1-biolo | biops-czeka | czeln-dwaj | dwoja-glosy | glosz-jakis | jakko-ksiaz | ksiec-miesz | miewa-narzu | nasla-niezm | niezn-ogarn | oglad-pelni | pelno-ponie | poniz-prezn | prezy-przet | przew-rowno | rowny-schwy | schyl-sprac | spraw-szuka | szum-ujal | ujarz-warn | warne-wtarg | wtem-wysnu | wysok-zapad | zapal-zlacz | zlago-zzart
Part
1003 2 | tylko odwagę, ale wprost czelność cywilną. Bij go w łeb -
1004 2 | profesji, wykształcenia, czelności, daje możność darcia tego "
1005 11 | popłynęło kędyś, skryło się w czeluściach serca, pozostała trupia
1006 8 | wobec świata, jest tym, czemeśmy się wobec świata, jako siła
1007 12 | cały. Mistyk odmawia prawa czemukolwiek poza sobą, bo sam swoje
1008 10 | wartość lecz ją z niego czerpią. Cały bezmiar pracy, dążenia
1009 10 | musi więc zachować męstwo, czerpiąc z samego siebie bez żadnej
1010 13 | zbiorowy fakt: - Polska? - Skąd czerpiesz tę swoją wolę, na czym opierasz? -
1011 2 | literackiego salonu swą strzelbę 29 czerwca 1830 roku Ludwik August
1012 14 | które tętnią w nim krwią czerwoną i uzdrawiającą, natchnienia,
1013 7(*) | sic), Marię Antoninę w czerwonej aksamitnej sukni, sobolami
1014 14(**) | wyzwoleniu dziejowym. Tymczasem częściej, niż kiedy, spotyka się
1015 2 | niewątpliwie złudzenie, ale częściowo tylko: nie tłumaczy ono
1016 2 | przychodzący po przepiciu jak czkawka, patriotyzm toastów i rozrzewnień,
1017 12 | czynimy, czym jesteśmy jako członkowie pewnego społeczeństwa, nie
1018 10 | nieskończoność, a słaby człowiek bił czołem w proch i spisywał jako
1019 3 | co szepce noc poza ich czterema ścianami, co najwyżej martwili
1020 4 | mi są pewne właściwości czterowymiarowej przestrzeni, że dokonywam
1021 3 | go osłania, poza tym nic, cztery białe ściany. I każdy znajduje
1022 2 | nic nie dbam. Z rodu kurki czubate!" Niczemu się nie oddam
1023 9 | jaką jest, konkretnej i czuciowej, zmysłowej i teraźniejszej -
1024 11 | Dusza ukazuje się tu jako czuciowość, wzruszeniowość, wzruszeniem
1025 10 | twoja - ty, który jesteś, czuj się sprawcą, - bądź. Książki
1026 13 | przeciwstawiającej się żywiołowi i czującej, że tworzy coś ostatecznego.
1027 10 | Tacy, jakimi jesteśmy, czujący, że każdej chwili stracić
1028 4 | Myśl musi tu posłusznie i czujnie iść za faktami, tak jak
1029 13 | spartańczyka, który w ekstazie swej czułby powinowactwo pewne z wolnością
1030 13 | się kochać, tym dotkliwiej czułoby się ból wieczystej utraty.
1031 2 | zaliczeni przez Seilliere'a do czwartej generacji romantycznej,
1032 9 | środowiska społecznego, czyhająca w nim nieustannie zagłada
1033 10 | Co więcej, gdy szuka, w czyim ręku jest ostateczna władza
1034 4 | gdyby życie było tylko czyimś snem, kontemplacją, nasze
1035 3 | słyszymy jak w głuche noce czyjeś potężne serce, jak młot,
1036 3 | bezwiednie drugą. Legł przecież czyjś głód w osnowę szczęścia
1037 13 | które obejmuje sztukę. Czymże więc jest ona? Ostatnim
1038 7 | to upokarzająca samowola, czyniąca sprawy kultury i twórczości
1039 13 | co myślicie, czujecie, czynicie - całe wasze bieżące życie -
1040 14 | Wyspiańskiego; ale jego stanowisko czyniło zeń formę gestu. Jest rzeczą
1041 7 | moralną, której posiadanie czyniłoby istnienie Polski koniecznym.
1042 12 | duszę ból: kim jesteś, co czynisz w świecie. Tą zmorą, którą
1043 8 | piękna z przekształcającej czynnie, wychowującej, zmieniającej
1044 7 | istnienia. Mówiłem już o czynnikach, izolujących myśl polską
1045 8 | i inni twórcy, stali się czynnikami i ośrodkami dziejowego wykolejenia.
1046 10 | przypisuje go ideologicznym czynnikom. Od roku 1848 świadomość
1047 10 | że życie jest zależne od czynników nie podlegających jej woli,
1048 8 | biologicznego napięcia ku czynowi, - rozsypuje się na mozaikę
1049 8 | właściwie beztreściowy; jest to czysta forma, upiór fanatyzmu.
1050 14 | zrozumiejcie mię, wy - którzy to czytacie: to co mówię - przeciw Wyspiańskiemu -
1051 13(**) | Dostojewskiego. Pan Haecker albo nie czytał Biesów, albo nie umie w
1052 8(*) | Czytałem np. w Kurierze Warszawskim
1053 9 | formie rażąco zmienionej. Gdy czytamy listy i dzienniki Baudelaire'
1054 7(*) | zamykającej książkę, właśnie co czytaną, tam wreszcie oglądać można
1055 9 | został uchwycony w mało czytanej dziś książce: Jerôme Paturot
1056 3(****) | wytwarzający ją i ujmujący organ. Czytanie jego pism jest nieustannym
1057 7 | najmniej był studiowany i czytany w tym okresie. Sądzę, że
1058 4(*****) | Gorąco polecam wszystkim czytelnikom podziwu godne dzieło Bergsona
1059 9(*) | w ten to ostatni sposób czytuje się dzisiaj wyłącznie klasyków.
1060 14(*****) | podprowadzeniu pod jeden dach niejako wszystkich swoich
1061 7 | stoi tu przed wami, jeżeli dacie jej tylko waszą wzgardę -
1062 12 | psycho-fizjologiczne, stany mięśniowe, dające uczucie wznoszenia się,
1063 9 | pozostaje względem swej nie dającej się oszukać pracy robotnik.
1064 2 | kształtowała się w myśl praw, dających się pomyśleć w jakimś społeczeństwie
1065 2 | posługują się u nas ludzie nie dającymi się pogodzić założeniami,
1066 14 | Polskę, tyś ją nam dal, my ją dajem tobie - hosanna, hosanna!
1067 10 | wszystkim Mereditha nie dałaby się pomyśleć w innej atmosferze.
1068 5 | odpowiedzialności, rozstrzygają w daleką przyszłość prowadzące sprawy.
1069 14 | charonowej łodzi, życiu daleki, niedostępny już chyba dla
1070 7 | istnieć. Nic nie jest tak dalekie ode mnie, jak zamiar tworzenia
1071 5(*) | tym, co wytrzymuje miarę dalekiej przyszłości, co samo w sobie
1072 2 | naszego społeczeństwa, że daliby się z niej wprost wydedukować.
1073 10 | autorowie ksiąg "proroków" - nie dalsi są oni, ani bliżsi tworzącej
1074 6 | inaczej - ale niema istoty dalszej od zrozumienia prawa, niż
1075 4 | widzi w życiu nie ewolucję - dalszy ciąg świata martwego, lecz
1076 12 | Bez mistyki naukowej nie dałyby się pomyśleć usiłowania
1077 7 | Ajschylowską miarę zakrojonego dandy, jak gdyby cały sens Jego
1078 10 | weźmiemy do ręki dzieła Dania, Machiavellego, Vica, Mazziniego,
1079 3 | chwilę. I gdy się spłaciło daninę cieniom, można było wyznać,
1080 10 | niezmienna i groźna - jak tercyna Dantego. Nic nie wstrzyma czasu:
1081 2 | czelności, daje możność darcia tego "czerwonego sukna".
1082 14 | także, czym to jest: to darcie czerwonego sukna na indywidualność
1083 2 | krew i ogień piaskiem i darnią. Żyjcie. Ale nie mówcie
1084 3 | był on tym tylko właśnie: darowanym przez Boga żerowiskiem dla
1085 3 | dopływało do nich, było im darowywane jako łaska, spadało na nich,
1086 12 | traktowaniu Newtona lub Darwina widzą pewien rodzaj niższości
1087 2 | członkiem sodalicji, jutro darwinistą; dziś bełkotało się coś
1088 10 | tu można odpocząć po darwinistycznej parodii "genezy literackich
1089 2 | ćwierkający świerszcz i wreszcie "das ewig Weibliche" polskiej
1090 10 | zwrot w myśli włoskiej, datujący od roku 1870 i ma tu na
1091 10 | Okres dojrzałości R. Burnsa datuje Carlyle od tej chwili, gdy
1092 7(*) | toute en larmes demandait davantage". Taż sama pani pytała mię
1093 5 | potrzeba.~Więc naprzód, i nie dawajcie posłuchu, gdy mówią wam,
1094 5 | Jako fakt zewnętrzny, l nie dawał się uczuć nawet jej brak.
1095 7 | niezawodnie dla tej oto sprawy: dawałby jej najprostszy i najszczerszy
1096 10 | Francuzi klasyfikowali, dawali systematykę i anatomię typów,
1097 3 | uda im się już powrócić do dawnej natury. W całym organizmie
1098 7 | konsekwencji i uświadomienia. Ci dawni żyli nie jak bohaterowie
1099 14 | rozumie...~dokąd w słowach dążę...~Już to już - oto słowa...~ ~
1100 2 | przeciwko określoności w dążeniach społecznych, ścisłości w
1101 7 | niczym wyjątkowym. Jeżeli ona dążyła do odzyskania ojczyzny,
1102 Ded | podtrzymaniem, gruntem, do którego dążyło słowo niewypowiedziane,
1103 2 | wewnętrzne, do tego właściwie dążymy; do zrozumienia, czym jesteśmy
1104 5 | kapliczki, w której trzeba dbać o to tylko, aby ogień nie
1105 12 | gdyż ten ostatni nazbyt dbał o naukę, nauka zaś to jest
1106 9 | w oddaniu go (illusion a décrire). W Pani Bovary, w Salammbô -
1107 8 | jest tym samopoznaniem, decydowała jednostka, mająca za jedyny
1108 3 | tej ekonomii, tej polityki decydowały o kształcie prawdy. Węzeł
1109 14(**) | psychika, której wrażenia decydują, pozostaje bez zmiany -
1110 13 | Ginie tu sama podstawa decydującego myślenia, utrzymującej wbrew
1111 9 | wymagania wywarły wpływ decydujący na ukształtowanie umysłowości
1112 9 | jego potrzeby są tu czymś decydującym w stopniu o wiele wyższym,
1113 4 | żadnego znaczenia do prób dedukowania rzeczywistości z myśli.
1114 10 | stosunek między nami a tymi definicjami i rubrykami, sens naszego
1115 9 | siebie za par force i mocą definicji postępowe**. Jest bardzo
1116 8 | określone stanowisko, o definitywne wypowiedzenie się w danej
1117 13 | płaszczyzny swobodnego, definitywnego myślenia, nie czuje się
1118 8 | być dziełem dobrowolnej degradacji. Nic mnie tak nie razi i
1119 10 | dźwigać je, lub też dobrowolne degradowanie własnego środowiska kulturalnego.
1120 10 | charakter, gest myśli włoskiej. Dekadencja ich nawet miała wszechświatowy
1121 8 | wszystko objawy narodowej dekadencji, to są symptomaty zaniku
1122 7 | współczesnego polskiego dekadenta. Krasiński bardzo wcześnie
1123 13 | jak to się roi polskim dekadentom, o "jakobińską zasadę szczęścia
1124 3(******)| on nie tylko u wulgarnych dekadentów ale i u niektórych zupełnie
1125 9 | inicjatywy świadomości. Dekadentyzmem nazywamy świadomość kulturalną,
1126 6 | Parodya swobody; etapy dekadentyzmu. Bunt psychiczny konsumentów.
1127 14 | łatwiejszego, jak stworzyć postać deklamującą o niższości kultury europejskiej,
1128 10 | usprawiedliwienia tych sofizmatów deklamuje się o syntezie człowieka
1129 7 | w miarę sił naszych - dekorację. Sądzimy, że pogłębiamy
1130 3 | moc - oto są zagadnienia. Dekorator, który setki razy zmieniał
1131 14(**) | gdzie kwitnie industria del vuoto, tak jak Płomienie
1132 7(*) | Madame Royale, pierwszym delfinem i późniejszym Ludwikiem
1133 7 | Fausta Goethego: du gleichst dem Geist, den du verstehst -
1134 5(*) | utopią i czymś gorszym: demagogią, wyzyskującą jako przywilej
1135 8 | nauki przedstawiane było w demagogicznych katechizmach "myśli niepodległej",
1136 9 | zanim się zwolni od zarzutu demagogizmu - Nietzschego, gdy zestawia
1137 7(*) | pleurant, et toute en larmes demandait davantage". Taż sama pani
1138 7 | wszelki mesjanizm; późniejszy demaskator Napoleona, burzyciel jego
1139 14 | to już - oto słowa...~ ~DEMBIŃSKI~(w przerażeniu)~Armaty Moskali!!~
1140 8 | klasy robotniczej. Fikcye demokracyi. Młoda Polska i Europa psychiczna.
1141 9 | uświadomionego artysty. Być demokratą w myśleniu, znaczy to budować
1142 10 | nie wyjałowiona psyche demokratycznego tłumu, lecz żywe życie duchowe
1143 10 | ukształtowaniem. Jako cząstka demokratycznej masy jednostka musi posiadać
1144 9 | Jest to właściwa całemu demokratycznemu sposobowi czucia wiara w
1145 9 | uczciwości myślowej, Sorelem. Demokratyzm w myśleniu, to przenoszenie
1146 7 | na którą wwiódł Chrystusa demon, gdy go kusił. Powiedzieć
1147 8 | dla siebie stwarza dumne, demoniczne legendy i oszałamia samą
1148 8 | epoki - nabiera ono niemal demonicznego charakteru. Wydaje się,
1149 14 | życie wydaje się siłą ślepą, demonicznie bezcelową i szyderską. Zdaje
1150 14 | dowolnością. Była głębsza i demoniczniejsza, niż się to myśli - tragedia
1151 13 | Dostojewski całe życie walczył z demonizmem. Czuł w sobie dziejową bestię
1152 7 | nowoczesnych, w biologicznym demonizmie, który stanowi punkt wyjścia
1153 13 | słoneczne opanowanie dziejowych demonizmów. Gdzie istnieje przestrzeń
1154 10 | rozpaczach, te kokietujące demonizmy... to wszystko jest śmiechu
1155 8 | ścierających się z sobą demonów. Przedpotopowe potwory stały
1156 12 | wydrzeć poeta duszę swą demonowi zaginionych światów, spisuje
1157 7 | trzeba się przeciwstawić. Demoralizująca mitologia Engelsa pozostaje
1158 3 | w sposób tak straszliwie demoralizujący, jak u nas. Nie wątpię,
1159 7 | du gleichst dem Geist, den du verstehst - nicht mir.
1160 8 | małym tchu prądy z Europy, denerwuje oczekiwanie z dnia na dzień "
1161 3 | poetyckiej wartości dzieł zgasłej Deotymy. Tak bowiem już jest, że
1162 11 | drugiego ku ziemi gnie, spycha, depce po trupie. To życie. Ale
1163 1 | nieobecna i niepotrzebna. Deprawujący i usypiający mit nieustannego,
1164 9 | trzask i zgrzyt, głuchy jęk deptanej subtelności. Powtarza on
1165 14 | wewnętrzna, tu spiżową stopą deptano lękliwy liryzm, tu okutą
1166 3 | czuł już hańbę prochów, deptanych stopą obcego, nieznanego
1167 10 | ducha ciężkości" (Geist der Schwere). Młoda Polska nie
1168 2 | nasuwa się samo przez się. Déracinés Barresa są mi dobrze znani.
1169 3(**) | francuskiego "Pamphlets du dernier jour" pp. 412-413.~
1170 8 | zuchwalstwa. Poczucie estradowych desek pod nogami - to jest rękojmia
1171 8 | indywidualności jest tu bogactwem deseni pleśni na rozkładającej
1172 3 | studiowali Grecję na dywanowych deseniach i podziwiali w obrazach
1173 5(*) | moment wsteczny, absolutnie destrukcyjny, moment wiecznej niedojrzałości,
1174 4 | płomień już zgasł, gdzie pod determinizmem nie wre żaden irracjonalny
1175 8 | ośmieszenia się quaerens, quem devoret. Zachód więc i jego kultura
1176 7 | do pisarzów mających za dewizę - Vitam impendere vero!
1177 12 | decyzji. Jest to rozpaczliwe dezerterstwo poza życie w świat absolutnego
1178 7 | wywarł pod tym względem wpływ dezorientujący na ewolucję Młodej Polski:
1179 13 | I to jest właśnie to, co dezorientuje w Żeromskim: ta tragiczna,
1180 14 | ma być tragiczny blask diademu, groźny ciężar berła. Jest
1181 2 | troszczyli się tak bardzo o dialekt, ty zaś robisz z mówienia
1182 8 | jakiego materiału utka ona swą dialektyczną sieć. Zasadniczym faktem
1183 9 | uczynić swoje zastrzeżenia dialektyczne, swoje najwyższe finezje
1184 7 | dostarczycielami tego dialektycznego rynsztunku, jaki wykuwał
1185 8 | stanowisk. Tkanina o oczkach dialektycznych tak gęstych, że prawie niepodobna
1186 9 | był w porównaniu z autorem Dialogów filozoficznych - Proudhon,
1187 3 | człowiek; kto życia swego w diamencie tym nie pisze, kto poprzestaje
1188 7 | historyczna. Absolut Norwida - to diamentowa podstawa, na której wznosi
1189 9 | adamantowego pierwiastku, tej diamentowej pewności, kto jest we własnym
1190 9 | stanowiska całkiem wyraźne w swej diametralnej przeciwstawności: każdy
1191 10 | czynienia z punktem widzenia diametralnie przeciwnym. Myśl twoja każda
1192 10 | jego dziejowe założenia. Dickens. Filozofia konkretnego czasu.
1193 9(*) | jak książeczka Kassnera o Diderocie.~ ~
1194 Inc | No! Io non sono morto.~Dietro me - cadavere~Lasciai la
1195 13 | Żeromski dochodzi do stanów dionizyjskich z utajoną obawą. Jest w
1196 13 | ukształtowań. Aby być wolnym w dionizyjskiej dziedzinie, trzeba posiadać
1197 8 | przeciwnymi wszelkich "action directe", że strzegą się nawet bezpośredniej,
1198 6 | szamocących się robotników: - dlaczegoż nie mówią tym ludziom o
1199 5 | razu przytłaczać miała i dławić za gardło rozpacz. Nie.
1200 3 | Atmosferę tę znamy od dawna i dławiła ona kraj całe trzydziestolecie.
1201 14 | lękliwy liryzm, tu okutą dłonią brano za włosy duszę i gdy
1202 7 | jak dotąd po to, by po długich latach przemilczenia sprawdzonym
1203 7 | świat, jest zawsze wynikiem długiego i głębokiego procesu duchowego;
1204 13 | istnienie człowieka; jakiej długiej i wytrwałej pracy nad sobą
1205 7 | Tymczasem los nie uznaje długów: nie uznaje niczego, prócz
1206 7 | jest winien odwetu i spłaty długu potomkowi Sobieskich - nie
1207 5 | dłużej niż potrzeba złamanego dłuta, nie przypuszcza się, że
1208 5 | zachowuje się ani na chwilę dłużej niż potrzeba złamanego dłuta,
1209 13(*) | karamazowska siła jest tym dnem psychicznym, z którego wyrasta
1210 10 | prawodawcą rodzaju ludzkiego. Tu dobiegamy do zaznaczonego rozgraniczenia:
1211 8 | nie umiemy zająć jasnego, dobitnego stanowiska wobec naprawdę
1212 7 | przeszkodę: - o wiele silniej i dobitniej zarysowuje się znaczenie
1213 4 | zostają tu zogniskowane w dobitnych, syntetycznych rysach, w
1214 4 | następnie utrwala lub usuwa dobór. Wynalazczość organiczna
1215 8 | się poprosili, że ci "poza dobrem i złem" "rozrzutni" - szukają,
1216 7 | szlacheckiej, wyniesionej ponad dobro i zło samowoli. I jeżeli
1217 11(*) | przepojone wewnętrzną, głęboką dobrocią. Gdy się nie chce samego
1218 3 | umiłowania. Powstał pewien rodzaj dobrodusznego, niechlujnego eklektyzmu,
1219 1(*) | założenie swej komedyi "Dobrodziej Złodziei" Irzykowski i Mohort,
1220 10 | naszej własnej, czujemy jej dobrodziejstwa, nie czujemy ograniczeń.
1221 4(******)| może ta teoria prawdziwym dobrodziejstwem, czynem wyzwalającym. Socjaldemokracja
1222 3 | kłamstwa życie - Cyklopom dobrotliwie wybaczyć. Ostatecznie w
1223 10(*) | Engels wydaje się jakimś dobrotliwym olbrzymem, patrzącym z pobłażaniem
1224 7 | jako pomyłka, ale słabość dobrowolna, słabość jako ideał, bezżyciowość
1225 10 | życiem, dźwigać je, lub też dobrowolne degradowanie własnego środowiska
1226 7 | dzisiejszych epigonów schronisko dobrowolnego rozbicia. Romantycy walczyli
1227 13 | frazeologią, jest kompromisem, dobrowolnym cofnięciem się przed myślą,
1228 3 | zabija życie: bądź dla nas dobry i nie mąć nam spokoju. Powitamy
1229 3 | pracę pisarską, swoje pełne dobrych intencji partactwo, umieją
1230 3 | wszystko to byli wierni, dobrzy słudzy kościoła, takiego
1231 3 | pracę ekonomiczną, lecz dochody, nie kulturę - lecz komfort.
1232 10 | całego kulturalnego życia. Dochodząc do świadomości, Włoch dotychczasowy
1233 6 | i logikę, poraź pierwszy dochodzącej do samowiedzy, ujmującej
1234 7 | wśród wydarzeń, to znowu dochodzący do samozapoznania. Olbrzymie,
1235 14 | zawsze fałszem, chociażby dochodziło się do nich poprzez Monsalwat
1236 7 | twórczych duchów, które dochodziły do niego, ulegając swojemu
1237 8 | mitologizowanie, idzie tu tylko o dochowanie wierności jakiemuś nieokreślonemu
1238 8 | kształt prawości naszej: dochowując jej wiary, dochowujemy jej
1239 8 | naszej: dochowując jej wiary, dochowujemy jej właściwie tylko samym
1240 9 | pomieszanie typowe: trudno dociec, jakie znaczenie ma w ogóle
1241 3 | dopościć, dorąbać, dokłaniać, docierpieć - tkwi głębokimi korzeniami
1242 11 | uczynić i czego może się doczekać, dusza wychodzi poza osobiste
1243 3 | tylko de nomine podział dóbr doczesnych był darem Bożym, w gruncie
1244 10 | fikcje zawsze są ciekawe, dodaje France, ponieważ zaś wiemy,
1245 14(*****) | jako błąd, lecz jako cenny, dodatni w danych stosunkach proces
1246 14(**) | stosunku i jego zerwaniu rola dodatnia była całkowicie po Jego
1247 14 | cierpienia. Rysem bezwzględnie dodatnim narodowej demokracji było
1248 14 | ciemnym, opętanym chórze. Dogania i w śmiertelnym przytułku
1249 9 | miarę naszych przypływów i dogasań jest cały świat to pełnym
1250 3 | filozofii. Epikureizm pogodnego dogasania. Polska tragiczna: zbudzenie
1251 14(*****) | abstrakcyjnych, uproszczających dogmatach, do niemożności odnalezienia
1252 2 | w niewolę, żadnej idei, dogmatowi: wszystko jest dobre, o
1253 6 | postaci życia - wszystkie jego dogmaty, poznać w ten sposób ich
1254 8 | ona jego życiową funkcją. Dogmatyczna jedność nauki kryje w sobie
1255 10 | ale dla nas właśnie te dogmatyczne fikcje pozażyciowych francuskich
1256 7 | przeciwstawieniu do różnych postaci dogmatycznego racjonalizmu - opadała w
1257 10 | odbijają sam niezmienny byt. Dogmatyczny naturalizm i inne upokarzające
1258 11 | nie można mówić o żadnych dogmatycznych, historycznych określeniach,
1259 9(*) | fałszywych metod i ulegających dogmatycznym stwardnieniom bezkrytycznej
1260 6 | nas wstecz ku stanowiskom dogmatyzującego spożycia. Prawda jedyna -
1261 4(*) | pojmowanie języka, zrozumienie dogmatyzującej roli, jaką odgrywa on w
1262 7 | Do tych samych wyników dojdziemy, gdy zestawimy inne zakresy
1263 4 | teoryi poznania. Samowiedza i dojrzałość człowieka odczute jak jego
1264 14 | istnieć: rzecz spada jak dojrzały owoc z drzewa, niewymuszona,
1265 11 | intelektualnie rozwiniętych i dojrzałych kołach Europy. Nikomu nie
1266 7 | Swobody tu nie ma. Nie dojrzano tu jeszcze do niej. Swoboda
1267 8 | właśnie idzie, aby coś tu dojrzanym nie zostało; wydaje się,
1268 3 | którym zawiązują się pąki, dojrzewać mające stulecia. Młoda Polska
1269 10 | poza demokratyczną fikcją dojrzewają nowe formy życia; powstają
1270 14 | życiem swej epoki, piękno dojrzewało w nich, i chwile ich stawały
1271 7 | irracjonalnych instynktów, które dojrzewały pod powłoką tego racjonalizmu. -
1272 13 | się żywiołem, szczęśliwym dojrzewaniem bohaterstwa i piękności, -
1273 8 | Czyni on bowiem zależnym swe dojście do władzy od pewnych psychicznych
1274 11 | możemy go nie stwarzać, dokądkolwiek pójdziemy, pójdzie ono z
1275 7 | wprost do świadomości. Tylko dokładne wżycie się w strukturę psychiczną
1276 4 | teoretyzowania. Trzeba z całą dokładnością zbadać zjawisko: brak bowiem
1277 3 | się, dopościć, dorąbać, dokłaniać, docierpieć - tkwi głębokimi
1278 7 | czują i widzą, że los ich dokonał się poza nimi, unosi ich
1279 7 | niektórzy z tych, co nagle dokonali odkrycia Mickiewicza, literaturę
1280 7 | pracę dokonywaną, o samo dokonanie. Nie o to chodzi tylko,
1281 7 | podźwignięciu tego świata, po dokonaniu tego dzieła - kocha w sobie
1282 10 | Poznanie posługuje się tylko dokonanymi już formami, jakże myśleć,
1283 14 | tymi swymi wytworami, ale dokonawszy ich mocą tego, czego dokonać
1284 9 | się musi silą. Siła tylko dokonywająca czynów, które uzewnętrzniają
1285 7 | towarzyszącego procesowi, dokonywającemu się niezależnie od naszej
1286 4 | czterowymiarowej przestrzeni, że dokonywam w tej przestrzeni pewnych
1287 1 | refleksji filozoficznej - dokonywamy zawsze tylko próby systemizacji
1288 9 | w dziedzinie literatury dokonywane były i są zazwyczaj na zasadzie
1289 11 | nie objęta przez obecność, dokonywany czyn, - to sam potok życia,
1290 10 | rozrachunkiem raz na zawsze dokonywanym pomiędzy tym, co ukazuje
1291 4(*) | myśliciele wszystkich kierunków dokonywują sami nad sobą, zrzekają
1292 4 | posiadają dziś przekształcenia, dokonywujące się w tej klasie; zasadniczym
1293 2 | w samej naturze procesu, dokonywującego się w naszych społeczeństwach,
1294 14 | należy pracować, aż się dokopiemy do tej głębiny; gdzie zaczyna
1295 3 | maluczkich i katolicyzmem doktorów, nie ułożyły się w sposób
1296 8 | zagadnienia: całe szeregi doktryn i przesądów są dzisiaj tak
1297 7 | filozofii Hegla widział martwą doktrynę tylko, nie zdawał sobie
1298 14(*) | rozumowań naszych politycznych doktrynerów. Swobodę nie wyrzekania
1299 3(*) | ewolucjonistyczno-pozytywistycznej doktrynki tak subtelny, jak katolicki,
1300 10 | niewolnicze hołdowanie europejskim doktrynom chwili nie stanowi bynajmniej
1301 7 | rewizji wszystkie fakty i dokumenty z historii naszego romantyzmu,
1302 11 | towarzysz jej, jej Bóg. A w dole jest świat krzywd, które
1303 13 | słowo od duszy do duszy doleci, już c oś, co żyło w momencie
1304 7 | położeniu. Czynem, jakiego domagały się od niej dzieje, było
1305 9 | jak gdyby trudno pochwytną domieszkę pierwiastku nieuczciwości.
1306 12 | propagandy nie obywała się bez domieszki pierwiastku mistycznego.
1307 6 | kontramarkarniach kultury: domina i maski, których nikt już
1308 3 | zakon psów pańskich św. Dominika - wszystko to byli wierni,
1309 10 | się, że utwory tego poety dominują nad sentymentalizmem tak
1310 3(******)| społeczeństwie, w którym typem dominującym jest świadomy robotnik mięśniowy -
1311 3 | bardziej kulili się w swych domostwach i pokrzepiali serca myślą,
1312 2 | przetwarzały się w podstawy domowego dobrobytu. Usłanie zacisznego
1313 2 | bezpośrednio tej atmosferze domowej i publicznej lichoty nie
1314 2 | nawrócony romantyk porzucony ład domowy i porzuciwszy buntownicze
1315 2 | bagnetów dobrobytu, cnót domowych, wiodących do niezawodnego
1316 12 | ostatecznie całkiem przeciętnym domowym zwierzęciem. Waruje, aportuje,
1317 7 | niepokoją ją, pozwalają domyślać się dalszych, nieustalonych
1318 3 | wieku zwał się już w Europie Don Kichotem. W innym miejscu
1319 1 | zasadniczy każdej mającej doniosłość kulturalną działalności.
1320 3(*) | Pisma doniosły, że Stanisław Wyspiański
1321 4(****) | Proudhonowskich zagadnień, niezmiernie doniosłych a zapoznanych przez Marksa.~ ~
1322 9 | świadomości za światem, i śmiech z donkiszotującej świadomości, i westchnienie
1323 7 | pracach Bergsona Essai sur les données immédiates de la conscience,
1324 8 | krakowska perfidia mogą dopatrywać się w tym, com powiedział
1325 13 | o sadyzmie Żeromskiego, dopatrywano się go w pewnych pojedynczych
1326 3 | zauważyć, jak niezbędnie się dopełniają rycerz i kapłan. Ku Aleksandrowi
1327 14 | pobudki, jako cząstkowe dopełniające się tarcia te siły, które
1328 7 | ducha, zadaniem, bez którego dopełnienia życie świata, wszechświatowego,
1329 8 | Schopenhauer jest niewątpliwie dopełnieniem kulturalnym estetyzmu: mamy
1330 7 | dziejowe zostanie dla Norwida dopełnione wtedy tylko, jeżeli swoboda
1331 2 | zagadnienia, życie swe użyć na dopełznięcie do takiej lub innej kariery,
1332 8 | już dostatecznie. Żywszy dopływ wartości kulturalnych z
1333 2 | wszystkie tętnice, poprzez które dopływała do niej gorąca krew z zachodu,
1334 3 | wytwarzane było poza nimi, dopływało do nich, było im darowywane
1335 8 | i dziejowych z bezładnym dopływem wartości kulturalnych innych
1336 2 | teraźniejszość, praca ludu, dopływy kulturalne z zachodu - wszystko -
1337 14 | gdyby myślało się samą mocą, dopominającą się o pełną samowiedzę.
1338 3 | rozkucie duszy narodowej się dopominał. Co rzeczywiste - nie ginie.
1339 14 | zbiorowe wzruszenie, które dopominało się o wyraz, który byłby
1340 5 | tu jesteś niepotrzebna. Dopominały się o władzę nad nią wszystkie
1341 3 | niego dostęp - dosłużyć się, dopościć, dorąbać, dokłaniać, docierpieć -
1342 3 | tylko sprawiedliwe. Ale dopóty nie ruszycie się z miejsca -
1343 10 | niedostępne dla tych, co nie dopracowali się do tego stopnia rozwoju.
1344 8 | straszliwie ciężko jest dopracowywać się u nas do stanowisk,
1345 14 | twórczość jest bolesnym dopracowywaniem się narodowej duszy, że
1346 9 | kapitalistycznego społeczeństwa nie doprowadzi do usunięcia ich, jeżeli
1347 14 | czy ja ją, czy ona mnie doprowadziła do portu. To pewne, że kończąc
1348 8 | życiu, które go do niego doprowadziło. Schopenhauer jest niewątpliwie
1349 8 | natężenie i praca, które doprowadziły do wytworzenia pewnej treści,
1350 10 | najwyższego uświadomienia doprowadzone życie psychiczne nie jest
1351 5 | 5500 z trudem i wysiłkiem doprowadzonych do szkoły średniej dzieci. -
1352 2 | wszystkich sił, aby nie dopuścić do rozpoczynającej się tu
1353 8 | Hamsunem. Stanowisko Ibsena dopuszcza mitologizowanie, idzie tu
1354 6 | człowieka, jego rzetelne, nie dopuszczające złudzeń, twarde istnienie.
1355 11 | stanem duszy zbiorowej, dopuszczającym możliwość nieograniczonego
1356 2 | szkalowała. Cenzura nie dopuszczała wieści o tajemnie pod ziemią
1357 12 | jest ani odrobinę mniej dopuszczalna od hipotezy atomizmu, lub
1358 3 | dosłużyć się, dopościć, dorąbać, dokłaniać, docierpieć -
1359 4 | jest rzeczą, że dojrzewa, dorasta pośród nas ten twardy i
1360 10 | głębokich sił życia właściwa dorobkiewiczom teorii jest w tych postulatach
1361 1 | wykorzystanie wielkich doświadczeń i dorobków dziejowych dla celów indywidualnych;
1362 12 | ludzkich, że kto do prawa nie dorósł, wyrasta w swych oczach
1363 10 | niezaprzeczalnym, że talentem nie dorównywa on żadnemu z wymienionych
1364 12 | porównaniu z takim całkiem już dorożkarskim zaprzęgiem Miciński jeździ
1365 2 | duszy przez zmienną grę dorywczych, przypadkowych wahań. Na
1366 10 | gdzie mię już nie może dosięgnąć śmiech, ale tu, gdzie otacza
1367 7 | życia. Jest to prawdziwie doskonała kazuistyka lenistwa. Romantycy
1368 8 | twórczości i wytwórczości doskonalenia się moralnego: ona kryje
1369 10 | nie liczy się z logicznymi doskonałościami. Tacy, jakimi są oni - są
1370 10 | się zwycięża, że się jest doskonałym. Doskonałość niczego nie
1371 4 | rodzenie w najbardziej dosłownym znaczeniu: tworzenie to
1372 6 | czysto psychiczne sposoby dosłużenia się; nie, coś wydartego
1373 3 | znaleźć do niego dostęp - dosłużyć się, dopościć, dorąbać,
1374 13(*) | Parys do ojca w Akropolis. "Dośrodkowa" karamazowska siła jest
1375 3 | Stańczykowski kaduceusz w ręce dostanie. Każdy, kto staje się organem
1376 8 | coś się zmienia, to coś dostarcza nam indywidualnych przeżyć:
1377 12 | nam pisze, wierzeń, które dostarczają nam pięknego porównania,
1378 9 | intelektualna treść świadomości, dostarczająca jej wyobrażeń przekształcanych
1379 9 | prawdziwego stanu rzeczy; dostarczały dogmatów - przemieniających
1380 9 | nie da, czującą, że treść dostarczana jej przez proces dziejowy
1381 10 | przeżywane na tle gotowego, dostarczanego im świata za treść życia:
1382 6 | możliwość dokonania go musi być dostarczona, wytworzona poza nimi. Sprawa
1383 7 | Mickiewicz, Słowacki, Norwid - dostarczycielami tego dialektycznego rynsztunku,
1384 8 | dostatecznie długo, gdy posiada dostateczną energię, zmienia w mniej
1385 10 | ale jest dla nas jedynym dostępem do wszelkich możliwości:
1386 8 | twórcy jako cząstka życia dostępnego na tym jedynie, dźwiganym
1387 4 | poza obrzeżem logicznej, dostępnej dla jasnego sformułowania,
1388 10 | swej tradycji. Olbrzymie dostojeństwo zawarte w słowach civis
1389 10 | śmiechu, tak dobrze znanym Dostojewskiemu. Wielki ruch dziejowy nie
1390 10 | są zawsze poważne. Dusza dostojna: to uduchowienie wroga swobody
1391 10 | ludzie majestatyczni, senni, dostojni, ociężali: gdyby pojawiło
1392 3 | celnikami, żołnierzami, dostojnikami państwa. Świat ten zmieniał
1393 6 | rzeczywistości, tej, do której się dostosowywała psychika, z drugiej strony
1394 7 | opanowanych przez nią, nie dostrzegająca własnej swej zależności -
1395 7 | bierny optymizm, lub też nie dostrzegający samego trudu życia, szybujący
1396 12 | potrzeba spod władzy nie dostrzegających rzeczywistego psychicznego
1397 7 | była do wszystkiego. Nie dostrzegał on, że to, w czym widział
1398 7 | tym, co z zewnątrz jest dostrzegalne jako różnica, - zamknięta
1399 3(****) | coraz pełniej obejmuję i dostrzegam bezmiar pracy, dokonywanej
1400 5 | rozpacz. Nie. Tej się nie dostrzegło zrazu. Przeciwnie, wszędzie
1401 9 | wprost prawość wewnętrzna. Doświadczam nieraz wrażenia, zestawiając
1402 8 | przekształceniem. Poznałem własnym doświadczeniem, jakimi są istotne warunki
1403 7 | niemal konkretnym, osobiście doświadczonym, przeżytym. Rzeczywista
1404 9 | nie miał już nigdy niczego doświadczyć. Baudelaire nie mistyfikował
1405 9 | mówi o czymś, mówi, co on doświadczył, u myśliciela na pierwszy
1406 7 | holenderskiego mieszczaństwa. Nie dosyć jest stwierdzić, że dany
1407 3 | Kozłowskiego dramaturgiem, a nawet doszczętne zniszczenie Warszawy nie
1408 13 | A więc zginiemy całkiem, doszczętnie, jeżeli nie wrośniemy w
1409 9 | wywoływanych przez nie zagadnień doszedłem do przekonania, że odpowiada
1410 14 | Achilles, Menelaus, Hektor doszli do samych siebie, do takich
1411 14 | gwiazdy, co zgasła, nim doszły do nas jej promienie. Usiłujemy
1412 10 | psychiki. Każdy, kto wie, jak dotkliwie mści się obawa, iż nasze
1413 13 | pragnęłoby się kochać, tym dotkliwiej czułoby się ból wieczystej
1414 14 | zasadniczego punktu, którego już dotknęliśmy. Poeta dokonać ma czegoś
1415 14(*****) | książka ta zamykała całą moją dotychczasową pracę; były w niej straszne
1416 10 | bardziej wyodrębniające się od dotychczasowości dzieło. Trudno obliczyć
1417 1 | literatury żyje. Konsekwencje dotyczące tego przedmiotu nasuwają
1418 3 | wydawało się wszystko, co dotyczyło religii, a nie odbywało
1419 13 | wolnością przysługującą helotom. Dotykamy tu spraw ciężkich i wysuwających
1420 9 | Gdy Sainte Beuve w swej dowcipnej sylwecie Malebranche'a stara
1421 7 | stawiać opór, siłę. I nagle dowiadujemy się, że tamten twardy, niemy
1422 12 | Biorąc pióro chcą oni zawsze dowiedzieć się, co myślą, czego chcą
1423 10 | mieć słuszność. Słuszność dowiedziona - to zawsze apel do gotowej,
1424 10 | To co ma być stworzone, dowiedzione być nie może: zrywa bowiem
1425 7 | Lafayette'a.~Gdy ktoś nie dowierza samemu sobie, swej odwadze,
1426 6 | może: - ale rozumowanie i dowód skutkują tylko tam, gdzie
1427 11 | najwyższymi, nieodpartymi dowodami szczerości, ten niech wyrzeknie
1428 10 | chwili nie stanowi bynajmniej dowodu przeciwko samodzielności
1429 14 | oczach młodocianych krytyków dowodzić "hellenizmu" Wyspiańskiego),
1430 8 | stronach, a odrzucamy inne - dowodzimy tym samem swej wyższości,
1431 1 | względem czego możemy zajmować dowolne stanowiska.~Psychika związana
1432 1 | tej swobodną twórczynię. Dowolność, przypadkowość istnienia,
1433 3 | dziedzinie przez skazanych na dożywotnie galery potomków Kaina; potomstwo
1434 3 | niż my, przypuszczając, iż dożywotnio powinien mieć prawo do wzmagania
1435 9 | każde zdanie jest tu całym dramatem, którego wynik ostateczny
1436 3 | Stanisława Kozłowskiego dramaturgiem, a nawet doszczętne zniszczenie
1437 7 | się ponad życiem i pracą dramatyczne powietrze, gdy oddychać
1438 7 | dekoracją niedostatecznie jasno, dramatycznie malowaną - sądzimy, że głębszym
1439 7 | poprzez wieki patos duszy, dramatyczność czucia. Sama przeszkoda
1440 7 | staje się rolą, życie - dramatycznym widzeniem. W każdym historycznym
1441 7 | Chcąc więc pełniej odczuć dramatyzm postaci, z wolna przestawiamy
1442 12 | przeżywać siebie, wolał on dramatyzować życie swe takim, jakim mogłoby
1443 7 | ulegają wpływowi w znaczeniu dramatyzującej hipnozy ludzie, najmniej
1444 5 | Spencer i Haeckel, Darwin i Draper są nietykalni jak święci
1445 8 | marzyciel ma w sobie coś z drapieżcy, jest coś z piraty w jego
1446 14 | zaborczości: ta zdobywcza, drapieżna wola, chęć życia, zdolność
1447 10 | on nowoczesny, żelazny - drapieżny świat, jako prawdziwego
1448 13 | Żeromskiego do bezwzględnych, drapieżnych stron ludzkiego istnienia.
1449 11 | nie praca jak młot, trawi, dręczy beznadzieja, przygniata
1450 14 | Trwoga oblega zamczysko, dreszcz wstrząsa duchami na myśl
1451 3 | którego obecność czuł głębokim dreszczem, w krótkich bolesnych widzeniach
1452 11 | rozdeptuje duszę na proch, drga w każdym zmiażdżonym wspomnieniu.
1453 8 | konstruktywnych sił duszy w drganiach, które nie wiedzą o sobie
1454 13 | krótkotrwałych i niepowracających drgnieniach chwyta on pulsujący nieustannie
1455 5(*) | mieszczaństwa, polskiej średniej i drobnej własności ziemskiej. Nawet
1456 5(*) | oparcie w reakcyjnej masie drobno - mieszczaństwa i wielko-chamstwa (
1457 13 | przyszłości, typy: świat drobnych karierowiczów, urzędniczków,
1458 Ded | jest z Was i przez Was drodzy, z Ciebie i przez Ciebie -
1459 8 | pojęcie jedności nauki - tak drogie wszystkim powierzchownym
1460 10 | metafizyczną: krytykę druzgocącą drogiego fejletonistom Artura Schopenhauera***.
1461 Ded | precz i każą się rozstawać z drogimi, jak sad dzieciństwa, widnokręgami - ~(
1462 Ded | nienawiścią -~Wam, których wierna, drogocenna przyjaźń była mi podtrzymaniem,
1463 10 | przywaliły tu i utrwaliły momenty drogocennej mądrości, szacownego męstwa.
1464 9 | Każdy szczegół jest tu drogocenny, posiada bowiem nieskończoną
1465 3 | pionierem. Produkcja zeszła na drugi plan, szczęśliwe spożycie
1466 6 | myśl naszą i duszę ku temu drugiemu, który sam -tylko prowadzi
1467 7 | ten jeden tylko skald i druid Stanisław Wyspiański. W
1468 3 | Króla Ducha lub rzadkich druków Norwida żadnych zmian w
1469 3 | koncepcja nie z bibuły i druku, lecz z ciała i krwi, tu
1470 8 | wzajemnie swe żelazne członki, druzgocą je. Jest to jakaś gotycka
1471 10 | intuicję metafizyczną: krytykę druzgocącą drogiego fejletonistom Artura
1472 14 | polskiej wsi, jak bezwzględnie druzgocze on dusze. Jest to ukazane
1473 7 | tchnieniem łamiących się, druzgotanych piersi, - zrozumiemy samą
1474 3 | kierownictwem. Pomimo wszystkich drwin na temat katolicyzmu Balzaka,
1475 2 | nią władanie, gnąc się i drżąc w śmiertelnym trudzie, tworzy
1476 11 | uściśnienie rąk, kołacą w nich drżące o siebie nawzajem serca.
1477 4 | Europy wszędzie czuje się pod drżącymi, chwiejnymi przęsłami abstrakcji
1478 11 | nie słucha, bluzga krwią, drze na strzępy pamięć. Na próżno,
1479 11 | wiedzący uśmiech, kwitnie jak drzewo migdału, cały jest w kwieciu
1480 14 | Legendzie zaziera poprzez te drzwi, które rozwiera śmierć,
1481 14 | nadacie byt mnie i wielkim duchom, które tu zawieszam nad
1482 14 | sępy królewskie, ci dwaj duchowi zapaśnicy.~Mowa czynu wydaje
1483 3 | między ogółem wiernych i duchowieństwem zawiadującym ich życiem
1484 3 | dwie sfery, dwie prawdy, "duchowną" i "świecką", ale przestał
1485 3 | opanowywać nawet specjalnie "duchowne" procesy, rodzące się w
1486 2 | etyczna, czynna natura naszego duchownego życia. Psychika nasza, świadomość
1487 3 | duchowe stało się własnością duchownych, oni mieli klucz rozumienia
1488 9 | wielkiej prawdy, że żyć duchowo, to znaczy iść po linii
1489 7 | duchowy, jako o umocowany w duchu kształt polskiej Jeruzalem,
1490 14 | Wy, co słuchacie ze mną: dumni, uczeni, pewni siebie -
1491 1 | się istotną niewolą. Gdy dumnie zamykamy się w granicach
1492 8 | jest rzeczą jasną, że w dumnych rysach angielskiego indywidualizmu,
1493 8 | literatura Młodej Polski. Poza dumnymi słowami o zadaniach literatury
1494 12 | upaja. Ten czad historyczny, dur najróżniejszych tradycji
1495 4 | Bergsona, Sorela, Carlyle'a, Durkheima - nie przyda się to na nic, -
1496 Inc | vita! ~Carducci ~Trovan mi duro~E io lo so:~Pensar li fo! ~
1497 13 | bezsilnej kulturalnej psychiki, dusi się jej bezsilnością, gwałci
1498 11 | być od wszelkich "zabiegów dusznych". Jednym tchem wymieniamy
1499 14 | Usiłujemy nie żyć, aby duszom naszym pozwolić się ułożyć,
1500 8 | przeżyciem. Przeżycia polskich duszoznawców są bardziej spirytualistyczne.
1501 3 | Sienkiewicza do Wilhelma był dużym upokorzeniem narodowym,
1502 14 | jak sępy królewskie, ci dwaj duchowi zapaśnicy.~Mowa
|