili, bo Maciej ich popędzał.~- Poczekam na
 22     1, 8 |           czysto - spodziewali się ich przecie.~Dziewosłęby pochwalili
 23     1, 8 |            matki kiej wyrostki, bo ich żelazną ręką za łby trzymała,
 24     1, 9 |           wyzierał okienkiem, żeby ich kto nie zeszedł.~- Huknęło,
 25     1, 9 |      umarła dawno - jako i te dnie ich, i czasy, i wszystko; tam
 26     1, 9 |           płotem.~- To leżą ci, co ich to w boru pobili... juści...
 27     1, 9 |        ślad ino został; ani krzyże ich znaczyły, ni drzewa jakie
 28     1, 9 |     zamiatały po mogiłach, a białe ich pnie, niby w gzła śmiertelne
 29     1, 10|    pijatyka, co?~- Rekruty, te, co ich do wojska latoś wzieni,
 30     1, 10|          la uciechy... W niedzielę ich pognają w tylachny świat,
 31     1, 10|            niechęcią.~- Spłaci się ich! Bo to Grzela mało wybrał?
 32     1, 10|            przez okno patrzył, czy ich na moście nie widać.~- Zajrzę
 33     1, 10|              We młynie prędzej się ich doczekam! - szepnął i poszedł
 34     1, 10|        czerwone, a tak bliskie, że ich tchnienie czuł, buchnęły
 35     1, 10|        nieopisany, kobiety chciały ich rozerwać, ale przewalili
 36     1, 10|     szczęście, że rychło rozerwali ich sąsiedzi i odgrodzili od
 37     1, 10|        polowanie... - Juchy, chleb ich rozpiera, to się biją mruczał.~
 38     1, 10|          kobyłę do wozu i wywiezie ich, gdzie chcą!~- Hale, kiej
 39     1, 10|           z domów i jakby procesją ich odprowadzali.~A u starego
 40     1, 11|        jest jak ten zły pies, żeby ich z chałupy wygnać! - wykrzyknęła
 41     1, 11|  dziewosłęby i drużbowie - sześciu ich było.~A wszystko chłopaki
 42     1, 11|      przyklęknęli, a matka obrazem ich przeżegnała i jęła błogosławić,
 43     1, 11|       druhenkami zawodzili, jakoby ich kto ze skóry obłupiał.~Dominikowa
 44     1, 11|       pogubiły po nocy!~Słuchał to ich kto?~Zaś po pierwszej izbie
 45     1, 11|            Bartek Kozieł wypatrzył ich na zwiesnę w boru...~- Kozieł
 46     1, 11|            że tu i ówdzie widywali ich razem, jak się zmawiali... -
 47     1, 11|         Nastką Gołębianką.~- Ociec ich był taki sam, dobrze baczę,
 48     1, 11|        ksiądz, żeby najmądrzejszy, ich nie przejrzy przódzi, aż
 49     1, 11|     jastrzębie, aż Jambroży chciał ich wódką godzić.~- Kruchty
 50     1, 11|            do kupy.~Ale nie potrza ich było długo naganiać, hurmą
 51     1, 11|        jedno czuli, i jedna radość ich sprzęgała do kupy i wskroś
 52     1, 11| wschodzących przepadało.~Muzyka to ich wiedła, to granie, te piosneczki...~...
 53     1, 11|       powrócimy~Na popas!~Ale nikt ich nie słuchał!~
 54     1, 12|        wpół i nosili po izbie, aże ich ciągotki brały do siebie,
 55     1, 12|       wrzaskliwie gromady; odegnał ich aż na drogę i powracał chyłkiem,
 56     1, 12|            trzech morgach.~- Toteż ich rozgania, gdzie dopadnie,
 57     2, 13|      saneczkami się ciągali, że te ich piski ucieszne i przegony
 58     2, 13|     połedniem się obiecali, to ino ich patrzeć.~- Musimy to przedać,
 59     2, 13|        drogę!~Nic się nie ozwał na ich gadanie, ino do izby poprowadził,
 60     2, 14|  przygłodne nieco, nie przyciszała ich, bo czasu nie było. A to
 61     2, 14|           sama nie pójdę... toć to ich... nasze marzyła wpatrzona
 62     2, 14|         kto ta bogaczów zmoże, kto ich przeprze...A zajrzyj, Nastuś,
 63     2, 14|           człowiek ze wsi od czasu ich wygnania, i tak rozumieli,
 64     2, 14|           połednie oglądać, piąciu ich musiało być najmniej!~-
 65     2, 14|        nieruchomie, bez słowa, sen ich odleciał zupełnie, roili
 66     2, 14|        Może i pójdę, juści, trzeba ich, trzeba... - odpowiadał
 67     2, 15|   poniżenia i biedy, niedoczekanie ich!... Ostał na mrozie, przysiadł
 68     2, 15|        wrony pono są, ino że nikto ich nie widział !~- Nie mieliście
 69     2, 16|       krzyki dzikich kaczek i całe ich stada kołowały.~A w każdej
 70     2, 16|            wójtów, u Kłębów, i kto ich tam zliczy a wypowie wszystkich,
 71     2, 16|          młodszym bratem.~Dojrzała ich Jagna już przed gankiem,
 72     2, 16|            siedzieć; nie wyganiała ich też więcej, ale się zaraz
 73     2, 16|        zagadnęła Józka.~- Nie było ich w onym czasie przy Narodzeniu,
 74     2, 16|          będzie, bo tyle roków, co ich jest od Narodzenia, chłop
 75     2, 16|         wyskoczyli zbóje! Dwunastu ich było i wszyscy z nożami!
 76     2, 16|          izbie nikt nie spostrzegł ich braku, śpiewali teraz pieśni
 77     2, 16|            a płachta", albo że się ich piąciu krowiego ogona trzyma,
 78     2, 16|          chłopy dębickie, niewiela ich było, a każdy z osobna szedł,
 79     2, 16|         bogactwo swoje - a kobiety ich były z książkami, w czepeczkach
 80     2, 16|         żoną i ze Stachami, puścił ich naprzód, a sam ostał przy
 81     2, 17|            wziąć do siebie, boć to ich krewniaczka !~- Kozły! Same
 82     2, 18|   nagrzewał nie bacząc na ludzi ni ich szepty i uwagi, dopiero
 83     2, 18|      przygiętych do ziemi, kurzawa ich przysłaniała co trochę,
 84     2, 18|           nie przyszli...~- Nie ma ich to w domu? - rzekł niby
 85     2, 18|      Zabrakło im głosu, wzruszenie ich dławiło i ta bliskość, ta
 86     2, 19|           całą poszli do Kłęba, by ich ten powiedł do dobrodzieja
 87     2, 19|          dziedzica.~Długo nie było ich widać, dopiero po nieszporach
 88     2, 19|         przez koni się obywają, bo ich same wszy noszą.~- Żydoskie
 89     2, 19|            coraz zapalczywsze koło ich otaczało, że to już gorzałka
 90     2, 19|           że to nie moja sprawa, a ich, gospodarzy! Juści, mają
 91     2, 19|         nie postali tam długo, Żyd ich powiódł do alkierza.~- Na
 92     2, 19|         oczy, tanecznicy zepchnęli ich pod ścianę, Nastkę pojął
 93     2, 19|      odparła ze drżeniem, ręce się ich spotkały same jakoś, cisnęli
 94     2, 19|      przewracały, lampy gasły, noc ich obejmowała i rozdrgany mrok,
 95     2, 19|           jednak podniósł i dognał ich na skręcie drogi koło stawu.~-
 96     2, 20|         najpierwszych we wsi, tylu ich było...~- Było, jeno nie
 97     2, 20|            chłop śliwy rwie, a ino ich dwie! Ludzkie gadanie jest
 98     2, 20|            się dziwił i pytał, kto ich uczył.~- Pacierza to mię
 99     2, 20|          wieś; nieraz słychać było ich wycia i często też się podkopywały
100     2, 21|   skrzyknąć łacno do powrotu.~Mrok ich ogarnął i pochłonął całkiem,
101     2, 21|        przeciskać do środka, cisza ich otoczyła grobowa, żaden
102     2, 21|           grunt tej świni i wygnał ich, prawda, ale Antek go pierwszy
103     2, 22|         uwagę w inną stronę.~- Ino ich patrzeć, bo są już u organistów.~-
104     2, 22|        gonów i śmiechów!~Opatrzyła ich suto Kłębowa, że wreszcie
105     2, 22|         wypowiedzą!~Baśniowy świat ich otoczył, baśniowe życie
106     2, 22|           A cała wieś odprowadzała ich z płaczem i lamentem aż
107     2, 22|      diabli nie stali już o niego: ich był, to aby prędzej skonał,
108     2, 22|      stodoły.~Prawie nie zauważono ich wyjścia, bo Tereska w głos
109     2, 23|         baśniowe moce otrząsały na ich dusze cudowny okwiat oczarowań,
110     2, 23|     walących na siebie, aż przejął ich taki straszny dygot żądzy
111     2, 23|       śmierć upadną...~A osłaniała ich noc i oprzędła, bych się
112     2, 23|         radosne bicie serc okryły, ich jakoby drgającym żarem pól
113     2, 23|          nadludzką mocą czucia, co ich niesła w nadświaty i rwała
114     2, 23|            się trwożnie, osypujące ich mokrym śniegiem; chmury
115     2, 24|        zobaczyły.~- Moiściewy! ale ich sam Boryna złapał w brogu
116     2, 24|       przed Kłębową chałupą i miał ich na oku - prawiła pod nosem
117     2, 24|        poważnie Kłąb.~Zawrzeszczał ich, zakrzyczeli i insi, a kowal
118     2, 24|    przekładali i tłumaczyli, głosy ich ginęły w piekielnej wrzawie,
119     2, 24|          ani słuchał, ni zważał na ich mowy, kużden się rwał, rzucał,
120     2, 25|           do lasu na zwiady.~Długo ich widać nie było z powrotem,
121     2, 25|          ino przez okna widać było ich siwe głowy, w półkolu pochylone
122     2, 25|      rychło, póki czas, póki tamte ich nie sprzedadzą...~Jawił
123     2, 25|          wespół z organistą, sklął ich, chciał nawet bić i swoje
124     2, 25|          nim ciągnęły Płoszki, ilu ich było z trzech chałup, ze
125     2, 25|            im przewodził, niewiela ich, było, jeno że starczyli
126     2, 25|         Złodzieje, wszarze! Batami ich! W postronki, do kryminału!~-
127     2, 25|             bo rębacze przeszli na ich stronę i tęgo wspierali;
128     2, 25|        przenosiły na sanie, a było ich niemało, Kłębiak jeden miał
129     3, 26|           mi się, bo akuratnie tam ich pola wypadają... A niech
130     3, 26|          od tylich skrzatów, baczę ich, a nie poznali mnie! - Markotność
131     3, 26|      gospodarską lubością, ale już ich nie było na drodze: ciołek
132     3, 26|          takich gospodarzy, by pod ich dachem krewniackie dziadówki
133     3, 26|         Pieknie się wywiedły, kiej ich aż tyla!~- A będzie kopa
134     3, 26|        Chodźcie przed dom, bo trza ich podkarmić i przypilnować,
135     3, 26|         może w pacierz przyjechało ich ze trzydziestu, a z nimi
136     3, 26|           śmierci nie zabaczę, jak ich brali...~- Wzieni mojego
137     3, 26|      obrobić musi...~- Nie puszczą ich to rychło?~- Bóg ta wie
138     3, 26|          kiej śledztwa skończą, to ich popuszczają, że to sądy
139     3, 26|            gdy przymilkli i opadło ich głuche, martwe milczenie. -
140     3, 27|   ustatkowania i że te ziemie będą ich na wieki.~Trzy niedziele
141     3, 27|            zbytnio i nie ciesząc z ich łask, bo niełacno zapominała
142     3, 27|         chyciła przed nami, już by ich ludzkie oko nie zobaczyło...
143     3, 27|        wziął skrzypice.~- Spotkasz ich, to przypędź, niechby z
144     3, 28|         zabacz kamieni nakłaść, by ich woda nie wzięła. Dzieci
145     3, 28|  Pousadzałem dobrodziejów, narodem ich obwaliłem, że do połednia
146     3, 28|      kłótni się nie ubędzie.~- Ino ich patrzeć! - szepnęła ze współczuciem
147     3, 28|          przezpiecznie, bo niechby ich dopadł, ukradnie rozmyślała
148     3, 29|       kobiety ostały we wsi, a nie ich to moc ni głowa poredzić
149     3, 29|          inaczej...~Czekali też na ich powrót jak na zmiłowanie
150     3, 29|          było się dowiedzieć, kiej ich puszczą. Więc tymczasowie
151     3, 29|          chałupę!... cud boski, że ich nie pozabijało! - wrzeszczała
152     3, 29|           z Nastką, nawet siedzi w ich chałupie i razem już do
153     3, 29|           ale poniechała: za wiele ich było, i mogliby o tym donieść
154     3, 29|   gotowaniu, ale w końcu naczyniły ich przeszło pół kopy i nuż
155     3, 30|          po nieboszczkach, to nama ich tknąć nie pozwolili, a jej
156     3, 30|                Głupia, dziedzic to ich więzi czy co?~- Bych się
157     3, 30|        chłopaki pożenią, to już la ich dzieci nie ostanie i po
158     3, 30|      chłopów też widziałam... mają ich puścić, jeno nikto nie wie
159     3, 30|         ganiając po sadach, że zaś ich dużo było i dorosłych, to
160     3, 30|         radę chłopakom rozganiając ich na wszystkie strony, a tak
161     3, 30|          zachciało. A przekarmiają ich też niezgorzej. Grochówkę
162     3, 30|        chłopaki z kogutkiem. Witek ich wiódł, wystrojony sielnie,
163     3, 30|        kogutka pochwalił i z łaską ich odpuścił...~Witek jaże spotniał
164     3, 30|         kijaszkiem zaruchać.~Witek ich prowadził rej wiodąc i na
165     3, 30|       srodze się rozciekawili. Noc ich okrywała, iż ledwie się
166     3, 31|            pierwszy...~- Odprawcie ich prędko i powracajcie.~-
167     3, 31|          Nasza to sprawa? prosilim ich? czas mamy la strażników,
168     3, 31|        szukać. Hale, niedoczekanie ich, byśmy na bele przykaz rzucały
169     3, 31|            się cisnęły. Z dziesięć ich było, a narobiły wrzasku
170     3, 31|           ze słupskiej parafii, co ich pono wyszczuł psami, to
171     3, 31|         się z nagła, że nie sposób ich było odszukać.~Ale ta kradzież
172     3, 31|      honorując chłopów, że sadzały ich na pierwszych miejscach,
173     3, 31|            szlachty i za psi pazur ich nie mieli, gorzej niźli
174     3, 31|            czystą płachtą.~Sielnie ich obserwowała, przykazując
175     3, 31|      choćby na cały dzień, jeno mi ich nie zgońcie... młynarza
176     3, 31|          przy wozach odprowadzając ich za wieś. Największą kupą
177     3, 32|          ściągną...~- Jakże; razem ich puszczą, to i razem przyjdą!~-
178     3, 32|         organistów zajechała przed ich dom stojący w głębi. Organiścina
179     3, 32|           topolowej, rozerwały się ich oczy, puściły te parzące
180     3, 32|     Kuropatkom się udał: sporo się ich tam wywiedło - żartował
181     3, 32|          im tam ona?... a tylachna ich wróciło... nawet Kozieł,
182     3, 32|            jej to nagle, że wzięła ich wymijać, kierując się prosto
183     3, 32|             a ona jeszcze słyszała ich głosy i przytłumione śmiechy. ~
184     3, 33|       wspólne pastwiska, przykryła ich kurzawa orosiała i czerwonawo
185     3, 33|      Nastka, że to ino wąski sadek ich dzielił.~- No cóż? co ci
186     3, 33|     zbiegali się ludzie: sporo już ich stojało na drodze, a spoza
187     3, 33|            na ziem, w piasek.~Kurz ich zakrył, iż jeno krzyki a
188     3, 33|         porozlatali się zaraz, aby ich na świadków nie podano;
189     3, 33|           bo za darmo, zgodził się ich powieźć do miasta, byle
190     3, 33|       Muchami ją zmaściłaś, więcej ich niźli skwarków.~- Już mu
191     3, 33|        szukaj! - jazgotały.~- Jest ich w Lipcach, jest: przeciek
192     3, 33|        tkliwsze kobiety stanęli po ich stronie, a nawet jeden z
193     3, 33|        nimi chłopaki.~Ale zaraz po ich wyjeździe Żyd wyznał przed
194     3, 33|     włókach rozwalali.~- To podkup ich, a nie daj! Rusz rozumem,
195     3, 33|    wzdychając żałośnie. Markotność ich rozbierała. Juści, żal było
196     3, 33|           za kij na synów, chciała ich przemóc i zmusić do posłuchu.
197     3, 33|       przez nią podmówiony, wzywał ich do się, a do zgody i posłuszeństwa
198     3, 34|           się wybrał.~- A obaczcie ich, leżą w sadzie, że to gorąc
199     3, 34|    powtarzałabym po kim, ale samam ich w sadzie zdybała, no...~-
200     3, 34|        pilno! - krzyczeli.~Wyminął ich jakoś i pognał do wsi z
201     3, 34|            figlów!~- Rzemieniem by ich złoić, co mają ludzi trwożyć
202     3, 34|       kobietom. Bogatsi ugaszczali ich po domach, nie żałując jadła
203     3, 34|       przed nimi gorzałkę: Sześciu ich było zebranych, wszystkie
204     3, 34|          takuśko w Liszkach a nasi ich wykupili co do jednego,
205     3, 34|            kijem po synów, chciała ich bić i siłą do domu zabierać,
206     3, 34|          się nie ulękną! Wykurzymy ich kiej lisów z jamy.~- A juści,
207     3, 34|     marnacyje, że gotowi powsadzać ich za te ciągłe bunty na parę
208     3, 34|        poczerwieniał, jaże całował ich posobnie molestując i prosząc,
209     3, 34|            było do nich mówić, tak ich ponosiło.~Żyd w te pore
210     3, 34|           Niech one zdechną, niech ich ta... tfy... choroba wytłucze!...~-
211     3, 35|        letko Mateuszowi, Grzeli ni ich kamratom; Mateusz bowiem
212     3, 35|          nawołując do przepędzenia ich z Podlesia.~Karczmarz ze
213     3, 35|           Mateusz rozpowiada, jako ich powiedziecie na Miemców...~-
214     3, 35|           wraz z bratem.~Odgarnęła ich od siebie ze złością.~-
215     3, 35|         właśnie na to, rzuciła się ich rozbrajać, ale na darmo,
216     3, 35|          Co pomiędzy nimi było, to ich sprawa, a drugim wara od
217     3, 35|         zakrzyczeli gorętsi.~Rocho ich przyciszył oczyma, a stary
218     3, 35|            z waszymi pannami!~Jaże ich Rocho musiał przyciszyć,
219     3, 36|        kwieciem.~Józka, dowiódłszy ich do kopców, odmierzyła ojcową
220     3, 36|         kładły się ciężko osypując ich rosą kieby tymi łzami.~Wiater
221     3, 36|          zaległa przy mężu.~- Sama ich przypilnuję, to moje prawo! -
222     3, 36|    nieprzeparcie, że dawała się na ich wolę, patrząc w nie kieby
223     3, 36|        udoju, bych wiedziały, jako ich gospodarz wracają.~I czekała
224     3, 36|            nie wiedzą, że płone są ich śnienia i próżne poczynania...~
225     4, 37|            dopiero Łapa przebudził ich szczekaniem, bo tak ujadał,
226     4, 37|            jaże Witek nie poredząc ich rozegnać poszczuł psem,
227     4, 37|            Ja wam tu dam! Widzicie ich, zbereźniki! - krzyknął
228     4, 37|  niezgłębiona cisza nocy, wnet jął ich morzyć śpik, tęgo wodząc
229     4, 37|         jak nie posłuchają, to tak ich przycisnę głodem, pożogą
230     4, 37|        całą hurmą aż w opłotki.~Po ich odejściu jęli się dopiero
231     4, 37|           przy nich grdykał.~Długo ich było słychać, tak się prowadzili
232     4, 38|          kiej lipeckie dzwony, ile ich jeno było, zadzwoniły rozgłośnie
233     4, 38|            dzwony zabimbały, skoro ich głos radosny rozlał się
234     4, 38|            przywtórzyć, ale w porę ich przytrzymali.~- Dajta spokój,
235     4, 38|           wyrwał się Witek.~- Żeby ich morówka zdusiła! - zaklął
236     4, 38|     wtykając jej obrazik, ręce się ich spotkały i rozbiegły kiej
237     4, 38|          pomiarkowała.~Rozdzieliła ich gęstwa, że schowawszy za
238     4, 38|  Miarkujeta, co?~Przycichli, jakby ich kto z nagła oblał zimną
239     4, 38|       Chodziłeś z nimi do boru, to ich stronę i tera trzymasz!~-
240     4, 39|           i myśli sobie: na ludzim ich wywiódł, gospodarkę-m niezgorszą
241     4, 39|     pochówek, nalazł mój Maciuś za ich obórką - wyrzekła Magda.~-
242     4, 39|        wtrąciła Józka.~- Kiejże to ich sprawa z wójtami?~- Nieprędko,
243     4, 39|             Nieprędko, ale Płoszka ich wspiera, to już wójtom dobrze
244     4, 40|     chłodzie, to ani chybi, co ino ich patrzeć! - myślała wyzierając
245     4, 40|        paśli w tym kreminale, żeby ich wciorności.~- Dopieroś to
246     4, 40|          Poparł go Rocho, strasząc ich a podmawiając do oporu.~-
247     4, 41|        Turkami wojował. Pokorzylim ich do cna!~- Pietrek, kajże
248     4, 41|     Poniechajcie! Pietrek, zabierz ich na wóz! - rozkazał krótko.~
249     4, 41|            koniczynę, co? Widzicie ich, jakie to łajdusy! Smakuje
250     4, 41|        szlachtą i drugimi.~- Bieda ich doprowadziła do rozumu.
251     4, 41|      całkiem przytomnie zapraszała ich siedzieć podsuwając ławę.~
252     4, 42|      przemknął się dalej. - Gryzie ich moja krzywda! Gryzie!- powtórzył
253     4, 42|            Żebym skapiał, a prosił ich nie będę! - wykrzyknął,
254     4, 42|          wieś jakby się zmówiła na ich wspomożenie. Najpierwej
255     4, 43|       próżno się zrywa i dosięgnąć ich nie poredzi, to znowu, że
256     4, 44|         jedne i drugie, że niechta ich morówka nie minie.~Zwarli
257     4, 44|            mamy, i jeszczek musiał ich pokarać, co nie chciały
258     4, 44|      weźmie, wiem ja, co znaczy ta ich Polska: że to jeno bat na
259     4, 44|            ciżby, ale chłopi w mig ich ścisnęli między sobą, a
260     4, 44|       głowami kiej kamienie. Jakby ich zły opętał, tak się wydzierali
261     4, 45|        jedne pieski przeprowadzały ich wiernie z niemałym jazgotem
262     4, 45|           go przytrzymać odciepnął ich precz kiej kondle, uskoczył
263     4, 46|     Mateusz i chciał pobić, ledwie ich rozdzielili, więc jeno mu
264     4, 46|          grzechu i zgorszenia może ich zły doprowadzić...~Nie słuchała,
265     4, 46|           lotem przewijały się nad ich głowami, a jakiś smutek
266     4, 46|        przyjdzie pora, że jawi się ich tysiące, przyjdą z miast,
267     4, 46|           wszystkiego, ale przejął ich święty ogień, serca sprężyły
268     4, 46|            zapamiętalej, aż musiał ich przyciszać i przysunąwszy
269     4, 47|         cosik strasznego wzbiera w ich chałupie! Poleciałam do
270     4, 48|       dławił się nimi, sycąc duszę ich piołunową gorzkością.~-
271     4, 48|     pogadywał z Jambrożem, obszedł ich z dala i spacerując kajś
272     4, 48|           księża Maryna! Rozpoznał ich po głosach i odszedł z uśmiechem,
273     4, 48|         bijącym sercem. Gęste krze ich przysłaniały i ciemnica,
274     4, 48|        niego... Kozłowa przydybała ich w lesie...~Świat się z nim
275     4, 48|            niekiedy krzyżowały się ich spojrzenia jak błyskawice,
276     4, 48|    wywalili przed kościół, skropił ich wodą święconą i pobłogosławił,
277     4, 48|           sto narodu.~Odprowadzała ich cała wieś, zaś wozy zawalone
278     4, 49|            kulasy poodpadały, żeby ich nie oszczędziła zaraza! -
279     4, 49|       Powiadał sołtys, jako wezwał ich do siebie naczelnik - odpowiadał
280     4, 49|            się pod studnią.~- Żeby ich mór z takim prawem! To robota
281     4, 49|            wreszcie Mateusz chciał ich powstrzymać przed komorą