Czesc,  Rozdzial

 1004 II,25    |              starostwa ich nie mogły podpadać cesyi na białogłowy. Herbem województwa
 1005 Wst,8    |                       Nogaj założył oddzielny chanat w okolicach Kurska. Wobec
 1006 II,29    |                     do mowy potocznej nazwy z charakterem etnograficznym. Tak np.
 1007 II,26    |                    przedstawiały trzy odrębne charaktery: Polesie ukraińskie nad
 1008 II,11    |                       których każdy powtarzał charakterystyczne przysłowie: „choć nie umiem
 1009 Wst,4    |                    którą zamieszkały, albo od charakterystycznych cech mieszkańców. Owoż językoznawcy
 1010 Wst,12   |                  Moskwą, utrzymał przy niej w charakterze tymczasowym Kijów i Smoleńsk.
 1011 II,34    |                  białem polu, „albo, jak inni chcą, na czerwonej chorągwi”,
 1012 Wst,6    |             organizmem państwowym Polski, nie chcącego porzucić ani prastarego
 1013 Wst,7    |                    przez młodszych braci, nie chcących ulegać jego przewadze, szukał
 1014 II,10    |                     Klonowicz:~Tam, jeśli też chcesz z pokojem swe żyto~Prowadzić,
 1015 II,10    |                  będąc pod brzegiem głębokim,~Chceszli wierzch ujrzeć stamtąd kościołowy,~
 1016 Wst,9    |                    Prus i Inflant. Koniecznie chciało się Niemcom Żmudzi, bo dotąd
 1017 II,12    |             narodowość polską. Ucisk i wyzysk chciwego Zakonu, doznawany przez
 1018 Wst,13   |                  Niepewna linia Noteci podała chciwemu Fryderykowi łatwość dalszego
 1019 Wst,9    |                    kraj na lewym brzegu Odry. Chciwi Krzyżacy, wplątawszy w swoje
 1020 II,16    |              pobudzająca, zarówno tu jak tam, chciwość sąsiadów. Słowem: ziemia
 1021 III,1    |                        podsycały coraz więcej chęć przewrotu, a gdy i Mieszka
 1022 II,19    |                       tak nazwany), w Iłży, w Chęcinach, gdzie roku 1331 na zjeździe,
 1023 II,19    |                     Sandomierskie, Radomskie, Chęcińskie, Opoczyńskie, Nowomiejskie
 1024 II,7     |                   między strugami Kamienicą i Chełmicą. Rycerze przyjęli miano
 1025 III,1    |                       założył sobie stolicę w Chełmnie. Skoro zaś Krzyżacy porobili
 1026 III,3    |                       przemysko-samborski, 8. chełmsko-bełski, 9. pińsko-turowski. Gdy
 1027 II,13    |                     tu (w roku 1773) zaczęli. Chełmża, nad jeziorem, mieściła
 1028 II,13    |                    zielnika, bawiła się nawet chemią, słynęła przytem z pobożności,
 1029 II,37    |                   słowiański Włodzimierzem. W Chersonie od Greków książę ten wiarę
 1030 Wst,2    |                  Karpat i Sudetów, niby murem chińskim, długo oddzielała Europę
 1031 Wst,5    |                krajami słowiańskimi, bogaty w chleb, mięso, miód i pastwiska.
 1032 II,7     |                 chlebem, a Pałuczanin z kijem chleba”. Pałukami bowiem zwie lud
 1033 II,7     |                  Kujawiak idzie szukać kija z chlebem, a Pałuczanin z kijem chleba”.
 1034 II,36    |                wojewodów witebskich był Jerzy Chlebowicz, ostatnim bodaj Prozor,
 1035 Wst,10   |                   Nowogrodem i oddał: Wiaźmę, Chlepeń, Oleksin, Teszynów, Rosławl,
 1036 II,10    |                  cłowy, z niemieckiego Kerl = chłop.~ ~
 1037 III,3    |                      najazdy tatarskie, bunty chłopskie Paleja i rozboje hajdamackie
 1038 Wst,9    |                    czyniąc zasadzki i okropną chłostą napowrót zapędzając do ich
 1039 II,11    |                      tamtoczesnych niezawodną chlubę narodowi polskiemu przynosi
 1040 III,4    |                       za Kazimierza Wielkiego chlubili się z posiadania życiorysu
 1041 II,16    |                    kasztelanie: Białogrodzką, Chmielińską, Tczewską, Lubieszowską,
 1042 II,25    |                    Czerwonogrodzkie, Barskie, Chmielnickie, Kopajgrodzkie, Mukarowskie,
 1043 III,3    |                  biskupstwa, wypadły rozruchy Chmielnickiego, które pokryły popiołami
 1044 II,25    |                  Latyczowa widzimy Międzyboż, Chmielnik (czy nie na miejscu dawnego
 1045 II,19    |                        poległ. Pod Turskiem i Chmielnikiem roku 1241 usiłowali Polacy
 1046 Wst,5    |                      strunami. Napoje robią z chmielu i miodu. Królowie Słowian
 1047 Wst,12   |                potwierdzony następnie pokojem chocimskim roku 1621, zdał to już zupełnie
 1048 II,35    |                    ten, będący historyczną po Chodkiewiczu pamiątką, mieszkalny jeszcze
 1049 II,11    |                osobnym przywilejem królewskim chodzi leśnictwo łomżyńskie, do
 1050 III,3    |                      gnieźnieński i lwowski), chodziło o to, który z nich ma być
 1051 II,18    |                      za osobnymi przywilejami chodziły, teraz weszły do liczby
 1052 III,4    |                      wystawił im na Pomorzu w Chojnicach książę pomorski Świętopełk (
 1053 II,16    |                    pobili Krzyżaków; Tuchola; Chojnice; Człuchów i Hamersztyn.~
 1054 II,22    |                       od wyrazu słowiańskiego chołm, oznaczającego pagórek,
 1055 II,36    |            województwie Mińskiem w miasteczku Chołopieniczach. Herb województwa wyobrażał
 1056 II,4     |                     jej przedstawia baranka z chorągiewką i krzyżem.~Sieradz, stołeczne
 1057 II,13    |                   miała jednak osobnego swego chorążego i sędziego ziemskiego z
 1058 III,3    |                  przez arcybiskupa Marcina, z chórem, poświęconym św. Wojciechowi,
 1059 II,21    |                    Tykocin, Knyszyn, Goniądz, Choroszcz, Jasionówka, Rajgród i Augustowo.
 1060 II,22    |                        którym był Stanisław z Chotcza.~Województwo Ruskie składało
 1061 II,26    |                    przyjąwszy służbę u kahana chozarskiego, panować w nim zaczęli.
 1062 II,35    |              Chreptowiczów, z których Joachim Chreptowicz, kanclerz wielki litewski,
 1063 II,35    |                      możnej rodziny Litaworów Chreptowiczów, z których Joachim Chreptowicz,
 1064 Wst,10   |                oznaczono te granicę pokojem w Christmemlu.~Roku 1411 Witold, zazdrosny
 1065 Wst,2    |                   osiedli i zaludnili Dulebi, Chrobaci, Czesi, od Bugu, Sanu, Wisły
 1066 II,18    |                     historyków Wielką i Białą Chrobacyą) do czasów Bolesława Chrobrego
 1067 II,11    |                       niegdyś za Mieczysławów Chrobrych grodami ich warowna, która
 1068 II,19    |                       także zamki w Osieku, w Chrobrzu, (za Piastów wzniesiony
 1069 II,29    |                    starożytności pod nazwami: Chronos (Niemen), Rubon (Dźwina)
 1070 II,32    |                      inflanckim przez pokój w Chrystmemlu roku 1431. Granice księstwa
 1071 II,19    |                      szczątku drzewa z krzyża Chrystusa Pana. Inne opactwo Benedyktynów
 1072 Wst,2    |                 żyjący w ostatnim wieku przed Chrystusem, pisze: „Kto mieszka za
 1073 II,7     |                założyli roku 1222 zakon Braci Chrystusowych, złożony z wojowników niemieckich,
 1074 III,1    |                       biskupstwa było zapewne chrystyjanizowanie Pomorza, gdyż biskupstwo
 1075 III,1    |                    Welborz, Żarnow, Skrzynno, Chrząstów aż do Wisły. Plan podziału
 1076 Wst,9    |                 Władysław Jagiełło urządzał i chrzcił Litwę, królowa Jadwiga ratowała
 1077 Wst,10   |                     wieku Jagiełło, zostawszy chrześcijaninem i królem, apostołował po
 1078 Wst,2    |                      oręża nie utorował drogi chrześcijańskiemu apostolstwu do Słowian nadelbiańskich.~
 1079 III,2    |                znajdujących się już w świecie chrześcijańskim prowincyi swego zakonu przyłączyć
 1080 III,1    |                 zawarte jedynie i wyłącznie w chrześcijaństwie. Kościół przynosił ludom
 1081 III,1    |                   administrowania sakramentów chrztu i małżeństwa, tak, jak to
 1082 II,27    |                      nie licząc tylko sadyb i chutorów, rozsianych pojedynczo.
 1083 III,1    |           archidyakonat czerski, do ostatnich chwil należała do biskupstwa poznańskiego,
 1084 II,14    |                  utkwiła w murze nad kominem, chybiwszy o kilka cali. Kazimierz
 1085 II,22    |                przyjaźnią. Akademia zamojska, chyląc się później ku upadkowi,
 1086 II,26    |                 państwo Kijowskie zaczęło się chylić ku upadkowi. W ciągłych
 1087 II,31    |                       Wilna w XVI wieku Troki chyliły się do upadku, królowie
 1088 III,1    |                       Polsce powrócony. Przez ciąg tych kilkunastu lat zaburzeń
 1089 II,26    |                    podmokłych, będący dalszym ciągiem Polesia wołyńskiego i Pińskiego.
 1090 III,3    |                      kijowskiemu, zaczyna się ciągły szereg rzeczywistych władyków
 1091 II,26    |                   zwłaszcza ginęły w pustyni, ciągnącej się ku „szlakowi murawskiemu”,
 1092 II,21    |                 szerokim kilka do kilkunastu, ciągnącym się z północy od ziemi pruskiej
 1093 II,16    |                 dziejopisów. Żądza Gdańszczan ciągnięcia nadmiernych korzyści z handlu
 1094 II,6     |                    osiwiały w bojach, maleńki ciałem sędziwy Piast, wysiekł kwiat
 1095 III,3    |            zostawiając moc władzy różnorodnym ciałom narodowym. Dyecezya krakowska
 1096 II,24    |                       rzeczywistości znacznie ciaśniejsze niż obszar który Wołyniem
 1097 Wst,9    |                       śląscy jako zniemczeni, ciążąc więcej ku władcom czeskim
 1098 Wst,10   |                  który instynktem politycznym ciążył do Polski. Hołd jego, złożony
 1099 II,37    |                    gęstych lasów, gdzie Narew cicho zdawna bieży~I od strumieniów,
 1100 II,11    |                   piąty rok deputata. Miasta: Ciechanów, stołeczne ziemi, i Przasnysz.~
 1101 II,21    |                      Wysokiego mazowieckiego, Ciechanowa, Sterdyni, Sokołowa. Dowodzą
 1102 II,21    |                okolicy dzisiejszego Tykocina, Ciechanowca, Sterdyni, Sokołowa. Dopiero
 1103 Wst,13   |                  Włodzimierskie, Warszawskie, Ciechanowskie, Mereckie, Grodzieńskie,
 1104 II,11    |               Wyszogrodzkiej, Zakroczymskiej, Ciechanowskiej, Łomżyńskiej, Rożańskiej,
 1105 II,8     |                      nim wiosek, z powiatami: Ciechanowskim, Bielskim, Płońskim, Sąchodzkim,
 1106 III,3    |                    zarząd części zakordonowej Cieciszowskiemu, biskupowi kijowskiemu. –
 1107 III,4    |                 Ksiądz Adam, Trynitarz, wydał ciekawą książkę: Zebranie wszystkich
 1108 Wst,8    |                    Piastów z za Odry, tak, że Cielęcin stał się pogranicznym ich
 1109 II,39    |                       Litewskiego, była Pogoń cielistej barwy w czerwonem polu na
 1110 Wst,2    |                  Dunaju, skąd uchodzili przed ciemięstwem ludów państwa rzymskiego,
 1111 Wst,4    |              Słowianie, siedzący nad Dunajem, ciemiężeni przez Wołchów (t. j. Wołochów,
 1112 II,32    |              zagubione a podania kronikarskie ciemne lub niepewne. Późniejsze
 1113 II,11    |                    Mazowieckiego był: kontusz ciemno-szafirowy, wyłogi i żupan barwy słomianej,
 1114 Wst,10   |                    posiadanie: Głogów, Bytom, Cieniawę, Koźle i Krosno, ale tylko
 1115 II,12    |                     francuskie i hiszpańskie, cienkie sukna, tkaniny jedwabne
 1116 II,28    |               podkomorzym nowogrodzkim Ignacy Cieszkowski. Zamiłowanie do podobnych
 1117 Wst,13   |                zrzuciwszy jarzmo, oswobodzony cieszy się wolnością”. Drugi medal
 1118 III,2    |                     Cystersi. Żaden zakon nie cieszył się w Polsce takim rozwojem,
 1119 Wst,8    |                    polskich Kazimierz, książę cieszyński, czyniąc potajemnie donacyę
 1120 Wst,4    |                   Bobranów nad górnym, Lachów cieszyńskich na południu. Z pośrodka
 1121 Wst,13   |                  znacznego jej uszczuplenia i ciężkich warunków bytu, stawał się
 1122 Wst,8    |                      ostatni nie mógł podołać ciężkiemu zadaniu obrony swego kraju
 1123 III,3    |                     Poniatowski, książę herbu Ciołek, brat króla, zmarły roku
 1124 II,20    |                 przyjazdu z Krakowa kolumnę z ciosowego kamienia, na której stały
 1125 II,9     |                 spadku zgłosiła się zrazu ich ciotka Katarzyna, wdowa po Michale
 1126 II,18    |                        sięgających po Dunaj i Cisę. O tej ziemi pisze Długosz: „
 1127 III,2    |                     swego opactwa we Francyi, Citeaux, po łacinie Cisterium, którego
 1128 Wst,14   |                      roku) utworzono z tych 5-ciu, aż 10 gubernij, a mianowicie:
 1129 II,27    |                      stary kozak, to już lada ciura żołnierski na Ukrainie był
 1130 II,30    |                     namiestnik księcia, zwany ciwunem. Księstwo Żmudzkie jeszcze
 1131 II,30    |                  ciwunów. Na Litwie pozostali ciwunowie tylko w Trokach i Wilnie.
 1132 II,21    |             rzeźbiarza francuskiego Delaunay. Ciż Braniccy (herbu Gryf) założyli
 1133 II,30    |                 przywilej, uwalniający ich od cła w całem państwie. Zaczęli
 1134 III,2    |                  pustelników na Jasnej Górze (Clarus Mons) w Częstochowie przy
 1135 Wst,13   |                 statki polskie, gnębiła towar cłem wysokiem i szykanami biurokratycznemi.
 1136 II,10    |                 pobierano pod zamkiem płockim cło od prowadzonych Wisłą do
 1137 II,10    |                winnicami.~ ~1) Karzeł – sługa cłowy, z niemieckiego Kerl = chłop.~ ~
 1138 Wst,4    |                 znajdują się ślady prastarych cmentarzysk, często rozległych, z ogromną
 1139 Wst,6    |                    inne), 3) groby i żalniki (cmentarzyska) lechickie i późniejsza
 1140 III,4    |                  Jeszcze w XV wieku zasłynęli cnotami i poświęceniem: w klasztorze
 1141 II,13    |                      Toruń budowny i bogaty w cnotę,~Tam szczyrych mieszczan
 1142 Wst,13   |                Rejtana, zjednała uznanie jego cnoty obywatelskiej nawet u Prusaków
 1143 II,24    |                       to przyjęcie wychodziło codziennie, jak zapewnia Stryjkowski,
 1144 II,26    |                   wieki z górą stały się tłem codziennym dziejów Ukrainy, której
 1145 II,24    |             regimentarz Firlej pod Zbaraż się cofał przed Chmielnickim, stąd
 1146 Wst,13   |                  wdaniem się Austryi i Rosyi, cofnęły się z pozostawionego terytoryum
 1147 II,16    |             wojewodach, te same sądy wiecowe, colloquia, te same ciężary i podatki,
 1148 II,1     |                     dziedziczną lub zastawną, conajmniej od roku przed wyborem. Przy
 1149 II,5     |                    prawa z 27 artykułów p. t. Constitutiones Terrae Lanciciensis generales.~
 1150 II,16    |                    dnia 7. października Pacta Conventa podpisał. Rok znowu 1660
 1151 II,37    |                      niegdyś ze Świętopełkiem córa naszego Bolesława Wielkiego.
 1152 III,1    |                      na Mieszka II, podsycały coraz więcej chęć przewrotu, a
 1153 II,3     |                       w Kole. Popis rycerstwa coroczny odbywał każdy powiat u siebie,
 1154 II,7     |                     stary Łokietek strawił na corocznych z nimi bojach. Dopiero Kazimierz
 1155 III,3    |          Gnieźnieńskie. W dalszym ciągu tego, cośmy powiedzieli o tem arcybiskupstwie
 1156 II,21    |                przemieniać się w pustynię, to cóż dopiero musiało dziać się
 1157 II,24    |                       Krzemieniec (po łacinie Cremenecia), tak nazwany od obfitujących
 1158 II,19    |                     także Świętokrzyską (Mons Crucis), wysoka nad poziom morza
 1159 III,2    |               zbudowanej w roku powyższym dla cudownego obrazu Najświętszej Panny.
 1160 II,5     |                        aby urzędów duchownych cudzoziemcom nie dawać i nauczania w
 1161 III,2    |                 pierwszych Dominikanów, wobec cudzoziemskiego pochodzenia Cystersów, a
 1162 III,2    |                    się Cystersów w odrębności cudzoziemskiej i niechęć w przyjmowaniu
 1163 Wst,4    |                      od wieku XII, po łacinie Cuiavia.~Łęczycanie i Sieradzanie.
 1164 III,1    |                    nazwane od miasta Chełmna (Culm) w Prusiech polskich. Obejmowało
 1165 II,29    |                       postacie swoje na koniu cwałującym. Naśladował to Olgierd i
 1166 II,14    |                       się Babą, druga z bramą Cwetor, a była i mynnica, w której
 1167 II,30    |                    wziął przewagę w ostatniej ćwierci wieku XIX.~W okolicy, pokrytej
 1168 Wst,10   |                     Litwy z Polską. Jak przed ćwiercią wieku Jagiełło, zostawszy
 1169 III,1    |                   biskupstwa: w Merzeburgu, w Cycy i w Mysznach. Gdy ziemie,
 1170 II,8     |                   poglądem na całe Mazowsze i cyframi wziętemi z dawnych źródeł
 1171 II,16    |                   górami: Gradową, Biskupią i Cygańską. Gdańsk był najhandlowniejszym
 1172 II,21    |                       był to wąski południowy cypel województwa Podlaskiego,
 1173 II,30    |                 Wileńskie z północo-wschodnim cyplem Trockiego, dalej w okolicach
 1174 III,1    |                     tutejszych poczyna się od Cyryla, który, po usunięciu się
 1175 III,1    |                      im opactwo Opatowskie po Cystersach, dawniej zaś posiadali już
 1176 III,2    |                       lubiąskich był klasztor Cystersek w Trzebnicy, założony przez
 1177 III,2    |                      swoją kronikę, zostawszy Cystersem, biskup krakowski, Wincenty
 1178 III,2    |             wrocławski, założeniem pierwszego cysterskiego opactwa w powyższym roku
 1179 III,4    |                Cystersi. Pomiędzy klasztorami cysterskimi w wieku XV kwitł szczególniej
 1180 III,2    |                      i t. d. Na Śląsku oddano Cystersom (r. 1163–1175) klasztor
 1181 II,24    |                  sposobem bezwiednie szczepił cywilizacyę zachodnią na Wołyniu. Ze
 1182 III,4    |                      z roku 1700. Działalność cywilizacyjna zakonu Benedyktyńskiego
 1183 Wst,8    |                       w następstwa dziejowe i cywilizacyjne sojuszu polsko-litewskiego.~
 1184 III,1    |                       o tak potężnym czynniku cywilizacyjno-dziejowym, a mianowicie o jego dyecezyach
 1185 III,2    |                      roku 1800). Wielki wpływ cywilizacyjny tego zakonu w Polsce polegał
 1186 II,20    |                biblioteką porycką po Tadeuszu Czackim, stała się największą i
 1187 II,26    |                      po r. 1482 pozostały, 3) Czanobylski, 4) Owrucki na Polesiu kijowskiem,
 1188 II,29    |                    polu czerwonem, pod mitrą (czapką) książęcą, jeźdźca w zbroi
 1189 II,29    |                     biały, rozpędzony, okryty czaprakiem czerwonym, długim prawie
 1190 II,24    |                 innemi bitwami. Pod Stepaniem Czarniecki, jeszcze pułkownikiem będąc,
 1191 II,21    |            Kleszczelskie i darowane Stefanowi Czarnieckiemu Tykocińskie, albo niezmierne
 1192 II,1     |                    Oprócz Ostrorogów, Górków, Czarnkowskich, później Leszczyńskich,
 1193 Wst,9    |                Perokopu krymskiego na stepach czarnomorskich koczowali. Olgierd, oswobadzając
 1194 II,19    |                        który mieszkał potem w Czarnym-lesie, a pochowany został w Zwoleniu.
 1195 II,20    |                    jego, Elżbieta z Flemingów Czartoryska, obdarzona wytwornym smakiem,
 1196 II,24    |                      został Aleksander książę Czartoryski, jako jeden ze starych gniazdowych
 1197 II,30    |                       kuratoryi księcia Adama Czartoryskiego znakomity uniwersytet. W
 1198 III,1    |                       po oddaniu tej ziemi na czasowe uposażenie Zakonu krzyżackiego,
 1199 II,18    |                 zajęli Małopolskę i zdobywali czasowo Czechy, Morawę i Słowacyę
 1200 II,7     |                   Dobrzyńskiej, ale tylko jej cząstkę, przestrzeni mniej więcej
 1201 Wst,8    |                 Dobrzyńskiej, Michałowskiej i cząstki Mazowsza, utworzyła się
 1202 II,32    |               najwięcej „okolic” czyli wiosek cząstkowej szlachty posiadały powiaty
 1203 II,26    |                    zamków, wysyłania straży i czat w pole i występowania zbrojno
 1204 II,10    |                   Krzywousty, stojąc jakby na czatach od napastniczej dziczy pruskiej
 1205 II,18    |                Księski, Szczerzecki, Sądecki, Czchowski i Biecki.~Ze szczegółowego
 1206 II,18    |              niegrodowe: Spiskie, Bądzyńskie, Czchowskie, Czorsztyńskie, Dębowieckie,
 1207 III,3    |                    Kijów i Pieczary, z wielką czcią przyjmowany przez metropolitę
 1208 Wst,13   |                     wieki upłynione opiekunem czczą Augusta”.~W pierwszej połowie
 1209 III,3    |                       ogień pogan, pozabijano czczone przez nich węże i poburzono
 1210 III,3    |            przedstawień namiestnika Stadiona, czczy ten tytuł dany był metropolicie
 1211 Wst,2    |                   Natomiast podług Szafarzyka Czechowie, Morawianie i Słowacy wyszli
 1212 II,20    |                 Mikołaja na górze nad rzeczką Czechówką, a za Bolesława Chrobrego
 1213 II,19    |                 małogoskiego, połanieckiego i czechowskiego. Wszystkie powiaty miały
 1214 II,26    |                 starostwo Perejasławskie i 9) Czekarski, zajmujący południową część
 1215 II,36    |                      Bułhakowa-Golicy i Iwana Czeladnina, u rzeki Kropiwny, opodal
 1216 II,27    |                       należał i trzymany był, czemu świadczą i „pisma dokonczalne”
 1217 II,22    |                     Dniestrem stanowiła rzeka Czeremosz. Granicę południowo-wschodnią
 1218 II,26    |                    Bohusławskie, Czehryńskie, Czerkaskie, Kaniowskie, Korsuńskie,
 1219 II,27    |                   lasów kaniowskich i granicy czerkaskiej” (1570 r.). Gdy atoli zamek
 1220 II,26    |                  Żytomierz, Bracław, Kaniów i Czerkasy. Odtąd najazdy tatarskie
 1221 II,22    |                 Huczwą, gdzie dzisiejsza wieś Czermno, w okolicy Hrubieszowa i
 1222 II,26    |                        dzikie pola”, ku morzu Czernemu i Azowskiemu rozpostarte.~
 1223 II,17    |              Podlaskie, 10) Bracławskie i 11) Czernichowskie.~ ~11) Widzimy to samo później
 1224 III,4    |                      w Eleuzynie, Podgrodziu, Czerniczewie i t. d. Ukazem z dnia 28.
 1225 II,28    |                      dwu; deputatów jednego z Czerniechowa, a drugiego z Nowogródka
 1226 II,22    |                        Bełskie, Bracławskie i Czerniechowskie, corocznie od przewodniej
 1227 III,3    |                      ustanowieniu województwa Czernihowskiego, katolicyzm zaczął się szerzyć
 1228 II,26    |                  Lubelski, od siewierszczyzny czernihowskiej po r. 1482 pozostały, 3)
 1229 III,3    |              tytułować biskupami kijowskimi i czernihowskimi, a nawet siewierskimi. Lecz
 1230 II,28    |                   roku 1246) zabity, a ziemia czernihowsko-sierwierska rozdrobniła się na małe
 1231 II,28    |                   drobni pograniczni książęta czernihowsko-siewierscy zaczęli przechodzić w poddaństwo
 1232 II,28    |            Dorohobużem), większa część grodów czernihowsko-siewierskich, mianowicie Putywl (Puciwił),
 1233 II,28    |                      połowie XIV wieku ziemie czernihowsko-siewierskie i osadził w ważniejszych
 1234 II,39    |              południową stanowiła za Dnieprem Czernihowszczyzna, a z tej strony Dniepru
 1235 Wst,12   |                   Smoleńsk, Siewierszczyznę i Czernihowszczyznę, a Kijów oddawała na lat
 1236 Wst,12   |                   zapewniał Polsce posiadanie Czernihowszczyzny, Smoleńszczyzny i Siewierszczyzny,
 1237 Wst,3    |                 źródła historyczne, z których czerpał Długosz, uważały Jadźwingów
 1238 Intro    |           Jabłonowskiego. Skarbnicę, z której czerpaliśmy, obok kronik, dopełniło
 1239 Wst,4    |                   pasterze i rybacy. Długosz, czerpiąc wiadomości ze źródeł dawnych,
 1240 II,11    |                     po 1 co piąty rok. Miasto Czersk ze starożytnym zamkiem książęcym
 1241 II,11    |                    linia niewygasłych Piastów czersko-warszawskich i dopiero po ich zgonie
 1242 II,11    |                       Stromeckie. Sejmikuje w Czersku, obiera posłów 2 na sejm,
 1243 II,22    |                   inne grody zależały od tego Czerwienia, musiały zwać się czerwieńskimi,
 1244 II,24    |                    zajął ich grody Przemyśl i Czerwieńsk”. Wołyń, leżący na drodze
 1245 III,2    |                      pod Wrocławiem. Fundacya czerwińska w Mazowszu płockiem, na
 1246 II,25    |              znajdujących się tu obficie skał czerwonawych. Już pierwej mówiliśmy,
 1247 II,18    |                  tarczę sześć razy przepasaną czerwono i żółto i dziewięć gwiazd.~
 1248 II,22    |                  Czerwieńskie ciągnęły się od Czerwonogrodu począwszy, wzdłuż Dniestru
 1249 II,25    |                    Niegrodowe starostwa były: Czerwonogrodzkie, Barskie, Chmielnickie,
 1250 II,25    |                 powiatów podolskich wynosiła: Czerwonogrodzkiego mil kwadratowych 48, Kamienieckiego
 1251 Wst,13   |                Podolskiego do Galicyi powiatu Czerwonogródzkiego.~ ~
 1252 II,25    |                      a mianowicie: w powiecie Czerwonogrodzkim 14, w Kamienieckim 12 i
 1253 II,22    |         spadkobierstwa po wygaśnięciu książąt czerwonoruskich, i uwolnił ten piękny kraj
 1254 II,29    |                 rozpędzony, okryty czaprakiem czerwonym, długim prawie do kopyt
 1255 III,2    |                  dwóch synowców jego, Jacek i Czesław. Ci wstąpili zaraz do nowicyatu
 1256 II,30    |                    Pisarz grodzki, Podczaszy, Cześnik, Horodniczy, Skarbnik, Łowczy,
 1257 II,16    |             podkomorzych, sędziów, chorążych, cześników, stolników, wojskich i t.
 1258 II,18    |                 województwie Krakowskiem jest Częstochowa z cudownym obrazem Bogarodzicy
 1259 III,2    |                  Jasnej Górze (Clarus Mons) w Częstochowie przy kaplicy, zbudowanej
 1260 III,1    |                  rzeki Plitwicy, Ląd, Kalisz, Czestram, Ruda, Znin, część kasztelanii
 1261 II,20    |                       Jagiellońskich miejscem częstych zjazdów króla i panów „wielkorady”
 1262 II,24    |                        Poryck, Klewań, Żuków, Czetwertnia, Równo, Dolsk, Kowel, Zasław,
 1263 II,28    |                   kasztelanem Felicyan książę Czetwertyński od roku 1792, zaś starostą
 1264 III,3    |                      rok zaś obierała jednego członka na trybunał koronny. Po
 1265 II,16    |                 Krzyżaków; Tuchola; Chojnice; Człuchów i Hamersztyn.~Hela, wąski
 1266 II,16    |                  województwa: Pucku, Tucholi, Człuchowie i Świecu, skąd szlachta
 1267 II,16    |                starostwa były: Białemburskie, Człuchowskie, Gniewskie czyli Mewe, Hamersztyńskie,
 1268 II,13    |                    nie mieli zwyczaju stawiać czoła uzbrojonemu rycerstwu. Drużyny
 1269 II,18    |               Chełmińską i Pomorską, Wydżga z Czorsztyna, szlachcic ziemi krakowskiej,
 1270 II,18    |              Siewierzu, Smoleniu, Bobolicach, Czorsztynie, Olsztynie, Ojcowie, Pieskowej
 1271 II,18    |                       Bądzyńskie, Czchowskie, Czorsztyńskie, Dębowieckie, Dobczyńskie,
 1272 III,4    |              jazenicki, pitrycki, zadarowski, czortkowski, bielecki, łanowicki, łukski,
 1273 Wst,14   |                       obwodu Tarnopolskiego i Czortkowskiego (odgraniczone aktem z dnia
 1274 II,21    |                        przeciętym poprzecznie czterema rzekami: Biebrzą czyli Bobrą,
 1275 II,29    |                 Litewskiego (podług Gwagwina) czterokątna, z sześćdziesięciu łokci
 1276 Wst,13   |               niemożebnym. Polska wycieńczona czteroletnią wojną konfederacyi Barskiej (
 1277 Wst,13   |                naturalnej”.~Gdy uchwała sejmu czteroletniego z dnia 3. maja 1791 r. zwiastowała
 1278 III,3    |                   Tarnowskie. Dalej na sejmie czteroletnim dźwignięto nowe biskupstwo
 1279 II,26    |                   książąt, Symeon Olelkowicz, czując się bliskim zgonu, posłał
 1280 II,32    |                    wojewody wileńskiego, miał czuwać nad zupełnem dokonaniem
 1281 Wst,9    |                 gospodarki Czechów na Śląsku. Czuwał więc, aby nie zbroili granic,
 1282 II,26    |                miejskie) i polne. Te ostatnie czuwały w stepach, w pobliżu szlaków
 1283 II,9     |            postanowioną została kwarta, czyli czwarcizna dochodu z królewszczyzn,
 1284 III,1    |                       pomezańską i warmińską. Czwartą zaś utworzono wtedy z ziemi
 1285 II,19    |            niestawienia się prawem opisanemi. Czwartego jednak roku, dla oświadczenia
 1286 III,3    |                   Olbracht, syn Zygmunta III. Czwartym kardynałem na tej katedrze
 1287 II,27    |                       do Bohu, powyżej ujścia Czyczaklei, gdzie stał zamek turecki
 1288 II,26    |                  Carogrodu, pytali Kijowian: „Czyj se gradek?”, a odebrawszy
 1289 II,30    |                      Litwy oświatą i wielkimi czynami. Boruny słynęły szkołami
 1290 II,14    |          administracyi i potrzeb kościelnych, czynił złotych polskich ówczesnych
 1291 II,25    |                    niej żywności i poskramiać czynione z niej wycieczki. Jakoż
 1292 Wst,7    |                    wschodowi i, mięszając się czynnie w zatargi wewnętrzne Rusi
 1293 II,8     |                  szlachta mazowiecka. Głównym czynnikiem, który wpłynął na tę gęstość
 1294 III,1    |                     wiadomości o tak potężnym czynniku cywilizacyjno-dziejowym,
 1295 Wst,10   |                niepodległość, w której Polska czynny wzięła udział, stanął dnia
 1296 II,14    |                       jest miasta, folwarków, czynszów i pastwisk Wielkiej i Małej
 1297 II,21    |         Rzeczpospolita, wynagradzając wojenne czyny Stefana Czarnieckiego, nadała
 1298 II,11    |                   przysłowie: „choć nie umiem czytać ani pisać, ale królem mogę
 1299 II,11    |                  część wschodnia, koło Nura i Czyżewa, zamieszkana prawie wyłącznie
 1300 III,3    |                    1810), mianowany biskupem, Dąbrowa Ciechanowski, jako biskup
 1301 II,32    |                     Skirgajłło, Kierzgajłło i Dąbrowski.~ ~
 1302 II,22    |                    dochował się Jana Mężyka z Dąbrowy, wojewody ruskiego, a około
 1303 III,2    |               odlewali sami ołowiane płyty na dach gmachu trzebnickiego i dzwony,
 1304 II,26    |                       z roku 1686 istniejące, dające się ściśle oznaczyć. Nie
 1305 II,8     |                      tu nigdy obszarów ziemi, dających przewagę w kraju jednostkom.
 1306 Wst,13   |                 została do tego zmuszona.~Jak dalece nowego królestwa Hohenzollernów
 1307 II,22    |                  nasiadłość rycerstwa i przez dalekość drogi niebezpiecznościom
 1308 III,1    |                     im, pomijając milczeniem.~Dalsza organizacya dyecezyalna
 1309 Wst,9    |                    Gedymin, a przewodnictwo w dalszej walce Litwy z potęgą Zakonu
 1310 II,35    |                       obwarować silniej przed dalszymi ich najazdami. Powtórne
 1311 III,2    |                   żona Bolesława Wstydliwego, dały początek wprowadzeniu do
 1312 Wst,3    |                     roku 881 płacili Krywicze dań Waregom, a w roku 906 chodzili
 1313 II,29    |                  Herodota), zwany od VI wieku Danapris, Danapros lub Danaprus.
 1314 II,29    |                   zwany od VI wieku Danapris, Danapros lub Danaprus. Główną atoli
 1315 II,29    |                  wieku Danapris, Danapros lub Danaprus. Główną atoli arteryą serca
 1316 II,27    |                   Parę lat pierwej w „nauce”, danej (r. 1540) dzierżawcy winnickiemu
 1317 Wst,11   |                      oddała się w poddaństwo. Dania jeszcze czas jakiś mieszała
 1318 III,1    |                    władyki w Uhrowesku, aż je Daniel, król halicki przeniósł
 1319 II,24    |                  Litwą o spadek po królestwie Danielowem i spory, do rozstrzygnięcia
 1320 II,22    |                        zwanej Łysą, przez Lwa Daniłowicza, ks. Halickiego, który tu
 1321 II,11    |                     wraz z gmachem przy ulicy Daniłowiczowskiej, obejmująca 400.000 tomów
 1322 II,26    |                      Drewlan, a potem płacili daninę Chozarom. W 864 roku dwaj
 1323 Wst,5    |                      mięso, miód i pastwiska. Daniny, wybierane przez Mieszka,
 1324 II,16    |                  nazywany: Gedanium, Gidanie, Dantiscum, Godanum, po niemiecku Danzig.
 1325 II,15    |                 warmińskim roku 1551 po Janie Dantyszku. Po śmierci Hozyusza w roku
 1326 II,16    |              Dantiscum, Godanum, po niemiecku Danzig. Była to stara osada lechicka,
 1327 II,36    |                  postojach wyciskać od nikogo darów. Wojewoda witebski w senacie
 1328 III,1    |                    Konrad, książę mazowiecki, darował mu (r. 1222) część ziemi
 1329 II,11    |               Biblioteka publiczna, zebrana i darowana przez biskupa Załuskiego
 1330 Wst,5    |                       przekazały ściślejszych dat tych podbojów. Może zaślubienie
 1331 III,1    |                   Jordan, w roku 966 lub 967. Data więc powyższa uważaną jest
 1332 II,17    |                   nazwach, dziś już dokładnie datę oznaczyć niepodobna, bo
 1333 II,22    |                       ziemi, położone Ratno i Datyn. Południową jej granicę
 1334 II,32    |                       Malinowski, Konopiński, Dauksza, Wojzgiałłd, Jagiełło, Skirgajłło,
 1335 Wst,14   |                 października 1806), marszałek Davoust wkroczył dnia 7. listopada
 1336 II,5     |                   duchownych cudzoziemcom nie dawać i nauczania w szkołach nie
 1337 Wst,1    |                     wad było to, że Słowianie dawali się łatwo podbijać, ale
 1338 II,36    |                     stolicą osobnej dzielnicy Dawida Rościsławowicza. Gdy potem
 1339 III,4    |                 protoihumen, wszystkie zaś po dawnemu zostały pod jednym protoarchimandrytą.
 1340 III,3    |                      lubelski został następcą dawniejszego chełmskiego.~4. Biskupstwo
 1341 II,31    |                    Nowych Trok, jest miejscem dawniejszej jeszcze stolicy Litwy, niż
 1342 II,24    |                    walnym sejmem) zjeżdżali”. Dawniejszy herb Wołynia, wyobrażający
 1343 II,22    |                  grodów Czerwieńskich, bardzo dawny, o którym Długosz powiada,
 1344 II,17    |                      dla Wielko i Małopolski, dążąc do ujednostajnienia władzy
 1345 Wst,10   |                      Moskwą miał ustalić, gdy dążenia państwa moskiewskiego do
 1346 II,12    |                 Brunsbergi i innych. Za takie dążności potępieni przez cesarza
 1347 III,4    |                       żywy udział w naukowych dążnościach owych czasów, świadczy o
 1348 III,4    |                 Kościołowi. Lud z całej Litwy dążył na nabożeństwa i spowiedź
 1349 II,18    |                    Czchowskie, Czorsztyńskie, Dębowieckie, Dobczyńskie, Grzybowskie,
 1350 II,8     |                       osiecka, starogrodzka i dębska, w których, dopiero gdy
 1351 Wst,4    |                 plemiona: Ślężanów, Opolanów, Dedeszanów, czyli Dziadoszanów, nad
 1352 Wst,9    |                   krzyżową do Lwowa przeciwko Dedkowi, staroście ziemi ruskiej,
 1353 Wst,8    |                      Salen w Inflantach, całe Dejnowo, czyli ziemię Jatwiezką (
 1354 II,27    |                     pismem ruskiem zapisować, dekreta i sprawy wszelkie także
 1355 II,21    |                       rzeźbiarza francuskiego Delaunay. Ciż Braniccy (herbu Gryf)
 1356 Wst,13   |                  Polski poszła pod rozeznanie delegacyi sejmowej. Niepewna linia
 1357 II,1     |                 przeważnie, jak na owe czasy, demokratyczny.~ ~
 1358 II,40    |                      Tyzenhaus, Grotus, Mohl, Denhof, Rejtan, Manteufel i inni.
 1359 II,27    |            kilkanaście lat polskiej ziemi nie deptało”, hetmani zaś Żółkiewski
 1360 II,1     |                       Ubiegający się o mandat deputacki lub poselski powinni byli
 1361 II,30    |                       na sejmy i na sejmikach deputackich po dwóch deputatów na trybunał,
 1362 II,16    |                    dwóch deputatów na sejmiku deputackim, także w Starogrodzie.~Senatorów
 1363 II,40    |             szwedzkimi, wysłała do Sztokholmu deputacyę, prosząc o zachowanie jej
 1364 II,35    |                       w Wilnie, lecz z innymi deputatami, to jest przez powiaty ruskie,
 1365 II,12    |                     się po polsku, sami tylko deputowani od miast (Gdańska, Elbląga
 1366 II,15    |                   kmiecie i kapituła wysyłali deputowanych na zjazdy warmińskie, gdzie,
 1367 III,4    |                 biesiedzki, lwowski św. Jana, derewczyński, horpidski i buczyński.
 1368 II,30    |                      Budowniczy, Strukczaszy, Derewniczy, Regenci, ziemski i grodzki.
 1369 II,24    |                    XVII i XVIII kościołami. W Dermaniu i w Dubnie najznakomitsi
 1370 II,40    |                     1582 na trzy województwa: Derpskie czyli Dorpackie, Wendeńskie
 1371 II,40    |           arcybiskupstwa ryskiego i biskupstw derpskiego i parnawskiego, których
 1372 II,16    |               Kościerzyna; Tczewo, po łacinie Dersavia, a po niemiecku Dirschau,
 1373 II,27    |                     jednej strony, a Śniwodą, Deśnicą i dopływami górnej Rosi
 1374 II,26    |                 powiatu Rzeczyckiego do rzeki Desny. Za panowania litewskiego
 1375 II,40    |             Przeciwnie Inflanty Szwedzkie pod despotycznym rządem Karola XI wielkiego
 1376 Wst,5    |                      Mają instrument muzyczny dęty, którego długość przechodzi
 1377 Wst,11   |                stopniach ołtarza intonował Te Deum. Uzupełnieniem nowej federacyi
 1378 III,2    |                       której słynny Jan Plamo di Carpine odprawia poselstwo
 1379 II,26    |                      drużyny Ruryka: Askold i Dir, płynąc Dnieprem do Carogrodu,
 1380 II,26    |                    Kijów po zabiciu Askolda i Dira, przeniósł tu stolicę swoją
 1381 II,16    |                      Dersavia, a po niemiecku Dirschau, nad Wisłą; Skórzewo; Starygród
 1382 II,37    |             Województwo Brzesko-litewskie.~Po Dirze, Olegu, Igorze, Świętosławie
 1383 III,1    |                 Wzniesiona szczodrą i rozumną dłonią trzech pierwszych chrześcijańskich
 1384 Wst,14   |                  zdobyły w tymże roku po dość długiem oblężeniu Zamość. Skutkiem
 1385 II,9     |                       Guzowskie, Kapinowskie, Długołęckie i inne.~Miasta znaczniejsze:
 1386 Wst,6    |                 latach 1091 i 1092, rozpoczął długoletnią wojnę przeciw Pomorzanom,
 1387 II,21    |                przyleganie Podlasia całą jego długością do pogranicza wschodniego
 1388 II,24    |                 Galicya i Lodomerya) przeżyło dłuższe chwile, pomimo, iż Roman
 1389 Wst,13   |                   władz rosyjskich przez czas dłuższy internowany w Rosyi. August
 1390 Wst,14   |                       Płocki i Białostocki. W dniach 7. i 9. lipca w Tylży podpisany
 1391 II,18    |                   tych księstw powinny trzema dniami poprzedzać sejmik generalny
 1392 Wst,3    |                     przywędrować ku średniemu Dnieprowi z nad Warty, w czasach,
 1393 II,26    |                   zielonych, przedstawiał Niż dnieprowy, po obu brzegach Dniepru,
 1394 II,18    |                   Czorsztyńskie, Dębowieckie, Dobczyńskie, Grzybowskie, Jadownickie,
 1395 II,20    |              Pierwszym wojewodą Lubelskim był Dobiesław Kmita z Wiśnicza, Śrzeniawczyk,
 1396 II,24    |              namnożyło, a każdy się dzielnicy dobijał wojną. Wielcy zaś książęta
 1397 III,4    |                       Bazylianie znaleźli tam dobre przyjęcie. Skutkiem unii
 1398 II,26    |                    nienacka mieszkańców i ich dobro. Ponieważ szlaki większe
 1399 II,8     |                       i dobrzyńskim, była nie dobroć gleby, bo ta przeciętnie
 1400 III,1    |           uniwersytety, szpitale i instytucye dobroczynne były obsługiwane w średnich
 1401 II,22    |                      magdeburskiem i licznemi dobrodziejstwami.~Ziemia Halicka, rządząc
 1402 III,3    |                  szlachetnej wnuczce Piastów. Dobrogost, biskup poznański, upoważniony
 1403 II,17    |                     zaborami, ale przez ugodę dobrowolną i pracę prawodawczą.~Właściwą
 1404 Wst,9    |                       Zakonu. Kazimierz, przy dobrowolnym hołdzie panów brandeburskich,
 1405 Intro    |                   pierwsza, nie miała żadnych dobrych wzorów do naśladowania.~ 
 1406 II,13    |                    zwierzchności dostojna,~Ku dobrym skłonna, na zuchwałe zbrojna,~
 1407 II,7     |                    się z księciem.~Uposażenie Dobrzyńców nie obejmowało więc całej
 1408 II,7     |                      Konrad odbudował zamek w Dobrzynie nad Wisłą i uposażył ziemią,
 1409 II,7     |                      granicach, wraz z grodem Dobrzyniem nad Wisłą, oddał Bolesławowi,
 1410 II,7     |                     Bobrownickie, niegrodowe: Dobrzyńskie, Lipnowskie, Rypińskie i
 1411 II,8     |               okolicom łęczyckim, kujawskim i dobrzyńskim, była nie dobroć gleby,
 1412 Wst,8    |                      własne rolnictwo), jak i dobytek jego, narzędzia, tkaniny
 1413 Wst,8    |            brandeburska. Świętopełk pomorski, dobywając Santoka, Nakła i Wyszogrodu (
 1414 III,3    |                  łacińskie. Król Zygmunt III, dobywszy Smoleńska, w roku 1611 założył
 1415 II,14    |                 zwanych holenderskich. Roczny dochód królewski, z całej ekonomii
 1416 Wst,9    |                     zajęci głównie ściąganiem dochodów dla siebie i monarchy, nie
 1417 II,32    |                   kwietnia 1789 roku) podatek dochodowy pod nazwą: „Ofiara wieczysta
 1418 Wst,5    |                       Mieszka) morzem i lądem dochodzą do Rusów i do Konstantynopola.
 1419 II,9     |                   roku 1462 obaj ci książęta, dochodząc zaledwie pełnoletności,
 1420 II,39    |                 widłach Prypeci i Dniepru nie dochodziło województwo Mińskie do połączenia
 1421 II,22    |                 ruskimi. Pierwszy taki podpis dochował się Jana Mężyka z Dąbrowy,
 1422 III,2    |                     całości do naszych czasów dochowanym, a stanowiącym jeden z najstarszych
 1423 Wst,4    |               powstała ich nazwa, trudno dziś dociec. Wiadomo, że nazwy pierwotne
 1424 III,3    |                metropolii gnieźnieńskiej, nie doczekał się już powrotu do katedry
 1425 II,34    |                       na czerwonej chorągwi”, dodaje Niesiecki. Mundur połocki
 1426 II,29    |                   XVII wieku, Wacław Potocki, dodanie krzyżów na tarczy przypisuje
 1427 Wst,14   |                       Kraków na mocy traktatu dodatkowego został wolnem miastem pod
 1428 Wst,12   |                względem Polski. Traktatem zaś dodatkowym, zawartym w Bydgoszczy dnia
 1429 III,2    |             wszystkich klasztorów cysterskich dodawał szczególniejszego blasku
 1430 II,17    |                    nowsza, to do nazwy dawnej dodawano przymiotnik wielka, a do
 1431 III,3    |                 pozostałymi tam katolikami i, dodawszy sobie tytuł sambieńskiego,
 1432 II,5     |                     własnym obyczajem, w czem dogadzając im Władysław Jagiełło utrzymywał
 1433 III,2    |                      przy Grobie Zbawiciela i doglądanie chorych pielgrzymów) i uprosił
 1434 II,8     |             Jadźwingów i Litwę, nie miały tak dogodnych warunków do kolonizacyi
 1435 II,37    |                   myśliwy, nieraz tu z Grodna dojeżdżał, a z pobytu jego pozostała
 1436 Wst,13   |                     polska, zastanowiwszy się dojrzale, rozważywszy dobrze okoliczności
 1437 II,23    |                      bo przed dojściem do lat dojrzałych (pierwszy w styczniu, drugi
 1438 II,23    |                    młodo i bezżenni, bo przed dojściem do lat dojrzałych (pierwszy
 1439 II,17    |                 odrębność w nazwach, dziś już dokładnie datę oznaczyć niepodobna,
 1440 II,23    |                    ziemię Buską. Teodor Waga, dokładniejszy geograf od innych, wymienia
 1441 Intro    |                     urzędowych w połączeniu z dokładnością map dzisiejszych mogło jedynie
 1442 Intro    |                     wewnętrznych. Aby posiąść dokładny obraz zwłaszcza tych ostatnich,
 1443 II,19    |                      lutego i rzeź przez nich dokonana na mieszkańcach, w liczbie
 1444 II,21    |                       spisu wszystkich dymów, dokonanego w roku 1775, widzimy, iż
 1445 Wst,12   |                 znalazł się wobec szczęśliwie dokonanej wojny mołdawskiej i rozpoczętej
 1446 II,32    |                      miał czuwać nad zupełnem dokonaniem nawrócenia, wspólnie z ustanowionymi
 1447 III,4    |                       na kapitule w Krakowie, dokonano rozdziału prowincyi na trzy
 1448 II,24    |                      tego ostatniego powiatu, dokonany w roku 1725, przedstawia
 1449 II,40    |                       28. listopada 1561 roku dokonanym, zapewniwszy sobie panowanie
 1450 II,27    |                       czemu świadczą i „pisma dokonczalne” z carami perekopskimi.
 1451 II,35    |                      polskich, wyprawione dla dokończenia układów o tron polski z
 1452 II,25    |                       1768 roku konfederacyi. Doktor Józef Rolle, historyk, o
 1453 II,13    |                    dozwolił udzielania stopni doktorów w czterech wydziałach. Przy
 1454 Wst,3    |                      częstymi napadami srodze dokuczali Polsce i Rusi. Roku 1243
 1455 Wst,5    |                      Dunajem?~Kresy północne. Dokument Ody (drugiej żony Mieczysława
 1456 II,36    |                       sądowy, dopiero później dołączony został osobny powiat Orszański
 1457 II,22    |               Lwihorod. Drugi zamek stanął na dole, gdzie zabudowało się miasto.
 1458 II,21    |                   rozbiegała się stąd, szukać doli i ziemi na Rusi, Litwie
 1459 Wst,13   |               kwadratowych 13.300. Jeżeli zaś doliczymy do tego lenne księstwo Kurlandzkie
 1460 II,11    |              książęcym na górze panującej nad doliną Wisły, liczyło się jako
 1461 II,25    |                    dolnej, to jest zajmującym dolinę względem Rusi wyższej. W
 1462 Wst,9    |                     przestrzeń od Dniestru ku dolnemu Dunajowi, gdzie w połowie
 1463 II,24    |                    Żuków, Czetwertnia, Równo, Dolsk, Kowel, Zasław, Kamień-koszyrski.
 1464 Wst,1    |                 hodowli zwierząt, osiadłość w domach i wsiach, wyrobienie życia
 1465 II,20    |                       Lubelskiego, niejakiego Domańskiego. Za Stefana Batorego ustanowionym
 1466 III,2    |                      Dominika. Gdy bowiem św. Dominik nauczał w Rzymie, przybył
 1467 III,2    |                     mniejszej, w porównaniu z Dominikanami, liczby klasztorów franciszkańskich
 1468 III,3    |              kijowskich liczy się od Henryka, Dominikanina, w roku 1321. Następni biskupi
 1469 III,4    |                starożytna i bogata biblioteka dominikańska, zniszczył nieocenione skarby
 1470 III,2    |                      ludzi zbudowany klasztor dominikański z kościołem. Do Lwowa sprowadziła
 1471 III,2    |                    najdawniejszych klasztorów dominikańskich w Polsce należał św. Jakóba
 1472 III,2    |                      1241, powstały klasztory dominikańskie: w Oświęcimiu, Gdańsku,
 1473 III,2    |                       na posiedzeniu kapituły dominikańskiej w Paryżu generał zakonu,
 1474 II,20    |               ogłoszono uroczyście w kościele Dominikańskim. Dnia 3. sierpnia przyłączono
 1475 Wst,4    |                  Ponieważ w zachodniej Lechii dominowali Polanie, a we wschodniej
 1476 II,27    |                       których rozrzucone były domki ze strzelnicami, gdzie ratowali
 1477 III,2    |             parafialnym kościele św. Trójcy w domku drewnianym. Od roku 1220
 1478 Wst,9    |                     swą potęgę osłabiać przez domowe niesnaski, odosobnili się
 1479 II,6     |                     Roku 1096, w czasie wojny domowej pomiędzy Władysławem Hermanem
 1480 II,22    |                   Szymonowicza, przyjaciela i domownika Jana Zamojskiego, który
 1481 II,8     |                    gdzieniegdzie zamożniejsze domy szlachty. Jeżeli w Małopolsce
 1482 II,22    |          przymiotnikiem i oznacza „czerwony”; domyślać się przy nim trzeba wyrazu „
 1483 II,22    |                   wysilał się na niedorzeczne domysły, że np. kraina ta dlatego
 1484 Wst,8    |                cieszyński, czyniąc potajemnie donacyę księstwa Opolskiego królowi
 1485 II,24    |                     ordynackie za ziemskie, a donataryusze zamiast utrzymywania 600
 1486 Wst,9    |                      i prawodawczemi wielkiej doniosłości dla narodu, unikając niebezpiecznych
 1487 Wst,4    |                mieszkańców. Owoż językoznawcy dopatrują w nazwie Mazowsza związek
 1488 Wst,3    |                       Leszka Czarnego, który, dopędziwszy Jadźwingów i Litwinów między
 1489 II,19    |                   ucieczce po przebyciu Wisły dopędzony, poległ. Pod Turskiem i
 1490 Wst,10   |                    miesięcy po swojej elekcyi dopełnić hołdu monarsze polskiemu
 1491 II,34    |                 Brześciu-litewskiem roku 1596 dopełnionej, zamieniło się na grecko-unickie.
 1492 II,30    |                      Wilia, najznaczniejszy z dopływów Niemna. W północnej połowie
 1493 Wst,3    |                   rzeki Biebrzy, czyli Bobry (dopływu Narwi), a skończywszy nad
 1494 II,22    |                 ciągłe zmowy przeciw Polsce i dopomagał najazdom Litwinów, król
 1495 II,26    |                   mogiłami. Szlaki główne, po doprowadzeniu hordy lub czambułu do okolic
 1496 II,20    |                  smakiem, do takiej piękności doprowadziła ogrody puławskie, że miejsce
 1497 II,28    |                wysługując się nieraz Tatarom, doprowadzili kraj do zupełnego upadku.
 1498 II,21    |           nieprzyjazny książętom mazowieckim, dopuścił do wojny o Podlasie i do
 1499 II,27    |                odpowiedzieć, żeśmy na on czas dopuścili Tatarów Oczakowa używać
 1500 II,16    |               niemieckiego usposobioną, skoro dopuściło się ono na niej strasznej
 1501 II,25    |                      na ciągłem baczeniu, nie dopuszczać do niej żywności i poskramiać
 1502 II,23    |                       uchwalił roku 1791, nie dopuszczając zupełnego zniesienia województwa
 1503 III,3    |                 książąt lub pierwszym był ich doradcą, to w Polsce wstąpił do