ARTYKUL
III
RESKRYPTY
Kan.
1527.§ 1. Postanowienia
kanonow odnosnie do reskryptow, dotycza takze lask udzielanych ustnie, chyba ze
co innego wyraznie wynika z tresci.
KPK/83:
59 § 2
§ 2. Laska
udzielona ustnie powinna zostac udowodniona ilekroc to jest prawnie wymagane.
KPK/83:
74
KPK/17:
79
Kan.
1528.Reskrypt moze byc uzyskany dla innej osoby, nawet niezaleznie od
jej zgody, i jest wazny przed jego akceptacja, chyba ze co innego wynika z
dodanych klauzul.
KPK/83:
61
KPK/17:
37
Kan.
1529.§ 1. Zatajenie prawdy w prosbie nie przeszkadza, aby reskrypt
mial moc obowiazujaca, byleby wymieniono to, co wymienic nalezy do waznosci
wedlug stylu kurii Hierarchy, ktory udziela reskryptu.
KPK/83:
63 § 1
KPK/17:
42 § 1, 45
§ 2. Nie stoi tez
na przeszkodzie wyjawienie falszu, byleby jedna przynajmniej przedstawiona
przyczyna sprawcza byla prawdziwa.
KPK/83:
63 § 2
KPK/17:
40, 42 § 2
Kan.
1530.§ 1. Laska odmowiona przez wladze wyzsza nie moze zostac waznie
udzielona przez wladze nizsza, chyba ze wladza wyzsza wyraznie sie na to
zgodzila.
KPK/83:
65 § 3
KPK/17:
44 § 2
CS: 435 § 3
§ 2. Laska
odmowiona przez jakakolwiek wladze nie moze zostac waznie udzielona przez
rownorzedna wladze lub wladze wyzsza bez podania w prosbie informacji o
odmowie.
KPK/83:
65 § 1, 2 , 3
KPK/17:
44 § 1, 2
CS: 435 § 3
1) PRZYWILEJE
Kan.
1531.§ 1. Przywilej,
czyli laska udzielona dla pozytku pewnych osob, fizycznych lub prawnych,
szczegolnym aktem, moze byc przyznany przez ustawodawce oraz przez tego, komu
prawodawca dal taka wladze.
KPK/83:
76 § 1
§ 2. Stuletnie
lub niepamietne posiadanie wprowadza domniemanie udzielenia przywileju.
KPK/83:
76 § 2
KPK/17:
63 § 2
Kan.
1532.§ 1. Przywilej domniemywa sie jako staly.
KPK/83:
78 § 1
KPK/17:
70
§ 2. Przywilej
ustaje:
1° jesli jest
osobisty, przez wygasniecie osoby, ktorej zostal udzielony;
KPK/83:
78 § 2
KPK/17:
74
2° jesli jest
rzeczowy lub miejscowy, przez absolutne zniszczenie rzeczy lub miejsca;
KPK/83:
78 § 3
KPK/17:
75
3° po uplywie
czasu lub po wyczerpaniu przypadkow, dla ktorych zostal udzielony;
KPK/83:
83 § 1
KPK/17:
77
4° jezeli z
uplywem czasu - zdaniem kompetentnej wladzy - tak sie zmienily okolicznosci, ze
stal sie szkodliwy albo jego uzywanie niegodziwe.
KPK/83:
83 § 2
KPK/17:
77
§ 3. Przywilej
miejscowy odzywa, jesli miejsce zostanie przywrocone swemu przeznaczeniu w
ciagu piecdziesieciu lat.
KPK/83:
78 § 3
KPK/17:
75
Kan.
1533.§ 1. Zaden przywilej nie ustaje przez zrzeczenie sie, chyba ze
zostalo ono przyjete przez kompetentna wladze.
KPK/83:
80 § 1
KPK/17:
72 § 1
§ 2. Kazda jednak
osoba fizyczna moze sie zrzec przywileju udzielonego wylacznie na jej korzysc.
KPK/83:
80 § 2
KPK/17:
72 § 2
§ 3. Przywileju
udzielonego jakiejs osobie prawnej albo z racji godnosci miejsca lub rzeczy,
nie moga sie waznie zrzec osoby fizyczne. Rowniez samej osobie prawnej nie
wolno sie zrzec udzielonego jej przywileju, jezeli zrzeczenie przynosi szkode
Kosciolowi lub innym.
KPK/83:
80 § 3
KPK/17:
72 § 3, 4
Kan.
1534.Przywileje nie bedace dla drugich ciezarem, nie ustaja przez
niekorzystanie z nich lub uzywanie przeciwne. Natomiast przywilej uciazliwy dla
drugich traci moc, jezeli nastapilo zgodnie z prawem przedawnienie lub milczace
odwolanie.
KPK/83:
82
KPK/17:
76
Kan.
1535.Kto naduzywa wladzy udzielonej mu przywilejem, powinien zostac
upomniany przez Hierarche; tego kto powaznie jej naduzywa, po bezskutecznym
upomnieniu, Hierarcha powinien pozbawic przywileju, ktorego sam udzielil; jesli
zas przywilej zostal przyznany przez wladze wyzsza, tenze Hierarcha ma
obowiazek powiadomic ja o tym.
KPK/83:
84
KPK/17:
78
2) DYSPENSY
Kan.
1536.§ 1. Dyspensa, czyli rozluznienie prawa czysto koscielnego w
poszczegolnym wypadku, moze zostac udzielona jedynie dla slusznej i racjonalnej
przyczyny z uwzglednieniem okolicznosci przypadku i waznosci ustawy, od ktorej
sie dyspensuje; w przeciwnym razie dyspensa jest niegodziwa, a takze jest
niewazna, chyba ze zostala udzielona przez samego prawodawce lub wyzsza wladze.
KPK/83:
85, 90 § 1
KPK/17:
80, 84 § 1
§ 2. Dobro
duchowe chrzescijan jest sluszna i racjonalna przyczyna.
§ 3. W
watpliwosci co do wystarczalnosci przyczyny, dyspensa jest udzielona waznie i
godziwie.
KPK/83:
90 § 2
KPK/17:
84 § 2
Kan.
1537.Nie podlegaja dyspensie ustawy, o ile okreslaja to, co jest
istotnie konstytutywne dla instytucji albo aktow prawnych, oraz ustawy
procesowe i karne.
KPK/83:
86, 87 § 1
KPK/17:
81
Kan.
1538.§ 1. Biskup eparchialny moze dyspensowac w poszczegolnym
przypadku zarowno od ustaw prawa wspolnego jak i od ustaw prawa partykularnego
wlasnego Kosciola sui iuris chrzescijan, w stosunku do ktorych zgodnie z
przepisem prawa wykonuje swoja wladze, ilekroc to nakazuje ich dobro duchowe,
chyba ze dyspensowanie zostalo zastrzezone przez wladze, ktora wydala ustawe.
KPK/83:
87 § 1
KPK/17:
81
§ 2. Jezeli
trudno jest zwrocic sie do wladzy, ktorej zostalo zastrzezone dyspensowanie, i
rownoczesnie zwloka grozi niebezpieczenstwem powaznej szkody, kazdy Hierarcha
moze w przypadku specjalnym dyspensowac chrzescijan, w odniesieniu do ktorych
wykonuje swoja wladze, jesli tylko chodzi o dyspense, ktorej ta wladza w tych
samych okolicznosciach udziela, z zachowaniem kan. 396.
KPK/83:
87 § 2
Kan.
1539.Kto posiada wladze dyspensowania, ma prawo wykonywac ja, bedac
takze poza terytorium w stosunku do podwladnych, chociazby nieobecnych na
terytorium, a takze jesli czegos innego wyraznie nie postanowiono, w stosunku
do podroznych, przebywajacych aktualnie na terytorium, a rowniez wzgledem
samego siebie.
KPK/83:
91
CS: 142 § 3
|