Czesc

2501     4|        czynieniu dzieł nad życia miarę i kres. Takeś się to do mnie
2502     4|              rycerzu ty mój tęskliwy!"~I w pochrzęstnych skokach
2503     4|              na szyję, wtula na kolana i w piersi.~A odrętwiałego
2504     4|      nasłonecznionego okwiatu osypem - i usta własne, wtulone w różę
2505     4|            Patrz, dokończony już dzban i tej ułudy ostatecznej, jaka
2506     4|         tchnienie życiowych wspomnień.~I trzasnął mu w tejże chwili
2507     4|          zgłasza śmierci swą gotowość: i na tę dumę stać winno człeka!
2508     4|               tupnie kostkami stopy... I zaklaska w grzechotki rąk.~
2509     4|            razem chwycę, ~zrównam pany i żebraki:~każdy skoczek mi
2510     4|              żyje!... raz się żyje!...~I śmierć w szale rozpustnicy
2511     4|            pląs. A chrzęści, grzechoce i zgrzyta wszystkimi kośćmi
2512     4|              klepsydrę wewnątrz sypką. I z tym roztruchanem w sprężonym
2513     4|        zawiruje nim w koło - świszcząc i przyśpiewując tą szczęką
2514     4|            śmigi potoczył się pod piec i osunął na ławę. Po chwili
2515     4|         kochanisko najwierniejsze!..."~I pocałowała go w te wargi
2516     4|           podjął, na łokciu ją wsparł. I wystawił oblicze potwornej
2517     4|             wymknęły się nagle szczury i przewijając się koło tego
2518     4|                futerkiem swym skrętnym i ogonem łysym. Najśmielszy
2519     4|         wystawił wreszcie ryj węszący. I aż nosek zmarszczył pod
2520     4|               oczu, że palce mistrza - i w tej jeszcze chwili! -
2521     4|               śmierć - widzieli stróże i zbiry - opuściła chyłkiem
2522     4|           sprawować im kazano po nocy. I to dla kogo?!... Tyle bo
2523     4|          wierszami pyszne, nauką dufne i gardzące mnichami.~Puka
2524     4|               uśpionego snem wiecznym. I powiada:~"Spokorniałeś,
2525     4|           wtedy radował, człecze ubogi i prosta czy! Ty jedynie będziesz
2526     4|               będziesz się wtedy śmiał i wołał: Oto Ukrzyżowany nasz...
2527     4|              Syn prostego rzemieślnika i kobiety, która z pracy rąk
2528     4|         odwieczna tkliwość pieluszkowa i stajenkowa dla Bożego Syna.
2529     4|          człecze, lepsze życie zgotują i na ziemi: Laici fructuosi
2530     4|           klerki, kazimy serca - bodaj i przeory, biskupy, papieże
2531     4|              Śmierć, osłoniwszy powagą i te strzępy, każe mu teraz
2532     4|         goliarda z Pitagorem po piekle i czyśćcu.~Czyta tedy na traf:~
2533     4|          mniszych, wlokący się ponuro. I usłyszałem, jak okrzyknął
2534     4|              na to wołanie straszliwe. I opuściły mnie czucia wszystkie,
2535     4|             ducha w waganctwie! Bo oto i w tym miejscu urywa się
2536     4|               urywa się rzecz twoja... I nie wiadomo: one mnichy
2537     4|           zapalonych przez się stosów? i siarkowym dymem onych piekieł,
2538     4|          ponurości w sercach człeczych i okrutną nad duchem przemoc
2539     4|            obliczeń niedawnych w celi.~I szeptała doń melancholia
2540     4|             wedle pragnienia apostołów i obietnicy Chrystusa. Pokazał
2541     4|              Zbawiciel ranę boku swego i znaki po koronie cierniowej. "
2542     4|               się z kostnicowej ściany i objęły starca po raz wtóry.~
2543     4|           tymczasem las kolumn niskich i te dołem ścielące się blaski
2544     4|         odczytywanego pacierza pomruki i te kucia młotów w wieko
2545     4|             zamkniętymi nieomal oczyma i szyją wyciągniętą - jak
2546     4|               pieśni - wiara, nadzieja i miłość.~Gdy organów tony
2547     4|            pokorze swej sprzed chwili. I po odśpiewaniu modłów tak
2548     4|           rozgrzeszę. A jeść nie dam."~I wstąpił między te postaci
2549     4|            wraz przez nich po dłoniach i rękawach. Nad goliarda końcem
2550     4|               kto stoi o żaków chwalbę i porywy!)~Przeor wiedział
2551     4|               Wiedział ponoć, że dobry i zły porywają zarówno te
2552     4|     postronkiem na szyi, z grobu wstał i siarczyście im przypochlebił,
2553     4|            przypochlebił, pójdą za nim i w piekło. Daremnie byś wtedy
2554     4|    Najtrudniejsza to na świecie sprawa i nie lada pasterza rzecz
2555     4|              acz pogrążony w niewiedzy i zamętach życia stadnego.~
2556     4|                 Dla was! zrozum każdy. I korność przed tym miej.
2557     4|               gdyby przeor ofiarowywał i życie, i serce swe stare -
2558     4|            przeor ofiarowywał i życie, i serce swe stare - młodości
2559     4|             swe stare - młodości ducha i nadziei nowej.~Ze przeor "
2560     4|          zawsze ten, kto ich rozrzewni i przypochlebi im zarazem.)
2561     4|           sprzeczka: która sztuka Bogu i ludziom milsza, a która
2562     4|               przodownik ubył im, lecz i ta "królowa cygaństwa" a
2563     4|         wypłaca w życiu, gdy wystygnie i on zapał, który się żywi
2564     4|           najbliższych sąsiadów sprawy i dole; że na nich to, na
2565     4|               gadki układać proszą - a i szczodrymi być obiecują.~"
2566     4|              się tego rzemiosła; żonkę i bachory tu sprowadzić i
2567     4|                i bachory tu sprowadzić i osiąść w tym mieście jako
2568     4|               jak taki rumaka dostanie i samopas w świat ruszy, chełpliwie
2569     4|           zazdrości o skoczkę; a teraz i za śmierć jej winić go musiał.
2570     4|               musiał. Tam oto, za fosę i wał klasztornej granicy,
2571     4|             wreszcie od mnichów łopatę i latarnię, ruszył wraz z
2572     4|               wciąż jeszcze po włosach i powiada cicho:~"Żeście mi
2573     4|               nie dali, jeszcze mi wam i matkować..."~To było jej
2574     4|        wyzwanie - skoczki ciało nagie.~I w czarodziejskim jakby okolu
2575     4|             klęczkach wokół tego ciała i całuje bez pamięci jej włosy,
2576     4|                jej włosy, usta, kolana i stopy.~Aż niedźwiedź niuchem
2577     4|             nazbyt natarczywy się stał i kadłubem owo całym odpychać
2578     4|                mną zalotnik ruchliwszy i rywal szczęśliwy! Dawno
2579     4|            położył, nos w ziemię wbił. I u kopanej oto mogiły zdał
2580     4|          środkową nawę - żaki za nim - i już ma zstąpić do krypty,
2581     4|             żywych!" - przedstawia się i zaleca swe usługi.~"Witaj,
2582     4|         spoczął tu na wieki. Za tarczę i miecz - gęśle i smyczek
2583     4|              Za tarczę i miecz - gęśle i smyczek by mu dał, by ludzie
2584     4|           rozumieli, że poeta tu leży. I choć nie w zbroję, lecz
2585     4|               w zbroję, lecz w płaszcz i kaptur klerka przyodzieje
2586     4|               w mowie innej nad pędzle i farby, aby tym wymowniejszą
2587     4|                 lecz Duch żywymi czyni i kamienie... Obawiam się
2588     4|               tego będzie... W racjach i kauzach bardzo wymownych
2589     4|           milczącym przykrawaniu ciosu i kamieni, od grubych głazów
2590     4|       najlotniejszą strzelistość wież. I nie doczekawszy się nawet
2591     4|               bezimienni - bo za życia i po śmierci - jako my, franciszkany...
2592     4|               my, franciszkany... Tedy i goliard nie będzie miał
2593     4|               cały schowany w kapturze i sam jak ta zmora ciemności.
2594     4|            Ujął przeor chorego za rękę i prowadzi między żaki, jak
2595     4|              mój najbardziej milczący! I nieustannie w sobie pracujący -
2596     4|             wasze młode władze radości i śmiechu - beati ridentes!"~
2597     4|             śmiechu - beati ridentes!"~I objąwszy go wpół przed oczyma
2598     4|            tymczasem przeorowi do ucha i szepce coś tajemniczego,
2599     4|       ciemności za ołtarzem.~"Zwidy to i zmory, bracie - przerywa
2600     4|          przygrywa w uszach, a podczas i wyskakuje przed niego -
2601     4|              najroztropniejszy. - Aleć i taki bodaj nawet - nie z
2602     4|            zagarnął oburącz głowę żaka i wycałował policzki jego
2603     4|               na ucho, że na nic teraz i klasztorowi pacierze jego,
2604     4|              kiwa przeor głową na to:~"I taką bywa ostatnia ucieczka
2605     4|             ręce w zdumieniu załamał. "I franciszkanin taką rzecz
2606     4|               czubie.~ ~"Jak to mistrz i po śmierci nawet z ust żaków
2607     4|              do krypty - żaki za nim - i zatrzymawszy się nad trumną
2608     4|         przytakują smętnie. "Wodzi was i teraz jeszcze. I tu owo
2609     4|             Wodzi was i teraz jeszcze. I tu owo przywiódł was wszakże -
2610     4|         Zasiadł przeor w stalli opodal i spod oka przypatruje się
2611     4|             Nie smućcie się, chłopcy!"~I przypomniawszy sobie coś
2612     4|         odnowienie serc wszystkich. ...I napisalibyśmy z bratem Łukaszem
2613     4|              porwie się przeor z ławy. I okrzyknie w rozpromienieniu
2614     4|            Abrahama, nadzieją proroków i miłością Zbawiciela naszego!
2615     4|              żywego serca Franciszka!"~I nad ona trumną czarną z
2616     4|          starły smutki z oblicza ziemi i odnowiły serca człecze -
2617     4|            powieść o duszach tułaczych i o ducha człeczego wiecznym
2618     4|            wiernie opowiedziana. Sobie i wam wiernie. A i w czwórton,
2619     4|                 Sobie i wam wiernie. A i w czwórton, jaki gęśle poddały:
2620     4|     trubadurski, żonglerów, goliardowy i mniszy ton, by kamieniom
2621     4|           człeczych nadać czasów życie i kolory.~Za żywe kamienie
2622     4|             wędrownych igrców, klerków i żaków oraz wędrowników wedle
2623     4|              hałasie moim na dom cały. I z oczyma dziecka u szyby,
2624     4|           gromadka kuglców, z siłaczem i symfonistą, włóczy się po
2625     4|             żaden rycerz błędny. Toteż i wolności ducha naszego nie
2626     4|          naszego nie takie dziś wolne, i szyje nie takie zuchwałe.
2627     4|              Hej! ledwie za żakowskich i waganckich lat, gdy nas
2628     4|          mieszczan córy, a potem żonka i bachory, te baldachy i pierzyny
2629     4|           żonka i bachory, te baldachy i pierzyny ludzi osiadłych
2630     4|           respektowania respektowanych i pomiatania tym wszystkim,
2631     4|                wygrywa kartą. Daj Boże i w tym grodów smutku zarabiać
2632     4|          smutku zarabiać Muzą na chleb i szacunek powszedni!~Wy zasię,
2633     4|           pląsającą po rynku grodzkim. I przez wzgląd bodaj na te
2634     4|      nieopatrznie lada jaką - w której i największe podonczas ladacznice
2635     4|       zachowywały coś z dziecka, nimfy i matki zarazem: ową niestępiałą
2636     4|                 Onaż to czyniła nieraz i z takiej nawet - królowę
2637     4|      wszystkich, po gościńcach swobody i beztroski!~A wy, żaki dzisiejsze,
2638     4|            Arcypoety. Nie znajdę ponoć i bardziej płonego: osiądziecie
2639     4|            płonego: osiądziecie rychło i wy - osiadłością wedle ciała
2640     4|                osiadłością wedle ciała i ducha.~Warn zaś, słuchacze
2641     4|            słuchacze miłościwi, wyznam i tę ostatnią tajemnicę kacerstwa
2642     4|            swoich. Pokolenie Chrystusa i apostołów jako siewne liczone
2643     4|               Dziś zasię uczynić w tym i drugą poprawkę niewielką,
2644     4|           ziemi: rządy najwolniejszych i najbardziej oświeconych
2645     4|                oświeconych nad wolnymi i oświeconymi oraz czerpanie
2646     4|             naszego właśnie pokolenia. I wywiodła z kościoła jakby
2647     4|                serc człeczych!~A jeśli i was omylą obliczenia wróżbne,
2648     4|             nawyknień czucia, myślenia i posiadania. Więc lepiej
2649     4|               naszych? gdy stare niebo i ziemia stara - miną wraz