ROZDZIAL III

PRAWA I OBOWIAZKI DUCHOWNYCH

Kan. 367.Duchowni maja podstawowy obowiazek gloszenia wszystkim Krolestwa Bozego oraz uwidoczniania milosci Bozej wzgledem ludzi w posludze slowa i sakramentow, i, co wiecej w calym zyciu tak, aby wszyscy milujac sie wzajemnie, a Boga nade wszystko, budowali Cialo Chrystusa, ktorym jest Kosciol, i w nim wzrastali.

Kan. 368.Duchowni w szczegolny sposob maja obowiazek dazenia do doskonalosci, ktora Chrystus nakazywal swoim uczniom, poniewaz poprzez swiecenia zostali w nowy sposob poswieceni Bogu, aby stawali sie bardziej zdatnymi narzedziami Chrystusa wiecznego Kaplana w sluzbie ludowi Bozemu i zarazem byli przykladem dla swiata.

KPK/83: 276 § 1

KPK/17: 124

CS: 60

Kan. 369.§ 1. Duchowni powinni oddawac sie codziennie czytaniom i medytacji Slowa Bozego, aby stawszy sie wiernymi i uwaznymi sluchaczami Chrystusa, byli prawdziwymi slugami przepowiadania; w modlitwie w celebracjach liturgicznych, a szczegolnie w poboznosci wzgledem tajemnicy Eucharystii niech beda gorliwi, niech codziennie badaja swoje sumienie i czesto przyjmuja sakrament pokuty; niech czcza Swieta Maryje zawsze Dziewice Matke Boga i upraszaja u Niej laske upodobnienia sie do Jej Syna, a takze niech wypelniaja inne cwiczenia poboznosci we wlasnym Kosciele sui iuris.

KPK/83: 276 § 1 n. 2, 5

KPK/17: 125 n. 1, 2

CS: 61 n. 1, 2

§ 2. Niech wysoko cenia kierownictwo duchowe i wedlug przepisow prawa partykularnego niech w okreslonym czasie oddaja sie przepisanym skupieniom duchowym.

KPK/83: 276 § 2 n. 4

KPK/17: 126

CS: 62 § 1

Kan. 370.Duchowni maja szczegolny obowiazek okazywania szacunku i posluszenstwa Papiezowi, Patriarsze i Biskupowi eparchialnemu.

KPK/83: 273

KPK/17: 127

CS: 63

Kan. 371.§ 1. Duchowni maja prawo otrzymac od wlasnego Biskupa eparchialnego, z uwzglednieniem wymogow prawa jakis urzad, posluge lub zadanie do wykonania w sluzbie Kosciola.

§ 2. Duchowni maja obowiazek przyjac i wiernie wypelnic wszelki urzad, posluge lub zadanie powierzone im przez kompetentna wladze, ilekroc wedlug osadu tejze wladzy wymaga tego koniecznosc Kosciola.

KPK/83: 274 § 2

KPK/17: 128

CS: 64

§ 3. Duchowni, aby mogli wykonywac jakis zawod swiecki, musza miec zgode wlasnego hierarchy.

Kan. 372.§ 1. Po odbyciu ksztalcenia w swietych naukach wymaganego do przyjecia swiecen, duchowni nie powinni zaprzestawac ich poglebiania dostosowanego do wspolczesnosci podczas kursow formacyjnych zaaprobowanych przez wlasnego Hierarche.

KPK/83: 279 § 1

KPK/17: 129

CS: 65 § 1

§ 2. Winni tez uczeszczac na spotkania, ktore Hierarcha uzna za potrzebne do rozwijania swietej nauki i metod pastoralnych.

KPK/83: 279 § 2

KPK/17: 131 § 1, 3

CS: 67 § 1, 3

§ 3. Nie powinni tez zaniedbywac przyswojenia sobie takiego zakresu nauk swieckich, zwlaszcza tych, ktore scislej lacza sie ze swieta nauka, jaki powinni posiadac ludzie wyksztalceni.

KPK/83: 279 § 3

CS: 65 § 3

Kan. 373.Celibat duchownych, wybrany ze wzgledu na Krolestwo niebieskie i tak stosowny kaplanstwu, wszedzie powinien byc tak wysoko ceniony jak nakazuje tradycja Kosciola powszechnego; rowniez powinien byc w powazaniu stan duchownych zwiazanych malzenstwem, usankcjonowany przez praktyke Kosciola pierwotnego i Kosciolow wschodnich.

KPK/83: 277 § 1

CS: 68

Kan. 374.Duchowni celibatariusze i malzonkowie powinni jasniec blaskiem czystosci, a prawo partykularne powinno ustanowic nalezne srodki stosowne do osiagniecia tego celu.

KPK/83: 277 § 3

KPK/17: 133 § 3

CS: 73, 74 § 3

Kan. 375.Duchowni zonaci powinni dawac innym chrzescijanom doskonaly wzor prowadzenia zycia rodzinnego i wychowania dzieci.

Kan. 376.Godne pochwaly zycie wspolne duchownych celibatariuszy, o ile to mozliwe, nalezy popierac, aby wzajemnie wspomagali sie w uprawianiu zycia duchowego i intelektualnego i mogli skuteczniej wspoldzialac w poslugiwaniu.

KPK/83: 280

KPK/17: 134

CS: 75

Kan. 377.Wszyscy duchowni maja sprawowac Liturgie Godzin zgodnie z prawem partykularnym wlasnego Kosciola sui iuris.

KPK/83: 276 § 2 n. 3

KPK/17: 135

CS: 76

Kan. 378.Duchowni powinni czesto sprawowac Boska Liturgie wedlug norm prawa partykularnego, zwlaszcza w niedziele i swieta nakazane, a nawet gorliwie poleca sie sprawowanie codzienne.

KPK/83: 276 § 2 n. 2

Kan. 379.Duchowni zlaczeni wraz ze wspolbracmi jakiegos Kosciola sui iuris wiezia milosci powinni wspolnie dazyc do jednego celu, ktorym jest budowanie Ciala Chrystusowego, a zatem jakiejkolwiek sa pozycji, chociaz spelniaja rozne funkcje, niech miedzy soba wspolpracuja i nawzajem przychodza sobie z pomoca.

KPK/83: 275 § 1

Kan. 380.Wszyscy duchowni niech wspieraja powolania do swietej sluzby i do zycia w instytutach zycia konsekrowanego, nie tylko przepowiadaniem, katecheza i innymi naleznymi srodkami lecz przede wszystkim swiadectwem zycia i poslugi.

Kan. 381.§ 1. Plonac duchem apostolskim niech duchowni beda dla wszystkich przykladem w dobroczynnosci i goscinnosci, szczegolnie wobec chorych, udreczonych, cierpiacych przesladowania, wypedzonych i uciekinierow.

§ 2. Duchowni maja obowiazek, jesli nie usprawiedliwia ich sluszna przeszkoda, udzielania z duchowych dobr Kosciola zwlaszcza w postaci poslugi slowa Bozego i sakramentow chrzescijanom, ktorzy o to prosza, sa w nalezytej dyspozycji i nie sa zwiazani prawna przeszkoda do przyjmowania sakramentow.

KPK/83: 843 § 1

§ 3. Duchowni powinni uznawac i doceniac godnosc swieckich i ich wlasny udzial w misji Kosciola, zwlaszcza roznorakie charyzmaty swieckich, ich kompetencje i doswiadczenie, obracajac je dla dobra Kosciola w sposob przewidziany prawem.

KPK/83: 275 § 2

Kan. 382.Duchowni powinni powstrzymywac sie od wszystkiego, co nie przystoi ich stanowi wedlug dokladniejszych przepisow prawa partykularnego oraz powinni unikac tego, co jest mu obce.

KPK/83: 285 § 1, 2

KPK/17: 138, 139 § 3

CS: 79, 80 § 1, 81

Kan. 383.Duchowni, chociaz powinni posiadac prawa cywilne i polityczne na

rowni z innymi obywatelami, jednak:

KPK/83: 285 § 3, 289 § 1, 2

KPK/17: 121

CS: 56

1° zabrania sie im przyjmowac urzedow publicznych, ktore pociagaja za soba uczestniczenie w wykonywaniu wladzy publicznej;

KPK/83: 285 § 3

KPK/17: 121, 139 § 2, 4

CS: 56, 80 § 2, 4

2° poniewaz sluzba wojskowa nie odpowiada stanowi duchownemu,

niech nie zaciagaja sie dobrowolnie, chyba ze za zgoda Hierarchy;

KPK/83: 289 § 1

KPK/17: 121, 141 § 1

CS: 56, 82 § 1

3° powinni korzystac ze zwolnien od wykonywania zadan i urzedow  publicznych obcych stanowi duchownemu, jak tez sluzby wojskowej, przyznanych na ich korzysc przez ustawy panstwowe albo umowy i zwyczaje.

KPK/83: 289 § 2

Kan. 384.§ 1. Duchowni jako sludzy pojednania wszystkich w milosci Chrystusa niech troszcza sie o wspieranie pokoju wsrod ludzi, jednosci i zgody opartej na sprawiedliwosci.

KPK/83: 287 § 1

§ 2. Nie moga brac udzialu w partiach politycznych, ani w kierowaniu zwiazkami zawodowymi, chyba ze, wedlug osadu Biskupa eparchialnego, albo, jesli tak stanowi prawo partykularne, wydane przez Patriarche albo inna wladze, wymaga tego obrona praw Kosciola albo rozwoj dobra wspolnego.

KPK/83: 287 § 2

Kan. 385.§ 1. Natchnieni duchem ubostwa Chrystusowego duchowni powinni  starac sie przez prostote zycia byc wobec swiata swiadkami dobr najwyzszych, a dobra doczesne niech przeznaczaja wedlug prawego rozeznania duchowego. Dobra zas, ktore im przypadly z racji wykonywania urzedu, poslugi lub zadania koscielnego, zabezpieczywszy z nich sobie stosowne utrzymanie i wypelnienie obowiazkow swego stanu, niech usiluja przeznaczyc na dziela apostolstwa lub milosci.

KPK/83: 282 § 1, 2

KPK/17: 1473

§ 2. Zabrania sie duchownym uprawiania handlu lub transakcji osobiscie lub przez innych, czy to na korzysc wlasna, czy innych, chyba ze, za zgoda wladzy okreslonej prawem partykularnym wlasnego Kosciola sui iuris albo Stolicy Apostolskiej.

KPK/83: 286

KPK/17: 142

CS: 83

§ 3. Duchownym zabrania sie poreczania nawet wlasnym majatkiem,

chyba ze po konsultacji z wlasnym Biskupem eparchialnym lub jesli trzeba, z przelozonym wyzszym.

KPK/83: 285 § 4

KPK/17: 137

CS: 78

Kan. 386.§ 1. Duchowni, chociazby nie piastowali urzedu rezydencjalnego, nie

powinni jednak na dluzszy czas, ktory nalezy okreslic prawem partykularnym, opuszczac swojej eparchii bez zezwolenia - przynajmniej domniemanego - wlasnego Hierarchy miejsca.

KPK/83: 283 § 1

KPK/17: 143

CS: 84

§ 2. Duchowny, ktory przebywa poza wlasna eparchia podlega Biskupowi eparchialnemu miejsca w tym, co dotyczy obowiazkow tego stanu duchownego. Jesli tam ma przebywac przez dluzszy czas, niech uprzedzi o tym bezzwlocznie Hierarche miejsca.

CS: 87

Kan. 387.W tym, co dotyczy stroju duchownego, nalezy zachowac prawo partykularne.

KPK/83: 284

KPK/17: 136 § 1

CS: 77 § 1

Kan. 388.Praw i oznak, ktore przynaleza do piastowanych godnosci, duchowni nie moga uzywac poza miejscami, gdzie swoje uprawnienia wykonuje wladza, ktora godnosc przyznala, albo bez zastrzezen wyrazila pisemna zgode na przyznanie tej godnosci, albo jesli wladzy, ktora udzielila godnosci, towarzysza lub ja reprezentuja, badz otrzymali zgode Hierarchy miejsca.

CS: 41 § 1 n. 1, 42 § 1

Kan. 389.Duchowni powinni unikac jakichkolwiek wasni, jesli jednak powstanie miedzy nimi jakis spor, nalezy go rozstrzygnac na forum Kosciola. Jesli to mozliwe, nalezy tak postapic takze w odniesieniu do sporu miedzy duchownymi i innymi chrzescijanami.

KPK/17: 120 § 1

CS: 55 § 1

Kan. 390.§ 1. Duchowni maja prawo do odpowiedniego utrzymania, a zatem, stosownie do wypelniania powierzonego im urzedu albo zadania, do  sprawiedliwego udzialu w wynagrodzeniu, ktore, jesli chodzi o duchownych zonatych, takze powinno wystarczyc na utrzymanie ich rodziny, jesli w inny wystarczajacy sposob tego nie zabezpieczono.

KPK/83: 281 § 1, 3

KPK/17: 979 § 2

§ 2. Maja takze prawo, aby im i ich rodzinie, jesli sa zonaci, bylo zabezpieczone odpowiednie ubezpieczenie i zabezpieczenie socjalne oraz opieka medyczna. Aby to prawo moglo byc zrealizowane, duchowni sa zobowiazani oplacac skladki w instytucji, o ktorej mowa w kan. 1021 § 2, zgodnie z przepisem prawa partykularnego.

KPK/83: 281 § 2

KPK/17: 979 § 2

Kan. 391.Duchowni, zgodnie z kan. 578 § 3, maja prawo zrzeszac sie z innymi w celu osiagniecia celow odpowiednich stanowi duchownemu, jednak Biskupowi eparchialnemu przysluguje prawo do oficjalnego osadzania odpowiedniosci tych celow.

KPK/83: 278 § 1

Kan. 392.Duchownym przysluguje prawo do nalezytych dorocznych wakacji, ktorych czas winien byc okreslony przez prawo partykularne.

KPK/83: 283 § 2

Kan. 393.Duchowni, jakakolwiek jest ich pozycja, powinni troszczyc sie o wszystkie Koscioly i dlatego powinni byc gotowi do spelniania poslugi, gdziekolwiek nagli koniecznosc, a zwlaszcza, za zgoda lub zacheta swego Biskupa eparchialnego lub przelozonego, do wykonywania swojej poslugi na misjach albo w regionach cierpiacych na brak duchownych.