1-500 | 501-721
Czesc, Rozdzial
1 Wst,1 | zromanizowanym Wołochów; od północy nad górną Wołgą
2 Wst,1 | Dźwiną i Dnieprem z Waregami. Od owych czasów przez cały
3 Wst,2 | sercu położona, nachylona od Karpat i gór Olbrzymich
4 Wst,2 | krainę ku północo-wschodowi od Renu do Wisły Germanią,
5 Wst,2 | Strabonie, znał już drogę od Karpat do Baltyku, która,
6 Wst,2 | Europę środkową i południową od nieznanej tam nikomu słowiańskiej
7 Wst,2 | nasza stara Lechia była od dawna rojowiskiem plemion
8 Wst,2 | Radymicze i Polanie przyszły od Wisły i osiadły nad Dnieprem,
9 Wst,2 | Dulebi, Chrobaci, Czesi, od Bugu, Sanu, Wisły i z Karpat
10 Wst,2 | Słowiańszczyzny, otoczona od wschodu, południa i zachodu
11 Wst,2 | Czesi oddzielali Lechię od Niemców – Morawianie i Słowacy,
12 Wst,2 | Morawianie i Słowacy, od Awarów i Madziarów – Bużanie,
13 Wst,2 | Dulebowie, Drogowiczanie od Pieczyngów i Waregów. Temu
14 Wst,3 | ściany wschodniej, począwszy od rzeki Biebrzy, czyli Bobry (
15 Wst,3 | Rusi nie jest słowiański. Od nazwy szwedzkiej Rosslagen,
16 Wst,3 | łupów i fortuny, zagarnęli (od r. 862 do 1018) pod swą
17 Wst,3 | jak utrzymują badacze, od najznaczniejszego niegdyś
18 Wst,3 | zamku, zwanego Czerwonogród, od którego i inne warowne zamki
19 Wst,3 | nazwali się Wolyńcami1).~Od Łucka wzięli nazwę Łuczanie.
20 Wst,3 | okolicach Kijowa nazwani zostali od pól Polanami, tak samo,
21 Wst,3 | Drewlanie, nazwani tak może od swoich siedlisk po lasach.
22 Wst,3 | Drogowiczanie, nazwani tak zapewne od bagnistej swojej krainy (
23 Wst,3 | był Turów nad Prypecią, od którego poszła nazwa księstwa
24 Wst,3 | panowali ich książęta zależni od Kijowa. Krywicze pierwej
25 Wst,3 | Nestor, że szli z Lachów. Od roku 881 płacili Krywicze
26 Wst,3 | powiada Nestor) pochodzili od Lachów. Było bowiem dwóch
27 Wst,3 | osiedli: Radym nad Sożą i od niego przezwali się Radymiczami,
28 Wst,3 | z rodem swoim nad Oką i od niego przezwali się Wiatyczami”.
29 Wst,3 | siedzieli nad średnim Niemnem od ujścia Hańczy do ujścia
30 Wst,3 | niższym czyli dolnym Niemnem, od rzeki Niewiaży do morza
31 Wst,3 | brzegu, nazwaną została od swego położenia Żemajczu-żeme (
32 Wst,3 | podolak, niżowiec2). Na północ od Litwy i Żmudzi, nad Dźwiną
33 Wst,3 | się na plemiona Kuronów (od nich Kurlandya), Semigalów (
34 Wst,3 | nich Kurlandya), Semigalów (od nich Semigalia) i inne z
35 Wst,3 | Kraina Prusów ciągnęła się od Nogatu, prawego brzegu dolnej
36 Wst,3 | mieszkańców Warmii, pochodzi od litewskiego wyrazu warmai
37 Wst,3 | Radzim.~Prusowie, sąsiadując od wieków z Lechitami i ich
38 Wst,3 | rzecz prosta, przejęli od Lechitów i niektóre zwyczaje
39 Wst,3 | odgraniczających Mazowsze od Rusi, wbijał się ku południowi
40 Wst,3 | Nazwę Jadźwingów wywodzą od litewskich wyrazów: uż i
41 Wst,3 | jest nieszeroki pas kraju od Biebrzy, czyli Bobry, i
42 Wst,3 | Długosza nazwa Wołynia pochodzi od zamku Wołyń, istniejącego
43 Wst,3 | nazywano „wolą” puste ziemie od wolnego (swobodnego) na
44 Wst,4 | przezwali się Lachami. „I od tych Lachów przezwali się
45 Wst,4 | przemiany lasów na pola, od których nazwano ich „polanami”,
46 Wst,4 | Nazwisko Polaków ledwie od siedmi albo ośmi set lat
47 Wst,4 | Atoli nazwa Ślężanów i od nich nazwa Śląska, rozpostarła
48 Wst,4 | politycznego oderwania się od ojczyzny, nie przestał być
49 Wst,4 | i Kaszubowie. Na północ od Polan, poza bagnistą Notecią,
50 Wst,4 | Pomorzanie nie różnią się od Polaków ani ubiorem, ani
51 Wst,4 | że miała wziąć początek od długiego i szerokiego ubrania
52 Wst,4 | swoich wywodzi tę nazwę od kożucha. Co do przestrzeni,
53 Wst,4 | spotyka się nazwa Kujaw od wieku XII, po łacinie Cuiavia.~
54 Wst,4 | Łęczycanie i Sieradzanie. Polan od Mazowszan przedzielali Łęczycanie,
55 Wst,4 | Sieradzanie, tak nazwani od głównego grodu swej ziemi
56 Wst,4 | górną Wartą, odgraniczeni od Łęczycan bagnistym Nerem.~
57 Wst,4 | się po obu brzegach Wisły od rzeki Pilicy, a nawet poza
58 Wst,4 | poza Pilicą na południu od rzeki Radomki, aż po granicę
59 Wst,4 | Jadźwingowie). Na zachodzie od ziemi Kujawian i Łęczycan,
60 Wst,4 | ziemi Kujawian i Łęczycan, od źródeł rzeki Bzury, ciągnęły
61 Wst,4 | ludów pochodzą często albo od rodzaju krainy, którą zamieszkały,
62 Wst,4 | którą zamieszkały, albo od charakterystycznych cech
63 Wst,4 | równinę, inni znowu wywodzą od mazi, czyli smoły, której
64 Wst,4 | lubelską, nad górną Wisłą, od rzeki Pilicy i Radomki,
65 Wst,4 | Polonii, a na całym wschodzie, od Litwy i Rusi aż do Arabii,
66 Wst,4 | nazwa Polski uformowała się od Lachów. W jakim czasie powstała
67 Wst,4 | narodzie nazwane zostało od pól polanami i polakami,
68 Wst,4 | polanami i polakami, a drugie od siedzib nadmorskich pomorzanami,
69 Wst,4 | nadmorskich pomorzanami, trzecie od rozległych łąk, czyli łęków,
70 Wst,4 | analogicznie nazwa Lachów, Lechów od krainy leśnej, lasowej,
71 Wst,4 | nazwani zostali Lachami od swych lasów, co językowo
72 Wst,4 | jeszcze w wieku XII i XIII od napadów dzikich, leśnych
73 Wst,4 | Brückner twierdzi, iż Mazur od mazania, mycia (może umazania
74 Wst,4 | sąsiednich Lechitów, jak Prus od litewskiego prausti = myć
75 Wst,4 | pruskiego plemienia Sudzinów od szudas = pomiot.~2) O początku
76 Wst,5 | niemiecką. Rzeka Kwisa na zachód od Odry (dopływ lewego jej
77 Wst,5 | odgraniczała Polskę mieszkową od Serbów łużyckich i Milczan,
78 Wst,5 | wchodziły. Na przestrzeni zatem od pasma gór Czeskich do Odry,
79 Wst,5 | odgraniczała państwo Mieszka od Rzeszy. Za Odrą należała
80 Wst,5 | granicy jego dziedzictwa od morza do Prus i Rusi. Zatem
81 Wst,5 | wątpić, że całe Pomorze, od Wisły do Odry, było w owym
82 Wst,5 | było w owym czasie zależnem od Polski. Wyszczególniona
83 Wst,5 | pruską. Granica ta, począwszy od morza gdańskiego, biegła
84 Wst,5 | dzielącej Pomorze polskie od pruskiego, aż do ujścia
85 Wst,5 | wschód granicą Mazowsza od ziem pruskich, tym samym
86 Wst,5 | granica Kongresówki z Prusami, od Rypina na wschód aż do Grajewa
87 Wst,5 | i Podlasiem tędy biegła. Od połączenia się Biebrzy z
88 Wst,5 | lechickich, dalej na wschód (od Tykocina i Suraża) już nie
89 Wst,5 | na całej swojej długości, od Nurca aż do swych źródeł,
90 Wst,5 | odgraniczał państwo Piastów od Rusi. Ze słów Nestora sądzić
91 Wst,5 | 981) posiadłości Lachów od Rusi na południo-wschodzie.
92 Wst,5 | państwie Mieszka (sięgającem od Baltyku i Odry po grody
93 Wst,6 | kronikarze, państwo polskie od kijowszczyzny wówczas odgraniczała.
94 Wst,6 | synowi Gnuśnego, powrócił.~Od strony pogan pruskich i
95 Wst,6 | na całej swej długości od rzeki Lutrzyny i Drwęcy
96 Wst,6 | do rzeki Łeku i Grajewa, od czasów piastowskich do obecnych
97 Wst,6 | ziemia Wizka, tak nazwana od warownego grodu Wizny, zbudowanego
98 Wst,6 | Łek odgraniczał tę ziemię od Jaćwieży, a warowne grody
99 Wst,6 | i Kumelskiem zasłaniały od dziczy pogańskiej z północy
100 Wst,6 | wschodniej granicy Mazowsza od Podlasia, takież grody Lechitów,
101 Wst,6 | owych czasach pogranicznymi od Rusi zamkami Mazowszan.~
102 Wst,6 | Krakowa. To oddalenie się od Pomorza lechickiego, nie
103 Wst,6 | się części jego większej od Polski. Po opuszczeniu Polski
104 Wst,7 | Polski po jego śmierci. Od tego czasu jednak Spiż,
105 Wst,7 | biskupstwo lubuskie, zależne od Gniezna, fundował. Krwawa
106 Wst,7 | kaszubskiem, czyli wschodniem, a od roku powyższego rozpoczął
107 Wst,7 | i arcynarodowego Śląska od Polski, a poddanie go wpływowi
108 Wst,7 | Odrą Śląsk cały i Luzacyę od stryja swego, Bolesława
109 Wst,7 | przyczyną jego oderwania od macierzy narodowej. Konrad
110 Wst,7 | germanizując go, lat 511 (od roku 1164 do 1675).~Jeszcze
111 Wst,7 | Władysławowi, otrzymali od niego z dzielnicy mazowieckiej
112 Wst,7 | niedługi, oderwana była od Mazowsza i Polski.~Najmłodszy
113 Wst,7 | tym sposobem całe Pomorze, od Gdańska do Rugii, na dwa
114 Wst,7(1) | wprowadzili ten zwyczaj od śmierci Włodzimierza Wielkiego,
115 Wst,7(1) | Włodzimierza Wielkiego, t. j. od roku 1015.
116 Wst,8 | rycerskiego, który został nazwany, od danego mu Dobrzynia, zakonem
117 Wst,8 | XIII całą krainę pruską, od rzeki Ossy i granic Mazowsza
118 Wst,8 | nienasyconych Krzyżaków, od roku 1254 do 1260 ustępował
119 Wst,8 | księcia Wielkopolski, odpadają od niej kasztelanie: kistrzyńska,
120 Wst,8 | Biały w Gąsawie i Pomorze od Polski oderwane. Ale syn
121 Wst,8 | sojuszu polsko-litewskiego.~Od najazdu Mongołów, którzy
122 Wst,8 | Kapczackiej, a zawisłość jego od tej hordy stała się tak
123 Wst,9 | oderwanych przez sąsiadów od Polski. Patrzyli oni naprzykład
124 Wst,9 | roku 1302 odzyskała orężem od Jerzego, księcia Rusi Czerwonej,
125 Wst,9 | zdradzając go najhaniebniej, od listopada roku 1308 do sierpnia
126 Wst,9 | Łokietkowego), wyłudzili od niego (w latach 1303 do
127 Wst,9 | 1329) wasalem czeskim. Od roku 1329 rozpoczęły się
128 Wst,9 | Polski z Zakonem, który od powyższej daty zatrzymywał
129 Wst,9 | prastarej ziemi lechickiej od Polski 1). Nie przeszkadzało
130 Wst,9 | śląskich, brał w zastaw od nich Namysłów, Kreusburg,
131 Wst,9 | zajął wszystkie ziemie od Putywla do morza Czarnego.
132 Wst,9 | Rzeczpospolitą ubezpieczyć. Od czasu Gedymina miała Litwa
133 Wst,9 | niesnaski, odosobnili się od niej Perokopcy, którzy u
134 Wst,9 | koczowali. Olgierd, oswobadzając od jarzma Tatarów mongolskich
135 Wst,9 | Kazimierza Wielkiego oderwała od Polski część Wołynia z grodem
136 Wst,9 | jako książę Trok i Żmudzi. Od tej chwili zwłaszcza, gdy
137 Wst,9 | nietylko całą zachodnią Żmudź od Kurlandyi i Baltyku po Dubissę
138 Wst,9 | pasem ziemi nadmorskiej od Kaszub i Wielkopolski aż
139 Wst,9 | wśród Słowian, błąkały się od wieków ze swemi stadami
140 Wst,9 | wieków ze swemi stadami od południowych Karpat po Helladę.
141 Wst,9 | politycznym jak i cerkiewnym, od Halicza i Rusi. Osiadający
142 Wst,9 | Polski z Wołoszą trwały od wieku XIV do końca istnienia
143 Wst,9 | Wołoszą całą przestrzeń od Dniestru ku dolnemu Dunajowi,
144 Wst,10 | nieprawne kupno Drezdenka od starosty polskiego, którym
145 Wst,10 | tylko dożywotnio, ale już od Polski i Litwy zależało,
146 Wst,10 | Horodle nowy, ściślejszy od wileńskiego związek Litwy
147 Wst,10 | Czernihowie Świdrygiełło, otrzymał od Jagiełły po Witoldzie godność
148 Wst,10 | stolicy Rusi odebrać hołd od nowego wojewody mołdawskiego,
149 Wst,10 | potęgi Zakonu pruskiego od Grunwaldu, zaś inflanckiego
150 Wst,10 | Grunwaldu, zaś inflanckiego od Wiłkomierza się datuje,
151 Wst,10 | Zbigniew Oleśnicki, kupił od książąt Wacława cieszyńskiego
152 Wst,10 | 1772 i 1793.~Przedmurzem od granic tureckich był dla
153 Wst,10 | utworzono województwo Płockie. Od Jana, księcia oświęcimskiego
154 Wst,10 | Brańsk (zadnieprski). Już od wojny w r. 1490 Litwini
155 Wst,11 | za otrzymane pieniądze od mistrza kawalerów mieczowych,
156 Wst,11 | wsią Boguszami, o pół mili od Grajewa, w miejscu, gdzie
157 Wst,11 | południowej części Inflant od Drui do Aszerady. Roku 1561
158 Wst,11 | uchylenie Zakonu mieczowego od władzy, a 28. listopada
159 Wst,11 | Estonię, która naciskana od wojsk carskich, nie mogąc
160 Wst,11 | na odsiecz, oderwała się od Inflant i królowi szwedzkiemu,
161 Wst,11 | sprzymierzeńca, który już od walk Kazimierza Wielkiego
162 Wst,11 | Wielkiego na Rusi z Tatarami i od Grunwaldu, całe morze krwi
163 Wst,12 | kościołem bernardyńskim.~Już od czasów Zygmunta Starego
164 Wst,12 | sposobem hołdująca Polsce od wieku XIV Mołdawia.~Dnia
165 Wst,12 | września 1657 roku uwolnił go od hołdu względem Polski. Traktatem
166 Wst,12 | Jagiellończyka), całe Prusy od niegodziwego Krzyżaków tyraństwa
167 Wst,12 | pozostające w ręku Turków od roku 1666 stepy i „dzikie
168 Wst,12 | dzikie pola” oczakowskie od Jahorlika i Koniecpola do
169 Wst,12 | łatwiejszego odzyskania od Turków Podola i południowej
170 Wst,13 | królewicza Karola, na zależnem od Polski księstwie kurlandzkiem.
171 Wst,13 | Wisłę. Nowa granica biegła od Śląska korytem Wisły aż
172 Wst,13 | na Frampol do Zamościa, od Zamościa na Hrubieszów do
173 Wst,13 | Zamościa na Hrubieszów do Bugu, od Bugu do okolicy Zbaraża.
174 Wst,13 | pierwotnej redakcyi polskiej od tekstu łacińskiego, mianowicie
175 Wst,13 | których miał jakoby doznawać od Polaków i żądał mniemanych
176 Wst,13 | które jakoby należały mu się od wieków”. W reskrypcie królewskim
177 Wst,13 | podziałowa rosyjska szła Dźwiną od zachodu do granic województwa
178 Wst,13 | rozgraniczeń trzech zaborów od pozostałej Polski poszła
179 Wst,13 | odgraniczającej Galicyę od województwa Podolskiego.
180 Wst,13 | pruska poprowadzoną została od Działdowa przez województwo
181 Wst,13 | południowych ze stolicą Warszawą. Od południa Kraków z krajem
182 Wst,13 | Bugu wzięła Austrya. Reszta od wschodu po Bug i Niemen
183 Wst,13 | rozległym, należał już do Rosyi od roku 1686), tudzież województw:
184 Wst,13 | Bracławskie, z wyjątkiem odpadłego od województwa Podolskiego
185 Wst,13(1)| Galicya ówczesna większą była od dzisiejszej o cały okręg
186 Wst,14 | na terytoryum odpadłem od Polski przy pierwszym podziale)
187 Wst,14 | górnej Wisły i po linię od ujścia Sanu do Bugu pod
188 Wst,14 | przyłączonego w 1809 roku od Austryi do Księstwa Warszawskiego,
189 Wst,14 | sposobem Księstwo Warszawskie od roku 1809 liczyło dziesięć
190 Wst,14 | wojewódzkiem miastem była od roku 1815 do 1817 Łomża,
191 Wst,14 | Augustowskie z zarządem (od r. 1818) w Suwałkach. Dnia
192 II,1 | Prowincya wielkopolska od czasów Jagiellońskich do
193 II,1 | województw 12 i ziem 3, a od roku 1768, (w którym na
194 II,1 | dostały dla odróżnienia od Prus właściwych, wschodnich,
195 II,1 | pozostawało w pewnej zależności od urządzeń sądowych. Tak np.
196 II,1 | lub zastawną, conajmniej od roku przed wyborem. Przy
197 II,1 | wielkopolskiej, sądziły się, od poniedziałku po św. Franciszku
198 II,1 | jedną kadencyą sądzą się od poniedziałku po przewodniej
199 II,2 | księcia panującego na Żeganiu, od Polski oderwana i do księstwa
200 II,2 | Głogowskiego przyłączona, a od książąt Głogowskich miała
201 II,2 | zjeżdżał na jednę kadencyę (od niedzieli przewodniej do
202 II,3 | jako Kaliskie województwo i od tej pory miało swoich wojewodów.~
203 II,3 | położenie Kalisza na drodze od Karpat ku morzu bursztynowemu.
204 II,3 | polsko-słowiański. Pochodzi bowiem od wyrazów: kał, kałuża, kalić
205 II,3 | błotnej i powstać musiała od położenia pierwotnej posady
206 II,4 | Kaliskiem i Łęczyckiem. Od tego ostatniego stanowiła
207 II,4 | długości. Wschodnią granicę od województwa Sandomierskiego
208 II,4 | Sandomierskiego stanowiła rzeka Pilica od Koniecpola aż po Białobrzegi.
209 II,4 | ona była ziemią Rudzką, od grodu zbudowanego we wsi
210 II,4 | miejsca zwanego Wieluniem, od którego cała ziemia Rudzka
211 II,4 | ziemscy oddzielni, począwszy od podkomorzego. Tylko wojewoda
212 II,4 | kasztelanach tej warowni już od XI wieku liczne w dziejach
213 II,4 | polskich znajdują się wzmianki. Od tego grodu cały jeden szczep
214 II,4 | uroczyste poselstwo z Węgier od wdowy po królu Ludwiku,
215 II,5 | stanowiła rzeka Przysowa (od wsi Trębisk aż do połączenia
216 II,5 | Bzurą). Wschodnią ścianę od miasteczka Soboty aż do
217 II,5 | kilkomilowej przestrzeni (od Białobrzegów do Brzegu)
218 II,5 | rozgraniczała województwo Łęczyckie od Sandomierskiego. Zachodnią
219 II,5 | miało figurę mocno wydłużoną od Kłodawy i Grzegorzewic na
220 II,5 | Łęczycan, Łęczan, powstała od wielkiej ilości łęgów czyli
221 II,6 | Brzesko-kujawskie.~Na wschód od ziemi Polan leżały Kujawy,
222 II,6 | przypadło Konradowi. Jakoż od synów tego Konrada poszły
223 II,6 | Brzesko-kujawskie graniczyło od północy z Inowłocławskiem
224 II,6 | Wisłę z ziemią Dobrzyńską, od wschodu z województwem Rawskiem,
225 II,6 | z województwem Rawskiem, od południa z Łęczyckiem i
226 II,6 | Łęczyckiem i Kaliskiem, od zachodu także z Kaliskiem,
227 II,7 | niemieckie połączyły się w jeden.~Od roku 1236, w którym Konrad
228 II,7 | odzyskał tę ziemię dla Polski od Zakonu. Pomimo to, jeszcze
229 II,7 | nie wahał się wziąć za nią od Krzyżaków 4.800 kóp groszy
230 II,8 | ziemia, jedno ciało z Polską od wieku X do XII składająca,
231 II,8 | licząc na milę kwadratową od 10 do 14 wsi, zbliżały się
232 II,8 | na które licznie i ciągle od XIV wieku przenosiła się
233 II,8 | jako warstwy niezależnej od nikogo w dziedziczeniu ziemi.
234 II,9 | między sobą. Matka ich miała od męża w dożywociu ziemię
235 II,9 | rzeka Wisła na przestrzeni od Zakroczymia do granicy województwa
236 II,9 | Przybyszewem. Południową granicę od województwa Sandomierskiego
237 II,9 | rzeka Pilica na przestrzeni od Przybyszewa do Brzegu, a
238 II,9 | Przybyszewa do Brzegu, a od Brzegu do Brzezin graniczył
239 II,9 | Brzegu do Brzezin graniczył od południa powiat Brzeziński
240 II,9 | dopływ Pilicy. Na zachodzie od Brzezin aż do Wisły i punktu
241 II,10 | Tutaj na małej przestrzeni, od wsi Zielunia ku Działdowu,
242 II,10 | jego Ciechanowską. Granicę od tej ziemi stanowiły miejscami
243 II,10 | a z ziemią Wyszogrodzką od Blichowa i Bodzanowa do
244 II,10 | strumień Mułtawa. Na południe od ziemi Wyszogrodzkiej odgraniczała
245 II,10 | odgraniczała rzeczka Płonna, a od województwa Rawskiego Wisła,
246 II,10 | Rawskiego Wisła, na przestrzeni od ujścia Mułtawy do ujścia
247 II,10 | Skrwy. Zachodnią ścianę od ziemi Dobrzyńskiej tworzyła
248 II,10 | Dobrzyńskiej tworzyła Skrwa, od wsi Piotków w dół ku Wiśle.~
249 II,10 | zaludnione, były większe od innych, za to Płoński np.
250 II,10 | stojąc jakby na czatach od napastniczej dziczy pruskiej
251 II,10 | posiadała Płock tytułem odprawy (od roku 1548 przez lat 7 do
252 II,10 | pod zamkiem płockim cło od prowadzonych Wisłą do Gdańska
253 II,11 | ciągnący się z północy od granicy pruskiej i miasta
254 II,11 | półtrzecia razy większa od dwóch poprzednich (Płockiej
255 II,11 | także z północo-wschodu od granicy Prus książęcych
256 II,11 | tworzyła powiat (źródło nazwy od wyrazów wiec, powiecać,
257 II,11 | Dobrzyńska zajmowała przestrzeń od Drwęcy i Wisły po Skrwę;
258 II,11 | i Wisły po Skrwę; Wiska od Narwi do Biebrzy i Łeku.
259 II,11 | trzy z nich były odcięte od reszty rzeką Wkrą, to też,
260 II,11 | Prusy książęce, począwszy od Janowa (gdzie małą część
261 II,11 | przeważnie rzekami: a najprzód od Grajewa do rzekł Biebrzy
262 II,11 | stanowiła ją rzeka Łek, potem od ujścia Łeku Biebrza do połączenia
263 II,11 | Narwią w okolicy Wizny, potem od ujścia Biebrzy w górę Narwi
264 II,11 | granicę Mazowsza z Podlasiem od ujścia Nurca w dół swego
265 II,11 | dalej szła granica sucha, od lewego brzegu Buga do rzeki
266 II,11 | Liwca pod wieś Paplin, a od Wólki Paplińskiej w górę
267 II,11 | odgraniczając Mazowsze od ziemi Łukowskiej, a dalej
268 II,11 | ziemi Łukowskiej, a dalej od ziemi Stężyckiej, należącej
269 II,11 | województwa Sandomierskiego od okolicy Stoczka i Żelechowa
270 II,11 | rzekę Radomkę, dalej zaś od Głowaczewa do Wyśmierzyc
271 II,11 | Główne miasto Warszawa, od Zygmunta III stolica całej
272 II,11 | największych w świecie. O milę od Warszawy Wilanów z rezydencyą
273 II,11 | którego rozległych puszczach, od Narwi do granicy pruskiej,
274 II,11 | Liwca, który odgranicza ją od wschodu z ziemią Drohicką,
275 II,11 | z ziemią Drohicką, czyli od województwa Podlaskiego,
276 II,12 | dawnej i odwiecznej ojczyzny, od której obłudą lub siłą oręża
277 II,12 | ale ledwie nie za Boga od tych tam ludzi był przyjęt”,
278 II,12 | księstwo to leżało na wschód od Prus, połączonych z Polską,
279 II,12 | Apostolskiej.~Do Senatu Koronnego (od roku 1466) wchodziło 8 senatorów
280 II,12 | polsku, sami tylko deputowani od miast (Gdańska, Elbląga
281 II,12 | mieszczaństwo i kupiectwo. To też od czasu powrócenia ziem pomorskich
282 II,13 | Drwęcą i Ossą, zamieszkana od prawieków przez ludność
283 II,13 | została za doby Piastów, od głównego grodu swego Chełmna (
284 II,13 | wiedzieli bowiem lepiej od innych, że niemożliwem jest
285 II,13 | Chełmińskiej, ani Kujaw i Mazowsza od najazdów pogańskich. Prusowie
286 II,13 | Dobrzyńskich”, tak nazwanych od zamku Dobrzynia nad Wisłą,
287 II,13 | przerażający obraz spustoszenia od roku 1217 przedstawiającej.
288 II,13 | poganach zdobyte być mogą.~Od tej więc pory, to jest od
289 II,13 | Od tej więc pory, to jest od roku 1230, aż do wojny trzynastoletniej
290 II,13 | stanowiła Wisła, oddzielająca je od województw Inowłocławskiego
291 II,13 | deputatów trybunalskich od roku 1589, t. j. od przyłączenia
292 II,13 | trybunalskich od roku 1589, t. j. od przyłączenia ziem pruskich
293 II,13 | toruńskim, odebrał hołd od ziemi Chełmińskiej, z przysięgą
294 II,13 | we „Flisie” swoim pisze:~„Od siebie się miej, gdzie wdzięczne
295 II,13 | siostry króla Zygmunta III, od 11-stu lat zmarłej. Za panowania
296 II,13 | panowania Krzyżaków Toruń, od wieku XIII, był miastem
297 II,13 | nazwano Gródkiem, niewątpliwie od wzniesionego tu za Piastów
298 II,13 | Drwęcą, który otrzymawszy od Zygmunta III siostra jego,
299 II,14 | województw w Prusiech polskich, od północy Baltykiem, a właściwie
300 II,14 | Gdańską i Fryską oblane, od wschodu graniczące z księstwem
301 II,14 | Warmińskiem i Prusami książęcemi, od południa z częścią tychże
302 II,14 | która się zwała Pomezanią, od zachodu przedzielone było
303 II,14 | przedzielone było korytem Wisły od województwa Pomorskiego.
304 II,14 | odbywały. Gród sztumski zależał od starosty w Kiszporku. Na
305 II,14 | brzegu Nogatu, o mil 5–6 od Gdańska, a zagrabiwszy Polsce
306 II,14 | między jeziorami, dwie mile od Malborga, powiatowe i starościńskie;
307 II,14 | mil kwadratowych mające. Od Malborga ku Gdańskowi ciągną
308 II,14 | Żuławę, inaczej Fiszawską, od Nagatu do jeziora Druzna
309 II,15 | Nazwa Warmii nie pochodziła od jakiegoś zaginionego miasta,
310 II,15 | mniemali niektórzy, ale od plemienia pruskiego Warmów,
311 II,15 | poczęła się napełniać wsiami, od strony południa mazurskiemi,
312 II,15 | południa mazurskiemi, zaś od północy, to jest od Bałtyku
313 II,15 | zaś od północy, to jest od Bałtyku niemieckiemi.~Warmia,
314 II,15 | wierzchołkiem, ku morzu zwróconym, od strony północy miała brzegi
315 II,15 | Niborski, oddzielające ją od księstwa Mazowieckiego;
316 II,15 | zatokę morską Friszchaf, a od północy rzekę Prygorę. Od
317 II,15 | od północy rzekę Prygorę. Od tego to roku 1241 Warmia
318 II,15 | tyczy rzeczy duchownych, od samej tylko Stolicy Apostolskiej
319 II,15 | krzyżyk. W roku 1512 otrzymała od Zygmunta I przywilej wolnej
320 II,16 | Baltykiem i zatoka Gdańską od północy i wschodu oblana.
321 II,16 | była Wisła, odgraniczająca od województw: Malborskiego,
322 II,16 | i łamana, sucha granica od pomorza słupskiego, czyli
323 II,16 | Pomorza brandeburskiego od Pomorza polskiego, czyli
324 II,16 | okolicznemi ziemiami. Gdy jednak od samego zaraz pokoju Toruńskiego
325 II,16 | zaledwo przez lat 20, t. j. od roku 1637 do 1657, wcielone
326 II,16 | różniącą się swem narzeczem od wielkopolskiej może tyle,
327 II,16 | Zakrzewski, powiada, iż od najdawniejszych czasów posiadał
328 II,16 | w niczem się na Pomorzu od polskiego nie różnił. Te
329 II,16 | wszystkie noszące nazwiska od miasteczek tegoż imienia.
330 II,16 | lewym brzegu Wisły o milę od ujścia jej do morza, przerznięte
331 II,16 | wpadającą do Mołtawy, otoczone od północy i wschodu Wisłą,
332 II,16 | Wisłą, zwaną tu Leniwką; od południa i zachodu trzema
333 II,16 | dworzec na górze, Biskupią od tego zwanej.~Do znakomitszych
334 II,16 | Europie należące.~O milę od Gdańska nad jeziorem leży
335 II,17 | prowincyj w jedno państwo. Od tej to chwili istnieje Małopolska
336 II,17 | mil kwadratowych mniejszą od Wielkopolski. Trzy powyższe
337 II,18 | w pogaństwie, oddzieleni od świata Karpatami, dziejopisów
338 II,18 | Krakowskie dane, niezależnie od Śląska, najstarszemu z nich,
339 II,18 | same, to bardzo niedalekie od granic późniejszego województwa
340 II,18 | Sieradzkiem i ziemią Wieluńską, od której granica szła rzeczką
341 II,18 | dopływem lewego brzegu Warty. Od ujścia Liczwarty biegła
342 II,18 | Koniecpolem i Lelowem i od Pilicy rozgraniczając już
343 II,18 | Działoszyc do Wisły Nidzica, od Przemykowa do Brzezinki
344 II,18 | a dalej lewy jej dopływ. Od Brzostka do okolicy Krosna
345 II,18 | Wisłoki. Górna Jasiołka, od okolicy Krosna aż do granicy
346 II,18 | stanowił grzbiet Karpat i Tatr od okolicy, w której leży na
347 II,18 | zachodzie źródło Wisły, i od granicy księstw śląskich
348 II,18 | ziemię Sanocką na wschodzie.~Od południa przytykała do księstwa
349 II,18 | części do krakowskiej ziemi. Od tego czasu ziemia Spiska
350 II,18 | czasu ziemia Spiska oderwana od Polski stała się własnością
351 II,18 | księstwa Śląskie, począwszy od rzeczki Liczwarty i ziemi
352 II,18 | księcia Raciborskiego. Od tej pory pozostawało to
353 II,18 | księstwo Siewierskie” kupił od Wacława, ks. Cieszyńskiego,
354 II,18 | Jagiellończyk nabył księstwo od Janusza, księcia Oświecimskiego,
355 II,18 | nabył księstwo Zatorskie od Janusza oświecimskiego za
356 II,18 | Polski odkupione pieniądzmi od ich potomków. Z tych zaś
357 II,18 | Berwald. Księstwo Siewierskie, od czasu, jak zostało nabyte
358 II,18 | znaczniejsze miejsca, mówi, że: od Olkusza do Krakowa niezliczona
359 II,18 | baszt miejskich i starsze od tego wszystkiego dwie olbrzymie
360 II,19 | Sandomierskie.~Księstwo to od czasów Łokietka stało się
361 II,19 | województwa Sandomierskiego od roku powyższego były następujące:
362 II,19 | rzeka Pilica na przestrzeni od Białobrzegów do Wyśmierzyc.
363 II,19 | położona, i ta właśnie miała od północy ścianę zawiślańskiej
364 II,19 | połowy ziemi Czerskiej, od północo-wschodu ziemię Łukowską,
365 II,19 | północo-wschodu ziemię Łukowską, od południa przez rzekę Wieprz
366 II,19 | województwo Lubelskie i od poludnio-zachodu rzekę Wisłę (
367 II,19 | poludnio-zachodu rzekę Wisłę (od ujścia Wieprza do ujścia
368 II,19 | województwo Sandomierskie od Lubelskiego, od okolicy
369 II,19 | Sandomierskie od Lubelskiego, od okolicy ujścia Wieprza i
370 II,19 | ziemią Przemyską biegła od Krzeszowa i rzeki Sanu w
371 II,19 | również granica zachodnia od województwa Sieradzkiego,
372 II,19 | przeszło 3 razy większą od Stężyckiej, miała w Radomiu
373 II,19 | Sandomiria) nazwę swoją wzięło od imienia staropolskiego Sędomir.
374 II,19 | małopolskich, jako punkt więcej od Krakowa środkowy w Małopolsce,
375 II,19 | Ujeździe nazwany został od herbu i imienia Krzysztofa
376 II,19 | przez Bolesława Chrobrego i od jego przydomku tak nazwany),
377 II,19 | i nazwać świętokrzyskim od przechowywanego tu szczątku
378 II,20 | kasztelanów, którzy już od roku 1230 są znani. Dopiero
379 II,20 | tej granicy biegła Wisłą od ujścia Sanu do ujścia Wieprza
380 II,20 | oddzielony był bowiem od reszty województwa rzekami
381 II,20 | oswobodzeniem Czerwonej Rusi od ich jarzma, pobił także
382 II,20 | wystawić na placu „Litewskim” od przyjazdu z Krakowa kolumnę
383 II,20 | który tu sądził corocznie od pierwszego poniedziałku
384 II,20 | nazywany dla odróżnienia od Kazimierza, przedmieścia
385 II,20 | nie miała, i nie nazwał go od swojego imienia Kazimierzem.
386 II,20 | wieś Babin, o 21/2 mili od Lublina pod Bełżycami położona,
387 II,20 | pod Bełżycami położona, od której w wieku XVI wzięła
388 II,20 | Lubomirskich i Sieniawskich: od tych ostatnich posagiem
389 II,20 | Sobieska Wola (o 4 mile od Lublina) była gniazdem domu
390 II,20 | domu Sobieskich, którzy od niej przyjęli swe nazwisko.
391 II,20 | przyjęli swe nazwisko. O milę od Woli Sobieskiej i Źółkiewki
392 II,21 | ciągnącym się z północy od ziemi pruskiej i jezior:
393 II,21 | odgraniczało to Mazowsze od Rusi grodzieńskiej i brzeskiej.
394 II,21 | nazwa Podlasia nie powstała od lasów, jak nazwa Polesia,
395 II,21 | jak nazwa Polesia, ale od Lachów, przy granicy których
396 II,21 | się wcześnie zasiedlać. Od południa i wschodu przybywali
397 II,21 | puszcz podlaskich Rusini, a od zachodu napływali gromadnie
398 II,21 | osiedlających się w niem od wschodu i południa Rusinów.
399 II,21 | województwem Trockiem zaczynała się od Augustowa i biegła na południe
400 II,21 | rzeki Biebrzy czyli Bobry, a od Bobry z korytem rzeki Brzozowej
401 II,21 | Białystok leżał na Podlasiu. Od rzeki Supraśli pod Wasilkowem
402 II,21 | aż do Niemirowa nad Bug i od Buga na południe aż pod
403 II,21 | województwa Podlaskiego, bo od Parczowa i Wohynia, położonych
404 II,21 | najprzód z ziemią Łukowską, a od rzeki Liwca w pobliżu Siedlec,
405 II,21 | większa część Podlasia, od Augustowa do rzeki Buga,
406 II,21 | zaś część Podlasia odpadła od Litwy, a mianowicie do obwodu
407 II,21 | podlaski odróżnić należy od innego Drohiczyna, również
408 II,21 | obowiązkiem bronienia Mazowsza od napadów pogan. Ale Tatarzy
409 II,21 | posiadał trzy piękne kościoły i od roku 1661 szkoły jezuickie,
410 II,21 | ciągnąca się z południa od Brańska i Bociek nad Nurcem
411 II,21 | XIV znowu zaludniać, to od granic Rusi napływali z
412 II,21 | Rusini, a szlachta mazowiecka od zachodu z ziemi Nurskiej,
413 II,22 | nazwę powyższą wywodzono od znajdującego się na łąkach
414 II,22 | Czerwieńskie ciągnęły się od Czerwonogrodu począwszy,
415 II,22 | którym leży Przemyśl, i od Sanu w stronę źródeł Bugu.
416 II,22 | niedaleko Dniestru, na północ od Zaleszczyk. Było niegdyś
417 II,22 | Dopóki inne grody zależały od tego Czerwienia, musiały
418 II,22 | zwać się czerwieńskimi, i od nich to poszła niezawodnie
419 II,22 | stolica księstwa, Lwów. Od roku 1340 posiadł Ruś Czerwoną
420 II,22 | starostami”, poczynając od pierwszego z nich w roku
421 II,22 | oddzielona była całkowicie od województwa Ruskiego przez
422 II,22 | województwa: Sandomierskie, od Sanu do rzeki Jasiolki,
423 II,22 | Krakowskie, oddzielone od województwa Ruskiego rzeką
424 II,22 | stolicę księstwa z Halicza i od którego imienia otrzymał
425 II,22 | Czerniechowskie, corocznie od przewodniej niedzieli do
426 II,22 | nadawali książęta często nazwy od swoich imion (Kraków od
427 II,22 | od swoich imion (Kraków od Kraka, Lwów od Lwa, Włodzimierz
428 II,22 | imion (Kraków od Kraka, Lwów od Lwa, Włodzimierz od księcia
429 II,22 | Lwów od Lwa, Włodzimierz od księcia Włodzimierza), więc
430 II,22 | Halicka, rządząc się osobno od reszty województwa Ruskiego,
431 II,22 | powiada, iż wziął nazwisko od góry tego imienia (t. j.
432 II,22 | Haliczu dla Rusi Czerwonej od roku 1375 przez Ludwika,
433 II,22 | Ruskiego, będąc zupełnie od niego przegrodzoną przez
434 II,22 | Chełmskiej przedstawiają od X wieku ścieranie się dwóch
435 II,22 | rządziła się oddzielnie od województwa, sejmikowała
436 II,22 | ziemi, Chełm, nazwane tak od wyrazu słowiańskiego chołm,
437 II,22 | siedziba słowiańską, znaną od początków dziejów Polski
438 II,22 | roku 1547 miasto, które od swego imienia nazwał Rejowcem.~
439 II,23 | Ziemia Bełska, zostając od roku 1387 do 1462 pod jurysdykcyą
440 II,23 | Bełskie (nieco mniejsze od Lubelskiego, a równe prawie
441 II,23 | graniczyła z tą ziemią od północy, z Wołyniem w okolicach
442 II,23 | Wołyniem w okolicach zabużnych od północo-wschodu, z województwem
443 II,23 | z województwem Ruskiem od południa i z Lubelskiem
444 II,23 | Waga, dokładniejszy geograf od innych, wymienia w roku
445 II,23 | wcale, tylko Bug, prawie od jego źródeł aż do Dubienki
446 II,24 | potomkowie Bużan i Dulebów, od nazwy ziemi biorący swoje
447 II,24 | Wołyniu założył gród, który od jego imienia przezwany został
448 II,24 | Haliczem i utworzył państwo od Karpat po Dniepr i Prypeć,
449 II,24 | Zasław, Kamień-koszyrski. Od tych wszystkich nazw poszły
450 II,24 | Cremenecia), tak nazwany od obfitujących w krzemień
451 II,25 | szlachty polskiej, która od XIV wieku prawie bez przerwy
452 II,25 | powszechniejszą jest mowa polska od ruskiej. Gdyż dla żyzności
453 II,25 | osiadają Polacy.~Skoro był już od roku 1434 wojewoda podolski,
454 II,25 | Trembowelskim województwa Ruskiego, od rzeki Stypy do Wołoczysk
455 II,25 | województwem Wołyńskiem, od Wołoczysk do Januszpola
456 II,25 | sucha. Ścianę wschodnią od Ukrainy, a mianowicie od
457 II,25 | od Ukrainy, a mianowicie od województwa Bracławskiego
458 II,25 | Całą granicę południową od Wołoszy stanowił kręty Dniestr,
459 II,25 | kręty Dniestr, a zachodnią od Pokucia, Dniestr i Stypa. ~
460 II,25 | Kamieniecki, rozciągający się od Zbrucza do Kalusa, znacznie
461 II,25 | większy, oraz Latyczowski od Kalusa do Murachwy, z górnem
462 II,25 | sobie lat. Zależało bowiem od tego, ile wsi było spalonych,
463 II,25 | kamienieckimi, tudzież komisarzami, od Porty Ottomańskiej wyznaczonymi,
464 II,25 | Sędziowie ci pobierali od skarbu po 2.000 złotych
465 II,25 | Olgierd, oswobodziwszy Podole od Tatarów, oddał Kiemieniec
466 II,25 | mimo doznawanych przeszkód od Turków, wzniósł przy ujściu
467 II,25 | nazwa pochodzi niewątpliwie od znajdujących się tu obficie
468 II,25 | XI wieku Czerwieńskimi, od których i nazwa Czerwonej
469 II,25 | Bar stał się historycznym od zawiązanej na zamku tutejszym
470 II,26 | Zapewne tak nazwani byli oni od tego, że zamieszkiwali pola,
471 II,26 | symbolicznemu zwyczajowi zdobywców.~Od czasu, w którym Jarosław
472 II,26 | przeciwko Turcyi i odebrania od Turków Kamieńca z Podolem.
473 II,26 | uszczuplone, a granice jego od roku 1686 do 1772 były następujące:
474 II,26 | Dniepr, począwszy z północy od okolicy Lubecza, a skończywszy
475 II,26 | przestrzeń Podolskiego i od Bracławskiego do Dniepru
476 II,26 | stosowana do ziem Kijowskich od czasu ostatecznego ich wcielenia (
477 II,26 | Wielkiego księstwa Litewskiego od strony „ordyńców”. Urzędownie
478 II,26 | Jabłonowski powiada, że od owych czasów pod nazwą Ukrainy,
479 II,26 | zastał rok 1772, to jest od traktatu Grzymułtowskiego
480 II,26 | obszerniejszych, lubo za Dnieprem i od Zaporoża bardzo zmiennych
481 II,26 | brzegach Dniepru, począwszy od Polesia Mozyrskiego aż do
482 II,26 | Czarnego morza. Lecz granice od wschodu i zachodu, przeważnie
483 II,26 | rzekę Orelę za przedział od koczujących Krymców. Po
484 II,26 | odpadnięciu w roku 1482 Czernihowa od Litwy, za Dnieprem przybył
485 II,26 | Lubecz z włością. Nawet od Wołynia i Bracławia „Biskupszczyzna”
486 II,26 | północną z oderwanym roku 1569 od województwa Kijowskiego
487 II,26 | równoległej, o kilka mil od Dniepru idącej poza nim,
488 II,26 | z północy na południe, od powiatu Rzeczyckiego do
489 II,26 | wschodnią Kijowszczyzny od carstwa moskiewskiego stanowił „
490 II,26 | z „ziemi tatarskiej”, a od stepu Nogajskiego i Perekopskiego
491 II,26 | powiaty: 1) Mozyrski, później od Kijowa oddzielony, 2) Lubelski,
492 II,26 | oddzielony, 2) Lubelski, od siewierszczyzny czernihowskiej
493 II,26 | Taśminy. W prawo i w lewo od Porohów, był tu świat pustyń
494 II,26 | państwa Litewsko-polskiego od brzegów morza Czarnego ku
495 II,26 | stałe swoje szlaki, którymi od „pól dzikich” zapuszczali
496 II,26 | za punkt wyjścia Perekop, od którego rozchodziły się
497 II,26 | dopiero w Czarnym lesie, od którego i nazwę swoją nosił,
498 II,26 | Czarny Ostrów. Szlak Murawski od Perekopu biegł między dorzeczami
499 II,26 | wielkie wojsko, począwszy od kniaziów Siewierskich aż
500 II,26 | straże litewskie i polskie. Od wstąpienia na tron króla
1-500 | 501-721 |