ARTYKUL II

OSOBY PRAWNE

Kan. 920.Oprocz osob fizycznych sa w Kosciele takze osoby prawne, czy to zespoly osob, czy to zespoly rzeczy, bedace w prawie kanonicznym podmiotem praw i obowiazkow, ktore odpowiadaja ich charakterowi.

KPK/83: 113 § 2, 115 § 1

KPK/17: 99

CS: 27

Kan. 921.§ 1. Osoby prawne sa ustanowione dla celu odpowiadajacego misji Kosciola, albo na mocy samego przepisu prawa, albo przez specjalne zezwolenie kompetentnej wladzy, wydane w formie dekretu.

KPK/83: 114 § 1

KPK/17: 100 § 1

CS: 28 § 1

§ 2. Moca samego prawa osobami prawnymi sa Koscioly sui iuris, prowincje, eparchie, egzarchaty, jak tez i inne instytucje, o ktorych wyraznie tak stanowi prawo wspolne.

§ 3. Kompetentna wladza powinna nadawac osobowosc prawna tylko tym zespolom osob lub rzeczy, ktore realizuja specyficzny cel rzeczywiscie pozyteczny oraz - po rozwazeniu wszystkiego - posiadaja srodki, ktore wedlug przewidywan wystarczaja do osiagniecia ustalonego celu.

KPK/83: 114 § 3

Kan. 922.§ 1. Jakakolwiek osoba prawna erygowana za specjalnym zezwoleniem kompetentnej wladzy koscielnej powinna posiadac wlasne statuty zaaprobowane przez te wladze, ktora jest kompetentna do erygowania tej osoby prawnej.

KPK/83: 117

§ 2. Z zachowaniem prawa wspolnego, aby statuty mogly byc zaaprobowane, nalezy scislej okreslic w nich nastepujace kwestie:

1) specyficzny cel osoby prawnej;

2) natura osoby prawnej;

3) komu przysluguje kierowanie osoba prawna i w jaki sposob nalezy je prowadzic;

4) kto ma reprezentowac osobe prawna na forum koscielnym i cywilnym;

5) komu przysluguje dysponowanie dobrami osoby prawnej i kto jest egzekutorem w przypadku wygasniecia osoby prawnej, podzialu na kilka osob prawnych albo polaczenia z innymi osobami prawnymi, zachowujac zawsze wole fundatorow, jak rowniez prawa nabyte.

§ 3. Osoba prawna nie moze waznie dzialac, zanim statuty nie zostana zaaprobowane.

Kan. 923.Zespol osob nie moze byc erygowany jako osoba prawna, jezeli nie sklada sie z przynajmniej trzech osob fizycznych.

KPK/83: 115 § 2

KPK/17: 100 § 2

CS: 28 § 2

Kan. 924.W odniesieniu do aktow kolegialnych, jesli w prawie lub w statutach inaczej wyraznie nie zastrzezono:

KPK/83: 119

KPK/17: 101 § 1

CS: 29 § 1

1) ma moc prawa to, za czym - przy obecnosci wiekszosci tych, ktorych nalezy wezwac - opowiada sie bezwzgledna wiekszosc obecnych; jezeli zas liczba glosow jest rowna, wtedy przewodniczacy moze przewazyc swoim glosem;

KPK/83: 119 n. 2

KPK/17: 101 § 1 n. 1

CS: 29 § 1 n. 1

2) jesli zas prawa nabyte dotycza jednostek, wymagana jest zgoda ich wszystkich;

KPK/83: 119 n. 3

KPK/17: 101 § 1 n. 2

CS: 29 § 1 n. 2

3) co do wyborow nalezy zachowac kan. 956.

Kan. 925.Jesli pozostaje chocby jeden czlonek osoby prawnej, a jednak osoba prawna nie przestala istniec wedlug statutow, wykonywanie wszystkich praw osoby prawnej przysluguje temu czlonkowi.

KPK/83: 120 § 2

KPK/17: 102 § 2

CS: 30 § 2

Kan. 926.§ 1. Jezeli prawo inaczej nie zastrzega, troska o utrzymanie, zarzadzanie lub wykonywanie dobr i uprawnien osoby prawnej odczuwajacej brak czlonkow powinna nalezec do tej wladzy, ktorej przysluguje stanowienie o nich w przypadku ustania; wladza ta powinna zgodnie z prawem zatroszczyc sie o rzetelne wykonanie obciazen, nalozonych na te dobra, oraz zadbac o dokladne zachowanie woli fundatorow lub ofiarodawcow.

CS: 31 § 1 n. 1

§ 2. Wpisu na liste czlonkow tej osoby prawnej moze dokonac, z zachowaniem norm prawa, ta wladza, a powinna w przypadku, kiedy nalezy do niej bezposrednia piecza nad ta osoba. To samo nalezy zachowac, gdy czlonkowie, ktorzy pozostali, zgodnie z prawem sa niezdolni do sporzadzenia wpisu.

CS: 31 § 1 n. 2

§ 3. Jesli mianowanie administratora fundacji nie moze nastapic zgodnie z prawem, przechodzi na wladze bezposrednio wyzsza; na tej wladzy spoczywa obowiazek administrowania zgodnie z norma § 1, dopoki nie zamianuje odpowiedniego administratora.

CS: 31 § 1 n. 1, 2

Kan. 927.§ 1. Osoba prawna ze swej natury trwa nieprzerwanie. Wygasa jednak, jesli zostanie zniesiona przez kompetentna wladze albo jesli faktycznie nie dziala przez okres stu lat.

KPK/83: 120 § 1

KPK/17: 102 § 1

CS: 30 § 1

§ 2. Osoba prawna moze byc zniesiona tylko z powodu waznej przyczyny za rada jej kierownictwa i z zachowaniem przepisow statutow co do przypadku zniesienia.

Kan. 928.Zachowujac przypadki wyraznie okreslone w prawie wspolnym:

1) Patriarchowie za rada Synodu stalego moga zniesc osoby prawne przez niego erygowane albo zaaprobowane; za zgoda zas Synodu Biskupow Kosciola eparchialnego Patriarcha moze zniesc jakakolwiek osobe prawna z wyjatkiem erygowanych albo zaaprobowanych przez Stolice Apostolska;

2) Biskupi eparchialni za rada kolegium konsultorow eparchialnych moga zniesc te osoby prawne, ktore sami erygowali, chyba ze zostaly zaaprobowane przez wladze wyzsza;

3) w pozostalych przypadkach, ten kto osoby prawne erygowal, nie moze ich waznie zniesc, chyba ze po otrzymaniu zgody wladzy wyzszej.

Kan. 929.Podzial terytorialny osoby prawnej ma byc tak przeprowadzony, ze albo jej czesc zostaje polaczona z inna osoba prawna, albo z oddzielonej czesci eryguje sie odrebna osobe prawna. Takze dobra wspolne przeznaczone dla pozytku calego terytorium i naleznosci, ktore byly zawarte dla calego terytorium, przez wladze koscielna, do ktorej nalezy podzial, powinny byc podzielone zgodnie z zasada dobra i slusznosci z zachowaniem wszystkich i poszczegolnych obowiazkow jak rowniez woli poboznych fundatorow lub ofiarodawcow, praw nabytych i statutow, ktorymi osoba prawna sie rzadzi.

KPK/83: 122

KPK/17: 1500

PA: 237

Kan. 930.Po wygasnieciu osoby prawnej jej dobra naleza do osoby prawnej bezposrednio wyzszej, jednak zawsze z zachowaniem woli fundatorow i ofiarodawcow, praw nabytych i statutow, ktorymi kierowala sie wygasla osoba prawna.

KPK/83: 123

KPK/17: 1501

PA: 238