Tom, Rozdzial

4001  2,  17|                  służbista, wyprostował się i oświadczył, jako przybywa
4002  2,  17|                     Wziął go szef pocieszać i uspokajać. Nic nie rzekł
4003  2,  17|                    uspokajać. Nic nie rzekł i wyszedł na pokład. Tam postąpił
4004  2,  17|                  kilka kroków naprzód, padł i skonał. Włożyli go w wór,
4005  2,  17|              kalibru uwiązali przy nogach - i w morze. Inaczej było z
4006  2,  17|               dochodzące aż do omdleń. Ręce i nogi przeszywał ból, jakby
4007  2,  17|                 potem we wszystkich stawach i w krzyżu. Nieszczęśliwi
4008  2,  17|                     im wysadzało na wierzch i przemieniało w słup. Straszliwa
4009  2,  17|                     słup. Straszliwa bojaźń i wielka, niezgruntowana tęsknota
4010  2,  17|               upływie dnia twarz nabrzmiewa i zaczyna czerwienić się jak
4011  2,  17|                 czarne womity, gangrena rąk i nóg - i wreszcie już upragniona
4012  2,  17|                womity, gangrena rąk i nóg - i wreszcie już upragniona
4013  2,  17|                    morskim, zabity na ciele i na duchu. Już to było po
4014  2,  17|                wyspie. Byłem zranion w nogę i kurowałem ją ta, zasypując
4015  2,  17|                   mi mięsa niemało, stłukła i roztrzepała kość. Spuchł
4016  2,  17|            pozwolili mi naczelnicy siedzieć i wylegiwać się u brzega.
4017  2,  17|                 towarzysza, wszystko kalek, i gwarzymy o naszej wyspie.
4018  2,  17|                  Wietrzyk je czasem rozdął, i wtedy statek szedł kadysi
4019  2,  17|                żaglów zaczynała się flańtać i zwisać, a nawa do nas wracała,
4020  2,  17|                   na nim krok, zrobił dwa - i jakże nie pójdzie w dół!
4021  2,  17|                 pójdzie w dół! Buch w łódkę i we wiosła! Tylko się migał.
4022  2,  17|                 cmentarz chodzący po morzu, i śmieli my się z niego między
4023  2,  17|                okręcie!..."~Fale były ciche i dobre, jak bywają nieraz
4024  2,  17|                     wzajem, obejmowały wpół i dzwoniły nad naszymi głowami,
4025  2,  17|                   biła go w bok, tłukła się i kłapała. Zwisającą banderę
4026  2,  17|                     pokazać nam swój pokład i taczające się po nim żółte,
4027  2,  17|                trupy. Śmiali my się z niego i z nich... Minęło południe.
4028  2,  17|                     Aż się ów statek weźmie i wściecze ze złości. Wydął
4029  2,  17|                    zatoczył koło świszczące i poszedł w morski ocean.
4030  2,  17|                   jak się zawlókł siną mgłą i przepadł.~"Idź straszyć
4031  2,  17|         najwścieklejszej rozpuście, swawoli i bezprawiom, jakich rozum
4032  2,  17|                 bagnetem, wydzierał majątek i cnotę, noce spędzał wśród
4033  2,  17|                     się na śmierć w postach i trawił noce krzyżem leżąc
4034  2,  17|                    ziemi bez dozoru, pomocy i opatrzenia. Wszelka subordynacja
4035  2,  17|                     tej siedzibie. W lekkim i przewiewnym pałacu między
4036  2,  17|                   wynieśli za ogrody pałacu i zakopali w ziemię. Ale takie
4037  2,  17|                   Mówiło się pięknym paniom i wesołemu gronu oficerów,
4038  2,  17|                     chwilę pod cieniem palm i magnolii.~Och, wyspo, wyspo!~
4039  2,  17|                  górę Cibao, okrytą piniami i woniejącą jodłą. Śliczne
4040  2,  17|                     od palm wachlarzowatych i trzciniastych, co tworzą
4041  2,  17|                   co tworzą szemrające gaje i puszcze, od paproci wysokich
4042  2,  17|                   wysokich jako nasze sosny i świerki. Szli my do pierwszego
4043  2,  17|                  drzewami pomarańcz, cytryn i brezylią. Gdzieś okiem rzucił,
4044  2,  17|                  jaszczurki a gady zdychają i gniją zalane w swych karpach
4045  2,  17|                gniją zalane w swych karpach i dziurach od wylewu rzek.
4046  2,  17|                    ukąszonym zostaje krosta i bąbel jak od sparzenia ukropem.
4047  2,  17|                    a po nim częsta gangrena i śmierć. Mrówki skrzydlate
4048  2,  17|                     po ścianach, po stołach i tną człowieka. Żebyś umierał
4049  2,  17|                  dostaną, wstawaj, bratulu, i umykaj w pole! Potem nauczyli
4050  2,  17|                     straszliwy gnał w ocean i ciskał w wodę. Człowiek,
4051  2,  17|            żółtoróżowe... Ale nasz żołnierz i tego nie czynił. Jak my
4052  2,  17|                    generał zdradził naszych i ze wszystkim czarnym wojskiem
4053  2,  17|                 zatarasowali się w kościele i mężny dawali odpór, a później
4054  2,  17|            żołnierzy wymknęli się z pułapki i uszli do fortecy pod Cap-Français.
4055  2,  17|                  ocalone zostało od napaści i zagłady. Ale ten pierwszy
4056  2,  17|                   starszego Bolesty, gdziem i ja służył, wyruszył pod
4057  2,  17|                     z jednego kloca mahoniu i przyszli my do miejsca St.
4058  2,  17|                  nas pod komendą Krzysztofa i Pawła Luwertiur. Ech, bieda,
4059  2,  17|                   stanie utrzymać w karbach i zmusić do boju z rodakami
4060  2,  17|                  nawet. Chwycili my za broń i wykłuli my bagnetami bezbronnych,
4061  2,  17|                      kapitanów Osękowskiego i Rębowskiego... Złe to czasy!~
4062  2,  17|                 walkach, znojach, gdy dzień i noc trza było z wrogiem
4063  2,  17|                 rozjuszone, ćwiczone głodem i chłostą, puszczać na Murzynów.
4064  2,  17|                    Serpente", "l'Argonaute" i inne. Stała nas garsteczka
4065  2,  17|                  przybywającym oddać honory i przywitać ich w progu wyspy.
4066  2,  17|                   śmierci porucznika Weigla i dzielnego adiutanta-majora
4067  2,  17|                     moja sczerstwiała wtedy i uczynił się z niej jakoby
4068  2,  17|                     towarzyszami zwolnienie i wrócić do Europy. Wsiedli
4069  2,  17|                     fregatę idącą do Brestu i dopiero w morzach człowiek
4070  2,  17|                   do szeregów francuskich - i znowu marsz-marsz! Zabiło
4071  2,  17|                   my szli wprost na Wiedeń. I weszli my w otwarte jego
4072  2,  17|                    Oto ja ujrzał te czeskie i morawskie wzgórza, com je
4073  2,  17|                  drzwi musiałem przyklęknąć i czekać: strzaskało mi nogę,
4074  2,  17|                   pod Jeną, pod Auerstadt - i pruskie państwo roztrącone!
4075  2,  17|                uzurpator jest panem Berlina i panem Wiednia. Nie wiesz
4076  2,  17|                  snu powiaty, miasta, wsie. I teraz dopiero pójdą w bary!
4077  2,  17|             żołnierz wsunął głowę w ramiona i cały się zgarbił, jak gdyby
4078  2,  17|                    Trepka pchnął okno jedno i drugie. Mokry, rezedą pachnący
4079  2,  17|              krzesła. Twarz jego była blada i szczególnie wydłużona. Włosy
4080  2,  17|                żołnierza.~Z nagła westchnął i wstrząsnął się gwałtownie.
4081  2,  17|                  dłoniach. Podniósł leniwie i niedbale czoło. Rzekł z
4082  2,  17|                     Trepka wychodząc z izby i z trzaskiem rzucając drzwi
4083  2,  18|                popruskimi, była tak uważnie i pieczołowicie przez Grenzregimenty
4084  2,  18|                dawno powziętego przez Cedrę i Rafała. Wielokrotnie Szczepan
4085  2,  18|               przemarzły, zmoknięty, głodny i zły, a klął na czym świat
4086  2,  18|                   zeszły na przygotowaniach i przeszpiegach. Nareszcie
4087  2,  18|                    korzystać ze sposobności i nie tracić ani chwili czasu.
4088  2,  18|                 niby to na polowanie, konno i z psiarnią. Spod Tarnowa
4089  2,  18|                stary do tego rodzaju wypraw i coś tam jeszcze na swoje
4090  2,  18|                    drogach łańcuchem oknisk i kałuż, śliskich jak lód.
4091  2,  18|                   nadejdzie... Ogień dymnie i z oporem płonął w czeluści
4092  2,  18|                    Mówił, że jest niezdrów, i o byle co wściekał się na
4093  2,  18|                służbę. Siedział w rogu sofy i co chwila zrywał się na
4094  2,  18|                    węgierskie, a może nawet i tureckie.~- W każdym razie -
4095  2,  18|                    trafi się Klopstock albo i zgoła Gutenberg?~Ostatni
4096  2,  18|              jadalnej komnaty winną polewkę i przyjaciele zasiedli do
4097  2,  18|                 kubek, poszedł do swej nory i wyniósł stamtąd niewielką,
4098  2,  18|                 Kazał ją służącemu otworzyć i nalał trzy kieliszki. Podniósł
4099  2,  18|             kieliszki. Podniósł swój w górę i usiłował wygłosić jakiś
4100  2,  18|                     ale poza owe węgierskie i francuskie klątwy nie wyszedł.
4101  2,  18|         Krzysztofowi. Padli sobie w ramiona i długo ściskali się w milczeniu,
4102  2,  18|               wyjedziemy, siadaj na bryczkę i leć do Olszyny zawiadomić
4103  2,  18|                   ja sekretnie uchodzę...~- I boję się swoją drogą papy...
4104  2,  18|                    robić. Pojadę do Olszyny i uniewinnię cię. Powiedziałem,
4105  2,  18|                dziedzicznego tytułu.~- Czyż i w tej chwili nie możesz
4106  2,  18|                     małych słabostek?~- Czy i ja mogę albo nie-przebaczać
4107  2,  18|              Będziesz zęby po ciemku zbijał i konia jeszcze hrabiemu skaleczysz.
4108  2,  18|              piorunów! Że sami się natkacie i opijecie grzanym winem,
4109  2,  18|                   zajęczy strach was obleci i za uzdy przyprowadzicie
4110  2,  18|                chłopiec pobiegł ku stajniom i za niewielką chwilę dało
4111  2,  18|               futrzanymi czapkami, wybiegli i skoczyli na siodła. Trepka
4112  2,  18|                     skoczyły żywo, pomknęły i znikły za stodołami.~Dzień
4113  2,  18|                    Trepka chwilę przystanął i słuchał, jak to wiatr świszcze
4114  2,  18|                  jak leci oślizgłymi polami i gnie zeschłe badyle.~Usłyszał
4115  2,  18|               dokoła. Uczuł w sobie starość i opuszczenie. Dawna miłość,
4116  2,  18|                     domu.~Usta jego drgnęły i słowa bez związku, własne,
4117  2,  18|                    świadki dawnych udręczeń i starych rozmyślań, słowa-westchnienia
4118  2,  18|                 Ogieniaszki błyskały już tu i tam w małych, przyziemnych
4119  2,  18|                  ogaconych chałup. Na prawo i na lewo szły w dal zagony,
4120  2,  18|                 tuliły się smugi wody drżąc i marszcząc się z zimna. W
4121  2,  18|                    krętego wiatru.~- Żegnaj i ty... - wyszeptały usta.~
4122  2,  18|                  jej daleki jako znak życia i pozdrowienie szczęśliwego
4123  2,  18|                 nagie gałęzie poczęły łkać, i głuche, ciemne szlochanie
4124  2,  18|                    pola.~Zgłuszył je śmiały i potężny tętent konia pędzącego
4125  2,  18|                     jakoby łzami, wypłakane i skostniałe od żalu. Patrzały
4126  2,  18|            Krzysztof ściągnął cuglami konia i osadził go w miejscu. Zwrócił
4127  2,  18|                 łbem do słupa. Zdjął czapkę i wzniósł oczy na święty obrazek.
4128  2,  18|                     za ojca, nie za siostrę i nie za duszę matki, lecz
4129  2,  18|                   matki, lecz za one niskie i mokre zagony, za nieobeszły,
4130  2,  18|                     wichru mając pełne uszy i pełne głowy. Minęli w skok
4131  2,  18|                      Wśród mglicy nadrannej i przelatujących płanet mętnie
4132  2,  18|                    nich dym już się wymykał i rozwiewał między chmurami.
4133  2,  18|                      poprawił się na siodle i ściągnął konia harapem.
4134  2,  18|                   drzew wyszedł stary Cedro i brnął środkiem błotnego
4135  2,  18|              wysiłkiem dźwignęła się w górę i oczy zalane łzami, oślepłe
4136  2,  18|                  pełne były łkania, szlochu i bezzębnego bełkotu:~- Krzysiu,
4137  2,  18|                 zacięte. Schylił się pomału i ujął ręce dziada, jakby
4138  2,  18|         obezwładniał, jakby te ręce bolesne i cudne chciał związać, skrępować
4139  2,  18|                    zawsze. Podniósł je obie i z jękiem przycisną) do piersi.
4140  2,  18|             zetknęły się, oddechy zmieszały i bezsilne ciała ciągnęła
4141  2,  18|                  nagła Krzysztof się ocknął i dźwignął. Oczy mu się rozwarły
4142  2,  18|                     mu się rozwarły szeroko i straszliwy wyraz mocy z
4143  2,  18|                    dęba, skoczyły z miejsca i runęły naprzód. Krzysztof
4144  2,  19|           niepostrzeżenie wjechać do miasta i stawić się u pewnego jegomości,
4145  2,  19|      niepostrzeżenie przedramię przyjaciela i niemym ruchem głowy wskazał
4146  2,  19|             Olbromski nachylił się ku niemu i z dziwnym uśmiechem rzucił
4147  2,  19|                  dokoła tego miejsca krążył i wrzał a wrzał. Leciało stamtąd
4148  2,  19|                  boru w bór. Chwila jeszcze i strzeli piorun. Straszliwy
4149  2,  19|                     grom zwali się w miasto i zatrzęsie posadą ziemi.
4150  2,  19|                     zawalona wyjeżdżającymi i wjeżdżającymi wozami, więc
4151  2,  19|              przyjaciele zeskoczyli z bryki i poszli w kierunku widomego
4152  2,  19|              kształtu. Wmieszali się w tłum i zaczęli nasłuchiwać. Tylko
4153  2,  19|                   za grupami rozmawiających i coraz lepiej nastawiając
4154  2,  19|              wkręconych dla postrachu setek i tysięcy.~Mróz przeszedł
4155  2,  19|                      A tu dragon w te tropy i za połę! Teraz ci po podgarlu
4156  2,  19|                   żadnemu nie chciało.~- Bo i prawda! Sam smyka mam pod
4157  2,  19|                     stragany na Kleparzu.~- I co też to w takim łbie usiędzie!
4158  2,  19|               głuchy, głęboki łoskot bębnów i strasznym urokiem melodii
4159  2,  19|                  coraz silniej podbechtanym i jak gdyby radosnym. Cedro
4160  2,  19|                   jak gdyby radosnym. Cedro i Olbromski, potrącani i pociągnięci
4161  2,  19|                Cedro i Olbromski, potrącani i pociągnięci przez ciżbę,
4162  2,  19|                dzwonu.~Tłum wychynął z ulic i wwalił się na wały, rozpierzchł
4163  2,  19|                rozpierzchł po gruzach murów i okrył je sobą. Wolno sunęła
4164  2,  19|                    w ramiona, znieruchomiał i zastygł. Wówczas i bębny
4165  2,  19|            znieruchomiał i zastygł. Wówczas i bębny raptownie urwały.
4166  2,  19|            dziecięce gwarzenie, głos dziwny i okrutny, śmieszny w tej
4167  2,  19|                    zbliżył się do skazańców i pierwszemu z brzega rozwiązał
4168  2,  19|                      Potem go ujął za ramię i sprowadził z pomostu. Tłum
4169  2,  19|           skazańcowi z kolei rozwiązał ręce i sprowadził go ze schodów.~
4170  2,  19|                     Wszystkie głowy drgnęły i z ust do uszu leciała błogosławiona
4171  2,  19|                trzeci wszedł na rusztowanie i ze spokojem na wielkie dłonie
4172  2,  19|              zdołało, nim zdążyło westchnąć i oko przetrzeć dłonią, już
4173  2,  19|                   zgięły się, pięty stuliły i leniwym ciągiem dźwigały
4174  2,  19|                    ruchem przytrzymał ciało i mocno je za ramiona szarpnął
4175  2,  19|                   szybko z dłoni rękawiczki i cisnął je na szafot.~
4176  2,  20|                       Jaz~Dawni przyjaciele i powinowaci Szczepana Trepki
4177  2,  20|                     lojalne stanowisko ojca i inne postronne okoliczności
4178  2,  20|                paszportem Olbromskiego, ale i te przełamano, a właściwie
4179  2,  20|                     kraju Polaków" za Wisłą i Pilicą. Najęli sanie do
4180  2,  20|                     Wisłą w majątku Jazie - i w wigilię Wigilii ruszyli
4181  2,  20|                 żeby do Jazu jechać naprzód i tej drogi przede wszystkim
4182  2,  20|              najbardziej modnych, fraczkach i obcisłych ze sprzążkami
4183  2,  20|                     tylko brakowało galonów i kantów, żeby mogły być przekształcone
4184  2,  20|                     mieli weneckie sztylety i małą palną broń na wypadek.
4185  2,  20|              wypadek. Za to modne kapelusze i futra czyniły z nich pustych
4186  2,  20|               szczegółowo lustrował okolicę i naturę gruntu pod pozorem
4187  2,  20|                 nocą ogniska na całej linii i czuwają co się nazywa. Jeżeli
4188  2,  20|                 tamtej strony - kula w łeb, i skończona zabawa. Tym sposobem
4189  2,  20|                   miny, pysznej obojętności i werwy, jakby te wiadomości
4190  2,  20|                   głośno w obecności służby i oberżysty, czyby nie warto
4191  2,  20|                     wizyty pani dziedziczce i prosić jej o gościnność
4192  2,  20|                  wypadło. Po długim namyśle i głośnej naradzie zdecydowali,
4193  2,  20|             zdrętwiały, odtrącony stanowczo i z młodą siłą wśród mocowań
4194  2,  20|                 tyle, co ocknąć się w zimie i ujrzeć dokoła siebie dzień
4195  2,  20|                  trwoga granicząca z odrazą i, co najdziwniejsza, popychała
4196  2,  20|                pragnął dowiedzieć się tylko i cofnąć od niedorzecznych
4197  2,  20|               cofnąć od niedorzecznych widm i wspomnień, to znowu miał
4198  2,  20|                nachylili się nad tym pismem i Rafał pierwszy dojrzał: "
4199  2,  20|               Później wrócił pozorny spokój i pozorna wesołość. Podniósł
4200  2,  20|                pałacu, w których właśnie tu i tam światła błyskać poczęły.
4201  2,  20|                  Stopnie balkonu omarznięte i zasypane świeżym śniegiem...
4202  2,  20|                    Sprawiło to w nim szybki i trwogę miłą szerzący rozruch.
4203  2,  20|                     pałacu szukając dostępu i trafili wreszcie na uczęszczane,
4204  2,  20|                drzwi. Były zupełnie otwarte i wiodły do ciemnej sieni.
4205  2,  20|                  lokaja w codziennym stroju i zbudzili go z drzemki. Ten
4206  2,  20|                  się, że przybyli z Krakowa i mają sprawę do pani dziedziczki,
4207  2,  20|                   się, przepraszać; dreptać i zaprowadził ich nareszcie
4208  2,  20|          najmodniejszy w Krakowie artysta - i oddalił się. Płomyki świec,
4209  2,  20|                     rozszerzyły się z wolna i żółte ich światło napełniło
4210  2,  20|               roztrącała ciosy przytomności i wtedy przez zaciśnięte zęby
4211  2,  20|             kryształowymi drzewkami, głucho i jednostajnie huczały nagie
4212  2,  20|                     z głową wspartą na ręce i oczyma zatopionymi w płomieniu
4213  2,  20|           złoceniami wyciśniętymi na rogach i grzbiecie. Otworzył je i
4214  2,  20|                    i grzbiecie. Otworzył je i zaraz na pierwszych kartach
4215  2,  20|               Grudna. Przerzucił kilka kart i znalazł "swoją" aleję. Artysta
4216  2,  20|                  Artysta usiłował pochwycić i zatrzymać na zimnej karcie
4217  2,  20|                wpadający do głębi ciemnika, i oddać niewysłowione piękno
4218  2,  20|                barwy, surowe kolory. Nędzne i bezsilne były jego zamysły,
4219  2,  20|                 wśród ludzi obcych mu zgoła i nowych dla niego od stóp
4220  2,  20|                   mówił Krzysztof. Nie mógł i nie chciał dosłyszeć jego
4221  2,  20|                     melodię, która mu budzi i nęka duszę, która porusza
4222  2,  20|                   nęka duszę, która porusza i wskrzesza obumarłe serce.
4223  2,  20|               założona haftowaną zakładką - i począł czytać, nosem, według
4224  2,  20|              światła wstał ze swego miejsca i nachylony do płomienia świecy,
4225  2,  20|                     go głębsze, piękniejsze i bardziej zupełne pogrążał
4226  2,  20|                Krzysztof nie mógł wytrzymać i prawie krzyknął:~- Posłuchaj!
4227  2,  20|                 wyrazić, jakie to szczęście i jaki dziwny ból znaleźć
4228  2,  20|              znaleźć swe myśli potwierdzone i wykryte, wyciągnięte z mroku!~-
4229  2,  20|                     Podniósł na Rafała oczy i nagle spuścił książkę. Stropił
4230  2,  20|                spuścił książkę. Stropił się i w eleganckim ukłonie cofnął
4231  2,  20|              spostrzegłszy jego pomieszanie i ruchy wstał z miejsca i
4232  2,  20|                     i ruchy wstał z miejsca i obrócił się.~Stała przed
4233  2,  20| dwudziestosześcioletnia piękność, wspaniała i rozkwitła jak najcudniejszy
4234  2,  20|                      nie dosięgający kolan, i w białą, dość krótką suknię.
4235  2,  20|                 suknię. Na odsłonionej szyi i ramionach miała szal zielony
4236  2,  20|               dawniej. Słuchając tego głosu i patrząc na tę postać Olbromski
4237  2,  20|                      Spuścił oczy na ziemię i, kiedy Krzysztof bawił gospodynię
4238  2,  20|                   ich tłumie błąkał się tam i sam, trafił na jedną, która
4239  2,  20|       pocieszycielką:~Idę sobie do wojska - i kwita! Będę sobie tęgim
4240  2,  20|                   grudzieńskim zuchwalstwem i spotkał się ze spojrzeniem
4241  2,  20|                 spojrzeniem pani Ołowskiej.~I ono nie było już dawne.
4242  2,  20|                     dawne. Długo, spokojnie i śmiało patrzały w jego twarz
4243  2,  20|                 jednak inne. Nie zmierzchły i nie zaszły gęstym obłokiem
4244  2,  20|                  już nie! Patrzały badawczo i napastniczo. Chwilami lśnienia
4245  2,  20|                    Chwilami lśnienia dzikie i pełne grozy migotały w nich
4246  2,  20|                 warg spływały słowa łaskawe i dobroci pełne.~- Byłam uprzedzona -
4247  2,  20|               mówiła - o waćpanów zamiarach i wszystko składało się jak
4248  2,  20|                    Jest także w sąsiedniej. I to tyle ich, takie hordy...
4249  2,  20|                  Ognie wciąż palą po nocach i krzyczą, że spać nie można.~-
4250  2,  20|                    rzekł Cedro z ukłonem.~- I nie odwodzi to waćpanów
4251  2,  20|     najordynarniejszy założą stryk na szyję i wieszają na szubienicy,
4252  2,  20|                   skarbnicy swych stosunków i wpływów, których ja...~-
4253  2,  20|                   lubię zwalczać przeszkody i lubię tego rodzaju przykrości.
4254  2,  20|              Białogłowom trudno jest zawsze i nie tylko w tych stronach
4255  2,  20|                    dałam wszelkie wskazówki i polecenia. plenipotentowi
4256  2,  20|               odbędzie się w tym domu zjazd i zabawa taneczna. Waćpanowie,
4257  2,  20|                     będziecie tańczyli dużo i ochoczo. Ale w nocy na dany
4258  2,  20|                  znak trzeba wyjść chyłkiem i bez chwili oporu, namysłu
4259  2,  20|                   bez chwili oporu, namysłu i zwłoki udać się za przewodnikiem,
4260  2,  20|                   entuzjastycznym, szczerym i dziecięcym prawie uśmiechem.~-
4261  2,  20|              dziecięcym prawie uśmiechem.~- I to waszmość, który, jak
4262  2,  20|                     w Wiedniu takie aspekta i takie mogłeś rościć nadzieje,
4263  2,  20|                  zdradnej Bellony! Bez żalu i skruchy rzucasz jednego
4264  2,  20|                 szeleszczą, co mówią klamki i zgrzyty drzwi. Czy to może
4265  2,  20|                   zagadnięty głosem twardym i nieswoim zdaje się, że do
4266  2,  20|                zdaje się, że do konia byłem i jestem stworzony.~Znalazł
4267  2,  20|                    dusza w nim zwiększa się i rozrasta. Nie był już teraz
4268  2,  20|               patrzano. Hardo podnosił oczy i tyle tylko ustępował ze
4269  2,  20|                pięknego, bez żadnej rachuby i wysiłku. Oczy miały wyraz
4270  2,  20|                 tych oczu, pokornych prawie i onieśmielonych. Coraz dłużej
4271  2,  20|              czarodziejstwo nieba nad ranem i wszystek urok wiosny rozkwitłej.
4272  2,  20|                   nocne j wychodząca muzyka i młode jak kłęby zdroju.
4273  2,  20|                     cudne przemiany świateł i cieniów krążące około rozkosznych
4274  2,  20|                     coś, co tamowało oddech i oszołamiało głowę. Im więcej
4275  2,  20|                 sztuki, chęci podobania się i kokieterii, owa łatwość,
4276  2,  20|                 niejako swojskich wyrazów - i oto Rafał poczuł w sobie
4277  2,  20|                   pełne niewinnej wesołości i naturalnej ciszy ducha.
4278  2,  20|                   żyłach jego poczęła wrzeć i rwać owa krew odmienna,
4279  2,  20|                  spojrzenie.~Wszedł służący i zasłonił okna grubymi firankami.
4280  2,  20|                 firankami. Spoza tych osłon i szyb dochodził teraz przyduszony
4281  2,  20|               światłem. Wszedł inny służący i zawiadomił swoją panią,
4282  2,  20|             czerwoną z wiatru, oczy wypukłe i ogniste. Sapał jak w polu,
4283  2,  20|               sposobność niewydania nazwisk i słowem honoru nie będę po
4284  2,  20|                Cedro. - Właśnie jego opieka i pomoc...~- A ba... pomoc!
4285  2,  20|                      że nie tylko buty, ale i nogi w niej zostaną.~- A
4286  2,  20|                   to dobrze. To chwalę.~- A i ja tak sobie myślę, że to
4287  2,  20|                  podniosła błękitne źrenice i zatrzymała je na twarzy
4288  2,  20|                     rękę starego szlachcica i zaczął z nim wśród ożywionej
4289  2,  20|               ożywionej rozmowy chodzić tam i sam po saloniku, pani Ołowska
4290  2,  20|                 zbliżyła się jeszcze o krok i nie spuszczając oczu z twarzy
4291  2,  20|               buchnął mu na twarz, na szyję i czoło. Zadzwoniły mu w uszach
4292  2,  20|                   uśmiechem album rysunkowe i wskazując Rafałowi pejzaż
4293  2,  20|                 Rafał przytrzymał go dłużej i spytał:~- Czy można wiedzieć,
4294  2,  20|                   obok starego plenipotenta i musiał wdać się z nim w
4295  2,  20|                  się z Krzysztofem tak żywo i przyjemnie, jakby od dawien
4296  2,  20|                     środków. Ta sama. Widzi i nie widzi, słucha i nie
4297  2,  20|                   Widzi i nie widzi, słucha i nie słucha, wie o nim i
4298  2,  20|                     i nie słucha, wie o nim i nie wie... Przyszedł tedy
4299  2,  20|             zasadzki rzęs, powab tej twarzy i tajemnice przecudnego łona.
4300  2,  20|                  teraz świadoma swej potęgi i władała nią, jak wódz włada
4301  2,  20|                     radością wstał od stołu i w jaką godzinę później udał
4302  2,  20|                     na piętro, mijał pokoje i znalazł się wreszcie w niewielkiej
4303  2,  20|               Krzysztof. Rafał rozebrał się i rzucił na łóżko. Zaraz usnął.
4304  2,  20|                    Późno w nocy zbudził się i podniósł.~Okrążała go woniejąca
4305  2,  20|                   jest w tym samym domu, co i księżniczka Elżbieta, że
4306  2,  20|                     olbrzymia, tak rozmaita i wielostronna, że jej głową
4307  2,  20|            Przybierała coraz bo inną postać i formę, miała tysiące płaszczyzn
4308  2,  20|                    miała tysiące płaszczyzn i granic. Była współcześnie
4309  2,  20|                   oczu, wargami dotykał ust i chciwą ręką nagich ramion.
4310  2,  20|            skrzydłach motylich poprzez czas i przestrzeń aż do błękitnych
4311  2,  20|                     których nigdzie nie ma, i była żalem nie do zniesienia
4312  2,  20|            marzeniom. Przebywał w szczęściu i zlatywał w głuche doły odtrącenia,
4313  2,  20|                podziemnych swoich cieśniach i łożyskach, skąd nigdy już
4314  2,  20|                   powrócą. Oto marzył długo i namiętnie, żeby za jaką
4315  2,  20|                  wrasta w duszę, kamienieje i zamienia się w jej skarb,
4316  2,  20|                  oddech śpiącego Krzysztofa i oto już drugi raz uczuł
4317  2,  20|                   ucho głupca, trupa w wodę i pod lód. Wtedy - wrócić,
4318  2,  20|                      wrócić, wrócić... Och, i teraz nie byłoby to trudne
4319  2,  20|                     znowu rękę do ciosu? To i cóż stąd? Dotknąć ustami
4320  2,  20|                     przycisnąć ją do piersi i złote włosy mieć sekundę
4321  2,  20|                ścierać z szyby zamróz nocny i spojrzał w świat. Księżyc
4322  2,  20|                     jej brzegiem płonęły tu i owdzie przygasłe ogniska,
4323  2,  20|                 życie! Ogarnięty bezrozumem i wichrem miłości, oślepły
4324  2,  20|                     jej błyskawic, strachów i niezwyciężonych poduszczeń,
4325  2,  20|              poduszczeń, zaczął chodzić tam i sam po komnacie cichymi,
4326  2,  21|                                         Noc i poranek~Muzyka umieszczona
4327  2,  21|                 wynurzały się nowe postacie i wolno szły w górę po marmurowych
4328  2,  21|               twarzą subtelną, wydelikaconą i piękną. Niebieskie jego
4329  2,  21|                 wkraczającą parą kamerdyner i okazałym ruchem prawicy
4330  2,  21|                     osobiście był przywiózł i w bocznej gotowalni na dole
4331  2,  21|            dostatecznie po swojemu wymuskał i oczyścił. Wreszcie ukazał
4332  2,  21|                  świecącym od naramienników i ozdób, w obcisłych ineksprymablach
4333  2,  21|                   obcisłych ineksprymablach i ciżmach, dumnie i swobodnie
4334  2,  21|           ineksprymablach i ciżmach, dumnie i swobodnie wydymając usta.
4335  2,  21|                przed nim we dwójnasób nisko i poprzedził go bokiem o kilka
4336  2,  21|                  niemczyzną przyjęli gościa i z wielką atencją, komplementami,
4337  2,  21|            rozstawione pod ścianami kanapki i krzesła napełniły się doborem
4338  2,  21|               dwiema gałązkami lauru. Szyja i ramiona wyłaniały się spomiędzy
4339  2,  21|                  była u dołu liśćmi kamelii i odsłaniała nogi powyżej
4340  2,  21|                      Kiedy wszedł porucznik i z wyszukaną elegancją wiedeńczyka
4341  2,  21|              Zażądała, aby jej podał ramię, i przeszła z nim przez opróżniony
4342  2,  21|                     salonu, stali Olbromski i Cedro. Ujrzawszy Niemca
4343  2,  21|                 sąsiadów, z których każdego i każdą rozszarpywał i ćwiertował
4344  2,  21|                każdego i każdą rozszarpywał i ćwiertował wzrokiem takiej
4345  2,  21|                   ukrywać w sobie spiskowca i, co najgorsza, śmiać się.
4346  2,  21|                wyrazy uwielbienia, pochwały i pieszczotliwe bezmysły albo
4347  2,  21|          pieszczotliwe bezmysły albo głuche i niebezpieczne przekleństwa,
4348  2,  21|             przekleństwa, przywarło do uszu i serca w więzieniach orawskiego
4349  2,  21|               dzieje... A kiedy się zbliżał i słyszał mówiącą wesoło,
4350  2,  21|                według ostatniego wzoru mody i nie spuszczał oka ze swego
4351  2,  21|                 pałac. Oglądał przyszłe dni i noce swoje, przeszpiegi
4352  2,  21|                     noce swoje, przeszpiegi i przygody, jak na dłoni.~
4353  2,  21|                   się z Krzysztofem. A może i on zostanie? Wyłżą się przed
4354  2,  21|               trochę wstydu, trochę szeptań i śmiechu, trochę gawęd i
4355  2,  21|                     i śmiechu, trochę gawęd i wytykania palcami, ale potem
4356  2,  21|               pierwsze słowo po tylu dniach i nocach zapału? Ziewnął skrycie
4357  2,  21|               dzisiejszą, zamiast mię nękać i osłabiać.~- Głupcze... -
4358  2,  21|                    pomyślał - jeszcze czas.~I oto niespodziewanie olśnił
4359  2,  21|                 odjazdu, skryć się w pałacu i zmarnować dogodną chwilę.
4360  2,  21|                   odpowiada za swe postępki i nie traci na honorze. Wylezie
4361  2,  21|                     diabłów! Dość już tutaj i tak nazbierał uśmiechów
4362  2,  21|                     tak nazbierał uśmiechów i słówek...~Doznał głębokiej
4363  2,  21|                    kapela zagrała polskiego i wyniosłe, wspaniałe dźwięki
4364  2,  21|              widział szereg par z wdziękiem i powagą okrążający salę.
4365  2,  21|                    oczu w sąsiednich salach i ukazywał się znowu. Odkryte
4366  2,  21|                  się znowu. Odkryte ramiona i piersi, włosy przetykane
4367  2,  21|                    włosy przetykane perłami i przeplecione wstęgami, trefione
4368  2,  21|             przeplecione wstęgami, trefione i lśniące od kamieni, połysk
4369  2,  21|                  lśniące od kamieni, połysk i szelest cennego atłasu,
4370  2,  21|       czarodziejstwo spojrzeń a uśmiechów - i muzyka - przepływały dokoła
4371  2,  21|                     w szatach lewantyńskich i egipskich.~Ledwie skończono
4372  2,  21|           ściśniętymi zębami.~Minęła północ i Krzysztof coraz częściej
4373  2,  21|                     mękę swej duszy! Odejść i odejść bez jednego słowa...
4374  2,  21|                  niej oczyma pełnymi odrazy i wzgardy i klnąc ją wewnątrz
4375  2,  21|                    pełnymi odrazy i wzgardy i klnąc ją wewnątrz siebie
4376  2,  21|             tancerki marzył o tamtej, córze~I nieba i dnia. Zaczął się
4377  2,  21|                     o tamtej, córze~I nieba i dnia. Zaczął się taniec.
4378  2,  21|                    czaru, jak kazał taniec, i zostawiła go z inną kobietą,
4379  2,  21|              światła gasną, muzyka niemieje i ludzie stają zdumieni wokoło.
4380  2,  21|                Mówiła coś do niego tancerka i on wesoło jej odpowiadał.
4381  2,  21|               uczuje dłoni jej w swej dłoni i lazurowych oczu nie przyjmie
4382  2,  21|                 Poznał ją po zapachu włosów i po szeleście szat. Nie mógł
4383  2,  21|                  jej stopy w białym atłasie i białe wstążki skrzyżowane...
4384  2,  21|                    długą, trwożliwą, miękką i subtelną jak wiązka nikłej
4385  2,  21|                 parę godzin... Odejdę zaraz i już na wieki. - Niech się
4386  2,  21|                 wśród nieustających zbliżeń i oddaleń tańca. Gdy na moment
4387  2,  21|               wyrzekłeś?~- Tak wyrzekłem.~- I honorem ręczysz swoim?~-
4388  2,  21|                    chodziłam patrzeć w mrok i niby na jawie widzieć twe
4389  2,  21|                   spróbował napaść tak samo i żebym cię mogła zabić od
4390  2,  21|                  Głęboki ukłon.~Brak wzroku i tchu. Ocknął się widząc,
4391  2,  21|                Zamilcz.~Skończył się taniec i nastała chwila przerwy.
4392  2,  21|                     jednej z sąsiednich sal i tam ukrył we framudze okna.
4393  2,  21|            otoczeniu kilkunastu osób, panów i pań. Wszyscy ją o coś usilnie
4394  2,  21|                     Rafał zbliżył się także i posłyszał wówczas, że ją
4395  2,  21|                skłonił się przed gospodynią i prosił, żeby raczyła tańczyć
4396  2,  21|                 Kreśląc w przestrzeni linie i szlaki niepewne, jakoby
4397  2,  21|                    symboliczne wstydliwości i bojaźni, tancerka stała
4398  2,  21|                      tworzycielki wzniosłej i pięknej melodii. Samemu
4399  2,  21|               Samemu zdawało się, że tworzy i pierwszy raz w życiu gra.
4400  2,  21|              okazują wszystek swój przepych i potęgę władzy piękna. Bezkarnie
4401  2,  21|                    władzy piękna. Bezkarnie i bez przeszkody, jawnie a
4402  2,  21|                nawzajem oczyma. Każdy ukłon i każdy przegub ciała więcej
4403  2,  21|                 więcej oznaczał, wypowiadał i dokonywał w sprawie miłosnej
4404  2,  21|                   niż sonet ułożony ze słów i zawartych w nich pragnień.~
4405  2,  21|                  spódnicy uniosła jej lekko i łagodnymi rytmy, cichymi
4406  2,  21|                 ciebie...~- Kocham...~Ukłon i szept:~- Pójdź...~Znowu
4407  2,  21|                   teraz oddalać się od niej i wracać, oddalać i wracać
4408  2,  21|                   od niej i wracać, oddalać i wracać wciąż. Słuchał, słuchał,
4409  2,  21|                 słuchał, słuchał. Była obok i milczała. Nic, tylko ciosy
4410  2,  21|                 zejdziesz...~Szereg ukłonów i cichych, rzewnych kroków
4411  2,  21|                 wcisnął się w tłum mężczyzn i stanął w przejściu wiodącym
4412  2,  21|                   śliskie odrzwia mahoniowe i otwartymi oczyma patrzał
4413  2,  21|              Zbliżył się do niego Krzysztof i rzekł:~- Bądź gotów.~Rafał
4414  2,  21|                   spojrzał na niego z ukosa i uśmiechnął się dobrodusznie.
4415  2,  21|                Rzekł cicho głosem spokojnym i łagodnym:~- Bardzo mi się
4416  2,  21|                   frak, który masz na sobie i w którym tak misterne stroiłeś
4417  2,  21|                  piruety. Pończochy również i trzewiki...~- Jakże śmiesznym
4418  2,  21|               odsunął go od siebie łagodnym i łaskawym ruchem. Na przeciwległej
4419  2,  21|                      Zakłócała ciszę muzyka i zajmowała przestrzeń młoda,
4420  2,  21|     niewypowiedzianego uśmiechu zaćmiły się i ściemniały jego oczy i stały
4421  2,  21|                  się i ściemniały jego oczy i stały się do oczu księżniczki
4422  2,  21|                  oblekły się wyrazem potęgi i cudownej siły. Stał się
4423  2,  21|                  Stał się piękny, wspaniały i niezwyciężony. Wolnymi kroki,
4424  2,  21|                  Wolnymi kroki, z wdziękiem i zwinnością tygrysa poszedł
4425  2,  21|                 schody. Wszędzie było pusto i cicho. Daleki gwar zagłuszał
4426  2,  21|                     Pchnął półotwarte drzwi i wszedł do buduaru. Panował
4427  2,  21|                   dochodziły tony stłumione i szczególnie urocze w tym
4428  2,  21|             Olbromski zamknął za sobą drzwi i usiadł przed ogniem. Zapadł
4429  2,  21|                 zadumę przesyconą wonią róż i jaśminu. Oddychał westchnieniami,
4430  2,  21|                   ogniem, zajęła to miejsce i przez chwilę nieruchoma
4431  2,  21|                     podniosła na niego oczy i kiedy znowu spoczął w spojrzeniu,
4432  2,  21|               kolana, objął jej nogi rękoma i pozwolił płynąć nieutulonym
4433  2,  21|                    serce jego było spokojne i oschły łzy na powiekach,
4434  2,  21|                    na jawie... Weź go sobie i miej na sercu. Nie przebiją
4435  2,  21|                     stąd. ~- Księżniczko!~- I cóż jeszcze!~- Ciebie jedną
4436  2,  21|                       Nic nie wiem.~- Byłeś i jesteś jeden. Będziesz zawsze.~
4437  2,  21|                     Będziesz zawsze.~Wstała i odsunąwszy go skierowała
4438  2,  21|                  Potem wróciła jęcząc cicho i gryząc zębami chustkę...~
4439  2,  21|               piętrze żywe, gwałtowne kroki i łoskot. Rafał wiedział,
4440  2,  21|              wyprawę, odszedł w okamgnieniu i stanął w swoim pokoju. W
4441  2,  21|                  odwagę w każdym calu duszy i w każdej żyle. Chcesz, to
4442  2,  21|                     Waćpan sobie fanfaronuj i baraszkuj, ale innym razem! -
4443  2,  21|                   co zaczynać, ja nie jadę. I niech was diabli!... Jestem
4444  2,  21|                  stary człowiek, mam dzieci i wnuki.~Rafał kiwał głową.
4445  2,  21|                     wargami, wdychał zapach i całował. Po raz ostatni
4446  2,  21|                    w grób, zatrzasnął wieko i w kilka minut wdział swój
4447  2,  21|                papieru z darowanym pejzażem i schował ją według rozkazu.
4448  2,  21|                  Muzyka wciąż jeszcze grała i pałac huczał od tańców,
4449  2,  21|                  umowy Rafał siadł na koźle i ujął lejce. Krzysztof stanął
4450  2,  21|                Konie na miejscu kuły nogami i prężyły się do biegu. Para
4451  2,  21|                    się bez końca po wargach i jako nici pajęcze oplatały
4452  2,  21|                    mu nogi bardzo starannie i krzyknął:~- Ruszaj!~Rafał
4453  2,  21|                    mamy niezłego furmana, a i lokaj jest jaki taki, choć
4454  2,  21|                   opłotki prowadzące do wsi i skokiem kopały się w głębokim
4455  2,  21|                 rzece. Sam stanął w saniach i poduszczał konie. Dom zajęty
4456  2,  21|                lecieli, paliło się ognisko, i z dala już widać było przy
4457  2,  21|                skierował ku nim swego konia i ostrym kłusem nadjeżdżał
4458  2,  21|                     przed sobą, osędziałego i lśniącego od polerowanych
4459  2,  21|                   Kalwicki stanął w saniach i wołał głośno:~- Herr Offizier!
4460  2,  21|                   futra, pokazując kapelusz i twarz uśpionego oficera,
4461  2,  21|                   strzemionach, schylił się i dobrze, szczegółowo, uważnie
4462  2,  21|                     wskazał szablą kierunek i daleki dom.~- Prowadź nas!
4463  2,  21|                   się tyłem do sanek, Rafał i Krzysztof zsunęli się ze
4464  2,  21|                 zsunęli się ze swych miejsc i chyłkiem, wpół zgięci skoczyli
4465  2,  21|                 powodzi rzeka wyniosła była i zostawiła na chaszczach.
4466  2,  21|                    kulika. Rozsunęli rokity i ujrzeli w pobliżu pod rozłożystym
4467  2,  21|               silnie każdego z nich za ręce i wciągnął do łodzi. Mruknął
4468  2,  21|                     koło burtu łodzi. Cicho i boleśnie jękła druga. Nieustraszony
4469  2,  21|                    na nogi. Wiosła dźwiękły i zagrały w jego potężnych
4470  2,  21|                    się nowy grzmot kanonady i rozwalił ciszę nocy.~Przewodnik
4471  2,  21|                   tył, to naprzód, charcząc i ciągnąc w piersi powietrze,
4472  2,  21|                   rękawami kożucha trzepiąc i chlapiąc po wodzie. Silnie
4473  2,  21|             przebiła wiry głębokiego koryta i leciała za wodą bez wioseł
4474  2,  21|                 wodnego. Rafał wychylił się i złapał jedno wiosło. Leżący
4475  2,  21|                strony sięgało daleko w wodę i broniło przystępu. Rafał
4476  2,  21|                  Ciekli jeszcze w milczeniu i zgrozie, coraz szybciej,
4477  2,  21|                  wyraźniej było widać rzekę i przestworza. Na galicyjskim
4478  2,  21|               Rafałowi werznąć łódź w piach i utwierdzić ją tyle, że mogli
4479  2,  21|                   szarpnął barkę za łańcuch i wywlókł z wody na mieliznę
4480  2,  21|                     z ostrym brzękiem w lód i rozpryskiwały go na wsze
4481  2,  21|                    gdy żegnał ojca, patrzał i patrzał w leżącego trupa.
4482  2,  21|                     nagła zatrząsł się cały i począł łkać jak dziecko.
4483  2,  21|                    Począł w boleści skomleć i wyrzekać:~- To ja... To
4484  2,  21|                   skostniałe oczy na Rafała i pytał go z ogłupiałym skamłaniem:~-
4485  2,  21|                  jak Rafał drze swą koszulę i suchymi onuczkami przewija
4486  2,  21|                 buty, udrzyj z koszuli płat i zawiń nogi.~Spełnił to wszystko
4487  2,  21|                 zwrócił się twarzą do trupa i przez sekundę modlił się
4488  2,  21|               Wyszli z zarośli nadbrzeżnych i wielkim krokiem wdarli się
4489  2,  21|              ukazali się tam, znowu warcząc i bucząc górą przeleciały
4490  2,  21|                bucząc górą przeleciały kule i rozległ się huk wystrzałów.
4491  2,  21|                   Tam Rafał rozkraczył nogi i wrzasnął:~- Niech żyje Cesarz!
4492  2,  21|              milczeniu przebyli płaszczyznę i zaczęli wstępować na wzgórki,
4493  2,  21|                 ledwie teraz owiany szronem i śniegiem. Czarny, zmarzły
4494  2,  21|          spojrzeniem. Gdy tam stał zastygły i oniemiały, widziało mu się,
4495  2,  21|                   się raptem od tego widoku i poszedł ku domostwu, które
4496  2,  21|               mieszkaniec lepiankę z wiciny i rzecznego mułu, z kawałów
4497  2,  21|                połową tego budowania wysoki i śpiczasty niegdyś dach zapadł
4498  2,  21|               zapadł się zgniłymi krokwiami i zwisał dziurawym łachmanem.
4499  2,  21|             plecionką, ściany ogacone mchem i nawozem. Okienko z jednej
4500  2,  21|                     twarzach jakoby kobuzów i kukułek.~Rafał odchylił