Tom, Rozdzial

 4507     4, 49|                   ustawiać je na zagonach mendlami, a z wolna przewozić do
 4508     4, 38|             wszystkiego, a dzisia ze trzy mendle sie wydziera, jaże uszy
 4509     3, 29|               Namawiał, aby dać tamtym po mendlu jajek z chałupy albo po
 4510     4, 38|                  wystrojony odświętnie, w mentalach na piersiach, kręcił się
 4511     2, 13|                    Ciemnica się rozlewała mętna, dusząca: chmury opadały
 4512     1, 12|                  daleko.~Stajnia tonęła w mętnej kurzawie brzasków, że już
 4513     1, 2 |                  oczy o białkach różowych mętniały mgłą i ciężki, rogaty łeb
 4514     2, 17|            światłości gwiezdne pomdlały w mętnym niebie, że ino gdzieniegdzie
 4515     2, 25|            wszystkiemu, rada będąc wielce mętowi, a nazbierawszy przy tym
 4516     1, 1 |          wyciągając otwartą tabakierkę do mężczyzn - brali sumiennie i z szacunkiem
 4517     2, 25|                było począć, mężowy chleb, mężowa wola, ale na słowo przykre
 4518     2, 17|                 gniewały ją te stróżujące mężowe oczy, gniewała radość i
 4519     4, 39|                  być! Ja tu jeno stróżuję mężowego dobra i stanowić o niczym
 4520     3, 31|                 że i wam ciężko... i wasi mężowie z drugimi... no mówię, że
 4521     1, 12|                   już gospodynią weszła w mężowski dom, w tyle grontu i dobra
 4522     2, 24|                cna struchlało kochanie po mężowych basałykach, od czego nosiła
 4523     2, 22|               krzykał:~- Nie znalazłaś se mężyny, naści, babo, grochowiny!~
 4524     3, 26|               wynurzających się z wolna z mgielnych topieli, do tych nagich
 4525     4, 43|                 jednak nie pomagało, pola mglały coraz barzej, uwiędły, a
 4526     2, 18|                 raz przysłaniała wszystko mgławicą, że ino drzewa nagie targały
 4527     3, 26|                 ostatków, ozwierał ciężko mgławicami zasnute oczy, poruchiwał
 4528     4, 43|                  o wszystkim grążąc się w mgławych i rozmigotanych dumaniach,
 4529     3, 31|           ziemiach w tym szarozielonawym, mgławym powietrzu, niby pod wodą,
 4530     3, 32|                wełniak, lebo białe kapoty mgliły się w zapadających, modrawych
 4531     2, 25|                  ledwie je dojrzał w tych mgliskach burych, przywarte do ziemi,
 4532     3, 36|                głosy się urywały i kajś w mglistych mrokach zginęła cała wieś,
 4533     1, 3 |            nizinnych łąk.~- Dobry czas na miądlenie. Zlezę przy nich, bo jest
 4534     2, 20|                    bo stara Szymka pobiła miądlicą, że to we Trzy Króle przepił
 4535     1, 3 |          przesuszano len mokrawy jeszcze.~Miądlice ostro kłapały, aż cały rząd
 4536     1, 3 |                 głuchy, monotonny trzepot miądlił jął raz w raz dopływać z
 4537     1, 3 |            zawołał Boryna do Jagny, która miądliła z kraja zarno; w koszuli
 4538     1, 3 |                 polom, kilkanaście kobiet miądliło zawzięcie suchy len, aż
 4539     2, 20|           chałupie wytrzymać było trudno, miałać przecież duszę wielce czującą -
 4540     1, 12|                 proszą, szedł.~- Jezus! A miałbym to śmiałość, w ten gnój,
 4541     4, 41|               rzekł radośnie.~- Akuratnie miałbyś na sprawę - ozwał się kowal
 4542     4, 41|                  ci każą! Hanuś, daj trzy miarki owsa na obrok, a koniczyny
 4543     3, 29|                  drugich wsi, zaczęli już miarkować, jako krzywda Lipiec jest
 4544     4, 45|                 do wiersza.~- Cie... a ja miarkowałam całkiem co drugiego. Organiścina
 4545     4, 38|                nie ma jakowego podejścia? Miarkujeta, co?~Przycichli, jakby ich
 4546     4, 38|               wykroi się nowa gospodarka. Miarkujta ino sobie...~Kowal raz jeszcze
 4547     4, 38|            śpiżowe serca biły wciąż, biły miarowo, mocno i górnie, wynosząc
 4548     4, 46|                się ich tysiące, przyjdą z miast, przyjdą z chałup, przyjdą
 4549     1, 11|                  ślubie!~- A po dworach i miastach nie obcinają!~- Pewnie,
 4550     1, 5 |            zapadał prędko ciężki i mokry.~Miasteczko pustoszało i milkło.~Tylko
 4551     2, 23|               jakaś przerażająca, chrupot miażdżonych kości, groźny warkot i znowu
 4552     1, 6 |                 na dół i rozbita na białą miazgę, kłębiła się i jaśniała
 4553     3, 33|                    Jaże łyżki zawisły nad michą, tak się zdumieli, a on
 4554     3, 33|                Siedzieli tam jeszcze przy michach, na dworze.~Zakurzył papierosa
 4555     3, 31|                  im rozpowiecie wszystko, Michale.~Skubał wąsy i wbił ślepie
 4556     2, 22|                 darmo skamlał o poratunek Michałka i jego diablich kamratów:
 4557     1, 6 |             skrzypicą...~- Któren to?~- A Michałów, co za wójtem siedzą, co
 4558     1, 3 |                 Szedłem se miedzą, między Michałowymi burakami a pszenicą Borynowa,
 4559     3, 29|                   się coraz barzej, a tak miecąc drzewinami, że nie było
 4560     4, 37|              wisiały. Wzdychał jucha kiej miech, pacierze trzepał głośniej
 4561     4, 37|          przychodzi, nie wiada, po co się miecie, i nie wiada, kaj się rozwiewa...~
 4562     3, 27|                   jednako kruszynę ludzką mieciesz w gorzkiej śmierci strony!...~
 4563     3, 30|                wilgotnawa, z pól pociągał mięciuchny wiaterek, przejęty surowizną
 4564     4, 40|                 zbożach; jakby polśniewał mięciuśką, wilgotną runią traw; jakby
 4565     3, 32|        przegarniał po drzewinach, ale tak mięciutko, kieby te ręce matczyne
 4566     3, 29|                  organistowy niósł za nim miednik z wodą święconą i kropidło.~
 4567     3, 29|                  A Witek, pokazując Józce miedzianą dziesiątkę, szepnął ze złością:~-
 4568     4, 49|                się trzęsły.~Zwite kołtuny miedzianogranatowych chmur zwiesiły nisko spęczniałe
 4569     2, 15|                rodziły, jakby z tych zórz miedzianych pobrzękiwały z lodowych
 4570     1, 2 |           posypywały, na staw jakby pyłem miedzianym, że wody ciche drgały rdzawą
 4571     3, 34|                   i chlustały ku drogom i miedzom, jakby już ino, ino wylać
 4572     2, 14|                   Ociec, napalcie ogień a miejcie baczenie na dzieci, za parę
 4573     1, 1 |          zsypywanych do wozów kartofli... miejscam orano jeszcze pod siew...
 4574     3, 31|                nie mieli, gorzej niźli na miejskich łachmytków i prefesjantów
 4575     3, 33|                   Tereska, opamiętaj się, miejże rozum, ozorów złych nie
 4576     2, 25|               myślała jeno! - powiedziała miękciej i ciszej.~- Byłech i wczoraj,
 4577     1, 2 |             obtarł zakrwawione ręce o jej miękką, lśniącą skórę i zabierał
 4578     2, 15|                dla ludzi zrobił się jakby miększym i wyrozumialszym, spostrzegli
 4579     3, 36|               ucieknę ci... już dosyć nas mielą na ozorach... - i coś tam
 4580     1, 6 |             procenta pieniądze daje, i na mieleniu to nie okpiwa, co: - ciągnął
 4581     4, 38|                  pyska podobny do starego Miemca, czynił takie pocieszne
 4582     3, 36|           radością.~Nie zapomnieli jeno o Miemcach, bo co dnia ktosik leciał
 4583     3, 32|                 razy plenniejsze.~- Musi, miemiecka to moda, bo jak Lipce Lipcami,
 4584     3, 32|                 niech ręka boska broni od miemieckich somsiadów!~Poniechali rozważań,
 4585     4, 38|                    podobnie kiej te gęsi, mieniąc się jeno w upale i wśród
 4586     1, 5 |                  a już najśliczniejsze te mieniące, co się lśkniły kiej woda
 4587     2, 22|           Osnuwali się w żywy, rozdrgany, mieniący farbami oprzęd cudowności,
 4588     2, 16|              jakiś łopotał wskroś bielizn mieniących, że ino cień jego czarny
 4589     2, 24|                świat, lśniły się kałuże i mieniły się złotymi brzaskami wyszklone
 4590     3, 26|                  cudzymi, a chałupę sobie mierzić.~Aby się to mogło stać u
 4591     3, 27|               rychło ustąpiła. Tak ją już mierziły te wojny, że nieraz chciała
 4592     2, 15|              zarówno mu było, bo życie mu mierzło i przeżerał go smutek -
 4593     4, 39|             święty nigdy. Tak mi już wieś mierznie, że cheba prasnę wszystko
 4594     4, 41|                   i niecierpliwymi oczami mierzył pole, spory kawał leżał
 4595     2, 13|            przegrodę chruścianą, za którą mieściły się krowy.~Hanka, chocia
 4596     4, 38|                 we wsi zabraknie!~- To se miesckich przykupiemy, nie stać to
 4597     4, 40|                   mi się już przejadło to miesckie jedzenie, co ochotnie siędę
 4598     3, 29|                   się blady sierp młodego miesiąca.~Świąteczną cichością osnuła
 4599     1, 3 |              chrząka! A że to był rychtyk miesiączek wylazł se na niebo, to patrzę,
 4600     3, 31|          obrzeżach zwałów przecierały się miesięczne brzaski, a miejscami z wyrw
 4601     2, 16|           zakasanymi po ramiona rękawami, miesiła w dzieży ciasto i przy matczynej
 4602     2, 24|           przepalonego szmalcu, prażonych mięsiw i jensze, barzej jeszcze
 4603     3, 29|             Wielkanoc, podjeść se do woli mięsiwa i onych smakowitych różności.~
 4604     3, 28|             ćwiertował wieprza i obrzynał mięsiwo na kiełbasy, a Jagustynka,
 4605     3, 32|               chmurnie Nastusia.~- Któren mieskie wycieruchy przekłada, o
 4606     4, 45|               Moja kruszyno, tylko ty nie mieszaj się do niczego.~- U nas
 4607     2, 19|               pokrzyki, wszystko się wraz mieszało, kręciło w kółko kieby jedno
 4608     4, 49|            rozłożył ręce i zawołał:~- Nie mieszam się do niczego, róbcie,
 4609     2, 15|                rozumu. We dworze nie chce mieszkać i przeniósł się do lasu
 4610     1, 4 |             szkołach się uczą, we dworach mieszkają i panami są...~- Gdzie to
 4611     3, 33|               sfrasowana wróciła do domu.~Mieszkała za kościołem, pobok Mateusza,
 4612     1, 7 |                sama szła do domu, bo inne mieszkały w drugiej stronie, ku młynowi.~-
 4613     2, 14|                  nie.~- Obaczcie, sucha i miętka.~- Musi być z dworskich
 4614     2, 16|                  przyszedł po paru dniach miętkich i wilgnych mgieł, to obwalił
 4615     3, 29|                wszystkie tam pociągniem z mietłami!... - darła się zawzięcie
 4616     3, 29|                   już i kij albo utytłana mietlica...~Wójt cosik tłumaczył
 4617     4, 38|               zgrzany do ostatniej nitki, miętosił się radośnie i kotłował
 4618     3, 33|                     Tereska pobok stanęła miętosząc list w ręku i chustkę naciągając
 4619     3, 31|           Zawodziła tak żałośliwie, iż co miętsi płakali z nią razem rozżalając
 4620     2, 16|               zamedytował, któren znów co miętszy, a kobiety zwłaszcza, płakał -
 4621     3, 34|              najbarzej młode brzózki i te mięty po ogródkach; przemiękła
 4622     1, 4 |        spostrzegając przez płoty i drzewa migające czerwone zapaski na drodze.~
 4623     2, 15|             szczygieł przy konopiach, ino migał jego czerwony w zielone
 4624     4, 45|                 wznak, zapatrzona w niebo migocące przez gałęzie, zapadała
 4625     1, 1 |            leciały na kopaniska- a czarny migocący cień biegł za nimi dołem
 4626     1, 6 |                   okno na światła, ledwie migoczące przez staw, u Boryny.~-
 4627     3, 27|               niebo, że ni jeden gwiezdny migot się nie przedzierał, wstawał
 4628     2, 21|                cały w mgłach, przez które migotało Jezusowe sine ciało i jego
 4629     1, 5 |                  jako to wilczych ślepiów migotanie.~
 4630     1, 11|              spadły z nagła, nutą krótką, migotliwą, ostrą, jakby sto par trzasnęło
 4631     4, 49|              wiadomo kaj ciskane, leciały migotliwe a zagubione, oślepiające
 4632     1, 12|                  potok jasności skrzącej, migotliwej, jako złote pajęczyny po
 4633     4, 41|                  jęły się rozjarzać coraz migotliwiej; wieczór czynił się rosisty
 4634     1, 11|                 kołowało i nieprzerwanym, migotliwym łańcuchem w brzaskach zórz
 4635     3, 30|                  aż trzęsło od gwiezdnych migotów, dołem zaś, nad ziemiami
 4636     3, 28|                 gwiazdy, ni też ogniowego migotu w chałupach, zgoła przepadłych
 4637     3, 34|                tam u nich, a to dzień nie mija przez kłótni; zaś wójt broni
 4638     2, 20|                 chętliwie, jakich przódzi mijał bez słowa, i wszędy pierwszy
 4639     4, 45|               rozprażone dnie lipcowe, że mijały kieby sen słodki, cięgiem
 4640     1, 5 |               Boryna aż się wychylił przy mijaniu i zawołał:~- Spóźnita się!~-
 4641     1, 7 |                   pola, i lasy.... Ze sto mil trza iść abo i z tysiąc -
 4642     1, 5 |                 się i szli w podle siebie milcząc.~- Skończycie to ze mną,
 4643     4, 39|                  to się pozgania.~Odeszły milcząco, skręciły na drogę i szły,
 4644     2, 23|               nieco, radośni a strwożeni, milczący a pełni rozśpiewania, lecieli
 4645     1, 1 |                   to nie ma urodna być...~Milczały długą chwilę, bo trzeba
 4646     4, 44|              Cicho tam! Dosyć tej narady! Milczeć, kiedy ja mówię, i słuchać.
 4647     2, 22|          wszystkimi trzymający, to prawił miłe słowa i sam stołki a ławy
 4648     2, 22|             kominem i nuż go molestować i milić się przed nim, by opowiedział
 4649     1, 12|                  urodnością się wszystkim miliła, że niejeden z parobków
 4650     2, 19|                 jeno chwilami, gdy muzyka milkła i karczma nieco przycichała,
 4651     1, 5 |                   Miasteczko pustoszało i milkło.~Tylko dziady jeszcze gdzieniegdzie
 4652     3, 30|              drogą.~Wieś już przycichała, milkły gwary i pustoszały opłotki,
 4653     3, 35|                zbóż sypało się gęste, nie milknące strzykanie świerszczów i
 4654     2, 25|                   nawet z nieprzyjacioły.~Milknęły wtedy kłótnie, przygasały
 4655     4, 41|                żarach. Ożyły w nich dawne miłoście i zwarły się strzelając
 4656     4, 39|              rozwodząc ręce:~- Jezu, bądź miłościw mnie grzesznej!~Wójtowa
 4657     2, 22|              zafrasowało się wielce serce miłościwe.~- Bez księdza się nie obejdzie,
 4658     1, 12|                mocą Jezusową skrzepiona i miłosierdziem, niesła się na jakieś pola
 4659     2, 17|                  pewnie! Kto nie ma serca miłosiernego la ludzkiego skrzybotu,
 4660     4, 37|             wszystko, pocieszać i krzepić miłosiernie, a kiej go zagadnęły o pogrzeb
 4661     3, 32|                   jesieni! Zimowałem se u miłosiernych ludzi, we dworzem przesiedział
 4662     3, 26|                    zaglądała pod strzechy miłosiernymi oczyma, budząc struchlałe,
 4663     2, 23|                  samych siebie.~I porwani miłosną wichurą, oślepli na wszystko,
 4664     1, 11|               pogadywał z cicha, a w oczy miłośnie patrzył, na ludzi już nie
 4665     3, 34|                       gadał stary gładząc miłosnymi rękoma żółtą, złuszczoną
 4666     2, 25|                  a przepraszać, że go już miłować nie poradzi, ale on to wnet
 4667     2, 25|             garnęła się do Antka, choć go miłowała jakby jeno ze strachu i
 4668     1, 1 |                 coś niecoś; zaraz ją będą miłowały, każą spać w łóżku, pod
 4669     2, 15|                   w głos powiadał o swoim miłowaniu, a Antek kryć się z tym
 4670     2, 19|          cierniach przewlókł. Tyś jej był milszy, wiem o tym dobrze, nie
 4671     4, 43|                 żaden nie widział się jej milszym nad drugiego, juści kromie
 4672     4, 45|          ogarniający wszystek świat duszą miłującą, ale skoro zadzwoniła sygnaturka,
 4673     4, 48|                   medytował i kajał się z mimowolnych przewin i pokuszeń.~Zaś
 4674     3, 28|                 ruchającymi się cieniami; minęła karczmę i wzięła się na
 4675     3, 31|               kapoty odziane, ale sielnie miniaste; wąsiska im sterczały kiej
 4676     4, 39|             uszach brzęczało, wykrzykiwał ministranturę, a latał ślepiami za jaskółkami,
 4677     4, 40|             nieskory, ale w tych dziwnych minutach gotów był paść na ziem,
 4678     2, 17|              wytrzyma dłużej... ino na tę minutkę, na to jedno słowo, by mu
 4679     1, 12|                 wioną, gdzie kwietne pola miodną słodkością szumią, gdzie
 4680     3, 29|                przejęte ciepłą wilgocią i miodnym zapachem topolowych pąków.~
 4681     2, 13|                drujkość czuła ano w sercu miodową, a ten gorzki piołun! Mój
 4682     2, 23|                  już cały bróg i z szumem miotając się, sycząc, bił w górę
 4683     3, 31|             Prostował się hardo i groźny, miotający oczyma, zachrypiał:~- A
 4684     1, 10|                piersi i wodzili po izbie, miotali, bili sobą o łóżka, o skrzynie,
 4685     3, 35|                 żal, tkliwość i gniew nim miotały - jeno przepędź tę pokrakę
 4686     2, 23|                olśniewających niby dzikie mioty piorunów, oniemień śmiertelnych,
 4687     1, 9 |                  ino wsparł głowiną o oną misę cynową, żeby nie paść, a
 4688     3, 28|                  rychtować na talerzach i miseczkach z ciężkim westchnieniem
 4689     1, 7 |                zjadł z jedną albo z dwoma miseczkami kaszy... a juchy tak żrą
 4690     3, 28|                  ale nie ma rady; to ci z miseczkom wójtom, łajdus on, ale z
 4691     4, 37|          miłosierdziu.~- "Secundum magnam misericordiam Tuam..."~Ciężkie, łacińskie
 4692     1, 7 |                 parsknęła śmiechem, tylko Misia Grzegorzowa nachyliła się
 4693     3, 26|                 koziki sielne, prawdziwie misiarskie nalazły się la chłopaków,
 4694     1, 7 |                 się, flisie, póki jest na misie... Spóźniliście się, ale
 4695     2, 22|                  graj, piszczało! tańcuj, misiu, tańcuj! - zakrzyczał kropiąc
 4696     1, 8 |               ustąpi, jakże? Nowa gęba do miski- rzekł któryś.~- Głupiś,
 4697     2, 23|               świetlistej smudze cichych, mistycznych powiadań, że jeszcze pełni
 4698     1, 11|                   trudy, za harowanie, za mitręgi !~Tak sobie poredzali jedni,
 4699     3, 33|                  skrzyczał więc Nastkę za mitrężenie i zajrzał do Tereski. Właśnie
 4700     4, 42|                 polu, bele jeno czasu nie mitrężyć, aż go Mateusz hamował w
 4701     2, 16|             uwidzi?~Mniej to biedy, mniej mizeracji, mniej tego dusznego skrzybotu?...
 4702     3, 33|                  na zbójów, jest! Cichoj, mizeraku! dobrze ci on zapłaci! Na
 4703     4, 39|                   i rozgniatały kiej tego mizernego robaka; waliła się, kiej
 4704     3, 35|             płynęły wolno po wychudzonej, mizernej twarzy. Juści, mało to przeszła
 4705     2, 20|       ostrożnościach i pilnowaniach stary mizerniał i tak chudł, że pas do pół
 4706     2, 20|                   i rozdygocze z bolenia. Mizerniała też w oczach, sypiać nie
 4707     4, 37|                    I nie przemożesz doli, mizeroto, nie przezwyciężysz śmierci,
 4708     2, 24|                  ziemi, topniał i grząską młaką pokrywał wszystko, w chałupach
 4709     4, 42|                jałowców, zaś po dołkach i młakach sitowia i trzciny burzyły
 4710     4, 48|                   a tam w gąszczach wciąż mlaskały drażniąco całunki, prześmiechy
 4711     2, 13|                 nawoływań nierozeznanych, mlaskań okropnych, przeszywających
 4712     3, 32|                  z przechodzącymi.~- Taki mleczak, dzieciuch prawie, a niech
 4713     3, 29|                 moja żywicielka jedyna!~- Mleczna będzie, grzbiet jak belka,
 4714     3, 33|                 mnie się łoni ulęgła... z mlecznego gatunku. Może mi Pan Jezus
 4715     3, 33|                   rozeznał, czyje pięście młócą kieby cepami, czyje głowy
 4716     4, 49|            stodołach biły cepy, spiesznie młócące na chleb. A na przestronnych,
 4717     1, 10|                     bronił cicho... Stach młóci u organisty, to i tam poje
 4718     2, 20|                    skoro jeno wyzdrowiał, młócił z Pietrkiem i w stodole
 4719     2, 19|             którzy wyrabiali u gospodarzy młocką, którzy na tartaku siekierą,
 4720     2, 17|             gdzież to twój?~- Zepsuła się młockarnia we Woli, to go pozwali,
 4721     2, 13|              siedzi, roboty nie szuka, do młócki, choć proszą, nie idzie,
 4722     1, 6 |                  wsi, tylko gdzieniegdzie młócono po stodołach, ale z rzadka,
 4723     1, 2 |             oczami i wyszedł.~- Jak stary młódkę bierze, diabeł się cieszy,
 4724     1, 6 |                  też uciechy nijakiej dla młódki...~- A bo to do uciechy
 4725     1, 11|                Szedł ostro i aż dziw, tak młodo wyglądał; wystrzyżony, do
 4726     1, 5 |                   taka była urodna i taka młodość i zdrowie biło od niej.~-
 4727     1, 11|                bujnej, mocnej, zuchowatej młodości i wraz pełne figlów uciesznych,
 4728     2, 19|               grało w niej takim weselem, młodością, uciechą, że już nic nie
 4729     1, 4 |                   kowal z Antkiem i kilku młodszych gospodarzy.~Lampa wisiała
 4730     2, 16|              roznosił opłatki do spółki z młodszym bratem.~Dojrzała ich Jagna
 4731     1, 6 |                  dziewusze na imię...~- Z młodszymi hula, a o mnie całkiem zabaczyła!...~-
 4732     3, 35|                  każdy by zrobił to samo. Młodyś, ale ja dobrze baczę, co
 4733     1, 11|              uważniejszy jest na to niźli młodziak... a kto wie, może ci z
 4734     2, 20|                   A starego łacniej niźli młodziaka, bo łakomszy i trudno mu
 4735     2, 22|                 Kłębiaki, a czterech było młodziaków, wyrosłych jak sosny i już
 4736     3, 26|             agrestowe obwiane były jasną, młodziuchną zielenią.~A choć to i najprawdziwsza
 4737     1, 10|              iskier rozpryskiwał się spod młota i z sykiem topił się w błotnistej
 4738     2, 15|                 zaś, że dobrze znał się z młynarczykiem, bo niejedną flachę wypili
 4739     4, 45|                   na jakiego pisarka, ale młynarzom zachciało się zrobić z niego
 4740     1, 11|                swatami, kowalowie, Józia, młynarzowie, organiścina i co przedniejsi.~
 4741     3, 31|               Profit będzie pewny, ile że młynarzowy byk już do niczego. Ucieszy
 4742     2, 22|                 miał, chałupę kiej dwór i młynek nad strugą.. Pan Jezus mu
 4743     2, 15|                  na mrozie, przysiadł pod młynicą, gryzł chleb i wodził oczami
 4744     2, 15|                pyłów mącznych przysłaniał młynice, lampki wiszące u sufitu
 4745     3, 29|           naprędce wczoraj przywędzona, w mniejszym zaś saganie kiełbasy parkotały,
 4746     3, 31|          najlichszej trawce widomym.~To i mnogi ów naród obzierał się długo
 4747     4, 44|                  rozumiemy! - zerwały się mnogie głosy.~Strażnicy jęli się
 4748     3, 32|                   jeszcze nutę wyciągali, mnogim zaś zrobiło się pilno zgwarzać
 4749     3, 29|                   dniem każdym więcej się mnożyło bied, potrzeb, skamłań i
 4750     3, 31|                 po inszych wsiach również mnożyły się kradzieże. Bez to na
 4751     3, 26|         zmartwychwstaje w nieśmiertelnych mocach i klęczący ze szczęścia
 4752     2, 21|                    a tak śmigłą, prostą i mocarną, że widziały się kiej te
 4753     4, 40|                  taki się widział urodny, mocarny, pański, jakby zgoła kto
 4754     2, 22|                tym życiu jasnym, wielkim, mocarnym, bujnym a świętym, i cudownościami
 4755     2, 19|                   a często i największego mocarza wodzi kieby to cielę na
 4756     2, 22|                 ludzie kiej drzewa, gdzie mocarze, co górami rzucają, gdzie
 4757     1, 11|                 weselnej gędźby i bujnej, mocnej, zuchowatej młodości i wraz
 4758     1, 10|             chłopakowi dymać miechem, gdy mocniejszego ognia było potrzeba, a ukradkiem
 4759     3, 34|           Posadzilim go na wójtostwie, to mocnim i zesadzić! To, co dzisiaj
 4760     1, 5 |                 kowal, że to już po dwóch mocnych, nabrał rezonu i rzekł cicho:~-
 4761     3, 33|               baty i do ziemi przyginały. Mocowała się, bych nie poznali po
 4762     3, 34|                  A Boryna ze śmiercią się mocuje, wody mu nie ma kto podać,
 4763     3, 30|               śmierci radzi go w gorzałce moczą! - prześmiewała po swojemu.~-
 4764     3, 29|                 też kajś niekaj buchały z moczarów ku niebu połyskliwemu, ku
 4765     3, 36|                  od muzyki świerszczów, a moczary zagrały żabimi rechotami,
 4766     4, 47|             rychtowano na gwałt drabiny i moczono we stawie wozy co barzej
 4767     4, 38|                    Kobiety obsiadały staw moczyć nogi, wzuwać trzewiki a
 4768     4, 37|                   nieustający głos Jagaty modlącej się przy umarłym.~Dopiero
 4769     1, 5 |                  już ja i tak się cięgiem modlę i Boga proszę, za żywych
 4770     1, 12|                  Tam zaś, gdzie ino ciche modlenie płynie i dymy pachnące wleką
 4771     2, 16|                  już naród skruszał nieco modleniem się, huknęły znowu organy
 4772     3, 32|                   że ludzie, pracujący na modlickich polach, a nawet i na dalszych,
 4773     4, 45|             będzie wychodzić z kosą.~- Na Modlickiem kładą już żyto aż miło.~-
 4774     4, 44|                skręcił na boczną drogę ku modlickiemu dworowi.~Patrzyli za nim
 4775     3, 30|             dwórka, co za pokojową była w modlickim dworze, jak to poniektóre
 4776     4, 43|                 zebrała się cała wieś. ~A modlili się tak gorąco i ze wszystkiego
 4777     3, 30|                  stojących z boku ołtarza modliły się na książkach dziedziczki
 4778     2, 24|             przejmujący chłód i głębokie, modlitewne milczenie, msza cicha już
 4779     1, 3 |                   ręce rozłożą i westchną modlitewnie, a padną wnetki w proch
 4780     2, 23|                  prześwięty kwiat wiary i modlitewnych uniesień, że padali na samo
 4781     4, 37|                 Jagata przerywając głośne modły.~- Pilnujcie lepiej pacierza.
 4782     4, 38|               pachnącymi oczami, kwitnęły modraki, miejscami, kaj ździebko
 4783     4, 45|                  ściana żyta przepleciona modrakiem, wyczką i pachnącym powojem,
 4784     4, 40|           widziały się jakoby potopione w modrawej i wrzącej wodzie.~Głęboka
 4785     2, 13|          przedarło na środku i zajaśniało modrawo niby lustro studzienne,
 4786     2, 14|                  na ziemię sypał się mrok modrawy, suchy i dziwnie przejrzysty,
 4787     3, 27|           wydawało, jakoby płynęły wskroś modrej topieli nieba odbitego,
 4788     3, 26|                  dole nad ogromnym stawem modrzącym się kiej lustro spod białawej
 4789     3, 31|                 ziemie gasły, a dale jęły modrzeć, kiej pokończywszy co najpilniejsze
 4790     4, 45|                stojący w wyniosłym zagaju modrzewi, powywierane okna czerniały
 4791     2, 14|              znowu wyjrzały z ciemności i modrzyły się w księżycowej poświacie...~
 4792     1, 1 |                  cmentarza i szedł między mogiłami ku kaplicy, co stała wpośród
 4793     4, 37|                 pochowku.~I kiej oklepali mogiłę, a nad nią wkopali czarny
 4794     4, 37|               niebiosom, zaś znad świeżej mogiły te wszystkie płacze, te
 4795     3, 34|           sprzedać z inwentarza!~- Juści, mogłabym przedać maciorę... krowę
 4796     1, 3 |                   grabienia ściółki, a ty mógłbyś kołki pozabijać do ogacenia.~-
 4797     3, 28|           zaśmiała się Jagustynka. ~- Nie mogliście to po swojej stronie szlachtować!
 4798     1, 3 |                 sobie całą tę sprawę. Nie mógt zrozumieć, po co i dlaczego
 4799     3, 31|                 się wszystko cierpliwie i mokło, nasłuchując rzęsistego
 4800     1, 6 |             domami, wystawione na deszcz, mokły ogromne beczki.~Spieszono
 4801     3, 28|                 tłusty, obwisły brzuch, a moknąc galanto, bo deszcz mżył
 4802     1, 3 |                się ognie, przesuszano len mokrawy jeszcze.~Miądlice ostro
 4803     3, 31|                 stanął cały, w skrzeniach mokrawych i w chłodnym a rzeźwym poranku.
 4804     1, 5 |                     dodał spędziwszy go z mokrego piasku, w którym do pół
 4805     2, 15|              wielgachne albo co cieńsze i mokrzejsze chronili przed mrozem pod
 4806     2, 24|              bezustannie, a nawet jeszcze mokrzejszy, bo nim tknął ziemi, topniał
 4807     4, 44|             roztrzepotaną białą chmurą.~- Mołczat! - zakrzyknął naraz jeden
 4808     4, 41|                  odrzekła twardo. Ale tak molestował, tak skamlał, że skruszało
 4809     2, 20|                  jak ten pies? Nie ja was molestowałam, byście ją wzieni, nie ja
 4810     4, 49|              przyparły kajś do płota, tak molestowały, że zaczęła im rozpowiadać
 4811     3, 35|             węgieł.~Nie pomogły prośby ni molestowania, z miejsca się nie ruszył
 4812     2, 24|          chwytając się za głowę, bo w tym momencie jakby przejrzał i zrozumiał
 4813     1, 3 |                  słomy i ruszył prosto do Mordki, tam gdzie błyszczały trzy
 4814     3, 31|                 skoczył i krzyczał:~- Ty, mordo sobacza, czemu to nie pilnujesz,
 4815     2, 25|                   wszystkie, kiej na tego mordownika i najgorszego! Innego ci
 4816     4, 37|                 dziękować, co się już nie morduje - wyrzekł.~- Juści, a sami
 4817     3, 34|               siostrą albo kobietą, to by mordy stulili!~- Zawrzyj i ty
 4818     3, 34|                paśniki mógłby dać choć po mordze łąki.~- I nieco budulcu
 4819     3, 35|                  na drodze i matkę skusił morgami, a teraz musi cierzpieć...
 4820     1, 11|                    ni Winciorków, ni tych morgowych biedot nie było, ni tego
 4821     3, 30|                   dzieci nie ostanie i po morgu, juści...~- To we świat
 4822     4, 49|                 Lipce wytykają palcami!~- Morowe powietrze nie gorsze niźli
 4823     2, 16|                  i z krajów dalekich, zza mórz nieprzejrzanych, zza gór
 4824     4, 41|             rzucajac po oczach chwiejny i morzący śpikiem cień. Już się był
 4825     4, 41|                   niedziele byłbyś już za morzami, niech Jankiel powie...~-
 4826     3, 31|                  pola nieobjęte, co jakby morzem ziem wieś całą okrążały,
 4827     3, 26|                  gasły kiej oczy śpiączką morzone.~Na wschodzie zaś, jako
 4828     3, 26|                 po drodze i oczy już śpik morzy.~- A śpijcie, gdzie wama
 4829     4, 38|                 się skarżył, że go głodem morzysz i o świnie więcej dbasz
 4830     2, 25|                przed chałupami deski albo mościć przejścia słomą.~Noce zaś
 4831     1, 3 |                 tam gdzie błyszczały trzy mosiężne talerze, aby się nieco przyogolić -
 4832     3, 34|               Jedna łojówka kopciła się w mosiężnym świeczniku, wiszącym u pułapu.
 4833     1, 3 |              portkach i takimże lejbiku z mosiężnymi guzikami, z czerwoną, spoconą
 4834     1, 1 |                 dyszał.~- Co tam słychać, Moszku?~- Co słychać?... Komu dobrze,
 4835     3, 36|                   go znów gdzieś naprzód; motał się w one złudy jak to wrzeciono
 4836     2, 22|                znowu powiadali, przędli a motali dalej one gadki nieskończone,
 4837     2, 13|                 dławiącym uczuciem nędzy, motało się między nimi. Nie spoglądali
 4838     1, 4 |                 mgły szarą, nikłą przędzą motały się nad wsią i przesłoną
 4839     2, 18|            rozgrzała ręce i wzięła się do motania nici z wrzecion na motowidło,
 4840     1, 9 |                 słoniny albo kiełbasy, to motek przędzy lub tę przygarść
 4841     4, 37|              myszkował w komorze pomiędzy motkami przędzy i w rupieciach,
 4842     1, 2 |               białe sukmany, to całe pęki motków szarej przędzy i zwinięte
 4843     4, 48|                 się ociężale i wsparta na motyczce, powłócząc smutnymi oczami
 4844     1, 1 |                ino słychać było dziabanie motyczek o twardą ziemię, a czasem
 4845     1, 1 |                 zaszło.~Pozbierali prędko motyczki, koszyki, to dwojaki od
 4846     4, 45|                  i dalejże wybierać się z motyką na słońce... A powiedziano:
 4847     3, 29|              wpodle bruzdą pełną błota.~- Mówiliście to z nim?... - wykrzyknęła
 4848     3, 35|              ryknął wyciągając pięście. - Mówiliśmy do was po ludzku, poczciwie,
 4849     3, 27|        dziedzicowym bracie, głupim Jacku, mówimy - objaśniała któraś.~Nie
 4850     1, 9 |             odpowiadał mu głośny pacierz, mówiony przez wszystkich za te zmarłe
 4851     2, 15|                   ona ino ozorem zamiata. Mówisz kiej do człowieka, a ta
 4852     4, 40|                    Kiej lepiej wiecie, to mówmy o czym drugim... - zły był
 4853     4, 46|                   kajś pod borem.~- A nie mówże przed nikim o tym, coś słyszała! -
 4854     2, 20|              zgrozy samego przypuszczenia możliwości onej. Nic nie wiedział,
 4855     3, 34|                strasznie rozradowali taką możliwością, a Grzela jeszcze powiadał,
 4856     3, 26|                 ona nigdy naprzód, między możne i władne, nie wyrzekała
 4857     4, 46|                Juści, chciałby się to kto mozolić na darmo!~Zadumali się głęboko
 4858     3, 31|                   potem dzieciska z głodu mrą.~- Dyć nie wszystkie: a
 4859     2, 18|                 omdlałym, sinawym tumanie mroczenia.~A wieś jakby przecknęła
 4860     3, 27|                zaglądało rozczerwieniając mrocznawą izbę, ptaki radośnie ćwierkały
 4861     3, 33|                   wschodem i z boku przez mrocznawe sady bodło czerwonymi płomieniami,
 4862     3, 33|                sierpem przez te straszne, mroczne wysokości. Białe i niskie
 4863     4, 38|           zmierzch stawał się na świecie, mroczniały pola, dale stapiały się
 4864     2, 18|             bielmem, oślepłe zgoła i sine mrocznością, że nic nie rozeznał ni
 4865     4, 43|               zdało, że mnie jeszcze śpik mroczy, ale nie, żywa krowa stoi,
 4866     1, 7 |                   zawołała, że to się już mroczyło na dobre i żeby mu się wyrwać.~-
 4867     2, 18|                 progiem nieprzeniknionymi mrokami, cisza gnietła świat, tyla
 4868     2, 15|                 uciesznych - jakoby w tym mrówczym albo pszczelnym rojowisku -
 4869     3, 32|           procesja zdała się jeno ciągiem mrówek wśród zbóż, a głosy ludzkie
 4870     1, 2 |                 pereł.~Wieś zaczynała się mrowić i wrzeć ruchem; na drodze
 4871     4, 38|                 niby ptactwo łopotało nad mrowiem głów, chwiały się obrazy
 4872     2, 24|           roztlałych płomieniem stoczków, mrowił się naród i warkotał kiej
 4873     3, 30|                  topoli i brzózek. Ludzie mrowili się w cieniach wsi, że ino
 4874     3, 34|               zatoki zórz krwawych, kieby mrowiska porozrywane, i wzbierały
 4875     4, 40|                 roiły się we głowie kieby mrowisko, obłażąc ją całą gorącymi
 4876     2, 24|           zakotłowało we wsi jakoby w tym mrowisku, kiej w nim jaki niecnota
 4877     3, 33|                    uległa i pracowita jak mrówka, nawet rada, że wziął nad
 4878     2, 21|            doszukać dawnej Hanki. Dziwny, mrożący spokój bił od niej, a jakaś
 4879     4, 41|           chałupie kiej po pochowku, jaże mrozi od smutku, a pociechy znikąd
 4880     2, 19|           chałupie jak ten zły wiatr, aże mroziło od niej złością, a gdy do
 4881     2, 24|             powietrze przeciągało czyste, mroźne a tak rzeźwe, iż człek z
 4882     2, 16|               Chłód przejmujący i od tych mroźnych brzasków świetlisty wionął
 4883     4, 42|                  słuchał go we wszystkim, mrucząc jeno kiej niekiej:~- Loboga,
 4884     3, 27|              drzwi stajni, a posłyszawszy mruczenie i odsuwanie zawory wywarła
 4885     4, 40|                jeden drapie się po łbie i mruczy: - a ja wiem! drugi powieda:
 4886     1, 2 |            zwrócić rozmowę w inną stronę, mrugnął na żonę i powiedział:~-
 4887     1, 3 |               nieobycznie siedzieć jak te mruki, ale ino tyla tego było,
 4888     3, 36|              mogąc się dogadać z Jagusią, mrukliwą dzisiaj i niechętną, jął
 4889     2, 25|                krępe niby pnie, żylaste i mrukliwe.~A potem Kłębiaki i młódź
 4890     2, 25|                zaś postawał w opłotkach i mrużąc od blasków oczy spozierał
 4891     1, 5 |                 za pochowki, sama biedota mrze, a ledwie parę razy w rok
 4892     2, 24|             opatrzył, tom wzięła, z głodu mrzeć nie będę ni dzieciom nie
 4893     2, 21|                  wszystko, a ty pewnikiem mrzesz głodem z dziećmi.~- Wygnaliście
 4894     3, 29|                   przyjacielstwie żyją, a mścić się na Lipcach zapowiadał!...~-
 4895     4, 48|                   z ludźmi! Przecież... - Mścił się wielce rozdrażniony.
 4896     2, 20|                   złość do całego świata! Mściła się na drugich za własną
 4897     3, 29|              patrzy, jakby się na Lipcach mściły za las!... - powiedziała.~-
 4898     3, 32|                   cierpi, że często złe i mściwe oczy przyskakiwały do siebie
 4899     4, 45|                  aż się trzęsła z jakiejś mściwej radości.~- Ależ to zupełnie
 4900     4, 39|                  buchnęła jej do głowy, a mściwość sprężyła pazury, aż skoczyła
 4901     2, 21|             zawrzała gniewem tak dzikim i mściwym, jak ten bór, co się był
 4902     1, 7 |                 se Pan Jezus na odpust do Mstowa, a drogi nikaj nie było,
 4903     2, 21|                zimą żółkłe jagodziny albo muchar zaschnięty.~Hanka obłamywała
 4904     4, 45|               srożył się kopiąc ze złości muchary stojące mu na drodze.~Już
 4905     3, 26|              wbitych w ziemię, obwalanych mułem źdźbłach ozimin ślady wielkich
 4906     3, 34|           przysłaniały niebo, że dołem na murawach jeno niekajś gmerały się
 4907     3, 26|                  w cichościach i chłodach murów i uciekały chyżo na świat
 4908     3, 35|                ima się słomy, ale zeźre i murowańce, a chyta się i zboża choćby
 4909     3, 33|            wybralim nad sobą, to i uważać musim.~- Kto go wsadził, ten i
 4910     4, 43|                  nagrzany leciuśki powiew muskał pieściwie kieby te umiłowane
 4911     2, 15|            posłuchać grania organów, tych muzyckich głosów, tych brzmień rozdzwonionych,
 4912     1, 11|              piosneczki śpiewał, że mu po muzycku odkrzykali, i dalej hulał
 4913     1, 2 |              która paparuch a latawiec po muzykach i karczmach, a zawżdy chłopu
 4914     1, 11|                   przystrojoną warząchew. Muzykant, który szedł za nimi, przygrywał
 4915     2, 19|               trzęsła i dygotały beczki z muzykantami.~Z pięćdziesiąt par mieniło
 4916     1, 6 |                  jedną noc się zlecą... i my1 jej leniwie się snuła jak
 4917     1, 2 |                  z mlekiem; radził ktosik mydła z serwatką - insza znowu
 4918     1, 3 |                   w rok się myje, coby na mydło nie wydawać...~- Żydom w
 4919     2, 13|              bieli kiej osłable motyle, a mylnie, bo nie wiada skąd płynące,
 4920     4, 44|                Przytwierdzali mu tak samo myślące, zaś stary Płoszka po długim
 4921     4, 38|                  jeno żyjemy.~- Nie pleć, myślałby kto, że i prawda.~- A prawda,
 4922     3, 30|                 Żeby Kozioł nie siedział, myślałbym, co to jego sprawka... -
 4923     2, 21|           siedziała zatopiona w mrocznych myśleniach, a wciąż o jednym: o Antkowym
 4924     1, 8 |         Dominikowra mądra, a Jagna też po myślenie ma.~- Rzekliście! - zawołał
 4925     1, 3 |               kiej się urząd skończy...~- Myślicie...~- Oczy swoje mam i miarkuję
 4926     2, 20|                 zesychał z tych utajonych myślunków i turbacji, że mu ino oczy
 4927     2, 18|                   i z siekierą do lasu... Myśwa z Kubą jeździli cięgiem
 4928     4, 37|                  ojcowe szykować, a długo myszkował w komorze pomiędzy motkami
 4929     3, 32|               obłocone, które jeszcze nie myte ni czesane, a wszystkie
 4930     1, 5 |                   plusk wody i szczękanie mytych garnków.~- Kuba, ostaniesz
 4931     2, 13|              przejęte, a lodowym światłem mżące - dnie trupie, że ptactwo
 4932     2, 14|                  oderwać oczów od świateł mżących w oknach:~- A przecież to
 4933     2, 25|          ściemniał i drobny deszcz począł mżyć!... A z wieczora mokry śnieg
 4934     2, 14|         gdzieniegdzie z mrocznej bielizny mżyła światełko jakieś abo pies
 4935     1, 3 |                   ją i Jagnę wobec całego na-rodu.~Świadczył potem Szymek,
 4936     3, 28|                 nie męczyłby się naród co nabiedniejszy.~- A komuż się to we wsi
 4937     3, 26|         Wycierpieli się ludziska niemało, nabiedowali! - westchnęła przysłaniając
 4938     3, 35|              puszczę!... Dosyć my się już nabiedowały!...~- A żeby was, głąby
 4939     4, 49|            Napłakały się nad nią do woli, nabiedziły i rozeszły się do domu,
 4940     1, 3 |             konisków! com się nakłyźnił i nabiegał, że i teń pies polowy nie
 4941     4, 41|           niecierpliwiej.~Właśnie ostatni nabier ciasta wygniatała, gdy Pietrek
 4942     3, 36|               rozmachu.~- Wysoka i gęsta, nabierą se siana, no! - rzekł drugi
 4943     3, 32|              bruzdach było mokro, w trepy nabierało się wody, a szmaty na nic
 4944     3, 33|               cichło, a struny jakby tchu nabierały, wtedy nieprzeliczony żabi
 4945     1, 2 |                  rozległ się chlupot wody nabieranej, a w końcu wskroś ciemni
 4946     3, 27|                 było chlustanie wody przy nabieraniu ze stawu, wrótnie kajś niekajś
 4947     3, 26|                  zaraz... jeno mocy nieco nabierę... chorzałam i całkiem się
 4948     2, 21|                   niej rosła wraz z takim nabierem sił, aż ją rozpierało we
 4949     4, 49|                musiał.~Karczma była jakby nabita, że trudno już było palec
 4950     2, 22|                  a strzechę kieby z nieba nabitego gwiazdami, ludzie tam jakieś
 4951     3, 30|              ławek.~Kościół już był jakby nabity, ściżbiony naród kłębił
 4952     3, 30|                  kiej proboszcz wyszedł z nabożeństwem, i wraz też jęły się z gęstwy
 4953     1, 4 |                                      A po nabożeństwie naród wysypał się na smętarz
 4954     1, 7 |                   wymiarkować ciężko... A nabożny taki, że z pół dnia przeklęczy,
 4955     3, 31|                   gardło, i niemało znowu nabrali na bróg w karczmie i we
 4956     2, 22|                   parobcy.~Sporo ludu się nabrało, boć i wieczory były długie,
 4957     4, 37|                 ta świeciła jakaś chmurka nabrana złocistą światłością zachodu.~
 4958     4, 42|                rozgłośnie, kiej ten potok nabrany zwiesnową mocą.~Ale kiej
 4959     4, 40|                    łzy zalały resztę słów nabranych radością.~- A ja, Hanuś!
 4960     4, 40|                   ściszonym, a tęsknością nabranym głosem:~Kiedy ranne wstają
 4961     2, 22|                   jako to żelazo w ogniu, nabrzmieje czuciem i jasnością, że
 4962     3, 31|               pola, kuląc się w dośpiku i nabrzmiewając niby pąki; a naród z wolna
 4963     3, 32|           tłumione płacze kwiliły i krzyk nabrzmiewał w gardzielach, już ponosiło
 4964     4, 46|                 narobił mątu? Mało to was nabuntował? Jeszczek przez niego cała
 4965     3, 32|                choć lata mają, rozumu nie nabyły! - zakończyła Hanka cofając
 4966     4, 42|                   do roboty na co dopiero nabytych ziemiach; dojrzał Stacha
 4967     3, 35|                 chłopów, za brody targać, nabzdyczać a cosik z cicha mamrotać.~
 4968     3, 34|                pełną i schowaj, niech się nachla patrzeniem! Dobrze mają:
 4969     4, 39|                morgi, a to je weź sobie i nachlaj się nimi!~Rzekła wzgardliwie,
 4970     3, 29|               naradzały się w karczmie.~- Nachlały się gorzałki i dalejże chodzić
 4971     1, 6 |           wieprzak, żeby nie wiem jak był nachlany, to do nowego koryta ryj
 4972     2, 20|                 wieczorami na oprzęd, tam nachodziło się tyla dzieuch i parobków,
 4973     4, 37|                   tak się stało! Tyla się nachorzał, jakże, toć więcej niźli
 4974     3, 32|                   ogniska, a kowal obręcz naciągał na koło pod ścianą. Spostrzegłszy
 4975     4, 49|              Jagusię trzy razy na dzień i nacierać jej ciemię, a do tygodnia
 4976     2, 13|                   kostnieli!~Co się naród nacierpiał przez te dnie i noce, to
 4977     3, 32|          Wymizerowali się tylachna czasu, nacierzpieli...~- Taka im była krzywda,
 4978     1, 12|          odwieczerzy.~- Użyją se jeszcze, nacieszą się... Mój Jezu, myślałech,
 4979     4, 47|                  Niechże i Jasiek się nią nacieszy. Nie kochanie mi w głowie,
 4980     4, 37|                siostrą.~- Jeszcze się nim nacieszycie, jeszcze się wama da we
 4981     4, 41|                   się przy obróbce drzewa naciętego zimą, że kieby to nieustanne
 4982     4, 46|             przerwanej roboty i jął znowu nacinać sierp tak równiuśko i spokojnie
 4983     4, 45|                   jak kowal stalił kosy i nacinał ostrza sierpów; zajrzał
 4984     2, 24|                    to jeno spluwał, czapę naciskał i chyłkiem przebierał się
 4985     2, 22|                  czele, jako najśmielszą, nacisnęły Rocha pod kominem i nuż
 4986     3, 35|               będę, bo nasze prawo znam i naczalstwa się nie bojam, jeno wam,
 4987     4, 40|                   potrzebna, jeno na taką naczelnikową nie powinno się uchwalać
 4988     4, 45|                   im przykazali posłuchać naczelnikowego buta, to by go i słuchali.
 4989     2, 21|               wyzwała, a skleła, a kudłów naczesała, żeby całe życie pamiętała.~-
 4990     1, 6 |                   się sprzątaniem, myciem naczyń i obrządkiem. Tak już zawżdy
 4991     3, 27|                  do roboty. Józka zmywała naczynia, a Hanka słała łóżka.~-
 4992     3, 29|               przy gotowaniu, ale w końcu naczyniły ich przeszło pół kopy i
 4993     4, 44|                  Sam Najjaśniejszy Cysarz nadał ustawę i tam stoi kiej wół,
 4994     3, 30|                znać... nowa robota diabli nadali, że człowiek świąt nawet
 4995     1, 2 |                  Boć jaka się tam kobieta nadarzy, a zawżdy ż nią lepiej niźli
 4996     1, 4 |           Powiadali wczoraj na sądach, że nadawać będą nowe grunta.~- Jakie?~-
 4997     4, 49|                jakie korale, a ile to jej nadawał gotowych pieniędzy! Juści,
 4998     3, 32|                  a dobrodziej chrzcić nie nadąży...~- Stare, a bają trzy
 4999     4, 45|                  kulasy, że ledwie za nim nadążyli, nie bacząc już na wyboje
 5000     3, 27|            naprzeciw. Dominikowej chłopak nadbiegał i już z dala krzyczy:~-
 5001     1, 1 |                  Borynianka. ,~Jakoż i ta nadbiegała zziajana i już z daleka
 5002     3, 30|                  wołali strwożeni.~Ksiądz nadbiegł, kowal, sołtys, a w końcu
 5003     1, 2 |              białe, młode prosięta.~Hanka nadbiegła właśnie zziajana, przypadła
 5004     3, 33|              dokoła bezradnie, aż dopiero nadbiegłe chłopy rozerwali bijących.~
 5005     3, 32|              obsadzająca grochem piechotą nadbruździa" zaczęła w głos rozglądając
 5006     3, 35|          pręgowate, cienie się mrowiły po nadbrzeżnej gładzi, zaś pomiędzy nimi