Czesc,  Rozdzial

 1 Wst,2 |             Słowiańszczyzny, jakby w jej sercu położona, nachylona
 2 Wst,4 |             nazwą Sobótki. Płynąca u jej podnóża rzeka zwała się
 3 Wst,5 |             w której może być mowa o jej granicach.~Żyjący w wieku
 4 Wst,5 |              ją wydaje zamąż i płaci jej ojcu. Plemię Słowian, które
 5 Wst,5 |        zachód od Odry (dopływ lewego jej brzegu), odgraniczała Polskę
 6 Wst,5 |        koniec tym walkom, lub rychłe jej wygnanie dało dopiero im
 7 Wst,5 |            ujścia Ossy, dalej Ossą i jej dopływem Lutrzyną, których
 8 Wst,7 |     węgierskiego Kolomana, wyznaczył jej w posagu ziemię Spiską,
 9 Wst,7 |     dźwignęły się miasta i kultura w jej dzielnicach, książęta bowiem,
10 Wst,8 |              dla niej obojętnem, kto jej zwierzchnikiem, byle jej
11 Wst,8 |             jej zwierzchnikiem, byle jej prawa prywatne i obyczaje
12 Wst,9 |            Dobrzyńską. Nie powróciło jej Polsce wielkie zwycięstwo
13 Wst,9 |         łotewskich, a najpotężniejsi jej władcy: Gedymin, Jagiełło
14 Wst,9 |         która, zostając w dzierżeniu jej siostry Maryi, teraz, gdy
15 Wst,10|       Rzeczypospolitej przetrwały do jej końca i rozbiorów w roku
16 Wst,11|             rozejm, który przyznawał jej Czernihów, Starodub, Lubecz,
17 Wst,11|    inflanckich, aż w końcu pretensye jej do Piltina i innych okolic
18 Wst,11|           Kurlandyi i Semigalii jako jej hołdownicze. Przez akt unii
19 Wst,12|           żądała, aby w tytule swoim jej hołdownik nie pisał się
20 Wst,12|             Polski, bo przywracający jej: Smoleńsk, Białe, Rosławl,
21 Wst,13|             stanowiło dla przyszłych jej losów ciężką klęskę polityczną.
22 Wst,13|              nazwaną Podgórze, aż do jej połączenia się z Dniestrem1).
23 Wst,13|            które acz tylko pośrednio jej położenia dotykały, zanotowane
24 Wst,13| Rzeczypospolitej, a pomimo znacznego jej uszczuplenia i ciężkich
25 Wst,13|             się widocznym rozwój sił jej militarnych i społecznych –
26 Wst,13|             granice trzech dworów na jej ziemiach. Kraj do Niemna,
27 Wst,13|              Słonimską. Następca zaś jej, cesarz Paweł I, wstąpiwszy
28 Wst,14|          tylżyckim odstąpił Rosyi za jej zgodę na utworzenie Księstwa
29 II,1  |         obecności obierających i już jej w trybunale nie ponawiali,
30 II,2  |             polscy prawo to łaskawie jej pozostawili. Jagiełło, potwierdzając
31 II,4  |          spłacić 500 grzywien srebra jej posagu, zapewnionych na
32 II,4  |        obierała 2 posłów. W każdym z jej powiatów byli urzędnicy
33 II,4  |            ruszeniem tej ziemi. Herb jej przedstawia baranka z chorągiewką
34 II,7  |              Dobrzyńskiej, ale tylko jej cząstkę, przestrzeni mniej
35 II,7  |    Dobrzyńską, lubo w szczuplejszych jej granicach, wraz z grodem
36 II,7  |       drugiej chciwy Zakon, który do jej zawładnięcia wdzierał się
37 II,7  |        zagrodowej 410, a zaludnienie jej w stosunku do przestrzeni
38 II,7  |           odrębnie się rządzić. Herb jej wyobraża głowę sędziwego
39 II,8  |             ich w ziemi Czerskiej, w jej połowie wschodniej na prawym
40 II,9  |              Władysław później dodał jej Gostyńską (trzy miasta:
41 II,11 |          Powracała do Polski szeroka jej dzielnica, niegdyś za Mieczysławów
42 II,11 |              Śliną i wzdłuż Śliny do jej źródeł, a potem z rzeczką
43 II,11 |    Mazowieckiego, które przekraczało jej brzeg prawy i koło Ryczywołu
44 II,12 |          bicia własnej monety i biły jej dużo. Miasta powyższe dostarczały
45 II,13 |      chrześcijańską i bezpieczeństwo jej mieszkańców. Za Ossą i Lutrzyną,
46 II,13 |          lutego 1625 roku, ale ciało jej tymczasowo z powodu wojen
47 II,15 |      pierwszy Warmińską i za granicę jej naznaczył jezioro Drużno,
48 II,16 |       Świętopełk, rozprzestrzeniwszy jej granice poza rzekę Lebę,
49 II,16 |        brzegu Wisły o milę od ujścia jej do morza, przerznięte rzeczkami
50 II,17 |              Wielkopolski, a młodsza jej siostrzyca Małopolski1).
51 II,18 |       Brzezinki Uświca, a dalej lewy jej dopływ. Od Brzostka do okolicy
52 II,18 |               1108), który wyznaczył jej w posagu ziemię Spiską,
53 II,18 |            podziale między synów dał jej Bolesław Krzywousty pierwszeństwo
54 II,21 |      towarzyszyły w wiekach średnich jej osiadaniu. Północną połowę
55 II,21 |              to jest wogóle nie było jej prawie przy granicach Rusi
56 II,21 |      Łomżyńskiej i Wiskiej. Wrodzona jej żądza do posiadania ziemi, (
57 II,22 |          została tak nazwaną, iż lud jej jest kompleksyi krwistej,
58 II,22 |              Jana III roku 1676 herb jej nadała: trzech lewków na
59 II,22 |            Ratno i Datyn. Południową jej granicę stanowiło województwo
60 II,22 |              początek na południowym jej krańcu przy granicy województwa
61 II,24 |             a z drugiej połowy część jej trzecią najmniejszy Włodzimierski,
62 II,25 |             uorganizowanych, więc po jej grody sięgali aż Lachowie
63 II,25 |              w r. 1672, pozostawał w jej ręku przez lat 27. Gdy napróżno
64 II,25 |              i przezwane na pamiątkę jej księstwa włoskiego Barem
65 II,26 |      ukraińskie nad dolną Prypecią i jej dopływami: Uszą i Słowieczną,
66 II,26 |         ukrainną. Nieprzerwane pasmo jej nieszczęść, rozlewu krwi
67 II,28 |             i osadził w ważniejszych jej grodach swoich synów: Dymitra
68 II,31 |          słowiańskich a po zburzeniu jej przez Tatarów, około roku
69 II,32 |          Żmudzi, zastrzegł ważne dla jej mieszkańców na wzór polskich
70 II,34 |            przedstawiał się z lewego jej brzegu, jak prawdziwe jakie
71 II,35 |         rzeki Ptyczy, bądź w pobliżu jej brzegów. Od południa na
72 II,37 |      wododziale europejskim, bo wody jej ściekały z jednej strony
73 II,38 |            za Olgierda był udzielnem jej księstwem hołdowniczem,
74 II,39 |         Litwę, stała się w następnym jej lennością, a z początkiem
75 II,40 |              Dźwina, a tylko okolice jej ujścia do zatoki Rygskiej
76 II,40 |      południowi nad rzekami Dźwiną i jej dopływem Ewiksztą, jest
77 II,40 |              wyzutą z dóbr, nadanych jej przed rządami szwedzkimi,
78 II,40 |      deputacyę, prosząc o zachowanie jej praw, król szwedzki rozkazał
79 II,40 |             do tego miasta, zatem do jej województwa należała w przeszłości.~ ~
80 III,1 |      cywilizacya i wszystkie warunki jej postępu – powiada uczony
81 III,1 |             założyć dla Polski nową, jej własną metropolię, i przyjęto
82 III,1 |             nazywaniu tej dyecezyi i jej biskupów. Biskupstwo „włocławskie”
83 III,1 |        Rzymie przeprowadzić poddanie jej pod władzę duchowną Rygi.
84 III,2 |             ze sławą świętej. Zwłoki jej w rok potem przeniesiono
85 III,2 |        później pochowany został brat jej, Bolesław. Ponieważ jednak
86 III,2 |            Tu przebywała z nią razem jej siostra Jolanta, wdowa po
87 III,2 |          Klarysek, fundowanego przez jej małżonka, gdzie zgasła roku
88 III,4 |              niejakie starania około jej podźwignięcia widzimy w