Czesc,  Rozdzial

 2004 II,21    |                  Drohiczyn, Międzyrzec do wsi Gęsi pod Parczewem, a linia ta
 2005 III,3    |                    nas, przed unią kościelną, gęste biskupstwa ruskie greckiego
 2006 II,5     |                  rzemieślników wiejskich. Tak gęstego zaludnienia, jak w Łęczyckiem,
 2007 II,6     |                    ostatnich spowodowana była gęstością zaludnienia. Województwo
 2008 II,16    |                   łacinie nazywany: Gedanium, Gidanie, Dantiscum, Godanum, po
 2009 II,32    |               Syrtowtt, Blinstrub, Strumiłło, Giedmin, Wysocki, Malinowski, Konopiński,
 2010 II,16    |                 kościół farny N. Panny Maryi, giełda, zwana Artushof, z posągiem
 2011 Wst,9    |                     ziemi Żmudzkiej w okolicy Giełgudyszek i Wielony nad Niemnem zamek,
 2012 II,32    |                       stare zameczki: Kidule, Giełgudyszki i Szaki, tudzież nowsze
 2013 III,4    |                       warszawskim Władysław z Gielniowa. Z działalnością rocznikarską,
 2014 II,30    |                 Hippika. W Gieranonach, czyli Gieranojniach, istniał starożytny zamek,
 2015 II,30    |                      koniach p. n. Hippika. W Gieranonach, czyli Gieranojniach, istniał
 2016 III,4    |                      utrzymywali do roku 1832 gimnazya w Grodnie, Zabiałach i Kalwaryi
 2017 III,4    |                   filozofię, retorykę i nauki gimnazyalne. Po kasacie zakonu Jezuitów
 2018 II,25    |             ważniejszych zamków królewskich i giną z ich upadkiem. W XV wieku
 2019 II,18    |                     było wielce pożądanem dla ginących z głodu. Sam potem wstąpił
 2020 II,25    |                 waleczne nadstawiała piersi i ginęła pokotem w bojach z bisurmaństwem,
 2021 II,26    |                        Na wschodzie zwłaszcza ginęły w pustyni, ciągnącej się
 2022 Wst,2    |               Początek dziejów każdego narodu ginie w mgle nieświadomości i
 2023 III,1    |                Chełmińska, ale biskup płocki, Ginter (Gedko), pozwolił po oddaniu
 2024 III,1    |                   Matylda, siostra cesarzowej Gizeli, nazywa Mieszka II „założycielem
 2025 III,1    |                        założona przez biskupa Giżyckiego w roku 1449).~15. Biskupstwo
 2026 III,3    |                        miał prawo miecza (jus gladii), własne wojsko, swoją monetę,
 2027 II,29    |                    oczyszczał koryto Niemna z głazów, szkodliwych dla żeglugi,
 2028 II,24    |                     przyszło, gdyby nie opór, głębiej pojmujących politykę, dyplomatów
 2029 Wst,3    |                     nazwę Białorusinów, wyrył głębokie piętno w jego języku, dźwiękach
 2030 II,24    |                      parkanem też drzewianym, gliną oblepionym, obwiedzione,
 2031 II,22    |                 szlachty odbywała pod miastem Glinianami. Lwów posiadał dwa zamki:
 2032 II,18    |                    mówiąc, że gdy w roku 1246 głód okropny nawiedził ziemię
 2033 II,18    |                      pożądanem dla ginących z głodu. Sam potem wstąpił do Zakonu
 2034 Wst,7    |                posiadłości z Luzacyą i ziemią Głogowską. Ci to trzej Piastowicze,
 2035 II,2     |                     przyłączona, a od książąt Głogowskich miała nadane sobie prawo
 2036 II,2     |                 Polski oderwana i do księstwa Głogowskiego przyłączona, a od książąt
 2037 Wst,11   |                       węgierskiego, księstwem Głogowskiem. Ten kilkoletni pobyt Zygmunta
 2038 II,40    |                    gotycki zabrzmiał potężnym głosem każącego tam Piotra Skargi.
 2039 II,20    |                    Czartoryskich wiekopomnemi głoskami w dziejach umysłowości polskiej.
 2040 II,39    |                  marca odbywały się w Mińsku, głośne na całą Litwę, tak zwane „
 2041 II,25    |                  Olchowcem, gniazdo możnego i głośnego rycerskiemi dzieły domu
 2042 II,6     |                       kujawski miastem bardzo głośnem w dziejach kraju za Piastów
 2043 II,20    |                       przedmiotem podziwu.~Do głośniejszych w województwie Lubelskiem
 2044 II,1     |               odbywały się prostą większością głosów (pluralitate votorum). Ubiegający
 2045 Wst,3    |                      w jego języku, dźwiękach głosowych (dź, ć), obyczajach, zwyczajach
 2046 II,28    |             województwo orła czarnego o dwóch głowach pod jedną koroną.~Jak już
 2047 Wst,12   |                  medal pamiątkowy. Na stronie głównej tego medalu pomieszczony
 2048 Wst,3    |                        Połock i Smoleńsk były głównymi ich grodami. Byli oni, jak
 2049 II,27    |               utrzymywała się też na Ukrainie głucha pamięć dawnego obszaru Zwinogrodczyzny – „
 2050 Wst,1    |                       których pozostały tylko głuche o ujarzmicielach wieści.
 2051 II,14    |                      upamiętnił. Cały ogromny gmach zamku malborskiego, obejmujący
 2052 II,11    |                       Rzeczypospolitej wraz z gmachem przy ulicy Daniłowiczowskiej,
 2053 II,18    |                       jest liczba wspaniałych gmachów, w guście włoskim zbudowanych,
 2054 III,2    |                   sami ołowiane płyty na dach gmachu trzebnickiego i dzwony,
 2055 II,11    |                        czyli po dzisiejszemu: gminę. Opola więc były najmniejszemi
 2056 III,3    |                    królewskiej”. Za Zygmuntów gminy ormiańskie były na Rusi
 2057 Wst,13   |                  zatrzymywała statki polskie, gnębiła towar cłem wysokiem i szykanami
 2058 II,21    |                     Augustowa, Suwałk, leżały gniazdowe siedliska plemienia prusko-litewskiego
 2059 II,17    |                    granic, ile starszeństwo i gniazdowość. Wprawdzie Kraków miał tradycye
 2060 II,24    |            Czartoryski, jako jeden ze starych gniazdowych kniaziów wołyńskich, którymi
 2061 II,18    |                   ludzi. Lubowla, Podoleniec, Gniazdy, Drużbak, lubo dawniej za
 2062 II,12    |                      Malborgu, a trzeci raz w Gniewie. Z Generału, na którym prezydował
 2063 II,7     |           Inowłocławskie nosiło pierwej miano Gniewkowskiego, a uchwałę sejmu horodelskiego
 2064 II,6     |                 Janusz z Kościelska, wojewodą Gniewkowskim.~Województwo Brzesko-kujawskie
 2065 II,16    |                  Białemburskie, Człuchowskie, Gniewskie czyli Mewe, Hamersztyńskie,
 2066 II,7     |               niegrodowe zaś były: Dybowskie, Gniewskowskie, Murzynowskie i inne. Senatorów
 2067 II,12    |                    nie podlegał arcybiskupowi gnieźnieńskiemu, tylko samej Stolicy Apostolskiej.~
 2068 II,27    |                utworzona z połączenia Tykicza Gniłego z Tykiczem Uhorskim. Południowa
 2069 III,1    |                 stosownej chwili do zrzucenia gniotącego jarzma ładu, wprowadzonego
 2070 II,16    |                 Gedanium, Gidanie, Dantiscum, Godanum, po niemiecku Danzig. Była
 2071 II,21    |                       Pułaskich, Kuczyńskich, Godlewskich, Brzostowskich, Wojnów i
 2072 III,2    |                 strony Tatarów, dochowała się godna uwagi relacya, tak też obydwom
 2073 II,2     |                     generalstwie (znaczył zaś godnością to samo, co np. generał
 2074 II,32    |            najliczniejszych w ogóle należały: Godwojsz, Borodzic, Wojdyłło, Syrtowtt,
 2075 III,1    |                       Biskup kujawski, Michał Godziemba, na synodzie w Inowłocławiu
 2076 III,1    |                       poznańskiego, który nie godził się na uszczuplenie swych
 2077 Wst,9    |                       nie wątpił, że ostatnia godzina dla Żmudzi już wybiła, a
 2078 II,16    |                     do skarbu królewskiego na godzinę po dukacie za mieliwo. Najciekawszym
 2079 III,1    |                     Strzygoń, Świdnica, Wlom, Godzinice, Sobolewsk, Głogów, Seitsch,
 2080 II,19    |              Małopolskie, Ryckie, Zwoleńskie, Gołąbskie i inne. Ziemstwa, czyli
 2081 III,1    |                     okolicy Piotrkowa. Maciej Gołańczewski, zmarły w roku 1360 znakomity
 2082 II,41    |                        oberhauptmannschafty”: Goldinga i Tukum, a stolicę miała
 2083 II,41    |                      Tukum, a stolicę miała w Goldyndze. Semigalia miała także dwa
 2084 II,19    |                  okolicy ujścia Wieprza i wsi Gołębia, w górę tej rzeki idąc do
 2085 Wst,3    |                    Bartów, Pomeran, Natangów, Golędów, Nadrawów, Skatwów, Sudawów
 2086 II,37    |                  polując, złamał sobie nogę w goleniu, skutkiem upadku konia,
 2087 III,1    |                 kasztelanie: Ryczyn, Cieszyn, Gołeszyce, Odmuchów, Warta, Niemcy,
 2088 II,13    |                  mistrza, Konrada Wallenroda. Golub, nad Drwęcą, który otrzymawszy
 2089 II,13    |                      Grudziądzkie, Lipińskie, Golubskie, Pokrzywnickie, Radzyńskie,
 2090 II,36    |               błękitnem polu, a pod nią miecz goły czerwonej barwy. Na chorągwi
 2091 II,9     |               Gostyńską (trzy miasta: Gostyń, Gombin i Osmoły, oraz 22 włości).
 2092 II,32    |                      Korszew, 19) Szadów, 20) Gondinga, 21) Twery, 22) Potumsza,
 2093 II,24    |                 Zmarnowali majątek, ostatkiem gonią, dobra swoje i zamki (mówi
 2094 II,21    |                okolice dzisiejszego Rajdrodu, Goniądza, Tykocina, Wysokiego mazowieckiego,
 2095 II,21    |                Tykocinem a Brańskiem i między Goniądzem a Knyszynem. Według spisu
 2096 Wst,4    |              północo-wschód Polan w okolicach Gopła i łańcucha jezior, ciągnących
 2097 III,1    |                    Kujawach była Kruświca nad Gopłem, rzecz zatem bardzo prosta,
 2098 II,6     |                       z jezior wielkopolskich Gopło, około pięciu mil długie,
 2099 II,18    |                        gdzie wsie Brzyszczki, Gorajowice i Hańkówka, do województwa
 2100 II,1     |                magnackich. Oprócz Ostrorogów, Górków, Czarnkowskich, później
 2101 III,1    |               biskupstwo kołobrzeskie, pomimo gorliwej pracy Reinberna, wśród ludu
 2102 III,1    |                  Mieczysław II, zasłynął jako gorliwy orędownik Kościoła w Polsce
 2103 II,24    |                   swoje panowanie w okolicach górnego Buga i do państwa swego
 2104 II,25    |                      od Kalusa do Murachwy, z górnem Pobożem stanowiący całą
 2105 II,21    |                pisarzem epoki zygmuntowskiej. Górnicki, pozostając do śmierci swojej (
 2106 II,21    |            tykocińskim i wasilkowskim Łukasza Górnickiego, który był jego sekretarzem,
 2107 II,24    |                        Nad wszystkiemi jednak górował Ostrog. Gdy raz Tatarzy
 2108 II,22    |                      zmiennem.~W wieku X i XI górowały w tej krainie grody Przemyśl
 2109 Wst,2    |                   dzika, bo bezludna, leśna i górska kraina Karpat i Sudetów,
 2110 II,8     |                        bo ta przeciętnie jest gorszą na Mazowszu, ale ogromny
 2111 II,7     |                      szukać należy w znacznie gorszych warunkach gleby. Różnica
 2112 Wst,9    |       najznaczniejszem zaś ze wszystkich była górzysta kraina Siedmiogrodzka. Z
 2113 II,20    |              Źółkiewki znajduje się w pięknem górzystem położeniu wieś Pilaszkowice,
 2114 II,14    |                      bohater jako więzień lub gość Zakonu pobytem swoim upamiętnił.
 2115 III,3    |                       bawiły tłumy dostojnych gości, bo senatorowie przyjeżdżali
 2116 III,2    |                      opactwa łęknowskiego); w Gościchowie, który przezwano Paradyżem,
 2117 II,32    |                  pokrytej szlaki tylko, czyli gościńce, trakty, łączące z sobą
 2118 II,26    |                    tatarski nie był drogą ani gościńcem kupieckim, ale nosił wyłączny
 2119 II,21    |                 Jabłonowskich, Kossakowskich, Gosiewskich, Poniatowskich, Pułaskich,
 2120 Wst,9    |                       ruskich. Podobna jednak gospodarka krajowa i wojna pociągały
 2121 Wst,6    |                     przez jedenaście miesięcy gospodarował. Grody czerwieńskie, przed
 2122 II,22    |               odprawiały sejmiki deputackie i gospodarskie. Sejmiki zaś poselskie i
 2123 II,21    |                   koło Tykocina), gdzie w 600 gospodarstwach szlacheckich nie było ani
 2124 Wst,9    |                    nieporównany organizator i gospodarz, do końca swego życia zajmował
 2125 II,24    |                    cesarz niemiecki, Zygmunt. Gospodarzem był Wielki książę Litewski,
 2126 II,8     |                      rodową włością była wieś Gostomia Wielka i kilka innych wsi
 2127 II,8     |             Najmożniejszym był w Rawskiem dom Gostomskich, zwłaszcza Anzelma, wojewody
 2128 II,9     |                      Rawskie, Sochaczewskie i Gostyńskie, czyli, że każda ziemia
 2129 II,9     |                kasztelanów: sochaczewskiego i gostyńskiego. Starostwa grodowe były
 2130 II,24    |                       kilka dokoła pełno było goszczących po wsiach, a wszystkich
 2131 Wst,2    |                     Hunnów, Awarów, Bułgarów, Gotów i Węgrów na Słowiańszczyznę
 2132 Wst,1    |              ojczystej wykorzeniać. Hunnowie, Gotowie, Wandale, Burgundy, Longobardowie,
 2133 III,1    |                     oświadczyli swoją ku temu gotowość, a cesarz, zaopatrzywszy
 2134 II,19    |                     dla oświadczenia wspólnej gotowości, wszystkie powiaty województwa
 2135 Wst,13   |                     się z Augustem II (zawsze gotowym zdradzać Polskę), ogłosił
 2136 II,40    |                     nie pozostawało Mistrzowi Gottardowi Kettlerowi i stanom inflanckim,
 2137 Wst,9    |                 życzył sobie cesarz Ludwik, i Gotteswerder, silniej obwarowaną murem
 2138 II,31    |                rozwalinami starożytnego zamku gotyckiego władców Litwy. Jezioro,
 2139 III,3    |                       od Filipa, aby uprawnić grabież, tytułowało się biskupami
 2140 Wst,9    |                       Przemyśl, Olesko, Bełz, Grabowiec, Chełm, Łopatyn i Szczebrzeszyn
 2141 II,23    |                      cztery: Bełskie, Buskie, Grabowieckie i Horodelskie, a niegrodowe:
 2142 II,24    |                       Jana Kazimierza, Michał Grabowski.~ ~
 2143 II,4     |                    niegrodowe: Bolesławskie i Grabowskie. Sejmikowała w Wieluniu
 2144 II,15    |             Gutstadzie na Warmii roku 1711, i Grabowskiego, po którym roku 1766 otrzymuje
 2145 Wst,7    |                  Kamienia, Julina, Szczecina, Gradca, Lubina i Kołobrzegu. W
 2146 II,26    |                     pytali Kijowian: „Czyj se gradek?”, a odebrawszy go Chozarom,
 2147 III,1    |                     Głogów, Seitsch, Milicz i Gradinice); Krakowska: ziemię krakowską,
 2148 II,16    |                      i zachodu trzema górami: Gradową, Biskupią i Cygańską. Gdańsk
 2149 III,1    |                      Odmuchów, Warta, Niemcy, Gramolin, Strzygoń, Świdnica, Wlom,
 2150 II,8     |                   większą liczbę wiosek, albo graniczą bezpośrednio z Mazowszem,
 2151 Wst,8    |              Bolesława) i Czerskie (Konrada), granicząc na północo-wschodzie z Jadźwingami
 2152 II,21    |                   Kędzierzawego ziemię Wiską, graniczącą z Podlasiem i Jadźwingami,
 2153 Wst,3    |                       Bugiem i Styrem, leżał, graniczący z Lechią, żyzny Wołyń. Była
 2154 Wst,3    |                    pokucianin pobereżec. Bory graniczne między Mazowszem i Rusią,
 2155 II,3     |                    kandydatów na podkomorzego granicznego i sędziów ziemskich z całego
 2156 Wst,5    |                  Mszki (Mieszka, Mieczysława) graniczy na wschodzie z Rusami, a
 2157 Wst,3    |                      nad Sanem i w Karpatach, graniczyli Lachowie z plemionami Słowian,
 2158 II,13    |                   jego polską nazwę Gródek na Graudenz, z której powstał Grudziądz.
 2159 Wst,10   |                      Grudziądz, Świec, Gniew, Grebin, Gdańsk, Elbląg, a we wschodnich
 2160 Wst,2    |                       Śródziemnem cywilizacya grecka i rzymska, ale jak my dzisiaj
 2161 III,3    |                      1569–1596 kolej biskupów greckich była taka: 1. metropolita
 2162 II,3     |                      zrobiona była wzmianka o greckim geografie Ptolemeuszu, który
 2163 II,24    |            łacińskiego i greckiego, a później grecko-katolickiego obrządku. Był on jakby Rzymem
 2164 II,34    |                 dopełnionej, zamieniło się na grecko-unickie. Połock ze wspaniałymi kościołami
 2165 III,3    |                       z Syryi, drugim Leonty, Grek, trzecim Teopemt, który
 2166 II,37    |                 Włodzimierzem. W Chersonie od Greków książę ten wiarę chrześcijańską
 2167 III,2    |              obowiązkiem ich była służba przy Grobie Zbawiciela i doglądanie
 2168 III,3    |                poświęconym św. Wojciechowi, i grobowcem tego patrona Polski. Dzisiaj
 2169 II,18    |                      starych świątyń, kaplic, grobowców, zamków, murów, baszt miejskich
 2170 III,2    |                 Sprawiedliwego, pod kamieniem grobowym, w całości do naszych czasów
 2171 II,30    |                Podwojewodzi sądowy, Sędziowie grodcy trzej, Pisarz grodzki, Podczaszy,
 2172 II,25    |                       mil kw. około 18, włość Grodecka 12, starostwo Barskie mil
 2173 II,13    |                       lechicką, którą nazwano Gródkiem, niewątpliwie od wzniesionego
 2174 II,25    |                       to już mówiliśmy, nazwę grodom Czerwieńskim i Rusi Czerwonej.
 2175 II,9     |                  przez sejm roku 1764 miastem grodowem. W zamku rawskiem osadzano
 2176 II,34    |                      ten był zarazem starostą grodowym połockim. Województwo, nie
 2177 II,21    |            Kongresówki wsi 285, a do gubernii Grodzińskiej w powiat Białostocki i część
 2178 II,21    |                   Dowodzą tego potężne ziemne grodziska typu mazowieckiego w tej
 2179 II,35    |                       z wysokim okopem, czyli grodzisko, dotąd panujące nad okolicą,
 2180 II,25    |                      wraz z sędzią i pisarzem grodzkim, kamienieckimi, tudzież
 2181 II,20    |                   ziemi, z sądami ziemskimi i grodzkimi, Radzyń, Siedlce, Kock,
 2182 II,11    |                      w tej ziemi były: Warka, Grójec, Garwolin i Góra.~2) Ziemia
 2183 II,11    |                  zwany niekiedy Garwolińskim, Grójecki i Warecki; starostwo grodowe
 2184 II,11    |                  grodowe Czerskie; niegrodowe Grójeckie, Wareckie, Garwolińskie,
 2185 II,11    |                   Zakroczymskiej i w powiecie Grójeckim ziemi Czerskiej. Miast i
 2186 II,21    |                        a od zachodu napływali gromadnie Mazurzy. Tak zaludniła się
 2187 III,1    |                       się naukami, pisaniem i gromadzeniem ksiąg, a nawet przeważnie:
 2188 II,26    |                   handlem, który z całej Rusi gromadził tu futra i inne płody wywozowe,
 2189 Wst,6    |                     Ponieważ siedliska Prusów gromadziły się głównie przy jeziorach,
 2190 II,20    |                     wspięty, objadający winne grono, później tylko sam kozioł
 2191 II,40    |                        Weissenhof, Tyzenhaus, Grotus, Mohl, Denhof, Rejtan, Manteufel
 2192 III,2    |                  odwróciła niebezpieczeństwo, grożące młodym latoroślom Kościoła
 2193 Wst,13   |                    uczynionej przez mocarstwa groźby dalszego zajęcia kraju i
 2194 II,34    |                       1579 Połock z rąk Iwana Groźnego, założył tu w roku następnym
 2195 Wst,12   |                   wspólnego działania przeciw groźnej dla Europy potędze ottomańskiej
 2196 II,37    |                      wyłącznie prawo łowów na grubszego zwierza w całym kraju, zaczęli
 2197 II,14    |                    odtąd odbywał naprzemian z Grudziądzem sejm Prus polskich, zwany
 2198 Wst,6    |                      Chełmińska z kasztelanią grudziądzką. Za Ossą i Lutrzyną, ku
 2199 II,13    |               powiatów: Chełmiński, Toruński, Grudziądzki, Radzyński i Kowalewski,
 2200 II,13    |                   starostwa były: Brodnickie, Grudziądzkie, Lipińskie, Golubskie, Pokrzywnickie,
 2201 III,3    |               Litwinów. Tym sposobem pierwsze gruntowniejsze promienie światła zawdzięczała
 2202 II,25    |                    Pokucia, Dniestr i Stypa. ~Gruntowny badacz, Aleksander Jabłonowski,
 2203 Wst,10   |                        Zawarty po zwycięstwie grunwaldzkiem traktat toruński z Zakonem (
 2204 II,25    |                   najprzód, równie jak Wołyń, grupę kilkunastu wielkich, magnackich
 2205 II,8     |                    niewielki. Wsie królewskie grupują się albo około dawnych „
 2206 Wst,4    |                  Lachów była ogólną dla całej grupy plemion lechickich, a nazwy
 2207 III,4    |                założonym roku 1468 przez Jana Gruszczyńskiego, gdzie prowadzono „rękopiśmienne
 2208 II,40    |                  Kazimierza kraj cały leżał w gruzach, szlachta inflancka – jak
 2209 II,7     |                       pokoju, dźwignęły się z gruzów wsie i miasta, zakwitło
 2210 III,1    |                   kościoła polskiego runęła w gruzy i wątpić należy, czy wśród
 2211 II,18    |                    granicę krakowską stanowił grzbiet Karpat i Tatr od okolicy,
 2212 II,22    |                  pomiędzy ziemią Przemyską, a grzbietem Beskidów, to jest granicą
 2213 II,10    |                       oraz ich żony i dzieci, grzebano w katedrze płockiej, skończywszy
 2214 Wst,6    |                  rypińska, szreńska, słupska, grzebska, makowska, wiska i inne),
 2215 II,5     |                  mocno wydłużoną od Kłodawy i Grzegorzewic na północno-zachodzie, do
 2216 II,18    |                     Dębowieckie, Dobczyńskie, Grzybowskie, Jadownickie, Jodłowskie,
 2217 III,2    |                        na prośbę matki swojej Grzymisławy, księżniczki ruskiej, sprowadził
 2218 II,18    |                     takich groszy na ówczesną grzywnę). Oświęcim (po łacinie Osvecimia,
 2219 III,3    |                      króla od płacenia jednej grzywny złota, jaką dotąd składał
 2220 III,3    |                  przez metropolitę ruskiego i gubernatora. Po roku 1798 biskupstwo
 2221 II,21    |                     po kawałku, aż w czterech guberniach. Najmniejsza jego część
 2222 Wst,13   |                gubernię Białoruską” z miastem gubernialnem Witebskiem, do składu której
 2223 Wst,13   |                   wielką „Litewską” z miastem gubernialnym Wilnem. Na Rusi zaś południowej,
 2224 III,1    |           parafialnych, skoro lagat papieski, Guido (roku 1143), zachęcał biskupów,
 2225 II,18    |                 liczba wspaniałych gmachów, w guście włoskim zbudowanych, tak,
 2226 II,15    |                      Niemców Allenstein); 10) Gutstadt; 11) Orneta (po niemiecku
 2227 II,15    |              Załuskiego, uczonego, zmarłego w Gutstadzie na Warmii roku 1711, i Grabowskiego,
 2228 III,3    |                  Wendów, książę Rugii, hrabia Gutzkowa, biskup kamieński i pan
 2229 II,9     |                    czarne i żupan biały, a na guzach litera R. Mówiono, iż litera
 2230 II,9     |                       Bolimowskie, Gąbińskie, Guzowskie, Kapinowskie, Długołęckie
 2231 II,11    |                      i żupan barwy słomianej, guzy z literami X. M., na pamiątkę
 2232 II,16    |                   słynny zegar, opisany przez Gwagnina. W roku 1309, gdy Krzyżacy
 2233 II,29    |                  Księstwa Litewskiego (podług Gwagwina) czterokątna, z sześćdziesięciu
 2234 II,7     |                     zawładnięcia wdzierał się gwałtem, nigdy prawie nie zażywała
 2235 Wst,13   |                       do trzech mocarstw i do gwarantów traktatu oliwskiego. Król
 2236 II,7     |            Junovladislavia, co w spolszczeniu gwary potocznej przerobiło się
 2237 II,21    |                  zatem pod-lasze, wymawiane w gwarze miejscowego ludu, nieznajacego
 2238 II,26    |                     szczerbcem” Piast polski, gwoli symbolicznemu zwyczajowi
 2239 II,25    |                      domu Jazłowieckich herbu Habdank. Dźwinogród, przy ujściu
 2240 III,2    |                   roku, przyjąwszy z jego rąk habit i powróciwszy do Krakowa,
 2241 Wst,13   |                    Niemen wpadał do pruskiego hafu. Dźwina należała do Polski
 2242 III,3    |                    chłopskie Paleja i rozboje hajdamackie burzyły wszystko. Dopiero
 2243 II,26    |                    ale zawsze podległy buntom hajdamackim i najazdom tatarskim, dla
 2244 II,26    |                    zdezelowane”. Co się tyczy hajdamaków, ci z niesłychaną śmiałością
 2245 II,37    |               Augustowska, Narewska, Browska, Hajnowska, Leśniańska, Starzyńska,
 2246 II,37    |                Batorowej”, położonej w straży Hajnowskiej. Jan Kazimierz polował roku
 2247 Wst,1    |                       ludzkości zjawiska, jak hakatyzm germański w końcu XIX wieku,
 2248 III,3    |                       Polskę i Litwę. Biskupi haliccy i przedtem, ze względu na
 2249 II,22    |                  miast 38.~Halicz, po łacinie Halicia, miasto stołeczne ziemi,
 2250 Wst,9    |                   tedy zwierzchnictwo książąt halickich. Kiedy więc Kazimierz Wielki
 2251 II,24    |                 Dniepr i Prypeć, państwo jego halicko-włodzimierskie (stąd późniejsza nazwa Galicya
 2252 II,16    |                 Tuchola; Chojnice; Człuchów i Hamersztyn.~Hela, wąski półwysep piaszczysty,
 2253 II,16    |           Człuchowskie, Gniewskie czyli Mewe, Hamersztyńskie, Mirachowskie, Nowskie,
 2254 II,27    |                       od Porty ottomańskiej i hana tatarskiego zsyłanymi, rozsądzali
 2255 Wst,8    |                     Jatwiezką (między rzekami Hańczą i Łekiem), wreszcie Szalowią
 2256 II,26    |                      Miasto zasłynęło wówczas handlem, który z całej Rusi gromadził
 2257 II,20    |                     swego kraju, celem obrony handlowego miasta wzniósł panujący
 2258 Wst,9    |                     wojnę, udzielać polskiemu handlowi wszelkiej pomocy, nie stawiać
 2259 Wst,4    |                      X wieku mieli Pomorzanie handlowne miasta nadmorskie, dzielili
 2260 II,30    |                 wileńskim, bez różnicy wiary, handlującym w Litwie, nadał przywilej,
 2261 Wst,12   |                      18. października) stanął haniebny traktat w Buczaczu, którym
 2262 II,18    |                      Brzyszczki, Gorajowice i Hańkówka, do województwa Krakowskiego
 2263 Wst,9    |                   hordą i nawet w Kapczackiej hanów ze swojej ręki wprowadzał.
 2264 II,24    |                     metropolita Rusi Focyusz, hanowie Tatarów perekopskich i zawołżańskich,
 2265 II,14    |                    Miasto należało do związku hanzeatyckiego i biło własną monetę.~Sztum,
 2266 II,25    |                     dla wybierania pogłównego haraczu. Dopiero Litwa, wypierana
 2267 II,25    |                     Gdyż dla żyzności gleby i harców z Tatarami, chętnie tam
 2268 II,19    |               Łokietek, dzięki niepospolitemu hartowi ducha, męstwu, wytrwałości
 2269 II,15    |                        a były następujące: 1) Heilsberg, w spolszczeniu Lechbarg
 2270 II,15    |                     spolszczeniu Lechbarg lub Helcberg, z zamkiem nad rzeką Allą,
 2271 Wst,10   |                Aleksandrem Jagiellończykiem i Heleną, córką Iwana Wasilewicza.
 2272 Wst,9    |                     od południowych Karpat po Helladę. Każde znaczniejsze gniazdo
 2273 II,29    |                   książęcą, jeźdźca w zbroi i hełmie, z mieczem do cięcia podniesionym,
 2274 II,19    |               przestrzeni, jak cała dzielnica Henrykowa, obejmująca i ziemię Lubelską.
 2275 III,2    |             najznakomitszych ich klasztorów w Henrykowie (r. 1227). Drugą filią Lubiąża
 2276 II,20    |                       się zamek drewniany. Po Henryku, synu Bolesława Krzywoustego,
 2277 Wst,11   |                      z tamtoczesnym napisem i herbami trzech krajów.~Po wstąpieniu
 2278 II,21    |                 Podlaskiego utworzono z dwóch herbów Polski i Litwy. Przedstawia
 2279 II,29    |                       i Borysthenes (Dniepr u Herodota), zwany od VI wieku Danapris,
 2280 II,20    |                    córki Adama Sieniawskiego, hetmana Wielkiego Koronnego została
 2281 II,27    |                  polskiej ziemi nie deptało”, hetmani zaś Żółkiewski i Koniecpolski „
 2282 II,25    |                       oświadczyła wdzięczność hetmanowi. August II roku 1700 wydał
 2283 II,27    |                     strażnikiem koronnym”. Za hetmaństwa Jana Zamojskiego „kopyto
 2284 II,22    |                       wszystko mówiący napis: Hic situs est Joannes Zamojski.
 2285 III,3    |               Włodzimierza I, około roku 989, hierarchia kościelna tamże składała
 2286 III,1    |                   Kiedy ustaliły się stosunki hierarchiczne w Polsce, biskup krakowski
 2287 II,40    |                 nadany na pamiątkę herbu Jana Hieronima Chodkiewicza, administratora
 2288 Wst,10   |                      Prusy właściwe (Samland, Hinterland, Niederland), to jest przez
 2289 II,30    |                  dzieło swoje o koniach p. n. Hippika. W Gieranonach, czyli Gieranojniach,
 2290 III,4    |                   Polski generał Dominikanów, Hippolit, korzystały z obecności
 2291 III,4    |          Jagiellończykiem a opatem mogilskim, Hirszbergiem. Po roku 1793 widzimy prowincyę
 2292 III,3    |                 sławny autor dzieła Epistolae historico familiares, zamierzał fundować
 2293 Wst,11   |                    Albercie (którego nazywają historycy Pierwszym lub Starszym),
 2294 Wst,1    |                  Słowian, co dało późniejszym historykom powód do mniemania, że Słowianie
 2295 II,18    |                   nazwanej przez późniejszych historyków Wielką i Białą Chrobacyą)
 2296 III,1    |                   roku 1122 biskupa Bernarda, Hiszpana, na misyę apostolską wśród
 2297 II,29    |                       zwłaszcza portugalska i hiszpańska, sprowadzały maszty z puszczy
 2298 II,37    |                    cenione, skoro w archiwach hiszpańskich i portugalskich dochowały
 2299 II,12    |                  zamorskie, wina francuskie i hiszpańskie, cienkie sukna, tkaniny
 2300 II,27    |               wododziałem, pomiędzy Teterwią, Hniłopiatem i Rastawicą z jednej strony,
 2301 Wst,1    |                      bartnictwa, rybołóstwa i hodowli zwierząt, osiadłość w domach
 2302 Wst,7    |                 Pomorze z Rugią miało zapewne hołdować monarsze zwierzchniczemu,
 2303 Wst,8    |           Słowiańszczyźnie narodem, który nie hołdował nikomu, to jest ani Niemcom,
 2304 Wst,13   |                       wyniesienie się dawnego hołdownika Rzeczypospolitej na ukoronowanego
 2305 Wst,3    |                    Litwinów, „którzy przedtem hołdując Rusinom, wierniki do łaźni
 2306 Wst,12   |                  przeszła powoli tym sposobem hołdująca Polsce od wieku XIV Mołdawia.~
 2307 Wst,10   |                       pozostały jako księstwo hołdujące Polsce. Każdy nowo obrany
 2308 Wst,9    |                   Kazimierz, przy dobrowolnym hołdzie panów brandeburskich, odzyskał (
 2309 II,14    |                   jeszcze 16 wsi, tak zwanych holenderskich. Roczny dochód królewski,
 2310 Wst,10   |              wschodnich Prusiech Preussmarkt, Holland, Brodnica, Brandenburg,
 2311 II,15    |                     Wartenberg; 9) Olsztynek, Holsztyn (u Niemców Allenstein);
 2312 Wst,13   |              wzbraniali się składać przysięgę homagialną z powodu, iż Rzeczpospolita
 2313 II,13    |                    strasznym napadzie, papież Honoryusz III wydał odezwę do wszystkich
 2314 Wst,11   |                 Pskowem. Rozejmem w Kiwerowej Horce z dnia 15. stycznia 1582
 2315 II,28    |                       Rusi Siewierskiej przed hordami Połowców, koczujących na
 2316 II,19    |              bohatersko powstrzymać olbrzymią hordę Mongołów. W Radomiu roku
 2317 II,24    |                księcia Józefa Poniatowskiego, Horochów uczynił później siedliskiem
 2318 Wst,10   |                    Piotrkowie, odnowiono unię horodelską ze strony polskiej w obecności
 2319 II,23    |                        Buskie, Grabowieckie i Horodelskie, a niegrodowe: Lubaczewskie,
 2320 II,7     |               Gniewkowskiego, a uchwałę sejmu horodelskiego roku 1413 podpisał właśnie
 2321 II,32    |              Wielkiego księcia. Zaraz po unii horodelskiej roku 1413 sam król z Witołdem
 2322 III,3    |                     jednem w Łucku, Zamościu, Horodence, Śniatynie, Brzeżanach,
 2323 Wst,10   |              księstwie litewskiem z wyjątkiem Horodła, Wietlina, Łopatyna, Ratna,
 2324 II,30    |                  grodzki, Podczaszy, Cześnik, Horodniczy, Skarbnik, Łowczy, Miecznik,
 2325 II,21    |                       a Międzyrzec, Rossosz i Horodyszcze na Podlasiu. Ale był to
 2326 III,4    |                     mieli Benedyktyni drugi w Horodyszczu pod Pińskiem, fundowany
 2327 III,4    |                       św. Jana, derewczyński, horpidski i buczyński. Z pozostałych
 2328 Wst,12   |                 utwierdzania wojewodów czyli „hospodarów” wołoskich. Pokój Żółkiewskiego
 2329 Wst,9    |                       należy dobrze pamiętać. Hospodarowie to wołoscy czyli mołdawscy,
 2330 II,27    |             Bracławskiem dwa były tylko zamki hospodarskie, czyli wielkoksiążęce i
 2331 II,26    |               osadzanie dokoła każdego zamku „hospodarskiego” siół bojarami, a czasem
 2332 Wst,9    |                politycznie województwa, czyli hospodarstwa. Z tych właściwie tylko
 2333 II,24    |                    wprawdzie, bo była druga w Hoszczy. Obydwie trwały krótko,
 2334 III,3    |                       i Wendów, książę Rugii, hrabia Gutzkowa, biskup kamieński
 2335 Wst,13   |                komisarza cesarskiego w osobie hrabiego Antoniego Pergena i oznaczyła
 2336 Wst,13(1)|                powstały powiaty: Tomaszowski, Hrubieszowski, cześć Biłgorajskiego, Zamojskiego
 2337 II,22    |                      Lubomlskie, Ratnieńskie, Hrubieszowskie i inne. Senatorów było dwóch:
 2338 Wst,4    |                     które musieli podkasywać. Huba bowiem po słowiańsku znaczy
 2339 II,24    |                    Tadeusz Czacki, w Gródku i Hubinie za nowszych czasów setki
 2340 II,22    |               nazwisko stąd poszło. Nad rzeką Huczną, w jednej z najżyźniejszych
 2341 II,22    |                       że leżały one nad rzeką Huczwą, gdzie dzisiejsza wieś Czermno,
 2342 Wst,3    |                       wsi Gródku, przy ujściu Huczwy do Buga. Atoli językoznawcy
 2343 II,13    |                      I mazowiecki, z licznymi hufcami, na wspólną wyprawę, do
 2344 II,24    |                    panowie wołyńscy „na wojnę huffy swe wedle obyczaju koronnego
 2345 II,27    |                      uważany był w wieku XVII Humań. Pod osłoną zaś tylko zamków
 2346 II,27    |                    Potockich o ćwierć mili od Humania, opisaną poematem Stanisława
 2347 Wst,11   |                  niezmierne korzyści, zarówno humanitarne jak materyalne. Weszły bowiem
 2348 III,3    |                     siedliskiem wykształcenia humanitarnego. W roku 1772 przeszła dyecezya
 2349 III,2    |                      chrześcijańską i szerzyć humanitaryzm zachodnio-europejski. Trzy
 2350 Wst,2    |                   franko-germańskie i najazdy Hunnów, Awarów, Bułgarów, Gotów
 2351 Wst,1    |                  ziemi ojczystej wykorzeniać. Hunnowie, Gotowie, Wandale, Burgundy,
 2352 II,19    |                       z Iłży, szable z żelaza hut sandomierskich i sukna ze
 2353 Wst,5    |                 ciekawe opowiadanie Izraelity Ibrahima z wieku X, który mówi, że
 2354 II,19    |                     Gołębia, w górę tej rzeki idąc do ujścia Sanu, a dalej
 2355 II,26    |                        o kilka mil od Dniepru idącej poza nim, z północy na południe,
 2356 II,37    |                       na 12 łokci szerokiemi, idącemi w kierunku promieni od środkowego
 2357 II,27    |                     prowadził „szlak Czarny”, idący ku Targowicy poniżej „Czarnego
 2358 II,17    |               nowszych czasach przeprowadzają ideę zjednoczenia narodowego,
 2359 II,20    |                     który został zniszczony z idjotycznego rozporządzenia prezesa Komisyi
 2360 II,37    |           Brzesko-litewskie.~Po Dirze, Olegu, Igorze, Świętosławie i Jaropełku,
 2361 Wst,10   |                 Brodnica, Brandenburg, Balga, Iława, Słuchów, Rastenburg i inne,
 2362 II,40    |                     na piersi związane litery imiom królewskich S. A. Gryf miał
 2363 II,12    |                    był: Princeps Sacri Romani Imperii, t. j. książę świętego państwa
 2364 Wst,1    |                  germański w końcu XIX wieku, Indy słowiańskie nie stanęły
 2365 II,12    |                   oddzielny swój skarb, prawo indygenatu i pospolitego ruszenia w
 2366 II,8     |                     małych a gęstych, nigdzie indziej, w żadnej dzielnicy Polski
 2367 II,1     |                      kryminały przekonani lub infamią obciążeni. Deputaci trybunalscy
 2368 II,41    |                    wojny dostawiał Polsce 500 infanteryi czyli piechoty i 200 jazdy.
 2369 II,20    |                      w dokumentach łacińskich inferior nazywany dla odróżnienia
 2370 Wst,11   |                   Zakonu. Wówczas Kawalerowie inflanccy, zostawieni samym sobie,
 2371 II,30    |                          Świdrygiełło i Zakon inflancki pobity został na głowę;
 2372 Wst,11   |                     tymże Kettlerem i stanami inflanckimi do skutku tak, że 5. listopada
 2373 III,3    |                     Dwa w niej były probostwa infułackie: w Ołyce i w Kodniu, i dwóch
 2374 III,3    |                  odbywali uroczysty tak zwany ingres, czyli wjazd, pierwej do
 2375 III,1    |                  wyszedł najprawdopodobniej z inicyatywy Bolesława Wielkiego, jako
 2376 Wst,3    |                   wszelako jednym ludem”. A w innem miejscu znowu: „Naród Jadźwingów
 2377 III,1    |                       XIII wieku, przywilejem Inocentego III, otrzymał władzę metropolitalną
 2378 III,4    |                założeniu spalony został przez inowierców. Niebawem jednak podniósł
 2379 II,7     |                       kujawskich: Włocławka i Inowłocławia, zachodził ten związek,
 2380 II,7     |                    ruszenia” odbywało się pod Inowłocławiem.~Miasta znaczniejsze były:
 2381 II,7     |                       powiaty: nieco mniejszy Inowłocławski i większy Bydgoski. W Inowłocławiu
 2382 II,7     |                      j. wojewodę i kasztelana inowłocławskich, mniejszy zaś jeden, kasztelan
 2383 II,5     |                        stołeczne województwa, Inowłodź nad Pilicą, Brzeziny, Kłodawa,
 2384 II,5     |                    kasztelanowie: brzeziński, inowłodzki i konarski. Dzieliło się
 2385 II,5     |                  niegrodowych zaś było kilka: Inowłodzkie, Zgierskie, Kłodawskie.
 2386 II,5     |                  Tradycye o istnieniu powiatu Inowłodzkiego są błędne. Miastem sejmikowem
 2387 II,7     |                    się na Inowłocław, później Inowrocław.~Ziemia Dobrzyńska, za Wisłą
 2388 II,1     |              Inowłocławskie (później nazywane Inowrocławskie, z ziemią Dobrzyńską), 8)
 2389 II,19    |                roztrząsnąć i w jedną połączyć instrukcyę, w której posłowie na sejmie
 2390 Wst,5    |                      rękawów jest wąska. Mają instrument muzyczny dęty, którego długość
 2391 Wst,10   |                     Stefan (1458–1501), który instynktem politycznym ciążył do Polski.
 2392 III,1    |                      braterstwa i okiełznania instynktów zwierzęcych; zagrzewał do
 2393 III,1    |                      uniwersytety, szpitale i instytucye dobroczynne były obsługiwane
 2394 Wst,9    |                  Przemysławowi. Tak nakazywał interes państwa, ale obraził się
 2395 Wst,11   |                       kierowani prywatą a nie interesem społecznym, nie sprzyjali
 2396 Wst,13   |                 rosyjskich przez czas dłuższy internowany w Rosyi. August III więc
 2397 Wst,11   |                     Król na stopniach ołtarza intonował Te Deum. Uzupełnieniem nowej
 2398 II,21    |                   Tykocinie dom przytułku dla inwalidów-rycerzy, który dotąd istnieje i
 2399 Wst,13   |                 nadania synowi swemu Karolowi inwestytury Kurlandyi, co nastąpiło
 2400 II,26    |                      swoje lekkie łodzie, zaś inżynier Rzeczypospolitej, Beauplan,
 2401 Wst,3    |                      Gród ich główny zwał się Iskorost. Nad Prypecią i Sożą siedzieli
 2402 II,26    |                   Czarny, po tatarsku „Dżorna islach”, rozpoczynał się właściwie
 2403 Wst,4    |                  naczelników. Między tymi był Ismar, czyli Wyzimirz, który wojował
 2404 Wst,14   |                     Mohilewską, tak, że odtąd istnieją (na terytoryum odpadłem
 2405 III,4    |                   litewska. Prowincya polska, istniejąca od roku 1228, miała w roku
 2406 Wst,3    |                      pochodzi od zamku Wołyń, istniejącego niegdyś we wsi Gródku, przy
 2407 III,4    |                    ksiądz Stanisław Konarski. Istnieli jeszcze pijarzy: w Łomży,
 2408 III,1    |                       do Wrocławia uważano za istotny początek biskupstwa. Istotnie
 2409 II,28    |                      w roku 1493 wojna między Iwanem III Wasilewiczem a Litwą,
 2410 Wst,11   |                      Moskwie zmiana tronu. Po Iwanie III Wasylewiczu, pierwszym
 2411 III,2    |                       Jacka. Roku 1223 biskup Iwon wobec Leszka Białego, całego
 2412 III,2    |                     1222 biskupa krakowskiego Iwona, przeniesiona wkrótce do
 2413 III,2    |                        Barnaba, Jan, Mateusz, Izaak i Krystyn, którzy za Bolesława
 2414 II,14    |                     między wielu innemi, była izba, podobnie jak na Wawelu,
 2415 II,12    |                  mieli swoje stalla w niższej izbie sejmowej.~Wszystkie obrady
 2416 Wst,11   |                       Litwy Ułę, a Połubiński Izborsk.~Po księciu pruskim Albercie (
 2417 II,22    |                       szlachtą posły obierał, iżby się o potrzebach pospolitych
 2418 Wst,5    |                 przytacza ciekawe opowiadanie Izraelity Ibrahima z wieku X, który
 2419 II,21    |                  gniazda rodziny: Rzewuskich, Jabłonowskich, Kossakowskich, Gosiewskich,
 2420 II,22    |                        Rohatyńskie, Kałuskie, Jabłonowskie, Śniatyńskie, Sołotwińskie,
 2421 III,2    |              krakowskiego i tłumów ludu oddał Jackowi i jego zgromadzeniu kościół
 2422 III,1    |                   napadami pogan litewskich i jaćwieskich. Bolesław Wstydliwy, pogromiwszy
 2423 II,21    |                      rzeki Brzozowej koło wsi Jaćwieże i ze strugą Kamionką do
 2424 II,20    |              litewskimi w obecności Jagiełły, jadącego na chrzest swój i objęcie
 2425 II,18    |                     Dobczyńskie, Grzybowskie, Jadownickie, Jodłowskie, Jasielskie,
 2426 II,22    |              przywrócona Polsce przez królową Jadwigę, rządzona była przez namiestników
 2427 Wst,4    |                     nazwy pisał pr. Perwolf w Jagicza Archiv fuer slav. Philologie.
 2428 II,20    |                 wspaniałomyślnością potężnego Jagiellona, pierwszy zadatek polityczny
 2429 II,29    |                    była krajem rolniczym, pod Jagiellonami tak szybko rozwinęła się
 2430 II,37    |                       szwedzkiego i Katarzyny Jagiellonki, prawnuczki Władysława Jagiełły.~ ~
 2431 III,2    |                 schyłku epoki, poprzedzającej jagiellońską, bo w roku 1382, Władysław,
 2432 III,4    |                      matrykułach uniwersytetu jagiellońskiego między słuchaczami znajdujemy
 2433 III,1    |                  Jagiellonów, w okresie zatem Jagiellońskim może tylko o niem być mowa (
 2434 Wst,12   |                   dzikie pola” oczakowskie od Jahorlika i Koniecpola do Oczakowa
 2435 Wst,8    |                   Pragnąc tej ciężkiej klęsce jakąkolwiek tamę położyć, przedsięwziął
 2436 Wst,9    |                 będzie taki sam los straszny, jakiemu uległ podbity dawniej przez
 2437 II,11    |                       ziemi” stanowiły zwykle jakieś rzeki i strugi, np. ziemia
 2438 Wst,8    |                     prawa prywatne i obyczaje jako-tako szanował. Zwierzchnictwo
 2439 II,40    |                       kasztelana inflanckich, jakoteż urzędników i sądów ziemskich.
 2440 III,2    |                     Polski. Dla nich to oddał Jaksa na uposażenie trzy wsie:
 2441 III,2    |                    Miechowski, założony przez Jaksę herbu Gryf, pana małopolskiego,
 2442 II,9     |                 Sochaczewskiej leżała puszcza Jaktorowska, w której znajdowały się
 2443 II,5     |                   arcybiskupa gnieźnieńskiego Jakuba Świnki, gdzie między innemi
 2444 Wst,8    |                       ziemią Chełmińską, jako jałmużną za obowiązek walki z pogaństwem
 2445 II,12    |                 Mazowieckiego jako uposażenie jałmużnicze Zakonowi krzyżackiemu, tudzież
 2446 II,13    |                      1230) oddać w uposażeniu jałmużniczem całej ziemi Chełmińskiej,
 2447 III,2    |                     Dominikanach wielki zakon jałmużniczy, założony był przez św.
 2448 II,24    |                       innych trunków, wołów i jałowic 700, baranów 1400, żubrów,
 2449 II,11    |                       Narwi do ujścia rzeczki Jamiołki, zwanej także Śliną i wzdłuż
 2450 II,32    |                      w Piłsudach Piłsudzcy, w Jamonciach Jamontowie, w Tyszkach Tyszkowie,
 2451 II,32    |                       Piłsudzcy, w Jamonciach Jamontowie, w Tyszkach Tyszkowie, w
 2452 II,15    |                       warmińskim roku 1551 po Janie Dantyszku. Po śmierci Hozyusza
 2453 III,2    |                sprowadzania ich do Polski dal Janisław, biskup wrocławski, założeniem
 2454 II,11    |                  Prusy książęce, począwszy od Janowa (gdzie małą część granicy
 2455 II,19    |                     III, nazwanego Wielkim; w Janowcu nad Wisła zamek Firlejów,
 2456 II,32    |              Piłsudach było właścicieli 15, w Janowdowie 16, w Bujwidach siedziało
 2457 II,25    |                   Wołyńskiem, od Wołoczysk do Januszpola granica Podola była sucha.
 2458 II,10    |                      płockiej, skończywszy na Januszu II, ostatnim księciu płockim.
 2459 II,13    |                     Koło wsi Rogożna i ujścia Jardęgi do Ossy kazał Bolesław Chrobry
 2460 II,28    |                     Hordy, by wyjednać sobie „jarłyk”, czyli przywilej na księstwo
 2461 III,3    |                     który ochrzcić miał kości Jaropełka i Olega, braci Włodzimierza,
 2462 II,37    |                        Igorze, Świętosławie i Jaropełku, szósty z rzędu skandynawski
 2463 II,24    |                     że „wyszedł przeciw bratu Jarosławowi na Wołyń i zawarli pokój”.
 2464 III,3    |             krośnieński, dynowski, samborski, jarosławski, rzeszowski, sanocki i leżajski.
 2465 II,24    |                     urodzaje wszelkich zbóż i jarzyn żyzna i obfita, lasy zwierzynnymi
 2466 II,18    |                      Jadownickie, Jodłowskie, Jasielskie, Krzeczowskie, Lanckorońskie,
 2467 II,29    |                 kanałem Ogińskiego), połączył Jasiołkę, wpadającą do Prypeci, ze
 2468 II,21    |                  Knyszyn, Goniądz, Choroszcz, Jasionówka, Rajgród i Augustowo. Starostwa:
 2469 II,22    |                 pierwszego z nich w roku 1387 Jaśka Tarnowskiego. Nazwa województwa
 2470 II,18    |                     małej przestrzeni powyżej Jasła, gdzie wsie Brzyszczki,
 2471 II,18    |                       Jodłowa, Jasło, Dukla i Jaśliska do województwa Krakowskiego.
 2472 II,18    |               Szczepanów, Zakluczyn, Jodłowa, Jasło, Dukla i Jaśliska do województwa
 2473 Wst,4    |                  poszczególnemi. Z tego widać jasno – powiada uczony Małecki –
 2474 II,2     |              Poznańskie wybrało sobie kontusz jasno-szafirowy z wyłogami szkarłatnymi
 2475 II,32    |                     Kroże, 7) Tendziagoła, 8) Jaswony, 9) Szawle, 10) Wielkie
 2476 II,12    |           sprzysiężenia, które przyjęło nazwę Jaszczurkowego, podobno z powodu, że wyobrażenie
 2477 Wst,8    |                    całe Dejnowo, czyli ziemię Jatwiezką (między rzekami Hańczą i
 2478 II,12    |                     swa siłę, poczęło działać jawnie, przystąpiła szlachta ziemi
 2479 II,31    |                   wojewodą został w roku 1413 Jawnus herbu Zadora, a pierwszym
 2480 Wst,9    |                 Bernard, książę na Świdnicy i Jaworzu, i syn jego Bolesław, nalegania
 2481 II,26    |                   króla Zygmunta I (r. 1507), jazda polska znajdowała się już
 2482 II,41    |               infanteryi czyli piechoty i 200 jazdy. Od sądów kurlandzkich ostatnia
 2483 III,4    |           swaryczowski, pacykowski, kryłoski, jazenicki, pitrycki, zadarowski, czortkowski,
 2484 III,3    |                        Tyśmienicy, Złoczowie, Jazłowcu i Łyścu.~18. Biskupstwo
 2485 II,25    |                    1240 nie owładnęli Podola. Jazłowiec nad Olchowcem, gniazdo możnego
 2486 II,25    |                    nie Buczaccy, Kamienieccy, Jazłowieccy, Koniecpolscy, Sieniawscy,
 2487 II,25    |                       mil kwadratowych, włość Jazłowiecka mil kw. około 18, włość
 2488 III,3    |                    satanowski, międzybożski i jazłowiecki. Według konkordatu z roku
 2489 II,25    |                       rycerskiemi dzieły domu Jazłowieckich herbu Habdank. Dźwinogród,
 2490 Wst,9    |                      nie budować na tej rzece jazów, nie pobierać ceł, rocznie
 2491 II,17    |                  państwa. Nie chcieli Polanie jechać do Krakowa i Małopolanie
 2492 Wst,6    |                       Kijowem, w którym przez jedenaście miesięcy gospodarował. Grody
 2493 II,18    |                 Tuchów, Brzostek, Kołaczyce i Jedlicze należały do województwa
 2494 II,8     |                     przyczyny, które wywołały jednakowe ukształtowanie się stosunków
 2495 II,7     |                       się bardzo podobnie lub jednakowo i dlatego młodszemu dodano
 2496 II,21    |                      ośm województw, a z tych jednemu nadano nazwę Podlaskiego,
 2497 Wst,8    |                  przyniósł narodowi polskiemu jednoczenie się dzielnic książęcych
 2498 II,21    |                       dziedzictw szlacheckich jednodymowych czyli bezkmiecych 6149,
 2499 II,8     |                 obszaru i 123 wiosek. Takiego jednolitego skupienia dóbr nie przedstawiała
 2500 II,18    |                  Spiskiego, nie stanowiła już jednolitej w granicach swoich krainy,
 2501 Wst,10   |                   bojarowie żmudzcy, zanieśli jednomyślny protest przeciw owemu artykułowi
 2502 Wst,4    |                  nakazuje wnosić, że ci leśni jednoplemieńcy Polan, nazwani zostali Lachami
 2503 Wst,5    |                   Śląska z Polską, jako krain jednoplemiennych. Wdzierali się jednak z
 2504 II,31    |                   August nadał roku 1569 herb Jednorożec. W Mereczu roku 1648 d.
 2505 II,8     |                     dających przewagę w kraju jednostkom. Na całem Mazowszu nie było
 2506 II,1     |                    się przeważnie ze szlachty jednowioskowej. Stan podobny nie sprzyjał
 2507 II,8     |               kilkowioskowych, w Wielkopolsce jednowioskowych, to na Mazowszu, nie mówiąc