Tom, Rozdzial

 501     1, 11|             po kątach jak kuropatki, bo gonił, dziobał i bił skrzydłami.~
 502     1, 11|             wydała w tym przybraniu, bo i roześmiana była, wesoła
 503     1, 11|           Ale nikt na to nie baczył, bo już muzykanci rznęli ze
 504     1, 11|          gęstwa zaroiła się w izbie, bo jedni za drugimi szli, para
 505     1, 11|              stojała ona o darmochy, bo swojego miała dosyć, jeno
 506     1, 11|         kolana!...~Zawrzało w izbie, bo i kieliszki gęsto szły z
 507     1, 11|             nie słyszał, ale nic to, bo i tak jedno czuli, i jedna
 508     1, 11|          bych smyczków nie żałowali, bo grali z cicha, odpoczywający.~
 509     1, 11|             i tan wiódł zapamiętale, bo za nim drugie pary jęły
 510     1, 11|             przerwy ni przestanku... bo co muzyka zaczynała rznąć
 511     1, 11|      nieopowiedziane szły za tanami.~Bo tak ano chłopski naród się
 512     1, 12|         naraz z wrzaskiem odskoczył, bo pies jakiś rzucił mu się
 513     1, 12|           Witek, załóż koniom siana, bo dzwonią zębami o pusty żłób,
 514     1, 12|         światło...~Już nie zasypiał, bo bóle nań przyszły nowe,
 515     1, 12|          zawołaj... może co poredzą, bo już nie wydzierżę... już
 516     1, 12|             Zamówiłabym, okadziła, a bo to pomoże?... Widzi mi się,
 517     1, 12|              I tak już pozostał sam, bo jakby o nim zapomnieli.~
 518     1, 12|        śpieszno.~Juści, miała po co, bo tam się już zabawiali niezgorzej,
 519     1, 12|       śpiewania.~A Kuba leżał cicho, bo jakoś z rzadka chwytały
 520     1, 12|          pożywią i wspomogą biedoty, bo i na nich zima przyjdzie. -
 521     1, 12|             przyjdzie. - Przyciszał, bo pies skoczył wypędzać rabusiów.~
 522     1, 12|          zdążyły się jeszcze najeść, bo wnet nadciągnęły rozgęganą
 523     1, 12|          kieby z rozprutej pierzyny, bo Łapa nie żałował sobie uciechy;
 524     1, 12|             nie wytrzeźwiony do cna, bo się jeszcze potaczał i mówił
 525     1, 12|             co? wykrzyknął zdumiony, bo łydka była poszarpana, zaropiała,
 526     1, 12|          samo przejdzie... pomóżcie, bo tak rwie, tak boli...~-
 527     1, 12|        zatkał gębę kożuchem, ścichł, bo zemdlał z bólu. Oporządził
 528     1, 12|         miasta.~- Próżno pójdziecie, bo do szpitala nie pójdę... -
 529     1, 12|            łaziły, nie zważał na to, bo się głęboko zamedytował ~-
 530     1, 12|           świat się zaciągał mgłami, bo na odmianę szło, wywalili
 531     1, 12|           wasza Ulisia nie wyszła?~- Bo się Boga boja i w poczciwości
 532     1, 12|            Taka to ma szczęście...~- Bo wstydu nie ma.~- A dyć chodźcie -
 533     1, 12|         nadszedł wójt - spóźnił się, bo musiał rekrutów odstawić
 534     1, 12|              rozruchalic się ludzie, bo skoro wszedł, skoro przepił
 535     1, 12|            mówi!~Gruchnęli śmiechem, bo Jagna uciekła na drugą stronę.~
 536     1, 12|      spostrzegli nawet jego wyjścia, bo Jambroży nie przerywał cyganienia,
 537     1, 12|            Do misek chodźta, ludzie, bo stygnie!~- Cichoj, głupi,
 538     1, 12|             coć dadzą w pysk, bierz, bo twoje, ale mnie nie ruchaj,
 539     1, 12|           Głupia! - mruknął zeźlony.~Bo to matka Jaśkowa chciała
 540     1, 12|       zajmować miejsca, a śpiesznie, bo już kucharki wnosiły dymiące
 541     1, 12|        cieszyć.~I Boryna to widział, bo gdy szła do kucharek, leciał
 542     1, 12|                Witek, odegnajno psa, bo szczeka i szczeka, aż uszy
 543     1, 12|           drogę i powracał chyłkiem, bo posypał się za nim grad
 544     1, 12|          jadło w najlepszym miejscu, bo przy prosięcinie z grochem.~-
 545     1, 12|         krzyczcie! Chodźcie do Kuby, bo zdaje mi się, że umiera.~-
 546     1, 12|           brał... i podjadłby nieco, bo jeść mu się chce...~- Leż
 547     1, 12|             uśnie cicho jak ptaszek, bo krew go całkiem odeszła.~-
 548     1, 12|             Wraziła mu miskę w ręce, bo ciemno było w stajni.- Wypijcie
 549     1, 12|        obgryzał...~Otrzeźwiał nagle, bo po wieczerzy muzyka gruchnęła
 550     1, 12|       ochotniej nawet niźli wczoraj, bo poczęstunek był sutszy i
 551     2, 13|          wilków; a hulały rzetelnie, bo ano rankiem ziemia już dropiała
 552     2, 13|          wycia!~Chałupy trzeszczały, bo raz w raz wichura parła
 553     2, 13|              i przytykać poduszkami, bo darła się do wnętrza z kwikiem
 554     2, 13|          swarzyli z ckności niemało, bo ciężko było nosa pokazać
 555     2, 13|               wichry jakby zdychały, bo ino od czasu do czasu przedmuchnęły
 556     2, 13|              płatami, a sypał gęsty, bo wnet opierzył wszystkie
 557     2, 13|            osłable motyle, a mylnie, bo nie wiada skąd płynące,
 558     2, 13|        saniami, ale zawracał rychło, bo drogi były nie do przebycia;
 559     2, 13|    zaprzestał nauczania w ten dzień, bo nie mógł nikogój utrzymać
 560     2, 13|            kominie ledwie się tliło, bo jałowcowa świeżyzna ino
 561     2, 13|              niej, nieczęsto jednak, bo mu ginęła w pamięci pod
 562     2, 13|            niby ta parząca pokrzywa! Bo i jakże, trzy niedziele
 563     2, 13|     powiedział, ino jego postponują, bo na kogo Pan Bóg,~to i wszyscy
 564     2, 13|               ale nie śmiała zacząć, bo Antek wciąż siedział przed
 565     2, 13|             niepokojem.~- Ciężej mu, bo nie taki kiej drugie, ciężej -
 566     2, 13|        strzegła. Abo to dba o co?... Bo to kiej przyhołubi, popieści,
 567     2, 13|      powstrzymywała jęków ni płaczu, bo wstawał w niej nagły, mocny
 568     2, 13|            miękko.~- Pewnie już idą, bo tam na drodze coś pieski
 569     2, 13|            dokupi.~- Owsianki cheba, bo żytniej starczy do zwiesny.
 570     2, 13|          było prawie równo z dachem, bo dom stał na wydmuchu, za
 571     2, 13|           wziął się ostro za robotę, bo śniegu było na chłopa, a
 572     2, 13|            robił i był dobrej myśli, bo raz w raz rzucał pecyną
 573     2, 13|           nie zdążył zaś i pomyśleć, bo Hanka ano wlazła do dołu
 574     2, 13|            macie, no? Spóźnilim się, bo takie śniegi, takie śniegi!
 575     2, 13|          lamenty a płacze, na darmo, bo musu, człowiecze, nie przeprzesz,
 576     2, 13|            coś niecoś, ale niewiela, bo po prawdzie krowa była dużo
 577     2, 13|             oczach nie mieć cięgiem, bo nie zdzierżę... Dość mi
 578     2, 13|        stronę, a i mróz brać musiał, bo skrzypiały płozy sań na
 579     2, 13|             drogi, psiakrew, Żydzie, bo cię zakatrupię! - wrzasnął
 580     2, 14|              przeciągnął po świecie, bo wnet zgasło i omroczało,
 581     2, 14|              gonić po śniegach kury, bo się rozłaziły i szukały
 582     2, 14|             wywarła gębę na Weronkę, bo jakże, tamta wystawiła do
 583     2, 14|              ino trzasnęła drzwiami, bo co miała odpowiadać takiej
 584     2, 14|             i dół obwalcie śniegiem, bo na mróz się ma - szepnęła
 585     2, 14|              we wątpiach zawierciło, bo Stachowa słaba... ani człek
 586     2, 14|          nieco, nie przyciszała ich, bo czasu nie było. A to sieczki
 587     2, 14|         jałowicy, prosiaka nakarmić, bo pokwikiwał i cisnął się
 588     2, 14|       odwrócił się szybko do dzieci, bo łzy posypały mu się z oczów.~
 589     2, 14|      szeptała z mocą, zwolniła nieco bo zapadała miejscami w chrupiący
 590     2, 14|           słowa; zmyślna jucha była, bo co ta kobiecie wiedzieć
 591     2, 14|             poszedł szukać roboty!~- Bo to we wsi brak? We młynie
 592     2, 14|            ktosik chodził koło obór, bo słychać było skrzypienie
 593     2, 14|            zaklinałam, strzegłam - a bo to łajdusa ustrzeże! Wszyscy
 594     2, 14| wyspacerowała teraz sobie bękarta. A bo to raz mówiłam: Magda, zastanów
 595     2, 14|              nie wiedzą jeszcze... A bo to usłuchała!... Aż ją dzisiaj
 596     2, 14|            wynoś mi się sprzed domu, bo cię na drogę wyrzucić każę! -
 597     2, 14|              Chodźcie do mieszkania, bo zimno. Żeby mi tu i znaku
 598     2, 14|       opłatek i schowała za pazuchę, bo chłop jakiś wszedł i coś
 599     2, 14|            klucze i idź do kościoła, bo Jambroży posługuje na plebani ,
 600     2, 14|           tylko na kółku oprzędźcie, bo na przęślicy nić wyjdzie
 601     2, 14|             przez parobka.~- Dobrze, bo to i na wieś jeszcze mi
 602     2, 14|         śniegu, przyspieszyła kroku, bo późno już było, zasiedziała
 603     2, 14|  przypomnieniem, ale nie zdzierżyła, bo tak jakoś na wprost Borynów
 604     2, 14|            młyna.~- To i mnie droga, bo Mateuszowi niosę kolację.~-
 605     2, 14|              ledwie się tam dostała, bo pieski się zleciały i zaczęły
 606     2, 14|      Uciszyło się wnet w całym domu, bo u Weroniki już spali, a
 607     2, 14|          żelaznymi pazurami ściskał, bo raz w raz trzaskały deski
 608     2, 14|          wstała spokojniejsza nieco, bo i jakże, miała to czas na
 609     2, 14|          Kłąb.~Niemało się zdziwili, bo pierwszy to był człowiek
 610     2, 14|           cicho nie podnosząc oczów, bo choć prawda, że był tu i
 611     2, 14|         oddechu prawie, bez pamięci, bo Jagusine oczy znowu wyjrzały
 612     2, 15|            rządzi - i poszedł zaraz, bo przykry, przejmujący ziąb
 613     2, 15|           dąbka rychło wyrychtujcie, bo tam z pił zejdzie niedługo.~
 614     2, 15|    nasmolenia, nie odzywał się jeno, bo go mocno dotknęło, że taki
 615     2, 15|        drugimi.~A ruchali się żwawo, bo mróz prażył i poganiał galanto.~
 616     2, 15|               Zabili ręce o ramiona, bo skrzytwa była coraz tęższa,
 617     2, 15|        nieledwie w dyrdy pospieszał, bo i sama robota poganiała.~
 618     2, 15|          przyniesę...~Poszedł zaraz, bo trzeba było równo z dniem
 619     2, 15|              a śpieszyć się do tego, bo cztery piły tak zeżerały
 620     2, 15|              był do tego po trochu - bo jak się człek przyłoży,
 621     2, 15|       zawzinali na się coraz srożej, bo na samym dnie złości, jak
 622     2, 15|              wyjdą jeszcze historie, bo Antek nie daruje i nie dziś,
 623     2, 15|           tych gadkach nie wiedział, bo do chałup nie zaglądał,
 624     2, 15|        dobrze czuł, że tak być musi, bo niezgorzej przezierał Mateusza.~-
 625     2, 15|          roboty gorącujecie się...~- Bo mi zimno - rzucił byle co.~-
 626     2, 15|         zeźliłem się, skląłem juchę, bo drzewa namarnował, i ostałem
 627     2, 15|            tam, Bartek, nie stójcie, bo i piły staną - wrzeszczał
 628     2, 15|             cosik zrobić na wnątrzu, bo częściej odpoczywał, wzdychał
 629     2, 15|           Dobrze, że zaraz przyszło, bo jakoś i kobiety się już
 630     2, 15|            znał się z młynarczykiem, bo niejedną flachę wypili ze
 631     2, 15|           już dawno pomarł!~- Żywie, bo coś ze dwie niedziele temu,
 632     2, 15|         rzucił Antek i podniósł się, bo już Mateusz wrzeszczał za
 633     2, 15|             przyczepić się nie mógł, bo tamten tak robił rzetelnie,
 634     2, 15|           niech każdy o tym wie.~- A bo cisnę wszystko do stu diabłów
 635     2, 15|      powiedział młynarz ze śmiechem, bo ano tak z rozmysłem wszystko
 636     2, 15|           ino Hankę cieszyło, robił, bo mu się tak podobało, a gdyby
 637     2, 15|        wierzchu, dla ludzkich oczów, bo na wnątrzu całkiem było
 638     2, 15|              przyjdzie nieszczęście, bo dobrze czuła, że w nim waży
 639     2, 15|           wskróś. Bolały go te oczy, bo jakby świdrem szły przez
 640     2, 15|             dobra - zarówno mu było, bo życie mu mierzło i przeżerał
 641     2, 15|       poniechaj i z drogi mi schodź, bo jak mnie kiedy złość rozbierze,
 642     2, 15|             rychło po tym spotkaniu, bo do tego nie wiodło mu się
 643     2, 15|             zezuwać i okładać lodem, bo napuchła i srodze bolała...
 644     2, 15|            się już dziwnie składało, bo nawet tej kaszy, którą miał
 645     2, 15|      chodziła strapiona i zapłakana, bo Pietruś leżał w gorączce
 646     2, 15|             okadziła i przemierzyła, bo obsunąć się musiał.~Właśnie
 647     2, 15|         Pójdę do młyna, przypilnuję, bo inaczej nie zrobią!- powiedział
 648     2, 15|        Wieczór był cichy, niemroźny, bo jakoś od rana sfolżało mocno,
 649     2, 15|              coś ciekawego powiadał, bo co chwila wybuchali śmiechem.~
 650     2, 15|          przesiadywała tu całe noce, bo i gdzież się podzieje biedota! -
 651     2, 15|            słyszeć nawet, co mówili, bo niedaleko było, ino turkot
 652     2, 15|       zarazem by się orzeźwić nieco, bo śpik go morzył. Drzwi wychodne
 653     2, 15|              uczynił i krzyk wielki, bo rzeka w tym miejscu bystra
 654     2, 15|     przenieśli do młynarzowego domu, bo cięgiem mdlał i rzygał krwią.
 655     2, 15|              podziwem, z szacunkiem, bo jakże, żeby takiego chłopa
 656     2, 15|          mocarzu nie słyszał!... No, bo żeby się pobili, zmagali
 657     2, 15|       targował, ale przystać musiał, bo nie było rady, zaraz go
 658     2, 15|             tego jeszcze nie pojęła, bo o niczym nie wiedziała.~
 659     2, 16|           nie grzejące, a naprzeciw, bo mróz brał na dzień, podnosił
 660     2, 16|           mąki - a zwijała się żywo, bo ciasto już kipiało i trza
 661     2, 16|          widzieli co przy śniadaniu, bo zaraz się gdziesik zapodział.
 662     2, 16|              był w wielkiej zgodzie, bo razem wyprawiali się na
 663     2, 16|      zapraszała, by siedli odpocząć, bo kosze mieli wielkie, a młodszy
 664     2, 16|             lepszą i grubszą paczkę, bo w złoty pasek okręconą i
 665     2, 16|         bardzo, ale to już niedługo, bo tylko do wiosny!~- A mówiła
 666     2, 16|         urządzenia nie ludzkie, nie, bo co my, chudziaki, możemy,
 667     2, 16|               to aż płakał z żalu.~- Bo poczciwości to był parob,
 668     2, 16|          wciskał się Łapa z boćkiem, bo Witek też się zjawił równo
 669     2, 16|            Zawierajcie prędko drzwi, bo się ciasto oziębi - krzyczała
 670     2, 16|             Pietrkowi choćby chleba, bo przemarzł na kość w tym
 671     2, 16|             Jasia niezgorszą wyrękę, bo to i przy organach, i w
 672     2, 16|      opłotków się odwracał za Jagną, bo też jakby jeszcze urodniejszą
 673     2, 16|            zgłupiał z tego kochania, bo choć kwardy był i nieustępliwy
 674     2, 16|            miesiące go nie widziała, bo jeszcze na długo przed ślubem,
 675     2, 16|          siebie, i w męce się pławi, bo taka tęskność ją rozpierała,
 676     2, 16|           nic to jednak nie pomogło, bo ciągle stał przed nią i
 677     2, 16|           cosik przemieniło z nagła, bo się podniosła ze skrzyni
 678     2, 16|            tak wyrzekasz tego, co?~- Bo nie chcę i tyle!~- Przecież
 679     2, 16|         tylko na sprzeciw Maciejowi, bo mu markotno będzie...~-
 680     2, 16|            spokojnie chleb wysadzić, bo się na węgiel spiecze; zajmij
 681     2, 16|              a gęściej niźli zwykle, bo wszędy się szykowano do
 682     2, 16|           jak to zwykle przy mrozie, bo skoro ostatnie zorze się
 683     2, 16|              dobrze byli przemarzli, bo stali na zwiadach przed
 684     2, 16|          siadła Dominikowa z synami, bo się dołożyła, aby razem
 685     2, 16|       Jagusia przysiadała na krótko, bo trzeba było o jadle i przykładaniu
 686     2, 16|          Jagusia przysmak prawdziwy, bo racuszki z gryczanej mąki
 687     2, 16|            wszystko prostym chlebem, bo placka ni strucli, że z
 688     2, 16|        skończył, a Rocho im na to:~- Bo ino ofiarą swoją i cierpieniem
 689     2, 16|           ożyj, zasługuj się nieba!" Bo i robaczek najmniejszy,
 690     2, 16|           rozważając, co powiedział, bo mądrze był rzekł, prosto
 691     2, 16|              widziało czystą prawdą, bo ją sobie w głowie przekładali
 692     2, 16|          myśleli już nad tym dłużej, bo przyszli kowalowie z dziećmi.~-
 693     2, 16|             srogo spojrzała na ojca, bo się jej Antkowie przypomnieli,
 694     2, 16|               Dawno już temu będzie, bo tyle roków, co ich jest
 695     2, 16|             nocą do domu się dostać, bo podówczas zbóje kryły się
 696     2, 16|          Latową porą musiało to być, bo bór był zielony, pachnący
 697     2, 16|             go. brał coraz bardziej, bo przechodził koło krzyża
 698     2, 16|          słuchaj podmów diabelskich, bo na potępienie się wiedziesz
 699     2, 16|       serdeczna i wiara w nich była, bo Witek nachylił się aż do
 700     2, 16|        Pietrek a przebierał całkiem, bo mu Jagna nowe przyobleczenie,
 701     2, 16|               Sama mu powróci, sama, bo duszy widno jeszcze nie
 702     2, 16|           dziwota!...~Umilkli naraz, bo ostry, przenikliwy głos
 703     2, 16|             w ramię, ostro i ciężko, bo chłopy były ogromne, rozrosłe,
 704     2, 16|           siwych kapotach, z kijami, bo na piechty wędrowali; po
 705     2, 16|         samymi piskorzami się żywią, bo to na niskich rolach siedzieli,
 706     2, 16|          kobiety zwłaszcza, płakał - bo ksiądz mówił gorąco a tak
 707     2, 16|             że tym ino, co słuchali, bo wiela było takich, których
 708     2, 16|              z niej oka nie spuścił, bo widna była z dala przez
 709     2, 16|              spostrzegła go od razu, bo stoczek, przy którym modliła
 710     2, 16|        śmiała spojrzeć po raz drugi, bo snem się jej wydało to widzenie,
 711     2, 16|       rozeznała, ni kart nawet, nic, bo te jego oczy smutne, oczy
 712     2, 17|              krzyczała w żalu i męce bo rwała się do niego, rwała
 713     2, 17|              się wychylić w opłotki; bo; może tam gdzie przyczajony
 714     2, 17|             i rozdrażnienie zarazem, bo gniewały ją te stróżujące
 715     2, 17|          przed dom patrzeć na drogę, bo Szymek przystrajał się w
 716     2, 17|             pogadywała z chłopakami, bo Szymek, wystrojony w nową
 717     2, 17|           nawet mało wiele słyszała, bo ano wracać było potrzeba
 718     2, 17|              kto żgnął w same serce, bo zaraz jej przyszło do głowy,
 719     2, 17|       Wszyscy u, domu byli zdumieni, bo o niczym nie wiedzieli,
 720     2, 17|           stary, ale zły być musiał, bo się namarszczył i jął drewka
 721     2, 17|              powiedajcie do śmiechu, bo mnie słuchać nieletko.~-
 722     2, 17|      niedojda! - myślała ze złością, bo pierwszy raz spostrzegła
 723     2, 17|            przyglądała mu się teraz, bo istotnie, w ostatnich czasach
 724     2, 17|          prośbę.~Uciekła do chałupy, bo zaczęli dzwonić na nieszpory,
 725     2, 17|            rychło zapomniała o niej, bo śpiewali na chórze i organy
 726     2, 17|             słyszaną nutą za stajni, bo tam się przeniósł Pietrek
 727     2, 17|              we Woli, to go pozwali, bo dworski kowal nie umie obie
 728     2, 17|            Ale na tym się skończyło, bo nikomu nie chciało, się
 729     2, 17|            Była w gorączce męczącej, bo pełnej obaw i niepokojów.
 730     2, 17|              a stary patrzał w okno, bo pies szczekał coraz zajadlej.~-
 731     2, 17|            ucierał, tamten zaś oczy, bo tabaka była krzepka, jenszy
 732     2, 17|               Wyszli markotni nieco, bo chociaż wszystkiemu przytwierdzał
 733     2, 18|             po omacku szłam całkiem, bo tak ciepie śniegiem, że
 734     2, 18|            chałupie nie usiedzi.~- A bo jej się cni, powiada.~-
 735     2, 18|         puścił mimo uszów te skargi, bo coraz niecierpliwiej nasłuchiwał,
 736     2, 18|          spytała cicho.~Nie odrzekł, bo dosłyszał otwieranie drzwi
 737     2, 18|           Cóżeś się tak utytłał?~- A bo mię wiater przewrócił w
 738     2, 18|            jeszcze drewek przyniesę, bo gospodyni kazała... - szeptał
 739     2, 18|              mnie by zapomnieli...~- Bo wy kowalowi wierzycie, a
 740     2, 18|          przytwierdziła ze strachem, bo się jej uwidziało, że to
 741     2, 18|             ale snadź zimno mu było, bo wstrząsał się cały, zacierał
 742     2, 18|             urzędu, po jakim spisie, bo cięgiem zaglądał do książeczki?...
 743     2, 18|    Wawrzonowa, to któryś z sąsiadów, bo się już było rozniesło w
 744     2, 18|            Ludzie się porozchodzili, bo wieczór nadchodził i zamieć
 745     2, 18|           was kiedy, teraz mi pilno, bo noc nadchodzi; ostajcie
 746     2, 18|         dołem szła mątwa i kurniawa, bo górą już było przycichło,
 747     2, 18|         oddał i poleciał chybcikiem, bo pan Jacek nie czekał.~Ledwie
 748     2, 18|         każdemu przychodzić z kulką, bo co se suszu obłamie a zbierze
 749     2, 18|           duszą we wozie wracalim... bo Kuba umieli tak ściąć jakiego
 750     2, 18|           dlaczego się tak dziwował, bo po prawdzie nie baczył dobrze,
 751     2, 18|          było, w izbie panował mrok, bo ino na kominie żarzyły się
 752     2, 18|             już na mamroty Józczyne, bo się jej wydało, że ktoś
 753     2, 18|           zmilkła nagle nasłuchując, bo śnieg zaskrzypiał na podwórzu,
 754     2, 18|          wolno...przystawał nawet... bo przyciszało się na mgnienie...
 755     2, 18|           kazała przynieść cebratki, bo świniom trza żarcie narządzać.~-
 756     2, 18|        błagał.~Przysunął się z tyłu, bo wciąż siedziała przy krowie,
 757     2, 18|            pobiegła na drugą stronę, bo dosłyszała głos Nastki,
 758     2, 18|             przypomnieć, niczegój... bo ino to stało jej w myślach,
 759     2, 18|            się im całkiem dnia tego, bo tyla co wleźli w bróg, co
 760     2, 18|                 Zajrzałam do siwuli, bo cosik stęka i pokłada się...~-
 761     2, 18|          jakaś dziedzicowa sztuczka, bo jakże, dziedzicowy brat
 762     2, 18|       zamilkł.~Już nie śmiała pytać, bo ciepał się po chałupie kiej
 763     2, 18|           głową i wyszedł zgryziony, bo nie spodziewał się takiej
 764     2, 18|          zajrzeć do krów i do, koni, bo późno już było.~Jagna słała
 765     2, 18|                   szeptał urągliwie, bo nic a nic nie uwierzył.~
 766     2, 19|              skończeniem nieszporów, bo słychać było grania i przyśpiewy
 767     2, 19|           wszystko ze starym uładzi, bo krzyw mu był i córki odmawiał,
 768     2, 19|       zarówno obchodzące wszystkich.~Bo tak się ano stało, że na
 769     2, 19|              już była jasna i pewna, bo i sam borowy, któren był
 770     2, 19|         wykręcili się kiej piskorze, bo stali ino o siebie i swoje
 771     2, 19|         dyrdy ganiali po obejściach, bo parzyło w twarze jakby rozpalonym
 772     2, 19|        rozlegały się muzyckie głosy, bo juści, że prawie z każdej
 773     2, 19|              do spraw, też ciągnęli, bo im gorzała pachniała. Że
 774     2, 19|            przykładać kazał dziewce, bo kto ino wszedł, otrzepywał
 775     2, 19|       niekiedy, jakby od niechcenia, bo się jeszcze tany nie rozpoczęły
 776     2, 19|      szynkwasie był większy rejwach, bo stali tam całą kupą goście
 777     2, 19|             rozmysłem zaś to czynił, bo domyślali się, że Rzepczaki
 778     2, 19|         wciągał się naród do zabawy, bo coraz większy gwar napełniał
 779     2, 19|       Mateusz, o kiju jeszcze szedł, bo ledwie się był z łóżka zwlókł,
 780     2, 19|       znajomków, ale z nagła ucichł, bo Antek stanął we drzwiach,
 781     2, 19|              z esencją, a w ten mig, bo przetrącę! - krzyknął.~-
 782     2, 19|       dosłyszał, ale mogli drudzy.~- Bo już mi ścierpieć trudno,
 783     2, 19|              przez koni się obywają, bo ich same wszy noszą.~- Żydoskie
 784     2, 19|              jedną historię, krótką, bo mi pilno tańcować, a i dzieuchy
 785     2, 19|            by były z Małgośką, moje! Bo ano było tak:~"We czwartek
 786     2, 19|            cały kołnierz od kożucha, bo resztę pieski rozniesły,
 787     2, 19|         dziewce nie zrobią nijakiej, bo z boćkami kompanii nie trzymają.
 788     2, 19|         gorzałkę i medytują: któren? bo obaj byli kieby te pluskwy
 789     2, 19|           mogli i gdzie kto ustojał, bo tanecznicy rozbijali i coraz
 790     2, 19|            wydzielisz drzewin latem, bo w jednakim, równo zielonym
 791     2, 19|      uśmiechał się ino gorzko jakoś, bo mu się wspomniało jak to
 792     2, 19|       dzieuchach mówili, to o zimie, bo rozmowa jakoś się nie wiedła,
 793     2, 19|          trza pozwolić na wyręb.~- A bo to co mądrego uradzą te
 794     2, 19|           Juści, mają prawo do tego, bo wszystko w garści dzierżą
 795     2, 19|         popuszczają, źle juści jest, bo krzywda - ale to jest najgorsze,
 796     2, 19|             Balcerek.~- Cichocie no, bo kowal ano ze starszym idzie!-
 797     2, 19|         poszedł w kumy z Balcerkową, bo pono stary Boryna się pogniewał
 798     2, 19|          powstali, by się przyjrzeć, bo pan Jacek przeciskał się
 799     2, 19|           samym starym nie ostawiać, bo zepsują.~- Cóż, na to jest
 800     2, 19|            Uradzali! Ale nie zrobią, bo kto pójdzie za nimi?~- Gospodarze
 801     2, 19|             gwałtu nie można czynić, bo wda się w to sąd i prócz
 802     2, 19|            przyszli, już po kolacji, bo stary długo się opierał
 803     2, 19|              i mało z kim się witał, bo i równych było niewiela,
 804     2, 19|            że Antek ino tego czekał, bo wnet bokiem karczmy się
 805     2, 19|           muzykę... - odparła cicho, bo głos jej całkiem odjęło
 806     2, 19|         pamiętał i na nic ni zważał, bo Jaguś cisnęła się do niego
 807     2, 19|               nie opierała się temu, bo jakże, mogłaby to, kiej
 808     2, 19|         obejmowała i rozdrgany mrok, bo ino te głownie w kominie
 809     2, 19|           dobrą godzinę tak wywijał, bo chociaż inni przystawali
 810     2, 19|             naglądać za nimi pilnie, bo po tańcu stali przy szynkwasie
 811     2, 19|           ruszyła zza swojego stołu, bo się już byli pokumali przy
 812     2, 19|               z niczym się nie krył, bo i nie poradził nawet - to
 813     2, 19|      wszystko, byle zaraz przed nią, bo widział w modrych, rozpłomienionych
 814     2, 19|         Ciągnęło się to dosyć długo, bo Antek już gorzałkę stawiał
 815     2, 19|               Ustępowali mu z drogi, bo blady był kiej ściana i
 816     2, 19|          darcia.~- Mówię ci, odejdź, bo, jak Bóg na niebie, zakatrupię
 817     2, 19|              mu skoczyli na ratunek, bo gruchnęło, że się z ojcem
 818     2, 19|           siedzący w kącie samotnie, bo że się nie mogli z nim dogadać,
 819     2, 19| nieprzytomnie, nasłuchiwał trwożnie, bo wciąż huczały mu we łbie
 820     2, 19|          łbie ojcowe straszne słowa, bo wciąż widział jego oczy
 821     2, 19|              chodź, Hanuś! - prosił, bo mu dziwnie zmiękła dusza,
 822     2, 19|              Nie mówili nic ze sobą, bo Hanka rzewnie płakała.~
 823     2, 20|             na izbie nie dosłyszeli, bo się już srodze frasowała,
 824     2, 20|              miejscu i robotą zająć, bo wszystko leciało z rąk i
 825     2, 20|              cięgiem za nią chodził, bo i jakże, kiej stary wciąż
 826     2, 20|            mogła. Ciężyło jej życie, bo i tęskności rozbierały nieopowiedziane,
 827     2, 20|          omroczone, złe i strapione, bo stara Szymka pobiła miądlicą,
 828     2, 20|             na skrzypkach we stajni; bo w chałupie stary nie pozwalał.~
 829     2, 20|           się z łóżka, ubrał ciepło, bo mróz był trzaskający, i
 830     2, 20|             nie ruszając z obejścia, bo nawet wieczorami w chałupie
 831     2, 20|             nie ona była gospodynią, bo ino Józce rozporządzał,
 832     2, 20|           nie poradziła na to stara, bo jej rzekł ostro:~- Była
 833     2, 20|         winowaty, ale nie krzywdźcie bo z krzywdy każdej pomsta
 834     2, 20|              I na tym się skończyło, bo Dominikowa, widząc jego
 835     2, 20|             tym pomagała Jagustynka, bo raz z cicha zaczęła:~- Jaguś,
 836     2, 20|               spytała dość ciekawie, bo już jej obmierzł ten stan.~-
 837     2, 20|         zaprowadzi niźli psa sperką, bo pies rychlej się pomiarkuje!
 838     2, 20|             łacniej niźli młodziaka, bo łakomszy i trudno mu po
 839     2, 20|             Dał przywstydzony nieco, bo Nastka śmiechem buchnęła,
 840     2, 20|        skarżyć; nic to nie pomagało, bo jeszcze barzej piekłowała,
 841     2, 20|               odrzekła z oburzeniem, bo zawsze temu przytwierdzała,
 842     2, 20|             twardym wyganiać humory, bo potem i kłonicą nie poradzi.~-
 843     2, 20|         nawet stary unikając piekła, bo Jagna sielnie dunderowała
 844     2, 20|          przebierali się odświętnie, bo ksiądz już był w niedalekim
 845     2, 20|              i grzechu się strzegli, bo zły na każdym kroku się
 846     2, 20|             Dzieci buchnęły płaczem, bo się im uwidziało, jakoby
 847     2, 20|             rumieńce powlekły twarz, bo dobrze zrozumiała, że do
 848     2, 20|             Twarz mu się rozjaśniła, bo księdzu wierzył.~- Powiadali
 849     2, 20|             trzeba zamknąć w gródce, bo kopnie ją wałach i gotowe
 850     2, 20|               krzyknął zrywając się, bo bociek, stojący przy skrzyni
 851     2, 20|              go jesienią przygarnął, bo ostało ptaszysko, wykurował,
 852     2, 20|             w chałupie się widziało, bo przez oną zgodę nierozeznanymi
 853     2, 20|              wieś poszła na pogrzeb, bo dzieci stypę wyprawiali
 854     2, 20|         śmiechy, radoście - aż miło, bo to i Mateusz, wyzdrowiawszy
 855     2, 20|        pletły, o wilkach też często, bo pono wydusiły owce we dworze,
 856     2, 20|            dnie mamrotała ze złości, bo się jej dziwnie matyjasiło
 857     2, 20|        siedzieli po drugiej stronie, bo tam tkała płótno Dominikowa
 858     2, 20|            coś sobie myślał głęboko, bo prawie się nie odzywał.
 859     2, 20|            się wszystkim ta cichość, bo ino ogień trzaskał, świerszcz
 860     2, 20|             Józka.~Nie odpowiedział, bo pies mocno przyszczekiwał
 861     2, 20|                Zawieraj drzwi, gapo, bo tu nie obora! - wrzasnęła
 862     2, 20|      rozglądasz? - pytała Jagna.~- A bo... bociek musiał się kajś
 863     2, 20|          zrobi! - mruknął Witek.~- A bo i nie wiem, po co go było
 864     2, 20|         boćkami!~- A nie obłaskawię, bo i ten będzie jeszcze mój,
 865     2, 20|            takiego, gdy wszedł wójt, bo się już był ze starym pogodził,
 866     2, 20|                Rano trzeba wyjechać, bo do powiatu kawał drogi.
 867     2, 20|           stronę się nie przechylał, bo był się mocno zagniewał,
 868     2, 20|           jeszcze, muszę już bieżyć, bo mi kowal sanie podkuwa.~
 869     2, 20|        niespokojniej czekał na żonę, bo jakoś długo nie przychodziła,
 870     2, 20|           sanie na jutrzejszą jazdę, bo trza było na płozy włożyć
 871     2, 20|             w chałupie ostała...~- A bo to nie wrócicie do zmroku?...~-
 872     2, 21|           ręce rozcierając śniegiem, bo ziąb był przenikliwy i na
 873     2, 21|          Zaczęła przyspieszać kroku, bo tak wiało na tych podleśnych
 874     2, 21|              na darmo, nie przemógł, bo wyzbyty z sił opadał, głuchnął
 875     2, 21|              się miejscami w zagony, bo drzewa stały rzadko i bez
 876     2, 21|           medytowali, którędy pójść, bo całkiem już nie wiada było,
 877     2, 21|             dróżki.~Tłumaczył długo, bo się bała puścić na niepewne.~-
 878     2, 21|             mogła spaść leda chwila, bo już szarzało nieco na polach
 879     2, 21|             snadź wiater oderwał go, bo wisiał tylko na jednej ręce,
 880     2, 21|           ale nie śmiał się odezwać, bo Hanka miała twarz srogą,
 881     2, 21|            kiej te kwiaty na mrozie, bo sił zaczynało brakować,
 882     2, 21|      Patrzała za nim z politowaniem, bo już ruchać się nie mogła,
 883     2, 21|              czasem zaś, ale rzadko, bo zapominała o wszystkim,
 884     2, 21|              byli niezgorzej napici, bo rajcowali z prześmiechami
 885     2, 21|         wrzeciono wypadało z palców, bo coraz pilniej rozważała
 886     2, 21|           chałupy!~- Może to u ojca, bo jakoś w pośrodku! - bełkotała
 887     2, 22|          których nie wiada, co rzec, bo podobne sobie kiej te gąski
 888     2, 22|             późną jesienią owarzone, bo starsze już były a prawie
 889     2, 22|              dosyć ostawało w izbie, bo dom był wielki, choć niski,
 890     2, 22|             Gwar się czynił z wolna, bo cicho jeszcze pogadywały
 891     2, 22|              warczało, ale niewiela, bo nie dowierzały zbytnio tym
 892     2, 22|         uboczy do zastawionej miski, bo u Kłębów teraz dzieci nauczał,
 893     2, 22|            do bicia by przyszło.~- A bo jej pozwalają przewodzić.~-
 894     2, 22|           stronę.~- Ino ich patrzeć, bo są już u organistów.~- Które
 895     2, 22|            zaczęły wołać dziewczyny, bo się rozległ przed domem
 896     2, 22|           się trwożnie, nasłuchując, bo się wydawało, iż coś chodzi
 897     2, 22|             zeźlił się chłop srodze; bo obaczył, że z nim dobrością
 898     2, 22|              leciał tak dnie i noce, bo wciąż była zima, śniegi
 899     2, 22|       chudzili. Powlókł się do nich, bo już wolał nawet pracować
 900     2, 22|    Przestojał na skwarze dzień cały, bo nikto z uzdą do niego nie
 901     2, 22|        głodzie, a w wielkim strachu, bo wilki, jako te psy Jezusowe,
 902     2, 22|      odganiać a wyklinać za krzywdy, bo bez te śmierć chłopa pobidniała
 903     2, 22|          dziećmi.~Nawrócił do borów, bo już nie wiedział, co począć,
 904     2, 22|         ciężkiej, cierzpliwej pracy, bo choć koniskowi skóra się
 905     2, 22|          Wzdrygnęła się na to Jagna, bo i Antek wszedł akuratnie,
 906     2, 22|         zauważył, choć cichość była, bo pod ten czas opowiadała
 907     2, 22|           zdrowe i kobietę poczciwą; bo dobry był człowiek, mądry,
 908     2, 22|       Zafraswał się wielce Jastrząb, bo żal mu było doma odbieżyć
 909     2, 22|           chyba złemu się cały odda, bo on jeden ludzi w biedzie
 910     2, 22|       Pomagaj, diable, jeśli możesz, bo mi się wielka krzywda stała.~
 911     2, 22|        doglądał i rządził, Michałek, bo tak się kazał zły przezywać,
 912     2, 22|              dzieci nie było nowych, bo jakże bez błogosławieństwa
 913     2, 22|             się z widłami do środka, bo Jastrząb już był na skonaniu...~
 914     2, 22|         między sobą się prześmiewać, bo Tereska żołnierka zadawała
 915     2, 22|           nie zauważono ich wyjścia, bo Tereska w głos wołała:~- "
 916     2, 23|                            O Jezu... bo zamrę... o Jezu!...~- We
 917     2, 23|              krowy połamią.~Ucichli, bo jakieś głosy rozległy się
 918     2, 23|            ziemi, nie trafił dobrze, bo Antek się zerwał i nim stary
 919     2, 23|       widział się w krwawym brzasku, bo ogień objął już cały bróg
 920     2, 24|              się też czynił niemały, bo coraz więcej nadciągało
 921     2, 24|         dymem! - szepnęła Sochowa.~- Bo i prawda, że cud, prawdziwy
 922     2, 24|              ktosik w dzwon uderzył, bo wieś była w pierwszym śpiku.~
 923     2, 24|      podpalanie, świadczyć nie może, bo ociec i w złości z sobą
 924     2, 24|              kara na takich, musi! A bo to nie zmawiał się wciąż
 925     2, 24|          zatłuc kiej psa wściekłego, bo nie dość obrazy boskiej,
 926     2, 24|               że bali się jej pytać, bo tak odpowiadała, iż jakby
 927     2, 24|            nawet jeszcze mokrzejszy, bo nim tknął ziemi, topniał
 928     2, 24|      natomiast wrzało kieby w ulach, bo w Lipcach tego dnia zrobiło
 929     2, 24|              wiada było nic pewnego, bo co trochę ktosik wpadał
 930     2, 24|           brało jakby na przymrozek, bo choć chmurzyska bure przeganiały
 931     2, 24|             domysłów i przypuszczeń!~Bo juści materii nie brakowało,
 932     2, 24|               co się z Jagną dzieje, bo stara odpędzała ciekawych
 933     2, 24|            uczynił się po chałupach, bo przyogarniano nieco izby,
 934     2, 24|         Jambroży, niezgorzej napity, bo swoim zwyczajem jął przed
 935     2, 24|      powiadali, że do drugich kurów, bo siedział tam ano wójt ze
 936     2, 24|         spała, cichość objęła świat, bo deszcz jakoś z północka
 937     2, 24|             na wnątrzu przemieniona, bo choć dawną duszę miała jakby
 938     2, 24|          kajała się z win wszelkich, bo juści, grzeszna była, skoro
 939     2, 24|        kochanej. Rychło się utuliła, bo stary jął się wypytywać
 940     2, 24|           swoją dobrością, słyszysz, bo za drzwi wszystko wyciepnę!~-
 941     2, 24|         taniej nas i siebie przedał, bo za Jagniną kieckę! - wykrzyknęła
 942     2, 24|            przepijał ją z kompanami ,bo stowarzyszył się z najgorszymi
 943     2, 24|            jeno przy nim kompaniono, bo bakę mu świecili, jak pieski
 944     2, 24|              niego pilnego baczenia, bo choć o tym podpaleniu różnie
 945     2, 24|      niechętnie, pod strachem zawdy, bo jakby w niej do cna struchlało
 946     2, 24|           Niedługo to jednak trwało, bo jakoś zaraz we czwartek
 947     2, 24|       pomówienia.~Spóźnił się nieco, bo nieszpory już się zaczęły,
 948     2, 24|          czuł, że zwracają baczenie, bo ktoś niektoś poszeptywał
 949     2, 24|           Antek zaś nic nie słyszał, bo z wolna zapomniał, po co
 950     2, 24|           żelazo przypiekały serca - bo jął smagać a wypominać przewiny
 951     2, 24|             jak parszywego grzechem, bo zaraża wszystko i kala,
 952     2, 24|              chwytając się za głowę, bo w tym momencie jakby przejrzał
 953     2, 24|         spozierał na rozbłysłe okna, bo mu się wydało, że go stróżują,
 954     2, 25|           niesporo to szło i ciężko, bo wszystkim zarówno dokuczały
 955     2, 25|           się dobierał.~Nie w jednej bo już chałupie jeno raz w
 956     2, 25|           korczyk na krwawy odrobek, bo zdzierus był srogi, a nikto
 957     2, 25|          latoś niźli po drugie roki, bo wciąż lało i ziemia wolniej
 958     2, 25|           gorszy niźli kiej indziej, bo chociaż jeno mżył drobny
 959     2, 25|       każdemu zarówno wszystko było, bo każden jeno cichego kąta
 960     2, 25|             ano z pękającymi lodami, bo raz po raz trzask się rozlegał
 961     2, 25|          temu zrazu wiary nie dawał, bo skoro do tela nie rąbał,
 962     2, 25|             gryzące, osnuwały duszę, bo chociaż jeszcze nikto wiary
 963     2, 25|           trza wodę spuścić ze sadu, bo może wleźć do kopców. Ruszajże
 964     2, 25|       nasłuchując.~Jakoż i tak było, bo ano od dnia pogodzenia się
 965     2, 25|           prosto nie do wytrzymania, bo na czym swoją rękę położył,
 966     2, 25|              albo i co twardziejsze, bo i w Jagnę wlazł jakiś zły
 967     2, 25|          jeno ze strachu i rozpaczy, bo wtedy, po onej nocy strasznej,
 968     2, 25|        drugie chłopy, gorszym nawet, bo się go barzej bojała niźli
 969     2, 25|          barzej bojała niźli Boryny, bo ją straszył ponurością swoją
 970     2, 25|             zamierała z przerażenia, bo widziało się jej, że zły
 971     2, 25|          rażona, pozwalała się brać, bo jakże opierać się takiemu
 972     2, 25|               syknął.~- A przeciech, bo to nie mój chłop! - rzuciła
 973     2, 25|           mnie, przykrzy...~- Jakże, bo ino na mnie cięgiem huru-buru
 974     2, 25|           sobie - ale nie poredzili, bo dusze odbiegały od siebie
 975     2, 25|             pieszczonych i kojących, bo w sercach wrzały gorzkie
 976     2, 25|          Jaguś? - szepnął cicho.~- A bo raz ci to powiadałam? a
 977     2, 25|              raz ci to powiadałam? a bo nie wychodzę do cię, kiej
 978     2, 25|         przysuwając się doń biedrem, bo żal jakiś ściskał jej duszę
 979     2, 25|              on to wnet pomiarkował, bo ten głos padł mu lodem na
 980     2, 25|              A to ci jeszcze powiem, bo swoją głupią głową nie miarkujesz,
 981     2, 25|           nikto pomstą nie trząchał, bo każden czuł w tej minucie,
 982     2, 25|        poszedł.~Wójta doma nie było, bo zaraz po południu pojechał
 983     2, 25|         nikto nie wiedział co i jak, bo ino przez okna widać było
 984     2, 25|            uradzą dobrego la narodu, bo im jeno o samych siebie
 985     2, 25|        Trafiło to do serca narodowi, bo całą hurmą ruszyli do karczmy.~
 986     2, 25|            to i czekali przodownicy, bo wnet Mateusz, Kobus, to
 987     2, 25|         uczynił, krzyki i sprzeciwy, bo się naród ozeźlił i krzywdą
 988     2, 25|          jedno zgodzić się nie mógł, bo nie było takiego, któren
 989     2, 25|          jeden drugiego nie słyszał, bo wszyscy ano wraz krzyczeli. ,~-
 990     2, 25|          wszystkim kiej w tej sieci, bo dwory wszędzie, ze wszystkich
 991     2, 25|         kamieniem ciepnąć nie można, bo w dworskie padnie!... a
 992     2, 25|             był ciężki i gorączkowy, bo raz w raz zrywał się cichy
 993     2, 25|        skamienieniu, tak zasłuchani, bo dzwon wciąż bił i huczał
 994     2, 25|             Ale przycichało z wolna, bo zawziętość przejmowała serca
 995     2, 25|          rozeszli, ale nie skończył, bo przyszedł Boryna, i cały
 996     2, 25|              i do zaguby wiedzie!... Bo i nie spamiętać mi tych
 997     2, 25|             że starczyli za pół wsi, bo same zabijaki nieustępliwe
 998     2, 25|     zdrętwiali na nieubłaganą kośbę.~Bo rębacze szli naprzód nieustannie,
 999     2, 25|            bezładnie uciekać od bud, bo kilkanaście koni wypadłych
1000     2, 25|            się! - wrzeszczał Boryna, bo naród już się rozlatywał