Tom, Rozdzial

4001     4, 39|                mu nawet z bekiem do rąk, to ją przygarnął do piersi,
4002     4, 39|            pojechało do niego piąciu...~-To chwała Bogu! Już za darmo
4003     4, 39|            wotywę z wystawieniem! Jakże, to jakby nowe nadziały i całkiem
4004     4, 39|          przyciera się nieco do osi...~- To pod łaznowskim dobrodziejem
4005     4, 39|                  był powszedni, robotny, to i pusto było na drogach
4006     4, 39|             pierwsza Magda.~- Przednowek to żniwa la młynarza!~- Cięższy
4007     4, 39|                piszczy, zaś u komorników to już prosto głód - westchnęła
4008     4, 39|           przedała organiścinie kaczęta, to się ździebko wspomogła...~-
4009     4, 39|                 wyrzekła Magda.~- A któż to wtenczas wzion nasze pościele? -
4010     4, 39|                 wtrąciła Józka.~- Kiejże to ich sprawa z wójtami?~-
4011     4, 39|                 ale Płoszka ich wspiera, to już wójtom dobrze zaleją
4012     4, 39|              zaleją sadła za skórę.~- Że to Płoszka lubi zawdy nos wrażać
4013     4, 39|            Załóżcie mu pieprzu pod ogon, to rypnie z miejsca kiej ogier.~-
4014     4, 39|                 i powiedźcie na jarmark, to może go kto kupi za krowę,
4015     4, 39|            Postawcie mu wiadro gorzałki, to może wyjdzie! - zaśmiała
4016     4, 39|                brzegu.~- Śliczne stadko, to pewnie od Kozłowej? - pytała
4017     4, 39|              prawa nie mam. Antek wróci, to się podzielita.~- Kiej tam
4018     4, 39|               cały czas ojcowej choroby, to może być, póki Antek nie
4019     4, 39|          podziału.~- Aleć on najstarszy, to jemu się po ojcu należy
4020     4, 39|                słowa!~- Jak macie zapis, to wama nikt nie wydrze! -
4021     4, 39|            świadkach.~- Wszyscy czekają, to i Jagusia może.~- Pewnie,
4022     4, 39|                 musi, ale co ma swojego, to zaraz zabierze, a ma przeciek
4023     4, 39|                   a świnię, a gąski...~- To wspólne i pójdzie do działów -
4024     4, 39|                   Cholewy jeno całe, a i to już raz podszywane - tłumaczył,
4025     4, 39|                 nalazł się złodziej...~- To niby jak? Ja wzienam, a
4026     4, 39|           wywiódł Hankę w podwórze, niby to la obejrzenia prosiąt.~Poszła
4027     4, 39|                 czego kręci.~- Wiecie, a to trzeba, abyście jeszcze
4028     4, 39|      przytwierdzi ochotnie, da mu się za to jaki korczyk. Źrebkę weźmie
4029     4, 39|               można by schować w dołach, to po żytach. Ze szczerej przyjaźni
4030     4, 39|                Wyście harowali kiej wół, to sprawiedliwie należy się
4031     4, 39|                cóż powiecie?...~- A jeno to, co swojego nie popuszczę,
4032     4, 39|                 jakiś urzędowy papier.~- To la was, Hanka, stójka przyniósł
4033     4, 39|                zniechęcona:~- Hale, kiej to nie po naszemu pisane i
4034     4, 39|                 Nie przy niej pisane! Za to co inszego potrafi najlepiej -
4035     4, 39|                was obchodzą z daleka jak to śmierdzące - warknęła stara.~
4036     4, 39|              odlew:~- Przykarcać drugich to poredzicie, a czemu to nie
4037     4, 39|           drugich to poredzicie, a czemu to nie wzbraniacie córusi,
4038     4, 39|               psiego ogona.~- W czym cię to ukrzywdziłam, w czym?~-
4039     4, 39|             twojego wsadzą do kreminału, to się dowiesz!~Wójtowa skoczyła
4040     4, 39|             mojej chałupy.~Przymilkły na to oczymgnienie, sapiąc jeno
4041     4, 39|                 Nie ostanę tutaj. Tak mi to wszystko obmierzło, że już
4042     4, 39|                  weszłam tutaj!~- Tak ci to źle z nami było, co? - szepnęła
4043     4, 39|              gdzieś te szczekania. Cóżem to takiego zrobiła? Ukradłam?
4044     4, 39|                 Zabiłam kogo, co?~- Masz to jeszcze śmiałość pytać,
4045     4, 39|                 już zabełkotała:~- A coś to z moim wyprawiała, co? Jeszcze
4046     4, 39|                tym biczem świszczącym:~- To ja za nim latałam, ja! Cyganisz
4047     4, 39|               chocia trep swój pokazała! To on me niewolił! To on me
4048     4, 39|             pokazała! To on me niewolił! To on me otumanił i robił z
4049     4, 39|                byś jej nie pożałowała. A to me miłował, że już nie wypowiedzieć!
4050     4, 39|                więcej na oczy. Chciałaś, to masz prawdę. A zapamiętaj,
4051     4, 39|             jeszczek dołożę: jak zechcę, to żebyś mu całowała nogi,
4052     4, 39|                  w cały świat! Wymiarkuj to sobie i ze mną się nie równaj,
4053     4, 39|                  na ławę, a od tego bolu to wszystko się w niej rozsypywało
4054     4, 39|                  rozwartą, i drżała niby to źdźbło, które wiater żenie
4055     4, 39|                 iść do Częstochowy, byle to wszystko, co usłyszała,
4056     4, 39|              Mądra była kobieta i dobra, to łacno przepuściła wszystkie
4057     4, 39|            krwawej odemsty, aż w końcu i to przemogła, bo szepnęła:~-
4058     4, 39|               siebie. - A poleci za nią, to i powróci! Przeciech się
4059     4, 39|                 mi się w ten mig, a nie, to cię każę parobkowi wyrzucić...
4060     4, 39|                 ci chodzi, o te morgi, a to je weź sobie i nachlaj się
4061     4, 39|               jej pomieścić w głowie, że to prawda. Jakże, całe sześć
4062     4, 39|               nie oddam! Maciej mi dali, to już są moje!~Józka poczęła
4063     4, 39|                 A przypędzi bydło Witek, to ci twoją krowę zagna do
4064     4, 39|                  kto przyleci wieczorem, to się pozgania.~Odeszły milcząco,
4065     4, 39|               najemnicy ściągali z pola, to schowała zapis do skrzynki
4066     4, 39|           proboszczem za pan brat! Drugą to by już dawno wyklął z ambony!~-
4067     4, 39|            rozmyślała, co Antek powie na to wszystko.~- Jak mu pokażę
4068     4, 39|                     Jak mu pokażę zapis, to się rozchmurzy. Głupia!
4069     4, 39|              ludzi, a przewie się, co na to wszystko powiadają.~Przyogarnęła
4070     4, 39|                 mi opowiadała, jakżeście to wykurzyli macochę! Ho, ho,
4071     4, 39|            Laboga! Taki młody i zdrów! A to mu było dopiero na dwudziesty
4072     4, 39|                 kowalowe...~- Skończyłeś to z Tereską, co już o Jagusi
4073     4, 39|                 żyjesz, a jutro gnijesz. To już Michał pojedzie po te
4074     4, 39|                 w boskim ręku. A do wody to zawdy szczęścia nie miał,
4075     4, 39|             szczęścia nie miał, baczycie to, jak się topił we stawie
4076     4, 39|                się topił we stawie co go to ledwie Kłąb wyratował? Snadź
4077     4, 39|                  się przez płoty i sady, to dojąc krowy w opłotkach
4078     4, 39|             Dziecińskie wrzawy, śpiewki, to poryki bydła, rżenia, beki,
4079     4, 39|         rajcowano zawzięcie o wypadkach, to o tym, z czym chłopi powrócą
4080     4, 39|                  Antek leda dzień wróci, to czego inszego się bojała!
4081     4, 39|               się bojała! Hale, upilnuje to domowego złodzieja! A może
4082     4, 39|             rzuciły na niego.~- A czegoż to mamy jej zazdrościć, co?
4083     4, 39|           karczmy i robiła co najgorsze, to byście jej przepuściły,
4084     4, 39|               urodniejsza nad wszystkie, to każda by ją z osobna utopiła
4085     4, 39|                 o Grzeli:~- Kiej pomarł, to wam jego część przychodzi
4086     4, 39|                dziedzic musi dać za las, to po jakie półwłóczku wypadnie
4087     4, 39|                  jeno! Mój Boże, bogatym to i cudza śmierć na profit
4088     4, 39|        rezygnacją:~- A skoro już pomarł, to już taka była wola boska. -
4089     4, 39|               izby Jambroży.~- Kajżeście to chodzili? - spytała rozpalając
4090     4, 39|              potrza i pochowku.~- Któreż to?~- A to mniejsze, co je
4091     4, 39|               pochowku.~- Któreż to?~- A to mniejsze, co je na zwiesnę
4092     4, 39|             zawierzyć.~- Wójt wama mówi, to wierzcie! w urzędzie mi
4093     4, 39|             urzędzie mi powiedzieli...~- To i dobrze, kiej wraca, największa
4094     4, 39|              siedziała na swoim. Dopiero to będzie, jak Antek wróci,
4095     4, 39|                  prosto z mostu:~- Kogóż to bronicie, pokrzywdzonej
4096     4, 40|                czyjeś kroki w opłotkach, to na drodze, to nawet jakby
4097     4, 40|                 opłotkach, to na drodze, to nawet jakby pod samą chałupą.
4098     4, 40|                dymy.~Staw polśniewał jak to ślepe, wielgachne oko zasute
4099     4, 40|                   Jak wyszli o chłodzie, to ani chybi, co ino ich patrzeć! -
4100     4, 40|                noc chłopaków! kto by się to spodział!~Myślała zgorszona,
4101     4, 40|         Pewnikiem z karczmy, od Magdy! A to jak wilki tłuką się po nocy.
4102     4, 40|                tłuką się po nocy. Co się to wyprawia! - westchnęła,
4103     4, 40|                  że woda była chłodnawa, to prędko przeszło, i wzięła
4104     4, 40|                 która głowa się uniesła, to zaraz padała ciężko, niczego
4105     4, 40|                  cię czym twardym zleję, to przeckniesz! Czemuś to,
4106     4, 40|                   to przeckniesz! Czemuś to, pokrako jedna, krów nie
4107     4, 40|              słyszy! Niech wiedzą; jakiś to wałkoń i próżniak! Czekaj,
4108     4, 40|                 Czekaj, wróci gospodarz, to ci da radę, obaczysz! Józka -
4109     4, 40|              pogub mi owce, jak wczoraj, to się z tobą rozprawię! -
4110     4, 40|                  zagonach kapusty.~- Jak to wyrosła, już się poniektóre
4111     4, 40|               objadły robaczyska. Susza, to mogą się jeszcze rzucić.~-
4112     4, 40|                 nie sieje ni potrzebuje, to się bujnie rodzi - zauważyła
4113     4, 40|                 nie byłoby śmiechu, albo to: kiejby nie grzech, to by
4114     4, 40|              albo to: kiejby nie grzech, to by człowiek dawno zdechł!
4115     4, 40|            stworzył złe! Juści! Człowiek to jak ta świnia, wszyćko musi
4116     4, 40|         westchnęła ciężko.~- Wasz wróci, to se odpoczniecie.~- Już się
4117     4, 40|                  dzisia.~- Z urzędu wie, to musi być, co i prawda. Ale
4118     4, 40|          oprowadzi kompanię!~- A któż mu to poniesie brzucho! - zaśmiała
4119     4, 40|             bacząc na przycinki. - A dyć to człowiek jakby szedł do
4120     4, 40|                 nowo narodził!~- Prawda, to łaska boska tak krzepi!
4121     4, 40|                już na podorędziu Jagusi, to może mu się odechce.~- Moiście!
4122     4, 40|                 chłopu zapachnie kiecka, to za nią w cały świat gotów.~-
4123     4, 40|           odpowiadają, bo w głowie miała to jedno, że Antek wrócił i
4124     4, 40|                 A jaki, co? Jaki?~- Wiem to jaki? Przyszedł i zaraz
4125     4, 40|                 zdoliła wyjąkać:~- Tyżeś to! Tyżeś! - łzy zalały resztę
4126     4, 40|                 w ramiona wszystka, kiej to utęsknione dzieciątko.~Długo
4127     4, 40|             poredziła przemówić, ale cóż to mogła rzec i jak wypowiedzieć,
4128     4, 40|               jakieś słowo, padając kiej to ważne ziarno i kiej ten
4129     4, 40|             kobieta - ozwał się Rocho.~- To i wy jesteście! Całkiem
4130     4, 40|              Obiecałem go wam przywieść, to go sobie macie...~- A mam!
4131     4, 40|                mogła.~- Przemieniłem się to, co tak po mnie ślepiasz?~-
4132     4, 40|                  pójdę w pole do roboty, to zarno będę jak przódzi.~
4133     4, 40|                  kruszyny najmilsze! Jak to już Pietras wyrósł, no,
4134     4, 40|           zmyślny, dorwie się jeno bata, to zara trzaska i gęsi wygania -
4135     4, 40|                włosy.~- Józka, czemu się to na mnie boczysz? Chodźże -
4136     4, 40|               Chodźże - zauważył.~- A bo to śmię - pisknęła wstydliwie.~-
4137     4, 40|                  pedział o jego śmierci, to jakby me kto kłonicą zdzielił,
4138     4, 40|                najmilejszy. I kto by się to spodział. Jużem sobie układał
4139     4, 40|                układał w głowie, jak się to grontem podzielim, nawet
4140     4, 40|          wrzątkiem! Wnet je wam sprawię. To gapa ze mnie, żeby zabaczyć!~-
4141     4, 40|                 Tak mi się już przejadło to miesckie jedzenie, co ochotnie
4142     4, 40|                   Bóg zapłać! Właśnie na to samo mam smaki!~Hanka rzuciła
4143     4, 40|                  już parkotały w garnku, to jeno wyniesła z komory kiełbasę
4144     4, 40|                ciebiem ostawiła, Jantoś. To z tej maciory, coś to ją
4145     4, 40|            Jantoś. To z tej maciory, coś to ją kazał zaszlachtować przed
4146     4, 40|            zmożemy. Hale, Rochu, a kajże to nasze gościńce?~Stary podsunął
4147     4, 40|                  osobna.~- Naści, Hanuś, to la ciebie, jak ci kaj droga
4148     4, 40|            zielone kraty.~- La mnie. Żeś to pamiętał, Jantoś - jęknęła
4149     4, 40|     wdzięcznością.~- Ba, żeby nie Rocho, to bym był zabaczył, ale przypomnieli
4150     4, 40|           gościniec. Rocho powiadał, jak to wszyćko szło składnie w
4151     4, 40|                przypięli do śniadania.~- To mi dopiero jadło - pokrzykiwał
4152     4, 40|                  galancie czujna. Po tym to człowiek poczuje jakąś wagę
4153     4, 40|                  jakąś wagę w żywocie. A to me paśli w tym kreminale,
4154     4, 40|               ich wciorności.~- Dopieroś to się, chudziaku, namorzył
4155     4, 40|                się takiego jadła, prawda to?~- Juści, co prawda, ale
4156     4, 40|                zawarty. Póki było zimno, to jeszcze, ale skoro dogrzało
4157     4, 40|            słońce i zaleciało mi ziemią, to myślałem, co się już wścieknę.
4158     4, 40|                  i jeszcze lepiej.~- Żeś to wszystko sprawił, mój Jezu! -
4159     4, 40|                  ją spotkało.~- I że się to już przemieniło! - wzdychała
4160     4, 40|                 oglądać i wołać.~- A kaj to drugi taki dobry i pamiętliwy,
4161     4, 40|                  a kogo jeno dostrzegła, to mu już z dala krzyczała:~-
4162     4, 40|              dala krzyczała:~- Wiecie, a to mój powrócił. Śpi se tera
4163     4, 40|                  Antek wróci do dawnego, to jej rura zmięknie - poredzały.~
4164     4, 40|                   Gospodarz wrócił, małe to jeszcze wesele? - odparła
4165     4, 40|                 nieśmiele męża:~- Chcesz to obejrzeć gospodarkę?~- A
4166     4, 40|                do cna rozeschnie.~- A bo to raz przykazywałam Pietrkowi?
4167     4, 40|             dużym przychowkiem, a kiej i to obejrzał, rozpowiedała szeroko
4168     4, 40|             porządku, przepytując jeno o to i owo, a dopiero w końcu
4169     4, 40|                Jaże uwierzyć trudno, żeś to wszystkiemu sama uredziła!~-
4170     4, 40|               sama uredziła!~- La ciebie to bym i więcej zmogła - szepnęła
4171     4, 40|                 coś taka.~- Było potrza, to juści, co człowiek kulasów
4172     4, 40|                  wywarte okno.~- A kajże to Jagna? - latał zdumionymi
4173     4, 40|                  droga szeroka. Ale trza to będzie wziąć dobrze na rozum,
4174     4, 40|               figla.~Opowiadała, z czego to wszystko poszło i jak się
4175     4, 40|              ścianę.~- A juści, przeciek to ten sam, co go jej dali
4176     4, 40|                  się odpisała u rejenta, to by co znaczyło. La śmiechu
4177     4, 40|                prawie same oziminy i bez to niewiela ludzi spotykał
4178     4, 40|             ciche powietrze. Przystawał, to siadał, nie przestając oglądać
4179     4, 40|          pokręciło za taką uprawę! A jak to ścierwo zbronował! sam perz
4180     4, 40|                 Kiej bór idzie! Ojcowego to jeszcze siania! We dworze
4181     4, 40|              bielało podogonie.~- Jak se to wypatrzył! Rabuś jucha! -
4182     4, 40|         nieustannie.~Spomniał sobie, jak to jeszczek niedawno wydzierał
4183     4, 40|                wolę, do tych pól, jak mu to dusza dziw nie uschła z
4184     4, 40|                 zasłuchany w jego głosy, to wszelaki stwór jął zuchwale
4185     4, 40|              pięły się skwapnie na buty, to leśne ptaszki cosik mu zaświergoliły
4186     4, 40|          przejętych zapachem sianokosów; to jakby z ptakami leciał kajś
4187     4, 40|                mocą niepojętą do słońca; to znowu jakby się stawał szumem
4188     4, 40|                 kamieniem przywala.~Szło to przez niego niby chmury,
4189     4, 40|          kułakiem i srożąc brwie, ale bo to poredził się przemóc, bo
4190     4, 40|                 poredził się przemóc, bo to mógł zdusić w sobie kuntentność,
4191     4, 40|        praojcowej grudzi, między swoimi, to i nie dziwota, co radowała
4192     4, 40|             sobie, gotów dźwignąć się na to nowe życie, którym już szedł
4193     4, 40|               piechotę się nie zgoni! Że to kużden człowiek musi wszyćko
4194     4, 40|                 nowe gospodyni, da! Mają to krowy co jeść?~- Bogać ta
4195     4, 40|                  nie podtykała w oborze, to by całkiem zgubiły mleko.
4196     4, 40|             utrzyma i zleci!~- A mało go to już woziłem na źróbce! Przeciek
4197     4, 40|                 krzykał radośnie.~- Jaki to chwat! parobek mój kochany! -
4198     4, 40|               boląca zadra: Ale co było, to i nie wróci - westchnął
4199     4, 40|             przeniesiemy się tutaj. Jest to wapno?~- Kupiłam jeszcze
4200     4, 40|              zaraz jutro zawołam Stacha, to wybieli. Juści, co na tej
4201     4, 40|                 groncie! Paparuch!~- Abo to nie wiem! Jużem się nawet
4202     4, 40|                 garście, a nie posłucha, to wygonię na cztery wiatry!~
4203     4, 40|              stój!~Skopkę mleka dój!~- A to się drzesz, jakby cię kto
4204     4, 40|               była harda i nieustępliwa, to zaśpiewała dalej, jeno co
4205     4, 40|               Drzyj się, Józia, drzyj, a to szczury prędzej uciekną
4206     4, 40|                 ten pies napłacze. Kajże to ona dzisia?~- Do dzieci
4207     4, 40|                   Na gospodarce siedlim, to i po gospodarsku trza nam
4208     4, 40|       gospodarsku trza nam poczynać, jak to przódzi bywało, za ojców! -
4209     4, 40|         wylegiwać się do góry pępem! Bez to, co żadnemu z młodych nie
4210     4, 40|                 głowy niczym poturbować, to się tak dobrze we wsi dzieje.~-
4211     4, 40|              dzieje.~- Odpiszą mi gront, to się kłopotał będę.~Zaczęli
4212     4, 40|             kłopotał będę.~Zaczęli się o to mocno sprzeczać, aż wtrącił
4213     4, 40|                  dodać po rublu... A jak to było z uchwałą na dom la
4214     4, 40|               wieś i na wszystkich.~- Co to was znowu ukąsiło? - spytała
4215     4, 40|                 przyszło się podpisywać, to jeden drapie się po łbie
4216     4, 40|               się smutnie:~- Wszyćko bez to, co naród pobłąkany i zgłupiały
4217     4, 40|              przywieść do rozumu!~- Mało to jeszcze Michał się natłumaczy
4218     4, 40|                 gania i z dworem trzyma, to juści, co mu naród nie zawierza.
4219     4, 40|           uwierzą mruknął Mateusz.~- No, to niech kto drugi sprobuje,
4220     4, 40|                 przywiódł wsi do rozumu, to już trza wypiąć plecy na
4221     4, 40|               jenteres...~- Cóż ja? Któż to me posłucha, co? - jąkał
4222     4, 40|                  pierwszyś teraz we wsi, to cię wszystkie posłuchają.~-
4223     4, 40|            skwapliwie, ale kowalowi było to cosik nie na rękę, bo zakręcił
4224     4, 40|              obłócząc w czyste poszewki, to myła się długo jakby na
4225     4, 40|              okno.~- Kiej lepiej wiecie, to mówmy o czym drugim... -
4226     4, 40|               przeciągając się sennie.~- To ci jeno rzeknę na ostatku:
4227     4, 40|                 cudze jenteresa, a wiesz to, jak cię zasądzą?...~Antek
4228     4, 40|               jak me zasądzą na Syberię, to co? - myślał frasobliwie,
4229     4, 41|                     Kto czego zwyczajny, to mu smakuje! ~- Głupiś, cóż
4230     4, 41|                  smakuje! ~- Głupiś, cóż to, łajno jeno wywąchuję po
4231     4, 41|              potem nie bijał...~- Długoś to służył?~- A całe pięć roków!
4232     4, 41|               Nie było się czym wykupić, to i musiałem rużie dźwigać.
4233     4, 41|                  zrazu, pókim był głupi, to potyrał mną, kto chciał,
4234     4, 41|                 poniechały!~- Cie, takiś to mocarz!~- Mocarz, nie mocarz;
4235     4, 41|                 się z uśmiechem.~- Byłeś to na wojnie, co?~- Jaże, przeciem
4236     4, 41|                 do cna!~- Pietrek, kajże to drzewo? - zawołała znowu
4237     4, 41|                 wynosząc chleby w ganek, to dorzucając drewek do pieca
4238     4, 41|                cięły wielce dokuczliwie, to prawie z płaczem oganiała
4239     4, 41|              brzuchu po obiedzie.~- Mało to ci było?~- I... płone jadło,
4240     4, 41|                było?~- I... płone jadło, to przelatuje przez żywot kiej
4241     4, 41|                   Płone! widzisz go! Cóż to, mięso będę ci dawała? Sama
4242     4, 41|                  nie mają. Obacz no, jak to żyją komornicy.~Postawiła
4243     4, 41|                 cebuli, ale na szczęście to jeno sąsiedzka maciora ryła
4244     4, 41|               Wsadź jeno ryj, a spyszcz, to już ja cię przyrychtuję.~
4245     4, 41|                  ździebko i popatrzywszy to jednym, to drugim okiem,
4246     4, 41|                  popatrzywszy to jednym, to drugim okiem, jął kuć w
4247     4, 41|                  się skrupiło.~- Kaj się to nosisz? Cięgiem ganiasz
4248     4, 41|         pęcherzem! Powiem Antkowi, jakaś to robotna! Wygarniaj z pieca,
4249     4, 41|                  nie ma kto podać.~- Cóż to jej, chora? ~- Pewnikiem
4250     4, 41|                przynieś ze sobą chorobę, to cię dam do śpitala.~- Juści,
4251     4, 41|                 do śpitala.~- Juści, bom to już przy jednej chorej siadywała!
4252     4, 41|           siadywała! Nie baczycie, jakem to przy was dulczyła, kiejście
4253     4, 41|                    Zaraz poletę. Usmażyć to jajków Antkowi?~- A usmaż,
4254     4, 41|                  nie szafuj.~- Żałujecie to?~- Zaśby. Ale co za tłusto,
4255     4, 41|                 Zaśby. Ale co za tłusto, to może być i Antkowi niezdrowo.~
4256     4, 41|             Dzieusze chciało się lecieć, to w mig uwinęła się z robotą
4257     4, 41|                 była spieczona i twarda, to skiby łupały się niby skały,
4258     4, 41|           matczynych wymion.~- Co mu się to przypomina, cycoń jeden -
4259     4, 41|                  W sam czas przyszłaś, a to ostatnią parą dygujemy.~
4260     4, 41|                 ziemi.~- Odpocznijcie, a to wama już oczy na wierzch
4261     4, 41|            krzyknął do parobka. - Czemuż to waju nie wyręczą?~Jeno się
4262     4, 41|             dobrością.~- Żeby nie Hanka, to byśwa już byli pozdychali -
4263     4, 41|                zatkać głodnych brzuchów, to powiedam, cobym se te kulasy
4264     4, 41|                 bych się jeno najadły.~- To znowuj siedzicie z dziećmi?~-
4265     4, 41|                 Matkam przeciek. Ostawię to samych w takiej biedzie!
4266     4, 41|                jak dostał w boru robotę, to ani już zajrzy do Żyda,
4267     4, 41|                  syna gorąco. - Biedocie to kużden kieliszek policzą!
4268     4, 41|            głupiego chłopa. I za co? Cóż to złego zrobił? - mamrotała
4269     4, 41|                pytające oczy.~- Małoście to na nich pomstowali? - rzekł
4270     4, 41|           naciskiem.~- Hale, wysłuchałby to Jezus głupiego szczekania!
4271     4, 41|              matka nawet wyklina dzieci, to i tak w sercu nie pragnie
4272     4, 41|            pragnie im krzywdy. We złości to i ozór nie pości. Jakże...~-
4273     4, 41|               pości. Jakże...~- Wypuścił to już Wojtek łąkę, co?~- Młynarz
4274     4, 41|             wilkowi wpadnie co w pazury, to mu już sam zły nie wyrwie.
4275     4, 41|            Maciej chcieli ją kupować, że to rychtyk przylega do Jagusinego
4276     4, 41|               Jagusinego pola.~Drgnął na to imię, lecz dopiero w jakieś
4277     4, 41|                 polach, daleko.~- Co się to wyrabia u Dominikowej?~Ale
4278     4, 41|                   Paparuch! Na sprzeczki to czas ma! - mruczał idąc
4279     4, 41|          rozwścieklona:~- Zapłać szkody, to ci maciorę wypuszczę, a
4280     4, 41|                maciorę wypuszczę, a nie, to podam do sądu! Zapłać za
4281     4, 41|                  swojego! A na drugi raz to twojej maciorze i tobie
4282     4, 41|            sąsiadka dłużną nie ostawała, to już kłóciły się na zabój,
4283     4, 41|          rozczapierzona kiej kokosz.~- A to wydzierasz się, jaże na
4284     4, 41|           Swojego bronię! Jakże, pozwolę to, bych mi cudze świnie pyskały
4285     4, 41|             zagonach! Tyla szkody robią, to mam być cicho? Niedoczekanie,
4286     4, 41|                  ostro:~- Ogarnij się, a to wyglądasz kiej nieboskie
4287     4, 41|             jakby z zajadłością.~- Komuż to takie sielne osie?~- Do
4288     4, 41|                dygotała.~- Nie chciałbyś to wozić? - rzekł Michał wsadzając
4289     4, 41|               poruchując miechem.~- A bo to me młynarz dopuści, ponoć
4290     4, 41|                 pomówić z kupcami.~- Abo to je znam! Byś to chciał wstawić
4291     4, 41|           kupcami.~- Abo to je znam! Byś to chciał wstawić się za mną!~-
4292     4, 41|                  za mną!~- Kiej prosisz, to pomówię, jeszcze dzisia
4293     4, 41|              przyjdę, obaczę jeno, jakie to drzewo zwożą.~I na tartaku
4294     4, 41|                 przyjacielsko.~- A kajże to Bartek? - pytał Antek rozglądając
4295     4, 41|               pociągnął za wiatrem.~- Że to poniektórych tak cięgiem
4296     4, 41|                ugodzi się ze wszystkimi, to z pół boru wytnie i przeda.~-
4297     4, 41|                żeby gromadą się ugodzić, to dziedzic da więcej, a tera
4298     4, 41|            prędzej.~- Niektóren człowiek to jak ten osieł: chcesz, bych
4299     4, 41|             chcesz, bych ruszył naprzód, to ciągaj go za ogon! Pewnie
4300     4, 41|            osobna się godzą.~- Odebrałeś to już swoje gronta?~- Jeszczek
4301     4, 41|                  twarz, zdało mu się, że to Jagusia, więc chociaż pogadywał,
4302     4, 41|                poszedł w dół rzeki, niby to wybierając sposobne miejsce,
4303     4, 41|                 się pędem.~Juści, że ona to była. Szła z motyczką do
4304     4, 41|            spłoszona.~- Nie poznajesz me to? - szepnął gorąco, probując
4305     4, 41|                Jakże, nie poznałabym cię to? - oglądała się lękliwie
4306     4, 41|             jakieś kobiety. ~- Kajże się to kryjesz, że ani sposobu
4307     4, 41|              Wygnała me twoja z chałupy, to siedzę u matki...~- Dyć
4308     4, 41|                  jej być żal.~- A cóż mi to nowego powiesz? po cóż to
4309     4, 41|                to nowego powiesz? po cóż to me wołasz?~- Czym ci to
4310     4, 41|                  to me wołasz?~- Czym ci to już taki całkiem cudzy,
4311     4, 41|                   Bojasz się za smętarz, to przyjdź za księży sad, nie
4312     4, 41|                  księży sad, nie baczysz to kaj? Nie baczysz, Jaguś?...~
4313     4, 41|                północka czekał będę...~- To poczekaj... - odwróciła
4314     4, 41|               deliberować nad sobą.~- Że to człowiek słaby kiej ten
4315     4, 41|                  niej powiadali.~- Takaś to ty, jagódko, taka! - myślał
4316     4, 41|                kłaść...~- Kiej obiecuję, to jakbyś już miał na wozie.~
4317     4, 41|              moja sprawa, co ją wspomnę, to mi wszyćko z rąk leci, że
4318     4, 41|        odechciewa...~- Nie dziwota, jeno to me zastanawia, że się za
4319     4, 41|                  nie rozglądasz.~- A cóż to poredzę?~- Trzeba by jednak
4320     4, 41|               coś zrobić! Jakże, dać się to pod nóż, kiej ten cielak
4321     4, 41|                 se poredzić...~- Ten, co to uciekł do Hameryki?~- A
4322     4, 41|        przewąchał pismo nosem.~- A bo mu to dowiedły, że zabił tego
4323     4, 41|             widoku, a jeno powiedam, jak to w przypadku robiły drugie.
4324     4, 41|                    Strasznie daleko! Jak to iść, wszyćko ciepnąć, ostawić
4325     4, 41|              rozpowiada o tym kreminale, to cię jeszczek barzej zafrasuje!
4326     4, 41|                  gadać, masz swój rozum, to się jego posłuchaj.~Przycichł
4327     4, 41|                 nie warto se psuć głowy, to ano będzie, co będzie i
4328     4, 41|                 żałosne płakanie.~- Któż to tam tak skwierczy?~- A Nastusia.
4329     4, 41|                  go nie puści. I święcie to zrobi, znam ja dobrze to
4330     4, 41|                 to zrobi, znam ja dobrze to sobacze nasienie.~- Cóż
4331     4, 41|               sobacze nasienie.~- Cóż na to Szymek?~- A co, jak usiadł
4332     4, 41|                 do nas przyszedł Boryna, to może ci co poredzi...~Zjawił
4333     4, 41|                tak ją zakatrupię. Cóż mi to ostaje, co? Grontu mi po
4334     4, 41|                me goni, spłaty nie daje, to cóż pocznę? Kaj się, sierota,
4335     4, 41|           sierota, podzieję, kaj? I żeby to me rodzona matka tak krzywdziła! -
4336     4, 41|                   swojego, żebym miał za to zgnić w kreminale, a nie
4337     4, 41|                wracając pod chałupę. - A to powieda, bych kupić od dziedzica
4338     4, 41|              zadatek chwaci...~- A kajże to jeszcze chałupa, lewentarz,
4339     4, 41|      zaciśniętymi garściami...~- Tak się to mówi, ale czy uredzisz? -
4340     4, 41|                     zakrzyczał z mocą.~- To nie ma się co głowić, a
4341     4, 41|                   Dyć jeno ja sam! A źle to w roli robiłem, co? Wałkoń
4342     4, 41|                 roli robiłem, co? Wałkoń to jestem, co? Niech cała wieś
4343     4, 41|              spomóżcie, braty rodzone, a to już wama za to do śmierci
4344     4, 41|                rodzone, a to już wama za to do śmierci się nie odsłużę.
4345     4, 41|                   Poręczymy z Mateuszem, to widzi mi się, co i da.~Nastusia
4346     4, 41|             Zażywałem niezgorszej biedy, to wiem, jak drugim smakuje! -
4347     4, 41|                  a z bele kim pogadywał, to w końcu stanął przed swoją
4348     4, 41|                  na konie. ~- A gdzieżeś to polazł, siwy? W Kłębową
4349     4, 41|                  co? Widzicie ich, jakie to łajdusy! Smakuje wam cudze,
4350     4, 41|                drugi, żrej... już się za to zmówi jaki paciorek za Kłębową
4351     4, 41|                  szkodę! Nygusy, jak się to przypinają do świeżej koniczyny!~
4352     4, 41|              frasunków.~- Taki nauczony, to może prędzej najdzie jaką
4353     4, 41|             konie:~- Szkodniki paskudne! To ani z oczów spuścić, zaraz
4354     4, 41|                  Z mojego nasienia... Za to moją tak wymroziło, że został
4355     4, 41|                  na kamieniu - Siadajże, to sobie pogadamy! Śliczna
4356     4, 41|             dolega. Wyznaj się szczerze, to ci ulży, wyznaj! Przed kimże
4357     4, 41|                 a że był łajdus i luter, to niewielka stała się szkoda!
4358     4, 41|              Antek uciekał choćby jutro, to znowu radził pozostać i
4359     4, 41|           niejednego...~- Juści, jeno co to po latach zastanę w chałupie,
4360     4, 41|             zastanę w chałupie, co? A bo to kobieta da sama radę? Zmarnuje
4361     4, 41|         schrypniętyod rosy.~- Mogłem się to księdzu wymówić? - Chciał
4362     4, 41|            barzej nie sposób, ale mogłem to przylecieć do cię, co? ~-
4363     4, 41|                 w myślach!...~- Czekałeś to me, Jantoś, czekałeś? -
4364     4, 41|      niedowierzająco.~- I jak jeszcze! A to kiej ten głupi co dnia wisiałem
4365     4, 41|               był zły! A kiej cię brali, to aniś spojrzał na mnie, aniś
4366     4, 41|                     Dobrze baczę, miałeś to dobre słowo la wszystkich,
4367     4, 41|                la psa, jeno nie la mnie! To już myślałam, że się wścieknę!~-
4368     4, 41|        człowiekowi zapiecze w zgryzocie, to by i siebie, i wszystek
4369     4, 41|                żalów i udręki.~- Nie tak to me kiedyś witałaś! - rzekł
4370     4, 41|                  dzieciątko.~- Jakże cię to mam witać, jak? Małoś to
4371     4, 41|                 to mam witać, jak? Małoś to me już pokrzywdził i sponiewierał,
4372     4, 41|                   Ja cię sponiewierałem? To przeze mnie? - Gniew go
4373     4, 41|                  me z chałupy ta flądra, to świńskie pomietło! Przez
4374     4, 41|          pośmiech całej wsi...~- A wójta to już nie baczysz? a drugich,
4375     4, 41|                 przez zaciśnięte zęby:~- To ja ci kazałem ostać moją
4376     4, 41|                   kto jeno chciał, co?~-.To po coś mi nie wzbronił?
4377     4, 41|                wzbronił? Byś me miłował, to byś me nie dał na wolę,
4378     4, 41|                  przed złą przygodą, jak to, drugie robią! - skarżyła
4379     4, 41|               taka krzywda mi się stała, to i ty powstajesz na mnie
4380     4, 41|                  krzyczeć!~Ale mogła się to już wydrzeć smokowi, kiej
4381     4, 41|                 raju, a on ją wzion, jak to kiedyś brał, zapamiętale,
4382     4, 41|               bujnym, radosnym ogniem na to jedno mgnienie zapamiętania,
4383     4, 41|                ten zbój, no!~- Nie mojaś to, Jaguś, nie moja? - Chciał
4384     4, 41|                 ze mną we świat?~- Kajże to? - podniesła na niego zapłakane
4385     4, 41|         Poszłabyś za mną, Jaguś?~- A cóż to poczniesz ze swoją kobietą?~
4386     4, 41|                     Prawdę pytam! Trutkę to jej zadasz czy co?~Pochwycił
4387     4, 41|               Zniewoliłeś me do grzechu, to rozumiesz, com już do cna
4388     4, 41|            uciekać z tobą. Po co? Abo mi to źle samej? - Obtuliła się
4389     4, 41|        prześmiechając się zjadliwie.~- A to leć, choćby nawet do Żyda,
4390     4, 41|          bolących.~- Miałeś coś pedzieć, to mi rzeknij, bo więcej już
4391     4, 41|                  mi nawet u nóg skamlał, to nie wyjdę.~- Juści, czasu
4392     4, 41|                  już do cna! Jezu, dokąd to baba może zaprowadzić.~Było
4393     4, 41|                  niej nie ustawały ni na to oczymgnienie.~Któreś dziecko
4394     4, 41|              temu musi być koniec! Wstyd to i grzech! Co by to znowu
4395     4, 41|                 Wstyd to i grzech! Co by to znowu ludzie pedzieli! Dyć
4396     4, 41|                  mu opowiedziała, z czym to wczoraj przychodził kowal
4397     4, 41|                Kiej się udało ze zwózką, to ci już cosik kupię na jarmarku.~
4398     4, 41|              miały organisty.~- Pokrótce to se zamyślisz o dworskiej
4399     4, 41|                 naciętego zimą, że kieby to nieustanne kucie dzięciołów,
4400     4, 41|                pokiwał głową widząc, jak to już zgodnie robią razem
4401     4, 41|         doprowadziła do rozumu. I potrza to było wszystkiego, co? -
4402     4, 41|                 marnacyja! Bym poredził, to bym ci jeszczek dołożył! -
4403     4, 41|                ta obchodziło cudze, mało to jeszcze miał swoich turbacji?
4404     4, 41|              gdyby mu było pilno potrza, to ten i ów dałby pieniędzy...~
4405     4, 41|                  pójdzie stąd na zawsze, to go taki strach ogarniał,
4406     4, 41|             wszystko najgorsze, bele nie to.~Ale i o kryminale myślał
4407     4, 41|                 i nikaj się nie schodzą, to się już uspokoiła z tej
4408     4, 41|               ciężkie stąpania.~- A może to już po mnie? - jęknął w
4409     4, 41|             wypuścili z turmy, a?~- Niby to pan starszy nie wiedzą!~
4410     4, 41|                 się ździebko.~- A gdzież to Rocho? - spytał nagle starszy.~-
4411     4, 41|                 Podobno u was żyje kakoj to Rocho?~- A może pan starszy
4412     4, 41|                  mówią o tym dziadku, co to chodzi po wsi? Prawda, dyć
4413     4, 41|              drugich. Proszalny dziadek, to kaj mu popadnie, tam i na
4414     4, 41|                  prosto pode płotem. Cóż to pan starszy upatrzył se
4415     4, 41|           kryjomo, z niczym odeszli.~Ale to zdarzenie tak jakoś dziwnie
4416     4, 41|                  jak mnie przyniewolisz, to siekierą łby dzieciom porozbijam,
4417     4, 41|                Boże, dopomóż! Zapamiętaj to sobie! - krzyczała klękając
4418     4, 41|               pazurów. Pan Jezus pomoże, to i taki dopust udźwignę -
4419     4, 41|                  i w końcu powiedział:~- To bedzie, co Bóg da! Trza
4420     4, 42|              tknął ręką orosiałej ziemi, to gubił słowa i spominał se
4421     4, 42|                nie trzepał na pytel, jak to zawdy robił, bele jeno zbyć,
4422     4, 42|                spomóż, Panie miłosierny, to już na mszę dam abo i na
4423     4, 42|              nakupię, a jak się dorobię, to nawet baldach sprawię! -
4424     4, 42|                  ale Boże się zmiłuj, co to były za gronta! Kawał dzikiego
4425     4, 42|          wynosiła się pokręcona sosenka, to kępa olch lub jałowców,
4426     4, 42|                  strachem spoglądając na to dzikie wywieisko, kaj jeno
4427     4, 42|                 czego zaczynać. Przecież to miał robić la siebie, la
4428     4, 42|               przvszłego rodu Paczesiów, to się tak był sprężył w mocy
4429     4, 42|               Wyleżałeś się, odpocząłeś, to mi teraz możesz chałupę
4430     4, 42|                 oprze! Hale! ostawie cię to, byś portki ozdzierało,
4431     4, 42|                  koni.~- Mój Jezu, kiedy to dasz choćby jednego - pomyślał.~
4432     4, 42|                 miał w oczach.~- A bo mi to nie potrza? Cóż to mam?
4433     4, 42|                 bo mi to nie potrza? Cóż to mam? Jedne portki a te gołe
4434     4, 42|               roboty.~Grzela poradził mu to i owo i wrócił do swojego,
4435     4, 42|         spozierała po polach.~- A bo się to co urodzi na takich zdziarach
4436     4, 42|              zjedzą, Nastuś! Gront jest, to i łacniej przeczekać, dyć
4437     4, 42|         pojedając z pośpiechem.~- Juści, to ziemi pewnie ugryzie! A
4438     4, 42|              ziemi pewnie ugryzie! A jak to przezimujemy?~- Moja w tym
4439     4, 42|            urobić, a stanie.~- Hale, sam to pewnie postawisz!~- Mateusz
4440     4, 42|                przyobiecał!~- Nie dałaby to matka jakiego wspomożenia? -
4441     4, 42|             jękliwie tłumaczyć:~- A mogę to, Nastuś? Jakże, wygnała
4442     4, 42|                choć jaką krowinę dali, a to jak te najgorsze dziadaki,
4443     4, 42|                  se jedną upatrzył.~- Bo to ani chałupy, ani bydlątka,
4444     4, 42|                  co dziw sam nie beknął, to porwał się na nogi, chycił
4445     4, 42|               jeśli z głodu nie pomrzem, to nas wilki zjedzą na tym
4446     4, 42|                  buczeć i pleść bele co, to lepiej ostań se w chałupie.~
4447     4, 42|                 wyrobi. Kieby te dzieci, to śmiech, to płacz, to złoście
4448     4, 42|              Kieby te dzieci, to śmiech, to płacz, to złoście i wyrzekania !
4449     4, 42|             dzieci, to śmiech, to płacz, to złoście i wyrzekania ! Loboga !~
4450     4, 42|                  że nierad był pogwarom, to jeno z dala poglądali dziwując
4451     4, 42|                 Kwarda jucha! Kto by się to był spodział - mruknął Kłąb.~-
4452     4, 42|          spodział - mruknął Kłąb.~- A bo to nie Dominikowe nasienie! -
4453     4, 42|                Szymek nie prosił, ani mu to w głowie postało, więc też
4454     4, 42|                   kaj mam podorywać! Dyć to ja!~Szymek dopiero po długiej
4455     4, 42|                uwierzył oczom.~- Żeś się to ważył, no, spierą cię, chudziaku,
4456     4, 42|                niechta! a jak me spierą, to już całkiem do ciebie przystanę.~-
4457     4, 42|              ciebie przystanę.~- I sameś to umyślił mi pomagać?~- A
4458     4, 42|                ci zrobili?~- I... ślepi, to im niełacno me zmacać, a
4459     4, 42|                  do łba nie strzeli, kto to wyrozumie kobiety! - westchnął
4460     4, 42|                  się, biadoląc na gorąc, to na przednówek, jak to zwyczajnie
4461     4, 42|             gorąc, to na przednówek, jak to zwyczajnie w karczmie.~Przyszły
4462     4, 42|          piosneczki, zakręciły się pary, to i Szymek ułapił wpół Nastusię,
4463     4, 42|                 tłumaczyła Nastusia.~- A to go puść pod swoją pierzynę,
4464     4, 42|             broniła się zesromana.~- Dyć to twój chłop! Że ta ździebko
4465     4, 42|                chłopak haruje kieby wół, to mu się należy nadgroda.~-
4466     4, 42|                 i skamlał:~- Wygonisz me to, Nastuś? wygonisz, najmilsza,
4467     4, 42|              świecie, a zdarzy się kieby to ziarno ślepej kurze, to
4468     4, 42|                  to ziarno ślepej kurze, to je z pazurów nie popuszczajta.~
4469     4, 42|                 Na twoim miejscu już bym to dawno zrobił!~I pogwizdując
4470     4, 42|             Nastuś przyniesła śniadanie, to łakomiej sięgał jej warg
4471     4, 42|             dwojaków.~- A zdradź me ino, to ci łeb wrzątkiem obleję -
4472     4, 42|                   Głupiś! Hale, jakie mu to zberezieństwa we łbie! -
4473     4, 42|               przechwalał się z tego, co to już dokonał, i z nagła oniemiał
4474     4, 42|                  dziwujesz, hę?~- Jakże? to pan Jacek będą ze mną robili?~-
4475     4, 42|                   żeby miał dobry rozum, to by ci może pomagał, co?
4476     4, 42|                 jednym kożuchem sypiali, to jednak nijakoś mu się było
4477     4, 42|         podufalej stowarzyszać.~- Zawdyć to dziedzicowy gatunek - myślał
4478     4, 42|               boru, co było jeno potrza; to buda stanęła taka galanta,
4479     4, 42|                 Jak mnie ze wsi wypędzą, to przyjdę do ciebie na komorne -
4480     4, 42|                  do niej przystąpić.~- A to już pódę, matulu! - szepnął
4481     4, 42|              Szymkowe wesele, nie wiecie to...~- Chwała Bogu, co nie
4482     4, 42|                 urągliwie. - A spij się, to obaczysz, co ci zrobię! -
4483     4, 42|             poniektóre, co ochotniejsze, to prosto przed chałupą między
4484     4, 42|        przepijając a gwarząc z cicha, że to nijako było się wydzierać
4485     4, 42|           ślepiami kieliszek.~Co prawda, to i ochoty wielkiej nie było,
4486     4, 42|                  wspomogę na wesele, jak to było zwyczajnie, przysłali,
4487     4, 42|               zapachniała kufa okowitki, to by się kijem nie opędził
4488     4, 42|                już była ździebko napita, to dojrzawszy Jaśka Przewrotnego,
4489     4, 42|                łaski udzieli, ma chłopa, to już jej zarówno, jeden czy
4490     4, 42|                swojemu gębę rozpuszczać, to już oboje rej wiedli pyskując
4491     4, 42|                płótna.~Jak się dorobisz, to oddasz biedniejszym - dodała
4492     4, 43|               rozpowiadając szeroko, jak to Nastusię obdarzają.~- Hale,
4493     4, 43|               Hale, na złość Dominikowej to robią - zakończyła.~- Nastce
4494     4, 43|             robią - zakończyła.~- Nastce to zarówno, ale trza by i mnie
4495     4, 43|          szepnęła Hanka.~- Narychtujcie, to zaniesę - nastręczała się
4496     4, 43|               maciorkę! Zamrę pewnikiem, to Nastuś za to zmówi za mnie
4497     4, 43|                  pewnikiem, to Nastuś za to zmówi za mnie jaki pacierz.~
4498     4, 43|               mnie jaki pacierz.~Trafiło to Hance do myśli, bo zaraz
4499     4, 43|                pod drzewa, bo skamlała o to żałośnie.~Ale cóż, kiej
4500     4, 43|                twarz i szyję Józki, a na to nakładła mokrych szmat,