Tom, Rozdzial

501     3, 32|               do roboty, robiła, co ino jej wpadło pod oczy, za wszystkich;
502     3, 32|                 łzy i tak cięgiem stały jej w oczach i często palącym
503     3, 32|                samego przyjścia na krok jej nie odstępował i pomagając
504     3, 32|         przypierał mamrocząc cosik i do jej warg chciwie sięgając...~
505     3, 32|      przeganiając po drogach.~Obmierzło jej to nagle, że wzięła ich
506     3, 32|               trzymając ją wpół i cosik jej prawiąc... Przeszli, a ona
507     3, 33|                list od męża, któren był jej wójt przywiózł wczoraj wieczorem
508     3, 33|               może stoić?~Nastka wzięła jej z rąk zaczerniony papier
509     3, 33|                 organisty.~Ale nieletko jej być musiało, przystawała
510     3, 33|                wolniej; mężowy list tak jej ciężył a parzył, co cięgiem
511     3, 33|            Tereska zmilkła, zrobiło się jej strasznie żałośnie, że to
512     3, 33|                 Michała.~Tereska oddała jej węzełek z jajkami, a podejmując
513     3, 33|      przeczytanie listu od męża.~Kazała jej zaczekać.~A dopiero w parę
514     3, 33|     zamierającym sercem, bo właśnie mąż jej zapowiadał swój powrót na
515     3, 33|                 że to Bartek pociotkiem jej wypadał z matczynej strony.
516     3, 33|          naszkodowała się na ciebie, to jej teraz odrabiaj! - chlastała
517     3, 33|                 czy aby kto nie słyszał jej pyskowania.~- Tereskę mu
518     3, 33|             ślubował przeciek, bych się jej musiał trzymać jak ten ogon
519     3, 33|                a głównie przyglądał się jej kryjomo dziwując się coraz
520     3, 33|              ozwał, ni nawet spojrzał w jej stronę. Nastce jeno przygadywał
521     3, 33|                 do niej, dojrzał bowiem jej krowę cochającą się o węgieł.~-
522     3, 33|                 skorupą: nie możecie to jej wycierać, co?~- Mokro w
523     3, 33|               coraz barzej. Gniewały go jej kochające, lękliwe oczy,
524     3, 33|           ślepiami dodał:~- Wiecie, jak jej nie szczędzą. Nic mi do
525     3, 33|                przez zębów i ze ślepiów jej cieknie; Ulisia niby kwiat,
526     3, 33|               ci zapowiadam, że przedać jej nie pozwolę. Rób se, co
527     3, 33|            powstrzymując łzy: dusza się jej darła, jakby każdy grosik
528     3, 33|           Kłębowej, gdy mąż opowiedział jej o dzisiejszym z Agatą. Spać
529     3, 33|                 lat nikto nie śmiał się jej przeciwić ni w poprzek stawać.
530     3, 33|              Ale i córka nie szczędziła jej zgryzot i wstydu. Paczesiowa
531     3, 33|         wzbronią tracić gromadzkie. Dyć jej niczego nie żałuje i zwozi
532     3, 33|           jeszcze pójdzie i wszystko na jej ręce spadnie; już i tak
533     3, 34|                 pilno ze świata, niczym jej nie powstrzyma, nawet płakaniem,
534     3, 34|                Kaj to Józka? - przerwał jej niecierpliwie.~- W polu,
535     3, 34|               gdzie wypocząć - przerwał jej powstając z ławy.~Chciała
536     3, 34|                więcej ludzi, zwabionych jej głosem, puściła ozór:~-
537     3, 34|                  A może i jakich kropli jej zadał, by mu się nie oparła!~-
538     3, 34|                 zdychał z głodu, nie ma jej kupić za co i pożyczyć nie
539     3, 34|                półkwaterkę, przedzwonię jej na wieczne odpoczywanie
540     3, 35|              sprawy, bo chociaż sam był jej zrazu przeciwny, ale skoro
541     3, 35|               nie można, całą duszą się jej oddał.~Chłop był kwardy
542     3, 35|                krwawy rumieniec oblewał jej twarz wymizerowaną, że zrobiło
543     3, 35|          ciężkie westchnienia rwały się jej z piersi, a niekiedy łzy
544     3, 35|           spluwały za nią; przyjaciółki jej nie spostrzegały, chłopy
545     3, 35|               ale już odleciała: ulżyło jej galańcie, miała się już
546     3, 35|                powrotem, ale udawał, że jej nie spostrzega. Zagadał
547     3, 35|              wam?...~Nie odrzekła, głos jej odebrało, stanęła jak wryta,
548     3, 35|                 całą duszą, że dziw się jej serce nie rozpękło z radości
549     3, 35|       policzkach, prostowała się, jakby jej z dziesięć lat ubyło.~-
550     3, 35|                ponosiło, że chciało się jej śpiewać, chciało się lecieć
551     3, 35|                 wolała pozostać. ~Nikto jej o Antku nie powiedział,
552     3, 35|              przyjęła cię, co? - aż się jej broda trzęsła ze śmiechu.~-
553     3, 35|             jeszcze, jak mógł, usiłując jej odebrać żelazo. Wrzask napełnił
554     3, 35|         zakolebały bez szumu, sypiąc na jej jasną głowę ulewę migotliwych
555     3, 35|               sponiewierać!~Łuna oblała jej twarz, odwiodła głowę i
556     3, 35|                     Musiał uciekać, aby jej wójta nie wypomnieć.~- Uciekasz,
557     3, 35|              mówił prędko, zaglądając w jej modre, przepłakane oczy,
558     3, 35|                 może i Antek - przyszło jej naraz do głowy.~Powróciła
559     3, 35|              kto go ta posłucha? - oczy jej rozbłysły.~- Jużeśmy o tym
560     3, 36|          dzieciątek, dufnie śpiących na jej łonie...~Boryna naraz przyklęknął
561     4, 37|          zmarłego. - Kostucha, kiej się jej spodoba, ułapi cię za grdykę,
562     4, 37|               nażył niewiela.~- Któż to jej zażywa do syta! Coby największy
563     4, 37|          wsparła się o ścianę, gdyż się jej widziało, jakoby ją morzył
564     4, 37|                 ta wasze docinki dobrze jej wynadgrodzi!- zaśmiał się
565     4, 37|          przechodziła szybko, jakby się jej kajś śpieszyło zdążyć, nim
566     4, 37|          rozlegał się po całym obejściu jej głos rozkazujący.~Borynie
567     4, 37|              powtórzyła i łzy napełniły jej modre oczy, a ciężkie wzdychy
568     4, 37|               nie przejdzie i zaśpiewam jej takiego chmiela nowego,
569     4, 37|            zgody szuka!~- Ano co, że mu jej potrza barzej niźli nam.~-
570     4, 38|          patrzała, boć prosto wydał się jej jako ten świątek, co go
571     4, 38|                temu rada, gdyż obrzydły jej te niepoczciwe dogryzania,
572     4, 38|               ale myślała zrazu, że się jej przywidziało, przetarła
573     4, 38|                 zgnębiona. Nie cieszyły jej dzisiaj ni te rozwiane wstęgi,
574     4, 38|               się z wolna przez tłumy w jej stronę.~- I on na odpust! -
575     4, 38|             patronkę - wyrzekł wtykając jej obrazik, ręce się ich spotkały
576     4, 38|               wyznała mi się. Niech się jej spyta.~Przystąpił do nich
577     4, 38|                przez dziesiąte. Zarówno jej tam było jedno.~- Jaguś,
578     4, 38|              odparła smutnie.~Zajrzał w jej oczy przemglone, zacisnął
579     4, 38|           śpiące, ale ten szum zdał się jej jakimś żałosnym wołaniem
580     4, 38|                 dom organistów zastąpił jej drogę.~Wszystkie cztery
581     4, 38|              się w płot strwożona, bych jej nie dojrzał, ale on jeno
582     4, 38|           kanapie wprost okna. Pomagali jej wszyscy, a nawet sam organista
583     4, 38|       niepojętego; takie ognie chodziły jej po kościach i oblewały warem,
584     4, 38|                miłosierny! - wyrwał się jej z piersi cichy jęk.~Jasio
585     4, 38|          światło zgasło...~Noc padła na jej duszę, ale jeszcze długo
586     4, 38|              jakby operlił srebrną rosą jej duszę wniebowziętą, gdyż
587     4, 39|                 dostała we wianie, tego jej nikt mocen odebrać! A może
588     4, 39|         wchodzącą między opłotki, długo jej cosik prawił wytrząchając
589     4, 39|           wrótnię i zjątrzona do żywego jej ślepiami, pomstowała wywodząc
590     4, 39|             pomstowała wywodząc zajadle jej przewiny.~- Pyskujesz bele
591     4, 39|              opiła złością! - przerwała jej stara - ale twój ciężko
592     4, 39|               suka... kiej ta... - tchu jej zbrakło, tak się zaniesła
593     4, 39|             nawinie, nienawiść buchnęła jej do głowy, a mściwość sprężyła
594     4, 39|              powiem ci prawdę, jeno byś jej nie pożałowała. A to me
595     4, 39|             nigdy. Nawet matka słuchała jej z podziwem i strachem, tak
596     4, 39|               wzburzony szloch rozrywał jej piersi. Z lękiem patrzała
597     4, 39|                przed złym, dosłyszawszy jej głos...~Wreszcie zabrała
598     4, 39|                 pomietła! Wiadomo, o co jej idzie.~Wyjęła ze spodu skrzynki
599     4, 39|            Rzekła wzgardliwie, rzucając jej w twarz papierem:~- Udław
600     4, 39|                zdumienie, nie mogło się jej pomieścić w głowie, że to
601     4, 39|                dziadowski bicz, bo ktoż jej co zrobi kiej stara z proboszczem
602     4, 39|                   Hanka nie miała prawa jej wyganiać, na swoim siedziała.
603     4, 39|               Płoszkowa:~- Hanka grontu jej nie zapiera, wiadomo! Ale
604     4, 39|               niego.~- A czegoż to mamy jej zazdrościć, co? Czego? Że
605     4, 39|                 co najgorsze, to byście jej przepuściły, ale że urodniejsza
606     4, 39|                   Cosik nie wiedzie się jej z tymi znajdami.~- A nie
607     4, 39|              gwałt. Nie mieliście prawa jej ruchać, siedziała na swoim.
608     4, 40|                  a przy tym cięgiem się jej widziało, że słyszy czyjeś
609     4, 40|                na się, do cna stropione jej spokojnością.~- Jeno la
610     4, 40|                się nie prześmiewali, co jej pilno do chłopa. Ja bym
611     4, 40|                 jeno niekiedy rwało się jej z piersi jakieś słowo, padając
612     4, 40|              kaj droga wypadnie - podał jej wełnianą chustę, takusieńką,
613     4, 40|                wszystko i kwitnęło i że jej było tak dobrze, tak cicho
614     4, 40|                 w stodole.~I śmiały się jej oczy i twarz i tak wszystka
615     4, 40|              Antek wróci do dawnego, to jej rura zmięknie - poredzały.~
616     4, 40|              przeciek to ten sam, co go jej dali ociec.~- I stoi właśnie
617     4, 40|               po raz widział przed sobą jej modre oczy i lśniące zęby,
618     4, 40|               posłuch - dodała.~Odebrał jej cebratkę i stawiając ją
619     4, 40|                cebrzyki z żarciem, jaże jej pożałował, bo rzekł:~- Niech
620     4, 41|              nie ma kto podać.~- Cóż to jej, chora? ~- Pewnikiem ośpica,
621     4, 41|             wykrzykiwała, jaże przerwał jej ostro:~- Ogarnij się, a
622     4, 41|               tak skamlał, że skruszało jej serce, zaczynało jej być
623     4, 41|          skruszało jej serce, zaczynało jej być żal.~- A cóż mi to nowego
624     4, 41|                 po włosach i obcierając jej twarz zapłakaną, całował
625     4, 41|                twarz zapłakaną, całował jej wargi roztrzęsione i te
626     4, 41|                niej i tak go rozprażało jej ciepło, że coraz zajadlej
627     4, 41|              mocy i kiej jął rozgniatać jej wargi rozpalonymi całunkami,
628     4, 41|                 Na darmo szukał wargami jej warg głodnych całunków,
629     4, 41|           Rozpłakała się znowu, ale już jej nie spokoił ni utulał, lecz
630     4, 41|                 Prawdę pytam! Trutkę to jej zadasz czy co?~Pochwycił
631     4, 41|                Postanawiał, ale było mu jej żal, nieopowiedzianie żal.~-
632     4, 41|             poniewierał i dobrego słowa jej nie dawał.~A już było najciężej,
633     4, 42|             Każda ziemia dobra, jak się jej człowiek dołoży!~I wziął
634     4, 42|           zapowietrzona, nie potrzebuję jej dobrości. Nie bój się, Nastuś,
635     4, 42|      przytulając się do niego, obcierał jej oczy, głaskał po głowinie,
636     4, 42|                 nam na zdradzie.~- Póki jej cosik do łba nie strzeli,
637     4, 42|           śniadanie, to łakomiej sięgał jej warg czerwonych niźli dwojaków.~-
638     4, 42|            bełkotał gorąco i zazierając jej w oczy dodał ciszej: - Chłopak
639     4, 42|              udzieli, ma chłopa, to już jej zarówno, jeden czy więcej. ~
640     4, 42|                 odparła Sikorzyna dając jej kawał płótna.~Jak się dorobisz,
641     4, 42|               kawał słoniny.~I nanieśli jej tyla, że mogło starczyć
642     4, 43|             głos Józki:~- Hanuś, dajcie jej moją maciorkę! Zamrę pewnikiem,
643     4, 43|           rozchodnikiem i przywiązawszy jej ręce do boków odeszła do
644     4, 43|                 ten dziwny szum, co się jej cięgiem przewalał po głowie,
645     4, 43|             odchodził bez słowa, to się jej widziało, że ciężkie od
646     4, 43|              Józina choroba, że rad był jej nieba przychylić i cięgiem
647     4, 43|           unosząc głowę.~I gdy odwiązał jej ręce, wzięła trzepoczące
648     4, 43|             kiej pewnego razu przyniósł jej żywą żołnę, rozchmurzyła
649     4, 43|               spętane, a ślepie zalałem jej smołą.~Bawili się ptakiem
650     4, 43|            swoje z precentem.~Ale nikto jej nie słuchał, stodoła się
651     4, 43|               przyszedł, wydoiłam, żeby jej ulżyć, bo już mleko gubiła
652     4, 43|             wasza, nie bójcie się, nikt jej wam nie odbierze!~Zrozumiałam,
653     4, 43|             uważniej obojgu. Wydali się jej nie do poznania przemienieni,
654     4, 43|             gąski nie oddał.~Dziękowali jej ze wszystkiego serca, więc
655     4, 43|                 mam w myślach - zajrzał jej w oczy natarczywie, odwróciła
656     4, 43|                pomieszana.~- Spytaj się jej! Każda za cie pójdzie, a
657     4, 43|              gdyż żaden nie widział się jej milszym nad drugiego, juści
658     4, 43|               ci przywiozłem - i wtykał jej w ręce korale.~- Wsadźcie
659     4, 43|           wyciągając ręce, łzy pociekły jej z oczów i tak się w niej
660     4, 43|      rozśpiewała radość, że chciało się jej śmiać i krzyczeć, i kajś
661     4, 44|              lub robił krzyżyk, gdy się jej przeciwił.~Długo się wlekło,
662     4, 45|              boru? i czemu tak modrzały jej ślepie roziskrzone? czemu
663     4, 45|               ślepie roziskrzone? czemu jej tak latały czerwone wargi,
664     4, 45|             wybierał jagody, sam jadł i jej wtykał do ust...~- Prawie
665     4, 45|                 już ksiądz... - Ale się jej spomniały różne księżowskie
666     4, 45|              frycówka. Nie bój się, nic jej nie będzie.~- Ależ krzyczy,
667     4, 45|              podniósł głowę, to widział jej modre, błyszczące oczy wlepione
668     4, 45|              blisko, ledwie rozpoznając jej twarz wyschniętą kiej ziemia.~-
669     4, 45|              miłosierdzia czekam - głos jej zabrzmiał uroczyście.~-
670     4, 45|               kto? - zajrzał z bliska w jej otwarte, a jakby niewidzące
671     4, 45|              wzięła nalewać mleko, ręce jej latały i bladła, to czerwieniła
672     4, 45|             drogę, patrząc za nim, póki jej z oczów nie zginął.~Niewypowiedzianie
673     4, 45|       wzruszeniem, opowiadając kiedyś o jej pobożności:~Matka tylko
674     4, 45|               jednym pacierzem dygotało jej serce:~- Obaczę go znowu!
675     4, 45|              jakie biły z okien, to się jej widziało, co żywy janioł
676     4, 45|                 że raje otwierały się w jej duszy, padała na twarz w
677     4, 45|               bólu, tymi jeno łzami, co jej same spływały z oczów, kiej
678     4, 45|                się cięgiem odprawiało w jej, duszy, bo kiedy wyjrzała
679     4, 45|            wyjrzała w pole, to dzwoniły jej tym samym dojrzałe kłosy,
680     4, 45|                wszystko śpiewało wraz z jej duszą jeden niebosiężny
681     4, 45|               śni szczęśliwości, bo się jej widzi, że nie ma już kresu
682     4, 45|               ma już kresu ni zapory la jej mocy i kochania.~Tak się
683     4, 45|              rozkwitła, kieby ta róża w jej ogródku, kieby te malwy
684     4, 45|                wzdychający wystawać pod jej chałupą, ale odprawiała
685     4, 45|        zwijającą się po izbie i słuchać jej prześpiewek. Patrzał też
686     4, 45|               przed się, przeszła nawet jej nie widząc.~Tereska rozgniewana
687     4, 45|              niech Bóg broni, nie mogły jej bowiem darować, że się stroiła
688     4, 45|                 więc tylko się radowała jej niespodzianej i żarliwej
689     4, 45|           ambony, że nieraz chciało się jej westchnąć, przeżegnać i
690     4, 45|             przerwał czytanie i zajrzał jej głęboko w oczy.~- Prawda,
691     4, 46|               na spowiedzi, wypominając jej Antka, wójta i już najbarzej
692     4, 46|           wszystek świat! - wyrwało się jej bezwolnie, że Rocho zadrżał,
693     4, 46|               Rocho zadrżał, spojrzał w jej oczy szeroko otwarte i zamilkł.~
694     4, 46|                 zazierając raz po raz w jej twarz zapłakaną i gniewną...~
695     4, 46|              śmiałości i powstrzymywało jej zawzięte, wzgardliwe milczenie,
696     4, 46|              wicher i łzy potrzęsły się jej z oczów rzęsistymi, palącymi
697     4, 47|            niech mu kałdun spadnie.~Tak jej ulżyło, że śpieszniej szła
698     4, 47|        kreminału!~Antek roześmiał się z jej zapalczywości, skoczyła
699     4, 47|             każda wam najmilejsza, póki jej nie dostanieta. A potem
700     4, 47|           porozkładane podarunki, jakie jej przyniósł. Jezu, jaże mróz
701     4, 47|           Macieju.~- Ociec zapisali, to jej nikto nie zapiera, juści,
702     4, 47|                warta! Kłótnica chce się jej procesów!~- Prawda to, że
703     4, 47|            wygadują?~- Baby zawdy łatki jej przypinały.~- Za Jasiem
704     4, 47|               to nie jest, a zechce się jej nowych figlów, to z niej
705     4, 47|               przystąpiwszy do żony jął jej szeptać tkliwe, przesiąkłe
706     4, 47|            Mateusza:~- Pókim żyw, to ci jej krzywdy nie daruję, tak
707     4, 47|              bez tyla roków zacniło się jej za chłopem. Żadna by nie
708     4, 47|                prześmiech zatlił się na jej wargach, złożyła ręce i
709     4, 47|               rana.~Juści, co nikto się jej nie sprzeciwił, chodzili
710     4, 47|               niej na palcach, umilając jej te ostatnie chwile, jak
711     4, 47|                 na Kłębowej łóżko, a na jej własnej pościeli, sama pilnowała,
712     4, 47|                radosne łzy siwiły się w jej oczach. Poruchiwała cosik
713     4, 47|                 jakieś dale, widne jeno jej duszy zamierającej.~Ale
714     4, 47|                coraz bełkotliwiej, oczy jej gasły niby ten dzień letni
715     4, 47|            zdążył na sam koniec, zawarł jej oczy, sam Jasio zmówił za
716     4, 47|            przychodziła się modlić przy jej zwłokach, popłakać a zazdrośnie
717     4, 47|            Tylko Jasia, skoro zajrzał w jej martwe oczy i w tę stężałą
718     4, 47|                kładł rozbolałą głowę na jej piersiach, obejmował ją
719     4, 48|                sukienkę, to splamić się jej nigdy nie poważy! Ady bym
720     4, 48|             wraz pęknąć miało... - Oczy jej zapłonęły taką świętą zgrozą
721     4, 48|                 to czemu mama pozwalała jej przychodzić do nas? - Zaperzył
722     4, 48|               przy całej wsi, a sprawię jej taką frycówkę, że mnie popamięta
723     4, 48|                stanąć do oczów i rzucić jej w twarz tę całą litanię
724     4, 48|                 coraz głębiej wierzył w jej niewinność i ogarniał go
725     4, 48|                     Zamyślił spominając jej gorące całunki, oczy rozjarzone
726     4, 48|              już był całkiem uwierzył w jej straszne przewiny, nie poredził
727     4, 48|              zaśmiała się, jaże zagrały jej białe zęby, szarpnęła konia
728     4, 48|          ugiętej wysoko kiecki błyskały jej białe podkolania, rozłożył
729     4, 48|                 świece paliły się pobok jej głowy, Jagustynka odganiała
730     4, 48|                 nim naglądała, na złość jej poszedł całkiem w drugą
731     4, 48|             pobok niego, że nasłuchując jej żałośliwych wzdychów topniał
732     4, 48|         wybuchnęły lamenta, posłyszał i jej płacz rzewliwy, ale zrozumiał,
733     4, 48|             wierząc własnym oczom, tchu jej brakło i ścisnęło pod piersiami,
734     4, 48|               nie odszedł.~Łzy błysnęły jej u rzęs przysłaniając niby
735     4, 48|                ostro wymawiać wszystkie jej grzechy, wszystkie, jakie
736     4, 48|             kogo tamtej chodzi, ale gdy jej zniknęli z oczów, długo
737     4, 48|            drodze nowinę, juści, co się jej dziwowali, tylko Jagustynka
738     4, 48|                ale i noc nie przyniesła jej folgi ni ukoju, tłukła się
739     4, 48|        zmiłowania i poratunku.~Zabrakło jej w końcu nawet łez, zabite
740     4, 49|                 i nie dziwota, co głowa jej pękała od turbacji.~Bo i
741     4, 49|            próbowała się wywiedzieć, co jej jest. Jędrzych też nie wiedział,
742     4, 49|               chociaż palące łzy ciekły jej spod szmat przewiązujących
743     4, 49|                 do spowiedzi! - Aż głos jej schrypnął ze zgrozy,~- A
744     4, 49|            chcąc się zdradzić, ale baby jej nie puściły, przyparły kajś
745     4, 49|                a jakie korale, a ile to jej nadawał gotowych pieniędzy!
746     4, 49|           czasie organiścina wspomniała jej o Jagusi.~- Święta prawda!
747     4, 49|            wrzeszczeli.~- A może będzie jej bronił, kto wie? - szepnęła
748     4, 49|                z daleka i żegnać się na jej przypomnienie. Ale mówię
749     4, 49|                Już się przebrała miarka jej grzechów i przyszedł czas
750     4, 49|             Jagusię. ~Mało kto stawał w jej obronie, bo każdego zakrzyczeli,
751     4, 49|               wparł w ziemię, jakby się jej czepił całą mocą, zaś cały
752     4, 49|                 całą mocą, zaś cały się jej ujął jakby w żelazne pazury
753     4, 49|             nieustanną strugą ciekły po jej twarzy posiniaczonej, a
754     4, 49|              się nie poruszyła.~Dopadła jej wójtowa i kopnąwszy nogą
755     4, 49|            jeszcze? Powiadały, jako się jej cosik w głowie popsuło...~-
756     4, 49|                razy na dzień i nacierać jej ciemię, a do tygodnia jakby