1-biolo | biops-czeka | czeln-dwaj | dwoja-glosy | glosz-jakis | jakko-ksiaz | ksiec-miesz | miewa-narzu | nasla-niezm | niezn-ogarn | oglad-pelni | pelno-ponie | poniz-prezn | prezy-przet | przew-rowno | rowny-schwy | schyl-sprac | spraw-szuka | szum-ujal | ujarz-warn | warne-wtarg | wtem-wysnu | wysok-zapad | zapal-zlacz | zlago-zzart
Part
9550 8 | nami, to samoopanowanie i ujarzmienie własnej psychiki, zorganizowanie
9551 8 | angielskiej mocy, całemu aparatowi ujarzmionej przez zbiorową wolę wielkiego
9552 7 | współczucia. Łatwiej jest ujawniać swój podziw przez przypisywanie
9553 13 | walczącej z losem woli podstawia ujawniający się jako cierpienie opór
9554 8 | piękno właśnie stwarza. Ująwszy samego siebie w nim, zaprzecza
9555 7 | syntez", "metafizycznych ujęć".~W danej chwili zajmuje
9556 9 | złudzeniem. Idzie nam tu bowiem o ujęcie samego procesu wartościowania
9557 9 | z jakimś bardzo szerokim ujęciem duchowego życia. Jest to
9558 13 | Ci, którzy, widzą w tym ujęciu życia jakieś parti pris,
9559 7 | zasadniczy proces, jaki tu ujęliśmy u Krasińskiego. Krasiński
9560 7 | romantyzmu naszego wpływają ujemnie na sam nasz do niego stosunek.
9561 8 | młodych umysłów, - którzy ujmą zagadnienie Młodej Polski
9562 7 | najgłębsza istota świata. Ujmował ów problem twórczości w
9563 7 | formie problematu logicznego ujmowany był jakiś problem dziejowo-społeczny,
9564 3(****) | wiedze i w wytwarzający ją i ujmujący organ. Czytanie jego pism
9565 14 | staje się fikcją. Życie ujrzał Wyspiański w surowym zwierciadle
9566 14 | śmierci, jej sępim wzrokiem ujrzane - staje się głosem krwi
9567 10 | prowadzi poprzez wyparcie się ujrzanej samowiedzy, czyż swoboda
9568 13 | ostatniej powieści Żeromskiego, ujrzano w niej społeczną tragedię
9569 6 | wyprzedaż starego rupiecia; ujrzymy to, co jest: rzeczywistość
9570 13 | ograniczonym widnokręgu, aby móc ujść tej świadomości. Poeta,
9571 7(*) | się, że po pewnym czasie ukażą się zupełne wydania rosyjskie
9572 5 | procesu, pora, by jako jedyna ukazała się samej sobie Polska zawziętej,
9573 9 | dekadentyzm, symbolizm ukazały się nam, jako różne formy
9574 4 | twórczości. Obraz tak i ukazu j e nam jako plan akcji,
9575 2 | przygarnąć plon. Już wołacie, ukazując na Żeromskiego, Wyspiańskiego,
9576 2 | życiu. Świadomość nasza i ukazująca się nam jako dany gotowy
9577 10 | osobistych przeżyć. Stany dusz ukazujące się nam zrazu jako wyniki
9578 1 | w życiu typu istnienia, ukazującego się w danym momencie jako
9579 7 | i ten jej odlew gipsowy ukazujemy jako żywą twarz poety. A
9580 8 | niema form życia, które ukazywałyby się danemu społeczeństwu
9581 5 | z powieści Wellsa, który układał olbrzymie plany zwycięskiej
9582 12 | zatrzymać się na każdym układzie wierzeń, który na jakiś
9583 7 | postaci poznać, zrozumieć, ukochać, inaczej - życie myślowe
9584 7 | stworzyć, jako nasze pożądane ukochane dzieło wzywamy się świadomością
9585 14 | świat, który trzyma się mocą ukochania, bezgranicznej miłości,
9586 13 | zlewającym w jedno z ekstatycznym ukochaniem życia pasyjne oddanie się
9587 3 | kościelnym, jak umarłego ukołysać usiłujemy masę wieśniaczą.
9588 7 | jako rzeczywistą przeszkodę ukonstytuowane lub konstytujące się społeczeństwo
9589 9 | bowiem we Francji od czasów ukonstytuowania się scentralizowanej monarchii
9590 11 | przed kim się zbuntuje lub ukorzy, gdy jest sama? Dzisiejsza
9591 13 | Dziwny, dumny, skrępowany i ukradkiem wybuchający, mający w sobie
9592 13 | Ten nie miał już gdzie się ukryć, widział jasno, że tak czy
9593 10 | sobie żyć na co dzień w ukryciu przed losem, zbywając go
9594 10 | najsamowiedniej, to żyje ona jako ukryta dusza, jako instynkt w całej
9595 6 | przeciwnie, strzeżcie się ukrytej zdrady, badajcie każde zdanie
9596 10 | nieskończonych możliwościach, ukrytych w tym zasadniczym stopieniu
9597 13 | pancerność gdzieś w jakimś ukrytym zakątku zamknąwszy się sama
9598 8 | spraw erotycznych (treść ukrywająca się poza pojęciem "wolnej
9599 8 | jest głębokie tchórzostwo, ukrywające się poza pozorami zuchwalstwa.
9600 2 | indywidualizm, ile raczej ukrywający się poza tym mianem nasz
9601 7 | rzeczywistością społeczną, która ukrywała się poza logiką myśli: -
9602 8 | wzajemnie myśli, przemycane i ukrywane przed samymi sobą stany
9603 3 | których można by nawet ukrzyżować, nie czyniąc przez to prac
9604 7 | podstaw, znajdujemy samo tylko ukrzyżowane serce poety, wyrywające
9605 13 | upiora Samuela. Zawsze mit ukrzyżowanego szlachcica. Zawsze legenda
9606 7 | życia, o uchronienie swojej ukrzyżowanej wyższości. Dla Towiańskiego
9607 3 | mieszkał w Jerozolimie w czasie ukrzyżowania Jezusa Chrystusa. Nie, po
9608 14 | naszym pozwolić się ułożyć, ukształtować tak, by powstały w nich
9609 2 | wyjścia psychikę taką, jaką ukształtowało w nim społeczeństwo, wytworzoną
9610 3 | beztroskliwa połaniecczyzna, która ukuła sobie religię po prostu
9611 7 | jest uczłowieczony już, ułagodzony obraz bezwzględnej obcości.
9612 11 | duszy naszej, która z nim ulała, rozpościera się nad nami,
9613 5(*) | pisarzów naszych p. Tadeusz Ulanowski w jednym ze swych odczytów: "
9614 14 | są tylko czymś w rodzaju ułańskiej przygrywki: - trębacza czczą
9615 1 | Idzie o to, aby woli tej ułatwiać powstanie, aby usuwać przynajmniej
9616 7 | świadomości polskiej w narzędzie, ułatwiające rodzenie się i dojrzewanie
9617 10 | istotnie myśli, mogące nam ułatwić rozstrzyganie niektórych
9618 11 | tryumfujący jest zbytnim ułatwieniem sobie życia. Zwycięstwo
9619 4 | wszystkich narodów musi ulec przebudowie: musi stać się
9620 2 | romantyzmu, przezwyciężył go, uleczył się z niego Maurycy Barres,
9621 9(*) | według fałszywych metod i ulegających dogmatycznym stwardnieniom
9622 7 | pracy. Krasiński całe życie ulegał własnej niechęci i niemocy
9623 8 | kulturalnej. W poszukiwaniu tym ulegałem sam złudzeniom, które dziś
9624 14 | z tych mrocznych wyżyn, uległ on złudzeniu, że można przełamać
9625 13 | trojańskich? Jakim przeobrażeniom uległby ten świat, gdyby każda postać,
9626 5(*) | wykładnikach rzeczywistości, ulegnie z konieczności tym błędom
9627 3 | nie dostrzegając zagłady, ulegniem jej i niechaj ostatnie słowo
9628 2 | rozsądny człowiek nie mógł ulepić maluteńkiej sobie, skromniutkiej,
9629 10 | jest tu stałym: miasto, ulica, dom, pieniądz - wszystko
9630 11 | który przeciąga nad mrącymi ulicami miast, chorowity uśmiech
9631 13 | Europie. Tak. od razu na ulicy znaleźć to, co może być
9632 10 | jest perspektywą ślepych uliczek historii. Croce po śmierci
9633 12(*) | warsztat" (atelier) idealny, ułożony z narzędzi funkcjonujących
9634 14 | duszom naszym pozwolić się ułożyć, ukształtować tak, by powstały
9635 3 | katolicyzmem doktorów, nie ułożyły się w sposób tak straszliwie
9636 4 | własnej mej rzeczywistości ułuda, każdym drgnieniem duszy
9637 12 | absolutnego kłamstwa i ułudy. Ta postać mistycyzmu nieobca
9638 7 | niezawodną. W tej formie Słowacki umacniał swoje przekonanie, że Polska
9639 9 | olbrzymiego bogactwa kultury: umacniały więc one młode umysły w
9640 11 | unosi, zostawia zwęglone, umarłe ciało i sam swą dumą, swą
9641 3 | Kadzidłem kościelnym, jak umarłego ukołysać usiłujemy masę
9642 2 | łachman królewski wielkiej umarłej się stroi, kajdanami nam
9643 2 | tego, co tam w głębinie umarło. I tam żyje Polska nie urojona,
9644 14 | wystarcza mu, tchnął ze swego umęczonego ciała płomienną wodę.~O
9645 7 | Hamlet i Chrystus. Obłuda umęczonej psychiki. Kultura bezpłodności
9646 14(**) | tego spalania się duszy w umęczonym ciele. Ale dlatego właśnie,
9647 14 | prawda, że każda wola, która umiała zdobyć się na konsekwentną
9648 14(*****) | o organach prawdy-; nie umiałem wtedy tej myśli rozwinąć.
9649 12 | przykładami, jak niewinnie umiały przelewać krew te filozofujące
9650 13(**) | grzeszą tylko zbytecznem umiarkowaniem.~
9651 10 | lękające się śmieszności, umiejące się śmiać życie. Groźną
9652 8 | nieodpowiadającej za własne losy, nie umiejącej już myśleć, chcieć, czuć
9653 14 | w grę wchodzi człowiek, umiejący patrzeć na duszę własną,
9654 8 | świadomości, przeżycie nasze umiejscawia się właściwie w pewnej przeszłości
9655 14 | się to myśli - tragedia w umiejscowieniu Wyzwolenia: chcę rządzić
9656 8 | pojęte życie staje się mocno umiejscowione, nabiera krystalicznej jedności
9657 14 | nam przez umarłych: oni umieli je wytworzyć, dla nich było
9658 10 | naszej istoty, której nie umieliśmy, nie śmieliśmy poznać, grzech
9659 14 | widowiskiem, w które patrzy umierająca dusza narodu. Nie przyjmujecie
9660 6 | najgłębszą. Człowiek żyjący i umierający raz na zawsze w pewien sposób:
9661 3 | zabawkę, nic za pokrzepienie umierających (lud nasz wydziera im spod
9662 4 | z jakich wyrósł, musiał umieścić swoje kryteria, swoją zasadę
9663 3 | czego nie chcesz, lecz jak umiesz chcieć, nie, od czego się
9664 10 | naszych wyobrażeń. Gdy więc umieszczamy dane jednostki w jakimś
9665 7(*****) | płaszczyźnie zostanie ona przez nas umieszczona: czynnymi, rzeczywistymi
9666 3 | życia, lecz jej pozory, "umilające życie" zewnętrzne zdobycze,
9667 13 | już świat tak lub inaczej umilkł. To są głębokie wtargnięcia
9668 2 | utopijny (forma literacka tak umiłowana przez wszystkich "humanistów").
9669 3 | kulturę namiętności i męskie umiłowania. Powstał pewien rodzaj dobrodusznego,
9670 7 | wymagającą już czynu dla umocnienia samej siebie w swym przeświadczeniu -
9671 10 | historycznego życia Włoch, umocniły i ugruntowały w duszy włoskiej
9672 11 | struny. Bóg i dusza - dwa umocowania tętniących strun; przepływa
9673 7 | jako czyn duchowy, jako o umocowany w duchu kształt polskiej
9674 4(***) | fizyczne są prawdziwe, gdyż umożliwiają nasze fizyczne działanie
9675 10 | pojmowania jest humor szkolą umożliwiającą powstawanie oryginalności
9676 7 | ona warunki psychiczne, umożliwiające i podtrzymujące wiarę i
9677 9 | zredukowane do roli podścieliska, umożliwiającego to obcowanie z istotą świata.
9678 2 | wyżyn umysłowo-moralnych, umożliwiających swobodną na tym poziomie
9679 4 | podstawę działania, aby umożliwić działanie zgodne z naszą
9680 7 | krytyce odczucia subiektywne umożliwiły ugruntować się przesądom
9681 8 | negacji, ten piłatowy gest umycia rąk wobec odpowiedzialności,
9682 13 | bardzo głębokie, a często umyślne nieporozumienia co do pojmowania
9683 3 | ścisłego określenia panuje umyślny i obłudny półzmrok. Dla
9684 8 | wszystkim powierzchownym umysłom; natomiast wysuwa się z
9685 12 | która nadałaby sens jego umysłowemu i moralnemu życiu, był naturą
9686 10 | kierunku, uspasabiała je umysłowo i moralnie do odpowiadającego
9687 2 | siebie podnosić do wyżyn umysłowo-moralnych, umożliwiających swobodną
9688 4(******)| określeniem "reakcyjny" unicestwi ten subtelny i głęboki twór
9689 8 | historia, która następnie unicestwiała się w jego pozbawionym historycznego
9690 13 | jakąś dziedzinę życia, nie unicestwiamy jej, lecz żyjemy w niej
9691 2 | istnieje, w tym w ogóle unicestwiona została najbardziej zasadnicza
9692 14 | jednostki w jej własnych oczach unicestwione, czuje ona, że to własna
9693 13 | poetę w moc tego tragizmu, uniemożliwia wyzwolenie spod jego władzy.
9694 9 | wpływem swym utrudniały, uniemożliwiały zrozumienie prawdziwego
9695 7 | potwarzą. Idzie mi tylko o uniemożliwienie nieporozumień dla ludzi
9696 14 | Artyzm wyrasta tu jako unieruchomiejąca, niwelująca pokusa na wszystkich
9697 10 | najczęściej na ptaka Roka, który unieść ma z sobą gdzieś w nieznane
9698 11 | Rwąca rzeka wzruszeń i uniesień, cichy strumień pokory,
9699 7 | prac, w których artystyczne uniesienie i etyczne samowychowanie
9700 14 | pali głownię, gdy syn w uniesieniu swego życia, swojej miłości
9701 8 | nadal zachować ten stan uniewinniającej nieobecności. Mówimy jak
9702 3(******)| zaś nie histeria płciowa, uniezależniająca życie erotyczne od rodziny,
9703 9 | grunt podatny dla poglądów, uniezależniających literaturę od rzeczywistości
9704 1 | przeprowadzić zasadę całkowitego uniezależnienia się od otoczenia, to i wtedy
9705 1 | wytworzyła nas: - marzyć o uniezależnieniu się od historii jest to
9706 4 | społeczeństwo. Ale ten tak uniezależniony od nas świat jest naszym
9707 7 | Krasiński.~Nie jest łatwą rzeczą uniknąć tych niebezpieczeństw, na
9708 13 | myśleniem o narodzie. Nie uniknie się tragizmu, jeżeli się
9709 3(******)| Dla uniknięcia nieporozumień chciałbym
9710 9 | pojęcie najgłębiej pomyślanego uniwersalizmu z poczuciem nieskończonej
9711 14 | wszystkich praw życia w taki uniwersalny i indywidualistyczny zarazem
9712 7 | społeczeństwo, które posiada tak unormowane życie płciowe, że dawać
9713 4 | stwardniałych stanów dusz, które unosiły się niegdyś ponad społeczeństwami,
9714 7 | Sądzimy, że, gdy uchwycimy to unoszące się ponad życiem i pracą
9715 11 | nadpowietrznej psychiki, unoszącej się ponad życiem myśli,
9716 9 | powszechnym życiem, nie unoszącym się ponad psychikę naszą
9717 8 | atmosferze kulturalnej i unoszącymi się w niej w formie pozaczasowych
9718 7 | narodem.~Kleopatra i Cezar, unoszeni przez wielkie, zastygłe
9719 13 | odróżnia swobody od bezwładnego unoszenia się - tworzy się nad duszą
9720 10 | dziejowy albo bezoporne unoszenie się w abstrakcji.~Gdy zaczynamy
9721 6 | swojej negatywnej ocenie. Uogólnia on zresztą bardzo łatwo
9722 3 | którzy mają wolę. Come l'uom s'eterna - tak można by
9723 7 | dzisiejszych jego wielbicieli, to uosobienie myśli pozaczasowej, bytowej -
9724 2 | zdyskredytowana. Gdy romantyzm upada, gdy przestaje szukać naokoło
9725 10 | jeszcze świadomie przeżyć zgon upadającego Rzymu. Chrześcijaństwo,
9726 7 | głowach retorów podbitych, upadających społeczeństw; i choć potem
9727 14 | walka pełna złudzeń, nieobca upadkom, gorączkowa - i dlatego
9728 13 | Blondela. Życie trwa jako upajająca się sobą namiętność, jako
9729 10 | Schlegla. Coś potężnego i upajającego przedziera się poprzez słowa,
9730 8 | zasadza się straszliwy i upajający - napoleoński patos kultury
9731 13 | cud. Dwie są drogi: albo upajania się czarem przeszłości,
9732 3 | wygodę chwili zamącą, - uparta samowola. Siedząc na tłustym
9733 2 | Zagłobów i Benetów chce upiec tu dwie pieczenie przy jednym
9734 3 | służy, sztuka, o ile go upiększa, religia, o ile go osłania,
9735 3 | jest w stanie: naród, który upierałby się czynić tradycję swą
9736 4 | poezji i piękna, - temu życie upłynie na snuciu legend, na karmieniu
9737 1 | życie erotyczne człowieka upływa w sposób niezgodny z jego
9738 8 | nawet biernie pozwalając upływać naszym chwilom, rozstrzygamy
9739 10 | mocy. Nie w tym, co ludzi upodabnia, lecz w tym, co ich różniczkuje,
9740 13 | pierwiastek szczęścia wiodącego w upodlenie, namiętności stopionej w
9741 13 | ludzie sądzą, że dość jest upodobać sobie w swoim przypadkowym
9742 1 | odpowiada ten kierunek naszym upodobaniom, nałogom, przesądom, lecz
9743 8 | indywidualizm jest tu tylko upoetyzowaną niewolą. Nic nie mam prócz
9744 14 | przeżyta przez silną, zdolną upoić się sobą indywidualność.
9745 13 | stylu Żeromskiego, na dnie upojeń jedynością tkwi poczucie
9746 13 | przeistaczającym duszę upojeniem, marzeniem odbijającym się
9747 13 | usiłująca znaleźć dumę w upojeniu psychika czuje się nagle
9748 8 | związany jest w sposób wprost upokarzający z tak określonymi granicami.
9749 14(**) | ścisłość stały się dziś jakimś upokarzającym występkiem, czymś, czego
9750 3 | że mimo bezgranicznego upokorzenia Włoch w XVII. i XVIII. wieku,
9751 3 | Sienkiewicza do Wilhelma był dużym upokorzeniem narodowym, to i ten cios
9752 14 | ksiądz ma rdzennie chłopi upór w swej wierze w twarde prawa,
9753 10 | chce trwać i walczyć, jako uporczywa, nie cofająca się przed
9754 9 | protesty, bunty, łkania uporczywość życia. To, co jest niedorzecznym
9755 7 | beznaukowości myślenia, w uporczywym niedostrzeganiu, że typem
9756 8 | bezwładu, z hipnotycznym uporem wykonywa pewne ruchy i czynności,
9757 13 | życia: trzeba to wszystko uporządkować, ukazać społecznej myśli,
9758 9 | jego oczach: zostawały one uposażone niedostrzegalnie w pewną,
9759 2 | warunki zewnętrzne naszego upośledzenia kulturalnego - nie on je
9760 4 | jest to pewne już tylko upostaciowanie jej, - lub też coś jeszcze
9761 8 | nieuctwo, niedbała i leniwa uprawa polskich mózgów. Ciasnota
9762 14 | entuzjaści z urzędu, zawodowi uprawiacze krzepiącego lenistwo nonsensu -
9763 14(*****) | życia w abstrakcyjnych, uproszczających dogmatach, do niemożności
9764 3 | posługują się niezmiernie uproszczoną metodą, gdy chodzi o tego
9765 14 | krzepiącego lenistwo nonsensu - uproszczone mają o tym wszystkim pojęcia:
9766 7 | się z takich wzruszeń i uproszczonych chwil boju i kryzysu. Myśl
9767 14 | wychodzi poza swój właściwy uprzedni widnokrąg, myli się, jeżeli
9768 7 | przystępuje się na ogól z uprzedzeniem i bez dobrej wiary do poznania
9769 8 | jakieś zabezpieczające nas, uprzywilejowane stanowisko. Liryczne urojenia
9770 13 | przewodnictwa, ich ekonomicznego uprzywilejowanego istnienia: jest to optymizm
9771 10 | nieznane, w ten tylko sposób urabiają się organy czucia dla tego,
9772 4 | musi stać się atmosferą, urabiającą i podtrzymującą swobodnych
9773 13 | subiektywnym odczuwaniem procesu urabiającego nas, bez nas i wbrew nam;
9774 7 | procesowi, kształtującemu życie, urabiającemu je - znaczy to tylko, że
9775 13 | Twórca jest człowiekiem urabiającym świadomie własne życie psychiczne,
9776 7 | rozwijały się i żyły. Tak las urabiał i tworzył Germanina, step -
9777 13 | samych, lecz jest w nas urabiane, dokonywa się w nas. Dusza
9778 7 | niej**. Praca jest procesem urabiania sobie przez swobodę swego
9779 7 | trwania - wbrew naporowi urągających wierze, lub - rzecz straszniejsza -
9780 5 | na wieki w pierwiastku, urągającym wszelkiej przemocy, wszelkim
9781 14(**) | wydadzą się te moje analizy urąganiem pamięci Wyspiańskiego; w
9782 4(**) | jest tym punktem, w którym urastają dla nas, dla ludzkości te
9783 4(*) | wszystkiemu swą filozofię z Uriela Acosty, a przecież tu na
9784 8 | się jego wola. Każda dusza urobiona jest przez wieki i chce
9785 10 | nigdy, są oni sztywni i uroczyści jak marionetki. W wielkim
9786 10 | by być mężnym, potrzebuje uroczystego ku sobie spojrzenia, samouwielbienia,
9787 2 | robisz z mówienia gwarą jakąś uroczystość. Czy pamiętacie powrót do
9788 10 | być prawda, czy też tylko uroczysty nastrój? Śmieszna prawda! -
9789 10 | specjalnie ad hoc stworzonym, uroczystym, metafizycznym reprezentantem
9790 14 | materialnej przynależności z urodzenia do samej klasy: idzie o
9791 3 | wielkiej przebudowy myśli: urodziła się ona na zależnej od pracy,
9792 3 | wszystkim. Sprawcie, niech myśl, urodzona w miejskiej klasie robotniczej,
9793 8 | uprzywilejowane stanowisko. Liryczne urojenia naszych poetów, mistyczne
9794 2 | umarło. I tam żyje Polska nie urojona, istotna: Polska, której
9795 8 | jedynym w swoim rodzaju urokiem twórczości poetyckiej Knuta
9796 8 | wartość i poza poddaniem się urokowi chwil odnajdujemy dumną
9797 8 | poznania Poincare'go - niweczy uroszczenia pedantów, ale jest całkowicie
9798 14 | przez kłamstwo. Tu, na tym urwisku, które nie prowadzi nigdzie,
9799 13 | społeczeństwa, rozkochanego w swych urządzeniach, obyczajach, nie rozumiejącego,
9800 14 | zadania. W kastelu myśli urządził sobie scenę; zamiast myśli
9801 10 | myślenie, coraz bardziej urzeczywistnia się ideał Zachodu, indywidualność
9802 7 | którym wola ta miała się urzeczywistnić - nie wchodził, nie mógł
9803 3 | sam typ zbiorowego życia, urzeczywistnionego w kościele. Kościół jest
9804 6 | z form mieszczańskiego, urzędniczego etc. życia, - żadna stała
9805 3 | smutny nasz stan kariery urzędniczej nie zrobili - ale pomimo
9806 13 | drobnych karierowiczów, urzędniczków, pośredników z Fermentów,
9807 3 | tej ostatniej serwilizm urzędniczy i polityczne matactwo służą
9808 6 | podatkowego, prokuratora, urzędnika policji, kupca - wszystko
9809 5 | są nietykalni jak święci urzędowi: przypisuje się im najrozmaitsze
9810 14 | Ale u nas entuzjaści z urzędu, zawodowi uprawiacze krzepiącego
9811 5 | zależna od pewnego społecznie usankcjonowanego stanu posiadania jest w
9812 11 | filarami oddechy, cieple jak uściśnienie rąk, kołacą w nich drżące
9813 10 | poza jego spuścizną; ale usiłować przemyśleć jego metodą dzisiejsze
9814 7 | życie umysłowe polega na usiłowaniach stworzenia przez kombinacje
9815 8 | przeciwstawia się ostro każdemu usiłowaniu zaważenia nie tym, czym
9816 6 | i to u nas, nasze własne usiłujące zgłębić siebie, albo wprost
9817 3 | założycieli kultur, od podstaw usiłujących zawładnąć całym nowoczesnym
9818 4 | jest procesem twórczym, usiłującym ostać Się wobec innych procesów,
9819 8 | metafizycznymi aspiracjami, usiłującymi przemienić świat w coś takiego,
9820 10 | oczekujące na tajemniczą moc, co uskrzydli je i porwie, spogląda nieskończenie
9821 2 | podstawy domowego dobrobytu. Usłanie zacisznego gniazdka wbrew
9822 14 | biologicznej energii na usługach woli. Podstawą swobody jest
9823 14 | czy po wiekach duch mój usłyszy tu jeszcze słowo polskie,
9824 11 | wiosnę: dźwiga się dusza, uśmiecha się sama do siebie przez
9825 5 | losem i teraz sami w sobie uśmiechają się do tej swojej tajemnicy,
9826 14 | ale wprost czuć w sobie uśmiechem, łzą, szumem duchowych kłosów -
9827 10 | pustyni etc.; drugie lisio uśmiechnięte, pobłażliwe, wytwornie ironiczne:
9828 10 | a są chwile, że wobec uśmiechniętej mądrości tego Szkota rozpływa
9829 3 | rozmiarów i tworzy swój własny uśmiechnięty polski jezuityzm czapki
9830 13 | nie przeważa wrażenia tego uśmiechu.~Tragedia jest w nim.~Tu
9831 10 | wychowawczo w tym kierunku, uspasabiała je umysłowo i moralnie do
9832 14 | poeta usiłował sam siebie uśpić, gdzie łudził się, że już
9833 3 | skąpie w słońcu, rozszerzy, uspokoi, stężeje, a stanie się rzecz
9834 14 | chwyta i żąda, żąda jedynego uspokojenia: poczucia, że przeżytym
9835 8 | i skupienie, samotność i uspołecznienie - wszystko to gesty tylko.
9836 10 | uczuwaną prawda, że jedyną uspołecznioną mocą jest rzetelność wysiłku.
9837 9 | byłoby powiedzieć: tego usposobienia. Mamy tu do czynienia z
9838 6 | zależnym od punktu widzenia, usposobnienia. Świat cały znika, pozostaje
9839 13(*) | wola zeń nie powstaje, nie usprawiedliwia go, a jednocześnie każda
9840 10 | Życie nie wymaga tu żadnych usprawiedliwień; tworzy je wszystkie, w
9841 8 | kulturalnej treści całość, usprawiedliwioną we własnych swych oczach.
9842 3 | nabiera znaczenia, zostaje usprawiedliwione, gdy jej nędzne ciało pokropi
9843 1 | Sam wyraz nie schodzi z ust i mimowoli nasuwa się reminiscencja
9844 2 | dostrzega go: sądzi ona, że ustalając ład wewnętrzny w swej psychice,
9845 4 | spontanicznie, instynktownie ustalająca się koordynacja czynnych
9846 3(*****) | ludzkiej wytwórczości), - "ustalającej się na powierzchni wytwarzanych
9847 14 | narodowa wola i centr nie ustalał się nigdzie. Teatr stawał
9848 4 | w tych wstrząśnieniach i ustaleniach zbiorowego życia, które
9849 4 | oprzeć w pracy swojej nad ustaleniem tych form myśl nasza? -
9850 4 | żywiołem. Na próżno marzyć o ustaleniu kultury czysto umysłowymi
9851 4 | rzeczywistość; jeżeli kiedyś ustali się jedność, obejmująca
9852 4 | posługiwać się tymi tylko ustalonymi charakterystykami. Ja nasze
9853 11 | Chrystusa ci, którzy go ustami wyznają. Podziw i uznanie
9854 5 | czym polega raz na zawsze ustanowiony plan - wyrok i świat - kierat,
9855 1 | swobodnej pracy nie może ustępować poziomowi pracy skrępowanej,
9856 12 | dłoni i mięśniom jedynie ustępujący. Trzeszczą w jego uścisku
9857 10 | lecz w obcym, sile tylko ustępującym świecie.~Mówiliśmy już o
9858 5(*) | były pewne, że tak powiem, usterki w deklamacji (a wielka część
9859 9 | sposób określony i nawet po usunięciu pojęcia prawdy pozostaje
9860 7 | wzmożonej kontroli, lecz usuniętego przeciwieństwa: tu nie hartuje
9861 8 | ludzką osiągniętym, zostanie usunięty przez tych, co żyją na tym
9862 4 | które następnie utrwala lub usuwa dobór. Wynalazczość organiczna
9863 1 | ułatwiać powstanie, aby usuwać przynajmniej psychologiczne
9864 8 | których współcześni moi usuwali ze swego widnokręgu myśli
9865 5 | woli narodowej, słabo, źle uświadamiane, zdolność wytrwania, postawienia
9866 10 | przedmiotu, poznawanej i uświadamianej przez niego treści życia,
9867 14 | rzecz idzie. Życie, gdy uświadomi sobie, odczuje swą wartość,
9868 9 | najczęściej poprzez styl, poprzez uświadomienie sobie, że żaden z dotychczasowych
9869 9 | klasycznego pisarza, do dna uświadomionego artysty. Być demokratą w
9870 2 | i postępu kultury. Tylko uświadomiony klasowo proletariat polski
9871 6 | może nie być nawet jasno uświadomionym stosunek wartościowy tych
9872 3 | pracującej, tworzącej Polski nie uświęca w niczym jej pasożytów i
9873 11 | perspektywa: nieskończona, uświęcająca wszystko dobroć przeradzała
9874 10 | się wyprowadzić z żadnego uświęcającego planu, musi więc zachować
9875 12 | Polski, potoki krwi, jakimi uświęcano tę zbrodnię, trup Maria
9876 13 | pragnieniem jakiegoś ostatecznego uświęcenia: na próżno bowiem szuka
9877 13 | wszystkiego i wytrwać. Tak uświęcona we własnym mniemaniu psychika
9878 6 | jakimkolwiek bądź gotowym świecie, usypia nas, rozprasza uwagę; trzeźwymi
9879 8 | ucieczkę duchów, w stan usypiającej samą siebie kontemplacji,
9880 9 | przeciwstawiały się rozleniwiającemu i usypiającemu wpływowi Polski zdziecinniałej,
9881 1 | niepotrzebna. Deprawujący i usypiający mit nieustannego, automatycznego
9882 12 | danego momentu kulturalnego, usystematyzowana przez myśl - oto dwa zasadnicze
9883 10 | gotowej, już istniejącej, usystematyzowanej treści. To co ma być stworzone,
9884 10 | przystrojone jeszcze w szemat uszlachetniający lub poniżający - to jesteśmy
9885 7(****) | podaniem treści, celowym utajeniem pewnych szczegółów, lub
9886 7 | apologetyką romantyzmu: miała utajony w sobie ferment słabości.~
9887 13 | to, że ulega natychmiast utajonym w jego psychice pokusom.
9888 13 | a takim - choćby bardzo utalentowanym - pisarzem jak Reymont.~
9889 9 | Posłużyliśmy się w nagłówku utartymi terminami; rozpatrzenie
9890 8 | już, z jakiego materiału utka ona swą dialektyczną sieć.
9891 10 | się żywiołem, wielką siłą, utkaną z tysiąca sprzeczności,
9892 10 | optymizm; otacza nas światem, utkanym z samej myśli, - a więc
9893 5(*) | zasług kulturalnych), jest utopią i czymś gorszym: demagogią,
9894 2 | feodalnym, ten podstawia swoją utopię, swoją fantazję społeczną,
9895 2 | Nowaczyński. Z wielu idylli i utopii romantycznych sielanka prawnego
9896 8 | przesłaniająca ten stan rzeczy utopijna, mistyczna czy radykalna
9897 2 | kompozycji, ten pisze romans utopijny (forma literacka tak umiłowana
9898 5(*) | zarysowują się same przed sobą w utopijnych barwach. Na rachunek ciemięzcy
9899 13 | Żeromskiego Duma o Hetmanię służy utopijnym instynktom polskiej inteligencji.
9900 5(*) | Świętochowski, Prus, Orzeszkowa byli utopistami polskiego mieszczaństwa,
9901 5(*) | agrariusze zdobyli się na -swego utopistę w osobie p Weissenhofa.
9902 5(*) | ideologicznymi względami - warunków. Utopizm został pobity przez automatyczny
9903 2 | romantyczna; - otóż, czy nie jest utopizmem ze strony krytyków przypuszczać,
9904 14(**) | subiektywizmu, rewolucyjnego utopizmu i dyletantyzmu, lecz o to,
9905 13 | krzewiące się na jego podstawie utopizmy - to wytwór bezczynnych,
9906 4 | Avenarius, Mach, Petzoldt utożsamiają wciąż rozwój historyczny
9907 1 | bezwyjściową przygodę indywidualną.~Utożsamiając ten typ nowoczesnego kulturalnego
9908 3 | całkiem w dobrej wierze utożsamiającą znaczenie posiadanej przez
9909 10 | dowolności, albo też ludzie, utożsamiający swoje perypetie psychiczne,
9910 13 | urojenie tożsamości. Jest ona utożsamiana z męką grzebanej nieustannie
9911 7 | tym stopniu byłoby takie utożsamienie niezrozumieniem ich. Treścią
9912 1 | usiłowanie zmierzające ku utożsamieniu pojęcia jaźni i człowieka,
9913 4 | rządzące nim, nie mogą być utożsamione z logicznymi prawami myśli.
9914 4 | posterunek, gdy my go opuścim- utrać i go już cała ludzkość na
9915 7 | wewnętrznego zwycięstwa: nie utraci on nigdy jedności wewnętrznej.
9916 3 | stworzyli je ludzie, którzy utracili wszystko: ojczyznę zewnętrzną
9917 8 | Zbuntowani wobec przemocy utraciliśmy poczucie i zrozumienie karności
9918 2 | przeminął. Niewinność została utracona. Zachować swój status quo
9919 3 | przyswoimy sobie tradycji utraconej szlachetności i nie uczynimy
9920 2 | psychice ukazują się jako utrata przez świat wartości, jej
9921 13 | nad duszą narodu atmosferę utrudniającą zrozumienie własnych sił
9922 4 | na którym utrzymują się i utrwalają społeczne związki, w życiu
9923 10 | Bezsiła polityczna sprzyjała utrwaleniu się tej zasadniczej postawy
9924 10 | pokłady lawy przywaliły tu i utrwaliły momenty drogocennej mądrości,
9925 4 | jedynie z jakąś istnością, utrwaloną przez mowę: czyli chcąc .
9926 4 | niego, z całej hierarchii utrwalonych przez nie i wykrystalizowanych
9927 4 | posługujemy się słowem, utrwalonymi przez nie pojęciami, możemy
9928 8 | bezwiednej, - inaczej nie utrzyma się na jej poziomie. Na
9929 6 | powstający na podstawie tak utrzymanego i zapewnionego życia. Wytwórczość,
9930 1 | powodzenia związane z rozrostem i utrzymaniem się danej ekonomicznej kultury.
9931 14(**) | myślących tylko o swoim utrzymaniu, kto wydaje dzisiejsze i
9932 7 | przede wszystkim musiał być utrzymany sam poziom natężenia moralnego
9933 7 | co istnieje, stwarzając i utrzymując samo siebie - jako duch.
9934 11 | widzieć formy godne życia w utrzymujących się na powierzchni stworzonego
9935 7 | zawsze to, jak sam siebie utrzymywał i stwarzał, nie zaś jak
9936 7 | narodową w samej emigracji, utrzymywała przekonanie, że świat nie
9937 10 | najgłębszym znaczeniu, świadomości utrzymywanej i odtwarzającej poza nią
9938 6 | zostaje uznane przypadkowe utrzymywanie się jednostki na powierzchni,
9939 7 | świata, lecz na wyrabianiu i utrzymywaniu pewnych zdolności duchowych.
9940 10 | mocą specjalnych, z mozołem utrzymywanych i wydźwiganych własności
9941 4 | również grunt, wymagający utwierdzenia. W jakich warunkach świadomość,
9942 12 | bytem. Ja nasze jako jedyne utwierdzenie w bycie posiada swą przynależność
9943 7 | Norwid, "że na lazurowym utwierdzeniu stoi". Jego stanowisko wobec
9944 7 | ziarenkiem piasku. Byt narodowy - utwierdzony był ponad osobistą niemocą.
9945 3 | też i ostatnie lat kilka utworom i pisarzom zawsze i o każdej
9946 14 | wyjaśnione.~Katolicyzm w utworze Wyspiańskiego jest momentem
9947 11(*) | niezrozumieniem - trzeba to mieć na uwadze, gdyż wzajemna nieżyczliwość
9948 10 | zrozumie znaczenie tych uwag. Styl artystyczny Mereditha
9949 7 | młodopolska dąży do cierpienia, uwalniającego od walki o istotną swobodę,
9950 2 | kariery, nauka jako przywilej uwalniający od wysiłku i dający dostęp
9951 8 | naszej do kultury Zachodu, uwalniamy się od zastanowienia nad
9952 8 | seksualnej ambicji. Kryteria tak uwarunkowanej psychologii wrastają głęboko
9953 10 | wyników co do powstawania i uwarunkowania społecznego stanowiska i
9954 2 | poznania, lecz z różnymi uwarunkowaniami społeczno-psychicznych wartości.
9955 9 | własnej duszy, przypadkowych, uwarunkowanych przez nieuchwytne, skomplikowane
9956 12 | własnym ciele, we własnym uwarunkowanym społecznym bycie ujrzeć
9957 2 | innych wywyższa niewolników, uważających się za wodzów: poprzednia
9958 8 | myśli i zagadnienia, które uważałem za najważniejsze. Człowiek,
9959 6 | takie stanowisko. To, co uważaliśmy za rzeczywistość, było naszym
9960 1 | świadomości. Świadomość uważana jest za coś wystarczającego
9961 9 | ogólnych celów. Kto studiuje uważnie listy i dzieła Flauberta,
9962 2 | tylko niepodzielna Polska uwiądu starczego. Niestety. Nieporozumienia
9963 10 | istotę ludzkiego tworzenia; uwiecznia się w nim każda chwila i
9964 14 | wielbiciele, czyniący mu swym uwielbieniem krzywdę. Myśl działa u Wyspiańskiego
9965 3 | się - zapewniam was - gdy uwierzy, że jest panem i twórcą
9966 14 | człowieka wystarczy, byśmy uwierzyli, że on reprezentuje to,
9967 10 | akty sądowe, lub człowieka, uwięzionego za długi i tu idzie tylko
9968 2 | kapitalistyczno-przemysłowym, uwikłanym w cały wszechświatowy organizm
9969 14 | Przystosowanie się wtedy tylko uwłacza prawdzie, gdy świat jest
9970 13 | stanowiskiem jedynie nie uwłaczającym naszej godności jest domagać
9971 11 | ukazuje się tu jako chęć uwolnienia od trudu. Liryzm Kasprowicza
9972 13 | Kult sztuki tu, to życie uwolnione od sprawdzania, to zdanie
9973 14 | ten sam świat z Wesela, uwolniony tylko spod władzy Chochoła.
9974 8 | życia na danym poziomie, uwstecznia się w swym rozwoju. Przoduje
9975 9 | sposób do biologicznego uwstecznienia, do systematycznego zniszczenia
9976 8 | narodowe skojarzać się będzie z uwstecznionymi dziedzinami duszy. Jak nieskończenie
9977 4 | swoim Procesie Sokratesa uwydatnia niezmiernie ściśle ten moment,
9978 14 | promieniowania. Nie potrzebuję uwydatniać zasadniczej różnicy, jaka
9979 14 | Wyspiańskiego; idzie mi tylko o uwydatnienie punktów widzenia, które
9980 13 | jednak, iż zbyt słabo dotąd uwydatniłem głębsze duchowe procesy,
9981 3 | niewiarygodnym i nie zasługującym na uwzględnienie byłoby żądanie jakiegoś
9982 10 | momentu niedostatecznie uwzględnionego, zignorowanego niemal przez
9983 12(**) | usystematyzowanie doświadczenia, które uzasadnia w oczach świadomości pojęcia
9984 3 | koncepcji świata, które uzasadniają to posłuszeństwo kościołowi,
9985 3 | Myśl każdą sam przed sobą uzasadniam, ważąc ją długo. Przebyłem
9986 10 | biologiczno-psychologiczna praca, mająca ich uzdolnić do typowego w każdej z tych
9987 10 | mniemanie o filozoficznych, uzdolnieniach każdego, kto nie będzie
9988 1 | miało być takie albo inne uzdolnienie czynne. Życie czynne, rzeczywisty
9989 14 | tętnią w nim krwią czerwoną i uzdrawiającą, natchnienia, które są zaczerpnięciem
9990 8 | organicznie samą siebie uzewnętrznia jako pewien własny, wystarczający
9991 9 | dokonywająca czynów, które uzewnętrzniają się w trwałych dziełach,
9992 5 | głębszego, niż brak publicznego uzewnętrznienia: sama z sobą i sama w sobie
9993 9 | zdawało się być naturalnym uzewnętrznieniem się jednostki, roztwiera
9994 6 | swoje j a, swoje odczucie uznają za miarę rzeczy, za sprawdzian
9995 7 | wobec rzetelnego, silę tylko uznającego świata.~Gdy dzisiaj szukamy
9996 4 | naturalizmu t.j. filozofii uznającej za byt przyrodę - cząstką
9997 10 | rzeczywistością nie rozporządzają i uznający świat za wyraz dowolności,
9998 9 | wyjałowienie myśli w kołach, uznających same siebie za par force
9999 13 | je własna wola. Za życie uznały one uczuciowe zatapianie
10000 8 | istnieje tylko o tyle, o ile go uznam. Mam więc myśleć o świecie
10001 10 | gruncie tak lub inaczej uznanej przez nią rzeczywistości -
10002 7 | wobec życia. Postawę tę uznano właśnie za treść i zaczęto
10003 7 | przezwyciężał swe nieszczęście, nie uznawał on pozahistorycznego stosunku
10004 11 | rzeczywistości społecznej, którą uznawalibyśmy i moglibyśmy uznać za wartościową,
10005 7 | jakiegoś szczegółu z zasadą uznawaną za niezawodną. W tej formie
10006 9 | co nie ma nad nami władzy uznawanej przez nas wartości. Istnieje
10007 1 | znaczenia momentom historii, uznawania za klucz bytu tego, co jest
10008 4 | się w naszych świadomie uznawanych społecznych przekonaniach.
10009 4 | swobodnie przyjmowanym i uznawanym prawem samych pracujących,
10010 11 | jakby przeciwieństwem i uzupełnieniem Kasprowicza. Nie jest on
10011 14 | którym władzą duchową - że użyję tu Comte'owskiego terminu -
10012 10 | życia: dzięki niemu też może uzyskały swe estetyczne samopoczucie
10013 7 | ważnej przeszłości. Gdyby użyto pieniądze, wydawane przez
10014 9 | pada ofiarą fizjologii, używającej kulturalnego dorobku, ma
10015 1 | w jakiej przeciętnie są używane, nie wytrzymują krytyki;
10016 8 | Jakieś Eldorado biernego używania zarysowuje się niewyraźnie
10017 3 | wszystko inne jest już variété - mądrością dzieci, tancerzów
10018 7 | dewizę - Vitam impendere vero! Ludzie zwyciężeni przez
10019 7 | gleichst dem Geist, den du verstehst - nicht mir. Słowacki nie
10020 9(**) | znakomitego małego podręcznika Vilfreda Pareto Di Economica politica,
10021 7 | Michała Anioła, Leonarda da Vinci, Nietzschego, Norwida -
10022 Inc | cadavere~Lasciai la prima vita! ~Carducci ~Trovan mi duro~
10023 7 | pisarzów mających za dewizę - Vitam impendere vero! Ludzie zwyciężeni
10024 9 | ja, gest Napoleona wobec Volneya. Nie na zrzeczeniu się samoistności,
10025 8 | oznakę jego spoważnienia. Voltaire ostatecznie też pisał martwe
10026 9 | z autorem Du Sang, de la Volupté, et de la Mort - powinien
10027 2 | obojętności, takiej jenseits von Gut und Böse, obojętności
10028 4 | I'eau benite, abrutissez vous". Odcień różnicy jest, ale
10029 4(**) | rozumiał Taine'a (halucination vraie), - byłby oszczędził sobie
10030 14(**) | gdzie kwitnie industria del vuoto, tak jak Płomienie były
10031 9 | przeznaczenia, i trzepotanie wachlarzy z sentymentalną historią
10032 8(*) | tak zdolnego pisarza jak Wacław Grubiński, do której całkowicie
10033 2 | świadomość nasza, przywiązuje wagę do rezultatów, zatrzymuje
10034 14 | czy zdoła żyć w narodzie, wahał się, czy chce tego. Ludzie,
10035 6 | pogłębień duszy nowoczesnej - wala się tu na zachodzie w kontramarkarniach
10036 10 | groźnym miarowym rytmie walącego nieprzepartą masą tłumu.
10037 14 | strasznym uderzeniem w dzwon, walącym o ziemię przerażeniem, że
10038 10 | żaden kształt. Stój, czyń i walcz: po to tu jesteś, abyś czynił -
10039 11 | to moje zdanie. Nawet w walczącym, heroicznym obozowisku musi
10040 14 | poczuciu, bo ono ginie - walczcie. Wyspiański reprezentuje
10041 13 | samoistności narodowej, walczymy o przyszłość dla naszej
10042 3 | podległej przypisywała wciąż waleczności swej, wierze, złotym wolnościom
10043 11 | wychowawcze zostają przekute na walory estetyczne. Poezja Kasprowicza
10044 3 | sam idzie na budulec, na wapno i spój, ale zaiste nie wie,
10045 4 | kryterium - możliwością. Alles war erlaubt. Naokoło duszy rozpościerało
10046 8 | nam swobody. Grzmią koła, warczą transmisje, obraca się potworna
10047 8 | alibi lub nieludzki huk warczących rozpędowych kół, - między
10048 9(*) | ani de Greefa, ani Lester Warda - ani ogóle nikogo z tej
10049 6 | Nikt nie może przeszkodzić Warn w poznaniu, rozumieniu prawdy,
|