ARTYKUL IV

WAKANS STOLICY EPARCHIALNEJ LUB PRZESZKODA W JEJ DZIALANIU

Kan. 219.Stolica eparchialna wakuje wskutek zgonu, rezygnacji, przeniesienia i pozbawienia Biskupa eparchialnego.

KPK/83: 416

KPK/17: 430

CS: 468 § 1

Kan. 220.Odnosnie do wakujacych stolic eparchialnych znajdujacych sie w granicach terytorium Kosciola patriarchalnego oprocz kanonow 225-232 oraz z zachowaniem kanonow 222 i 223 nalezy stosowac nastepujace przepisy:

CS: 249 § 1, 469, 473 § 1, 470 § 2

1° Patriarcha ma obowiazek jak najszybciej zawiadomic Stolice Apostolska o wakowaniu stolicy eparchialnej.

CS: 249 § 1 n. 1

2° Az do mianowania administratora eparchii wladza zwyczajna Biskupa eparchialnego przechodzi na Patriarche, chyba ze co innego przewiduje prawo partykularne Kosciola eparchialnego lub Biskup Rzymski.

CS: 469, 473 § 1

3° Obowiazkiem Patriarchy jest mianowanie administratora eparchii w ciagu miesiaca uzytecznego od otrzymania wiadomosci o oproznieniu stolicy eparchii po naradzie z Biskupami kurii patriarchalnej, jesli tacy sa, w przeciwnym razie po naradzie ze stalym Synodem. Po uplywie miesiaca mianowanie administratora przechodzi na Stolice Apostolska.

CS: 249 § 1 n. 4, 470 § 2

4° Administrator eparchii po zlozeniu wyznania wiary wobec Patriarchy otrzymuje wladze, ktora moze wykonywac dopiero po kanonicznym objeciu urzedu, co sie dokonuje przez przedlozenie pisma nominacyjnego wobec kolegium konsultorow eparchialnych.

CS: 476 § 1

5° Obowiazkiem Patriarchy jest zatroszczenie sie, aby wakujacej stolicy eparchialnej dany byl jak najszybciej, w ramach terminu ustalonego prawem wspolnym, godny i odpowiedni Biskup eparchialny.

CS: 249 § 3

Kan. 221.Z wyjatkiem wakujacych stolic eparchialnych, o ktorych mowa w kan. 220, w innych wypadkach podczas wakansu stolicy eparchialnej, oprocz kan. 225-232 i z zachowaniem kanonow 222 i 223 nalezy stosowac nastepujace przepisy:

KPK/83: 426

KPK/17: 431 § 1

CS: 469, 473 § 1

1° Metropolita lub ten, kto wedlug kan. 271 § 5 stoi na czele kolegium konsultorow eparchialnych, ma obowiazek zawiadomic o wakansie stolicy eparchialnej Stolice Apostolska i, jesli chodzi o eparchie Kosciola patriarchalnego, takze Patriarche.

KPK/83: 422

KPK/17: 432 § 4

CS: 470 § 4

2° Zarzad eparchia, jesli Stolica Apostolska inaczej nie postanowila, az do ustanowienia administratora eparchii przechodzi na biskupa pomocniczego lub, jesli jest ich wiecej, na biskupa pomocniczego najstarszego swieceniami biskupimi lub jesli nie ma biskupa pomocniczego, do kolegium konsultorow eparchialnych. Wyzej wymienieni tymczasowo zarzadzaja eparchia moca wladzy, jaka przyznaje prawo wspolne Protosyncelowi.

KPK/83: 419, 426

KPK/17: 431 § 1, 435 § 1, 2

CS: 469, 473 § 1, 2

3° Kolegium konsultorow eparchialnych w ciagu osmiu dni liczonych od otrzymania wiadomosci o wakansie stolicy eparchialnej powinno wybrac administratora eparchii, ale do waznosci wyboru wymagana jest bezwzgledna wiekszosc glosow czlonkow tego kolegium.

KPK/83: 421 § 1

KPK/17: 432 § 1

CS: 470 § 1

4° Jesli w ciagu osmiu dni nie nastapi wybor administratora eparchii lub jesli przy wyborze nie zaistnialy okolicznosci wymagane w kan. 227 § 2 do jego waznosci, nominacja administratora eparchii przechodzi na Metropolite, a jesli go nie ma lub ma przeszkode, na Stolice Apostolska.

KPK/83: 421 § 2

KPK/17: 432 § 2

CS: 470 § 2

5° Administrator eparchii prawnie wybrany lub mianowany natychmiast otrzymuje wladze i nie potrzebuje zatwierdzenia. O swoim wyborze lub nominacji przez Metropolite winien jak najpredzej zawiadomic Stolice Apostolska, a jesli nalezy do Kosciola patriarchalnego, powinien takze zawiadomic Patriarche.

KPK/83: 422, 427 § 2

KPK/17: 432 § 4, 438

CS: 470 § 4, 476 § 2

Kan. 222.Biskup koadiutor, byleby objal urzad w kanoniczne posiadanie, w czasie wakansu stolicy eparchialnej na mocy samego prawa staje sie administratorem eparchii az do czasu swojej intronizacji na Biskupa eparchialnego.

KPK/83: 409 § 1

KPK/17: 355 § 1

CS: 421 § 1

Kan. 223.W razie przeniesienia na inna stolice eparchialna Biskup w ciagu dwoch

miesiecy od otrzymania wiadomosci o przeniesieniu powinien objac

kanonicznie nowa eparchie, tymczasem zas, w poprzedniej eparchii:

KPK/83: 418 § 1, 2

KPK/17: 430 § 3

CS: 468 § 3

1° ma prawa i obowiazki administratora eparchii;

KPK/83: 418 § 2 n. 1

KPK/17: 430 § 3 n. 1

CS: 468 § 3 n. 1

2° zachowuje przywileje honorowe Biskupow eparchialnych;

KPK/17: 430 § 3 n. 2

CS: 468 § 3 n. 2

3° otrzymuje wszystkie dochody poprzedniego urzedu.

KPK/83: 418 § 2 n. 2

KPK/17: 430 § 3 n. 3

CS: 468 § 3 n. 3

Kan. 224.§ 1. Protosyncel i Syncelowie w czasie wakansu stolicy eparchialnej natychmiast traci swoj urzad, chyba ze:

KPK/83: 481 § 1

KPK/17: 371

CS: 437 § 1, 2, 469

1° posiadaja swiecenia biskupie;

KPK/83: 481 § 1

2° sa ustanowieni w eparchii Patriarchy;

CS: 437 § 2

3° sa ustanowieni w eparchii polozonej w granicach terytorium Kosciola patriarchalnego, dopoki administrator eparchii nie obejmie kanonicznie swego urzedu.

CS: 469

§ 2. Zachowuje moc to wszystko, co przez Protosyncela i Syncelow, ktorzy podczas wakansu stolicy eparchialnej natychmiast traca swoj urzad, zostalo prawnie dokonane, dopoki nie otrzymali pewnej wiadomosci o wakansie stolicy eparchialnej.

KPK/83: 417

KPK/17: 430 § 2

CS: 468 § 2

§ 3. Biskup pomocniczy podczas wakansu stolicy eparchialnej zachowuje przyznane mu prawem uprawnienia, jakie w czasie obsadzenia stolicy eparchialnej mial jako Protosyncel lub Syncel, ktore wykonuje pod wladza administratora eparchii, chyba ze inaczej postanawia Stolica Apostolska lub prawo partykularne Kosciola patriarchalnego.

KPK/83: 409 § 2

KPK/17: 355 § 2

CS: 421 § 2

Kan. 225.§ 1. Jest wybierany lub mianowany jeden tylko administrator eparchii z odrzuceniem przeciwnego zwyczaju.

KPK/83: 423 § 1

KPK/17: 433 § 1

§ 2. Jesli ekonom eparchii zostaje administratorem eparchii, rada do spraw ekonomicznych na ten czas wybierze innego ekonoma eparchii.

KPK/83: 423 § 2

Kan. 226.Ani Patriarcha, ani kolegium konsultorow eparchialnych, nie moze sobie zastrzegac zadnej czesci wladzy przy ustanowieniu administratora eparchii ani okreslania czasu pelnienia tego urzedu lub tez innych ograniczen.

KPK/17: 437

CS: 475

Kan. 227.§ 1. Administrator eparchii powinien odznaczac sie nieskazitelnoscia, poboznoscia, zdrowa nauka i roztropnoscia.

KPK/83: 425 § 2

KPK/17: 434 § 2

CS: 472 § 2

§ 2. Waznie wybranym lub mianowanym na urzad administratora eparchii moze byc tylko Biskup lub prezbiter, ktory nie jest zwiazany malzenstwem, ukonczyl 35 lat zycia i na dana stolice oprozniona eparchii nie zostal juz wybrany, mianowany lub przeniesiony. Z braku wypelnienia tych warunkow akt wyboru lub mianowania na administratora z mocy prawa jest niewazny.

KPK/83: 425 § 1, 3

KPK/17: 434 § 1, 3

CS: 472 § 1, 3

Kan. 228.§ 1. Podczas wakansu stolicy eparchialnej niczego nowego nie wolno wprowadzac.

KPK/83: 428 § 1

KPK/17: 436

CS: 474

§ 2. Ci, ktorzy tymczasowo zarzadzaja eparchia, maja zakaz czynienia czegokolwiek, co mogloby przyniesc szkode eparchii lub prawom biskupim; szczegolnie zabrania sie im i wszystkim innym, aby ani osobiscie, ani przez inne osoby nie usuwali, niszczyli lub zmieniali dokumentow znajdujacych sie w kurii eparchialnej.

KPK/83: 428 § 2

KPK/17: 435 § 3

CS: 474 § 2 n. 1, 2

Kan. 229.Administrator eparchii ma takie same prawa i obowiazki jak Biskup eparchialny, chyba ze inaczej zastrzega prawo lub wiadomo z natury rzeczy.

KPK/83: 427 § 1

KPK/17: 435 § 1, 2

CS: 473 § 1, 2

Kan. 230.Jezeli nie jest inaczej zastrzezone prawem:

KPK/17: 441

CS: 479

1° administrator eparchii ma prawo do slusznego wynagrodzenia ustanowionego prawem partykularnym lub okreslonego zwyczajem prawnym, pobieranego z dobr eparchii;

KPK/17: 441 n. 1

CS: 479 n. 1

2° inne dochody nalezace do Biskupa eparchii w czasie wakansu stolicy eparchialnej sa zastrzezone przyszlemu Biskupowi eparchialnemu dla zaspokojenia potrzeb eparchii, z zachowaniem przepisow prawa partykularnego, ktore okreslaja sposob pobierania dochodow.

KPK/17: 441 n. 2

CS: 479 n. 2

Kan. 231.§ 1. Rezygnacja administratora eparchii musi byc przedstawiona Patriarsze, jesli to on wyznaczyl administratora albo kolegium konsultorow eparchialnych, w ktorym to przypadku do waznosci nie jest wymagana akceptacja rezygnacji.

KPK/83: 430 § 2

KPK/17: 443 § 1

CS: 480 § 1

§ 2. Odwolanie administratora eparchii w granicach Kosciola Patriarchalnego nalezy do Patriarchy za zgoda Stalego Synodu; w pozostalych przypadkach zastrzega sie to Stolicy Apostolskiej.

KPK/83: 430 § 2

KPK/17: 443 § 1

CS: 480 § 1

§ 3. Po smierci, rezygnacji lub odwolaniu administratora eparchii powinien byc ustanowiony nowy administrator eparchii przez te sama wladze i w ten sam sposob, jak ustanowiono to powyzej.

KPK/83: 430 § 2

KPK/17: 443 § 1

CS: 480 § 1

§ 4. Administrator eparchii traci urzad po kanonicznym objeciu w posiadanie przez nowego Biskupa eparchialnego. Nowy Biskup eparchialny moze zazadac od niego sprawozdania z zarzadu.

KPK/83: 430 § 1

KPK/17: 443 § 2, 444 § 1

CS: 480 § 2, 482 § 1

Kan. 232.§ 1. Ekonom eparchialny w czasie wakansu stolicy eparchialnej wypelnia swoj urzad pod wladza administratora eparchii. Do obowiazkow ekonoma nalezy administracja dobr koscielnych, ktore z powodu wakansu nie maja administratora, chyba ze Patriarcha lub kolegium konsultorow eparchialnych inaczej postanowia.

KPK/17: 442

CS: 481 § 1 n. 1, 2;

PA: 271 § 1

§ 2. Odnosnie do rezygnacji lub odwolania ekonoma eparchialnego w czasie wakansu eparchii, nalezy zachowac kan. 231 §§ 1 i 2.

KPK/17: 443 § 1

CS: 481 § 2 n. 1, 2, 3, § 4;

PA: 271 § 2 n. 1, 2

§ 3. Po odejsciu z urzedu w jakikolwiek sposob zgodny z prawem ekonoma eparchii, znajdujacej sie w granicach Kosciola patriarchalnego, wybor nowego ekonoma lub mianowanie nalezy do Patriarchy po konsultacji z biskupami kurii patriarchalnej, jesli tacy sa, a w przeciwnym razie po konsultacji ze Stalym Synodem. W innych wypadkach ekonom zostaje wybrany przez kolegium konsultorow eparchialnych.

KPK/17: 443 § 1

CS: 481 § 3;

PA: 271 § 3

§ 4. Ekonom eparchialny powinien zdac sprawe ze swojego zarzadu nowemu Biskupowi eparchialnemu; po zlozeniu sprawozdania traci urzad, chyba ze zostanie potwierdzony na swoim urzedzie.

KPK/17: 443 § 2

CS: 481 § 5;

PA: 271 § 4

Kan. 233.§ 1. Gdy stolica eparchii ma przeszkode w dzialaniu z powodu uwiezienia, wydalenia, wygnania lub niezdatnosci Biskupa eparchialnego tak, ze nawet listownie nie moze sie on komunikowac z wiernymi sobie powierzonymi, zarzad eparchii nalezy do Biskupa koadiutora, chyba ze inaczej postanowi Patriarcha za zgoda stalego Synodu w eparchiach polozonych w granicach Kosciola patriarchalnego, lub Stolica Apostolska. Jesli zas nie ma Biskupa koadiutora lub ma on przeszkode, zarzad nalezy do Protosyncela, Syncela lub innego odpowiedniego kaplana wyznaczonego przez Biskupa eparchii, ktoremu na mocy samego prawa przysluguja prawa i obowiazki Protosyncela. Biskup eparchialny moze zas w dogodnym czasie wyznaczyc wiecej tych, ktorzy beda po sobie wzajemnie nastepowac w obowiazkach.

KPK/83: 412, 413 § 1

KPK/17: 429 § 1, 2

CS: 467 § 1 n. 1, 2

§ 2. Jesli ich nie ma albo maja przeszkode w przyjeciu zarzadu eparchia, obowiazkiem kolegium konsultorow jest wybranie kaplana, ktory ma rzadzic eparchia.

KPK/83: 413 § 2

KPK/17: 429 § 3

CS: 467 § 2 n. 1

§ 3. Ten, kto przejal zarzad eparchia w granicach Kosciola patriarchalnego, jak najpredzej powinien powiadomic Patriarche o przeszkodzie w dzialaniu stolicy eparchialnej i o przyjeciu urzedu. W innych wypadkach zawiadamia Stolice Apostolska, a jesli nalezy do Kosciola patriarchalnego, takze Patriarche.

KPK/83: 413 § 3

KPK/17: 429 § 4

CS: 467 § 3