Województwo Mścisławskie.
Mścisław (Mscislavia) nad
rzeką Wiechrą, wpadającą do niedalekiej Soży,
założony został prawdopodobnie pod koniec wieku XII, a nazwany
tak od Mścisława Romanowicza z linii smoleńskiej, którego
był dzielnicą. Odtąd, wydzierany sobie nawzajem przez rozmaitych
książąt, dostał się nareszcie w wieku XIV pod
panowanie Litwy i za Olgierda był udzielnem jej księstwem
hołdowniczem, w którem panował trzeci syn Olgierda, Langwenis,
po chrzcie Symonem nazwany. Dom tych książąt na
Mścisławiu dotrwał do czasów Zygmunta I, ale już w
roku 1538 rządził księstwem „starosta”. Zwykłą
koleją rzeczy „starosta” został przemianowany na wojewodę, a
księstwo na województwo, co nastąpiło za Zygmunta
Augusta. Pierwszym zaś wojewodą mścisławskim był Jerzy
Ościk, herbu trąby. Drugim senatorem krzesłowym tego
województwa był kasztelan mścisławski. Województwo
nie było podzielone na powiaty, sejmikowało w Mścisławiu,
gdzie obierano dwóch posłów na sejm i dwóch
deputatów na trybunał. Starostwo grodowe było
mścisławskie i sądy ziemskie w Mścisławiu.
Województwo Mścisławskie graniczyło na północ
z Witebszczyzną i Smoleńszczyzną, na wschód także ze
Smoleńszczyzną i innemi ziemiami carstwa (Suraż, Starodub). W
dalszym ciągu od południa leżał powiat Rzeczycki
województwa Mińskiego, a od wschodu rozdzielała te dwa
województwa wpadająca do Dniepru rzeka Druć. Herbem
województwa była Pogoń litewska w polu czerwonem na chorągwi
żółtej. Mundurem zaś wojewódzkim: kontusz
granatowy, wyłogi niebieskie i żupan koloru słomianego, pomimo,
że województwo to w roku 1772 przestało istnieć, jako
przyłączone do Rosyi w czasie pierwszego rozbioru.
|