Czesc

   1     1|         schodach świątyni sprawowało się nabożeństwo wtóre w ciszy
   2     1|             prostotą.~Tak sprawowało się pod kościołem odświętne
   3     1|           uznojonych.~A gdy onym Bóg się rodził w każdego święta
   4     1|         ludzie inni, którym Bóg, zda się, w piersiach umarł.~Wystawiało
   5     1|         robactwo na piersiach. Snują się między nimi gołębie zamilkło
   6     1|      zwinności w słońcu.~I pątnik tu się znalazł - niegdyś do Ziemi
   7     1|         domów Bożych. Aż dziwnie, że się tu palma znalazła. Bo prawdziwie
   8     1|         urokiem straszą. Przywałęsał się tu i mnich jakiś, z klasztoru
   9     1|             tysiącem rąk wypiętrzyły się one na skończony ogrom tumu,
  10     1|          zapałów dzielna, nie ostała się w opieszałości powszechnej.
  11     1|     dokonanego społecznie dzieła. Ta się jeno skarga dobywała podczas
  12     1|         odmieni czasy."~Przytrafiali się tu wreszcie ludzie dziwni:
  13     1|       heterodoksją zarażeni, jawiący się z wyroku, by każdego święta
  14     1|        długim dociskiem hańby starły się te czoła; już ich zbiry
  15     1|           nie potrzebowali; zwlekali się sami z rózgą na się w garści.
  16     1|         zwlekali się sami z rózgą na się w garści. I z tym już tylko
  17     1|             dla innych: "Nie przeciw się mocy, bo silna."~Zgoła wszystkie
  18     1|       ziemskiego dotrwania, zwlekały się oto marami życia pod kościół.~
  19     1|             własnej doli zasklepiały się te serca goryczną nienawiścią
  20     1|        połknie go rychło, wraz w tył się słania i, z wypogodzonym
  21     1|         najsmaczniejszy!"~A szerzyła się ta bizancka zaraza wszędy,
  22     1|        ludźmi i życiem; opróżniły im się piersi z tęsknot i nadziei.
  23     1|           zmartwychwstał, a krzyżuje się wciąż w każdej chybionej
  24     1|          męki go wydawał. Świat stał się Golgotą sumień, rojną u
  25     1|             spraw świeckich warowali się smutkom, które śmierć wyzywają.
  26     1|             po kościołach; "Weselcie się w Panu! I po wtóre powiadam
  27     1|         wtóre powiadam wam: weselcie się w Panu! Zawsze się weselcie!"
  28     1|          weselcie się w Panu! Zawsze się weselcie!" Daremnie chłopstwo,
  29     1|              władzy każdej - bo choć się ona ciżbą roztańczyły kościoły,
  30     1|       sumieniem rozbolałych weseliły się matoły, a gburstwo ucieszne
  31     1|         gburstwo ucieszne najbliższe się stało ołtarzów.~Więc zatrzasnęli
  32     1|              kościołów i wsłuchiwali się, zali nie pluskają konie
  33     1|             ostatnich i ta majaczyła się ludziom pod pierzynami:
  34     1|           wypełnili wraz ulice, zdał się niejednym uszom dziwo-słuchem
  35     1|             I prawdziwie - zamyślali się ludzie na widok tego ciągu
  36     1|              porą światy: napatrzyli się, nasłuchali, namądrzyli -
  37     1|            szatańskie! Z pyszna mieć się będą księża i pany! I skąpce
  38     1|              godności dufne!" Cieszy się gadkarz onym powitaniem,
  39     1|             ten ci z wędrownych stał się ludziom najmilszy: tabulator
  40     1|             w gród walą!" - rozbiega się nowina po mieście całym.~
  41     1|         paluszki jeszcze u szyb, zda się, wzorzą krosien obrazy.~
  42     1|           już dawno zapomną, snuć mi się będzie opowieść twoja i
  43     1|             Tum ci jest!" - czterech się ozwało. Każdy inną obiecuje
  44     1|              groźny, który i biskupa się waży, i króla płaszczem
  45     1|              w garści nie dociśniesz się teraz. Ledwie się doń dotłoczył
  46     1|         dociśniesz się teraz. Ledwie się doń dotłoczył wysłannik
  47     1|              śpiewaniu świeży? Jawił się wraz i drugi biegacz, jeszcze
  48     1|            dziś benedyktyni: hucznie się zjadą księża i pany. Dopuści
  49     1|          Zasię po wieczerzy zawezwie się może sprzed furty menestrela
  50     1|             niech progu przestępować się nie waży.~Odpowie mu skoczka,
  51     1|         przed sute stoły, albo niech się opat z gośćmi obje na smutno."
  52     1|  błogosławiona!~Oto goliard wmieszał się między ludzie o gędźbie
  53     1|             odpustowego ludu wysypał się rychło z kościoła, że omal
  54     1|           twarz smutkom wszelkim.~Aż się zerwie w podrygach szereg
  55     1|               I oto po rynku rozhuka się wołanie, dziwnie uroczyste:~"
  56     1|            Wesołków wieniec rozmotał się tymczasem. Dopadają teraz
  57     1|         tymczasem. Dopadają teraz do się, para w parę, bodą się kukłami,
  58     1|            do się, para w parę, bodą się kukłami, a klaskają w doskokach.
  59     1|         klaskają w doskokach. Porwał się ku nim tłum, nazbyt już
  60     1|              po rynku tańcuje. Urwał się spektakl w natarczywości
  61     1|            widzów; wszystko splątało się w jedno kłębowisko tanecznej
  62     1|       kościoła, sama w tym zarojeniu się ludzisk ostawszy, podejmie
  63     1|       wystawić waganty na rynku. Kto się tańcem nacieszył, szedł
  64     1|            pomost fabulatora garnęło się ludu najwięcej.~W obcisłych
  65     1|          ludziom. I zawczas uśmiecha się gębą gołą i sprośną.~Cieszył
  66     1|        leciutko i skocznie, wycwania się minami na wszystkie strony
  67     1|              konceptu. Nagle strzyma się pośrodku i tak prawi ludziom
  68     1|       szczęsne wrony!" Trafił żaczek się uczony, co roztropnym duchem
  69     1|              nie odwlecze, ku fizyce się przykłada: zacałuje dziewce
  70     1|             za starym kurem. Kokoszą się dziewczęta zalotnym oburzeniem
  71     1|     niewiastami. Niczym koza nabeczy się, którą w kosmate łapy chwycą.~
  72     1|           zaciszu kanonii, zatrzymał się było u studni menestrel
  73     1|              A gdy ludzie zabłąkiwać się tu jęli i coś niecoś padało
  74     1|            pozierając nawet, kłaniał się jeno w tamtą stronę. Nie
  75     1|              już gromady rozbrzęczał się koło niego, wejrzał na słuchaczy
  76     1|           słuchaczy swoich. Jedno mu się tylko nie spodobało bardzo:
  77     1|             baby co starsze wypchały się, jak zazwyczaj, na przodek,
  78     1|              owo jak daleko ustawiły się skromnie. Więc aż westchnął
  79     1|             snadź jakąś przymówkę do się w gwarze publiki, bo nagle
  80     1|          publiki, bo nagle odwarknie się na boki:~"A wy, pani złośliwa (
  81     1|           miasto wniósłszy rozbiegał się oczyma po urodach młodszych
  82     1|           groszom w czapie?"~Potoczy się ku niemu grosik od strony
  83     1|         podejmując tymczasem, ustawi się na nim przezornie. "Zaśpiewam
  84     1|              Zaśpiewam wam Echo, jak się ułożyło" - tłumaczy dziewczętom.
  85     1|             pierś mu grać miała, tak się cały w jedno z gęsią zwierał,
  86     1|          chłopię smyczkowe.~I wydało się niebawem słuchaczom, jak
  87     1|             cwały i tętenty rozegrał się pobudki łowieckiej hejnał,
  88     1|           zamki grodu odkrzyknęły mu się tu wokół nawrotnymi akordami
  89     1|              pani Diana postarzawszy się, wszystkie nimfy zazdrośnie
  90     1|             wartką nutą rogu słyszeć się dały z strun gęśli i piersi
  91     1|            niski z jaru głuszy ~Echo się obwoła:~"Pomnę - pomnę -
  92     1|           przerażeniu ludzi wychylał się z maleńkiego okna kanonik
  93     1|        podusze łokciami wsparty zdał się wrosły w te mury niczym
  94     1|           innym wicherkiem na czubie się znaczy. Bo i skąd, pytam,
  95     1|        muzyka, jak jego grosze sypią się w skarbonkę kościelną. I
  96     1|        skarbonkę kościelną. I żegnał się rybałt w myślach z nadzieją
  97     1|            murami tymczasem pomykały się panie z domów co zacniejszych,
  98     1|      ukłonami nie sproszone tłoczyły się gwarnie w cudze progi. A
  99     1|          prawdziwych zdarzeniach: co się gdzie z kobiecych spraw
 100     1|           długich taśmach u stóp wam się kolebią. I siądźcież, powiadam!~
 101     1|             oto panów gromadki jawią się nawet; snadź na pomostach
 102     1|            pomostach rynku skończyły się popisy. Po dwóch i po trzech
 103     1|             wam i ku mnie przerzucać się zamierza. Jakaż to mężczyzn
 104     1|          jeno świadczę, wręcz do was się zwracając: gędźby, pieśni,
 105     1|           Druhu symfonisto, rozdzwoń się gędźbą nad te puste gawędy
 106     1|              przesłoneczny.~Targnęła się dłoń rycerza, kędy rwały
 107     1|             dłoń rycerza, kędy rwały się jego oczy: koń posłuszny
 108     1|          ratunku w myślach woła. Tak się błąka przez dzień cały,
 109     1|              szuka. Ledwie zwiedział się na mieście o wielkoludach
 110     1|      Czemużeście go puścili?"~Kłania się książę w pas i krzyżuje
 111     1|       spojrzeniem odrzuci dworaka od się precz. Kłania się książę
 112     1|         dworaka od się precz. Kłania się książę jeszcze głębiej i
 113     1|           tyłem ku drzwiom.~Mieściła się pani komora w zamku wieżycy,
 114     1|        ciemne po nocy ogromy wysunie się z tej szczeliny pani głowa
 115     1|        dłonie czoło ująwszy wpatruje się Pani we wszystkich gwiazd
 116     1|     głośniejszą zasłuchaniu, srebrzy się coraz to widniej świat ciemności.
 117     1|       gwiazda jaka z Bożego płaszcza się oderwie i wróżbą nie odgadniętą
 118     1|            jeszcze mruczeniem, które się raz po raz jakby ocknie
 119     1|           litanii przyjęki i stłumić się wreszcie w zachłyśnięcie -
 120     1|          skowronki szare, odzwaniały się Bogu i budziły miasto.~W
 121     1|       zróżowione już świtanie wyroił się tłum milczeniem nocy jeszcze
 122     1|     doskokach i rąk rozmachaniu: jak się to obwołuje ludziom wieści
 123     1|            Starce siwobrode wysunęli się naprzód i uspokoiwszy ciekawości
 124     1|          wypytywać roztropnie. A gdy się wszystkiego, jak trzeba,
 125     1|              róże i maki kraśne.~Już się na stopniach kościoła rozstawiły
 126     1|        ptactwo do śpiewu gotowe; już się kolejno wszystkie w grodzie
 127     1|         grodzie odzywały dzwony.~Tak się ruch w mieście wszczynał
 128     1|          tumult świąteczny.~Zawiedli się mieszczanie zacni, bo choć
 129     1|        sklepienie kościoła wtłoczyła się ciżby chmura; w grzmocie
 130     1|        groszem mnichów torby, wyroił się tłum na miasto, pod zamek.
 131     1|                orłem ponad czyn swój się wzbił. Nie powróci. Może
 132     1|           czarne po stallach srożyły się ponuro. Czuły mnichy czarne
 133     1|            niebieskiej wiedzie - już się po klasztorach niejednych
 134     1|          niewiast duchem wierzeniami się splata. I wiarę rzymską
 135     1|             plugawi.~Tak zszeptywały się ze sobą mnichy czarne po
 136     1|         Niech żyje naród!~Oto zbliża się pochód pod kościoła progi:
 137     1|       kolumny z granitu...~"Ku czemu się gra" - przerwał sobie nagle
 138     1|            tym miejscu. I przykładał się wraz do gęśli.~Grał. Łagodność
 139     1|         brzegu grał i to trzepotanie się żaglów w huraganie rojeń,
 140     1|        żaglów w huraganie rojeń, gdy się wszystkie mewy burz dalekich
 141     1|             opadły, wystawioną przed się dłonią orosił żongler o
 142     1|           baczenie na słowo:~"I mówi się dalej:"~W bizanckiej szacie
 143     1|           prędkości płaszcz jego tak się baniaste podwiewał, że zdawał
 144     1|        baniaste podwiewał, że zdawał się rycerz jak ten pani Ledy
 145     1|         zacisze stłumione, że ledwie się w nich słyszeć dały miękkie
 146     1|           Oto z ław i skrzyń zrywają się panny i ręce na piersiach
 147     1|             płaszczem rozmachu chylą się głęboko rycerz i książę.~
 148     1|        zawiewie wonności zwieszające się od łokci pani białosrebrne
 149     1|           gdy dłonie jej podawały mu się za oparcie, aby powstał.
 150     1|         oparcie, aby powstał. Ledwie się podjąć zdążył, poczuł na
 151     1|           zapatrzony ku górze, gdzie się dlań trzepotało jej śmiechu
 152     1|              od światła, rozskrzydla się jej rękaw i kładą się na
 153     1|    rozskrzydla się jej rękaw i kładą się na nim szafiry, granaty
 154     1|          barw i świateł, uśmiechnęła się ku zapatrzeniu jego - pomyślało
 155     1|      zapatrzeniu jego - pomyślało mu się w tej chwili tak dziwnie:
 156     1|    słonecznego rozradowania uśmiecha się doń chyba sama gwiazda poranna
 157     1|          drugim końcu izby, nie może się nadziwić z daleka długiej
 158     1|              A gdy wreszcie spojrzeć się ośmielił, widzi, jak pani,
 159     1|             panu Lancelotowi zwrócić się dwornie ku damom, a w zamian
 160     1|         patrzy, a wziera. Nie dziwię się teraz, że go przed rokiem
 161     1|     przodownicę - a nie słowem zwykł się wypowiadać w życiu. Królowo,
 162     1|            mężu pomyślała" - domyśla się dworak. I zagaduje czym
 163     1|            na pierwszej karcie złoci się to przykazanie: Causa conjugis
 164     1|             w kochaniu."~Uśmiechnęła się pani niedbale: któraż bo
 165     1|          przy ustach, wreszcie chyli się ostrożnie do ucha pani:~"
 166     1|          ukłon z daleka. I zachmurzy się na chwilę usteczkami. Lecz
 167     1|           drugi koniec izby i nurzał się w skrzyni, dobywając szachów,
 168     1|             gdy jej panie zapatrzyły się gdzie indziej, chwyci rycerza
 169     1|         myśli me wszystkie."~Targnął się ku niej ramion oplotem i
 170     1|             puchy~1 wonności, ociera się bosa o nocnych cieniów pomykania
 171     1|             pierwszym doskoku zwarły się ich usta, wtuliły piersi
 172     1|             piersi gdy serca biją do się jak te dzwony - w obietnicy
 173     1|              Niechby głos jaki ozwał się w pobliżu, padną oboje martwi:
 174     1|             nie spostrzegając.~Godzi się tedy i nam przejść mimo
 175     1|        swoich małżonek, król!~I mówi się dalej... Ale teraz już do
 176     1|           nieboskłonach. Wysrebrzają się na chwilę złote do niedawna
 177     1|              widnokręgu przebijające się promienie zorzy. Aż tej
 178     1|    słonecznego rozradowania uśmiecha się głosem pierwszego na niebie
 179     1|          wspomnienia tej nocy wkradł się z nagła melancholii smęt,
 180     1|          niebie - że nie ustokrotnią się już nigdy siły jego nad
 181     1|       dwornej szaty swojej wyprzedał się było z miecza i zbroi. Ale
 182     1|              wystąpił na rynek i dał się poznać wdzięcznemu ludowi.
 183     1|         Niech uderzą w dzwony, niech się rozśpiewają mnichy, niech
 184     1|               przed rokiem, ustawiły się było u fary z psalmami na
 185     1|              w przedsienie, zagłębił się w nawę pustą. Zdjął go ziąb,
 186     1|       czeluść krypty; górą rozogniły się na szybach płachty purpury,
 187     1|             na lewe ramię i wystawił się przed zakonnik!.~"Jam jest
 188     1|            jedna twarz nie wychyliła się z tych burych kapturów,
 189     1|             kapturów, nie skierowała się ku niemu głowa żadna, nie
 190     1|             żarzy kościelnej wychyla się z mroku krucyfiks olbrzymi,
 191     1|           pobożnym nie zatrzymała mu się głowa: wziął na się wejrzenie
 192     1|    zatrzymała mu się głowa: wziął na się wejrzenie krzyża.~"Tyżeś
 193     1|                Porzuciłem!" - Uderzy się kułakiem w pierś.~"Tyżeś
 194     1|            mniszych chodaków. Wyraja się tych kapturów mnóstwo wielkie
 195     1|            podołtarzowej krypty, zda się, owiane tchnieniem trumien
 196     1|          uroczystym rozruchu sadowią się mnichy po stallach.~Jeden
 197     1|         Jeden z nich tylko zatrzymał się u wielkiej księgi graduału,
 198     1|    boleściwym rozchyleniem warg czai się śpiewak przodowny na nutę
 199     1|             swe czyny chwalebne. Tym się wszakże i zmarłe obwołują
 200     1|             to zmarłe, przypominając się sprawiedliwości Bożej, lecz
 201     1|           Patrzą oczy, wypatrują: aż się nagle załzawią w zdumieniu
 202     1|       Szeptem zaledwie powiedział do się. A oto ze wszystkich mroków
 203     1|          nanośnik hełmu, broda nurza się w łuskowej naszyjnicy, w
 204     1|         spoczywa miecz srogi. Zbodły się nogi, zhaczyły ostrogami
 205     1|      ostrogami stóp długich. Zasępił się, skobuział cały w zamyśleniu.
 206     1|             życiem już uznojony: tak się ulgła kolcza zbroja w gibkość
 207     1|              osmętnionego ciała, tak się słania głowa, w szołomie "
 208     1|       bezmiernym nagle rozżaleniu do się za to poniechanie druha
 209     1|           powstał Lancelot, a czołga się doń na kolanach.~"Z k a
 210     1|             e n i a ś?!" - okrzyknie się nagle grozą na kościół cały -
 211     1|           grozą na kościół cały - aż się rozchwiały po stallach zawodzące
 212     1|          ciężkich skrzydłach kolebać się każą mniszym pieniom.~Na
 213     1|              u ścian wszystkich - aż się strzęsła nawa troista. Na
 214     1|       troista. Na wyże wzięte, mnożą się tony: jak ten grom, gdy
 215     1|               a po drugim wraz echem się toczy - i już gra po niebie
 216     1|                Dla kobiety wyrzekłem się w duchu onej czary: poniechałem
 217     1|             gniewu surowości ściszyć się nie mogą u stropu.~Zakonników
 218     1|           rzekniesz, sama - oddaliły się stąd precz. Chłód barw niemych
 219     1|       kadłuby. Dym kadzideł sczołgał się ze schodów chóru i snuje
 220     1|             ze schodów chóru i snuje się po nawach zwidem pokutujących
 221     1|             pod krzyżem ponurym zdał się i kościół sam - bez swej
 222     1|              ciemnicach fary ocknęły się jakby w żywych kamieniach
 223     1|        sztuki pedanta. I rozwałęsali się po rynku. Dalejże kuglce
 224     1|      rozpierzchliwości widzów starał się skorzystać gadkarz: skoczył
 225     1|         wyśmiewa wszystkich, każdemu się zdaje: "O sąsiedzie gada!..."
 226     1|              niewiele!" Więc skrzywi się i przerwie opowieść ciekawą.
 227     1|           Diabli wezmą bohatera! Już się śmierć na niego czai..."~
 228     1|              czapy.~I powieść gładko się dalej potoczy: "Że zaś po
 229     1|            Ale dobra pieczeń zawszeć się usmaży..." I żongler o tej
 230     1|           Tak myślał goliard, snując się po rynku. I marząc pewnie
 231     1|          posadzą u stołu, zasłuchają się w słowo, opuszczą w skupieniu
 232     1|      wszystko, co trzeba: i na rynku się pokazywał, i na kanonię
 233     1|         zwisła w kułaku. Nie zbliżał się doń pachołek żaden, żaden
 234     1|              niewiele widać, a które się pokażą, nieładne są chyba,
 235     1|              tłumy wielkie wysypywać się jęły z niejednej bramy i
 236     1|           ludzi, w kapturze ukrywszy się przed nimi. Aż go w tym
 237     1|            tak bezczynnie po mieście się wałęsa, gdy zarobku dziś
 238     1|         odpowie im. - Nie spuszczają się już dla nas zamkowe mosty,
 239     1|             jocus - gędźby - na igrę się wywodzi, a więc Apollinowego
 240     1|           lichszą snadź mają, bo gdy się kuglcami i gadkarzem na
 241     1|            gębach rozwiązywać, zanim się w tych głowach myśli nawiązały,
 242     1|              z grodu do grodu wałęsa się z nami ta jedna już tylko:
 243     1|            nad miarę wszelką! Żachną się zgodnie żonglerzy:~"Pychy
 244     1|          bywa. Może by tak podzielić się z nim zarobkiem z piekarni?
 245     1|              to rozsiewne uradowanie się życiu: opowieść!~Lecz te
 246     1|         zachować dla siebie. Odezwać się? Wiadomo: klerk mądry! -
 247     1|         goliardem na ulicy, rozeszli się wreszcie w milczeniu - każdy
 248     1|           alkierza swego. Wypyszniał się tedy wagant i na bogatym
 249     1|      przypomniała sobie (trafiają bo się po grodach i oświecone Panie).~
 250     1|             honorach dla nich zawsze się ponoć kończyło.~Goliard
 251     1|         ponoć kończyło.~Goliard snuł się po ulicach grodu. Poniechanie
 252     1|               Za każdym progiem, zda się, szczęście samo pieści ludzi
 253     1|           pies bezdomny o próg każdy się ociera - i przeklina dolę
 254     1|             szczęścia przeciche roją się po głowie waganta? Jakich
 255     1|            życia człeczego nagęszcza się w mieście!~Przysiadł gdzieś
 256     1|            człeczych..."~"Nie łzawże się, klerku, coram publice! -
 257     1|           publice! - patrz, oglądają się za tobą."~Tak więc poszanowanie
 258     1|         koniec. Jak ocknięty oglądał się wokół. Domek - widzi - coś
 259     1|            już rozwaga, w sercu smęt się wciąż jeszcze rozżala i
 260     1|           wiele, poszedł dalej. Obył się dziś i bez słuchaczów oświeconych.
 261     1|              swój.~Nieprędko połapał się: co, gdzie, jakim cudem
 262     1|               co, gdzie, jakim cudem się dzieje. Aż się powoli rzecz
 263     1|           jakim cudem się dzieje. Aż się powoli rzecz cała wyjaśniła:
 264     1|        mieście - jako żywo! - Horacy się znalazł i już go dziewczyna
 265     1|           karcie w tytule stwierdzić się wszystko dało, goliard niewdzięczny,
 266     1|        podziękowania, wyrzucił przed się kułak gniewu:~"To ogłupiałe
 267     1|             nie do książki odnoszące się pono.~Skierował ku niej
 268     1|             No, i bywaj! - zakręciła się na pięcie - bo się śpieszę!
 269     1|         zakręciła się na pięcie - bo się śpieszę! Zaś to kapturzysko..."~
 270     1|     paluszków pomuskanie prędkie, by się zmylił zez goliarda w spojrzenie
 271     1|          szanownie w kącie sieni, by się nie przewrócił. I dopadną
 272     1|             przewrócił. I dopadną do się piersiami.~"Żaden tak całować
 273     1|       dziewczyna.~Ale tyle tylko, że się nacałować zdążyli, bo do
 274     1|        zdążyli, bo do bramy dobijają się już oto niecierpliwie zalotniki:
 275     1|              młodzież rycerska. Więc się śpieszy skoczka, bowiem
 276     1|             nie poety rzeczą uganiać się po mieście za kęsem lada
 277     1|          wyskoczyła na ulicę. I daje się nieść brukom: podbijać,
 278     1|            czarnej szacie - zaczytał się pilnie, opadają na karty
 279     1|            nad głową nie słyszy, zda się, wcale.~Więc się przypatrują
 280     1|         słyszy, zda się, wcale.~Więc się przypatrują temu ptakowi,
 281     1|              ulice grodu.~Rozkraczył się nad nim z rękoma na biodrach
 282     1|            nad strażą i przygląda mu się jak zaciężnemu. Chłopak
 283     1|              młodego zwierza; prężny się widzi niczym skoczek, nawet
 284     1|            kartę odwraca na znak, że się nie kwapi.~"Moja Muza na
 285     1|         towarzystwo w ciszy."~"A nam się twego zachciało!... No,
 286     1|              wstawaj, gburze! Ruszaj się?" - Poczną go trącać mieczami.~
 287     1|        uprowadzili ze sobą. A śmieją się i drwią z księgi, którą
 288     1|             dufności wiele - odgryza się goliard w ich hałasie, -
 289     1|            rynek przechodzili, oprze się im nagle nie pójdzie! O
 290     1|            tu oczekiwali gotowej dla się pochwały w rymach pobrzękliwych.
 291     1|               nazbyt dufni, wyrzekli się Muz, przy których urastali
 292     1|           ojcowie, i odtrącili je od się precz - między mieszczany.
 293     1|          śmiechem z brzucha zatrzęsą się wokół rycerze.~"Oto jest
 294     1|           głupie razem... A śmiejcie się! - wzburzył się nagle, wychylił
 295     1|             śmiejcie się! - wzburzył się nagle, wychylił głowę spod
 296     1|             d u c h a... A, śmiejcie się! - doskoczy już do nich
 297     1|              robaka pod stopą. Rzucą się waganty wyrywać kamienie
 298     1|             tu ani jednego, który by się zastawił za wolnego ptaka
 299     1|            rycerza błędnego odwołała się bezwiednie. Nie chybiła
 300     1|        pomrukach gniewu. I rozdwoiły się mniemania panów. Zalotniki
 301     1|       Zalotniki skoczki opowiedziały się za wagantami: że naród to
 302     1|         naród to wolny; że gbur, kto się na słowo igrców obrusza;
 303     1|      odszczekać nie chciał. Wszczęła się zwada. Niebawem nikt już
 304     1|        Niebawem nikt już nie słyszał się wzajem w tej wrzawie i nie
 305     1|            Tu i owdzie zatrzaskiwały się ponuro przyłbic wizjery
 306     1|       wizjery nad twarzami. Wpierano się w ziemię, mierżąc przeciwnika
 307     1|               Rzadko który okrzyknął się, jak trzeba:~"Wyzywamć!...
 308     1|    niepohamowanego miecza targnięcie się - od swej tarczy w górę -
 309     1|    rozstrzygnęło wszystko. I rozległ się on łomot srogi w nacieraniu
 310     1|          łomot srogi w nacieraniu na się dwóch gromad.~Mieszczanie
 311     1|        ogłupieli nagle, zapatrzywszy się w ten rozruch na rynku ni
 312     1|             na kolczugi jasne i ktoś się tam zwalił z nóg z chrzęstem,
 313     1|              dopiero wtedy zakołysał się tłum gwałtownie i wypadły
 314     1|        widziała krew, inna powalenie się pana, trzecia zaś, najdalej
 315     1|             płatnerzowa grodu, toczy się po rynku niczym beczka hałaśliwa
 316     1|              beczka hałaśliwa i drze się o tego goliarda - za dziesięć
 317     1|              ratusz wezmę... i czego się dobrodzika drzesz?!" - Gestem
 318     1|              człowieka!..."~"Uspokój się pani: goliardowi nic się
 319     1|             się pani: goliardowi nic się nie stało. Pewnie dlatego,
 320     1|              a k i e g o?" - wyżabia się przed nią burmistrz, każdym
 321     1|              Jakoż burmistrz stropił się nagle, nie chcąc uchybić
 322     1|         pańskich. A stropiony uraził się bardzo:~"My ludzie pracy! -
 323     1|            jest podatek żaden!"~"Tam się zabijają na rynku, a on
 324     1|           ludzkiej żyłuje!" - oburzy się do głębi pani płatnerzowa.~
 325     1|        duchem snadź krzepka, potoczy się żwawo pod miecze nieomal
 326     1|      opamiętanie miejcie!... Nie tak się rozstrzyga sprzeczki o Muzy!"~
 327     1|       ostatnią pasję na wszystko, co się od rana dziś w mieście dzieje:~"
 328     1|              że zaś nieważne okazały się wszystkie, zostawiono ich
 329     1|             kobietom na wytkliwianie się; opatrunki i coś lepszego
 330     1|              była wszędzie: rządziła się na rynku jak ta gospodyni
 331     1|          patrzał, wąchał, przyglądał się i zacierał łapy. A rzecz,
 332     1|             jego: pan, który znalazł się na rynku nie orężnie, w
 333     1|            gościńcu, nie podobało mu się wcale. Nie chce jednak zrażać
 334     1|            Nie chce jednak zrażać do się wybawcy swego. Więc popatrzał
 335     1|               Uważnie przyglądają mu się te oczy dobre. "Za bękartów
 336     1|         niego tu coś trafia; żachnie się tedy:~Kędyż więc pójdę?
 337     1|              Kędyż więc pójdę? gdzie się podzieję? co tymi czasy
 338     1|              rycerza na nich maleńką się aż wydaje - właśnie jak
 339     1|              Oto spod kaptura dobywa się baranim śmiechem ten szyd
 340     1|             szukanie!"~I przypatrują się sobie oczami tak odmiennymi.~
 341     1|             oczach do mądrego odęcia się tak łatwo przechodzą.~"Wyczerpuje
 342     1|             w piersi."~Markotnie coś się stało goliardowi, poskrobał
 343     1|          stało goliardowi, poskrobał się po kapturze.~"Mimo to nazbyt
 344     1|      uśmieszkiem pani... Aż zwaliłem się ciężko do jej nóg w rynsztunku
 345     1|           goliardzie. Bo i nie godzi się więcej powiadać o kobiecie
 346     1|           teraz dopiero tłumaczyć mi się zaczęły swym duchem: leżą
 347     1|        bracie?! I w jaką pogardę dla się? A i w zbrodnię ponoć na
 348     1|              rozbiję w pogardzie dla się! A dowiodła mnie do tego
 349     1|           tej trosce bezradnej dałem się królowi do straży."~Szczere
 350     1|              do familii, bo załzawił się, spotniał jeszcze bardziej
 351     1|             kobietom na wytkliwiania się tęskne i urabiania dusz
 352     1|              jak one!... Ilekroć nam się przytrafi zasłuchać w dolę
 353     1|             na niego; a palcem to na się wskazuje, to na niego, i
 354     1|            go pod ramię i zwierza mu się dalej słowem ciepłym:~"Omierzły
 355     1|            szukaj, przyjaźni wiernie się daj - jak chce drugie przykazanie
 356     1|            graalowego szukania! Mnie się daj: jać sprostuję dumę,
 357     1|             cię dola czeka? Szwendać się w głodzie po ulicach miasta?
 358     1|         miasta? Lub może mieszczanom się dać: ich żonki i córy słowem
 359     1|            Lub może na rynku swarzyć się wciąż z narodem? Nie zawsze
 360     1|         narodem? Nie zawsze znajdzie się taki, co cię obroni. Zgniotą
 361     1|           owszem, przytwierdza - ale się zastrzega! - przytakuje -
 362     1|         słowem narodu na rynku, giął się teraz i zwijał, i wykręcał
 363     1|             wiła bez kośćca: wymknąć się jakby chciał - przed mocnym
 364     1|      żonglera w piekarni nasłuchałeś się, panie, a i poetów, widzę.
 365     2|         pierwsze potrzeby w porwaniu się do czynu: Dobyć ojcowy miecz,
 366     2|             odmówi; na koniec dostać się na zamek, aby wziąć na się
 367     2|           się na zamek, aby wziąć na się kolory i tęsknotę swej pani,
 368     2|         rozedrgane wargi. Ale krzepi się cofnięty. I zapala w oczach
 369     2|            Jak to oni. Po czym wzdął się brzuchem i rzecze hardo:~"
 370     2|            teraz i z większym cofnął się przerażeniem rycerz sam:
 371     2|           królewski poufnik w sprawę się wmiesza, zawisa nad nią
 372     2|        rycerz cierpko.~I odwróciwszy się odeń, zapłacze w dłonie
 373     2|              go za cukier."~Szarpnął się teraz pan bardziej pono
 374     2|           potem urągliwe. Odtrąci od się bazyliszka cmokającego szeroką
 375     2|          podbródek w dłoni i odezwał się wreszcie:~"Maszli, lekarzu,
 376     2|      wszelakie..."~Ciężko podejmował się stary. I nie prędzej mówić
 377     2|       lekarzu."~Uważnym zezem dopyta się lekarz reszty. I doczeka
 378     2|             lekarz reszty. I doczeka się odeń ciężkiego westchnienia.
 379     2|            siwą. Po czym palec przed się wystawia i rzecze:~"Mam
 380     2|        cierpienie, panie, nie zda mi się cielesne. Bowiem wiedz:
 381     2|         zmierzają te dorady, machnie się rycerz od nich oburącz.~"
 382     2|               dobry lekarzu!"~Pokiwa się przez chwilę lekarz siwobrody.~"
 383     2|          omierził. Ale ty innym stać się pragniesz. "Uczyń mnie innym,
 384     2|           innym, lekarzu!" - prosisz się jak wszyscy ci chorzy. Z
 385     2|              to ja ziołami paskudzić się muszę, tobie zaś, panie -
 386     2|          jakby kamień jaki toczył mu się w piersiach i opadał nagle,
 387     2|            baczył na jego zachowanie się przed Żydem i lekarzem,
 388     2|        powiadał, że tęskliwiec tylko się znędznia przed życiem. Okpi
 389     2|            kimże ty to mówisz?! - Aż się w zdziwieniu rycerz na miejscu
 390     2|        świecie."~Chciał był obruszyć się na to rycerz, ale spojrzawszy
 391     2|              ze snu, nie obejrzawszy się nawet uważnie za przechodniem
 392     2|   żonglerowych opowieściach lubowała się niegdyś pani - wie o tym
 393     2|             sobą upokorzeń. Wbiły mu się oczy w ziemię.~Po chwili
 394     2|            te oczy smutne zapatrzyły się jakoś niesamowicie, zaś
 395     2|              gniewie czerwona, stała się nagle szara jak ten mur. "
 396     2|              Nic to! - odpycha go od się jak to zło, by nie następowało
 397     2|              duszę... - Zwidziało mi się już po raz drugi dzisiaj." "
 398     2|             Tu już goliard przeraził się zupełnie tym ponurym zwidem
 399     2|             na ziemi. I zakrzątawszy się gorączkowo, odciągał go
 400     2|              w ulic pustce, odszukać się da jaki krewny lub powinowaty,
 401     2|             za którym wszak oglądają się wciąż po mieście.~Oto idzie
 402     2|           mieszek jak wór kolebie mu się u pasa... Gdybyż to był
 403     2|           cóż by nam, panie, przydał się tu chudopachołek jaki?" "
 404     2|         znajdziemy wcale!"~Wydostali się niebawem w ludu zgiełkliwość
 405     2|      odpustową i śpiewne obwoływania się kupców. Najwięcej jednak
 406     2|            gwaru i ścisku rozbrzęcza się w długim ulu sukiennic.~
 407     2|        jakbyś w tęczę wstąpił: mrużą się powieki przed kramów barwistością
 408     2|          szkapinę objuczoną i zanosi się wołaniem:~"Świece z wosku
 409     2|          Zgoła tumult wrzasków czyni się naokół. A niech ścienną
 410     2|           chwilę te głosy, rozlegają się pomruki czarnych mnichów:~"
 411     2|         dzwonki ich torb.~To rojenie się tłumów nie z popłochu, a
 412     2|   zaciekawiło oczy goliarda. A niech się w tłumie oczy rozciekawią
 413     2|             zgiełk pragnień w człeku się budzi, niczym w skupieniu
 414     2|       strojem głowy wabliwym kolebie się nad falą tłumu niczym ważka
 415     2|            ważka ulotna. Bo niedługo się jej napatrzył, już zdmuchnęła -
 416     2|            szukać w ciżbie.~Pomykają się w pstrym tłumowisku i mniszki
 417     2|         kostką w palcach przepychały się mniszki czym prędzej w dal,
 418     2|             porządku pacierzy.~Mrowi się wokół lud wszelaki. Nierzadko
 419     2|         chociaż żebrem bogobojnym tu się snują, odbiją przecie od
 420     2|             snują, odbiją przecie od się ciekawość ludzką jak zwierciadła -
 421     2|        zgiełkiem sukiennic rozlegnie się gromko a sennie:~"Niech
 422     2|           Jałmużny! Dla braci..."~Aż się ocknie na widok obrazu,
 423     2|              kły cukru. I zapamiętał się mnich nagle, zaroił o Zamorzu:~"
 424     2|             Mojżeszowej skały! Snują się tam Etiopy czarne jak ten
 425     2|        żonglera w piekarni nasłuchał się było mnich przypadkiem -
 426     2|         Towarów po kramach napatrzył się brat - i zatęskni w światy.
 427     2|         krain zamorskich. I zwieszał się nad tym okręt zdziałany
 428     2|           zakosztować rada.~Wysunęła się naprzód dziewczyna z rozłechtanym
 429     2|          cieśni. Białkami wyiskrzyło się nagle ku niej wejrzenie
 430     2|      połkniętą w wargach, zapatrzyła się w strojnego pana z takim
 431     2|            baśni żonglera nasłuchała się tam.~Nagle zatrzepocze się
 432     2|           się tam.~Nagle zatrzepocze się spódnicą szeroką i w wachlarz
 433     2|         towarzyszą ujrzaną. Dopieroż się nacieszą, naśmieją, w pogwarkach
 434     2|           różanych. Niby to sobą tak się radują, a wszystkie śmiechów
 435     2|            nagle w tłumie. Obejrzały się na goliarda.~"Ba!..." -
 436     2|           goliarda.~"Ba!..." - odmie się wzgardliwość na usteczkach
 437     2|         bańkę oczy poety, zapatrzyły się w jej tęcze.~"Królom by
 438     2|                 Za morzem przytrafia się, że wraz z rosą z najczystszego
 439     2|    zbawiennie chłodzi, a rozpryskuje się sam, gdy kochanek zdradę
 440     2|          wydaje; niegdyś przytrafiał się jako diament biały; przetrwały
 441     2|      dziewczynie, do której docisnął się już było tymczasem:~"Inne
 442     2|           takich jak ty kobiet, kędy się purpurą ich żył zabarwiły
 443     2|           jak diament, przekrwawiłby się chyba i rozgorzał na rubin!...
 444     2|         rozgorzał na rubin!... Użala się przecie tą biada prorok
 445     2|             głowę twoją. I ozdobiłem się złotem i srebrem, i oblokłem
 446     2|             piersi krzyżował i w tył się nieco odchylał dla przyjrzenia
 447     2|             odchylał dla przyjrzenia się uklejnoceniu temu.~"I stałaś
 448     2|         uklejnoceniu temu.~"I stałaś się piękną bardzo wielce - byłaś
 449     2|            żalu...~On zaś przychylał się do jej ucha:~"A ufając piękności
 450     2|      piękności twojej... wystawiałaś się każdemu mijającemu... -
 451     2|          nasza."~Niepokój roziskrzył się w wymownych oczach dziewczyny: "
 452     2|    towarzyszę objęła, przychylają do się główki w tych czepeczkach
 453     2|             mieszczańskich wyszkliły się rumieńce próżności, a w
 454     2|      rozbłysła chciwość. Każda zdała się sobie duchem aż nazbyt krzepka,
 455     2|          trwożnego instynktu cofnęły się o krok dziewczęta. Lecz
 456     2|      dziewczęta. Lecz zaokrągliły im się oto oczy, oddech stal się
 457     2|            się oto oczy, oddech stal się krótki i rozchylał im usta
 458     2|       rubinie!...~A goliardowi zdało się, że to dwa krzewy różane
 459     2|             rosy owiewem piękniejsze się stają, jakby w zadumaniu
 460     2|               Nad tym bodaj zadumały się w tej chwili dziewczęta.~
 461     2|      Mieszczanie tymczasem chmurzyli się u kramów spozierając spode
 462     2|         ramion i trzosów. Wszczynały się tedy targi. A choć się rzecz
 463     2|    Wszczynały się tedy targi. A choć się rzecz przez mężczyzn w powadze
 464     2|        skąpstwem, łokciami przepchał się do kramu. Przyjrzawszy się
 465     2|           się do kramu. Przyjrzawszy się bacznie kupcowi, gorszy
 466     2|              bacznie kupcowi, gorszy się jeszcze bardziej i ramieniem
 467     2|            do góry, poziomo wystawia się ta jego broda miedziana
 468     2|          miedziana u szyi.~"Cieszcie się, diabłowie, którzy nad tym
 469     2|              nad tym kramem unosicie się chmarą! Babilonia się czyni.
 470     2|       unosicie się chmarą! Babilonia się czyni. Nie nakarmiliście,
 471     2|      klejnotne łykać mu dajecie, aby się zatwardziły serca kobiet,
 472     2|          miłośników ich... Huu! ~jak się cieszą diabły, jak pląsają
 473     2|            pląsają kołem, sczepiwszy się ogonami!...~Nie baczę nawet,
 474     2|             głową... - powtarzały mu się słowa, zmylone jej urodą... -
 475     2|        dzisiejszą jeszcze noc śmierć się tym znakiem wróży. Nie mam
 476     2|            diabeł niejeden paskudzić się nie raczy... A owoż to!
 477     2|          dominikanów chleba!" Sćmiły się kobietom rozblaski cudownych
 478     2|             innym niepokojem zaroiły się tłumy: za chłopcem kościelnym
 479     2|               Kroczył wolno, posuwał się ni to słup czarny, a spod
 480     2|         chyba przeniknie. I obwołuje się głucho:~"Ja, Radocha, grzesznica,
 481     2|          zostawiali za sobą, zrywało się za nimi gromadne szeptanie
 482     2|              nie nagłe zatrzepotanie się tamtej dziewczyny z wiankiem
 483     2|             a białka same przelewają się w jej oczach. Za chwilę
 484     2|            łzach i pocie całą. Zdarł się czepiec z wiankiem róż,
 485     2|       wiankiem róż, dziko wywichrzył się spod niego włos płomienisty.
 486     2|              płomienisty. A ręce tak się miotać i siepać na wsze
 487     2|              jak przy matce. I rzuci się mnichowi do nóg.~"Diabłów
 488     2|              Piskiem trwogi okrzykną się mieszczki u kramu i rozpierzchną
 489     2|     mieszczki u kramu i rozpierzchną się, rozfruną na wsze strony,
 490     2|              gładkich.~Szybko iszczą się zazwyczaj marzenia kobiet
 491     2|              do głowy przyozdobi dla się jej ciało jak ten Abimelech
 492     2|             temu poeta. Goliard zdał się jak ta kokosz, gdy jej kania
 493     2|             razem.~A rycerz natrząsa się oto nad nim pełnym pogardy
 494     2|            co przedtem było, domyśla się, że to pewnie napomnienie
 495     2|         szukania. "Już idę!" Zawijał się szczelnie w płaszcz.~Lecz
 496     2|              w sukiennicach mieszają się znów tłumy i cichną zgiełki:
 497     2|              zgiełki: z dala słyszeć się dają kołatki trędowatych.~
 498     2|             swe misy cynowe i wlecze się w pełganiach kalekich. Jeden
 499     2|       żwawszego snadź ducha, podrywa się na kostyrach swoich, skacze
 500     2|              łachmanami. I do kobiet się wyszczerza. Takie to życie