Czesc, Rozdzial
1 Wst,1 | wiadomości historyczne, Europa była zamieszkiwana przez cztery
2 Wst,1 | Ale główną cechą narodową była ta bierność ich charakteru
3 Wst,2 | Wisłą i ich dopływami, była odwieczną ojczyzną plemion
4 Wst,2 | wskazówki, że nasza stara Lechia była od dawna rojowiskiem plemion
5 Wst,2 | ludy krwi bratniej, nie była tyle narażona, co one, na
6 Wst,3 | nazywały się już Rusią. Ale była to nazwa urzędowa, narzucona,
7 Wst,3 | graniczący z Lechią, żyzny Wołyń. Była to z dawnych czasów ziemia
8 Wst,3 | dziesiątego wieku. Mowa ich była jednym z dyalektów litewskich.
9 Wst,4 | Rodzoną siostrzycą Polski była ziemia nadodrzańska, zamieszkana
10 Wst,4 | Słowiańszczyźnie) nazwa Lachów była ogólną dla całej grupy plemion
11 Wst,5 | prawie Słowacya zakarpacka była już w ręku Bolesława.~Nawet
12 Wst,5 | Gdyby ta ostatnia kraina nie była zespolona w wieku X z Piastami,
13 Wst,5 | wnosić, że w tej stronie była to etnograficzna granica
14 Wst,5 | Włodzimierza na Lachach, była to późniejsza Ruś Czerwona.
15 Wst,6 | której Słowacya zakarpacka była prowincyą polską. Można
16 Wst,6 | zaludnienia lechickiego była niewątpliwie w wieku XI,
17 Wst,7 | piastowskim porządkiem rzeczy była przeważnie linia bagnistej
18 Wst,7 | tylko wynikiem tej epoki była utrata ziem zaodrzańskich
19 Wst,7 | prawdopodobnie niedługi, oderwana była od Mazowsza i Polski.~Najmłodszy
20 Wst,8 | politycznej jedności, Polska była jedynym w Słowiańszczyźnie
21 Wst,9 | należała.~Dla Zakonu ważną była Żmudź ze względu, że przegradzała
22 Wst,9 | między Dubissą a Wilnem była już tylko częścią wobec
23 Wst,9 | na męża królewny Jadwigi. Była to wielka dla Słowiańszczyzny
24 Wst,9 | najznaczniejszem zaś ze wszystkich była górzysta kraina Siedmiogrodzka.
25 Wst,10 | i Smoleńskiem, rządzona była dalej przez Zygmunta Kiejstutowicza,
26 Wst,10 | unia lubelska z roku 1569 była już tylko niejako kodyfikacyą
27 Wst,11 | Ryga przy ujściu Dźwiny była głównem miastem portowem
28 Wst,13 | jeszcze żadnym zmianom. Była to jednak niezawisłość kraju
29 Wst,13 | Bracławskiego utworzona była chwilowo gubernia Bracławska,
30 Wst,13(1)| Galicya ówczesna większą była od dzisiejszej o cały okręg
31 Wst,14 | którego wojewódzkiem miastem była od roku 1815 do 1817 Łomża,
32 II,1 | obejmowało krainę, która była kolebką narodu i państwa
33 II,1 | to jest opozycya jednego, była dozwolona i miała swoją
34 II,1 | względnie do przestrzeni, była w województwie Brzesko-kujawskiem,
35 II,2 | rad przebywał w Poznaniu. Była tu wówczas i mennica. Król
36 II,2 | granicy Śląska położona, była pierwej przez Henryka, księcia
37 II,2 | zastrzegł tylko, aby moneta była bita pod znakiem królewskim,
38 II,3 | wiosek 1869.~Herbem jego była Wieniawa, t. j. głowa żubra
39 II,3 | rozdziale o Lechii, zrobiona była wzmianka o greckim geografie
40 II,4 | kwadratowych 501/2 i podzielona była na dwa powiaty: większy
41 II,4 | Ostrzeszowski. Pierwej zwana ona była ziemią Rudzką, od grodu
42 II,4 | później w dobie podziałów była tu stolica książąt sieradzkich.
43 II,5 | podziałów ziemia Łęczycka była oddzielnem księstwem, w
44 II,5 | błędne. Miastem sejmikowem była Łęczyca, gdzie obierano
45 II,6 | tych ostatnich spowodowana była gęstością zaludnienia. Województwo
46 II,7 | odrębności politycznej, bo była zawsze złączona z inną dzielnicą,
47 II,7 | wykupowana przez Polskę, była przez dwa wieki głośną w
48 II,7 | powrócenia Pomorza do Polski, była prawie ciągle najeżdżana,
49 II,8 | Nowomiejskim. W Wielkopolsce była tylko ziemia Łęczycka, w
50 II,8 | kujawskim i dobrzyńskim, była nie dobroć gleby, bo ta
51 II,8 | którego rodową włością była wieś Gostomia Wielka i kilka
52 II,9 | panującej warszawskiej.~Była to zatem pierwsza z dzielnic
53 II,11 | ziemiami”, bo dosłownie była to ziemia pomiędzy wodami
54 II,11 | władz. To też, jak ziemia była mała, mogła nie dzielić
55 II,11 | województwie Mazowieckim uprawianą była bez pomocy kmieci, własną
56 II,11 | kwadratowych rozległa, podzielona była na 2 powiaty: Zakroczymski
57 II,11 | województwa Podlaskiego, nie była podzielona na powiaty. Starostwo
58 II,11 | środkowa i zachodnia pokryta była w okolicy Kamieńczyka, Ostrowa
59 II,14 | druga z bramą Cwetor, a była i mynnica, w której działa
60 II,14 | zamku, między wielu innemi, była izba, podobnie jak na Wawelu,
61 II,14 | Wieś Kościelec założona była przez Kościeleckiego roku
62 II,14 | groszy 9 i szelągów 11. Była to zatem najwięcej dochodu
63 II,16 | oblana. Wschodnią ścianą była Wisła, odgraniczająca od
64 II,16 | województwo Pomorskie, zamieszkana była już w czasach piastowskich
65 II,16 | Godanum, po niemiecku Danzig. Była to stara osada lechicka,
66 II,17 | mowie potocznej, która nie była językiem piśmiennym ani
67 II,17 | przestrzeni mil kwadratowych 1046. Była zatem tylko o 6 mil kwadratowych
68 II,18 | Karpatami, ziemia Spiska. Była to cząstka pozostawiona
69 II,18 | 13 miast oprócz włości) była podzielona. Z tych jeden,
70 II,18 | Ziemia Krakowska uważana była za jedną z najbogatszych
71 II,19 | po obu stronach Wisły, była granica przeważnie sucha,
72 II,19 | województwa Sandomierskiego była już opisana przy województwie
73 II,19 | tytułu „ziemi” niż Stężycka, była bowiem przeszło 3 razy większą
74 II,19 | kilku powiatów i otoczona była rzekami: Wisłą i w części
75 II,19 | powtarza Długosz podanie, że była założoną przez Wisława,
76 II,20 | Wola (o 4 mile od Lublina) była gniazdem domu Sobieskich,
77 II,20 | naprzeciwko Solca położona, była niegdyś dziedzictwem św.
78 II,21 | wątpliwości, że pierwotnie była ona bezludnym pasem lasów,
79 II,21 | ziemia bowiem wszelkich pogan była im obiecana). Litwa wreszcie,
80 II,21 | mogły, żeby jedna osoba nie była na dwa terminy narażona.
81 II,21 | najwięcej dóbr królewskich i była z trzech ziem podlaskich
82 II,21 | litewskiej. Przyczyna tego była prosta. Gdy bowiem wyludnione
83 II,22 | Rusi Czerwonej, która nie była pojęciem etnograficznem
84 II,22 | królową Jadwigę, rządzona była przez namiestników królewskich,
85 II,22 | ziemia Chełmska oddzielona była całkowicie od województwa
86 II,22 | województwa Ruskiego, uważana była za oddzielną ziemię. Dzieliła
87 II,22 | poślubiona roku 1103), była córką Świętopełka, ks. kijowskiego
88 II,22 | Hrubieszów, po łacinie Rubesovia. Była to wieś królewska Rubieszów,
89 II,24 | waregskich (powiada Bartoszewicz) była powodem, że nigdy stale
90 II,24 | Kijowskiem, a nawet Brzeskiem, była sucha.~Senatorów większych
91 II,24 | Ludność bowiem pierwotnie była bardzo nieliczna i bądź
92 II,24 | Powierzchowność Wołynia była wówczas jeszcze bardzo sielska. „
93 II,24 | nie jedyną wprawdzie, bo była druga w Hoszczy. Obydwie
94 II,25 | Januszpola granica Podola była sucha. Ścianę wschodnią
95 II,25 | podziałowym rzeka ta nazwana była Podhorcem, władze austryackie
96 II,26 | nad Dnieprem zamieszkana była przez plemię słowiańskie
97 II,26 | województwa Kijowskiego była zielona, o dwu rogach, i
98 II,27 | wiadomą granicą od Podola była rzeka Murachwa, a na południo-zachodzie
99 II,27 | przeto zadaniem tej komisyi była granica północna od województwa
100 II,29 | Piastowie panowali w Polsce, nie była krajem rolniczym, pod Jagiellonami
101 II,29 | dwie chorągwie. Na jednej była Pogoń, a na drugiej Kolumny.
102 II,29 | zaś hetmanów litewskich była błękitna i z jednej strony
103 II,30 | oczywiście ta sama, jaka była pomiędzy dzielnicami Kiejstuta
104 II,30 | a południowym o Niemen, była Wilia, najznaczniejszy z
105 II,30 | powiecie Lidzkim przyjęta była niekiedy za granicę ludu
106 II,30 | powiatu Wiłkomierskiego była czerwona, na niej z jednej
107 II,31 | Herbem województwa Trockiego była Pogoń litewska w czerwonem
108 II,32 | Połonga, po litewsku Pałanga, była portem niegdyś sławnym na
109 II,34 | punkcie. Herbem województwa była Pogoń litewska w białem
110 II,35 | Od owych czasów rządzona była przez namiestników, którzy
111 II,35 | zwykłym pobytem ordynatów. Była tu galerya obrazów, słynny
112 II,36 | w tamtem północna część była nieco większą, w Witebskiem
113 II,36 | barwy. Na chorągwi miejskiej była także św. Weronika. Zasługiwali
114 II,37 | Herbem województwa Brzeskiego była Pogoń w polu czerwonem,
115 II,37 | środkowego punktu puszczy, którym była dzisiejsza wieś Białowieża.
116 II,38 | Druć. Herbem województwa była Pogoń litewska w polu czerwonem
117 II,39 | Wielkiego Księstwa Litewskiego, była Pogoń cielistej barwy w
118 II,40 | sejmików i obrad swoich była przymuszona szukać miejsca
119 II,41 | zarówno z Inflantami opanowana była od wieku XIII przez zakon
120 II,41 | stolicą w Mitawie, gdzie była rezydencya książąt kurlandzkich.
121 III,1 | otrzymał dlatego, że w Poznaniu była jego główna siedziba. Następca
122 III,1 | biskupstwo płockie w ziemi, która była siedliskiem buntu przeciw
123 III,1 | organizacya dyecezyalna była już dziełem Bolesława Krzywoustego,
124 III,1 | wezwanie, a praca jego nie była bezowocną, bo niemal w pół
125 III,1 | pomyślnie rozpoczęte. Chwila to była stanowcza do dalszego rozwinięcia
126 III,1 | parafialnym w obrębie dyecezyi była katedra biskupia. O istnieniu
127 III,1 | miastem książęcem na Kujawach była Kruświca nad Gopłem, rzecz
128 III,1 | wąskim pasem wyciągnięta była ku południowi aż po Wolborz,
129 III,1 | ziemię Sieluńską. W Płocku była sławna starożytnością kollegiata
130 III,1 | mazowieckich. (Druga kollegiata była potem w Pułtusku, założona
131 III,2 | szpitalnych (obowiązkiem ich była służba przy Grobie Zbawiciela
132 III,2 | wszechstronniejszą działalność, aniżeli była działalność poprzednich
133 III,2 | Ponieważ jednak i Skała nie była dosyć bezpiecznym miejscem
134 III,3 | biskupstw w różnych czasach była rozmaita, więc i starszeństwo
135 III,3 | kolej biskupów greckich była taka: 1. metropolita arcybiskup
136 III,3 | warmińskiemu. Dyecezya nie była wielka, zajmowała dwa województwa:
137 III,3 | koronnych. Dyecezya podolska była uboga i nieludna. Biskupi
138 III,3 | Dyecezya krakowska z początku była ogromna, bo naprzykład w
139 III,3 | deputatów. Obszerność dyecezyi była powodem, że wcześnie bardzo
140 III,3 | Jeszcze w roku 1555 katedra była postawiona z drzewa, dopiero
|