Tom, Rozdzial

3501     3, 29|               was w czym innym zapomoże. Nie potłukło was? co?~- Bóg
3502     3, 29|                     Że i żywa noga mogła nie wyjść! - powiadały jedna
3503     3, 29|                 to już bym na ten upadek nie patrzała, to już bym tego
3504     3, 29|               tego biedowania i marnacji nie dożyła... O Jezu mój, Jezu!
3505     3, 29|             niebo wiszące nad głowami, a nie po jednym policzku łzy skapywały
3506     3, 29|                 to bych mu na swoje mocy nie starczyło, a przy tym: odrobi
3507     3, 29|                   a na mszę zaniesę...~- Nie potrzeba, schowajcie pieniądze
3508     3, 29|          popieszczał...~- Tylko dufności nie traćcie, a wszystko się
3509     3, 29|            zaruteńko z wieczora, bo gazu nie było w lampce, a i drew
3510     3, 29|                 trzeszczała, ale się nic nie bojałam, bo nie takie wichry
3511     3, 29|                  się nic nie bojałam, bo nie takie wichry przetrzymała.
3512     3, 29|               takie wichry przetrzymała. Nie spałam zrazu, tak cugi przez
3513     3, 29|              zadrzemać. Aż tu naraz kiej nie huknie, kiej się nie zatrzęsie,
3514     3, 29|                kiej nie huknie, kiej się nie zatrzęsie, kiej cosik nie
3515     3, 29|                nie zatrzęsie, kiej cosik nie rypnie w ściany! Jezus!...
3516     3, 29|              zapadła... Jeszczem i myśli nie zebrała, kiej i komin obalił
3517     3, 29|                     Niech was o to głowa nie boli. Znajdziecie jaki grosz,
3518     3, 29|                jaki grosz, zapłacicie, a nie, to przy robocie jakiej
3519     3, 29|                    Poczciwy, że drugiego nie naleźć! - dodała Hanka.~-
3520     3, 29|              pomocy rychło podźwigną, że nie ostaniesz tak długo... -
3521     3, 29|                  się la was kąt jakiś.~- Nie pójde, Hanuś... juści...
3522     3, 29|                 co mu się naprzekładała, nie chciał i nie.~- W sieni
3523     3, 29|              naprzekładała, nie chciał i nie.~- W sieni se legowisko
3524     3, 29|                niejeden... Pieska weź...~Nie nalegała już więcej, skoro
3525     3, 29|               nalegała już więcej, skoro nie chciał. Po prawdzie i u
3526     3, 29|              niecierpliwie, gdyż Pietrek nie mógł dać rady psu.~- Głupi...
3527     3, 29|            nieszczęście was spotkało! ~- Nie z kamienia przeciech naród
3528     3, 29|                słoniny w papierze.~Hanka nie czekając już na jej przemowę,
3529     3, 29|              było na świecie, słońce się nie pokazywało, ale mimo to
3530     3, 29|           wychodził z pustymi rękoma, bo nie był okpis, jak karczmarz
3531     3, 29|             nawet w mieście taniej i tak nie ocyganiają! - upewniała,
3532     3, 29|                  krzycząc, iż niczego im nie potrza i nic nie przedadzą.~-
3533     3, 29|              niczego im nie potrza i nic nie przedadzą.~- A spędź kury,
3534     3, 29|                 jaka do żydowskiego woza nie zaprzęgła! - krzyknęła za
3535     3, 29|      wykrzykiwała.~Wpadła do izby, słowa nie mogąc przemówić a jąkając
3536     3, 29|            potrza pieniędzy, że dziw się nie skręcę...~- Pokażcie...
3537     3, 29|               było mrużyć.~- Śliczności, nie wełniak! Wielka szkoda,
3538     3, 29|             potrzebuję grosza na święta. Nie możecie to poczekać do Przewodów?~-
3539     3, 29|         Przyparliście ją, że dziw kiecki nie zgubiła z pośpiechu! Pieniędzy
3540     3, 29|                  jej potrza la Mateusza, nie la chłopa.~- To one się
3541     3, 29|              może.~- Bójcie się Boga!... nie ma to swojego chłopa?~-
3542     3, 29|               tamten we wojsku, daleko i nie wiada, czy wróci, a kobiecie
3543     3, 29|           złośliwie.~- No, no, co się to nie wyrabia z ludźmi... I mnie
3544     3, 29|              jeszcze się pochorujecie... Nie może to Józka albo kto drugi? -
3545     3, 29|                 się wstrzymała, by Jagny nie wymienić...~- Sama pójdę,
3546     3, 29|             pójdę, da Bóg, że mi się nic nie stanie. Rocho mówili, że
3547     3, 29|                dzień słonieją, juści, że nie zawadzi, zaraz tam pójdę.~
3548     3, 29|                  się mogło podziać.~- To nie psia robota: wyraźnie znać
3549     3, 29|               nożem... złodziej obcy też nie przyszedł po parę funtów...
3550     3, 29|               zajadle do izby, ale Jagny nie było, jeno stary leżał jak
3551     3, 29|                wyniesła... Komu smakuje, nie pyta czyje...~Ale na te
3552     3, 29|                prawie cały wieczór Hanka nie dawała jej spokoju dunderując
3553     3, 29|            spokoju dunderując zawzięcie, nie odezwała się więcej ani
3554     3, 29|                poglądała.~Hanka dziw się nie wściekła ze złości, że to
3555     3, 29|                złości, że to jej przemóc nie poredziła.~Przez to już
3556     3, 29|               zazwyczaj, ale długo w noc nie zasnęła i posłyszawszy zajadłe
3557     3, 29|                 gazu szkoda, za darmo go nie dają! - warknęła w sieni.~-
3558     3, 29|                 w deskach i ślepą kobyłą nie pojadę! - wrzeszczała z
3559     3, 29|              córka! Ociec by nigdy na to nie pozwolili...~Narobiła tyle
3560     3, 29|                 gdy gospodyni dłużej się nie pokazywała z chałupy, leciał
3561     3, 29|               zaś wypędzane z chałup, by nie przeszkadzały, nosiły się
3562     3, 29|         szczelnie poprzywierane by ciast nie zaziębić, buzowały się ognie,
3563     3, 29|                  wronimi gniazdami, gdyż nie było komu przeszkodzić,
3564     3, 29|             jedynie frasując, by zakalec nie wlazł do placka albo się
3565     3, 29|                 wlazł do placka albo się nie spaliły.~A wszędzie szło
3566     3, 29|             smakowitych różności.~Że zaś nie wszędzie mieli szabaśniki
3567     3, 29|              piątku rana aż do niedzieli nie godziło się jeść ciepłej
3568     3, 29|                robota, bo wosk miejscami nie chciał trzymać albo jajka
3569     3, 29|                  takie rzeczy, że prosto nie do uwierzenia: koguty piejące
3570     3, 29|                  wzięła patrzeć, ale nic nie rzekła, jeno stara, przejrzawszy
3571     3, 29|                śliczności, że dobrodziej nie widzieli!... zdziwują się
3572     3, 29|            trapicieli przez Wielki Post. Nie było parobków ni starszych,
3573     3, 29|               ześmiał Pietrek, a i Józka nie pożałowała, pilnie wysypując
3574     3, 29|               Jagusią i Dominikową, choć nie mówiły prawie z sobą, ustawiły
3575     3, 29|                 że ni Jagna, ni kowalowa nie pomyślały o starym, umyła
3576     3, 29|          dozwalał z sobą robić wszystko, nie poruszywszy się ani razu,
3577     3, 29|                 i szorowaniem dzieci, że nie z jednej chałupy wydzierały
3578     3, 29|                 prawie zagoiła, a im nic nie lepiej.~Zażył tabaki, powlókł
3579     3, 29|               goni z ogrodu, że ni jedna nie zostaje!... A jutro które
3580     3, 29|              bociek księże kury płoszył, nie!..~Rozbiegli się we dwie
3581     3, 29|              Pozdrawiali się na drogach, nie dojrzawszy w nocy, i niby
3582     3, 29|           trzęsły.~Nagadała, czego nikto nie pojął, i poszła na rezurekcję.~
3583     3, 30|           księżyca zza chmur.~Jeno Hanka nie mogła się przyłożyć do pacierza,
3584     3, 30|        rozpalonymi oczyma po ludziach, a nie dostrzegając nikogo, choć
3585     3, 30|                  parafii, jeno lipeckich nie dojrzał, jeno tych najpierwszych
3586     3, 30|                tych najpierwszych dzisia nie stało. Zatrzepotały się
3587     3, 30|              dzień radości nastaje, jeno nie dla nich... chudziaków pokrzywdzonych...
3588     3, 30|                  Pan Bóg przykazał, jeno nie te opuszczone lipeckie sieroty...~
3589     3, 30|            człowiek krzyżuje Go w sobie, nie pomnąc na Jego rany ni krew
3590     3, 30|         cierpiących ustaną i zło panować nie będzie...~I tak gorąco to
3591     3, 30|              pustych oddalach.~- Boga by nie było ni sprawiedliwości
3592     3, 30|                  wieś spała w najlepsze.~Nie kwapili się zrywać z barłogów,
3593     3, 30|                 kiełbasy.~Wedle zwyczaju nie rozpalono ognia w kominie,
3594     3, 30|                  to? a to by cię rodzona nie poznali!~- Burkową skórę
3595     3, 30|            skamlając żałośnie.~Nikto się nie ozwał, póki pierwszego głodu
3596     3, 30|             ozwał, póki pierwszego głodu nie zapchali tęgo pracując,
3597     3, 30|               bulgoty gorzałki, bo Hanka nie żałowała nikomu, sama jeszcze
3598     3, 30|                czas, to pojedzie, czekać nie będę.~- Obroków to wziąć?~-
3599     3, 30|            Pietrek z Witkiem, czego byli nie dojedli, do stajni ponieśli
3600     3, 30|          zadyszana Jagustynka.~- Mało co nie czekałam na waju!...~- Toście
3601     3, 30|          przegryźcie coniebądź...~Juści, nie potrza było wygłodzonej
3602     3, 30|               bryki nakazywała Józce, by nie zapominała o ojcu, tak że
3603     3, 30|           różności na talerz i poniesła. Nie ozwał się na jej zagadywania
3604     3, 30|                 od kurczątków.~Mój Jezu, nie tak było przódzi w ten dzień,
3605     3, 30|                było przódzi w ten dzień, nie tak!...~Słońce się już wspinało
3606     3, 30|           chudziaki.~- Wyście to z matką nie pojechali? - pytał Jagny
3607     3, 30|        westchnieniem Magda.~- Po matuli, nie poznajecie go to, co? A
3608     3, 30|         nieboszczkach, to nama ich tknąć nie pozwolili, a jej wszystko
3609     3, 30|                największy!~Magda się już nie odezwała; westchnąwszy ciężko
3610     3, 30|              posiany.~- U drugich i tyla nie zrobione!~- Zdążą jeszcze;
3611     3, 30|                Wstawiał się już nieraz i nie pomogło...~- Żeby ino chciał,
3612     3, 30|                     Żeby ino chciał, ale nie chce przez złość la Lipiec,
3613     3, 30|               powietrza innego zachwycą.~Nie odrzekła, gdyż w opłotki
3614     3, 30|             dzieuch... we Woli ni jednej nie przepuścił... dobrze baczę,
3615     3, 30|          kowalowa.~- Kostucha ta o nikim nie zabaczy, jeno tego ostawia
3616     3, 30|                na działy, urodzi rok czy nie, a naród zawsze jednako
3617     3, 30|                plonuje, juści... a ziemi nie przybywa... jeszcze niecoś
3618     3, 30|                 bo to już dzisiaj we wsi nie ciasno! - rzekła kowalowa.~-
3619     3, 30|            pożenią, to już la ich dzieci nie ostanie i po morgu, juści...~-
3620     3, 30|            ziemie, to by i trzech siewów nie przetrzymały... i co do
3621     3, 30|                przeda, kiej mu pieniędzy nie potrza?... bogacz taki...~-
3622     3, 30|                 podatki winien, dworskim nie płaci, jeszczek ordynarii
3623     3, 30|           ordynarii na Nowy Rok należnej nie dostały, wszędzie winien,
3624     3, 30|                ciąć, póki się z chłopami nie ugodzi? Nie wysiedzi on
3625     3, 30|               się z chłopami nie ugodzi? Nie wysiedzi on długo na Woli,
3626     3, 30|               wysiedzi on długo na Woli, nie! Powiadali, co się już za
3627     3, 30|              folwarcznych, jeno że Rocho nie słuchał, bo dojrzawszy Kozłową
3628     3, 30|               druga wieś by stanęła, rąk nie zbraknie ni głodnych na
3629     3, 30|                 przed domami.~Hanki jeno nie było widać, ale mimo to
3630     3, 30|                  jeden parobek we wsi!~- Nie bój się, za krowami dyrdać
3631     3, 30|               wybuchając, ale Jasiek się nie stropił, strzyknął śliną
3632     3, 30|                   O takie głupie skrzaty nie stoję!... Gęsi wama paść
3633     3, 30|             zaraz pieski pospuszcza.~- I nie zgub czego po drodze! -
3634     3, 30|              runął jak długi pod ścianę, nie mogąc powstać, bo go wciąż
3635     3, 30|              potrza la mojego ptaka. Ale nie nasz kogut, nie, Józia!
3636     3, 30|               ptaka. Ale nie nasz kogut, nie, Józia! Gulbasiak skądciś
3637     3, 30|          oskubanego z piór.~- Pewnie, że nie nasz! - rzekła nie mogąc
3638     3, 30|            Pewnie, że nie nasz! - rzekła nie mogąc rozpoznać.- Ale pokaż
3639     3, 30|                póki życia takiego cudaka nie uwidziała! - przykucnęła
3640     3, 30|       sztachetków brak kiele niego, żeby nie sfrunął.~- To opatrz krowy
3641     3, 30|              powróciły z miasta, a Hanka nie nadjeżdżała.~Józka narządziła
3642     3, 30|               tak mu się ręce trzęsły, a nie dojadłszy do końca, poleciał.~
3643     3, 30|                 boćka!~- Jezus, Maria, a nie dojrzał cię kto?~- Nie,
3644     3, 30|                 a nie dojrzał cię kto?~- Nie, dobrodziej pojechali, psy
3645     3, 30|          Pietrkową go przydusiłem, by me nie kujnął, i poniesłem do schowka.
3646     3, 30|                 schowka. Ino pary z gęby nie puść, moja złociuśka! Za
3647     3, 30|             będzie, a nikto go przeciech nie rozpozna. Nie wydaj me ino!~-
3648     3, 30|                  przeciech nie rozpozna. Nie wydaj me ino!~- Hale! kiej
3649     3, 30|                 odebrałem. Pedziałem, co nie daruję, i odebrałem... Po
3650     3, 30|              mają ich puścić, jeno nikto nie wie kiedy... U tego, co
3651     3, 30|               Antka bronić, też byłam... Nie mówiła tego, co jej kamieniem
3652     3, 30|               różności drugie, Antka się nie tyczące, aż rozpłakała się
3653     3, 30|         strząśliście się mocno... by wam nie zaszkodziło.~- A niechbym
3654     3, 30|                 już raz zdechła i więcej nie cierpiała! - wybuchnęła.~
3655     3, 30|                 dzieci przyłożyła, usnąć nie mogła mimo utrudzenia. Jakże!...
3656     3, 30|               kilkanaście złotych wziął, nie pytając, skąd miała, i nawet
3657     3, 30|                  skąd miała, i nawet się nie użalił nad jej umęczeniem
3658     3, 30|                  się robi w gospodarce - nie pochwalił, a naprzeciw niejednemu
3659     3, 30|                jego dzieci, to jej nawet nie przyhołubił, nie pocałował,
3660     3, 30|               jej nawet nie przyhołubił, nie pocałował, nie zatroskał
3661     3, 30|              przyhołubił, nie pocałował, nie zatroskał się o jej zdrowie...
3662     3, 30|                 na obcą sobie spoglądał, nie bardzo słuchając jej rozpowiadań,
3663     3, 30|                   że już w końcu i mówić nie mogła, żal ją dusił, łzy
3664     3, 30|                 krzyknął, by mu z bekami nie przyjeżdżała! Jezus kochany,
3665     3, 30|                 kochany, dziw, że trupem nie padła... To za tę ciężką
3666     3, 30|                  miłościwie, wspomóż, bo nie zdzierżę! - jęczała cisnąc
3667     3, 30|                  w poduszki, bych dzieci nie rozbudzić, a każda kostka
3668     3, 30|             strasznym poczuciem krzywdy! Nie mogła sobie popuścić duszy
3669     3, 30|                drzewami nad stawem, lały nie tylko przechodzących, ale
3670     3, 30|               tęgo utytłali, nawet Józce nie przepuszczając, choć się
3671     3, 30|                 wrzaskami: chłopaki dziw nie oszalały z uciechy, chodzili
3672     3, 30|                rozganiać swawolników, bo nie sposób się było pokazać
3673     3, 30|            gospodyni: głodzeniem zdrowiu nie pomoże...~- Kiej mi się
3674     3, 30|            oknach, bych się im na spacer nie zachciało. A przekarmiają
3675     3, 30|                     no, Łapa by kulas na nie podniósł, a nie powąchał
3676     3, 30|                 kulas na nie podniósł, a nie powąchał nawet. Za swoje
3677     3, 30|              swoje się żywią, któren zaś nie ma grosza, pacierzem se
3678     3, 30|                  że uciekła z izby, jeść nie skończywszy, stara zaś o
3679     3, 30|           powiedział, co nikomu poradzić nie może bo to sprawa komisarza
3680     3, 30|            kiejby nawet mógł, też by się nie wstawił za żadnym Lipczakiem,
3681     3, 30|                    Laboga! By to prędzej nie przyszło przed czasem -
3682     3, 30|                  A idź, przyodziewy jeno nie ściarachaj i sprawuj się
3683     3, 30|                by za wami na drugie wsie nie poleciały! Kiedyż pójdzieta?~-
3684     3, 30|              Prawda, dyć i w oborze rano nie były! Łapa! Burek! na tu! -
3685     3, 30|            wybiegając przed dom, ale się nie odezwały.~- Musiały na wieś
3686     3, 30|                objaśnił.~Nikomu do głowy nie przyszło myśleć, kaj się
3687     3, 30|              głuche skamlenie, a nic tam nie nalazłszy, pobiegła w sad
3688     3, 30|                 psem obcym. Zdziwiła się nie dojrzawszy nikogo, sad był
3689     3, 30|                powiała nad nimi.~- A dyć nie co insze, w imię Ojca i
3690     3, 30|              Borynową stronę, Jagusi już nie było, stary ino leżał twarzą
3691     3, 30|            leżały potargane i zwichlone. Nie sposób było na razie zmiarkować,
3692     3, 30|                  za stanikiem.~- Czy aby nie brak czego w oborze? - rzekła,
3693     3, 30|                Na szczęście, nic nigdzie nie brakowało.~Dobrze były drzwi
3694     3, 30|                 się... ~- I nikto w nocy nie słyszał szczekania!~Dali
3695     3, 30|             byście tego zbytnio do serca nie wzięli!- zaczął.~- I...
3696     3, 30|                 I... niczego chwała Bogu nie wziął... zapóźnił się... -
3697     3, 30|                  Nawet przed Antkiem się nie wygadajcie, moi drodzy! -
3698     3, 30|            krętacz, ale o taką rzecz bym nie posądził.~- Jego stać na
3699     3, 30|                  wszystko.~- Żeby Kozioł nie siedział, myślałbym, co
3700     3, 30|               Spłoszyli się, że nic pono nie unieśli.~- Pewnie, strażnikom
3701     3, 30|              świąt nawet zażyć spokojnie nie może...~Sołtys naraz się
3702     3, 30|              Kowala trza wypytać, czy mu nie zginęło.~- Tak mogli ukraść,
3703     3, 30|                mówi, a kowala w chałupie nie ma, co zaś robić, moja to
3704     3, 30|          podniósł głos, krzycząc, by się nie tłoczyli po próżnicy i do
3705     3, 30|                do dom szli.~Nikto się go nie ulęknął, jeno że czas się
3706     3, 30|             tylachna narodu, co i połowa nie miała miejsca w kościele,
3707     3, 30|                  na noc ściągają, by ino nie pogrubieć. Taka moda dworska,
3708     3, 30|         przekpiwają się parobki.~- Zaśby nie! dzieucha musi być kiej
3709     3, 30|                  to dziw się jej wełniak nie rozpęknie...~Chciał jeszcze
3710     3, 30|              medytowali nad jamą jeszcze nie zawaloną, gdyż wójt wzbronił
3711     3, 30|                 była rozpowiadała o tym, nie wiada już dzisiaj po raz
3712     3, 30|                  ze strachu, czy o boćka nie zagada, snadź go jednak
3713     3, 30|                  go jednak wśród drugich nie rozpoznał, ale na pokoje
3714     3, 30|            dziewki, że pół roku utrzymać nie może.~- Prędko się tam dorabiają
3715     3, 30|                  że i sam młynarz żadnej nie przepuści... to i trudno
3716     3, 30|             rzeczy!~- Parobka mam, to mi nie nowina, czego im się zachciewa,
3717     3, 30|      gospodarstwie!~- Żeby go wama tylko nie odmówiła która - rzekła
3718     3, 30|                 boku... może cyganią, to nie rozpowiadam. Hale, gadu,
3719     3, 30|                wy... jakże, Borynowej by nie było, kiej co najpierwsze
3720     3, 30|                 czegoś, że już wytrzymać nie mogła. Od samego rana tak
3721     3, 30|        przeobłóczyła, na darmo wszystko, nie pomogło: rwało ją coraz
3722     3, 30|            świetliste nici na wodzie, że nie uchycisz, bo zmącą się i
3723     3, 30|                 ręki. Patrzała w słońce, nie widząc niczego, topole,
3724     3, 30|                  ale ją dojrzał.~I uciec nie poredziła, nogi jakby się
3725     3, 30|                 się ziemi czepiły i oczu nie mogła oderwać od niego;
3726     3, 30|                   Jakbyście mnie, Jaguś, nie poznali?~Aż ją w dołku ścisnęło
3727     3, 30|                  tego głosu.~- Co bym ta nie poznała!... jeno pan Jaś
3728     3, 30|              tknęła nieśmiało książki.~- Nie, o krajach dalekich i o
3729     3, 30|               morzach! A te obraziki też nie święte?~- Zobaczcie! - podsunął
3730     3, 30|                niego oczy podziwu pełne, nie śmiejąc dychać ze wzruszenia,
3731     3, 30|                się na pola, zórz dzisiaj nie było, jeno przez grubachne
3732     3, 30|         wydzierając.~- Przydybałem cię i nie puszczę... napijem się ździebko...
3733     3, 30|                  pódzi... - szeptał wójt nie zwalniając z pazurów i pociągnął
3734     3, 30|              drzwiami do alkierza.~Nikto nie dojrzał, bo już prawie ciemno
3735     3, 30|                 pilnie wełniaków, by się nie przygnietły, i już jęły
3736     3, 30|                  na drogę...~Ale nikogój nie było i czytał, póki wieczór
3737     3, 30|              było i czytał, póki wieczór nie zamroczył ziemi, a potem
3738     3, 30|                ciemny i chłodny, gwiazdy nie wzeszły, głucha cichość
3739     3, 30|              zapamiętał!~Zasłuchali się, nie ważąc odsapnąć ni poruszyć
3740     3, 30|              zabiega, do stołu Pańskiego nie siądzie."~- "Kto ino wyrzeka
3741     3, 30|                  Kto ino wyrzeka na złe, nie czyniąc dobra, ten gorsze
3742     3, 30|               powiadał, a tak mądrze, że nie spamiętać, i coraz ciszej
3743     3, 30|            niepojęte dziwy marzeń.~Nikto nie dosłyszał nawet, że psy
3744     3, 30|                krwawe, skłębione chmury. Nie było wiatru i ogień wynosił
3745     3, 30|          powietrze.~- Wołowina się pali, nie uratują wiele, bo jedne
3746     3, 30|              dworowi.~Ale nikt się z tym nie śpieszył, a jeno zły pomruk
3747     3, 30|            puszczą, to polecą ratować!~I nie pomogły klątwy ni groźby,
3748     3, 30|              gdyż ani bosaków, ni wiader nie pozwolili zabierać z chałup.~-
3749     3, 30|               się paliło, a nikto do dom nie poszedł: czekali cierpliwie
3750     3, 31|          poduszek przygnietła.~- Dyć się nie ruchajcie, nie pali się
3751     3, 31|                   Dyć się nie ruchajcie, nie pali się nikaj!~- Bo taką
3752     3, 31|                 to wama dur przejdzie.~- Nie, Hanuś, rozum swój mam i
3753     3, 31|                  ogłupiał! Obaczcie; czy nie wracają, dziecko mi zagłodzą.~-
3754     3, 31|                 kościoła nikogój jeszcze nie widno! - objaśniła po chwili
3755     3, 31|         pamiętajcie, a roboty wama nikto nie ukradnie!~- Wydojone to
3756     3, 31|        Odrobiłaby; tam grosza w chałupie nie poświeci, głodem przymierają.~-
3757     3, 31|                 dopiero po sadzeniu, boć nie wiada, wiela ostanie. Przyjdzie
3758     3, 31|                  czego to nabierze mocy? Nie doje, nie dośpi, a co rok
3759     3, 31|                 nabierze mocy? Nie doje, nie dośpi, a co rok rodzi.~-
3760     3, 31|                popija...~- Na darmo tego nie robi, cosik w tym być musi,
3761     3, 31|              tyłu zaś kusztykał Jambroży nie mogąc nadążyć.~Ale nim próg
3762     3, 31|                 pomaga, ale i zamawianie nie zaszkodzi, wiadomo! - szepnęła
3763     3, 31|               Tęgi parobek: krzyczał, że nie trza go była szczypać przy
3764     3, 31|                rodu, któren się gorzałki nie wyprzysięgał - ozwał się
3765     3, 31|               przepraszając, że chrzciny nie takie, jak być powinny Borynowego
3766     3, 31|         skrzybotały łyżki, a nikto słowa nie wypuścił. ~Że zaś dzieci
3767     3, 31|                   a dzieucha - kumów. ~- Nie zbraknie tego nasienia,
3768     3, 31|                  zbraknie tego nasienia, nie! Proszą się z nim i by kto
3769     3, 31|               urzędzie, a o czym potrza, nie zapominają!~- A bo smutno
3770     3, 31|             chłopakami wyprawiali, to mi nie dziwota, co Jagusia do was
3771     3, 31|            czapie na bakier, zechciał... nie odmówi z poczciwości - syczała
3772     3, 31|                wódką częstując: wypiła i nie patrząc na nikogo, na swoją
3773     3, 31|                że powróci.~Rozmowy jakoś nie szły, nasłuchiwał i chodził
3774     3, 31|                  z Hanką. Jeden Jambroży nie przepuszczał flaszce i choć
3775     3, 31|        przepuszczał flaszce i choć nikto nie słuchał, plótł cosik i wycyganiał
3776     3, 31|                 dam ci cosik lepszego.~I nie czekając odpowiedzi, do
3777     3, 31|                     A najgorsze, co pola nie chcą czekać.~- Jak się w
3778     3, 31|                 czekać.~- Jak się w porę nie obsieje, to straszno myśleć
3779     3, 31|                 Rocha wziął na probanta, nie Dominikową! - drwiła stara.~
3780     3, 31|              Dominikową! - drwiła stara.~Nie zdążyła się odciąć Dominikowa,
3781     3, 31|          Dzieuchy przeciek do urzędników nie wyślę, nie przystoi, a powiecie,
3782     3, 31|                 do urzędników nie wyślę, nie przystoi, a powiecie, że
3783     3, 31|                wiadomo, z komory niczego nie wynieśli, czy zaś co inszego
3784     3, 31|             wynieśli, czy zaś co inszego nie zginęło, to już... Bogu
3785     3, 31|                 pierzynę pokaszlując, by nie pokazać mu twarzy szydliwej,
3786     3, 31|            Podlejcie se gorzałką, byście nie wyrzekali.~- Mądre ludzie
3787     3, 31|             garnka, paliców przy robocie nie oglądaj, ale kieliszków
3788     3, 31|              kieliszków przy poczęstunku nie licz...~- Kaj grzysi przydzwaniają,
3789     3, 31|                mszy służy!~Przegadywali, nie szczędząc gorzałki, ale
3790     3, 31|                  szczędząc gorzałki, ale nie wyszły i dwa pacierze, kiej
3791     3, 31|                  mamy la strażników, co? Nie psy jesteśmy, co na leda
3792     3, 31|           przyjdą i pytają! Jedna droga! Nie pójdziemy! - zawrzeszczała
3793     3, 31|          rozpytując ludzi, czy kto czego nie wie o pożarze na Podlesiu.
3794     3, 31|                  mordo sobacza, czemu to nie pilnujesz, że ci się złodzieje
3795     3, 31|                od tegoś postanowiony, ja nie twój parobek, słyszysz! -
3796     3, 31|                 mi się spodoba! - wołał.~Nie zwracali na niego uwagi
3797     3, 31|                kątach, psa nawet kopnął, nie mogąc się uspokoić.~Po skończeniu
3798     3, 31|           Dobrześ zrobiła, Hanuś, nic ci nie zrobią. Jezu, to nawet nieboszczyk
3799     3, 31|               miał prawo, a tak me nigdy nie sponiewierał, nigdy...~Długo
3800     3, 31|             sponiewierał, nigdy...~Długo nie mógł zapomnieć obrazy.~Zaraz
3801     3, 31|                  i lepiej la chudziaków, nie będą się całe życie tyrały
3802     3, 31|           odpowie.~- Przeciek z rozmysłu nie głodzi, sama nieczęsto naje
3803     3, 31|                     Płacą na utrzymanie, nie z dobrości je przytula! -
3804     3, 31|             dzieciska z głodu mrą.~- Dyć nie wszystkie: a nie wychował
3805     3, 31|                     Dyć nie wszystkie: a nie wychował się to wasz Witek,
3806     3, 31|            jakiego zarobku, bo do garnka nie ma co wstawić.~- Juści,
3807     3, 31|                  wstawić.~- Juści, Kozła nie ma, to nie ma kto ukraść.~-
3808     3, 31|                  Juści, Kozła nie ma, to nie ma kto ukraść.~- A z Jagatą
3809     3, 31|             ukraść.~- A z Jagatą się jej nie udało: stara miasto umrzeć
3810     3, 31|                jej szukać schronienia?~- Nie wróci: rozżaliła się na
3811     3, 31|                  grosz pewnie spory, ale nie chciała ostać; przeniesła
3812     3, 31|                się gdziesik i po- nosiło nie wiada kaj i po co, że ino
3813     3, 31|           przędziwem obmotane, że świata nie dojrzał ni dróg, ni chat
3814     3, 31|                   nikto się też nad nimi nie zastanawiał, nie pora była
3815     3, 31|                nad nimi nie zastanawiał, nie pora była na deliberowanie,
3816     3, 31|             słońce do cna zeżarło - to i nie dziwota, że na wsi przycichały
3817     3, 31|               Nawet na mszę prawie nikto nie wstępował, że często granie
3818     3, 31|               roboty, a prawie tego znać nie było na ziemiach; dopiero
3819     3, 31|             prawie, gdyż te kobiece ręce nie znaczyły i za dziesięciu
3820     3, 31|                  A cóż z tego, kiej pola nie zaorane, nie obsiane, nie
3821     3, 31|                   kiej pola nie zaorane, nie obsiane, nie obrobione leżały,
3822     3, 31|                nie zaorane, nie obsiane, nie obrobione leżały, niby paroby
3823     3, 31|               jakoś, boć i rąk pomocnych nie brakło.~Hanka, choć jeszcze
3824     3, 31|               gdyż Bylica już od chrzcin nie przychodził, zachorzał pono.
3825     3, 31|                  dzień; żadna z sąsiadek nie pokazywała się, nawet Magda,
3826     3, 31|            wtenczas z proboszczem, tak i nie powrócił. Strasznie mierziło
3827     3, 31|                  ozdrowieć i sił nabrać, nie żałowała sobie tłustego
3828     3, 31|               zarznąć na rosół kokoszkę, nie nieśną po prawdzie, ale
3829     3, 31|                 koniu zwiesna jedzie, że nie przegoni.~- Zielono też,
3830     3, 31|                patrzeć kwiatu.~- By mróz nie zwarzył, to owocu będzie
3831     3, 31|                Powiadają, że kiedy chleb nie zrodzi, sad dogodzi!~- Ma
3832     3, 31|            smutnie, spoglądając łzawo na nie obsiane pola.~Prędko się
3833     3, 31|         przyległa nieco na pościeli, ale nie odzipnęła jeszcze, kiej
3834     3, 31|              drzwi pozamykać, bych czego nie porwały.~Przed dom wyszła
3835     3, 31|               psem. Łapa się rozsrożył i nie puścił, że czarownica pogroziła
3836     3, 31|              przekleństwa, złodziejko!~- Nie urzekłaby, gdybyście ją
3837     3, 31|                 Aleby co ukradła. Takiej nie upilnuje, choćby jej na
3838     3, 31|          popołudnie łaziła za Cygankami. Nie poredziła wyzbyć się jakiejś
3839     3, 31|                raz, kazała sobie wróżyć, nie bacząc na ludzi przy szynkwasie
3840     3, 31|             Jagustynka, siedząca z boku.~Nie zważali na nią, bo właśnie
3841     3, 31|                 że i rodzona matka potem nie rozpozna, zaś cegłą ścierają
3842     3, 31|           chrzcie Oleje święte kładli na nie, i prosto w diablęta przemieniają.~-
3843     3, 31|                 to łoni na odpuście beł, nie łaził to na czworakach,
3844     3, 31|                  łaził to na czworakach, nie szczekał?...~- Zły go opętał,
3845     3, 31|               nas też cosik straszy...~- Nie pleć bele czego! - powstała
3846     3, 31|            ogonem i łasił się, a nikogój nie było... To pewnikiem Kubowa
3847     3, 31|             stróżować w nocy, bych czego nie wyprowadzili.~- W bliskości
3848     3, 31|         wyprowadzili.~- W bliskości pono nie kradną.~- Jak się im uda,
3849     3, 31|                 Sosze maciorkę wzięli... Nie trza się na to spuszczać! -
3850     3, 31|             niech przychodzi do chałupy, nie ostawię dzisiaj drzwi na
3851     3, 31|                  prawie wszędzie śpią.~- Nie puszczę latawca, niech se
3852     3, 31|                odpuście galanciej by się nie uraczyła, no, no!...~Ale
3853     3, 31|                no, no!...~Ale już ta noc nie miała przejść spokojnie,
3854     3, 31|                pusta i konia przy żłobie nie ma.~- Ratuj, Jezu miłościwy!
3855     3, 31|               też posłali, ale go w domu nie było, zjawił się dopiero
3856     3, 31|            stajni na drogę i z nawrotem, nie wiedząc, co począć, bezradni
3857     3, 31|                   penetrowały wczoraj!~- Nie kto drugi ukradł, nie! -
3858     3, 31|                    Nie kto drugi ukradł, nie! - zerwały się burzliwe
3859     3, 31|                  no, tego jeszcze we wsi nie bywało.~- Jakaś kara spada
3860     3, 31|               bez całe roki tylachna się nie zdarzało, co teraz przez
3861     3, 31|                   urwały się z nagła, że nie sposób ich było odszukać.~
3862     3, 31|                na zwiesnę i kiej chłopów nie było.~Juści, co sąsiadki
3863     3, 31|                    A figlował kiej pies, nie ściągał to pierzyn z płotów?
3864     3, 31|              stajni i obór.~Jednako i to nie pomogło, a trwoga jeszcze
3865     3, 31|            maciorę na oprosieniu.~Prosto nie opowiedzieć, co się z tą
3866     3, 31|              rozpaczała, że i po dziecku nie poredziłaby ciężej, boć
3867     3, 31|               uląc na żniwa.~A naród już nie wiedział, co począć i jak
3868     3, 31|              nowinę tak dziwną, że zgoła nie do uwierzenia. Oto rozpowiadał
3869     3, 31|               Lipcom w polnych robotach.~Nie mogli zrazu uwierzyć, ale
3870     3, 31|                roboty obrobią. Jakże się nie radować?~- Dziwno mi jeno,
3871     3, 31|               chcą robić... tego jeszcze nie bywało...~- A za Bóg zapłać
3872     3, 31|      chrześcijany powinny! Juści, co tak nie bywało, ale i bez to złe
3873     3, 31|                do rozumu, pomiarkuje, że nie ma się na kogo inszego oglądać,
3874     3, 31|             inszego oglądać, że nikto mu nie pomoże, jeno on sam sobie,
3875     3, 31|            osobno w kupę kiej kuropatki, nie śmiejąc cisnąć się na oczy
3876     3, 31|                wszystko rozporządził, że nie przeszła i pół godziny,
3877     3, 31|        wystrojonych, jakby na zmówiny, a nie do roboty zjechali.~Nie
3878     3, 31|                  nie do roboty zjechali.~Nie było czasu na rozgadki,
3879     3, 31|                politycznie, jako jeszcze nie zarobili na sutsze jadło. ~
3880     3, 31|                  nawet na południe z ról nie zjeżdżali, przysiedli jeno
3881     3, 31|           przejadły, za pługi się imali, nie leniąc ni ociągając. Dopiero
3882     3, 31|                 podtykając co najlepsze, nie żałowały bowiem ni mięsa,
3883     3, 31|                  Tylko jeden Rocho nikaj nie przysiadł na dłużej, chodził
3884     3, 31|                  świątko, bo choć pomocy nie potrzebowała, to by drugim
3885     3, 31|              szlachty i za psi pazur ich nie mieli, gorzej niźli na miejskich
3886     3, 31|                pomagać! - rzekł cicho.~- Nie o swoją sprawę pobilim się
3887     3, 31|                to nikt z nas zawziętości nie żywi - odpowiedział starszy.~-
3888     3, 31|            ściany bronne: świnia się bez nie nie przeciśnie i zagona
3889     3, 31|               bronne: świnia się bez nie nie przeciśnie i zagona nie
3890     3, 31|                  nie przeciśnie i zagona nie spyska...~- Wie się już
3891     3, 31|                 jeno chłopy jeszcze tego nie miarkują i stąd bieda idzie...~-
3892     3, 31|           pracowali gorliwie, głów nawet nie podnosząc, iż ani spostrzegli
3893     3, 31|               przynaglał, jakby i ekonom nie poredził lepiej.~I zaraz
3894     3, 31|                oktawę, trzeciego maja.~- Nie pora dzisiaj, szkoda czasu,
3895     3, 31|               czasu, bo chłopy drugi raz nie przyjadą pomagać!~Tłumaczył
3896     3, 31|               Tłumaczył i sam też z pola nie zeszedł aż do samego końca;
3897     3, 31|               choć o potrzebach kościoła nie pamiętacie, choć już od
3898     3, 31|                czy to nam chłopy pomagać nie będą?~Zaczęła hardo, podniesionym
3899     3, 31|  poczerwieniawszy.~- Cóż wam poradzę?... nie wystarczyło dla wszystkich...
3900     3, 31|                 zapowietrzonym nikto się nie pokwapił wspomóc...~- Nikogój
3901     3, 31|               wspomóc...~- Nikogój głowa nie zaboli o nas, sieroty...~-
3902     3, 31|                  do ziemniaków to i tego nie! - szeptały łzawo.~- Moiście...
3903     3, 31|                 jeszcze i tego ziemniaka nie wsadzi, to już ino postroneczka
3904     3, 31|                  cały dzień, jeno mi ich nie zgońcie... młynarza też
3905     3, 31|                zjedzą! Chodźta, kobiety, nie skamlajta po próżnicy!...
3906     3, 31|                  po próżnicy!... żebyśta nie potrzebowały, to by wama
3907     3, 32|                  I jak?...~Nikto jeszcze nie wiedział.~To jeno pewne
3908     3, 32|                 najbliższym chałupom, że nie wyszło i Zdrowaś, a już
3909     3, 32|                wyrznięte.~Ni żywej duszy nie wypatrzył pod sczerniałymi
3910     3, 32|             które to wpodle drepcą? - bo nie poredzę po samym głosie
3911     3, 32|            Loboga, dyć ślepy jezdem, ale nie głuchy! - aż baranicę głębiej
3912     3, 32|           chłopaki to może i do wieczora nie ściągną...~- Jakże; razem
3913     3, 32|               płacze!~- Juści, w mieście nie brakuje tych, co w mamki
3914     3, 32|               przekłada, o takiego żadna nie stoi!~- Dawnoście, dziadku,
3915     3, 32|            Dawnoście, dziadku, w Lipcach nie byli? - zagadnęła któraś.~-
3916     3, 32|           dworskimi pieskami: znają me i nie ukrzywdzą! Dały mi ciepły
3917     3, 32|                  Dzieuchy!~Ale żadna już nie odkrzyknęła: dojrzały kobiety,
3918     3, 32|                  obłocone, które jeszcze nie myte ni czesane, a wszystkie
3919     3, 32|               Pilno wama do chłopów, co? Nie bójta się, wracają dzisiaj
3920     3, 32|                  do rąk, i chociaż żadna nie wymiarkowała ni literki,
3921     3, 32|            zapraszała wójtowa, ale Hanka nie chciała, naciągnęła zapaskę
3922     3, 32|                  dołku ścisnęło, że omal nie padła. Długo łapała powietrze
3923     3, 32|               zgorączkowanymi wargami... Nie, niedobrze się jeszcze czuła,
3924     3, 32|                 i jaśniejące radością, a nie bacząc na pluchę, kupiły
3925     3, 32|                 siedzi, że czy chce, czy nie chce, a z drugimi radować
3926     3, 32|                się musi albo i smucić... Nie poredzi żyć z osobna, nie...~
3927     3, 32|                Nie poredzi żyć z osobna, nie...~Przechodziły koło kuźni:
3928     3, 32|                zbójów przecież tak zaraz nie wypuszczą, nie...~Hance
3929     3, 32|                 tak zaraz nie wypuszczą, nie...~Hance aż się w głowie
3930     3, 32|                 zakotłowało i serce dziw nie pękło z bólu, ale zdzierżyła
3931     3, 32|                was to nikto z leniem się nie stowarzyszy.~- Bo i sama
3932     3, 32|         stowarzyszy.~- Bo i sama kulasów nie żałuję! - powstała chowając
3933     3, 32|           ogrodach.~- Chłopy wracają, to nie robota im w głowie!~- Pewnie,
3934     3, 32|             drygają! - rzekła Kozłowa. - Nie wyprę się, co mi już Lipce
3935     3, 32|                       Że i trzy kwartały nie miną, a dobrodziej chrzcić
3936     3, 32|               miną, a dobrodziej chrzcić nie nadąży...~- Stare, a bają
3937     3, 32|                  Jezus stworzył kobietę! nie grzech mieć dziecko! - podniesła
3938     3, 32|               stanę i rzeknę: bękart czy nie - zarówno ludzkie nasienie,
3939     3, 32|             zapłać! dobrze, ino mokro.~- Nie brakuje ziemniaków?~Przysiadła
3940     3, 32|                 przeciek dzisiejsi ludzi nie głupsi wczorajszych...~-
3941     3, 32|                   choć lata mają, rozumu nie nabyły! - zakończyła Hanka
3942     3, 32|         Poniechajcie jej: szczere złoto, nie kobieta! Nie wiada, czyby
3943     3, 32|              szczere złoto, nie kobieta! Nie wiada, czyby się nalazła
3944     3, 32|                  już wróble świergocą.~- Nie rozpuszczajta ozorów: i
3945     3, 32|             czasem słucha i roznosi, kaj nie potrzeba! - zgromiła Jagustynka.~
3946     3, 32|                  samych świąt prawie się nie wychylała z domu, że to
3947     3, 32|                   dziewczyna wszystkiemu nie uradzi, a najemniki!...
3948     3, 32|               ciepłych chrapach.~Ale już nie poszła dalej: ogarnęło ją
3949     3, 32|                Pietrkowy zaryczała, sama nie wiedząc laczego.~Tak zbrakło
3950     3, 32|               kiej ten kamień ciężki Już nie mogła uredzić doli, mój
3951     3, 32|                  uredzić doli, mój Jezu, nie mogła, a toć poczuła się
3952     3, 32|                 uważaniu, kiej la siebie nie miała ani jednej chwili
3953     3, 32|            wzrokiem, jakby za ratunkiem, nie wiedząc znów, co myśleć,
3954     3, 32|                   co poczynać...~- A jak nie wróci? Jezu! Jezu! - jęknęła
3955     3, 32|          przypominając, że robota czekać nie może...~Uwijała się też,
3956     3, 32|          spoglądając...~- Czy to Jagusia nie wyjdzie do sadzenia? - wrzasnęła
3957     3, 32|             dzisiaj święto, że do roboty nie wychodzicie?...~- Z rozplecionymi
3958     3, 32|                  Z rozplecionymi włosami nie poletę...~- Od świtania,
3959     3, 32|              razy zapleść!~- Mogłam, ale nie zapletłam!~- Jagna, wy tak
3960     3, 32|                     Jagna, wy tak ze mną nie igrajcie!~- Bo co? Odprawicie
3961     3, 32|                 zasług? - warknęła hardo nie śpiesząc się z czesaniem-
3962     3, 32|                śpiesząc się z czesaniem- nie u was siedzę i nie na waszej
3963     3, 32|            czesaniem- nie u was siedzę i nie na waszej łasce!~- A ino
3964     3, 32|                 ogona! Marnego słowa wam nie mówię, a wy ino huru buru
3965     3, 32|             Podziękuj Bogu, że gorszegoś nie oberwała! - rozczapierzyła
3966     3, 32|                   ku mojej obronie nikto nie stanie, ale uwidzicie, czyje
3967     3, 32|               wiedzą o twoich sprawkach. Nie raz cię już widzieli z wójtem
3968     3, 32|            widzieli z wójtem w karczmie, nie dwa! A wtedy, com ci po
3969     3, 32|             dzban wodę nosi, do czasu... Nie bój się, kto w głośności
3970     3, 32|                 że ni wójt, ni kowal cię nie obronią, ty... ty!...~Jaże
3971     3, 32|                 po tej kłótni ruchać się nie mogła, siadła z dzieckiem
3972     3, 32|               puszczone dzisia na wolę i nie przykarcane, wyprawiały
3973     3, 32|               stawu, jeno co koń mądrala nie dał się zażyć z mańki. Niekiedy,
3974     3, 32|                 błota i grud, których mu nie szczędzili. Ale skoro poczuł,
3975     3, 32|              Wywalił wrótnie i tak się w nie zaplątał orczykami, że go
3976     3, 32|                połamał w żerdkach, kieby nie Jagna, która dosłyszawszy
3977     3, 32|               wystraszony stracił wiatr, nie wiedząc, w jaką stronę się
3978     3, 32|                trzęsły, że zębów zawrzeć nie mogła, serce lubo dygotało,
3979     3, 32|             Głupi; myśli, co o tym nikto nie wie! Pobierą się i tyla...~-
3980     3, 32|                     Pytał się będzie, to nie pozwolą. Hale, lata już
3981     3, 32|                 udry na udry, to i matki nie posłucha, na złość się ożeni,
3982     3, 32|                pleć, bych cię jeno matka nie posłyszeli!~Markotność ją
3983     3, 32|              radości a z utęsknieniem, i nie raz jeden wybiegała patrzeć
3984     3, 32|                 go z drugimi z kreminału nie puszczą, że na długie lata
3985     3, 32|                 od niego z obmierzłości, nie podając jeść, choć wiedziała,
3986     3, 32|                kwiatów i liści.~- Jaguś. nie wyjdziecie to do roboty? -
3987     3, 32|            ostały daleko na zajdach, ale nie ustawała, nie zważając na
3988     3, 32|               zajdach, ale nie ustawała, nie zważając na Jagustynkowe
3989     3, 32|                 to obaczcie, czy chłopów nie widać na topolowej?~- Ani
3990     3, 32|                Gdzieby zaś tak rychło... nie zdążą przed mrokiem... karwas
3991     3, 32|                  bo sztrafu za to płacić nie każą, ni go strażnik do
3992     3, 32|                 go strażnik do kreminału nie pojmie!... - wydziwiała.~-
3993     3, 32|                 A co groch ze sperką, to nie rosół na osikowym kołku! -
3994     3, 32|             spółkę używały na całej wsi, nie przepuszczając nawet dobrodziejowi;
3995     3, 32|              przed waszą maglownicą...~- Nie wam przestrzegać poczciwości,
3996     3, 32|        poobiedzia nikto w pole do roboty nie wyszedł, nawet bydło zegnali
3997     3, 32|           Borynów krzyż ujął, bo Jambroż nie uradziłby lecieć tyla drogi,
3998     3, 32|                 to może się uda. ~- Byle nie tak, jak mój zeszłoroczny:
3999     3, 32|                zeszłoroczny: schylać się nie było po co.~- Kuropatkom
4000     3, 32|                tam niesły jak ptaki, ale nie sięgnęły w kołującym locie