1-500 | 501-1000 | 1001-1500 | 1501-1533
Czesc, Rozdzial
501 II,9 | Rawa, stołeczne województwa z zamkiem po książętach mazowieckich,
502 II,9 | Bolimów, Gostyń i Skierniewice z rezydencyą książąt prymasów
503 II,9 | czyli czwarcizna dochodu z królewszczyzn, na utrzymanie
504 II,9 | tury w Polsce. W lustracyi z roku 1559 zapisano ich sztuk
505 II,10 | to graniczyło na północy z Prusami książęcemi i krańcem
506 II,10 | Działdówka. Na wschód graniczyło z księstwem a później województwem
507 II,10 | Korony wcielonem), mianowicie z ziemią jego Ciechanowską.
508 II,10 | rzeczki: Orzyc i Lidynia, a z ziemią Wyszogrodzką od Blichowa
509 II,10 | Niedzborski i Mławski. Z tych trzy ostatnie, położone
510 II,10 | inne. Konstytucya sejmowa z roku 1726 pozwoliła ziemi
511 II,10 | czarny w polu czerwonem z literą P. na piersiach,
512 II,10 | prawym brzegu Wisły, jeden z najdawniejszych grodów lechickich
513 II,10 | płockim, „ta bowiem okolica z położenia swego zdawała
514 II,10 | pieczęci kościoła płockiego z roku 1238 wyobrażona jest
515 II,10 | romańska katedra płocka z dwiema wysokiemi wieżami
516 II,10 | przez lat 7 do wyjazdu swego z Polski, w początkach roku
517 II,10 | Wznoszący się na wyżynie, z wysokiemi wieżami Płock
518 II,10 | kościołowy,~Zdejm kołpak z głowy.~Za czasów tego poety
519 II,10 | Klonowicz:~Tam, jeśli też chcesz z pokojem swe żyto~Prowadzić,
520 II,10 | pochyłościach góry płockiej słynęły z dawnych czasów sady owocowe,
521 II,10 | roku 1655, zniszczyli wraz z winnicami.~ ~1) Karzeł –
522 II,10 | 1) Karzeł – sługa cłowy, z niemieckiego Kerl = chłop.~ ~
523 II,11 | roku 1495, i tym sposobem z końcem wieku XV był już
524 II,11 | płocko-rawskiego, ciągnący się z północy od granicy pruskiej
525 II,11 | warszawsko-łomżyńsko-czerska, ciągnąca się także z północo-wschodu od granicy
526 II,11 | roku brat jego, Janusz III, z ich zgonem przybyło Koronie
527 II,11 | Mazowieckie składało się z 10 ziem następujących: Czerskiej,
528 II,11 | każda grupa sąsiadujących z sobą wiosek i osad rolnych,
529 II,11 | ośm powiatów, a że trzy z nich były odcięte od reszty
530 II,11 | do połączenia się tejże z Narwią w okolicy Wizny,
531 II,11 | Śliny do jej źródeł, a potem z rzeczką Mieniem do Nurca,
532 II,11 | rzeczką Mieniem do Nurca, a z Nurcem do Bugu. Bug stanowił
533 II,11 | stanowił granicę Mazowsza z Podlasiem od ujścia Nurca
534 II,11 | stanowiła granicę Mazowsza z ziemią Łukowską mała rzeczka
535 II,11 | województwo Mazowieckie graniczyło z dzielnicą Płocką i Rawską,
536 II,11 | rycerstwa, odbywał się w każdej z 10 ziem, składających to
537 II,11 | ziemiach, w trzech miejscach z powodu wielkiej liczby szlachty.
538 II,11 | kmieci, 12.031. Widzimy z tego, że prawie połowa ogólnej
539 II,11 | nieograniczone swobody, ręką ludzi, z których każdy powtarzał
540 II,11 | województwa Mazowieckiego, z wyjątkiem Liwskiej, która
541 II,11 | województwo wysyłało corocznie z 10 ziem tylko 2 deputatów,
542 II,11 | asesorskich i marszałkowskich z kancelaryami. Przy tym pałacu
543 II,11 | Załuskiego Rzeczypospolitej wraz z gmachem przy ulicy Daniłowiczowskiej,
544 II,11 | rękopisów, swego czasu jedna z największych w świecie.
545 II,11 | milę od Warszawy Wilanów z rezydencyą i ogrodem, założonym
546 II,11 | warowna góra po grodzie z czasów piastowskich.~4)
547 II,11 | zgonie roku 1526 powróciła z resztą Mazowsza do Polski.
548 II,11 | Wyszogród słynął w XVI wieku z sukiennictwa, z sadów owocowych
549 II,11 | XVI wieku z sukiennictwa, z sadów owocowych i z uprawy
550 II,11 | sukiennictwa, z sadów owocowych i z uprawy winogradu na stokach
551 II,11 | Wisłą. Podług lustracyi z roku 1564, z winnicy zamkowej
552 II,11 | Podług lustracyi z roku 1564, z winnicy zamkowej natłaczają
553 II,11 | przedzielona, składała się z 4 powiatów: Łomżyńskiego (
554 II,11 | odgranicza ją od wschodu z ziemią Drohicką, czyli od
555 II,11 | żupan barwy słomianej, guzy z literami X. M., na pamiątkę
556 II,12 | tudzież Pomorze polskie z Gdańskiem, zagrabione Władysławowi
557 II,12 | mieszkańcach żądzę zrzucenia z siebie jarzma krzyżackiego.~
558 II,12 | Jaszczurkowego, podobno z powodu, że wyobrażenie tego
559 II,12 | Kiedy król, po wybuchu wojny z Zakonem, przyjechał z Torunia
560 II,12 | wojny z Zakonem, przyjechał z Torunia do Elbląga, gdzie –
561 II,12 | stanęła unia ziem „Pruskich” z Koroną. Senatorowie tych
562 II,12 | Senatorowie tych ziem, na równi z koronnymi, mieli zasiadać
563 II,12 | skończonej wojnie 13-letniej z Zakonem, roku 1466, pozostawił
564 II,12 | wschód od Prus, połączonych z Polską, powstały stąd nazwy:
565 II,12 | królewskich. Te ostatnie razem z Warmią przedstawiały rozległość
566 II,12 | Elblągskiego Malborskie razem z księstwem Warmińskiem i
567 II,12 | a trzeci raz w Gniewie. Z Generału, na którym prezydował
568 II,12 | Prus polskich) składał się z 15 senatorów czyli wielkoradców,
569 II,12 | wnioski po łacinie, gdyby z tego chcieli korzystać.
570 II,12 | Kazimierza Jagiellończyka, z późniejszemi zmianami obowiązywały
571 II,12 | Później, na mocy uchwały sejmu z roku 1764, ustanowiony Trybunał
572 II,12 | królewskich.~Prusy polskie słynęły z handlowych i bogatych miast,
573 II,13 | prawie bezludne puszcze, z których barbarzyńcy mogli
574 II,13 | śląski i Konrad I mazowiecki, z licznymi hufcami, na wspólną
575 II,13 | ludne ziemie lechickie i z łupieżą umykały do bezpiecznych
576 II,13 | upadł w pierwszych starciach z poganami, Konrad sprowadził,
577 II,13 | Zakonu. Po unii zaś Prus z Koroną, weszła w skład Polski,
578 II,13 | to graniczyło na północ z Pomezanią, należącą do Prus
579 II,13 | Prus książęcych, na zachód z ziemią tychże Krzyżaków,
580 II,13 | Sasinowskiej, na południe z ziemią Dobrzyńską i powiatami
581 II,13 | Chełmińskie składało się z dwóch ziem: Chełmińskiej
582 II,13 | podzielonych na siedm powiatów. Z tych pięć powiatów: Chełmiński,
583 II,13 | ta rządziła się wspólnie z Chełmińską, miała jednak
584 II,13 | chorążego i sędziego ziemskiego z asesorami, a odprawiała
585 II,13 | sądy grodzkie w Kowalewie z kadencyą co miesiąc. Niegrodowe
586 II,13 | posłów sejmowych (po dwóch z powiatu), na drugich zaś
587 II,13 | orzeł biały o jednej głowie z koroną na szyi, który miał
588 II,13 | szyi, który miał wystającą z prawego skrzydła rękę człowieka
589 II,13 | stało się najznakomitszem z miast pruskich, ale gdy
590 II,13 | rajców weszli w porozumienie z Krzyżakami, Kazimierz Jagiellończyk
591 II,13 | akademii, a porównywając z prawami, uniwersytetu Bonońskiego,
592 II,13 | roku wojny trzynastoletniej z Zakonem (1454 roku), król
593 II,13 | hołd od ziemi Chełmińskiej, z przysięgą na poddaństwo
594 II,13 | głośnym w dziejach pokojem z Krzyżakami, który przywrócił
595 II,13 | pierwszy skład towarów, z Polski i do Polski przychodzących,
596 II,13 | 1636 roku pochowane zostały z wielką okazałością w toruńskim
597 II,13 | Panny Maryi, sprowadzone z Brodnicy, zwłoki Anny, siostry
598 II,13 | mennicy miastu, które też, z małemi przerwami, wybijało
599 II,13 | nazwę Gródek na Graudenz, z której powstał Grudziądz.
600 II,13 | W Grudziądzu naprzemian z Malborgiem odprawiały się
601 II,13 | położone, sprowadzało wodę z Ossy za pomocą wodociągu
602 II,13 | siostrze swej Annie, która, z upodobaniem tu przemieszkując,
603 II,13 | chemią, słynęła przytem z pobożności, miłosiernych
604 II,13 | ale ciało jej tymczasowo z powodu wojen szwedzkich
605 II,13 | 1251 katedrę i kapitułę, z Chełmna przeniesioną. Lubawa,
606 II,13 | dobra biskupów chełmińskich z ich rezydencyą. Koło wsi
607 II,13 | Ossę, jako znak graniczny z ziemią Prusów. Krzyżacy,
608 II,13 | Łabiszyn, miasto założone z przywileju, danego przez
609 II,13 | jadąc do Gdańska, król z żoną i dziećmi i kilka dni
610 II,14 | Malborskie.~Najmniejsze z trzech województw w Prusiech
611 II,14 | oblane, od wschodu graniczące z księstwem Warmińskiem i
612 II,14 | książęcemi, od południa z częścią tychże Prus, która
613 II,14 | pruski, to jest po dwóch z powiatu, i dwóch deputatów
614 II,14 | dwóch deputatów na trybunał z całego województwa. Sądy
615 II,14 | sprawował sędzia ziemski z ławnikami.~Herb województwa
616 II,14 | wielkim kosztem zamek, jeden z najwarowniejszych wówczas
617 II,14 | tego oblężenia, wystrzelona z rozkazu króla kula działowa,
618 II,14 | której zasiadał Wielki Mistrz z Komturami, utkwiła w murze
619 II,14 | odtąd odbywał naprzemian z Grudziądzem sejm Prus polskich,
620 II,14 | i wysoki. W dolnym jedna z baszt zwała się Babą, druga
621 II,14 | baszt zwała się Babą, druga z bramą Cwetor, a była i mynnica,
622 II,14 | obejmujący tyle wspomnień z dziejów Zakonu i dziejów
623 II,14 | zamek, koło którego kupcy z Lubeki zabudowali miasto.
624 II,14 | lesie dostał się do niewoli, z której jednak zdołał się
625 II,14 | i Nogatu leżała, słynna z urodzajności, nizina, zwana
626 II,14 | nazwy pochodził zapewne z języka pierwotnych Prusów
627 II,14 | tamami Żuławy stały się jedną z najżyźniejszych w świecie
628 II,14 | ciągnącą się. Podług lustracyi z roku 1649 Wielka Żuława
629 II,14 | Roczny dochód królewski, z całej ekonomii malborskiej,
630 II,15 | kwadratowych przestrzeni, z wierzchołkiem, ku morzu
631 II,15 | senacie polskim alternatą z biskupem Łuckim miejsce
632 II,15 | trzech wieżach i pół krzyża (z lewem ramieniem), nad herbem
633 II,15 | Podług konstytucyi sejmowej z roku 1764 kapituła warmińska
634 II,15 | warmińskiej Marcin Kromer, jeden z najcelniejszych dziejopisów
635 II,15 | warmińskich wiadomo jest z dziejów piśmiennictwa krajowego
636 II,15 | warmińscy mianowani byli zwykle z biskupów chełmińskich. W
637 II,15 | rocznego, jaki to biskupstwo z dóbr swoich przynosiło,
638 II,15 | spolszczeniu Lechbarg lub Helcberg, z zamkiem nad rzeką Allą,
639 II,15 | obserwatoryum na jednej z wież katedry, tu robił genialne
640 II,15 | Passargą; 4) Bisztynek (z niemieckiego Bischofsstein
641 II,15 | na całą Warmię, kościół z cudownym obrazem Najświętszej
642 II,16 | Gdy traktatem Toruńskim z Zakonem Krzyżaków (roku
643 II,16 | powróciły do Polski, utworzono z nich trzy województwa: dwa
644 II,16 | Chełmińskie i Malborskie z Warmią), oraz trzecie większe,
645 II,16 | poprzednim, połączonym razem z Warmią. Rozległości tego
646 II,16 | graniczyło województwo Pomorskie z województwem Inowłocławskiem,
647 II,16 | Fordonia i Bydgoszczy), oraz z zanotecką częścią województwa
648 II,16 | zamki Lauenburg i Bytów z okolicznemi ziemiami. Gdy
649 II,16 | tutaj nie będziemy.~Ziemia, z której utworzone zostało
650 II,16 | dokumenta, doszłe do nas z czasów udzielnych książąt
651 II,16 | ziemie Sławińską i Słupską, z czego powstał późniejszy
652 II,16 | posłów, to jest po dwóch z każdego powiatu, którzy
653 II,16 | już po jego zgonie w bulli z roku 1118 potwierdził. Miasto
654 II,16 | morza Bałtyckiego i jedną z głównych twierdz w Polsce,
655 II,16 | posiadał 6 przedmieść, z których tak zwane Szotland
656 II,16 | giełda, zwana Artushof, z posągiem Augusta III, dwór
657 II,16 | ciągnięcia nadmiernych korzyści z handlu polskiego bywała
658 II,16 | najludniejsze w Polsce, a łącznie z Pragą czeską największe
659 II,16 | podpisywał, łzy potoczyły się z oczu królowi.~Do ważniejszych
660 II,16 | Pomorskiego należały: Pucko z zamkiem mocnym i portem
661 II,16 | Pelplin, nad rzeką Peplą z opactwem Cystersów, fundowanym
662 II,16 | długi, tworzy zatokę Pucką z części Gdańskiej. W zatoce
663 II,16 | zbudowane; jedna, Władysławów, z portem; druga, Kazimierzów,
664 II,17 | nazwach krain polskich, z których gęściej zaludniona
665 II,17 | Przemysław I, w dokumencie z roku 1242 tytułują się Duces
666 II,17 | Pogrobowiec, w przywilejach z lat 1258 do 1288 używali
667 II,17 | Piastowie wśród najludniejszej z ziem lechickich.~Łokietek,
668 II,17 | zakarpackiej starostwo Spiskie z 13 miastami. Małopolska
669 II,17 | prowincya ta składała się z 11 województw, 3 księstw
670 II,17 | Województwo Krakowskie z trzema księstwami: Oświecimskiem,
671 II,17 | 3) Kijowskie, 4) Ruskie z ziemiami Halicką i Chełmską,
672 II,17 | Podolskie, 7) Lubelskie z ziemią Łukowską, 8) Bełzkie,
673 II,18 | należy o tem wątpić, już z tych jedynie powodów, że
674 II,18 | od Śląska, najstarszemu z nich, Władysławowi, posiadało
675 II,18 | były następujące: na północ z województwem Sieradzkiem
676 II,18 | już województwa Krakowskie z Sandomierskiem w ten sposób,
677 II,18 | miejscach górna Nida, a z pobliża Działoszyc do Wisły
678 II,18 | Sandomierskie, rzeka Wisłoka, z wyjątkiem małej przestrzeni
679 II,18 | Węgier i grzbietu Karpat, z pod którego wypływała, stanowiła
680 II,18 | pozostawiona przy Polsce z szerokich zakarpackich zdobyczy
681 II,18 | swego najstarszego Stefana z Judytą, córką Bolesława
682 II,18 | włości) była podzielona. Z tych jeden, ciągnący się
683 II,18 | Sprawiedliwy podarował roku 1179 z ziemią okoliczną temuż,
684 II,18 | Zator (po łacinie Zatoria), z częścią ziemi krakowskiej,
685 II,18 | wszystkie trzy księstwa, które z dzielnicy krakowskiej odpadły
686 II,18 | pieniądzmi od ich potomków. Z tych zaś księstw dwa ostatnie,
687 II,18 | sejmowych, to jest po jednym z powiatu i dwóch deputatów
688 II,18 | trybunał. Konstytucye sejmowe z lat 1581 i 1616 orzekły,
689 II,18 | Siewierz i Sławków. Sejm z roku 1766 nakazał w starostwie
690 II,18 | czerwonego w błękitnem polu, z literą O na piersiach, a
691 II,18 | białego w błękitnem polu, z literą Z. Ziemia Sądecka
692 II,18 | błękitnem polu, z literą Z. Ziemia Sądecka w województwie
693 II,18 | Krakowska uważana była za jedną z najbogatszych w Polsce,
694 II,18 | Chełmińską i Pomorską, Wydżga z Czorsztyna, szlachcic ziemi
695 II,18 | postanowiwszy dla walki z pogaństwem przyjąć szatę
696 II,18 | wielce pożądanem dla ginących z głodu. Sam potem wstąpił
697 II,18 | krzyżackiego i sprowadził z sobą złota skarb wielki.~
698 II,18 | później Wawel, stanęła katedra z grobami królów polskich
699 II,18 | koronacyjne dawnych Piastów z wielkopolskiego Gniezna.
700 II,18 | odtąd wszystkie koronacye z wyjątkiem ostatniej Stanisława
701 II,18 | Krakowskiem jest Częstochowa z cudownym obrazem Bogarodzicy
702 II,18 | i kościół Franciszkanek z grobem świętej Kunegundy.
703 II,19 | pomiędzy czterech synów, z których Henryk otrzymał
704 II,19 | Łokietka stało się województwem z początku bardzo rozległem,
705 II,19 | następujące: na północ graniczyło z trzema województwami: Łęczyckiem,
706 II,19 | Rawskiem i Mazowieckiem. Z pierwszemi dwoma granicę
707 II,19 | Białobrzegów do Wyśmierzyc. Z województwem Mazowieckiem,
708 II,19 | Sandomierskie graniczyło już nie z Lubelskiem, ale z ziemią
709 II,19 | już nie z Lubelskiem, ale z ziemią Przemyską województwa
710 II,19 | województwa Ruskiego. Granica ta z ziemią Przemyską biegła
711 II,19 | województwa Sieradzkiego, którą z Koniecpola do Tomaszowa
712 II,19 | Radomski i Chęciński. Później z ksiąg poborowych widać,
713 II,19 | Sandomierskie składało się z 9 powiatów: Sandomierskiego,
714 II,19 | Pilzneńskiego i Tarnowskiego. Dwa z nich, Tarnowski i Szydłowski,
715 II,19 | W taryfie do podymnego z roku 1676 wymienionych jest
716 II,19 | w Radomiu sądy ziemskie z kilku powiatów i otoczona
717 II,19 | Opoczyńskiego i Chęcińskiego z elekcyą ziemstwa w Radomiu;
718 II,19 | ziemię czyli powiat Stężycki z wyborami do ziemstwa w Stężycy.
719 II,19 | siedmiu posłów (po jednym z każdego powiatu) i dwóch
720 II,19 | powiatu) i dwóch deputatów z całego województwa na trybunał
721 II,19 | ruszenia odbywał się corocznie z całego województwa w jednem
722 II,19 | jednem miejscu. Gdy atoli z powodu rozległości województwa
723 II,19 | prawo”, konstytucya sejmowa z roku 1631 postanowiła „okazowanie
724 II,19 | pasów w kierunku poziomym, z których trzy białe i trzy
725 II,19 | Województwo Sandomierskie z glebą w północnych powiatach
726 II,19 | rozlanej na zaniku, że „strugą z góry zamkowej ściekała”.
727 II,19 | starożytnego władcę Polski. Z czasów tak odległych nie
728 II,19 | prawdopodobnem, że, kiedy każde z plemion lechickich miało
729 II,19 | opasał ją murem obronnym. Z liczby tych zjazdów stał
730 II,19 | między innymi: Oleśniccy z Oleśnicy, Szydłowieccy z
731 II,19 | z Oleśnicy, Szydłowieccy z Szydłowca, Kazanowscy z
732 II,19 | z Szydłowca, Kazanowscy z Kazanowa, Tarnowscy z Tarnowa,
733 II,19 | Kazanowscy z Kazanowa, Tarnowscy z Tarnowa, Odrowążowie z Odrowąża,
734 II,19 | Tarnowscy z Tarnowa, Odrowążowie z Odrowąża, Końskich i Białaczowa,
735 II,19 | i Białaczowa, Ossolińscy z Ossolina i t. d. Dwaj bracia
736 II,19 | jego zastosowano liczby z rachuby czasu. Było więc
737 II,19 | zamek Firlejów, i t. d.~Z fundacyj klasztornych słynęły:
738 II,19 | Baltyckiego stóp blisko 2.000, z klasztorem Benedyktynów,
739 II,19 | przechowywanego tu szczątku drzewa z krzyża Chrystusa Pana. Inne
740 II,19 | Opatowie klasztor sprowadzonych z Palestyny Templaryuszów.
741 II,19 | Koprzywnicy, pamiętnej w dziejach z czasów pierwszego na Polskę
742 II,19 | Kadłubka, kronikarz polski z doby Piastów. Osadę Okszę,
743 II,19 | założył poeta Mikołaj Rej z Nagłowić. W Sycynie roku
744 II,19 | 1530 urodził się największy z wieszczów polskich doby
745 II,19 | Polskę wyroby gancarskie z Iłży, szable z żelaza hut
746 II,19 | gancarskie z Iłży, szable z żelaza hut sandomierskich
747 II,19 | stolarskie i snycerskie z Drzewicy i Kolbuszowej,
748 II,20 | Województwo Lubelskie z ziemią Łukowską.~Że przestrzeń
749 II,20 | poświadczają to polscy kronikarze z doby Piastów, którzy o Bugu
750 II,20 | Bugu jako granicy Polski z Rusią, z powodu wypraw Chrobrego,
751 II,20 | granicy Polski z Rusią, z powodu wypraw Chrobrego,
752 II,20 | dostała się Henrykowi wraz z księstwem Sandomierskiem,
753 II,20 | Wisłą i Sanem, utworzył z takowej województwo Lubelskie,
754 II,20 | Lubelskim był Dobiesław Kmita z Wiśnicza, Śrzeniawczyk,
755 II,20 | Lubelskie, jako jedna całość z ziemią Łukowską, graniczyło:
756 II,20 | północ i północo-wschód z województwem Podlaskiem,
757 II,20 | województwem Podlaskiem, na wschód z ziemią Chełmską i małemi
758 II,20 | i Bełzkiego, na południe z województem Ruskiem, na
759 II,20 | województem Ruskiem, na zachód z województwem Mazowieckiem
760 II,20 | przy którego połączeniu się z Wisłą, oba brzegi do województwa
761 II,20 | mil kwadratowych 200 1/3, z których przypadało na powiat
762 II,20 | do szlachty folwarcznej, z górą drugie tyle, bo 770,
763 II,20 | Urzędowie i Wąwolnicy, ale sejm z roku powyższego naznaczył
764 II,20 | białego rogatego jelenia z koroną królewską na szyi,
765 II,20 | się Lublin najmłodszemu z braci, Kazimierzowi Sprawiedliwemu,
766 II,20 | 1244, równających wszystko z ziemią i uprowadzających
767 II,20 | Jadźwingów do cofnięcia się z Podlasia wgłąb Litwy) Leszek
768 II,20 | Leszek Czarny, po powrocie z nad górnej Narwi do Lublina,
769 II,20 | opasany, a zamek lubelski z zachowaniem wieży księcia
770 II,20 | zachowaniem wieży księcia Daniela z ruin dźwigniony i na nowo
771 II,20 | polityczny panów polskich z litewskimi w obecności Jagiełły,
772 II,20 | Lublinie sejm unii Litwy z Polską. Dnia 5. marca zgodziła
773 II,20 | narodów, wspólny wybór króla z koronacyą w Krakowie, porządek
774 II,20 | Krakowie, porządek sejmowania z naznaczeniem odtąd na ten
775 II,20 | Litewskim” od przyjazdu z Krakowa kolumnę z ciosowego
776 II,20 | przyjazdu z Krakowa kolumnę z ciosowego kamienia, na której
777 II,20 | który został zniszczony z idjotycznego rozporządzenia
778 II,20 | ściągając tu handel zbożowy z głębi kraju na spław Wisłą,
779 II,20 | góry wieżę obserwacyjną, z której miała przyświecać
780 II,20 | lubelski, który wspólnie z Piotrem Kaszowskim, także
781 II,20 | dla zabawy, połączonej z celem karcenia śmieszności
782 II,20 | ruskim, żona jego, Elżbieta z Flemingów Czartoryska, obdarzona
783 II,20 | miejsce to stało się jedną z najrozkoszniejszych wiejskich
784 II,20 | Czartoryskich w połączeniu z biblioteką porycką po Tadeuszu
785 II,20 | przewieziono w roku 1795 i 1796 z Warszawy do Petersburga.
786 II,20 | Puławska została w roku 1831 z pewnymi uszczerbkami przewieziona
787 II,20 | królewskie na starym trakcie z Korony do Litwy, z Lublina
788 II,20 | trakcie z Korony do Litwy, z Lublina do Brześcia-litewskiego
789 II,20 | leżało przy granicy Korony z Litwą, było w czasach Jagiellońskich
790 II,20 | Łuków, stołeczne ziemi, z sądami ziemskimi i grodzkimi,
791 II,21 | kilkunastu, ciągnącym się z północy od ziemi pruskiej
792 II,21 | województwa Podlaskiego z czasów Rzeczypospolitej (
793 II,21 | wyobrazić linię, poprowadzoną z Augustowa przez Rajgród,
794 II,21 | podlasie”. Nie wypływa z tego bynajmniej, aby krainę
795 II,21 | rozgraniczających Mazowsze z Rusią, (takim pasem jakie
796 II,21 | syn Krzywoustego, w wojnie z braćmi przyzwawszy na pomoc
797 II,21 | książąt Rusi, dał im w nagrodę z dzielnicy mazowieckiej Bolesława
798 II,21 | ziemię Wiską, graniczącą z Podlasiem i Jadźwingami,
799 II,21 | Dopiero po wyparciu Jadźwingów z Podlasia, w drugiej połowie
800 II,21 | panowała w tych stronach Litwa z Rusią.~Prawo do Podlasia
801 II,21 | posiadali), jak Krzyżacy z tytułu Jadźwingów (ziemia
802 II,21 | nabywała prawa do Podlasia z tytułu osiedlających się
803 II,21 | Podlaskie graniczyło na północy z województwem Trockiem i
804 II,21 | Augustowa i biegła na południe z korytem rzeki Nietty do
805 II,21 | czyli Bobry, a od Bobry z korytem rzeki Brzozowej
806 II,21 | zachodnia Podlasia, najprzód z ziemią Łukowską, a od rzeki
807 II,21 | Liwca w pobliżu Siedlec, z Mazowszem.~Po trzecim rozbiorze
808 II,21 | utworzono ośm województw, a z tych jednemu nadano nazwę
809 II,21 | włączono znaczne przestrzenie z Mazowsza, województwa Lubelskiego
810 II,21 | województwa Podlaskiego z czasów Rzeczypospolitej
811 II,21 | czasów Rzeczypospolitej z granicami nowego województwa
812 II,21 | województwa Podlaskiego utworzono z dwóch herbów Polski i Litwy.
813 II,21 | urzędników ziemskich. Każda z tych ziem obierała po dwóch
814 II,21 | Drohiczynie, które jednak z powodu wylewów Buga, dla
815 II,21 | wzbraniającą się połączyć z Krzyżakami, i nadał im część
816 II,21 | Nurcem „aż ku granicom Rusi” z obowiązkiem bronienia Mazowsza
817 II,21 | województwa Brzeskiego, z okolicy Bociek na północy
818 II,21 | Mielniku, aby odbyć naradę z panami litewskimi, na której
819 II,21 | jedno nierozłączne ciało z Królestwem Polskiem i stanowić
820 II,21 | dóbr królewskich i była z trzech ziem podlaskich największą,
821 II,21 | północną połowę Podlasia z miastami i miasteczkami:
822 II,21 | i tu, przeniósłszy się z Warszawy dla zdrowia, zmarł
823 II,21 | ziemia Bielska, ciągnąca się z południa od Brańska i Bociek
824 II,21 | liczbie wiosek podlaskich (z roku 1775) szlachta folwarczna,
825 II,21 | poddaństwa nie posiadał. Z liczby 436 wsi ziemi Bielskiej,
826 II,21 | około 20 wsi pośrednich, z których każda należała do
827 II,21 | Mielnickiej, najmniejszej z trzech ziem podlaskich,
828 II,21 | od granic Rusi napływali z południo-wschodu Rusini,
829 II,21 | szlachta mazowiecka od zachodu z ziemi Nurskiej, Łomżyńskiej
830 II,21 | posiadania pieniędzy), czyniła z niej znakomity element kolonizacyjny.
831 II,22 | go koszenila, przywożona z Ameryki. Nestor mówi o „
832 II,22 | uwolnił ten piękny kraj z pod jarzma Tatarów. Siostrzeniec
833 II,22 | poczynając od pierwszego z nich w roku 1387 Jaśka Tarnowskiego.
834 II,22 | dochował się Jana Mężyka z Dąbrowy, wojewody ruskiego,
835 II,22 | Ruskiego, którym był Stanisław z Chotcza.~Województwo Ruskie
836 II,22 | Województwo Ruskie składało się z pięciu ziem: 1) Lwowskiej
837 II,22 | pięciu ziem: 1) Lwowskiej z powiatem Żydaczowskim, 2)
838 II,22 | Ruskie graniczyło na północ z województwem Lubelskiem,
839 II,22 | i Wołyńskiem, na wschód z województwem Podolskiem
840 II,22 | Granicę południowo-wschodnią z Węgrami stanowił łańcuch
841 II,22 | sejm walny siedmiu posłów, z każdej ziemi po dwóch, i
842 II,22 | ziemi po dwóch, i jednego z powiatu Żydaczewskiego.
843 II,22 | Żydaczewskiego. Ziemia Lwowska z powiatem Żydaczewskim wybierała
844 II,22 | wysoki, zbudowany pierwotnie z drzewa na górze, zwanej
845 II,22 | przeniósł stolicę księstwa z Halicza i od którego imienia
846 II,22 | Lwowie województwa: Ruskie z ziemią Halicką, Kijowskie,
847 II,22 | trybunał ten bywał wybierany z kapituły lwowskiej prezydent
848 II,22 | Powiat Żydaczewski, lubo z ziemią Lwowską społem chodził,
849 II,22 | na chorągwi niebieskiej. Z obliczenia siół do podatku
850 II,22 | powiat Przemyski 657 i miast z miasteczkami 18, powiat
851 II,22 | łacińską. Był to gród jeden z najstarszych, bo już Nestor
852 II,22 | chorągwi, jak ziemia Przemyska, z orłem dwugłowym pod jedną
853 II,22 | podatku podymnego 371 i miast z miasteczkami 12. Sanok,
854 II,22 | uchwała sejmu koronnego z roku 1564 w słowach: „Za
855 II,22 | posłów na sejm walny (po 2 z każdego powiatu), oraz deputata
856 II,22 | polu białem czarną kawkę z rozciągnionemi skrzydłami,
857 II,22 | Podług taryfy podymnego z roku 1677 znajdowało się
858 II,22 | Łukwi do Dniestru, jeden z grodów Czerwieńskich, bardzo
859 II,22 | halickiego. Mścisław, wygnany z Halicza przez braci, szukał
860 II,22 | pod warunkiem przymierza z Polakami. Po jego zgonie
861 II,22 | Leszek księstwo Krakowskie z rąk wypuścił, zaraz Polaków,
862 II,22 | się kupiectwem na Rusi, z majątków wyzuł i zakazał
863 II,22 | im prowadzenia wszelkiego z poddanymi swymi handlu,
864 II,22 | Graniczyła ona na północ z województwem Brzesko-litewskiem,
865 II,22 | prawy brzeg Bugu, graniczyła z Wołyniem. W części tej zabużnej
866 II,22 | Chełmska i Wołyń. Mocą ugody z Olgierdem, Kazimierz Wielki,
867 II,22 | Chełmski i Krasnostawski, z których każdy miał starostwo
868 II,22 | posiadał wsi 260 i miast z miasteczkami 16, powiat
869 II,22 | Polski i Rusi. Jako zabytek z epoki panowania tu książąt
870 II,22 | Nad rzeką Huczną, w jednej z najżyźniejszych okolic Polski,
871 II,22 | zamienił na miasto. Mikołaj Rej z Topoli, w dobrach swoich
872 II,22 | wyobrażający świętego Tomasza z dzidą, a mieszczan, kupców
873 II,22 | prezbiteryum znajduje się kaplica z grobami Zamojskich, a niżej
874 II,22 | Blisko tej kaplicy, w filarze z prawej strony, wyryty jest
875 II,23 | przechodząc ustawicznie z rąk do rąk, nie wyłączając
876 II,23 | naturalnego spadku, przeszła wraz z innymi krajami Rusi Czerwonej
877 II,23 | Trojdenowicza, jako urodzonego z Maryi, córki Jerzego I,
878 II,23 | który w roku 1331 ożenił się z Eufemią, córką Gedymina,
879 II,23 | Kujawskiego) zajął Ruś Czerwoną z ziemią Bełską. Spory jednak
880 II,23 | Rusi, ziemie Bełska wraz z Chełmską ostatecznie połączone
881 II,23 | Chełmską ostatecznie połączone z Koroną zostały, a miasta
882 II,23 | Lubelskiego, a równe prawie z ziemią Chełmską), graniczyła
883 II,23 | ziemią Chełmską), graniczyła z tą ziemią od północy, z
884 II,23 | z tą ziemią od północy, z Wołyniem w okolicach zabużnych
885 II,23 | zabużnych od północo-wschodu, z województwem Ruskiem od
886 II,23 | województwem Ruskiem od południa i z Lubelskiem i ziemią Przemyską
887 II,23 | posłów, czyli po jednym z powiatu i ziemi, tudzież
888 II,23 | Województwo Bełskie, najmniejsze z województw małopolskich,
889 II,23 | XVII wieku wsi 483 i miast z miasteczkami 33, większych
890 II,23 | Pozostało tylko przy Koronie z dóbr prywatnych miasteczko
891 II,23 | miasteczko Korytnica i wsi 16, a z duchownych wsi dwie, z dóbr
892 II,23 | a z duchownych wsi dwie, z dóbr zaś królewskich miasto
893 II,23 | kościołach się zwykle odbywały. Z przyczyny zaś szczupłości
894 II,23 | bowiem kilka mil kwadratowych z niego pozostało), obywatele
895 II,24 | Wołyń, leżący na drodze z Kijowa do tych grodów, musiał
896 II,24 | tym sposobem, przechodząc z ręki w rękę przez różne
897 II,24 | nawet Kijów. Lecz gdy Roman, z pomocą Leszka Białego, zawładnął
898 II,24 | Włodzimierza cały Wołyń z Łuckiem, grodem Litwy.~Ostatnim
899 II,24 | wierności zobowiązał. Wynikły z tego powodu ciągłe o własność
900 II,24 | lubelskim w roku 1569, gdy z woli Zygmunta Augusta i
901 II,24 | Korony, a Koronę zjednoczono z Litwą. Wówczas to rządcy
902 II,24 | koronnego stawili, a posłowie z sejmików (powiatowych),
903 II,24 | mniejszej tarczy na środku z orłem białym bez korony.
904 II,24 | zatwierdzenia przywozić. Jeden tylko z tego statutu uchylono na
905 II,24 | zrównano we wszelkich prawach z dawną koronną. W roku 1578
906 II,24 | sobie trybunał w Łucku, z zastrzeżonym przez sejm
907 II,24 | szlachta polska, wyrobiona z wołyńskiej, łączącej się
908 II,24 | związkami pokrewieństwa z polską.~Województwo Wołyńskie
909 II,24 | Wołyńskie graniczyło na północ z Brzesko-litewskiem, a granica
910 II,24 | graniczyło województwo Wołyńskie z Podolskiem i Ruskiem. Przy
911 II,24 | graniczyło województwo Wołyńskie z Bełskiem i ziemią Chełmską,
912 II,24 | cała ta granica, równie jak z województwem Ruskiem, Podolskiem
913 II,24 | Włodzimierski i Krzemieniecki. Każdy z tych powiatów miał swoje
914 II,24 | województwo w Łucku, obierając z każdego powiatu po dwóch
915 II,24 | zajmował powiat Łucki, a z drugiej połowy część jej
916 II,24 | napadów, bądź napływu ludności z Polski, ciągle do XVIII
917 II,24 | a Klewańska 10. Korecka z Międzyrzecką 36 mil kwadratowych;
918 II,24 | prawdziwych kniaziów, którzy z linii pińskiej pochodzili,
919 II,24 | zwycięscy pod Orszą. Syn jego z dóbr orstrogskich stworzył
920 II,24 | Wołynia do nieustannej walki z półksiężycem. Ta ordynacya,
921 II,24 | półksiężycem. Ta ordynacya, jedna z największych w Europie,
922 II,24 | Augusta III Sasa. Spory z tego powodu wzburzyły cały
923 II,24 | uznała konstytucya sejmowa z roku 1766 dobra ordynackie
924 II,24 | Sienkiewicza). Beresteczko, z którego poszli kniaziowie
925 II,24 | aryanie skwapliwie wiązali się z najezdcami kraju, nie mogli
926 II,24 | przedtem nie widziały. Jagiełło z królową Zofią, trzecią żoną
927 II,24 | wówczas należał, i ten, z królem Jagiełłą, wyjechał
928 II,24 | cesarza, przybywającego z cesarzową. Przywitawszy
929 II,24 | rocznego miało 245.594 złp., z którego sami ziemianie i
930 II,25 | grody sięgali aż Lachowie z nad Wisły i Waregowie z
931 II,25 | z nad Wisły i Waregowie z nad Dniepru; skutkiem tego
932 II,25 | rozpoczęły się walki Piastów z Waregami.~Wobec takich stosunków,
933 II,25 | wieku XIII, korzystając z niezgody Rurykowiczów, opanowali
934 II,25 | Dopiero Litwa, wypierana z nad Baltyku przez Zakon
935 II,25 | siebie, wypędziła Tatarów z ziem ruskich, a to samo
936 II,25 | ruskich, a to samo uczynił z Tatarami i Kazimierz Wielki,
937 II,25 | wcielając Ruś Czerwoną z częścią Podola do Polski.
938 II,25 | oceniając wielkie zasługi Spytka z Melsztyna, wojewody krakowskiego,
939 II,25 | długie burdy wiódł o Podole z Polaki”. Roku 1434, na sejmie
940 II,25 | ginęła pokotem w bojach z bisurmaństwem, to Podole
941 II,25 | żyzności gleby i harców z Tatarami, chętnie tam osiadają
942 II,25 | województwo, którego granice z czasem się ustaliły. Na
943 II,25 | ustaliły. Na północo-zachód z powiatem Trembowelskim województwa
944 II,25 | do Wołoczysk i na północ z województwem Wołyńskiem,
945 II,25 | zamków królewskich i giną z ich upadkiem. W XV wieku
946 II,25 | Latyczowski od Kalusa do Murachwy, z górnem Pobożem stanowiący
947 II,25 | i starostwo trębowelskie z województwa Ruskiego.~Rozległość
948 II,25 | 11. Wsi zaś ogółem spis z roku 1578 przedstawia 650,
949 II,25 | wykazach poborowych nawet z najbliższych sobie lat.
950 II,25 | ilość pługów, czy łanów, z których wzięto pobór, razem
951 II,25 | wszystkich powiatach: Roku 1563 z łanów 2440, roku 1569 z
952 II,25 | z łanów 2440, roku 1569 z łanów 1422, roku 1576 z
953 II,25 | z łanów 1422, roku 1576 z łanów 1424, roku 1583 z
954 II,25 | z łanów 1424, roku 1583 z łanów niespustoszonych 2021,
955 II,25 | niespustoszonych 2021, a w roku 1588 z łanów 2112. Stosunek liczby
956 II,25 | szlachty, uchwałą sejmu z roku 1563 naznaczone było
957 II,25 | pogranicznych, którzy wraz z sędzią i pisarzem grodzkim,
958 II,25 | sprawach obywatelów polskich z tureckimi, wołoskimi i tatarskimi
959 II,25 | Herbem województwa było złote z promieniami słońce w białem
960 II,25 | usiłował odzyskać Kamieniec z rąk tureckich, postanowił
961 II,25 | żywności i poskramiać czynione z niej wycieczki. Jakoż hetman
962 II,25 | niepomyślnej ugody Jana Kazimierza z Tatarami (r. 1653) i Chmielnickim.
963 II,25 | Paniowce nad Smotryczem, z zamkiem Potockich, miejsce
964 II,25 | Potockich, miejsce kilku walk z Turkami. Studzienica, przy
965 II,25 | prawdopodobnie najznaczniejszy z grodów nazywanych w X i
966 II,25 | znamienity. Zaleszczyki, z trzech stron Dniestrem oblane,
967 II,25 | który, dźwigając Podole z pustkowia i upadku, i w
968 II,25 | zniszczenia i wyludnienia z powodu napadów Tatarów,
969 II,26 | Podług najdawniejszego z kronikarzy ruskich, Nestora,
970 II,26 | 864 roku dwaj Waregowie z drużyny Ruryka: Askold i
971 II,26 | przeniósł tu stolicę swoją z Nowogrodu. Waldemar, czyli
972 II,26 | zasłynęło wówczas handlem, który z całej Rusi gromadził tu
973 II,26 | Czarnego i Śródziemnego, a z Grecyi i Wschodu ściągał
974 II,26 | 1240; odtąd, lat 80, płacił z całą Rusią południową haracz „
975 II,26 | jest Ukrainy, spokrewnionym z sobą książętom ruskim i
976 II,26 | ruskim i litewskim. Ostatni z tych książąt, Symeon Olelkowicz,
977 II,26 | oparli się temu Litwini z obawy, żeby ta prowincya
978 II,26 | kijowskiego w osobie jednego z panów litewskich, Marcina
979 II,26 | roku 1686 zawarty został z Rosyą traktat przez Krzysztofa
980 II,26 | odebrania od Turków Kamieńca z Podolem. Pokojem tym ustępowała
981 II,26 | również na prawym Kijów z okręgiem, około 30 mil kwadratowych
982 II,26 | wschód Dniepr, począwszy z północy od okolicy Lubecza,
983 II,26 | skończywszy przy ujściu Taśminy, z wyjątkiem okręgu Kijowa
984 II,26 | w tytule głośnej ustawy z roku 1589: „Porządek ze
985 II,26 | traktatu Grzymułtowskiego z roku 1686 istniejące, dające
986 II,26 | spędzili straże litewskie z Oreli, Tawani i ujść Dniepru,
987 II,26 | przybył Kijowowi Lubecz z włością. Nawet od Wołynia
988 II,26 | sporne. Granicę północną z oderwanym roku 1569 od województwa
989 II,26 | północo-wschodniej linii z carstwem Moskiewskiem stykało,
990 II,26 | Dniepru idącej poza nim, z północy na południe, od
991 II,26 | linią wododziału Dniepru z Donem. Nie umieli jednak
992 II,26 | Samar zaś już wypływał z „ziemi tatarskiej”, a od
993 II,26 | województwa Kijowskiego z Koroną, roku 1569 uorganizowano
994 II,26 | posłów sejmowych (po dwóch z powiatu), dwu deputatów
995 II,26 | zielona, o dwu rogach, i że z jednej strony miała w czerwonem
996 II,26 | czerwonem polu pogoń litewską, a z drugiej w białem polu, czarnego
997 II,26 | czarnego niedźwiedzia, z lewą przednią nogą do góry
998 II,26 | wobec połączenia Kijowa z Koroną, musiał uledz zmianie,
999 II,26 | zmianie, a chorągiew już tylko z jednej strony miała niedźwiedzia,
1000 II,26 | strony miała niedźwiedzia, z drugiej zaś miejsce pogoni
1-500 | 501-1000 | 1001-1500 | 1501-1533 |