Czesc,  Rozdzial

 501 II,20 |        ostatecznie zmusiło Jadźwingów do cofnięcia się z Podlasia
 502 II,20 |           powrocie z nad górnej Narwi do Lublina, założył tu kościół
 503 II,20 |               i objęcie tronu Piastów do Polski.~W roku 1569 nastąpił
 504 II,20 |       zgodziła się Litwa na wcielenie do Korony województwa Podlaskiego,
 505 II,20 |         sierpnia przyłączono Inflanty do Rzeczypospolitej, jako wspólną
 506 II,20 |        poniedziałku po św. Franciszku do niedzieli Kwietniej, a w
 507 II,20 |       kamienice, że te mogłyby służyć do ozdoby każdego miasta w
 508 II,20 |               są przedmiotem podziwu.~Do głośniejszych w województwie
 509 II,20 |            tego stowarzyszenia, które do drugiej połowy wieku XVII
 510 II,20 |          obdarzona wytwornym smakiem, do takiej piękności doprowadziła
 511 II,20 |           roku 1795 i 1796 z Warszawy do Petersburga. Biblioteka
 512 II,20 |             uszczerbkami przewieziona do Sieniawy, a następnie do
 513 II,20 |              do Sieniawy, a następnie do Krakowa.~Wieś Sobieska Wola (
 514 II,20 |               starym trakcie z Korony do Litwy, z Lublina do Brześcia-litewskiego
 515 II,20 |            Korony do Litwy, z Lublina do Brześcia-litewskiego wiodącym,
 516 II,21 |               kilka, a szerokim kilka do kilkunastu, ciągnącym się
 517 II,21 |         Brańsk, Drohiczyn, Międzyrzec do wsi Gęsi pod Parczewem,
 518 II,21 |          Podlasia całą jego długością do pogranicza wschodniego Lechitów,
 519 II,21 |         południa i wschodu przybywali do puszcz podlaskich Rusini,
 520 II,21 |              państwowej potęgi i siłę do obrony i opieki nad ludnością
 521 II,21 |               ośmieliło to Jadźwingów do uczynienia borów podlaskich
 522 II,21 |              Litwie i Jadźwingom pole do łupów nad Bugiem, Wieprzem
 523 II,21 |               XIV) powtórnie napływać do bezludnego prawie Podlasia,
 524 II,21 |         stronach Litwa z Rusią.~Prawo do Podlasia rościli zarówno
 525 II,21 |            prawie Ruś, nabywała prawa do Podlasia z tytułu osiedlających
 526 II,21 |       książętom mazowieckim, dopuścił do wojny o Podlasie i do przyłączenia
 527 II,21 |        dopuścił do wojny o Podlasie i do przyłączenia prawie całego
 528 II,21 |   przyłączenia prawie całego Podlasia do Litwy. Zygmunt I utworzył
 529 II,21 |       południe z korytem rzeki Nietty do rzeki Biebrzy czyli Bobry,
 530 II,21 |         Jaćwieże i ze strugą Kamionką do wsi Brzozowej-korony, a
 531 II,21 |              Brzozowej-korony, a stąd do miasteczka Wasilkowa i Białegostoku,
 532 II,21 |          granica sucha na południe aż do wsi Gródka nad Narwią, przy
 533 II,21 |              Białowieskiej, która już do województwa Brzesko-litewskiego
 534 II,21 |               a dalej suchym lądem aż do Niemirowa nad Bug i od Buga
 535 II,21 |          część Podlasia, od Augustowa do rzeki Buga, dostała się
 536 II,21 |        odpadła od Litwy, a mianowicie do obwodu Białostockiego, a
 537 II,21 |             Białostockiego, a później do gubernii Grodzieńskiej.
 538 II,21 |        pojęciach ogółu pogmatwały się do reszty granice pierwotnego
 539 II,21 |            Podlaskiego w Kongresówce, do którego tylko część dawnego
 540 II,21 |               1569 powróciło Podlasie do korony, herb województwa
 541 II,21 |               na trybunał i komisarza do Radomia.~Ziemia Drohicka
 542 II,21 |            które przeszły w roku 1774 do Pijarów.~W Mielniku, (gdzie
 543 II,21 |                udając się w roku 1501 do Korony dla objęcia tronu
 544 II,21 |  zygmuntowskiej. Górnicki, pozostając do śmierci swojej (roku 1602)
 545 II,21 |            liczne mury, co dało powód do nazywania tego miasta „Wersalem
 546 II,21 |          pewne skupienia, odpowiednio do okoliczności, jakie towarzyszyły
 547 II,21 |           Brańska i Bociek nad Nurcem do Augustowa na północy. W
 548 II,21 |    niewielkich, ale gęsto rozsianych. Do takich okolic szlacheckich
 549 II,21 |              Według spisu wsi i miast do poboru podymnego w roku
 550 II,21 |              w ciągu lat stu, to jest do roku 1875, nie przybyła
 551 II,21 |    dzisiejszej Kongresówki wsi 285, a do gubernii Grodzińskiej w
 552 II,21 |              z których każda należała do kilku posiadaczy, mających
 553 II,21 |           Wiskiej. Wrodzona jej żądza do posiadania ziemi, (jak u
 554 II,21 |      posiadania ziemi, (jak u Semitów do posiadania pieniędzy), czyniła
 555 II,21 |              XVI wieku), gdzie nieraz do wielkich fortun dochodziła.
 556 II,22 |               w XVIII wieku odchodził do Wołoszczyzny i Turcyi, a
 557 II,22 |              Wołoszczyzny i Turcyi, a do połowy XVI był sprzedawany
 558 II,22 |             Gdańsku po cenie wysokiej do krajów zachodnich, dopóki
 559 II,22 |           uczony Kętrzyński i doszedł do przekonania, że grody Czerwieńskie
 560 II,22 |            począwszy, wzdłuż Dniestru do Sanu, nad którym leży Przemyśl,
 561 II,22 |            wcielił potem Ruś Czerwoną do Węgier. Odebrana Węgrom
 562 II,22 |                Sandomierskie, od Sanu do rzeki Jasiolki, Krakowskie,
 563 II,22 |              od przewodniej niedzieli do św. Tomasza. Na trybunał
 564 II,22 |        niebieskiej. Z obliczenia siół do podatku podymnego w owym
 565 II,22 |             powiada o nim, że należał do Lachów przed rokiem 981.
 566 II,22 |            nazwa ściągała się wówczas do grodu jako zamku warownego,
 567 II,22 |      lechickiego księcia Przemysława. Do nader licznych pamiątkowych
 568 II,22 |         Władysław Jagiełło udając się do Lwowa w roku 1434, słuchał
 569 II,22 |  przeziębiwszy się umarł po przybyciu do Gródka (w ziemi Lwowskiej).~
 570 II,22 |               Liczyła w roku 1676 wsi do podatku podymnego 371 i
 571 II,22 |        komisarza na trybunał skarbowy do Radomia. Kasztelan halicki
 572 II,22 |              ziemi, przy ujściu Łukwi do Dniestru, jeden z grodów
 573 II,22 |      polskiego, przeniesionem zostało do Lwowa za Jagiełły w roku
 574 II,22 |          jeszcze trzeci współzawodnik do władzy – oręż potężnego
 575 II,22 |              w roku 1340 Ruś Czerwoną do Polski, zaczęły się wówczas
 576 II,22 |               ziemię Chełmską wcielił do Korony.~Ziemia Chełmska
 577 II,22 |                leży nad rzeczką Uher, do Bugu wpadającą, i jest odwieczną
 578 II,22 |        litewskich i ruskich, dotrwały do naszych czasów dwie wieże
 579 II,22 |             przyczynić się skutecznie do obrony kraju, założył w
 580 II,22 |          przetrwała jednak w Zamościu do roku 1784. Południową część
 581 II,22 |            przeciągała się na zachód, do powiatu Urzędowskiego w
 582 II,23 |        Bełskie~Bełz nad rzeką Załoką, do Buga wpadającą, był jednym
 583 II,23 |           kijowski, powrócił ją znowu do Rusi. Odtąd staje się ona
 584 II,23 |         przechodząc ustawicznie z rąk do rąk, nie wyłączając i Kazimierza
 585 II,23 |           który roku 1191, zjechawszy do Bełza, załatwia i godzi
 586 II,23 |           bezżenni, bo przed dojściem do lat dojrzałych (pierwszy
 587 II,23 |    wspinającego się przedniemi łapami do góry. Ziemia Bełska, zostając
 588 II,23 |         Bełska, zostając od roku 1387 do 1462 pod jurysdykcyą książąt
 589 II,23 |              prawie od jego źródeł aż do Dubienki wewnątrz tego województwa
 590 II,23 |           dziedziczne posesye mający, do sejmikowania w województwie
 591 II,23 |           Bełskiem prawo mieć mogli i do wszelkich urzędów i funkcyj
 592 II,23 |            Bełskiego wcielone zostały do nowoutworzonych: Chełmskiego
 593 II,24 |             leżący na drodze z Kijowa do tych grodów, musiał stać
 594 II,24 |        królestwie Danielowem i spory, do rozstrzygnięcia tem trudniejsze,
 595 II,24 |              okolicach górnego Buga i do państwa swego przyłączył
 596 II,24 |                czy Polska przyciągnie do Włodzimierza cały Wołyń
 597 II,24 |      Jagiellończyka, który wcielił ją do Wielkiego księstwa Litewskiego
 598 II,24 |             narodów Wołyń przyłączono do Korony, a Koronę zjednoczono
 599 II,24 |               w Koronie obyczaj jest, do Włodzimierza (na generał
 600 II,24 |        czerwonem, sięgający ramionami do brzegów tarczy, otrzymał
 601 II,24 |               Sejm unii wcielił Wołyń do Małopolski, a, zachowując
 602 II,24 |           sejm walny Rzeczypospolitej do zatwierdzenia przywozić.
 603 II,24 |              prędko i przyłączyła się do trybunału lubelskiego, otwierając
 604 II,24 |         sposobem wrota mowie polskiej do akt i wyroków. Cechą tej
 605 II,24 |            znacznej części przetrwała do dnia dzisiejszego, jako
 606 II,24 |            Żytomierski, należący dziś do tej gubernii, był za Rzeczypospolitej
 607 II,24 |               Polski roku 1772 odpadł do Austryi mały południowy
 608 II,24 |           przestrzeń należała niegdyś do dawnego księstwa Włodzimirskiego (
 609 II,24 |             ludności z Polski, ciągle do XVIII wieku liczebnie falująca.
 610 II,24 |        obowiązanym na kresach Wołynia do nieustannej walki z półksiężycem.
 611 II,24 |       niemożliwem, obowiązani zostali do płacenia rocznie skarbowi
 612 II,24 |           trzecią żoną swoją, zjechał do Łucka dnia 6. stycznia,
 613 II,24 |              książę Litewski, Witold, do którego Wołyń wówczas należał,
 614 II,24 |         Przywitawszy się, wsiadł król do cesarzowej na sanie, a cesarz
 615 II,24 |         cesarzowej na sanie, a cesarz do Witołda, i jechali tak na
 616 II,24 |          przysłał swych posłów. Dodać do tego wielki napływ szlachty,
 617 II,24 |     niemieckiej i Krzyżaków. I byłoby do tego przyszło, gdyby nie
 618 II,24 |              przeniesiona w roku 1833 do Kijowa, tak łatwo przekształconą
 619 II,25 |             Czerwoną z częścią Podola do Polski. Nastąpiły więc potem
 620 II,25 |            nęciły one szlachtę polską do osiedlania się tamże. W
 621 II,25 |              Ruskiego, od rzeki Stypy do Wołoczysk i na północ z
 622 II,25 |              Wołyńskiem, od Wołoczysk do Januszpola granica Podola
 623 II,25 |               Czerwonogrodzki, klinem do starej ziemi Halickiej wchodzący,
 624 II,25 |           rozciągający się od Zbrucza do Kalusa, znacznie już większy,
 625 II,25 |            oraz Latyczowski od Kalusa do Murachwy, z górnem Pobożem
 626 II,25 |              kraju. To stosowanie się do gęstości zaludnienia było
 627 II,25 |         przypomnienia, policzone jest do Podola i starostwo trębowelskie
 628 II,25 |             gospodarstw było zdolnych do opłacenia podatku. Tak np.
 629 II,25 |                Stosunek liczby zamków do przestrzeni kraju był na
 630 II,25 |             był na Podolu odpowiednio do potrzeb nieco większy niż
 631 II,25 |              baczeniu, nie dopuszczać do niej żywności i poskramiać
 632 II,25 |           wzniósł przy ujściu Zbrucza do Dniestru szańce ziemnej
 633 II,25 |               część wałów powyższych.~Do miejscowości historycznych
 634 II,25 |         Żwaniec przy ujściu Żwańczyka do Dniestru, miejsce bitew,
 635 II,25 |    Studzienica, przy ujściu Studenicy do Dniestru, miejsce słynne
 636 II,25 |               przy ujściu Dźwiniaczki do Dniestru, przez Nestora
 637 II,25 |           Latyczów, przy ujściu Wołka do Bohu, miasto stołeczne powiatu,
 638 II,25 |           przez nią wielkim nakładem, do wstrzymywania napadów nieprzyjaciół.
 639 II,26 |         Askold i Dir, płynąc Dnieprem do Carogrodu, pytali Kijowian: „
 640 II,26 |          wywozowe, spławiane Dnieprem do morza Czarnego i Śródziemnego,
 641 II,26 |        książąt ruskich, zajął Kijów i do państwa litewskiego go przyłączył.
 642 II,26 |            Kijowskie wcielone zostało do Korony i pozostawało przy
 643 II,26 |               i pozostawało przy niej do 30 stycznia 1667 roku, w
 644 II,26 |            widokach wciągnienia Rosyi do aliansu przeciwko Turcyi
 645 II,26 |             granice jego od roku 1686 do 1772 były następujące: na
 646 II,26 |        Podolskiego i od Bracławskiego do Dniepru stepy Zaporoża,
 647 II,26 |                 a po przyłączeniu ich do Rosyi, Noworosyą. Ścianę
 648 II,26 |             znaczył wyraz „Ukraina” i do jakich ziem go stosowano.
 649 II,26 |              Nazwa ukrainy, stosowana do ziem Kijowskich od czasu
 650 II,26 |               ich wcielenia (r. 1471) do Litwy, nie miała nigdy charakteru
 651 II,26 |               wcieleniu Kijowszczyzny do Korony w tytule głośnej
 652 II,26 |            dorzeczu Dniepru i Bohu aż do szlaku „murawskiego” i „
 653 II,26 |            unii 1569 roku przyłączono do Korony. Obszar nietylko
 654 II,26 |             od Polesia Mozyrskiego aż do limanu dnieprowego i Czarnego
 655 II,26 |               od powiatu Rzeczyckiego do rzeki Desny. Za panowania
 656 II,26 |    litewskiego Putywl należał jeszcze do Kijowa, zanim go posiadł
 657 II,26 |               Porohami, sam Dniepr aż do swego limanu płynął w stepie
 658 II,26 |                5) Żytomierski, czasem do Wołynia zaliczany, 6) Kijowski,
 659 II,26 |          trybunał i jednego komisarza do Radomia. Senatorów większych
 660 II,26 |    niedźwiedzia, z lewą przednią nogą do góry nieco podniesioną.
 661 II,26 |               dwory, a nawet i miasta do końca panowania Stanisława
 662 II,26 |              wieku XVII brał materyał do budowy Kudaku. Samo wejście
 663 II,26 |      doprowadzeniu hordy lub czambułu do okolic zaludnionych, jako
 664 II,26 |         granicy Ukrainy zadnieprskiej do Tuły i Moskwy.~Po napadzie
 665 II,26 |              kniaziów Siewierskich aż do włości podlaskich. Na robotę
 666 II,26 |              i Podola w sile od 1.000 do 3.200 koni. W połowie XVI
 667 II,27 |           unii lubelskiej w roku 1569 do Korony, z Podola, niżej
 668 II,27 |                biskupom kijowskim. Co do granicy południowo-wschodniej
 669 II,27 |              przez Kujalnik i Teliguł do Bohu, powyżej ujścia Czyczaklei,
 670 II,27 |         Bałaklej u rzeki Suchej, stąd do Ingułu w punkcie, przez
 671 II,27 |          przyłączeniu ziem ukrainnych do Korony – mówi Jabłonowski –
 672 II,27 |         wszystko poczyna się stosować do jego potrzeb. Starostowie,
 673 II,27 |            własne ziemstwo, sądy etc. Do jego też potrzeb nagina
 674 II,27 |            Próbowano jeszcze od czasu do czasu wskrzesić trzeci powiat
 675 II,27 |           nieokreślonych (bo trudnych do określenia w pustkowiach).
 676 II,27 |         obszaru Zwinogrodczyzny – „aż do lasów kaniowskich i granicy
 677 II,27 |               Tę część właśnie, która do województwa i powiatu Bracławskiego
 678 II,27 |          podolskie i wołyńskie ziemie do Korony, zaręcza pod dniem
 679 II,27 |              mieć, a wszystkie sprawy do tych ksiąg pismem ruskiem
 680 II,27 |              oraz sejmiki z Bracławia do Winnicy, wówczas to ostatnie
 681 II,27 |    winnickiego cztery kadencye sądowe do roku. Wobec wzrastającego
 682 II,27 |        Rzeczypospolitej, nie przyszło do skutku. Po nastąpionym rozbiorze,
 683 II,27 |            pole oczakowskie” należało do Wielkiego księstwa Litewskiego.
 684 II,27 |         zrzekała się wcale swych praw do całego „pola oczakowskiego”,
 685 II,28 |              Wsiewołodowicz, pojechał do Złotej Hordy, by wyjednać
 686 II,28 |            Tatarom, doprowadzili kraj do zupełnego upadku. Korzystając
 687 II,28 |         otworzył władcom Moskwy drogę do podboju Rusi litewskiej.
 688 II,28 |          poniósł porażkę i dostał się do niewoli (roku 1499 pod Dorohobużem),
 689 II,28 |          Starodub i Czernihów zostały do Wielkiego księstwa Moskiewskiego
 690 II,28 |               Czernihowska, powróciły do Rzeczypospolitej, ale pozostawały
 691 II,28 |           tylko przez lat 59, to jest do pokoju Andruszowskiego w
 692 II,28 |               którym Czernihów odpadł do Moskwy, co zostało ostatecznie
 693 II,28 |              pierwsze z nich należało do wojewody. Senatorów większych
 694 II,28 |         wojewody. Senatorów większych do senatu koronnego dostało
 695 II,28 |              Cieszkowski. Zamiłowanie do podobnych tytułów historycznych,
 696 II,29 |          ziemi Pskowskiej na północy, do Wołynia na południu, i tyleż
 697 II,29 |             Smoleńskiej na wschodzie, do Połongi nad Bałtykiem, długi
 698 II,29 |      zachęcała przemyślnych obywateli do kopania spławnych kanałów
 699 II,29 |          kanał z jeziora Sporowskiego do miasta Bezdzieża w Kobryńskiem.
 700 II,29 |              połączył Pinę, wpadającą do Prypeci, z Muchawcem, wpadającym
 701 II,29 |               z Muchawcem, wpadającym do Buga, a tem samem Bałtyk
 702 II,29 |          połączył Jasiołkę, wpadającą do Prypeci, ze Szczarą, uchodząca
 703 II,29 |        Prypeci, ze Szczarą, uchodząca do Niemna. Był jeszcze i czwarty
 704 II,29 |           Turskiego od źródeł Prypeci do Muchawca kierowany.~Litwa,
 705 II,29 |              spławiane Narwią i Wisłą do Bałtyku.~Wielkie Księstwo
 706 II,29 |          niekiedy księstwem, wspólnie do Litwy i Korony należało.
 707 II,29 |              1667 przyłączone zostało do Moskwy, tytularnie jednak
 708 II,29 |             od nazw urzędowych weszły do mowy potocznej nazwy z charakterem
 709 II,29 |             zbroi i hełmie, z mieczem do cięcia podniesionym, i tarczą,
 710 II,29 |              czerwonym, długim prawie do kopyt potrójną złotą frendzlą.
 711 II,30 |      okolicach Dyneburga z Semigalią, do Kurlandyi należąca, i na
 712 II,30 |               od okolicy miasta Drysy do Drui oddzielała je Dźwina
 713 II,30 |               w stronę ujścia Świętej do Wilii i Wilią od Skonul
 714 II,30 |             ku Trokom i Wilnu, prawie do ujścia Waki, dalej od Waki
 715 II,30 |             litewskiemu i Kamionce aż do granicy województwa Nowogródzkiego –
 716 II,30 |        powiatu Wileńskiego dotrwał aż do roku 1795 to jest do upadku
 717 II,30 |               aż do roku 1795 to jest do upadku Rzeczypospolitej.
 718 II,30 |            grodowe wileńskie należało do wojewody. Każdy powiat miał
 719 II,30 |             przy wielkiem zamiłowaniu do tytularnych godności, Litwini
 720 II,30 |           książęcych, królewskich, aż do Kujaw i Wielkopolski. Baliński
 721 II,30 |            północo-zachodniej) należy do dawnego plemienia litewskiego.
 722 II,30 |           pomięszane z białoruskiemi. Do Brasławia od strony Wilna
 723 II,30 |            rzeki Wilny, czyli Wilenki do Wilii, leży Wilno, stolica
 724 II,30 |       Gedymina) nadawała się wybornie do zbudowania warownego zamku,
 725 II,30 |              1323 z Wilna listy swoje do Papieża, zakonów i miast
 726 II,30 |           przeniesiona została z Trok do Wilna stolica państwa litewskiego.
 727 II,30 |           jeńców polskich, wyjeżdżała do Krakowa, aby zasiąść obok
 728 II,30 |               Polski 14 Franciszkanów do nawracania pogan. Po roku
 729 II,30 |          przybywali deputaci, wybrani do kadencji ruskiej, przewodniczył
 730 II,30 |              czyli Oszmiance, istniał do ostatnich czasów obszerny
 731 II,30 |               a z drugiej św. Michał. Do najbardziej pamiątkowych
 732 II,31 |          granic Kurlandyi na południe do Narwi i Podlasia. Granicę
 733 II,31 |        zachodzie także od rzeki Narwi do Augustowa Podlasie, dalej
 734 II,31 |         granicy pruskiej przez Niemen do Trok i pasem na północ do
 735 II,31 |             do Trok i pasem na północ do Kurlandyi ciągnące się,
 736 II,31 |               także Podlasia należała do dzielnicy tego księcia,
 737 II,31 |               dzielnicy tego księcia, do Rajgrodu po rzeki: Nettę
 738 II,31 |               Kiejstucie od rokn 1388 do 1392 księciem trockim był
 739 II,31 |          księciem litewskim, powrócił do dziedzin ojcowskich. Utworzone
 740 II,31 |          Toruniu, przywrócona została do świeżo utworzonego województwa
 741 II,31 |             Upickie. Trockie należało do wojewody.~Herbem województwa
 742 II,31 |               wieku Troki chyliły się do upadku, królowie polscy:
 743 II,31 |  starosłowiańskich polskich grodzisk. Do ważniejszych takich zamków
 744 II,31 |           roku 1648 d. 20. maja o pół do drugiej po północy, w podróży
 745 II,31 |            północy, w podróży z Wilna do Warszawy, zmarł jeden z
 746 II,32 |             Niewiaża (od okolic Upity do Niemna). Na południu dolny
 747 II,32 |          ujścia Niemna ku północy, aż do ujścia rzeki Świętej w okolicy
 748 II,32 |            dwa ognie, nie wywiodła go do bohaterskiej walki i nie
 749 II,32 |               przywiązała tem silniej do starych wierzeń bałwochwalczych,
 750 II,32 |     bałwochwalczych, jakie tu jeszcze do wieku XV i XVI ukrywały
 751 II,32 |               w Prusiech krzyżackich, do dolnej Wisły przedtem sięgające.
 752 II,32 |            aby ją dobrowolnie skłonić do przyjęcia wiary Chrystusowej.
 753 II,32 |          Powyżej zaś zaliczony został do księstwa Żmudzkiego dość
 754 II,32 |         granicy województwa Trockiego do granicy pruskiej i rzeki
 755 II,32 |           przypuścił żmudzką szlachtę do wszelkich przywilejów, posiadanych
 756 II,32 |     obowiązkiem odbywania cztery razy do roku sądów, do których apelacya
 757 II,32 |            cztery razy do roku sądów, do których apelacya szła od
 758 II,32 |            przez szlachtę kandydatów, do czego nawet województwa
 759 II,32 |               Rosieńską i Telszewską, do Szawel później przeniesioną.
 760 II,32 |      oddzielny sąd ziemski i grodzki. Do pierwszej należało traktów
 761 II,32 |            traktów czyli powiatów 13, do drugiej 15. Starosta ma
 762 II,32 |        główniejszych miast na Żmudzi. Do najdawniejszych, bo już
 763 II,32 |           siedziało panów Bujwidów 5. Do nazwisk rodzin najliczniejszych
 764 II,33 |         Witołd przyłączył je zupełnie do Wielkiego księstwa i zamienił
 765 II,33 |               lat 89 Smoleńsk należał do Moskwy. W roku 1611 odzyskał
 766 II,33 |             na przyłączenie Smoleńska do Rosyi, co ostatecznie potwierdził
 767 II,33 |           grodowe smoleńskie należało do wojewody. Herb województwa
 768 II,33 |    historycznej nie przestało istnieć do końca Rzeczypospolitej,
 769 II,34 |           Dźwiny zachodniej położony, do najstarszych należy grodów
 770 II,34 |          wcielił hołdownicze księstwo do Litwy i rządził niem przez „
 771 II,34 |             rzecząpospolitą Pskowską, do posiadłości carstwa Moskiewskiego
 772 II,34 |          północnej połowy województwa do Rosyi, część południowa,
 773 II,35 |              litewskiego Erdziwiłła i do Litwy odtąd przyłączona.
 774 II,35 |               Białowieskiej na wschód do połączenia się rzeki Ptyczy
 775 II,35 |    Wołkowyskie, Nowogródzkie należało do wojewody. Ekonomie: Nowogródzka
 776 II,35 |      Nowogródzka i Słonimska należały do dóbr stołu królewskiego.
 777 II,35 |            księstwo Słuckie, należała do najżyźniejszych okolic Litwy.
 778 II,35 |          przeniosła tutejszą kadencyę do Grodna. Kadencya ta ruska
 779 II,35 |            żydom lachowickim na cegłę do szabaśników.~Wschodnią część
 780 II,35 |              Petryków i ujście Ptyczy do Prypeci na południu. Książęta
 781 II,36 |                nad Dźwiną przy ujściu do niej Widżby, był jednym
 782 II,36 |           roku 1342, Witebsk wcielony do Wielkiego księstwa Litewskiego,
 783 II,36 |       Dnieprem, który pierwej należał do województwa Smoleńskiego,
 784 II,36 |     województwo Witebskie, istniejące do pierwszego rozbioru t. j.
 785 II,36 |             pierwszego rozbioru t. j. do września roku 1772. Część
 786 II,36 |           jeszcze przez lat 20, t. j. do podziału drugiego.~W Witebsku
 787 II,36 |             których pierwsze należało do wojewody witebskiego. Ekonomia
 788 II,36 |           Ekonomia orszańska należała do dóbr stołowych królewskich.
 789 II,36 |              Litwy i Polski z Moskwą, do historycznych miejscowości
 790 II,36 |            skłonił wojska moskiewskie do odwrotu. Do wielkich bitew
 791 II,36 |               moskiewskie do odwrotu. Do wielkich bitew należało
 792 II,37 |              chrześcijańską przyjął i do Kijowa, będącego ogniskiem
 793 II,37 |       słowiańskiego Peruna przywiązać do ogona koniowi i okładanego
 794 II,37 |          kijami przez dwunastu drabów do Dniepru zaciągnąć. On też
 795 II,37 |           swoje w ziemiach od Dniepru do Bugu, osadził w nich trzech
 796 II,37 |          przywiózł żonę Świętopełkowi do Turowa. Kraje zabużne świeżo
 797 II,37 |              cała kraina obróciła się do zwycięzcy”.~Później po śmierci
 798 II,37 |              ciągle swoich książąt aż do roku 1316 do 1320, w którym
 799 II,37 |               książąt aż do roku 1316 do 1320, w którym wcielone
 800 II,37 |       wcielone zostało przez Gedymina do Litwy. Syn Gedymina, Kiejstut,
 801 II,37 |          Podlasie i Polesie brzeskie. Do Polesia tego musiał i Pińsk
 802 II,37 |         zarówno jak Podlasie, należał do Kiejstutowej dzielnicy Trockiej,
 803 II,37 |           Brzeskie w granicach, które do drugiego podziału Polski
 804 II,37 |           okolic Owrucza na zachód aż do granicy województwa Lubelskiego
 805 II,37 |          zasiadał krzesło po rawskim. Do dóbr stołowych królewskich
 806 II,37 |        litewski, przy ujściu Muchawca do Buga, pamiętny synodem unii
 807 II,37 |              udzielający się z Polski do Litwy potężny ruch rolniczy
 808 II,37 |             oddzielnych. Monarchowie, do których należało wyłącznie
 809 II,37 |             pozostającemi w ich ręku. Do najcelniejszych takich puszcz
 810 II,37 |              ściekały z jednej strony do Narwi i Bugu, to jest Bałtyku,
 811 II,37 |         drugiej przez Prypeć i Dniepr do morza Czarnego. Wyborna
 812 II,37 |           okrętowego po Narwi i Wiśle do Gdańska i portów atlantyckich.
 813 II,37 |       beczkach spławić Narwią i Wisłą do Płocka, a zapasy te przydały
 814 II,37 |         August w przejazdach z Korony do Litwy. Stefan Batory, zawołany
 815 II,37 |               stołowemi królewskiemi, do których „Leśnictwo Białowieskie”
 816 II,37 |              dróg w puszczy, stawanie do obławy podczas łowów i przygotowywanie
 817 II,38 |              rzeką Wiechrą, wpadającą do niedalekiej Soży, założony
 818 II,38 |         książąt na Mścisławiu dotrwał do czasów Zygmunta I, ale już
 819 II,38 |             dwa województwa wpadająca do Dniepru rzeka Druć. Herbem
 820 II,38 |             istnieć, jako przyłączone do Rosyi w czasie pierwszego
 821 II,39 |        dochodziło województwo Mińskie do połączenia się tych rzek,
 822 II,39 |       przekraczał poza Prypeć, prawie do rzeki Słowieśny. Tutaj to
 823 II,39 |            Koroną wprowadzeni zostali do senatu obojga narodów i
 824 II,39 |          główny litewski, zasiadający do powyższego roku tylko w
 825 II,39 |            sądy kolejno w jednym roku do Nowogródka, a w drugim do
 826 II,39 |             do Nowogródka, a w drugim do Mińska. Kadencya taka trwała
 827 II,39 |               województw białoruskich do Rosyi, kadencya ruska trybunału
 828 II,39 |      litewskiego przeniesiona została do Grodna, co szkodliwie wpłynęło
 829 II,39 |        Smoleńskiego. Powiat Rzeczycki do takiegoż kontusza przyjął
 830 II,40 |              tylko okolice jej ujścia do zatoki Rygskiej po obu brzegach
 831 II,40 |              się cesarza Ferdynanda I do cara Iwana II nie wzięło
 832 II,40 |            stał się następnie powodem do krwawej i długiej walki
 833 II,40 |           apelacya z Inflant nie szła do trybunałów, tylko do asesoryi
 834 II,40 |             szła do trybunałów, tylko do asesoryi koronnej. Wiebierano
 835 II,40 |        komisarzów na komisyę skarbową do Grodna, którzy co dwa lata
 836 II,40 |           rządami szwedzkimi, wysłała do Sztokholmu deputacyę, prosząc
 837 II,40 |       Wereszczyńscy i t. d., należała do tych rodzin polskich, które
 838 II,40 |      województwo Inflanckie w całości do Rosyi odpadło, a tylko zostały
 839 II,40 |             Dyneburga, na łące, która do tego miasta, zatem do jej
 840 II,40 |           która do tego miasta, zatem do jej województwa należała
 841 II,41 |   kurlandzkich ostatnia apelacya szła do króla i Rzeczypospolitej
 842 II,41 |      Piltyński, jako należący pierwej do Inflant, uważał się za oddzielny
 843 III,1 |     instynktów zwierzęcych; zagrzewał do wielkich czynów, uświęcał
 844 III,1 |           ramienia ottonowego przybył do Polski, nad Wartę, pierwszy
 845 III,1 |           Jordana, Unger (od roku 982 do 1012), jeszcze w roku 1000
 846 III,1 |          niemieckiego (należał bowiem do prowincyi magdeburskiej),
 847 III,1 |          wprost z Rzymem i udawał się do klasztorów włoskich o misyonarzy.
 848 III,1 |             się z Ottonem III w drogę do grobu św. Wojciecha do Polski.
 849 III,1 |          drogę do grobu św. Wojciecha do Polski. Zorganizowanie nowej
 850 III,1 |             archidyakonat Warszawski. Do dyecezyi Gnieźnieńskiej
 851 III,1 |              Lednicy, Łekno, Nakło aż do rzeki Plitwicy, Ląd, Kalisz,
 852 III,1 |                Skrzynno, Chrząstów aż do Wisły. Plan podziału Polski
 853 III,1 |           prosił Bolesław wracającego do Włoch Ottona o przysłanie
 854 III,1 |           sprzęty kościelne, wyprawił do Polski. Z nimi miał się
 855 III,1 |              punkt oparcia i podstawę do swej działalności, zakończonej
 856 III,1 |          wyczekujące stosownej chwili do zrzucenia gniotącego jarzma
 857 III,1 |               rąk anarchii odbierać i do posłuszeństwa zmuszać, a
 858 III,1 |               końca XI wieku. Wysłani do Polski legaci przez największego
 859 III,1 |             apostolskiej od roku 1073 do 1085, odbudowali dawną organizacyę
 860 III,1 |          Wtedy zwrócił się Krzywousty do dawnego swego nauczyciela,
 861 III,1 |              Chwila to była stanowcza do dalszego rozwinięcia organizacyi
 862 III,1 |          części Pomorza, przyłączonej do Polski, założył Bolesław
 863 III,1 |            lubuskiego i włączeniem go do metropolii gnieźnieńskiej,
 864 III,1 |              pomorskiego, Warcisława, do opłaty na rzecz katedry
 865 III,1 |           koniec wieku XII nie doszły do nas żadne wiadomości. Najprzód
 866 III,1 |          wprowadzenia chrześcijaństwa do wstąpienia na tron Władysława
 867 III,1 |           nawracający pogan pruskich (do metropolii arcybiskupa gnieźnieńskiego
 868 III,1 |      nadbałtyckim, od ujścia Wisły aż do odnogi Fińskiej i rzeki
 869 III,1 |               pewien należała jeszcze do metropolii gnieźnieńskiej,
 870 III,1 |             powrót ziemi Chełmińskiej do Polski.~2. Biskupstwo Chełmskie,
 871 III,1 |             przeniósł około roku 1223 do Chełma, lubo samo miasto
 872 III,1 |              jeszcze bałwochwalczemi) do czasu, w którymby Prusy
 873 III,1 |        Kołobrzeskiem i po Wolińskiem. Do Kamienia przeniósł się roku
 874 III,1 |      kanoników, a Bolesław Krzywousty do tej ogromnej liczby dodał
 875 III,1 |                w roku 1096, nigdy już do pierwotnego znaczenia nie
 876 III,1 |            zdaje, był jeden z powodów do założenia nowej stolicy
 877 III,1 |     włocławską. W ten sposób Kruświca do końca doby Piastów i XIV
 878 III,1 |       kujawski, którego postać należy do dziejów kraju, jeszcze za
 879 III,1 |          lechickiej, którą przyłączył do Polski Bolesław Chrobry
 880 III,1 |             włączenie tego biskupstwa do metropolii gnieźnieńskiej
 881 III,1 |            stolicę biskupią z Łubusza do [...]stenwaldu, czy też
 882 III,1 |          biskupi zaś lubuscy ustąpili do Polski z zamiarem apostołowania
 883 III,1 |           stąd właśnie pochodziła, że do biskupów (lubuskich) należały.
 884 III,1 |        Lubuszu i Rusi i z tytułem tym do końca wieku XV przetrwali,
 885 III,1 |             Łukowska z dawna należała do dyecezyi krakowskiej i jeszcze
 886 III,1 |            Gdy ziemie, które należały do duchownej władzy biskupstwa
 887 III,1 |         Gnieźnieńskiej i zaliczać się do biskupstw polskich. Później,
 888 III,1 |             drugiej połowie XI wieku. Do Mazowsza tego należała i
 889 III,1 |                przeniesione roku 1176 do Kamienia (obacz biskupstwo
 890 III,1 |           jest archidyakonat czerski, do ostatnich chwil należała
 891 III,1 |              ostatnich chwil należała do biskupstwa poznańskiego,
 892 III,1 |           Wrocławskie i Pomorskie) aż do wieku XIII. Od wieku powyższego
 893 III,1 |              samborskimi. Odpowiednio do tego i biskupstwo tutejsze
 894 III,1 |             potem arcybiskup połocki. Do tego biskupstwa należał
 895 III,1 |       Przemyskiem, przeniesione potem do Łucka.~20. Biskupstwo Wrocławskie,
 896 III,1 |            wyprawę łupieską (r. 1039) do Gniezna. – Wówczas to Czesi
 897 III,1 |               Ryczyńskiem, powrót zaś do Wrocławia uważano za istotny
 898 III,2 |               przygotowywali Lechitów do przyjęcia nowej wiary, byli
 899 III,2 |              słowiańską obznajomieni. Do ich zakonu należeli św:
 900 III,2 |    benedyktyńscy, celem zbliżenia się do pogaństwa, ukrywającego
 901 III,2 |              po Benedyktynach przybył do Polski umacniać wiarę chrześcijańską
 902 III,2 |       Augustyanów, który, sprowadzony do Polski przy końcu wieku
 903 III,2 |               Pochop sprowadzania ich do Polski dal Janisław, biskup
 904 III,2 |           Łęknie przeniesione później do Wągrowca (Wielkopolska),
 905 III,2 |           Iwona, przeniesiona wkrótce do wsi Mogiły (gdzie mogiła
 906 III,2 |     przeniesiona po kilkunastu latach do Szczyrzyc. W Bledzewie,
 907 III,2 |        niechęć w przyjmowaniu Polaków do swych zakonów. – Pierwsi
 908 III,2 |             Cystersi sprowadzeni byli do Polski z Francyi i Niemiec.
 909 III,2 |              Prus, a później i Litwy. Do klasztorów polskich przybywali
 910 III,2 |            Templaryusze i Bożogrobcy. Do najstarszych i najznakomitszych
 911 III,2 |    małopolskiego, który w pielgrzymce do Jerozolimy roku 1162 poznał
 912 III,2 |                aby mu dał kilku braci do Polski. Dla nich to oddał
 913 III,2 |            Czesław. Ci wstąpili zaraz do nowicyatu św. Dominika,
 914 III,2 |               rąk habit i powróciwszy do Krakowa, zamieszkali przy
 915 III,2 |        krakowska została przeniesioną do nowo zbudowanego kościoła
 916 III,2 |               Jordan, był zniewolonym do ośmiu znajdujących się już
 917 III,2 |      działalność poprzednich zakonów. Do najdawniejszych klasztorów
 918 III,2 |         kamieniem grobowym, w całości do naszych czasów dochowanym,
 919 III,2 |     sprowadzili się także Dominikanie do Śląska, gdzie biskup wrocławski,
 920 III,2 |            Wrocławiu należący niegdyś do klasztoru Kanoników regularnych
 921 III,2 |             dominikański z kościołem. Do Lwowa sprowadziła zakon
 922 III,2 |        Franciszkanów z Pragi Czeskiej do Krakowa w roku 1232 i zbudował
 923 III,2 |            dały początek wprowadzeniu do Polski panien Franciszkanek,
 924 III,2 |       Klaryski roku 1261 z Zawichosta do Skały pod Kraków. Tu Salomea
 925 III,2 |              w rok potem przeniesiono do klasztoru Franciszkanów
 926 III,2 |         Klaryski w początku XIV wieku do św. Andrzeja w Krakowie,
 927 III,2 |                Bolesława Wstydliwego) do założonego przezeń klasztoru
 928 III,2 |               1292, Jolanta powróciła do Gniezna i wstąpiła do tamecznego
 929 III,2 |       powróciła do Gniezna i wstąpiła do tamecznego klasztoru Klarysek,
 930 III,2 |            Carpine odprawia poselstwo do chana tatarskiego roku 1245,
 931 III,2 |       Benedykta, który przyłączył się do poselstwa we Wrocławiu.
 932 III,2 |       Franciszkanów krakowskich, list do papieża Innocentego IV „
 933 III,3 |                drugi raz nie należały do Polski. Dopiero panowanie
 934 III,3 |      Jagiellonów stanowi tutaj epokę. Do senatu polskiego wchodzi
 935 III,3 |            III smoleńskie, te wchodzą do senatu i zajmują z kolei
 936 III,3 |        biskupstwa greckie przystąpiły do unii z Kościołem łacińskim,
 937 III,3 |                którzy nie przystąpili do unii. Tak za Władysława
 938 III,3 |             bardzo wielkie w stosunku do innych, postanowiono więc
 939 III,3 |               się biskupów z dyecezyi do dyecezyi.~Biskupstwa i dyecezye
 940 III,3 |              w dobie Jagiellońskiej i do ostatnich lat bytu Rzeczypospolitej,
 941 III,3 |          ustanowione dla tych, którzy do unii kościelnej nie przystąpili,
 942 III,3 |              i piąte miejsce zajmował do r. 1809, a później szóste
 943 III,3 |              się w roku 1473 z Chełma do Hrubieszowa, a w roku 1490
 944 III,3 |               roku 1490 z Hrubieszowa do Krasnegostawu, lecz biskup
 945 III,3 |          chełmska w dawnych granicach do roku 1773 pozostała. W roku
 946 III,3 |         dyecezyi, a katedrę przeniósł do kościoła pojezuickiego w
 947 III,3 |              chełmską z Krasnegostawu do Lublina i z części krakowskiej
 948 III,3 |               a w roku 1809 powróciło do Księstwa Warszawskiego i
 949 III,3 |               Królestwa kongresowego. Do dyecezyi tej należeli wszyscy
 950 III,3 |              Piastów, przechodzimy tu do czasów następnych. Za Władysława
 951 III,3 |             roku 1462, przy wcieleniu do korony księstwa Rawskiego,
 952 III,3 |             złota, jaką dotąd składał do skarbu książąt mazowieckich
 953 III,3 |         Łowickiego. Bliżej stąd mieli do Krakowa i Warszawy, niż
 954 III,3 |          ingres, czyli wjazd, pierwej do Łowicza, niż do Gniezna.
 955 III,3 |               pierwej do Łowicza, niż do Gniezna. W Skierniewicach
 956 III,3 |              ale po wcieleniu Gniezna do Prus, w roku 1815, Niemcy
 957 III,3 |            gdy całe Inflanty należały do Polski, nazywało się Wendeńskiem
 958 III,3 |              z miastem Wenden odpadło do Szwecyi, wówczas biskupstwo
 959 III,3 |              pokojem oliwskim należał do Inflant. W Krasławiu, dobrach
 960 III,3 |        fundacyę katedry i seminaryum. Do dyecezyi inflanckiej zaliczali
 961 III,3 |          Inflanckie wraz z Krasławiem do Rosyi. W Polsce zostało
 962 III,3 |           1798 i Inflanty przyłączone do metropolii mohilewskiej,
 963 III,3 |             mohilewskiej, a Kurlandya do biskupstwa wileńskiego,
 964 III,3 |               od początku liczyło się do Korony, stąd i biskup liczył
 965 III,3 |              stąd i biskup liczył się do senatorów koronnych. Dyecezya
 966 III,3 |            roku 1583. Odtąd Praga, aż do roku 1794, należała do biskupów
 967 III,3 |             aż do roku 1794, należała do biskupów kamienieckich,
 968 III,3 |          duchowieństwem przeniósł się do Lwowa, gdzie stolica dyecezyi
 969 III,3 |      podolskiej przez lat 26, to jest do pokoju karłowickiego i odzyskania
 970 III,3 |            Szczecińskiej, pozostające do roku 1375 pod władzą duchowną
 971 III,3 |              książę saski, przyjechał do Władysława Jagiełły do Wolborza
 972 III,3 |     przyjechał do Władysława Jagiełły do Wolborza roku 1422 i ofiarował
 973 III,3 |            Kamieniu, zaliczającym się do biskupów polskich. Po jego
 974 III,3 |      kijowskiego, które zaliczało się do Litwy i było najmłodsze
 975 III,3 |     lubelskiej biskup kijowski wszedł do senatu Rzeczypospolitej.
 976 III,3 |      panującego i wcielił to księstwo do biskupstwa. Tym sposobem
 977 III,3 |          siewierskich i używali go aż do upadku Rzeczypospolitej.
 978 III,3 |              od Śląska i rzeki Pilicy do Kamieńca podolskiego i za
 979 III,3 |           Karpaty, gdyż ziemia Spiska do niej jeszcze należała. Biskupi
 980 III,3 |            nowe biskupstwo Lubelskie, do którego wcielono całą wschodnią
 981 III,3 |         wprowadzeniem chrześcijaństwa do Polski, przyczyniły się
 982 III,3 |             od roku 1638 przydzielono do biskupstwa kujawskiego dwa
 983 III,3 |              i inowrocławski, odpadły do dyecezyi poznańskiej, w
 984 III,3 |               Kaliskie i przydzielony do niego, pod względem duchownym,
 985 III,3 |            Tustań arcybiskupom, pisał do Rzymu z prośbą, aby katedrę
 986 III,3 | metropolitalną z Halicza przeniesiono do Lwowa, jako do miasta znaczniejszego
 987 III,3 |           przeniesiono do Lwowa, jako do miasta znaczniejszego i
 988 III,3 |         niezgody i t. d. Papież pisał do konsystorzów i biskupów
 989 III,3 |               polskich o radę, poczem do przeniesienia stolicy metropolitalnej
 990 III,3 |             to jest późniejszą łucką, do metropolii Gnieźnieńskiej.
 991 III,3 |         halickie ustało, przeniesione do Lwowa. Dopiero pod rządami
 992 III,3 |             Angiełłowicz od roku 1806 do zgonu w roku 1814, drugim
 993 III,3 |           drugim Lewicki od roku 1816 do 1858.~17. Arcybiskupstwo
 994 III,3 |      przeniósł katedrę z Włodzimierza do Łucka. Było we Włoszech
 995 III,3 |         Mścisławia, Orszy i Witebska, do których rozciągało swoją
 996 III,3 |          dźwignął biskupstwo Pińskie, do którego przyłączył dawne
 997 III,3 |         jeszcze po wcieleniu Mazowsza do Korony. Jeżeli dawniej biskup
 998 III,3 |          doradcą, to w Polsce wstąpił do senatu, bywał kanclerzem,
 999 III,3 |               sieluńskich, należących do probostwa, i bawił się naprawdę
1000 III,3 |              na nadzwyczajne dwa razy do roku. Sufragana znajdujemy