Czesc

  1     1|            najbardziej uznojonych.~A gdy onym Bóg się rodził w każdego
  2     1|            samym lekkości nadając. A gdy tysiącem rąk wypiętrzyły
  3     1|             na skończony ogrom tumu, gdy wypadło dłuto, kierowane
  4     1|      otrząsać: właśnie jak ta wydra, gdy rybę chwyci. ,,Wydroż ty,
  5     1|            karmi w stawisku naszym!"~Gdy ścichły, nawet w pamięci
  6     1|              długie miesiące i lata, gdy płoche już dawno zapomną,
  7     1|             króla płaszczem zatarga, gdy ludzi wierszami zasmuca
  8     1|        głucho z otwartych wrót fary, gdy na rynku biją już piszczkowie
  9     1|          położył, by sama żebrała. A gdy ludzie zabłąkiwać się tu
 10     1|           ludzi wędrownych!"~Dopiero gdy gwar większej już gromady
 11     1|          woli, tuląc szyję do gęśli. Gdy w tejże chwili usłyszał
 12     1|           pieśń historię ona, jak to gdy pani Diana postarzawszy
 13     1|              dzwonu:~Lirę - wieków - gdy - daleki ~trąci dzwon kościoła... ~
 14     1|    roztkliwienia utrzeć nie zdołały, gdy - "Satis!... satis, szelmy
 15     1|              dzban szczodrej pani. A gdy mu wreszcie gęśliki na kolanach
 16     1|       wagabonda o rzeczach dalekich. Gdy kamraci włóczęgi na pomostach
 17     1|         królu Popiciu romans... Lecz gdy te wielkie gesty rycerskie
 18     1|        Wielki głód jest zapatrzenia, gdy tęsknota go przedłuży.~Zratowano
 19     1|         sercach włócznia pani Wenus, gdy z wysoka ugodzi."~Wyprostuje
 20     1|              głuchej. Pani płacze. A gdy gwiazda jaka z Bożego płaszcza
 21     1|    niepokojów gromadnym rozchwianiu. Gdy nagle wpadli w ulicę pastuchy
 22     1|              wypytywać roztropnie. A gdy się wszystkiego, jak trzeba,
 23     1|            żaglów w huraganie rojeń, gdy się wszystkie mewy burz
 24     1|            kobiet żądze strzeżone.~A gdy gęśle opadły, wystawioną
 25     1|              Tuć jest.", pomyślał. A gdy wzniósł oczy do góry o ducha
 26     1|              jak te skrzydła anioła, gdy dłonie jej podawały mu się
 27     1|              sukni seledyny blade. A gdy dłoń podjęła, oczom na zasłonę
 28     1|          szyb w ołowiu drgające oka. Gdy zaś, cała w tej jasności
 29     1|              wśród obojga młodych. A gdy wreszcie spojrzeć się ośmielił,
 30     1|           chwilę siedział przy pani, gdy pazik na miękkich nóżkach
 31     1|             jak to czynią niewiasty, gdy chcą dać ustom folgę do
 32     1|      całowania. I wyczekawszy chwila gdy jej panie zapatrzyły się
 33     1|            sumienia ponure upiory. A gdy one serce kobiety zhukają,
 34     1|             ich usta, wtuliły piersi gdy serca biją do się jak te
 35     1|              życia są serca człecze, gdy swe szczęście śmierci zaczajonej
 36     1|       piekarni, nie było dziś wcale:~Gdy zstępował rycerz z zamkowej
 37     1|              się tony: jak ten grom, gdy w jeden nieboskłon łomotami
 38     1|        człeczego wieczne nieukoje.~A gdy gęśle tym razem opadły,
 39     1|       powieści prawdziwej, zwłaszcza gdy opowie rzeczy całkiem świeże.~
 40     1|    bezczynnie po mieście się wałęsa, gdy zarobku dziś przecie pora.~"
 41     1|            za lichszą snadź mają, bo gdy się kuglcami i gadkarzem
 42     1|              pilnuje damy Filozofii, gdy nie pilnował kościoła. Poeta
 43     1|              otrzeźwia go nieco. Ale gdy pod czołem zajaśniała już
 44     1|          czyichś wydębiła dla niego. Gdy pierwsze zdumienie minęło
 45     1|         Zadziornyś?!... Nawet wtedy, gdy o zarobek idzie? Lubię!" -
 46     1|              tak za ojców bywało."~Ą gdy przez rynek przechodzili,
 47     1|             i krótka jak błyskawica, gdy wielkiego gniewu warknięciem
 48     1|           panów wybronię towarzysza.~Gdy - nie wiada skąd - rysiem
 49     1|        dziwowisko odpustowe. Dopiero gdy krew bluzgnęła na kolczugi
 50     1|           gorzka dola nam, wagantom, gdy do tej Innej jedynym już
 51     1|           czasy uczynić z sobą mam?! gdy panowie duchownego i rycerskiego
 52     1|              młodości bywało!... Ale gdy mi trzeci już koń padł (
 53     1|             zmąciły mu nagle słowa), gdy już trzeci koń pode mną
 54     2|           grzechu pierworodnego idą. Gdy Adam śmiertelność człeczą
 55     2|          Alić na duszy zaniemożenie, gdy pacierz nie pomaga, każdy
 56     2|        zapłać za datek szczodry... A gdy ci nalewka z ziela mego
 57     2|           jej nie pozwolił. Przedam, gdy poprosicie, choć dla mieszczek
 58     2|     skutecznej, że nie radzęć nosić, gdy masz chęci mdłe: wielka
 59     2|               a rozpryskuje się sam, gdy kochanek zdradę pełni. Tu
 60     2|       chciwości samej podłechtaniem.~Gdy w te szwargoty targów u
 61     2|      rozfruną na wsze strony, niczym gdy jastrząb na stado zlata.~"
 62     2|              zdał się jak ta kokosz, gdy jej kania pisklę spod skrzydła
 63     2|             na drogę: niech podejmą, gdy się zwloką - a sam umykał
 64     2|      szczęśliwość jak morze rozlała, gdy się pokuta dopełni."~Dźwigać
 65     2|          kupcy wciąż jedno, kołem. A gdy się w tych pokrzykach zwadzą,
 66     2|             ślinie i łzach ludzkich. Gdy opodal szumią pstrocizny
 67     2|             wrosły, stał rycerz sam.~Gdy nad głową jego przelatywało
 68     2|              dla grodu i króla. Lecz gdy słowa herolda rozlegać się
 69     2|       czyśćcu nie traciła nadziei... Gdy ci czasu na pokutę nie dano,
 70     2|            czasu na pokutę nie dano, gdy dla twej duszy już tylko
 71     2|              i parzy za dotknięciem. Gdy prawo nieco wystygnie, będzie
 72     2|        ustach:~"Zbiry!..."~Wiadomo - gdy wagant w mieście od gromady
 73     2|             duszą i dłonią wagantów.~Gdy ojcowie miasta przed ołtarze
 74     2|           się temu nadziwić goliard, gdy wybłąkawszy się z krętego
 75     2|          gęste dzwonki ministrantów, gdy się lud cały pokotem pochyli,
 76     3|              dobędzie, a i z niemym, gdy dobry, ugwarzy. Ku czemu
 77     3|              dotknąć ni tę ptaszynę, gdy sfrunie z gniazda. I tak,
 78     3|             się dawno na nim oparła, gdy przypadły do niej wreszcie
 79     3|               Więc aż się wstydzi. A gdy palce zabawia teraz w zmieszaniu
 80     3|             w uroczne oczy mnicha.~A gdy się wszczęły koło niej orszaku
 81     3|        ucieszył się bardzo on cap, a gdy się zdało, że zbodzie rogami
 82     3|           cudza, mnisze posłuchanie: gdy trzeba, stać będzie do rana -
 83     3|              musiał:~"Zdołaszli to?"~Gdy przeor każe, potrafię."~ ~
 84     3|      najzacniejsze panie! Osobliwie, gdy się nasłuchały wprzódy romansów
 85     3|         bardzo pochutne opowieści; a gdy panie szczodre, i najzacniejszy
 86     3|         przez komin przeleźć gotowa, gdy zielonymi oczyma rozmarzeń
 87     3|         raduje gromadzka uciecha. Bo gdy ich nawet która między rogi
 88     3|                o!... Myślisz, capie, gdy nam z wiankiem z głowy i
 89     3|             nasapie dziś pomstliwie, gdy ocknąwszy się nocką, sięgnie
 90     3|        przedkościelny plac w chwili, gdy brat porwać się chciał było
 91     3|           kopyta widziały niewiasty, gdy mąż za kark już chwytał
 92     3|      powiadają. Są, którzy mówią, że gdy pani Diana postarzawszy
 93     3|          wciąż merdają. Każdej lubo, gdy się zalotniki koło niej
 94     3|           zalotniki koło niej kręcą.~Gdy tak żaki płoche figlują
 95     3|             o niej w durze winnym. A gdy się znów jak ta lampa rozświetliła
 96     3|               osobliwie w gospodzie, gdy wypite już kruże.~A i panowie
 97     3|             szata wymyślna - suknia!~Gdy od Polek do niewiast cesarstwa
 98     3|           demoiselle.~I prawdziwie - gdy stary strój kobiety jak
 99     3|             Stąd nieufności smutne."~Gdy tak dumali żonglerzy - żaki,
100     3|            się ku skoczce ręce żaków gdy wykrzyknęli po niewoli w
101     3|           rozwrażliwionym sumieniem, gdy po opilstwie objęło go jak
102     3|            piekło na ziemi się iści, gdy chuci niepokój uzasobni
103     3|            oczy podsunie - osobliwie gdy to będzie rzecz nowa - ściąga
104     3|           miejsca w szał zażartości, gdy ujrzy przypadkiem rzecz
105     3|       kobietę tak oto targać śmie. A gdy zgromi chama wejrzeniem,
106     3|             dominikańskich nie boję, gdy tańczącą na rynku tak mnie
107     3|            nie tylko tymi chwilkami, gdy się do mnie na lubość przyłasisz
108     3|     świadkiem, że nie o tobie myślę, gdy mi zejdziesz z oczu. A najmniej
109     3|       powtarza goliard jak ze snu. - Gdy wszystkiego już dla cię
110     3|             po szerokim świecie... A gdy się zmęczymy szczęściem,
111     3|              porę jeszcze dopadli.~A gdy ją mściwość docuciła rychło,
112     3|        trzeba było szukać daleko, bo gdy się ściemniło i dobrych
113     3|             nim - uciekła?!..."~Lecz gdy chorego za puls ujął, zrzedła
114     3|         podziwu zamieniły się nagle, gdy goliard przysiadłszy na
115     3|             nada to kunsztowi twemu. Gdy tego zaniechasz, lubić cię
116     3|            mimo wszystko nie będą; a gdy skończysz swoje, pies się
117     3|          ciszy - jak to przy chorym, gdy się leki w nadzieję obrócą:
118     3|              brodą i zacierały ręce, gdy krążył teraz koło pustych
119     3|       miłości przynosi wiersz poety, gdy komu przypisany... W twoje!...
120     3|           czarkach policzki starego, gdy coraz to żwawiej igrały
121     3|           liczcie! Lekarz wam mówię. Gdy na nich zstąpią życia trwogi
122     3|         niemieli widzę. I linochoda, gdy w ostatniej chwili truchlał,
123     3|       kobiety. (Od dziś na przykład, gdy rzecz się stała wiadoma,
124     3|            ławy. Niechże rzeknie co, gdy już gadać zdoła."~Lecz on
125     3|           grobu mi gadasz... Baczże: gdy ty się tu z panią śmiercią
126     3|           Śpiewał nam tenże goliard, gdy mu zło bodaj gorętszą krew
127     3|              igrę z smętem życia!... Gdy osiadli murami grodów odgraniczają
128     3|            czarny kołpak uczonego. A gdy go talk po izbie obnoszą,
129     3|            obnoszą lekarza po izbie, gdy psy kuglców, zadrzemane
130     3|              sięga nad żebro powały, gdy one karwasze naramienne
131     3|            dzierży prawica pancerna, gdy z lewa osłania go niemal
132     3|         czknęło się w nim zuchowato, gdy całym ciałem uderzywszy
133     3|            jaka stąd dla was wróżba, gdy pożar gdzie wyniknie czasu
134     3|             rozkładając ramionami. - Gdy całe miasto o idącym rozruchu
135     3|              w zamącaniu rebelii: bo gdy zuchom pośród was wolnością
136     3|          pismo zawczas nosem zwęszy, gdy nasza natura męska wszystko
137     3|              bodaj dzieło swe zleci, gdy mu się w części jakowejś
138     3|            się szukają panowie tacy, gdy wyruszają w światy."~"Wiem:
139     3|             oni zbroję na się kładą, gdy na świecie nazbyt się już
140     3|          moją, jak to u nich zawsze, gdy rzecz się zaraz zyskiem
141     3|             na jaki oddech poszerza; gdy smukłość żywych kamieni
142     3| cierpkościach mija i młodości lato - gdy po grodach rozlewają się
143     3|              czerwone cienie grozy - gdy z ciszy ulic dolatują głosy
144     3|            gorzej niż niewolniki, bo gdy tamtych chlebem i biczem
145     3|       głuchego uporu. Wiedziano - że gdy taki upór swój ruszy, do
146     3|           każdy z żaczków grodzkich, gdy poczuł w sobie dar do igry
147     3|              trosce o dusze młode.~A gdy chmura dymu buchnęła nad
148     3|             w rudych kłębach pożogi, gdy łuna naświetlać jęła ulice,
149     3|            mu każe wciąż ową chwilę, gdy rycerz pocałunkiem ust swoich
150     3|           przypomnienie onej chwili, gdy spod białofutrzanej szaty
151     3|            cię na oczekują morzem za gdy księdze przeorowej w obrazki
152     3|            odsmagać kobiecie o myśli Gdy świata... ze wagantami a
153     3|           znów całym ciałem.~"Frate, gdy cię ogień cielesny ogarnął,
154     4|     Przechylała się głowa w kołpaku, gdy lekarz w tych dumaniach
155     4|              te żabie chóry po nocy. Gdy tak zmilkną na czas jakiś
156     4|            chlebie naszym; zwłaszcza gdy kawał świata po gościńcach
157     4|             królową cygaństwa swego.~Gdy tuż za nią, na gościńcu,
158     4|        Ostatni wynurzył się z grodu, gdy wszystkie już dusze tułacze
159     4|           wciąż ta muzyka sprzeczna: gdy nuta jedna szklanym głosem
160     4|         wiele wiedząca opowiadaczka.~Gdy rybałtów tabor w mgławej
161     4|      ociekają już rośnią czerwienią. Gdy uroki tęsknot księżycowych
162     4|               Christus natus est!...~Gdy u furty klasztornej imał
163     4|              krzyża. A i próg furty, gdy doń czołem przy legł, odpycha
164     4|       kobiety czy od kobiety precz - gdy z myślą o niej - jedna to
165     4|        Uderzy Lancelota samego mocą, gdy na cześć swojej pani wielkoludów
166     4|           ufność do samego siebie.~A gdy stanęli u furty, śmiało
167     4|            czoła bladość miesięczna. Gdy wtem odstawi nietknięty
168     4|           spływają po twarzy mnicha, gdy ręce same sięgały nad księgę
169     4|         gołębich turkań na dworze.~A gdy się przeor naczytał w księdze,
170     4|       materii ku źródła gorącościom.~Gdy w tejże chwili przez uchylone
171     4|              przyprowadź. Pozwalam."~Gdy na progu stanął goliard
172     4|         chętnie ich się tu posłucha, gdy piękne.~Ale on spojrzawszy
173     4|               no goliardowym gęślom, gdy pospolitą mową Muza i z
174     4|          cierpko odpowie goliard, że gdy żywe słowo pieśni i wierszy
175     4|              kamienia przy drodze. A gdy się im wyda, że choć niejakie
176     4|           kierunku księgi na stole.~"Gdy, naszym zwyczajem, do oświeconych
177     4|           życia: za tymi tu murami - gdy do nich prawdziwie zatęsknisz -
178     4|              musną ucho na gościńcu, gdy trafem koło niego przewieją -
179     4|          tedy powiadać będzie?..."~A gdy te oczy jego, nastawione
180     4|              do mnie tu przybiegłeś: gdy twe rojenia na poły płonę
181     4|           święte policzona była!..." Gdy z poprzednich słów przeora
182     4|             niepokój, jak ten mnich, gdy różańca pod ręką nie czuje.
183     4|           przestały cieszyć przeora, gdy powrócił od furty, dokąd
184     4|         odmienił się wygląd przeora, gdy powróciwszy do celi, zasiadł
185     4|              mnie słowem nie omijał, gdy sumieniem ominąć nie zdołasz!"~"
186     4|             z niewiastami w grodzie, gdy z heroldem przechodziła
187     4|              jak echo.~"Moja sprawa. Gdy zechcę, sam obiję."~"Obijesz" -
188     4|          przytakiwać męskiemu słowu, gdy gniewne.~On chmurzy się
189     4|        smyczek, zapadła mu w piersi. Gdy mu dziewczyna po niejakim
190     4|        opowiadać swe myśli ostatnie, gdy z tego tu wału spoglądał
191     4|             z zezem politowania.~Ale gdy to i owo z księgi mistrza
192     4|              pomocnic lepszych!"~Ale gdy się myśl kobieca czego uczepi,
193     4|            motać je niecierpliwie. A gdy się w tym pośpiechu mówienia
194     4|        Spłoszyć obu nietrudno; tylko gdy wąż gnuśnie tu przy nas
195     4|             uspokaja się rozwagą, że gdy się wśród ruin węże przytrafią,
196     4|         barwy bodaj krzyk i wyskoki, gdy usta zamilkły i nie skaczą
197     4|         bożyca są w zadumie poważne, gdy rozsiewną jakby pogodą czoła
198     4|               o Boże! o Leneusie!... gdy winnic boski liść uwieńcza
199     4|          troska, lecz - jak to bywa, gdy macierz płocha - siostrzyca
200     4|    pierwszego u dziewcząt ściszenia: gdy ich oczy do śmiechu pochopniejsze
201     4|        dziewcząt niepokój słoneczny, gdy okrągłymi oczyma zapatrzyły
202     4|              za udo z miejsca ułapi, gdy zgoni. Lecz oto biegnąc
203     4|         tańcuje sobie żwawo. Dopiero gdy się tym nacieszył, zwrócony
204     4|            pisklę siostrzane troska, gdy jastrząb na nią tu spada.
205     4|       dziewczęcych skupieniem w pąk. Gdy spod rzęs wybłyska ku niemu
206     4|            południa plenną spiekotę:~Gdy mnie twych oczu spoi ciężkie
207     4|   wytrzeźwieję i śmierci godziną!...~Gdy się ust twoich gronem do
208     4|          umarłych do życia odbiję!~A gdy skoczył ku niej jak do życia
209     4|         wokół kwiatów niskimi tony: "Gdy mnie twych miodów spoi ciężkie
210     4|              muszek zbrzęki zgodne: "Gdy się swą żądzą do skonu opiję,
211     4|             drgały już nozdrza. Lecz gdy się zerwał do niej, odwiała
212     4|         migotań południowej pory. Bo gdy niedawno, w bluszczu ciemnej
213     4|           stopy ziemi się trzyma; bo gdy dłońmi powietrze jak skrzydły
214     4|              snu kaprysem nawraca.~A gdy w tych pląsów labiryncie
215     4|        piersią łka, a mota brzuchem, gdy w wiotkim pasie za węża
216     4|            krąg włosów mietlica...~A gdy, tak spętana, w tył się
217     4|           tych ruin wywołany duch.~A gdy doskoczył: ramieniem kibić
218     4|          całej. Południem szaleją.~A gdy ich sam nadmiar upojenia
219     4|         czerwieniały kolumn szczyty, gdy goliard opamiętał się wreszcie.
220     4|         kobiety jak człek oświecony, gdy w chwilach cielesnego przemytu
221     4|            błyska, acz nie jaśnieje.~Gdy świat mierzchnie ponuro,
222     4|             jej tedy mieli w bród! A gdy tak po zamkach i grodach
223     4|              ponoć i dominikany! Ale gdy ta człecza żądza weselności
224     4|        gdzieś schadzkach po młynach, gdy się z trwogą i grozą w duszach
225     4|             grozą w duszach zmiesza, gdy się szałem po ciemnościach
226     4|              po ciemnościach stanie, gdy i my ostatni łachman swej
227     4|          stokroć dobrotliwszej pani, gdy pętlą moją nad księgą poślubiał
228     4|       siostrze ochoczej: pani Pracy? Gdy cię ona opuści, smutek nierządny
229     4|       zwierzę zachorzało pod futrem, gdy się serce nazbyt w nim rozłopoce.
230     4|          żadna to pani śmiertelna.~A gdy się podjął z ziemi, śród
231     4|            na ozdrowieńce ta chwila, gdy oczy już nie spojrzeniem,
232     4|          ogarniają rzeczy wszystkie. Gdy tym wzrokiem powiódł po
233     4|          wnet i pluska wszystko, jak gdy ulewa krótka przebiega w
234     4|        pustelników, święty Hieronim, gdy mu dziewica Eustochium kwiaty
235     4|          gołębie słała.~A teraz oto, gdy mnich skończył zraszanie
236     4|          gęśli - onych z piekarni! - gdy kołem po ławach, spod chust
237     4|          wszystkie na rabatach róże, gdy dołem po ścieżkach rozsnuwać
238     4|             pod niełaski wejrzeniem. Gdy w tej przypochlebnej pokorze
239     4|              mu się wówczas po nocy, gdy z ogrodu bram wylegały na
240     4|              było wonczas po nocy.~A gdy tu, w klasztoru ogrodzie,
241     4|             lecz jego fletni głos! A gdy wraz z mnichem zamyśliły
242     4|              przedwieczerz i kwiaty, gdy wydało się duszy samotnej,
243     4|          jest jak kwiat miodu pełna, gdy coś dobywało ją z pąkowych
244     4|             zda się ta gędźba jego - gdy w zadumę letniego wieczora,
245     4|           matka grzeszna w klęczniku gdy się jej dziecko cudzołożne
246     4|            wypić gotowe?!... Podczas gdy serca młode będą zawsze
247     4|   ściemnieniu świata za oknami celi. gdy klasztor stawał jak w ogniu
248     4|              ziemia przeszły!...""~A gdy pióro z ręki przeora wypadło,
249     4|            mylić obliczenia przeora, gdy brat furtian z palcem na
250     4|             duchy, widma i upiory! A gdy się te błota w gromadach
251     4|           się igrce i żaki wędrowne.~Gdy goliard pozostawił ich był
252     4|            nie doczekawszy się jego, gdy skoczka zaniepokojona pobiegła
253     4|      klasztoru granicą.~A teraz oto, gdy burza już minęła, ustawili
254     4|             się w kościele działo. A gdy ona po niejakim czasie wyszła
255     4|              się bratu Łukaszowi, że gdy w grodzie gaszono już gromnice
256     4|             na górę; może ci co dam, gdy uprosisz przy dzbanie...
257     4|            niźli w życiu... Dawniej, gdy kościół budowano w grodzie,
258     4|    przynajmniej, z kim się gada. Ale gdy wprzódy, w czerwonym blasku
259     4|     Nierychło przyszedł do siebie. A gdy odsapnął, jął kląć na czym
260     4|          grodach budują kościoły..."~Gdy sięgnął teraz po dzban,
261     4|           izbie bicie tych pulsów. A gdy mu i garście oto własne
262     4|           przysłaniał dłonią oczy.~A gdy znów spojrzał, widzi ciemnię
263     4|              wtulone w różę chyba... gdy dwa nagle serca zabiły mu
264     4|              niby z młotem w garści: gdy ciało już gnić poczyna,
265     4|      opuściły mnie czucia wszystkie, gdy się łamała pieczęć siódma..."~
266     4|            wiara, nadzieja i miłość.~Gdy organów tony wyciągnęły
267     4|              wymowie..." - Z czasem, gdy doń ostygną, raczą przyznać
268     4|         przeczuć twych milczenie!"~A gdy nie przestawali się uskarżać
269     4|       przebawiono gdzieś na świecie. Gdy zaś gromadzie jakiej ubędzie
270     4|         zyskiem nie wypłaca w życiu, gdy wystygnie i on zapał, który
271     4|            Spójrz, co czynisz!..." A gdy w swej trosce nazbyt natarczywy
272     4|            już ma zstąpić do krypty, gdy spod ramienia wywinął mu
273     4|         przeor dalej - żaki za nim - gdy z ciemnej nawy występuje
274     4|        okiennych wonczas nie sięgał, gdy na podwórze zaszli raz waganty.
275     4|         żakowskich i waganckich lat, gdy nas wodził po świecie zwid
276     4|               licząc od onego czasu, gdy papież Grzegorz dobył nas
277     4|          ziszczenia Królestwa Ducha, gdy w zamian pozostanie nam
278     4|              głowami dzieci naszych? gdy stare niebo i ziemia stara -