Table of Contents | Words: Alphabetical - Frequency - Inverse - Length - Statistics | Help | IntraText Library

CCEO

IntraText CT - Text

  • TYTUL XVI KULT BOZY, ZWLASZCZA SAKRAMENTY
    • ROZDZIAL VII MALZENSTWO
Previous - Next

Click here to hide the links to concordance

ROZDZIAL VII

MALZENSTWO

 

 

Kan. 775.Biskup eparchialny lub wyzszy przelozony powinni przeslac zawiadomienie o udzieleniu swiecen diakonatu proboszczowi, w ktorego parafii zapisany jest chrzest wyswieconego.

KPK/83: 1054

KPK/17: 1011

 

 

 

 

Kan. 7761. Malzenskie przymierze, przez ktore mezczyzna i kobieta nieodwolalna zgoda osobowa ustanawiaja miedzy soba wspolnote calego zycia, skierowana ze swojej natury do dobra malzonkow i do zrodzenia i wychowania dzieci zostalo ustanowione przez Stworce i rzadzi sie Jego prawami.

KPK/83: 1055 § 1

KPK/17: 1013 § 1

CA: 2 § 1

 

 

§ 2. Z ustanowienia Chrystusa wazne malzenstwo pomiedzy ochrzczonymi tym samym jest sakramentem, przez ktory malzonkowie jednocza sie na obraz doskonalej jednosci Chrystusa i Kosciola i laska sakramentalna sa jakby konsekrowani i umacniani przez Boga.

KPK/83: 1055 § 1, 2, 1134

KPK/17: 1012 § 1, 2, 1110

CA: 1 § 1, 2, 99

 

 

§ 3. Istotnymi przymiotami malzenstwa sa jednosc i nierozerwalnosc, ktore w malzenstwie miedzy ochrzczonymi nabieraja szczegolnej mocy z racji sakramentu.

KPK/83: 1056

KPK/17: 1013 § 2

CA: 2 § 2

 

 

 

 

 

Kan. 777.Z malzenstwa wynikaja dla malzonkow rowne prawa i obowiazki w tym, co nalezy do wspolnoty zycia malzenskiego.

KPK/83: 1135

KPK/17: 1111

CA: 100

 

 

 

 

 

Kan. 778.Malzenstwo moga zawrzec wszyscy, ktorym prawo tego nie zabrania.

KPK/83: 1058

KPK/17: 1035

CA: 25

 

 

 

 

 

Kan. 779.Malzenstwo cieszy sie przychylnoscia prawa, dlatego w watpliwosci nalezy uwazac malzenstwo za wazne, dopoki nie udowodni sie czegos przeciwnego.

KPK/83: 1060

KPK/17: 1014

CA: 3

 

 

 

 

 

Kan. 7801. Malzenstwo katolikow, chociazby tylko jedna strona byla katolicka, podlega nie tylko prawu Bozemu, lecz takze kanonicznemu, z zachowaniem kompetencji wladzy panstwowej odnosnie do czysto cywilnych skutkow malzenstwa.

KPK/83: 1059

KPK/17: 1016

CA: 5

 

 

§ 2. Malzenstwo miedzy strona katolicka i strona ochrzczona akatolicka, z zachowaniem prawa Bozego, jest regulowane takze:

 

 

prawem wlasnym Kosciola lub Wspolnoty koscielnej, do ktorej nalezy strona akatolicka, jesli ta Wspolnota posiada wlasne prawo malzenskie;

 

 

prawem, ktore obowiazuje strone akatolicka, jesli Wspolnota koscielna, do ktorej nalezy, nie ma wlasnego prawa malzenskiego.

 

 

 

 

 

Kan. 781.Jesli Kosciol osadza waznosc malzenstwa akatolikow ochrzczonych, powinien:

 

 

w tym, co dotyczy prawa, ktorym strony byly zwiazane w czasie zawierania malzenstwa, nalezy zachowac kan. 780 § 2;

 

 

w tym, co dotyczy formy zawarcia malzenstwa, Kosciol uznaje kazda forme przepisana lub dopuszczona przez prawo, ktorego strony byly podmiotem w czasie zawierania malzenstwa, o ile zgoda byla wyrazona w formie publicznej i, jesli przynajmniej jedna strona nalezala do jakiegos Kosciola wschodniego akatolickiego, byl zachowany swiety obrzed zawarcia malzenstwa.

 

 

 

 

 

Kan. 7821. Zareczyny, ktore ze starozytnej tradycji Kosciolow wschodnich uroczyscie poprzedzaja zawarcie malzenstwa, rzadza sie prawem partykularnym wlasnego Kosciola sui iuris.

KPK/83: 1062 § 1

KPK/17: 1017 § 1

CA: 6 § 1

 

 

§ 2. Z przyrzeczenia malzenstwa nie wynika prawo do wniesienia skargi zadajacej jego zawarcia. Przysluguje jednak skar-ga o wynagrodzenie szkod, jesli takie powstaly.

KPK/83: 1062 § 2

KPK/17: 1017 § 3

CA: 6 § 3

 

 

 

ART. I

PASTERSKA TROSKA I CZYNNOSCI POPRZEDZAJLCE ZAWARCIE MALZENSTWA

 

 

Kan. 7831. Duszpasterze maja obowiazek troszczyc sie o to, aby chrzescijanie byli przygotowani do stanu malzenskiego:

KPK/83: 1063

KPK/17: 1018, 1033

CA: 8, 23

 

poprzez przepowiadanie, odpowiednio przygotowana katecheze mlodziezy i doroslych, przez ktora chrzescijanie sa pouczani o znaczeniu malzenstwa chrzescijanskiego, o wzajemnych obowiazkach malzenskich, a takze o pierwszorzednym prawie i obowiazku, ktore maja rodzice w sprawach troski o wychowanie fizyczne, religijne, moralne, spoleczne i kulturalne dzieci, stosownie do mozliwosci;

KPK/83: 1063 n. 1

KPK/17: 1018

CA: 8

 

 

poprzez przygotowanie osobiste narzeczonych do malzenstwa, ktore to przygotowanie ma ich przysposobic do nowego stanu.

KPK/83: 1063 n. 2

KPK/17: 1033

CA: 23

 

 

§ 2. Usilnie zacheca sie narzeczonych katolikow, aby w czasie zawierania malzenstwa przyjmowali Boska Eucharystie.

KPK/83: 1065 § 2

 

 

§ 3. Po zawarciu malzenstwa duszpasterze powinni niesc pomoc malzonkom, aby wiernie zachowujac malzenskie przymierze, osiagali w rodzinie zycie coraz bardziej swiete i doskonale.

KPK/83: 1063 n. 4

KPK/17: 1018

CA: 8

 

 

 

 

 

Kan. 784.W prawie partykularnym kazdego Kosciola sui iuris, po zasiegnieciu rady Biskupow eparchialnych innych Kosciolow sui iuris, wykonujacych swoja wladze na tym samym terytorium, nalezy ustanowic normy dotyczace egzaminu narzeczonych oraz dotyczace innych srodkow w celu ustalenia przed slubem przede wszystkim tego, co tyczy sie chrztu i stanu wolnego, aby pilnie ich przestrzegajac, mozna bylo przystapic do celebracji sakramentu malzenstwa.

KPK/83: 1067

KPK/17: 1020 § 1, 2, 3

CA: 10 § 1, 2, 3

 

 

 

 

 

Kan. 7851. Duszpasterze maja obowiazek, biorac pod uwage okolicznosci miejsca i czasu, chronic odpowiednimi srodkami malzenstwo przed niebezpieczenstwem niewaznego i niegodziwego sprawowania. Stad, przed sprawowaniem malzenstwa nalezy sie upewnic, ze nic nie przeszkadza waznosci i godziwosci jego zawarcia.

KPK/83: 1066

KPK/17: 1019 § 1

CA: 9 § 1

 

 

§ 2. Jesli w niebezpieczenstwie smierci nie mozna zdobyc innych dowodow, wystarcza, jesli nie ma przeciwnych podejrzen, oswiadczenie narzeczonych, jesli jest taki przypadek, zaprzysiezone, ze zostali ochrzczeni i nie sa zwiazani zadna przeszkoda.

KPK/83: 1068

KPK/17: 1019 § 2

CA: 9 § 2

 

 

 

 

 

Kan. 786.786

Wszyscy chrzescijanie maja obowiazek znane im przeszkody malzenskie wyjawic proboszczowi lub Hierarsze miejsca przed zawarciem malzenstwa.

KPK/83: 1069

KPK/17: 1027

CA: 17

 

 

 

 

Kan. 787.Proboszcz, ktory przeprowadzil dochodzenie przedslubne, o jego wyniku powinien powiadomic autentycznym dokumentem proboszcza, ktory bedzie blogoslawil malzenstwo.

KPK/83: 1070

KPK/17: 1029

CA: 19

 

 

 

 

Kan. 788.Jesli po dokladnym dochodzeniu pozostaje jakakolwiek watpliwosc co do istnienia przeszkody, proboszcz powinien przedstawic sprawe Hierarsze miejsca.

KPK/17: 1031 § 1

CA: 21 § 1

 

 

 

 

 

Kan. 789.Chociaz malzenstwo moze byc celebrowane waznie, oprocz innych przypadkow przewidzianych prawem, kaplan nie powinien blogoslawic bez zezwolenia Hierarchy miejsca:

KPK/83: 1071 § 1

KPK/17: 1032, 1034,

1065 § 2

CA:22, 24, 55 § 2

 

malzenstwa tulaczy;

KPK/83: 1071 § 1 n. 1

KPK/17: 1032

CA: 22

 

 

malzenstwa, ktore nie moze byc uznane lub zawarte wedlug prawa cywilnego;

KPK/83: 1071 § 1 n. 2

Na terytorium Polski obowiazuje ponadto Instrukcja dotyczaca malzenstw

konkordatowych z dnia 12 listopada 1998 r. n. 3 i 7.

 

malzenstwa osoby, ktora wiaza naturalne obowiazki wobec osoby trzeciej lub wobec dzieci zrodzonych z poprzedniego zwiazku z ta osoba;

 

 

malzenstwa maloletnich bez wiedzy ich rodzicow albo wobec ich sprzeciwu;

KPK/83: 1071 § 1 n. 6

KPK/17: 1034

CA: 24

 

 

malzenstwa osoby, ktorej wyrok koscielny zabrania wstepowania w nowe malzenstwo bez wypelnienia pewnych warunkow;

 

 

malzenstwa osoby, ktora publicznie odeszla od wiary katolickiej, nawet jesli nie przeszla do Kosciola lub Wspolnoty koscielnej akatolickiej; w tym przypadku Hierarcha miejsca nie powinien dac zgody bez odpowiedniego zachowania kan. 814.

KPK/83: 1071 § 1 n. 4, § 2

KPK/17: 1065 § 2

CA: 55 § 2

 

 

ART. II

PRZESZKODY ZRYWAJLCE W OGOLNOSCI

 

 

Kan. 7901. Przeszkoda zrywajaca czyni osobe niezdolna do waznego zawarcia malzenstwa.

KPK/83: 1073

KPK/17: 1036 § 2

CA: 26 § 2

 

§ 2. Przeszkoda, chociaz dotyczy tylko jednej strony, czyni jednak malzenstwo niewaznym.

KPK/17: 1036 § 3

CA: 26 § 3

 

 

 

 

 

Kan. 791.Przeszkode uwaza sie za publiczna, jesli moze byc udowodniona w zakresie zewnetrznym; w pozostalych wypadkach jest tajna.

KPK/83: 1074

KPK/17: 1037

CA: 27

 

 

 

 

Kan. 792.Koscioly sui iuris nie powinny ustanawiac przeszkod zrywajacych prawem partykularnym, chyba ze dla najpowazniejszej przyczyny, po zasiegnieciu rady zainteresowanych Biskupow eparchialnych innych Kosciolow sui iuris i po konsultacji ze Stolica Apostolska. Zadna nizsza wladza nie moze ustanawiac nowych przeszkod zrywajacych.

KPK/83: 1075 § 2

KPK/17: 1038 § 2

CA: 28 § 2

 

 

 

 

Kan. 793.Odrzuca sie zwyczaj wprowadzajacy nowa przeszkode albo

przeciwny przeszkodzie istniejacej.

KPK/83: 1076

KPK/17: 1041

CA: 30

 

 

 

 

Kan. 7941. Hierarcha miejsca moze zabronic zawarcia malzenstwa swoim podwladnym gdziekolwiek przebywajacym, a takze pozostalym chrzescijanom wlasnego Kosciola sui iuris aktualnie przebywajacym w granicach terytorium jego eparchii w szczegolnym przypadku, ale tylko czasowo, na czas trwania powaznej przyczyny.

KPK/83: 1077 § 1

KPK/17: 1039 § 1

CA: 29 § 1

 

 

§ 2. Jesli chodzi o Hierarche miejsca, ktory wykonuje swoja wladze w granicach terytorium Kosciola patriarchalnego, Patriarcha moze do tego zakazu dodac klauzule niewaznosci; w pozostalych zas przypadkach moze to uczynic jedynie Stolica Apostolska.

KPK/83: 107762 § 2

KPK/17: 1039 § 2

CA: 29 § 2

 

 

 

 

 

Kan. 7951. Hierarcha miejsca moze dyspensowac od przeszkod z prawa koscielnego swoich podwladnych gdziekolwiek przebywajacych oraz innych chrzescijan nalezacych do jego Kosciola sui iuris i aktualnie przebywajacych w granicach terytorium jego eparchii, z wyjatkiem:

KPK/83: 1078 § 1

KPK/17: 1040

CA: 32 § 1

 

 

przeszkody swiecen;

KPK/83: 1078 § 2 n. 1

CA: 32 § 1

 

przeszkody publicznego wieczystego slubu czystosci zlozonego w instytucie zakonnym, chyba ze jest to zgromadzenie na prawie eparchialnym;

KPK/83: 1078 § 2 n. 1

CA: 32 § 1

 

przeszkody malzonkobojstwa.

KPK/83: 1078 § 1 n. 2

CA: 32 § 1

 

§ 2. Dyspensowanie od tych przeszkod jest zarezerwowane Stolicy Apostolskiej. Patriarcha zas moze dyspensowac od przeszkod malzonkobojstwa i publicznego wieczystego slubu czystosci zlozonego w zgromadzeniu zalozonym na kazdym prawie.

KPK/83: 1078 § 2

 

§ 3. Nigdy nie udziela sie dyspensy od przeszkody pokrewienstwa w linii prostej i w drugim stopniu linii bocznej.

KPK/83: 1078 § 3

 

 

 

 

Kan. 7961. W grozacym niebezpieczenstwie smierci, Hierarcha miejsca moze dyspensowac swoich podwladnych gdziekolwiek przebywajacych oraz pozostalych chrzescijan przebywajacych aktualnie w granicach terytorium jego eparchii, od formy zawarcia malzenstwa przepisanej prawem oraz od wszystkich i poszczegolnych przeszkod z prawa koscielnego, zarowno

publicznych jak i tajnych, z wyjatkiem przeszkody swiecen kaplanskich.

KPK/83: 1079 § 1

KPK/17: 1043

CA: 33

 

 

§ 2. W tych samych okolicznosciach, ale tylko w wypadkach, w ktorych nie mozna zwrocic sie do Hierarchy miejsca, te sama wladze dyspensowania posiada proboszcz, inny kaplan posiadajacy upowaznienie do blogoslawienia malzenstw i kaplan katolicki, o ktorym mowa w kan. 832 § 2; spowiednik zas posiada te sama wladze, jesli chodzi o przeszkode tajna, w zakresie wewnetrznym, zarowno podczas spowiedzi, jak i poza

nia.

KPK/83: 1079 § 2, 3

KPK/17: 1044

CA: 34 § 1

 

 

§ 3. Przez niemoznosc zwrocenia sie do Hierarchy miejsca rozumie sie sytuacje, w ktorej mozna tego dokonac tylko innym sposobem niz listownie lub osobiscie.

KPK/83: 1079 § 4

CA: 34§ 2

 

 

 

 

Kan. 7971. Jesli przeszkoda zostaje wykryta, gdy juz wszystko zostalo przygotowane do zawarcia malzenstwa i malzenstwa nie da sie odlozyc bez prawdopodobienstwa wielkiego zla do czasu uzyskania dyspensy od kompetentnej wladzy, wladze dyspensowania od wszystkich przeszkod, z wylaczeniem tych, o ktorych jest mowa w kan. 795 § 1, nn. 1 i 2, maja Hierarcha miejsca, i gdy przypadek jest tajny, wszyscy, o ktorych mowa w kan. 796 § 2, z zachowaniem przepisanych tam warunkow.

KPK/83: 1080 § 1

KPK/17: 1045 § 1, 3

CA: 35 § 1, 3

 

 

§ 2. Ta wladza rozciaga sie takze na uwaznienie malzenstwa, jesli zwloka grozi takim samym niebezpieczenstwem i nie ma czasu na odniesienie sie do kompetentnej wladzy.

KPK/83: 1080 § 2

KPK/17: 1045 § 2

CA: 35 § 2

 

 

 

 

 

Kan. 798.Kaplani, o ktorych mowa w kan. 796 § 2 i 797 § 1, powinni o udzielonej dyspensie lub uwaznieniu w zakresie zewnetrznym natychmiast powiadomic Hierarche miejsca. Nalezy ja rowniez odnotowac w ksiedze malzenstw.

KPK/83: 1081

KPK/17: 1046

CA: 36

 

 

 

 

Kan. 799.Jesli czego innego nie postanawia reskrypt Stolicy Apostolskiej albo, w granicach ich kompetencji, reskrypt Patriarchy lub Hierarchy miejsca, dyspensa udzielona w zakresie wewnetrznym pozasakramentalnym od przeszkody tajnej powinna byc zapisana w tajnym archiwum kurii eparchialnej i nie jest konieczna inna dyspensa, jesli pozniej przeszkoda tajna stanie sie publiczna.

KPK/83: 1082

KPK/17: 1047

CA: 37

 

 

 

ART. III

POSZCZEGOLNE PRZESZKODY

 

 

Kan. 8001. Nie moze zawrzec waznego malzenstwa mezczyzna przed ukonczeniem szesnastego roku zycia i kobieta przed ukonczeniem czternastego roku.

KPK/83: 1083 § 1

KPK/17: 1067 § 1

CA: 57 § 1

 

 

§ 2. Prawo partykularne Kosciola sui iuris moze ustalic wyzszy wiek do godziwego zawarcia malzenstwa.

 

 

 

 

 

Kan. 8011. Niezdolnosc dokonania stosunku malzenskiego uprzednia i trwala, czy to ze strony mezczyzny czy kobiety, czy to absolutna czy wzgledna, czyni malzenstwo niewaznym z samej jego natury.

KPK/83: 1084 § 1

KPK/17: 1068 § 1

CA: 58 § 1

 

 

§ 2. Jesli przeszkoda niezdolnosci jest watpliwa, zarowno gdy jest to watpliwosc prawna, jak i gdy jest to watpliwosc faktyczna, nie nalezy zabraniac zawarcia malzenstwa ani tez, dopoki trwa watpliwosc, orzekac jego niewaznosci.

KPK/83: 1084 § 2

KPK/17: 1068 § 2

CA: 58 § 2

 

 

§ 3. Nieplodnosc ani nie zabrania zawarcia malzenstwa, ani nie powoduje jego niewaznosci, z zachowaniem kan. 821.

KPK/83: 1084 § 3

KPK/17: 1068 § 3

CA: 58 § 3

 

 

 

 

Kan. 8021. Niewaznie usiluje zawrzec malzenstwo, kto jest zwiazany wezlem poprzedniego malzenstwa.

KPK/83: 1085 § 1

KPK/17: 1069 § 1

CA: 59 § 1

 

 

§ 2. Chociaz pierwsze malzenstwo jest niewazne lub zostalo rozwiazane z jakiejkolwiek przyczyny, nie wolno zawrzec innego malzenstwa, dopoki nie stwierdzi sie zgodnie z prawem i w sposob pewny niewaznosci lub rozwiazania poprzedniego.

KPK/83: 1085 § 2

KPK/17: 1069 § 2

CA: 59 § 2

 

 

 

 

 

Kan. 8031. Nie moze byc waznie zawarte malzenstwo z osoba nieochrzczona.

KPK/83: 1086 § 1

KPK/17: 1070 § 1

CA: 60 § 1

 

 

§ 2. Jesli w czasie zawierania malzenstwa strona byla powszechnie uwazana za ochrzczona albo jej chrzest byl watpliwy, nalezy domniemywac, zgodnie z kan. 779, waznosc malzenstwa, dopoki w sposob pewny nie udowodni sie, ze jedna strona byla ochrzczona, a druga nieochrzczona.

KPK/83: 1086 § 3

KPK/17: 1070 § 2

CA: 60 § 2

 

§ 3. Odnosnie do warunkow dyspensowania stosuje sie kan. 814.

KPK/83: 1086 § 2

 

 

 

 

Kan. 804.Niewaznie usiluje zawrzec malzenstwo ten, kto otrzymal swiecenia.

KPK/83: 1087

KPK/17: 1072

CA: 62 § 1, 2

 

 

 

 

 

Kan. 805.Niewaznie usiluje zawrzec malzenstwo ten, kto jest zwiazany wieczystym publicznym slubem czystosci zlozonym w instytucie zakonnym.

KPK/83: 1088

KPK/17: 1073

CA: 63

 

 

 

 

 

Kan. 806.Z osoba uprowadzona lub chocby przetrzymywana z zamiarem zawarcia z nia malzenstwa, nie mozna waznie zawrzec malzenstwa, chyba ze pozniej osoba ta uwolniona od porywacza lub przetrzymujacego i znajdujaca sie w bezpiecznym i wolnym miejscu, sama dobrowolnie wybierze malzenstwo.

KPK/83: 1089

KPK/17: 1074 § 1, 2

CA: 64 § 1, 2

 

 

 

 

 

Kan. 8071. Kto, chcac zawrzec malzenstwo z okreslona osoba zadaje smierc wspolmalzonkowi jej lub wlasnemu, usiluje niewaznie zawrzec malzenstwo.

KPK/83: 1090 § 1

KPK/17: 1075

CA: 65

 

 

§ 2. Niewaznie rowniez usiluja zawrzec malzenstwo ci, ktorzy poprzez fizyczny lub moralny wspoludzial spowodowali smierc wspolmalzonka.

KPK/83: 1090 § 2

KPK/17: 1075

CA: 65

 

 

 

 

 

Kan. 8081. W linii prostej pokrewienstwa niewazne jest malzenstwo miedzy wszystkimi wstepnymi i zstepnymi.

KPK/83: 1091 § 1

KPK/17: 1076 § 1

CA: 66 § 1

 

 

§ 2. W linii bocznej niewazne jest az do czwartego stopnia wlacznie.

KPK/83: 1091 § 2

KPK/17: 1076 § 2

CA: 66 § 2

 

 

§ 3. Nigdy nie zezwala sie na malzenstwo, jesli istnieje watpliwosc, czy strony sa spokrewnione w jakims stopniu linii prostej lub w drugim stopniu linii bocznej.

KPK/83: 1091 § 4

KPK/17: 1076 § 3

CA: 66 § 3

 

§ 4. Przeszkoda pokrewienstwa nie zwielokrotnia sie.

KPK/83: 1091 § 3

KPK/17: 1076 § 2

CA: 66 § 2

 

 

 

 

Kan. 8091. Powinowactwo w jakimkolwiek stopniu w linii prostej i w drugim stopniu linii bocznej powoduje niewaznosc malzenstwa.

KPK/83: 1092

KPK/17: 1077 § 1

CA: 67 § 1 n. 1

 

 

§ 2. Przeszkoda powinowactwa nie zwielokrotnia sie.

KPK/17: 1077 § 2

CA: 67 § 2

 

 

 

 

Kan. 8101. Przeszkoda przyzwoitosci publicznej powstaje:

KPK/83: 1093

KPK/17: 1078

CA: 69

 

 

z niewaznego malzenstwa po rozpoczeciu zycia wspolnego;

KPK/83: 1093

KPK/17: 1078

CA: 69

 

z notorycznego lub publicznego konkubinatu;

KPK/83: 1093

KPK/17: 1078

CA: 69

 

z rozpoczetego zycia wspolnego tych, ktorzy zobowiazani do zachowania przepisanej prawem formy zawarcia malzenstwa, usilowali zawrzec malzenstwo przed urzednikiem cywilnym lub szafarzem akatolickim.

 

 

§ 2. Ta przeszkoda czyni malzenstwo niewaznym w pierwszym stopniu linii prostej pomiedzy mezczyzna i krewnymi kobiety lub miedzy kobieta i krewnymi mezczyzny.

KPK/83: 1093

KPK/17: 1078

CA: 69

 

 

 

 

Kan. 8111. Malzenstwo czyni niewaznym przeszkoda pokrewienstwa duchowego, ktora pochodzi z chrztu i zachodzi pomiedzy chrzestnym i osoba ochrzczona oraz jej rodzicami.

KPK/17: 768, 1079

CA: 70 § 1, § 2 n. 1

 

 

§ 2. Jesli chrzest zostal udzielony warunkowo, pokrewienstwo duchowe z niego nie wynika, chyba ze powtornie ten sam chrzestny przy nim asystowal.

CA: 70 § 2 n. 2

 

 

 

 

Kan. 812.Nie moga ze soba waznie zawrzec malzenstwa ci, ktorzy sa zwiazani pokrewienstwem prawnym powstalym z adopcji w linii prostej lub w drugim stopniu linii bocznej.

KPK/83: 1094

KPK/17: 1080

CA: 71

 

 

 

ART. IV

MALZENSTWA MIESZANE

 

 

Kan. 813.Malzenstwo miedzy dwiema osobami ochrzczonymi, z ktorych

jedna jest katolicka, druga zas akatolicka, jest zabronione bez

uprzedniego zezwolenia kompetentnej wladzy.

KPK/83: 1124

KPK/17: 1060

CA: 50

 

 

 

 

 

Kan. 814.Tego pozwolenia moze udzielic Hierarcha miejsca, jesli istnieje sluszna przyczyna. Nie moze jednak pozwolenia udzielic, jesli nie zostaly spelnione nastepujace warunki:

KPK/83: 1125

KPK/17: 1061 § 1

CA: 51 § 1

 

 

strona katolicka winna oswiadczyc, ze jest gotowa odsunac od siebie niebezpieczenstwo utraty wiary, jak rowniez zlozyc szczere przyrzeczenie, ze uczyni wszystko, co w jej mocy, aby wszystkie dzieci byly ochrzczone i wychowane w Kosciele katolickim;

KPK/83: 1125 n. 1

KPK/17: 1061 § 1 n. 2

CA: 51 § 1 n. 2

 

druga strona winna byc powiadomiona w odpowiednim czasie o skladanych przyrzeczeniach strony katolickiej, aby bylo wiadomo, ze rzeczywiscie jest swiadoma przyrzeczen i zobowiazan strony katolickiej;

KPK/83: 1125 n. 2

KPK/17: 1061 § 1 n. 3

CA: 51 § 1 n. 3

 

obydwie strony winne byc pouczone o celach oraz istotnych przymiotach malzenstwa, ktorych nie moze wykluczyc zadna ze stron.

KPK/83: 1025 n. 3

 

 

 

 

Kan. 815.Prawo partykularne kazdego Kosciola sui iuris powinno okreslic w jaki sposob nalezy zlozyc te deklaracje i przyrzeczenia, ktore sa zawsze wymagane, oraz okreslic, w jaki sposob ma to zostac stwierdzone w zakresie zewnetrznym i jak ma byc o tym powiadomiona strona akatolicka.

 

 

 

 

 

Kan. 816.Hierarcha miejsca i inni duszpasterze powinni sie troszczyc, aby malzonek katolicki i dzieci zrodzone w malzenstwie mieszanym nie byli pozbawieni pomocy duchowej w wypelnianiu przez nich obowiazkow sumienia, a takze powinni pomagac malzonkom w poglebianiu wspolnoty zycia malzenskiego i jednosci rodzinnej.

KPK/83: 1128

 

 

 

 

 

ART. V

ZGODA MALZENSKA

 

Kan. 8171. Zgoda malzenska jest aktem woli, ktorym mezczyzna i kobieta w nieodwolalnym przymierzu wzajemnie sie sobie oddaja i przyjmuja w celu stworzenia malzenstwa.

KPK/83: 1057 § 1

KPK/17: 1081 § 1

CA: 72 § 2

 

 

§ 2. Zgody malzenskiej nie moze uzupelnic zadna ludzka wladza.

KPK/83: 1057 § 2

KPK/17: 1081 § 2

CA: 72 § 1

 

 

 

 

 

Kan. 818.Niezdolni do zawarcia malzenstwa sa ci, ktorzy:

KPK/83: 1095

 

sa pozbawieni wystarczajacego uzywania rozumu;

KPK/83: 1095 n. 1

 

maja powazny brak rozeznania oceniajacego co do istotnych praw i obowiazkow malzenskich wzajemnie przekazywanych i przyjmowanych;

KPK/83: 1095 n. 2

 

z przyczyn natury psychicznej nie sa zdolni podjac istotnych obowiazkow malzenskich.

KPK/83: 1095 n. 3

 

 

 

 

 

Kan. 819.Do zaistnienia zgody malzenskiej konieczne jest, aby strony wiedzialy przynajmniej, ze malzenstwo jest trwalym zwiazkiem miedzy mezczyzna i kobieta, skierowanym do zrodzenia potomstwa przez jakies seksualne wspoldzialanie.

KPK/83: 1096 § 1

KPK/17: 1082 § 1

CA: 73 § 1

 

 

 

 

Kan. 8201. Blad co do osoby powoduje niewaznosc malzenstwa.

KPK/83: 1097 § 1

KPK/17: 1083 § 1

CA: 74 § 1

 

§ 2. Blad co do przymiotu osoby, chociazby byl przyczyna zawarcia malzenstwa, nie powoduje niewaznosci malzenstwa, chyba ze przymiot ten byl bezposrednio i zasadniczo zamierzony.

KPK/83: 1097 § 2

KPK/17: 1083 § 2

CA: 74 § 2

 

 

 

 

 

Kan. 821.Kto zawiera malzenstwo zwiedziony podstepem, dokonanym dla uzyskania zgody malzenskiej, a dotyczacym jakiegos przymiotu drugiej strony, ktory ze swej natury moze powaznie zaklocic wspolnote zycia malzenskiego, zawiera je niewaznie.

KPK/83: 1098

 

 

 

 

Kan. 822.Blad co do jednosci lub nierozerwalnosci albo sakramentalnej

godnosci malzenstwa nie narusza zgody malzenskiej, chyba ze

determinuje wole.

KPK/83: 1099

KPK/17: 1084

CA: 75

 

 

 

 

 

Kan. 823.Wiedza lub opinia o niewaznosci malzenstwa niekoniecznie wyklucza zgode malzenska.

KPK/83: 1110

KPK/17: 1085

CA: 76

 

 

 

 

 

Kan. 8241. Domniemywa sie, ze wewnetrzna zgoda odpowiada slowom lub znakom uzytym przy zawieraniu malzenstwa.

KPK/83: 1101 § 1

KPK/17: 1086 § 1

CA: 77 § 1

 

 

§ 2. Jesli jednak jedna ze stron albo obydwie pozytywnym aktem woli wykluczaly samo malzenstwo lub jakis istotny element malzenstwa czy jakis istotny przymiot, zawieraja je niewaznie.

KPK/83: 1101 § 2

KPK/17: 1086 § 2

CA: 77 § 2

 

 

 

 

 

Kan. 825.Niewazne jest malzenstwo zawarte pod przymusem lub pod wplywem ciezkiej bojazni z zewnatrz, chocby nieumyslnie wywolanej, od ktorej, aby sie uwolnic, zmuszony jest ktos wybrac malzenstwo.

KPK/83: 1103

KPK/17: 1087 § 1

CA: 78 § 1

 

 

 

 

 

 

Kan. 826.Malzenstwo nie moze byc waznie zawarte pod warunkiem.

KPK/83: 1102 § 1

KPK/17: 1092 n., 1, 2, 3

CA: 83

 

 

 

 

 

Kan. 827.Chociaz malzenstwo zostalo zawarte niewaznie z racji przeszkody lub braku formy zawarcia malzenstwa przepisanej prawem, to jednak domniemywa sie, ze wyrazona zgoda trwa, dopoki nie uzyska sie pewnosci o jej odwolaniu.

KPK/83: 1107

KPK/17: 1093

CA: 84

 

 

ART. VI

FORMA ZAWARCIA MALZENSTWA

 

 

Kan. 8281. Tylko te malzenstwa sa wazne, ktore sa zawierane z zachowaniem swietego obrzedu wobec Hierarchy miejsca lub proboszcza miejsca lub kaplana, ktory od jednego z nich otrzymal upowaznienie do blogoslawienia malzenstw i wobec przynajmniej dwoch swiadkow, jednak wedlug kanonow, ktore nastepuja, z uwzglednieniem wyjatkow, o ktorych mowa w kan. 832 i 834 § 2.

KPK/83: 1108 § 1

KPK/17: 1094

CA: 85 § 1

 

 

§ 2. Za swiety uwazany jest obrzed z udzialem kaplana asystujacego i blogoslawiacego.

CA: 85 § 2

 

 

 

 

Kan. 8291. Hierarcha miejsca i proboszcz miejsca po kanonicznym objeciu urzedu, podczas prawnego sprawowania urzedu w granicach swojego terytorium wszedzie waznie blogoslawia malzenstwo, zarowno w odniesieniu do narzeczonych swoich podwladnych, jak i w sytuacji, gdy narzeczeni nie sa podwladnymi, ale przynajmniej jedna strona nalezy do jego wlasnego sui iuris.

KPK/83: 1109

KPK/17: 1095 § 1

CA: 86 § 1

 

 

§ 2. Hierarcha i proboszcz personalny na mocy urzedu waznie blogoslawia jedynie malzenstwa tych, z ktorych przynajmniej jedna strona jest jego podwladnym, w granicach swojego okregu.

KPK/83: 1110

 

 

§ 3. Patriarcha z mocy prawa posiada upowaznienie, z zachowaniem innych prawnych wymogow, blogoslawienia na calym swiecie malzenstw, w ktorych przynajmniej jedna strona nalezy do Kosciola, ktoremu on przewodzi.

 

 

 

 

 

Kan. 8301. Hierarcha miejsca i proboszcz miejsca w czasie prawnego sprawowania urzedu moga upowaznic kaplanow kazdego Kosciola sui iuris, takze Kosciola lacinskiego, do blogoslawienia okreslonego malzenstwa w granicach swojego terytorium.

KPK/83: 1111 § 1

KPK/17: 1095 § 2

CA: 87 § 1 n. 1

 

§ 2. Upowaznienia ogolnego do blogoslawienia malzenstw moze udzielic jedynie Hierarcha miejsca, z zachowaniem kan. 302 § 2.

KPK/83: 1111 § 1

KPK/17: 1096 § 1

CA: 87 § 1 n. 2

 

§ 3. Udzielenie upowaznienia do blogoslawienia malzenstw, aby bylo wazne, powinno zostac dane w sposob wyrazny okreslonym kaplanom, a ponadto jesli chodzi o upowaznienie ogolne, powinno byc ono dane na pismie.

KPK/83: 1111 § 2

KPK/17: 1096 § 1

CA: 87 § 1 n. 1

 

 

 

 

Kan. 8311. Hierarcha miejsca lub proboszcz miejsca godziwie blogoslawia malzenstwa:

KPK/83: 1114

KPK/17: 1097 § 1

CA: 88 § 1

 

jesli upewni sie, ze przynajmniej jedna ze stron posiada w miejscu zawarcia malzenstwa stale lub tymczasowe zamieszkanie albo miesieczny pobyt, albo, jesli chodzi o tulacza, pobyt aktualny;

 

 

jesli posiada, o ile nie spelnia powyzszych warunkow, zgode Hierarchy lub proboszcza stalego lub tymczasowego zamieszkania jednej ze stron, chyba ze sluszna przyczyna usprawiedliwia brak zgody;

KPK/83: 1115

KPK/17: 1097 § 1 n. 2

CA: 88 § 1 n. 2

 

w miejscu wylacznym innego Kosciola sui iuris, chyba ze Hierarcha, ktory wykonuje w tym miejscu swoja wladze, wyraznie sie temu sprzeciwi.

KPK/83: 1115

KPK/17: 1097 § 1 n. 3

CA: 88 § 1 n. 3

 

 

§ 2. Malzenstwo powinno byc zawierane przed proboszczem narzeczonego, chyba ze prawo partykularne co innego postanawia lub wymawia od tego sluszna przyczyna.

KPK/17: 1097 § 2

CA: 88 § 3

 

 

 

 

 

Kan. 8321. Jesli kaplan, wedlug prawa kompetentny, jest nieosiagalny lub nie mozna sie do niego udac bez powaznej niedogodnosci, ci, ktorzy pragna zawrzec malzenstwo moga to uczynic waznie i godziwie wobec samych swiadkow:

KPK/83: 1116 § 1

KPK/17: 1098

CA: 89

 

w niebezpieczenstwie smierci;

KPK/83: 1116 § 1 n. 1

KPK/17: 1098 n. 1

CA: 89 n. 1

 

poza niebezpieczenstwem smierci jedynie wtedy, gdy roztropnie przewiduje sie, ze te okolicznosci beda trwaly przez miesiac.

KPK/83: 1116 § 1 n. 2

KPK/17: 1098 n. 1

CA: 89 n. 1

 

§ 2. W obydwu przypadkach, gdyby byl osiagalny inny kaplan, o ile to mozliwe nalezy go poprosic o poblogoslawienie malzenstwa, z zachowaniem zasady waznosci malzenstwa wobec samych swiadkow; w takiej sytuacji moze byc poproszony takze kaplan akatolicki.

 

 

§ 3. Jesli malzenstwo zostalo zawarte wobec samych swiadkow, malzonkowie nie powinni zaniedbac przyjecia jak najszybciej od kaplana blogoslawienstwa malzenstwa.

KPK/83: 1116 § 2

KPK/17: 1098 n. 2

CA: 89 n. 2

 

 

 

 

Kan. 8331. Hierarcha miejsca moze udzielic kazdemu kaplanowi katolickiemu upowaznienia do blogoslawienia malzenstwa chrzescijan kazdego Kosciola wschodniego akatolickiego nie mogacych udac sie do kaplana wlasnego Kosciola bez powaznej niedogodnosci, jesli chrzescijanie ci dobrowolnie o to prosza i jezeli nic nie bedzie przeszkadzac waznemu lub godziwemu zawarciu malzenstwa.

 

 

§ 2. Kaplan katolicki, o ile to mozliwe, zanim poblogoslawi malzenstwo, powinien powiadomic o tym kompetentna wladze tych chrzescijan.

 

 

 

 

 

Kan. 8341. Forma zawarcia malzenstwa przepisana prawem powinna byc zachowana, jesli przynajmniej jedna strona zawierajaca malzenstwo zostala ochrzczona w Kosciele katolickim lub do niego zostala przyjeta.

KPK/83: 1117

KPK/17: 1099 § 1

CA: 90 § 1

 

§ 2. Jesli zas strona katolicka nalezaca do jakiegos Kosciola wschodniego sui iuris zawiera malzenstwo ze strona, ktora nalezy do Kosciola wschodniego akatolickiego, forma zawarcia malzenstwa przepisana prawem powinna byc zachowana jedynie do godziwosci, do waznosci zas nalezy blogoslawienstwo kaplana, z zachowaniem innych przepisow prawa.

KPK/83: 1127 § 1

 

 

 

 

 

Kan. 835.Dyspensowanie od formy zawarcia malzenstwa przepisanej prawem jest zarezerwowane Stolicy Apostolskiej lub Patriarsze, ktory nie moze jej udzielic, chyba ze dla najpowazniejszej przyczyny.

CA: 32 § 2 n. 5

 

 

 

 

Kan. 836.Poza wypadkiem koniecznosci przy zawarciu malzenstwa nalezy zachowac przepisy ksiag liturgicznych i prawnych zwyczajow.

KPK/83: 1119

KPK/17: 1100

CA: 91

 

 

 

 

Kan. 8371. Do waznego i godziwego zawarcia malzenstwa konieczne jest, aby strony byly obecne rownoczesnie i wyrazily wzajemnie zgode malzenska.

KPK/83: 1104 § 1, 2

KPK/17: 1088 § 1, 2

CA: 79 § 1, 2

 

 

§ 2. Malzenstwo przez pelnomocnika nie moze byc waznie zawarte, chyba ze prawo partykularne wlasnego Kosciola sui iuris inaczej postanawia, w takim przypadku nalezy przewidziec warunki, pod ktorymi takie malzenstwo moze byc zawarte.

CA: 80 § 1

 

 

 

 

 

Kan. 8381. Malzenstwo powinno byc zawierane w Kosciele parafialnym albo, za zgoda Hierarchy miejsca lub proboszcza miejsca, w innym miejscu swietym. W innych zas miejscach nie moze byc zawierane, chyba ze za zgoda Hierarchy miejsca.

KPK/83: 1118 § 1, 2

KPK/17: 1109 § 1, 2

CA: 98 § 1, 2

 

 

§ 2. Odnosnie do czasu zawarcia malzenstwa powinny byc zachowane normy ustanowione przez prawo partykularne wlasnego Kosciola sui iuris.

CA: 97 § 1

 

 

 

 

 

Kan. 839.Przed lub po kanonicznym zawarciu malzenstwa jest zabroniona inna religijna celebracja tego samego malzenstwa w celu wyrazenia lub odnowienia zgody malzenskiej. Zabroniony jest rowniez taki obrzed religijny, w ktorym i kaplan katolicki i szafarz akatolicki pytaja strony o zgode malzenska.

KPK/83: 1127 § 3

KPK/17: 1063 § 1

CA: 53 § 1

 

 

 

 

 

Kan. 8401. Zezwolenie na tajne zawarcie malzenstwa moze byc udzielone przez Hierarche miejsca dla powaznej i naglacej przyczyny i pociaga za soba obowiazek zachowania tajemnicy przez Hierarche miejsca, proboszcza, kaplana upowaznionego do blogoslawienia malzenstwa, swiadkow i drugiego malzonka, jesli nie sa jednomyslni co do rozgloszenia malzenstwa.

KPK/83: 1130, 1131

KPK/17: 1104, 1105

CA: 93, 94

 

§ 2. Obowiazek zachowania tajemnicy ze strony Hierarchy miejsca ustaje, jesli z powodu jej zachowania zagraza powazne zgorszenie lub wielka szkoda dla swietosci malzenstwa.

KPK/83: 1132

KPK/17: 1106

CA: 95

 

§ 3. Malzenstwo zawarte tajnie powinno byc zapisane w specjalnej ksiedze przechowywanej w tajnym archiwum kurii eparchialnej, chyba ze na przeszkodzie stoi bardzo powazna przyczyna.

KPK/83: 1133

KPK/17: 1107

CA: 96

 

 

 

 

 

Kan. 8411. Po zawarciu malzenstwa proboszcz miejsca zawarcia lub jego zastepca, chociazby zaden z nich nie blogoslawil malzenstwa, powinien jak najszybciej zapisac w ksiedze zaslubionych nazwiska malzonkow, kaplana blogoslawiacego, swiadkow, miejsce i date zawarcia malzenstwa, dyspense, jesli zostala udzielona, od formy zawarcia malzenstwa lub od przeszkod i tego, ktory jej udzielil, razem z przeszkoda i jej rodzajem, upowaznienie udzielone do blogoslawienia malzenstwa i inne okolicznosci, zgodnie ze sposobem przepisanym przez Biskupa eparchialnego.

KPK/83: 1121 § 1, 3

KPK/17: 1103 § 1

CA: 92 § 1

 

 

§ 2. Oprocz tego proboszcz miejsca powinien zapisac w ksiedze ochrzczonych, ze malzonek zawarl malzenstwo w okreslonym dniu w swojej parafii; jesli zas malzonek zostal ochrzczony w innej parafii, proboszcz miejsca slubu powinien swiadectwo slubu przeslac osobiscie lub za posrednictwem kurii eparchialnej do proboszcza, u ktorego jest zapisany chrzest malzonka, nie bedac spokojnym, dopoki nie otrzyma od niego zawiadomienia o dokonaniu adnotacji w ksiedze ochrzczonych.

KPK/83: 1122 § 1, 2

KPK/17: 1103 § 2

CA: 92 § 2

 

§ 3. Jesli malzenstwo zostalo zawarte wedlug przepisu kan. 832, kaplan, jesli je blogoslawil, wraz ze swiadkami i malzonkami powinien sie zatroszczyc, aby fakt zawarcia malzenstwa zostal zapisany w ksiegach zaslubionych i ochrzczonych.

KPK/83: 1121 § 2

KPK/17: 1103 § 3

CA: 92 § 3

 

 

 

 

Kan. 842.Ilekroc malzenstwo zostaje uwaznione w zakresie zewnetrznym albo orzeczona jego niewaznosc, albo zgodnie z prawem zostalo rozwiazane, poza przypadkiem smierci, nalezy powiadomic o tym proboszcza miejsca zawarcia malzenstwa w celu dokonania odpowiedniej adnotacji w ksiegach zaslubionych i ochrzczonych.

KPK/83: 1123

 

 

ART. VII

UWAZNIENIE MALZENSTWA

1) UWAZNIENIE ZWYKLE

 

 

Kan. 8431. Do uwaznienia malzenstwa niewaznego z racji przeszkody zrywajacej, wymagane jest ustanie przeszkody lub dyspensa od niej oraz ponowienie zgody przynajmniej przez strone swiadoma przeszkody.

KPK/83: 1156 § 1

KPK/17: 1133 § 1

CA: 122 § 1

 

 

§ 2. To ponowienie wymagane jest do waznosci uwaznienia, chociazby na poczatku obydwie strony wyrazily zgode i potem jej nie odwolaly.

KPK/83: 1156 § 2

KPK/17: 1133 § 2

CA: 122 § 2

 

 

 

 

Kan. 844.Odnowienie zgody powinno byc nowym aktem woli na malzenstwo, o ktorym strona ponawiajaca wie lub przypuszcza, ze bylo od poczatku niewazne.

KPK/83: 1157

KPK/17: 1134

CA: 123

 

 

 

 

Kan. 8451. Gdy przeszkoda jest publiczna, obydwie strony powinny powtorzyc zgode malzenska w formie zawarcia malzenstwa przepisanej prawem.

KPK/83: 1158 § 1

KPK/17: 1135 § 1

CA: 124 § 1

 

§ 2. Jesli przeszkoda jest tajna, wystarczy ponowienie zgody prywatne i tajne i to przez strone swiadoma przeszkody, jesli trwa zgoda wyrazona przez druga strone, albo przez obydwie, gdy obydwie strony wiedzialy o przeszkodzie.

KPK/83: 1158 § 2

KPK/17: 1135 § 2, 3

CA: 124 § 2, 3

 

 

 

 

Kan. 8461. Malzenstwo niewazne z powodu braku zgody zostaje uwaznione z chwila wyrazenia zgody przez strone, ktora jej nie wyrazila, jesli trwa zgoda wyrazona przez druga strone.

KPK/83: 1159 § 1

KPK/17: 1136 § 1

CA: 125 § 1

 

§ 2. Jesli braku zgody nie mozna udowodnic, wystarczy, aby strona, ktora zgody nie wyrazila, uczynila to w sposob prywatny i tajny.

KPK/83: 1159 § 2

KPK/17: 1136 § 2

CA: 125 § 2

 

§ 3. Jesli mozna udowodnic brak zgody, konieczne jest jej ponowienie w formie zawarcia malzenstwa przepisanej prawem.

KPK/83: 1159 § 3

KPK/17: 1136 § 3

CA: 125 § 3

 

 

 

 

Kan. 847.Uwaznienie malzenstwa niewaznego z powodu braku przepisanej prawem formy zawarcia malzenstwa dokonuje sie przez zawarcie malzenstwa wedlug tej formy.

KPK/83: 1160

KPK/17: 1137

CA: 126

 

 

2) UWAZNIENIE W ZWILZKU

 

 

Kan. 8481. Uwaznienie w zawiazku malzenstwa niewaznego jest uwaznieniem go bez ponawiania zgody, dokonane przez kompetentna wladze. Zawiera ono w sobie dyspense od przeszkody, gdyby istniala oraz od przepisanej prawem formy zawarcia malzenstwa, jesli nie zostala zachowana, jak rowniez cofniecie skutkow kanonicznych.

KPK/83: 1161 § 1

KPK/17: 1138 § 1

CA: 127 § 1

 

 

§ 2. Uwaznienie nastepuje z chwila udzielenia laski; natomiast cofniecie skutkow odnosi sie do momentu zawarcia malzenstwa, chyba ze przy udzieleniu zastrzezono wyraznie co innego.

KPK/83: 1161 § 2

KPK/17: 1138 § 2

CA: 127 § 2

 

 

 

 

Kan. 8491. Uwaznienie malzenstwa w zawiazku moze byc waznie dokonane takze wtedy, jesli jedna lub obie strony sa tego nieswiadome.

KPK/83: 1164

KPK/17: 1138 § 3

CA: 127 § 3

 

§ 2. Uwaznienie w zawiazku moze byc dokonane jedynie dla slusznej przyczyny i jesli jest prawdopodobne, ze strony chca utrzymac wspolnote zycia malzenskiego.

KPK/83: 1161 § 3, 1164

 

 

 

 

Kan. 8501. Malzenstwo niewazne moze byc uwaznione, jezeli trwa zgoda obydwu stron.

KPK/83: 1163 § 1

KPK/17: 1139 § 1

CA: 128 § 1

 

§ 2. Malzenstwo niewazne z powodu przeszkody z prawa Bozego waznie nie moze byc uwaznione, chyba ze ustanie przeszkoda.

KPK/83: 1163 § 2

KPK/17: 1139 § 2

CA: 128 § 2

 

 

 

 

 

Kan. 8511. Jesli u obydwu stron albo u jednej brakuje zgody malzenskiej, malzenstwo nie moze zostac waznie uwaznione w zawiazku, bez wzgledu na to czy zgody nie bylo od poczatku, czy tez byla poczatkowo wyrazona, a pozniej zostala odwolana.

KPK/83: 1162 § 1

KPK/17: 1140 § 1

CA: 129 § 1

 

§ 2. Jesli na poczatku nie bylo wprawdzie zgody, ale potem zostala ona wyrazona, uwaznienia mozna dokonac od momentu wyrazenia zgody.

KPK/83: 1162 § 2

KPK/17: 1140 § 2

CA: 129 § 2

 

 

 

 

Kan. 852.Patriarcha i Biskup eparchialny moga dokonac uwaznienia w zawiazku w poszczegolnych przypadkach, jezeli niewaznosc malzenstwa spowodowana zostala brakiem formy zawarcia malzenstwa przepisanej prawem lub jakakolwiek przeszkoda, od ktorej moga oni dyspensowac, i w przypadkach okreslonych prawem, jesli zostaly spelnione warunki, o ktorych mowa w kan. 814. W pozostalych zas przypadkach oraz jesli istniala przeszkoda pochodzaca z prawa Bozego, ktora juz ustala, uwaznienia w zawiazku moze dokonac jedynie Stolica Apostolska.

KPK/83: 1165 § 1, 2

KPK/17: 1141

CA: 130 § 1, 2

 

 

 

ART. VIII

SEPARACJA MALZONKOW

1) ROZWILZANIE WEZLA

 

 

Kan. 853.Sakramentalny wezel malzenski zadna ludzka wladza i z jakiejkolwiek przyczyny oprocz smierci, nie moze byc rozwiazany po dopelnieniu malzenstwa.

KPK/83: 1141

KPK/17: 1118

CA: 107

 

 

 

 

 

Kan. 8541. Malzenstwo zawarte przez dwie osoby nieochrzczone zostaje rozwiazane na mocy przywileju pawlowego dla dobra wiary strony, ktora przyjela chrzest, przez sam fakt zawarcia nowego malzenstwa przez strone ochrzczona, jesli strona nieochrzczona odeszla.

KPK/83: 1143 § 1

KPK/17: 1120 § 1

CA: 109 § 1

 

 

§ 2. Uwaza sie, ze strona nieochrzczona odchodzi, jesli nie chce zamieszkiwac ze strona ochrzczona w pokoju i bez obrazy Stworcy, chyba ze strona ochrzczona po przyjeciu chrztu dala sluszny powod odejscia.

KPK/83: 1143 § 2

KPK/17: 1123

CA: 112

 

 

 

 

 

Kan. 8551. Aby strona ochrzczona waznie zawarla nowe malzenstwo,

nalezy strone nieochrzczona interpelowac:

KPK/83: 1144 § 1

KPK/17: 1121 § 1

CA: 110 § 1

 

 

czy i ona chcialaby przyjac chrzest;

KPK/83: 1144 § 1 n. 1

KPK/17: 1121 § 1 n. 1

CA: 110 § 1 n. 1

 

czy przynajmniej chcialaby zgodnie mieszkac ze strona ochrzczona bez obrazy Stworcy.

KPK/83: 1144 § 1 n. 2

KPK/17: 1121 § 1 n. 2

CA: 110 § 1 n. 2

 

§ 2. Ta interpelacja powinna nastapic po chrzcie. Jednakze Hierarcha miejsca moze na skutek powaznej przyczyny zezwolic na zastosowanie interpelacji przed chrztem, a nawet od niej dyspensowac, zarowno przed chrztem, jak i po chrzcie, jesli z dochodzenia przynajmniej sumarycznego i pozasadowego stwierdzi sie, ze nie mozna jej dokonac lub ze bedzie bezowocna.

KPK/83: 1144 § 2

KPK/17: 1121 § 2

CA: 110 § 2

 

 

 

 

 

Kan. 8561. Interpelacja powinna byc dokonywana z zasady powaga Hierarchy miejsca strony nawroconej, ktory obowiazany jest zostawic drugiej stronie, jesliby o to prosila, czas na odpowiedz, zaznaczajac jednak, ze gdy czas ten bezuzytecznie uplynie, jej milczenie zostanie uznane za odpowiedz negatywna.

KPK/83: 1145 § 1

KPK/17: 1122 § 1

CA: 111 § 1

 

§ 2. Interpelacja dokonana nawet prywatnie przez strone nawrocona jest wazna; jest tez godziwa, jesli nie da sie zachowac przepisanej wyzej formy.

KPK/83: 1145 § 2

KPK/17: 1122 § 2

CA: 111 § 2

 

§ 3. W obydwu przypadkach dokonanie interpelacji oraz jej wyniki powinny byc stwierdzone zgodnie z prawem w zakresie zewnetrznym.

KPK/83: 1145 § 3

KPK/17: 1122 § 2

CA: 111 § 2

 

 

 

 

Kan. 857.Strona ochrzczona ma prawo zawrzec nowe malzenstwo ze strona katolicka:

KPK/83: 1146

KPK/17: 1123, 1124

CA: 112, 113

 

jesli druga strona odpowiedziala negatywnie na interpelacje;

KPK/83: 1146 n. 1

KPK/17: 1123

CA: 112

 

 

jesli interpelacja zostala zgodnie z prawem pominieta;

KPK/83: 1146 n. 1

KPK/17: 1123

CA: 112

 

jesli strona nieochrzczona - czy to juz interpelowana, czy tez nie - zamieszkujac najpierw w zgodzie, nastepnie odeszla bez uzasadnionej przyczyny; w tym przypadku takze powinna miec miejsce interpelacja wedlug kan. 855 i 856.

KPK/83: 1146 n. 2

KPK/17: 1124

CA: 113

 

 

 

 

Kan. 858.Hierarcha miejsca moze jednak dla powaznej przyczyny zezwolic, aby strona ochrzczona, korzystajac z przywileju pawlowego, zawarla malzenstwo ze strona akatolicka, ochrzczona lub nieochrzczona, z zachowaniem przepisow kanonow o malzenstwach mieszanych.

KPK/83: 1147

 

 

 

 

 

Kan. 8591. Nieochrzczony, ktory mial rownoczesnie przed chrztem kilka zon, po przyjeciu chrztu w Kosciele katolickim, jesli trudno mu pozostac z pierwsza zona, moze zatrzymac jedna z nich, oddalajac pozostale. To samo odnosi sie do kobiety nieochrzczonej, ktora miala rownoczesnie kilku mezow nieochrzczonych.

KPK/83: 1148 § 1

KPK/17: 1125

CA: 114

 

 

§ 2. W przypadku takiego malzenstwa powinna byc zachowana forma zawarcia malzenstwa przepisana prawem, z zachowaniem innych wymogow prawnych.

KPK/83: 1148 § 2

 

 

§ 3. Hierarcha miejsca, majac na uwadze warunki moralne, spoleczne, ekonomiczne miejsca i osob, powinien zatroszczyc sie, aby ci, ktorzy zostali oddaleni, mieli wystarczajaco zabezpieczone potrzeby zgodnie z zasadami sprawiedliwosci, milosci i slusznosci.

 

KPK/83: 1148 § 3

 

 

 

 

Kan. 860.Jesli nieochrzczony, po przyjeciu chrztu w Kosciele katolickim, nie moze ze wspolmalzonkiem nieochrzczonym nawiazac wspolzamieszkania z racji uwiezienia lub przesladowania, moze zawrzec nowe malzenstwo, chociazby tymczasem druga strona przyjela chrzest, z zachowaniem przepisu kan. 853.

KPK/83: 1149

KPK/17: 1125

CA: 114

 

 

 

 

 

Kan. 861.W razie watpliwosci przywilej wiary cieszy sie przychylnoscia prawa.

KPK/83: 1150

KPK/17: 1127

CA: 116

 

 

 

 

 

Kan. 862.Malzenstwo niedopelnione moze byc dla slusznej przyczyny rozwiazane przez Biskupa Rzymskiego na prosbe obydwu stron lub tylko jednej, chocby druga sie nie zgadzala.

KPK/83: 1142

KPK/17: 1119

CA: 108

 

 

 

2) SEPARACJA PODCZAS TRWANIA WEZLA

 

 

Kan. 8631. Usilnie sie zacheca, aby malzonek pobudzony chrzescijanska miloscia i zatroskany o dobro rodziny nie odmawial stronie cudzoloznej przebaczenia i nie zrywal z nia zycia malzenskiego. Jednak, gdy wyraznie lub milczaco nie darowal winy, ma prawo przerwac wspolnote zycia malzenskiego, chyba ze zgodzil sie na cudzolostwo, stal sie jego przyczyna lub sam takze popelnil cudzolostwo.

KPK/83: 1152 § 1

KPK/17: 1129 § 1

CA: 118 § 1

 

 

§ 2. Zachodzi milczace darowanie, gdy strona niewinna upewniona juz o zdradzie malzenskiej, dobrowolnie z miloscia malzenska pozostaje z ta, ktora zawinila. Domniemywa sie zas je, jesli przez okres szesciu miesiecy zachowala wspolnote zycia malzenskiego i nie odniosla sie do wladzy koscielnej lub swieckiej.

KPK/83: 1152 § 2

KPK/17: 1129 § 2

CA: 118 § 2

 

§ 3. Jesli wspolmalzonek niewinny sam zerwal dobrowolnie wspolnote zycia malzenskiego, powinien w ciagu szesciu miesiecy wniesc sprawe o separacje do kompetentnej wladzy, ktora, biorac pod uwage wszystkie okolicznosci, rozwazy, czy niewinny malzonek moglby byc nakloniony do darowania winy i nie przedluzania separacji.

KPK/83: 1152 § 3

KPK/17: 1130

CA: 119

 

 

 

 

Kan. 8641. Jesli jedno z malzonkow czyni niebezpiecznym lub nazbyt trudnym zycie wspolne dla drugiej strony albo dla potomstwa, tym samym daje drugiej stronie zgodna z prawem przyczyne odejscia badz na mocy dekretu Hierarchy miejsca badz takze wlasna powaga, gdy niebezpieczenstwo jest bezposrednie.

 

 

§ 2. Prawo partykularne Kosciola sui iuris moze ustanowic inne przyczyny ze wzgledu na obyczaje ludzi i okolicznosci miejsca.

KPK/83: 1153 § 1

KPK/17: 1131 § 1

CA: 120 § 1 n. 1

 

§ 3. Po ustaniu przyczyny separacji, we wszystkich przypadkach nalezy przywrocic zycie wspolne, chyba ze wladza koscielna inaczej postanowi.

KPK/83: 1153 § 2

KPK/17: 1131 § 2

CA: 120 § 1 n. 2

 

 

 

 

Kan. 865.Po separacji malzonkow nalezy zawsze zatroszczyc sie o odpowiednie utrzymanie i wychowanie dzieci.

KPK/83: 1154

KPK/17: 1132

CA: 121

 

 

 

 

Kan. 866.Wspolmalzonek niewinny moze, w sposob godny pochwaly, dopuscic na nowo druga strone do wspolnoty zycia malzenskiego; w takim przypadku zrzeka sie prawa do separacji.

KPK/83: 1155

KPK/17: 1130

CA: 119

 




Previous - Next

Table of Contents | Words: Alphabetical - Frequency - Inverse - Length - Statistics | Help | IntraText Library

Best viewed with any browser at 800x600 or 768x1024 on Tablet PC
IntraText® (V89) - Some rights reserved by EuloTech SRL - 1996-2007. Content in this page is licensed under a Creative Commons License