Tom, Rozdzial

  1     1, 1 |          zakłopotany podnosząc ją z ziemi.~Zebrała drżącymi rękami
  2     1, 1 |             i orał dalej wielki łan ziemi, co pod prostym kątem spadał
  3     1, 1 |           nabożnym i błogosławiącym ziemi, dochodził do końca zagonów,
  4     1, 1 |           żółcącą się na rozkopanej ziemi, pełnej zeschłych łęcin.~
  5     1, 1 |            kopał, wybierał z szarej ziemi żółte ziemniaki i rzucał
  6     1, 1 |             z wolna rozlewał się po ziemi, przygaszał, ogarniał i
  7     1, 2 |         jakby się przypłaszczały do ziemi, jakby się tuliły do drzew
  8     1, 2 |        człek telepie po tej świętej ziemi, to się i wie różnie.~-
  9     1, 3 |             stajnię -szron leżał na ziemi i szaro było jeszcze, ale
 10     1, 3 |         Kozła - i kłaniała się ręką ziemi, aż wyrurkowanym czepcem
 11     1, 3 |             Leda jeden abo drugi od ziemi odrósł, a już do ojców z
 12     1, 4 |      śliwkach, śmignął w nie grudką ziemi i śpiesznie bił się w piersi.~-
 13     1, 5 |     szronach, i w bolesnej cichości ziemi zamierającej; słońce blade
 14     1, 5 |             cichu powiadał się aż z Ziemi Świętej i takie cudeńka
 15     1, 5 |            dosyć...~- Przeciech tej ziemi nie ugryzę, a gotowego grosza
 16     1, 5 |            ścianami albo i zgoła na ziemi leżały, a szedł od nich
 17     1, 5 |         dworowi, co ma tyle lasów i ziemi!... - rozmyślał wychodząc
 18     1, 6 |          jakby silniej przywarły do ziemi, do płotów, do tych sadów
 19     1, 6 |        tylko pluskało po rozmiękłej ziemi i rowach, jakby kto ziarnem
 20     1, 7 |           Kiej Pan Jezus jeszcze po ziemi chadzał i rządy nad narodem
 21     1, 8 |           tyle pola dać, najlepszej ziemi!~- Moiściewy, mądrzyście
 22     1, 9 |     zapadłych, aż do tych bezkresów ziemi i nieba, siny, do niezgłębionej
 23     1, 9 |            powozów... okna do samej ziemi... juści... całe ściany
 24     1, 9 |            Roch, ten ci wędrownik z Ziemi Świętej, i czytał a powiadał
 25     1, 10|       sykiem topił się w błotnistej ziemi.~- A co? - zapytał po chwili.~-
 26     1, 11|             zagona, bez tej świętej ziemi, co? Nie do wyrobku i biedowania
 27     1, 11|             ciesz! Jako tej świętej ziemi Pan Jezus daje odpoczywanie
 28     2, 13|    przytajonym tchem, lęk wionął po ziemi, mróz przenikał kości, strach
 29     2, 13|             i w górze ciche, ino na ziemi wichura odprawiała diabelskie
 30     2, 13|           spopielałe zarzewia, a na ziemi leżała głęboka cichość i
 31     2, 13|        zgniłego. Ni jednej deski na ziemi, gliniany tok pełen wybojów,
 32     2, 13|      dudniało głucho jak gdyby spod ziemi. Drogi leżały puste i zasypane,
 33     2, 13|          ani rozeznać było nieba od ziemi; jedne lasy modrzały niecoś
 34     2, 14|       rozsiewał pełną garścią, a na ziemi przygasłej wskróś śnieżnych
 35     2, 14|      drgających gwiazd, jakby tętna ziemi przemarzłej, jakby senne
 36     2, 14|            jakby ją przygniatało do ziemi, że ledwo nogi podnosiła.
 37     2, 14|          kurczył się, przywierał do ziemi a drgał z zimnicy.~- Że
 38     2, 15|             z lodowych przysłon i z ziemi przemarzłej niosły się tęsknym,
 39     2, 16|         jako ci ptakowie, aż do tej ziemi narodzin, do tej szopy,
 40     2, 16|         Wraz z nimi, co ino żyło na ziemi i w powietrzu."~Dziwowali
 41     2, 16|       klęczała pochylona, zgięta do ziemi, nieprzytomna prawie ze
 42     2, 17|      starością i pracą przygięci do ziemi, niby te głazy polne omszali;
 43     2, 18|    obrzemienionych i przygiętych do ziemi, kurzawa ich przysłaniała
 44     2, 19|            ręce spracowane od matki ziemi, to i podnosił przygięte
 45     2, 19|            stoi przywarty do rodnej ziemi, a niech jeno śnieg spadnie,
 46     2, 19|          kiej wichura, przypadał do ziemi, że myśleli: upadnie! Gdzie
 47     2, 21|        przyginali się ino barzej ku ziemi, a on zabiegał z przodu,
 48     2, 21|           śniegu prawie nie było na ziemi, a tylko opadły z dawna,
 49     2, 21|           kudłami, przyginał się do ziemi ze świstem. Wiatr dął z
 50     2, 21|       spokojnie chodziła po świętej ziemi... - przemyśliwała srogo,
 51     2, 21|        tysiące kłębów zrywało się z ziemi, toczyło, narastało, kieby
 52     2, 21|             głosów, podnosiły się z ziemi, syczały górą, grzmiały
 53     2, 22|          pełen czarów, każda grudka ziemi przepojona nieznanymi potęgami -
 54     2, 22|         bydlę, jarzmem przygięte do ziemi, żyjesz, człowieku, zabiegasz,
 55     2, 23|             zwały świata, z krańców ziemi płyną, niebami kołują, aż
 56     2, 23|      uniesienia, modlitewną pieśnią ziemi całej, nieśmiertelnym krzykiem
 57     2, 23|         niego i przebódł widłami do ziemi, nie trafił dobrze, bo Antek
 58     2, 24|            mokrzejszy, bo nim tknął ziemi, topniał i grząską młaką
 59     2, 24|           go dookoła przywartymi do ziemi chałupami, zagradzała go
 60     2, 24|          bierze go za gardziel i do ziemi przygina, do jarzma nakłania
 61     2, 25|      mgliskach burych, przywarte do ziemi, obmokłe, poczerniałe i
 62     2, 25|            położył, to juści, że do ziemi przygiąć się musiało i tak
 63     2, 25|         również potężnie tym rzutem ziemi spragnionej wiecznie ciepłych
 64     2, 25|           splątały i przygiąwszy do ziemi wodziły się z nim - jako
 65     2, 25|       dusili, ozdzierali, kulali po ziemi, że już przymilkły wrzaski,
 66     2, 25|              Antek zaś przysiadł na ziemi, targał się za włosy i krzyczał
 67     3, 26|           szare liszki przywarte do ziemi, a w sady pochowane; drogi
 68     3, 26|       tętniąca była w każdej grudce ziemi napęczniałej, a tak jakoś
 69     3, 26|             ręce i pochyliła się ku ziemi ze zgrozy i zdumienia, bo
 70     3, 27|           gospodarce jest znowu, na ziemi.~A kto mocen jest wyrwać
 71     3, 27|         przyzwoleństwo, chyciła się ziemi, a jak ta suka warowała
 72     3, 27|            pobok niego przykucał na ziemi Witek, Józka zaś pojadała
 73     3, 27|           wielgachny poniósł się po ziemi.~Hanka modliła się żarliwie,
 74     3, 28|           mgły dymiły z przemiękłej ziemi opadając drobnym i zimnym
 75     3, 29|      chustkę i w ojcowej kapocie do ziemi, by jej kiecki nie rozwiewało.~-
 76     3, 29|        stojało ponad pięćdziesiąt i ziemi do obróbki leżał szmat wielgachny,
 77     3, 29|    rozstępując a chyląc pokornie do ziemi, bo proboszcz ano nadszedł
 78     3, 29|             ściany z przypadłych do ziemi chałup i trzęsły się wskroś
 79     3, 30|         niejedna głowa z płaczem do ziemi przywarła, niejeden jęk
 80     3, 30|         jednako plonuje, juści... a ziemi nie przybywa... jeszcze
 81     3, 30|    Jagustynka dojrzawszy naraz kupę ziemi wywalonej i dół wielki pod
 82     3, 30|           poredziła, nogi jakby się ziemi czepiły i oczu nie mogła
 83     3, 30|             i przygłuchła, jakby do ziemi barzej przywierając i tuląc
 84     3, 30|          póki wieczór nie zamroczył ziemi, a potem powiadał jeszcze
 85     3, 31|        legła, to zdawało się czuć w ziemi parcie korzeni i wynoszenie
 86     3, 31|     zaprzęgała w twarde jarzma i do ziemi wszystkie łby przygięła.~
 87     3, 31|       znaczne po rosie i na świeżej ziemi, aż do sołtysowej stodoły;
 88     3, 31|         trud na plenne jutro, matce ziemi oddawał się wszystek i z
 89     3, 32|        skropił głowy chylące się do ziemi, zdjął rogatą czapeczkę
 90     3, 33|        słowa prażyły kiej baty i do ziemi przyginały. Mocowała się,
 91     3, 33|              Juści, żal było takiej ziemi, bo to przyległa i rodna.
 92     3, 33|           żniw. Taki kawał wybranej ziemi, w sam raz la synów i zięciów.
 93     3, 33|       chałupy się skryły i jakby do ziemi przycupnęły, dachami jeno
 94     3, 33|             brzóz jakby się lały ku ziemi, zboża stanęły przygięte,
 95     3, 34|          jeno z tego, że Lipce mają ziemi za mało, że narodu cięgiem
 96     3, 35|         razu, kijaszkiem rysował po ziemi podleskie pola, pokazywał
 97     3, 35|            ze chrzęstem, drzewinom, ziemi wszystkiej: ~- Gospodarz
 98     3, 35|      fujarek roznosiło się po całej ziemi strojnej we zwiesnę, w radość,
 99     3, 35|       dziedzic, a nawet tej świętej ziemi nie poszanuje!~- Doi ją
100     3, 35|          powiedzieć: wara od naszej ziemi! - buchnął Grzela.~- Wynoście
101     3, 36|         nastawioną koszulę nabierać ziemi, niby z tego wora zboże
102     3, 36|         błogosławiące każdej grudce ziemi, każdemu źdźbłu, i siał -
103     3, 36|             do krańca pól, a gdy mu ziemi zabrakło pod ręką, nowej
104     3, 36|             i zapomniawszy nabierać ziemi pustą garścią siał - jakby
105     4, 37|            rozdziawioną i uwalaną w ziemi gębą, podobien zgoła do
106     4, 37|            zeschłej na słońcu grudy ziemi lebo pnia spróchniałego;
107     4, 37|             chmury wynoszące się ze ziemi, zaś poniektóre drzewiny,
108     4, 37|            i padło na twarz w proch ziemi, bo oto ze świtowych szarości
109     4, 37|       padały kiej grudy przemarzłej ziemi, jaże bezwolnie pochylali
110     4, 37|      poredziłem dłużej wytrzymać na ziemi, bo tam już ludzie jako
111     4, 37|             wytrząchając pięścią ku ziemi:~- Takieśta to, Lipczaki?
112     4, 37|           te ciężkie, sypkie strugi ziemi, jakby to nad nią huczały
113     4, 37|         płacze ją ano trzymają przy ziemi. Wywrzyjcie drzwi, niech
114     4, 38|          przykupi, jak się to chyci ziemi, że pokrótce obaczą, kto
115     4, 38|    podleskich polach, a drugie tyle ziemi puścić na spłaty; chciał
116     4, 38|           dobrze do głowy! Tylachna ziemi la narodu. A toć każdemu
117     4, 38|             można by chycić się tej ziemi:~- A na jesieni obrobić,
118     4, 38|             wyciągały do brania tej ziemi upragnionej.~Niejeden już
119     4, 38|              bo żeby dawać tylachna ziemi prawie za darmo - ciągnął
120     4, 38|            głodu? Po równo musi być ziemi la wszystkich! Dziedzice
121     4, 40|      zauważyła któraś otrzepując ze ziemi jakiś chwast wyrwany.~-
122     4, 40|         rostu i wszystką potęgą tej ziemi świętej, rodzącej w śpiewaniach
123     4, 40|             która go przepalała?~Na ziemi się bowiem znowu poczuł,
124     4, 41|    zgarbiona pod ciężarem prawie do ziemi.~- Odpocznijcie, a to wama
125     4, 42|           jeno tknął ręką orosiałej ziemi, to gubił słowa i spominał
126     4, 42|       garście wziął się do równania ziemi a karczunków.~Dzień się
127     4, 42|            i znowu przypinał się do ziemi kieby ta pijawka nienasycona,
128     4, 42|             pośpiechem.~- Juści, to ziemi pewnie ugryzie! A jak to
129     4, 43|   przypalone owsy ledwie odrosły od ziemi, jęczmiona pożółkły, zaś
130     4, 45|             wargami wszystką moc ze ziemi omglałej.~Antek szedł coraz
131     4, 45|           widniał pas nieba, zaś po ziemi skrzyła się rozmigotana
132     4, 45|       mniejsze i żeby nie te trochę ziemi, to byśmy przy naszym proboszczu
133     4, 45| współczująca litość przygięła go do ziemi, a gorąca, proszalna modlitwa
134     4, 45|            wołania, idące kajś spod ziemi, jakby chichoty strwożone,
135     4, 45|            nagle jakby wyrosła spod ziemi Kozłowa i stając przy nich
136     4, 46|          ciągiem, kieby te zboża na ziemi nawożonej, rodzą się nowe
137     4, 47|            zapiera, juści, że samej ziemi nie oddam, ale święcie zapłacę,
138     4, 48|           po nim, choćby tej grudki ziemi tkniętej przez niego.~Nie
139     4, 49|             Biły w nią głosy, grudy ziemi, kamienie i przygarście
140     4, 49|          krzykiem przyginały się do ziemi, zawyły wiatry i jęły coraz