ROZDZIAL
IV
SAKRAMENT
POKUTY
Kan.
718.W sakramencie pokuty chrzescijanie, ktorzy, popelniwszy po
chrzcie grzechy, prowadzeni przez Ducha Swietego zwracaja do Boga serca i
poruszeni zalem za grzechy zaczynaja nowe zycie, przez posluge kaplana,
wyznajac przed nim grzechy i przyjawszy odpowiednia pokute, otrzymuja
przebaczenie od Boga i jednoczesnie dostepuja pojednania z Kosciolem, ktoremu
grzeszac zadali rane. W ten sposob sakrament pokuty ukierunkowuje jak
najbardziej ku poglebieniu zycia chrzescijanskiego i przygotowuje do przyjecia
Boskiej Eucharystii.
KPK/83:
959
KPK/17:
870
Kan.
719.Ten, kto ma swiadomosc grzechu ciezkiego, powinien jak
najszybciej skorzystac z sakramentu pokuty. Wszystkich zas chrzescijan usilnie
zacheca sie, aby czesto przyjmowali ten sakrament, zwlaszcza w okresach postu i
pokuty zachowywanych we wlasnym Kosciele sui iuris.
KPK/83:
989
KPK/17:
906
Kan.
720.§ 1. Indywidualna
i integralna spowiedz oraz rozgrzeszenie stanowia jedyny zwyczajny sposob,
przez ktory chrzescijanin, swiadomy grzechu ciezkiego, dostepuje pojednania z
Bogiem i Kosciolem. Jedynie niemozliwosc fizyczna lub moralna zwalnia z takiej
spowiedzi. W takim wypadku pojednanie moze sie dokonac takze innymi sposobami.
KPK/83:
960
§ 2. Absolucja
wielu penitentow rownoczesnie bez uprzedniej indywidualnej spowiedzi, na sposob
ogolny, nie moze byc udzielona, chyba ze:
KPK/83:
961 § 1
1° zagraza
niebezpieczenstwo smierci i brak czasu na to, by kaplan lub kaplani
wyspowiadali poszczegolnych penitentow;
KPK/83:
961 § 1 n. 1
2° istnieje powazna
koniecznosc, a mianowicie kiedy z uwagi na liczbe penitentow nie ma
dostatecznie duzo spowiednikow do nalezytego wyspowiadania kazdego z osobna w
odpowiednim czasie, na skutek czego penitenci bez wlasnej winy musieliby
pozostawac przez dlugi czas bez laski sakramentalnej albo Komunii sw. Nie jest
uwazana za dostateczna koniecznosc sytuacja, gdy nie ma wystarczajacej liczby
spowiednikow jedynie z powodu wielkiego naplywu penitentow, jaki moze sie
zdarzyc podczas jakiejs wielkiej uroczystosci lub pielgrzymki.
KPK/83:
961 § 1 n. 2
§ 3. Okreslenie,
czy zachodzi taka powazna koniecznosc, nalezy do Biskupa eparchialnego, ktory
po zasiegnieciu rady Patriarchy i Biskupow eparchialnych innych Kosciolow sui
iuris wykonujacych swa wladze na tym samym terytorium, moze okreslic takze
ogolnymi przepisami przypadki takiej koniecznosci.
KPK/83:
961 § 2
Kan.
721.§ 1. By
chrzescijanin waznie skorzystal z sakramentalnej absolucji udzielonej wielu
penitentom rownoczesnie, wymaga sie od niego nie tylko odpowiedniej dyspozycji,
lecz rowniez postanowienia, ze w odpowiednim czasie wyzna grzechy ciezkie,
ktorych teraz wyznac nie moze.
KPK/83:
962 § 1
§ 2. Chrzescijan,
o ile to mozliwe, nalezy pouczyc o tych wymogach i zachecic ponadto, aby
zwlaszcza w niebezpieczenstwie smierci, kazdy wzbudzil akt zalu.
KPK/83:
962 § 2
Kan.
722.§ 1. Sakrament
pokuty moze byc sprawowany jedynie przez kaplana.
KPK/83:
965
KPK/17:
871
§ 2. Wszyscy
Biskupi z mocy samego prawa moga sprawowac sakrament pokuty na calym swiecie,
chyba ze, co odnosi sie do godziwosci, Biskup eparchialny w poszczegolnym
przypadku wyraznie sie temu sprzeciwi.
KPK/83:
967 § 1
§ 3. Prezbiterzy
zas, aby czynili to waznie, powinni najpierw otrzymac upowaznienie do
sprawowania sakramentu pokuty, ktore mozna posiadac z mocy samego prawa lub na
podstawie specjalnego udzielenia kompetentnej wladzy.
KPK/83:
966 § 1, 2
KPK/17:
872, 874 § 1
§ 4. Prezbiterzy,
ktorzy upowaznienie do sprawowania sakramentu pokuty otrzymali z urzedu albo na
podstawie udzielenia przez Hierarche miejsca tej eparchii, do ktorej naleza lub
w ktorej maja stale zamieszkanie, moga waznie sprawowac ten sakrament na calym
swiecie wobec wszystkich chrzescijan, chyba ze Hierarcha miejsca w
poszczegolnym przypadku sie temu sprzeciwi. Z tego upowaznienia korzystaja
godziwie, gdy zachowuja normy wydane przez Biskupa eparchialnego za domniemana
przynajmniej zgoda rektora kosciola lub, w przypadku domu instytutu zycia
konsekrowanego, za zgoda przynajmniej domniemana, przelozonego domu.
KPK/83:
967 § 2
Kan.
723.§ 1. Na mocy
urzedu, stosownie do zakresu wladzy, upowaznienie do spowiadania posiada,
oprocz Hierarchy miejsca, takze proboszcz i ten, kto prawnie zastepuje
proboszcza.
KPK/83:
968 § 1
KPK/17:
873 § 1
§ 2. Na mocy
urzedu upowaznienie do spowiadania ma takze kazdy przelozony instytutu
zakonnego lub stowarzyszenia zycia wspolnego na wzor zakonnikow na prawie
papieskim lub patriarchalnym, jesli jest kaplanem, w odniesieniu do czlonkow
wlasnego instytutu, a takze w odniesieniu do tych, ktorzy dniem i noca
przebywaja w jego domu.
KPK/83:
967 § 3, 968 § 2
KPK/17:
873 § 2
Kan.
724.§ 1. Tylko
Hierarcha miejsca jest kompetentny do udzielania upowaznienia wszystkim
prezbiterom do spowiadania jakichkolwiek chrzescijan.
KPK/83:
969 § 1
KPK/17:
875 § 1
§ 2. Przelozony
instytutu zycia konsekrowanego, o ile posiada wykonawcza wladze rzadzenia, moze
udzielac kazdemu prezbiterowi upowaznienia, o ktorym mowa w kan. 723 § 2,
stosownie do norm typikow lub statutow.
KPK/83:
967 § 3, 969 § 2
KPK/17:
875 § 1
Kan.
725.Kazdy kaplan moze waznie i godziwie rozgrzeszyc jakichkolwiek
penitentow znajdujacych sie w niebezpieczenstwie smierci z jakichkolwiek grzechow,
nawet jesli jest obecny inny kaplan posiadajacy upowaznienie do sprawowania
sakramentu pokuty.
KPK/83:
976
KPK/17:
882
Kan.
726.§ 1. Upowaznienie
do sprawowania sakramentu pokuty moze byc odwolane tylko z powaznej przyczyny.
KPK/83:
974 § 1
KPK/17:
880 § 1
§ 2. Po odwolaniu
upowaznienia do spowiadania udzielonego przez Hierarche, o ktorym mowa w kan.
722 § 4, prezbiter traci je na calym swiecie. Po odwolaniu zas przez inna
kompetentna wladze, traci je jedynie na terytorium odwolujacego.
KPK/83:
974 § 2, 4
§ 3. Poza
odwolaniem, upowaznienie do sprawowania sakramentu pokuty, o ktorym mowa w kan.
722 § 4, traci sie poprzez utrate urzedu, przynaleznosci do eparchii lub
stalego zamieszkania.
KPK/83:
975
KPK/17:
873 § 3
Kan.
727.W niektorych przypadkach pozytecznym dla zbawienia dusz moze
okazac sie ograniczenie upowaznienia do rozgrzeszania i zarezerwowanie
okreslonej wladzy. Nie mozna tego jednak uczynic bez zgody Synodu Biskupow
Kosciola patriarchalnego, Rady Hierarchow lub Stolicy Apostolskiej.
Kan.
728.§ 1. Stolicy
Apostolskiej jest zarezerwowane rozgrzeszenie z nastepujacych grzechow:
1° bezposrednie
naruszenie tajemnicy spowiedzi;
2° rozgrzeszenie
wspolnika w grzechu przeciwko czystosci.
§ 2. Biskupowi
eparchialnemu jest zastrzezone rozgrzeszenie z grzechu dokonania aborcji, gdy
skutek nastapil.
Kan.
729.Jakiekolwiek zastrzezenia rozgrzeszenia nie maja mocy:
1° jesli spowiada
sie osoba chora, ktora nie moze opuscic domu, lub nupturient z okazji
sakramentu malzenstwa;
2° jesli na
podstawie roztropnego osadu spowiednika nie moze on zwrocic sie o upowaznienie
do kompetentnej wladzy bez powaznej niedogodnosci dla penitenta lub bez
narazenia na niebezpieczenstwo naruszenia tajemnicy sakramentalnej;
3° poza granicami
terytorium, na ktorym zastrzegajacy wykonuje swoja wladze.
Kan.
730.Rozgrzeszenie wspolnika w grzechu przeciwko czystosci poza
niebezpieczenstwem smierci jest niewazne.
KPK/83:
977
KPK/17:
884
Kan.
731.Kto wyznaje w spowiedzi, ze niewinnego spowiednika oskarzyl przed
wladza koscielna o przestepstwo naklaniania do grzechu przeciwko czystosci, nie
powinien byc rozgrzeszony, jesli najpierw formalnie nie odwola falszywego
doniesienia i nie wyrazi gotowosci naprawienia szkod, jesli takie wynikly.
KPK/83:
982
KPK/17:
894
Kan.
732.§ 1. Spowiednik
powinien zastosowac odpowiednie do choroby lekarstwo, nakladajac nalezne czyny
pokutne, stosownie do rodzaju, ciezkosci i liczby grzechow, z uwzglednieniem
sytuacji penitenta i jego dyspozycji do nawrocenia.
KPK/83:
981
KPK/17:
887
§ 2. Kaplan
powinien pamietac, ze Bog ustanowil go szafarzem Bozej sprawiedliwosci i
milosierdzia, dlatego jako ojciec duchowny powinien takze odpowiednio udzielic rady,
w jaki sposob penitent moze wzrosnac w swoim powolaniu do swietosci.
KPK/83:
978 § 1
KPK/17:
888 § 1
Kan.
733.§ 1. Tajemnica
spowiedzi jest nienaruszalna. Spowiednik powinien pilnie troszczyc sie o to, by
ani slowem, ani znakiem, ani w jakikolwiek inny sposob i dla jakiejkolwiek
przyczyny w niczym nie zdradzic penitenta.
KPK/83:
983 § 1
KPK/17:
889 § 1
§ 2. Obowiazek
zachowania tajemnicy ma takze tlumacz, jesli wystepuje, jak rowniez wszyscy
inni, ktorzy w jakikolwiek sposob zdobyli ze spowiedzi wiadomosci o grzechach.
KPK/83:
983 § 2
KPK/17:
889 § 2
Kan.
734.§ 1. Bezwzglednie
zabrania sie spowiednikowi korzystania z wiadomosci uzyskanych w spowiedzi,
powodujacych uciazliwosci dla penitenta, nawet przy wykluczeniu wszelkiego
niebezpieczenstwa wyjawienia.
KPK/83:
984 § 1
KPK/17:
890 § 1
§ 2. Kto posiada
wladze, nie moze w zaden sposob korzystac w zewnetrznym zarzadzaniu z
wiadomosci, jakie uzyskal o grzechach wyznanych w jakimkolwiek czasie w
spowiedzi.
KPK/83:
984 § 2
KPK/17:
890 § 2
§ 3. Przelozeni
instytutow naukowych nie powinni sprawowac sakramentu pokuty w odniesieniu do
swoich wychowankow.
KPK/83:
985
KPK/17:
891
Kan.
735.§ 1. Kazdy, komu
na mocy urzedu zostala zlecona troska duszpasterska, jest obowiazany dbac o to,
by chrzescijanie jemu powierzeni mogli skorzystac z sakramentu pokuty, jesli w
sposob uzasadniony o to prosza, a takze by dac im sposobnosc przystepowania do
indywidualnej spowiedzi w ustalonych i dogodnych dla nich dniach i godzinach.
KPK/83:
986 § 1
KPK/17:
892 § 1
§ 2. W razie
koniecznosci kazdy kaplan, ktory posiada upowaznienie do sprawowania sakramentu
pokuty, a w niebezpieczenstwie smierci takze kazdy inny kaplan, powinien ten
sakrament sprawowac.
KPK/83:
986 § 2
KPK/17:
892 § 2
Kan.
736.§ 1. Miejscem
wlasciwym dla sprawowania sakramentu pokuty jest kosciol, z zachowaniem prawa
partykularnego.
KPK/83:
964 § 1
KPK/17:
908
§ 2. W przypadku
choroby lub w razie zaistnienia innej slusznej przyczyny sakrament ten moze byc
sprawowany takze poza wlasciwym miejscem.
|