Au camp de Bar, 3 X [1671].

- Ruszając się stąd z wojskiem, odzywam się jeszcze Wci, bo w głąb wszedłszy w Ukrainę i poczty dla niebezpiecznych przejazdów ustać będą musiały. Szczęścia takiego, które mi tu P. Bóg daje, i imaginować niepodobna, bo nie tylko że Doroszenko uciekł i wszyscy Tatarowie, których ostatki wczora pogromione, ale wszystkie prawie miasta, poddając się mi, w przysyłaniu się uprzedzają, a nawet i Raszków, choć się pani teraźniejsza jego zowie Dumna, bo jest hospodarówna, co była za synem Chmielnickiego. Toż uczynił Bracław i innych kilkadziesiąt, Jednego już tylko aprehendujemy chana, do którego snadź sam Doroszenko pobiegł po sukurs; jakoż jest co bardzo apprehender, ile gdy nas Hanenko, aby go już osadzić hetmanem, głęboko w Ukrainę pociągnąć chce.

Król JMć na tych dniach we Lwowie być ma i z Królową JMcią, która, choć brzemienna, dopomaga tej fatygi Królowi JMci. Jam sobie obiecował o Wszystkich Świętych stąd się wybrać, ale teraz P. Bóg wie, jeśli przyjdzie do tego i jako mię dalej to szczęście obrócić zechce, które że jest tak nagłe, dlatego odmianie podległe. -

Piszesz Wć, że to, cokolwiekeś pisała, qu'une certaine personne etait bien faite et meritait 1'amour de sa femme, że to było par derision i że znać tego dobrze nie zrozumiała la Poudre, albo raczej źle interpretowała. O mościa pani, racz mi Wć odpuścić i nie mieć nas za tak wielkich prostaków, bo się też trochę na rzeczach rozumiemy! Aza nie była dobra do tej pochwały w pierwszych listach, które były serieusement pisane, dyspozycja? Niech tylko sobie wspomnią les Essences, gdy pisały, że pour l'amour de la Poudre i że się o niego umawiały les Essences i przy jego stawały interesach, rozgniewały na się tę osobę, która zawsze przedtem była na Bukieta łaskawa i której przyjaźń potrzebna Bukietowi i przydać się zawsze może. Toć gdy kto tak pisze w jednym liście o kim, a w drugim daje mu dobre słowo i chwali go, nie może się brać une chose si serieuse pour derision. Ale na cóż dowodów; któż tego nie rozumie, że to chciano przymówić a la Poudre? -

Takem sobie już głowę nabił melankolią, że już się mój nigdy z przyrodzenia wesoły nie przywróci humor. Aleć też Wć o to mniej dbasz i nie pomnę, abyś kiedy mi o to rzekła, widząc mię najutrapieńszego, albo żebyś sama, tak jako dobrzy zwykli czynić przyjaciele, dobrą swą i wesołą chciała wybić to z głowy cerą albo jaką zabawą. Pomnę w Tarnowie, jadąc z Krakowa, kiedym był tak strapiony i podziałem tych nieszczęsnych chlebów tak sturbowany, siadając nad tym po całej nocy, żem już prawie ledwo żył, tedyś Wć tak na mnie była dyskretna, żeś żadną żywą miarą dziecięcia, wrzeszczącego mi nad głową, do drugiej naprzeciwko nie pozwalała wynieść izby, choć tam było arcywcześnie dla niego i ciepło, i choć o zdrowie mężowe każda żona bardziej dbać aniżeli o dziecięce powinna. Nie dziwuj się Wć temu, że to przyszło na myśl; bo myśląc ustawicznie o jednym, muszą rzeczy wszystkie przeszłe, by najdawniejsze, jedna po drugiej na myśl i pamięć przychodzić. Wć, że nie kochasz, toteż nie myślisz, a nie myśląc, zapominasz, i dlatego się na krótką skarżysz pamięć. -