Tom, Rozdzial

4001  2,  19|                 Bronik się w polu.~- Milczał w sądzie.~- Winowajca!~Kat
4002  2,  19|                    zawisł na haku. Nogi jego w kolanach zgięły się, pięty
4003  2,  20|                  Przyjaciele zaopatrzyli się w kostiumy podróżne z sukna
4004  2,  20|              wiedzieli, o takie sukno trudno w "kraju Polaków" za Wisłą
4005  2,  20|                 planu; miał wypaść nad Wisłą w majątku Jazie - i w wigilię
4006  2,  20|                    Wisłą w majątku Jazie - i w wigilię Wigilii ruszyli
4007  2,  20|                      wigilię Wigilii ruszyli w drogę.~Osoby ułatwiające
4008  2,  20|                    Jedno z pierwszych miejsc w tej liście zajmował Jaz,
4009  2,  20|                    to rzecz najobojętniejsza w świecie, którędy mają się
4010  2,  20|                Obadwaj wyglądali przepysznie w swych, jakoby w Wiedniu
4011  2,  20|                  przepysznie w swych, jakoby w Wiedniu najbardziej modnych,
4012  2,  20|                       Cenne to były mundury! W każdym z nich zaszyte były
4013  2,  20|                   umiejętnie rulony dukatów. W zanadrzu mieli weneckie
4014  2,  20|                młokosów, pędzących hulaszczo w poszukiwaniu zabawy.~W Wigilię
4015  2,  20|             hulaszczo w poszukiwaniu zabawy.~W Wigilię Bożego Narodzenia,
4016  2,  20|             Narodzenia, pod wieczór, stanęli w Jazie. Zatrzymali się w
4017  2,  20|                      w Jazie. Zatrzymali się w oberży przy trakcie. Piętrowy
4018  2,  20|                      wśród drzew na wzgórzu, w dość znacznej odległości
4019  2,  20|                    zabierając się do noclegu w oberży, począł rozpytywać
4020  2,  20|                  stron dalekich: kto mieszka w pałacu? jak się zowie? czy
4021  2,  20|                       okazało się bowiem, że w ostatnich dniach przysłano
4022  2,  20|                  kwaterę nie we dworze, lecz w chłopskiej chacie. Patrol
4023  2,  20|                   czy z tamtej strony - kula w łeb, i skończona zabawa.
4024  2,  20|              wiadomość, że sam dziedzic bawi w Wiedniu, ale oczekiwany
4025  2,  20|                     porozumiewali się głośno w obecności służby i oberżysty,
4026  2,  20|                  skoro już podróż do Wiednia w takim czasie odbywać wypadło.
4027  2,  20|                      już zapadał, gdy weszli w aleje parku.~Rafała ogarnął
4028  2,  20|                 znaczyło tyle, co ocknąć się w zimie i ujrzeć dokoła siebie
4029  2,  20|                  rzędami nagich drzew, które w zimnym wietrze huczały jednostajnie,
4030  2,  20|                     jej imieniny pojutrze?~- W święty Szczepan? Mocno wątpię,
4031  2,  20|                      z sekretnego przedziału w pugilaresie maleńki karteluszek
4032  2,  20|                Podniósł oczy na okna pałacu, w których właśnie tu i tam
4033  2,  20|                      się musiało, że inaczej w jego życiu być nie mogło.
4034  2,  20|                    zimna ręka... Sprawiło to w nim szybki i trwogę miłą
4035  2,  20|                    trafili na starego lokaja w codziennym stroju i zbudzili
4036  2,  20|                     do pokojów. Znaleźli się w małym, doskonale ogrzanym
4037  2,  20|                     zorzy wieczornej. Gdzieś w mrocznym kącie, na szczycie
4038  2,  20|                      na miedzi najmodniejszy w Krakowie artysta - i oddalił
4039  2,  20|                   marzyło się, że jest jakby w Warszawie... Czeka na Helenę
4040  2,  20|                      zaciśnięte zęby szeptał w głębi do siebie:~- Milcz,
4041  2,  20|                    ręce i oczyma zatopionymi w płomieniu świecy. W pewnej
4042  2,  20|              zatopionymi w płomieniu świecy. W pewnej chwili, gdy oczekiwanie
4043  2,  20|                    był ciosem obcej istności w tym świecie, wskroś którego
4044  2,  20|                      ręką albumu oprawionego w skórę, ze ślicznymi złoceniami
4045  2,  20|            niepospolitym był malarzem. Toteż w jednym tylko widzu wywołał
4046  2,  20|                      jest. Oczy jego utonęły w karcie. Przebywał w kole
4047  2,  20|                  utonęły w karcie. Przebywał w kole zaczarowanym dni, kiedy
4048  2,  20|                szeptał teraz - alejo moja...~W głębi, w zamglonym oddaleniu
4049  2,  20|                       alejo moja...~W głębi, w zamglonym oddaleniu rysunku,
4050  2,  20|           czarodziejskiego świata wyszło się w świat rzeczywisty... - marzył
4051  2,  20|                   przed oczyma, wszystko, co w niej było za osłoną barw.
4052  2,  20|                      jak człowiek zasłuchany w ulubioną melodię, która
4053  2,  20|               książek. Jedną z nich otworzył w tym miejscu, gdzie była
4054  2,  20|                 znaleziona tak go zajęła, że w poszukiwaniu lepszego światła
4055  2,  20|                    widać z wierszów książki, w coraz go głębsze, piękniejsze
4056  2,  20|               spuścił książkę. Stropił się i w eleganckim ukłonie cofnął
4057  2,  20|                      się jednej formy piękna w inną, jeszcze bardziej zachwycającą.
4058  2,  20|                     Pani Ołowska ubrana była w najmodniejszy szlafroczek
4059  2,  20|                     nie dosięgający kolan, i w białą, dość krótką suknię.
4060  2,  20|                 olbrzymi pukiel był związany w węzeł na tyle głowy.~Przez
4061  2,  20|                   odmiennie, ale inaczej niż w Grudnie. Wspomniała w urwanym
4062  2,  20|                    niż w Grudnie. Wspomniała w urwanym półsłówku, że miała
4063  2,  20|                      grzeczną rozmową, tonął w obrzydłych myślach. Gdy
4064  2,  20|                  obrzydłych myślach. Gdy tak w ich tłumie błąkał się tam
4065  2,  20|                  spokojnie i śmiało patrzały w jego twarz te oczy prześliczne,
4066  2,  20|                dzikie i pełne grozy migotały w nich jak błyskawica w chmurze.
4067  2,  20|               migotały w nich jak błyskawica w chmurze. Usta miały nieprzebrany
4068  2,  20|                      jest we wsi. Jest także w sąsiedniej. I to tyle ich,
4069  2,  20|           najwiarogodniejszych, że po prostu w sposób najordynarniejszy
4070  2,  20|                      na szubienicy, a nawet, w braku szubienicy, na belce
4071  2,  20|                   braku szubienicy, na belce w pierwszej lepszej spotkanej
4072  2,  20|                dygiem.~- Wieszanie na belce, w stodole?~- A nie, na szubienicy.~-
4073  2,  20|                   Wprawdzie on na nic by się w tej sprawie nie przydał
4074  2,  20|                   znacznej ironii. - No, ale w razie poważnego wypadku
4075  2,  20|                      tego lekarstwa życie by w nas zastygło, krew by stanęła
4076  2,  20|                    zastygło, krew by stanęła w biegu.~- Czyż w tych stronach
4077  2,  20|                      stanęła w biegu.~- Czyż w tych stronach tak trudno
4078  2,  20|                      jest zawsze i nie tylko w tych stronach przeżywać
4079  2,  20|                     a przynajmniej był taki: w święty Szczepan odbędzie
4080  2,  20|                 święty Szczepan odbędzie się w tym domu zjazd i zabawa
4081  2,  20|                   zabawić tu przez święta, a w czasie balu będziecie tańczyli
4082  2,  20|                 tańczyli dużo i ochoczo. Ale w nocy na dany znak trzeba
4083  2,  20|                   udać się za przewodnikiem, w nocy na łodzi przepłynąć
4084  2,  20|                 który, jak słyszałam, miałeś w Wiedniu takie aspekta i
4085  2,  20|              wiedeńskich sukcesach... Więcej w tym famy niż prawdy, a co
4086  2,  20|                   znowu wie wszystko, co się w Wiedniu dzieje, wie, co
4087  2,  20|                 Znalazł głębokie zadowolenie w dźwięku tych wyrazów, w
4088  2,  20|                      w dźwięku tych wyrazów, w ich szorstkości. Jeszcze
4089  2,  20|                    upodobaniem zatapiał myśl w kontemplacji swej siły.
4090  2,  20|                       Zdało mu się, że dusza w nim zwiększa się i rozrasta.
4091  2,  20|                      Była prawie zwyciężona. W jej ruchach, sposobie mówienia,
4092  2,  20|                  ruchach, sposobie mówienia, w pochyleniach głowy, kiedy
4093  2,  20|                      większej słodyczy, choć w pierwszych momentach błyskał
4094  2,  20|                 pierwszych momentach błyskał w nich piorun.~Rafał począł
4095  2,  20|                   Rafał począł wpatrywać się w nie, ile się dało, ile było
4096  2,  20|                     dłużej trwały te chwile, w których ciągu nie był w
4097  2,  20|                      w których ciągu nie był w możności oderwać wzroku
4098  2,  20|          prześlicznych rzęs, od wyrazu oczu, w który spłynęło wszystko
4099  2,  20|                  łańcucha śnieżystych gór. A w ślad za tym uczuciem pierwiastkowym
4100  2,  20|                  kararyjskiego kloca, czoła, w którym taiły się myśli niewiadome,
4101  2,  20|                      policzków, który wpływa w białość lic niepostrzeżenie
4102  2,  20|              niepostrzeżenie jak zorza ranna w błękit dnia. Przed chwilą
4103  2,  20|                  prócz surowego, jednolitego w swej treści wspomnienia.
4104  2,  20|                  prawie od próżniactwa, miał w sobie niepokojący powab.
4105  2,  20|                     sobie niepokojący powab. W piękności tej było coś duszącego;
4106  2,  20|                      tym bardziej się unosił w głębi siebie. Ale nade wszystko
4107  2,  20|                 wyrazów - i oto Rafał poczuł w sobie ucisk przerażenia
4108  2,  20|                      naturalnej ciszy ducha. W żyłach jego poczęła wrzeć
4109  2,  20|                     wszedł mężczyzna wysoki, w polskim stroju, z wąsami
4110  2,  20|                 wypukłe i ogniste. Sapał jak w polu, mało sobie robiąc
4111  2,  20|                   trzymaj się, z łaski swej, w ryzach!~- Już milczę. Już
4112  2,  20|                 najgrubszym powrozem. Możemy w taką wleźć kalafutrynę,
4113  2,  20|                   nie tylko buty, ale i nogi w niej zostaną.~- A niech
4114  2,  20|                 szyję i czoło. Zadzwoniły mu w uszach te wyrazy prawdziwie
4115  2,  20|                     wolno spłynęła do serca.~W chwili gdy dwaj rozmawiający
4116  2,  20|              dlaczego wybrała pani tę aleję? W Grudnie były miejsca daleko
4117  2,  20|                 Podczas wieczerzy, do której w jednym z sąsiednich pokojów
4118  2,  20|                      i musiał wdać się z nim w rozległy dyskurs de omni
4119  2,  20|                      tę całą rozmowę. Zdusił w sobie wściekłą zazdrość,
4120  2,  20|                     wolą wpakował ją na dno. W pewnej chwili raz jeden
4121  2,  20|                   jak gdyby prawu rządzącemu w ciemnościach. Ni to nienasycona
4122  2,  20|                dawnych cierpień wznosiła się w jego piersiach jak rozwścieczona
4123  2,  20|                    włada mieczem. Wobec tego w głowie miał taki zamęt,
4124  2,  20|                    radością wstał od stołu i w jaką godzinę później udał
4125  2,  20|                pokoje i znalazł się wreszcie w niewielkiej ogrzanej komnacie.
4126  2,  20|                    łóżko. Zaraz usnął. Późno w nocy zbudził się i podniósł.~
4127  2,  20|                      girlanda myśli, że jest w tym samym domu, co i księżniczka
4128  2,  20|                       tylko jeszcze bardziej w piękności swojej straszliwą.
4129  2,  20|                       które właśnie, szepcąc w pośpiechu niezrozumiałe
4130  2,  20|                     a groźne wyroki, uchodzą w ciemną sztolnię nocy. Dał
4131  2,  20|                  unieść marzeniom. Przebywał w szczęściu i zlatywał w głuche
4132  2,  20|             Przebywał w szczęściu i zlatywał w głuche doły odtrącenia,
4133  2,  20|          postanowienia, by za chwilę zniknąć w podziemnych swoich cieśniach
4134  2,  20|                    jaką bądź cenę tu zostać. W jakiejkolwiek roli! Przerzucić
4135  2,  20|                       wszystko jedno! Zostać w pobliżu tego domu szczęścia,
4136  2,  20|                    gdzie każdy sprzęt wrasta w duszę, kamienieje i zamienia
4137  2,  20|                    kamienieje i zamienia się w jej skarb, gdzie chropawe
4138  2,  20|                      oto już drugi raz uczuł w sobie nienawiść. Przeszył
4139  2,  20|                  okoliczności po temu. Wyjdą w nocy. Puszczą się w manowce
4140  2,  20|                    Wyjdą w nocy. Puszczą się w manowce nadrzeczne. Tam
4141  2,  20|                nadrzeczne. Tam krótki strzał w ucho głupca, trupa w wodę
4142  2,  20|                  strzał w ucho głupca, trupa w wodę i pod lód. Wtedy -
4143  2,  20|                      A potem niechże strzela w łeb, kto chce-Niemiec czy
4144  2,  20|                      zamróz nocny i spojrzał w świat. Księżyc raz w raz
4145  2,  20|                spojrzał w świat. Księżyc raz w raz wypływał spomiędzy chmur
4146  2,  20|                      chmur szybko pędzących. W dali, za szczytami nagich
4147  2,  20|                    nagich drzew parku, rzeka w blasku miesięcznym to lśniła
4148  2,  20|                  wszystkimi lodami, to gasła w cieniach. Nad jej brzegiem
4149  2,  20|                   parobek ma prawo przebywać w tym okręgu rozkoszy, każdy
4150  2,  21|                     głębokiego westybulu raz w raz wynurzały się nowe postacie
4151  2,  21|                   nowe postacie i wolno szły w górę po marmurowych schodach.
4152  2,  21|                 czołem, a przymusowy uśmiech w krótkich przerwach między
4153  2,  21|                    stał plenipotent Kalwicki w najwspanialszym ze swych
4154  2,  21|                    osobiście był przywiózł i w bocznej gotowalni na dole
4155  2,  21|                      Szedł żwawo po schodach w swym półfraku świecącym
4156  2,  21|                    od naramienników i ozdób, w obcisłych ineksprymablach
4157  2,  21|                      był pusty. Pani Ołowska w pobliżu głównego wejścia
4158  2,  21|                      jej utrefione tego dnia w sposób szczególny, objęte
4159  2,  21|               prześliczna suknia, z wpiętymi w przód spódnicy różami, rebe
4160  2,  21|                   podwojom głównego wejścia.~W grupie młodzieży, u przeciwległych
4161  2,  21|               Należało decydować się szybko.~W ciągu tych dwu dni twarz
4162  2,  21|                   Tak lub inaczej zdecydować w ciągu tych godzin o całej
4163  2,  21|                   witać się, żegnać, ukrywać w sobie spiskowca i, co najgorsza,
4164  2,  21|                spostrzegał ją gdzieś daleko, w tłumie. Wtedy usta jego
4165  2,  21|                    przywarło do uszu i serca w więzieniach orawskiego zamczyska.
4166  2,  21|                 orawskiego zamczyska. Nieraz w szale, bez wiedzy, przedzierał
4167  2,  21|                   dni świąteczne.~Teraz stał w tłumie wystrojony według
4168  2,  21|                    kamei, wyrytej ręką Greka w białych wstęgach onyksu.
4169  2,  21|                wstęgach onyksu. Włosy, ujęte w laurowe gałęzie, wiły się
4170  2,  21|           rozkoszniej nie uchylały się usta.~W pewnej chwili Rafał uczuł,
4171  2,  21|                     wszelką cenę. To, co raz w nocy prędko pomyślał, teraz
4172  2,  21|                Ołowskiego, weźmie tu folwark w dzierżawę. Będzie się tu
4173  2,  21|                     trąci obłędem iść prosto w pętlę stryczka? Czyż nie
4174  2,  21|                  stryczka? Czyż nie widzieli w Krakowie? Czyż nie lepiej
4175  2,  21|                   ale potem wszystko pójdzie w zapomnienie. Rzecz ludzka.
4176  2,  21|                  pilnie źle widzącymi oczyma w figurę austriackiego oficera.
4177  2,  21|                 zupełnie jak dziecko, gdy mu w żywe oczy zadają kłamstwo.~-
4178  2,  21|                      Głupcze... - szepnął mu w samo ucho Rafał. - Trzeba
4179  2,  21|                    chwila odjazdu, skryć się w pałacu i zmarnować dogodną
4180  2,  21|                    się przeprawi szczęśliwie w myśl swoich modlitw albo
4181  2,  21|                     płynął wśród blasku. Jak w sennym złudzeniu widział
4182  2,  21|               tańcowi, znikał mu sprzed oczu w sąsiednich salach i ukazywał
4183  2,  21|                      się, jak mgła, dziewica w przystroju głowy 1'oiseau
4184  2,  21|                   Moscovie, głowy półokryte, w tokach de gaze argentée,
4185  2,  21|                     tokach de gaze argentée, w turbanach ŕ pointe mameluck,
4186  2,  21|                 turbanach ŕ pointe mameluck, w szatach lewantyńskich i
4187  2,  21|                       melodyjny walc poniósł w wir wszystką młodzież. Rafał
4188  2,  21|                   tedy z osobami, które były w pobliżu, żeby przynajmniej
4189  2,  21|                   salon trzymając swój skarb w objęciu. Zniknęły wówczas
4190  2,  21|                   bicie nadchodzącej godziny w sercu, w głowie, w szpiku
4191  2,  21|                nadchodzącej godziny w sercu, w głowie, w szpiku kości.
4192  2,  21|                   godziny w sercu, w głowie, w szpiku kości. Młodzieniec
4193  2,  21|                     angielski country dance, w którym miało wziąć udział
4194  2,  21|                    los szczęśliwy zdarzył to w następnym Lansjerze. Znał
4195  2,  21|                      możność obcowania z nią w pewnych chwilach. Z przymkniętymi
4196  2,  21|                     Zaczął się taniec. Zaraz w pierwszej figurze, kiedy
4197  2,  21|            głębokości serca, targającego się w powrozach swych, wyszeptał:~-
4198  2,  21|                   sobie był wybrał. On szedł w taniec jedwabnymi krokami,
4199  2,  21|                      mu oczy, a krew ostygła w żyłach. Zdawało mu się,
4200  2,  21|                Mijała chwila czekania. Setki w niej wieków przepłynęły.
4201  2,  21|                    Czyż nie uczuje dłoni jej w swej dłoni i lazurowych
4202  2,  21|                      po błękitnym powietrzu, w którym była dla niego zawsze.
4203  2,  21|                     ziemi. Widział jej stopy w białym atłasie i białe wstążki
4204  2,  21|                         Oto trzyma rękę je j w swej dłoni, nieruchomą,
4205  2,  21|                      jedną godzinę przebywał w progach tego domu. Tylko
4206  2,  21|                   Kochałem cię nade wszystko w życiu moim. Dlatego... To
4207  2,  21|                     Ale nim cokolwiek ułożył w myśli, przesunęła się obok
4208  2,  21|                    zawsze tak wspominać moją w Grudnie aleję, jak ją dotąd
4209  2,  21|                  zawsze tak samo... Lubię tę w sobie pasję. Tam to chodziłam
4210  2,  21|                     Tam to chodziłam patrzeć w mrok i niby na jawie widzieć
4211  2,  21|              uśmiechnięte usta, słuchać, jak w piersi serce łomoce... Jak
4212  2,  21|                    słowo...~- Chodziłam sama w puste ciemniki tęsknić,
4213  2,  21|                      jednego ciosu sztyletem w huczące serce. Miałam go
4214  2,  21|                      serce. Miałam go zawsze w pogotowiu...~- O, gdyby
4215  2,  21|                     inny zgoła człowiek jest w nim samym. Spoglądał wokoło
4216  2,  21|                  uciszonymi oczyma. Pilnował w sercu płomyka cichego szczęścia.
4217  2,  21|              szczęścia. Już nie zbliżyła się w tych figurach. Dopiero w
4218  2,  21|                     w tych figurach. Dopiero w ostatniej, gdy razem na
4219  2,  21|                     spostrzegł panią Ołowską w otoczeniu kilkunastu osób,
4220  2,  21|                      Zagrała muzyka.~Kreśląc w przestrzeni linie i szlaki
4221  2,  21|               niepewne, jakoby ślady bujania w kraju widzeń, zataczając
4222  2,  21|                     że tworzy i pierwszy raz w życiu gra. Ruchy jej były
4223  2,  21|                    muzyczne od wieków leżące w milczeniu, które teraz,
4224  2,  21|                     bez przeszkody, jawnie a w myśl przepisów tańca, mogli
4225  2,  21|                    miłosnymi uśmiechy, tonąć w sobie nawzajem oczyma. Każdy
4226  2,  21|                       wypowiadał i dokonywał w sprawie miłosnej niż sonet
4227  2,  21|                  ułożony ze słów i zawartych w nich pragnień.~Rafał, ledwie
4228  2,  21|                  własnego serca... Mijała go w milczeniu. Nareszcie, kiedy
4229  2,  21|                  schodami... tak... które są w końcu korytarza.~- Co dalej?~
4230  2,  21|                       Uśmiech. Oczy zemdlałe w zaśnieniu. W różanych wargach
4231  2,  21|                   Oczy zemdlałe w zaśnieniu. W różanych wargach zęby z
4232  2,  21|                      Źrenice oczu skryły się w cieniach rzęs. Na ustach
4233  2,  21|                   bolesny. Włosy, rozrzucone w tańcu, tworzyły dokoła zbielałej
4234  2,  21|                     burzę.~Rafał wcisnął się w tłum mężczyzn i stanął w
4235  2,  21|                     w tłum mężczyzn i stanął w przejściu wiodącym do sali
4236  2,  21|                     otwartymi oczyma patrzał w dal. Zbliżył się do niego
4237  2,  21|                      dawno wstąpić do baletu w Krakowie... Nie byłbyś się
4238  2,  21|                    mnie możesz, jeżeli ci to w smak pójdzie, zrobić generalnym
4239  2,  21|             uśmiechem. - Co najwyżej mogę ci w puściźnie przekazać ten
4240  2,  21|                  frak, który masz na sobie i w którym tak misterne stroiłeś
4241  2,  21|                  przeciwległej stronie sali, w odosobnionym krześle siedziała
4242  2,  21|            marmurowego kominka. Patrzali się w siebie zaklętymi oczyma
4243  2,  21|                      świecie otaczającym ani w głębokości ich dusz. Nie
4244  2,  21|               stłumione i szczególnie urocze w tym oddaleniu. Olbromski
4245  2,  21|                  usiadł przed ogniem. Zapadł w zadumę przesyconą wonią
4246  2,  21|                     świętej górze szczęścia.~W pewnej chwili błysnęła jasność
4247  2,  21|                      chwili błysnęła jasność w przeciwległej ścianie. Pani
4248  2,  21|               bezwładnie. Ujrzał przed sobą, w słabych brzaskach światła
4249  2,  21|                   oczy i kiedy znowu spoczął w spojrzeniu, przerwanym odejściem
4250  2,  21|                      ten z albumu widok alei w Grudnie. Sama go niegdyś
4251  2,  21|                  Sama go niegdyś zrobiłam... W latach moich szczęśliwych,
4252  2,  21|                   latach moich szczęśliwych, w domu moich snów na jawie...
4253  2,  21|                     mam cię ujrzeć?~- Słyszę w tym pytaniu... Nie chcę
4254  2,  21|                        Ciebie jedną kochałem w życiu! Wysłuchaj mię!~-
4255  2,  21|                    jeśli zechcesz... dam się w ręce dragonów. Grób zachowa
4256  2,  21|                      jakiejś porze usłyszeli w pokojach na piętrze żywe,
4257  2,  21|                      na ową wyprawę, odszedł w okamgnieniu i stanął w swoim
4258  2,  21|               odszedł w okamgnieniu i stanął w swoim pokoju. W istocie
4259  2,  21|                     i stanął w swoim pokoju. W istocie szukano go na wszystkie
4260  2,  21|                    rycerzu, musi mieć odwagę w każdym calu duszy i w każdej
4261  2,  21|                 odwagę w każdym calu duszy i w każdej żyle. Chcesz, to
4262  2,  21|                   żyle. Chcesz, to pójdziemy w dzień. Cóż mi to szkodzi?~-
4263  2,  21|                      zupełnej miary, leży mi w poczekalni jak pień olszowy,
4264  2,  21|                     Cisnął wreszcie wszystko w otwartą walizę jak w grób,
4265  2,  21|                wszystko w otwartą walizę jak w grób, zatrzasnął wieko i
4266  2,  21|                     grób, zatrzasnął wieko i w kilka minut wdział swój
4267  2,  21|                 wejściu saniami zaprzężonymi w parę koni jak wcielone diabły,
4268  2,  21|                      lejce. Krzysztof stanął w tyle sanek jako lokaj. Kalwicki
4269  2,  21|                    kłębami. Rafał widział ją w promykach światła padającego
4270  2,  21|               światła padającego ze szczelin w okiennicach.~Całe jego ciało
4271  2,  21|                    wciąż leżała na obłokach, w niebie rozkoszy. Słodkie
4272  2,  21|               wszystka dusza przemieniła się w słupy dymów wonności.~Otwarły
4273  2,  21|                 wyniósł oficera ubranego już w futro. Dociągnął go w swych
4274  2,  21|                    już w futro. Dociągnął go w swych barach aż do sanek,
4275  2,  21|                 barach aż do sanek, usadowił w głównym siedzeniu, otulił
4276  2,  21|                      puścił konie. Polecieli w skok. Kalwicki krótkimi
4277  2,  21|                     to się wie!~Konie wpadły w opłotki prowadzące do wsi
4278  2,  21|                     wsi i skokiem kopały się w głębokim śniegu. Mdły brzask
4279  2,  21|                    Wiatr nadranny ocknął się w polach.~- Co pary w koniach! -
4280  2,  21|                      się w polach.~- Co pary w koniach! - wołał Kalwicki
4281  2,  21|                       Wpadli między stodoły, w ulicę wiejską. Najtęższym
4282  2,  21|                     czas jakiś utartą drogą. W pewnej chwili plenipotent
4283  2,  21|                      kazał zawrócić na lewo, w wąski, wygrodzony wygon,
4284  2,  21|                    wygrodzony wygon, wiodący w dół ku rzece. Sam stanął
4285  2,  21|                     dół ku rzece. Sam stanął w saniach i poduszczał konie.
4286  2,  21|                     stali...~Kalwicki stanął w saniach i wołał głośno:~-
4287  2,  21|                    przez ręce. Dragon stanął w strzemionach, schylił się
4288  2,  21|                  konia ostrogą, żeby wjechać w opłotki czy dać znać do
4289  2,  21|                 jazem umykali teraz jak lisy w dół rzeki. Świstali z cicha,
4290  2,  21|                  wałem tętent konia lecącego w skok. Przycupnęli. Koń przeleciał.~-
4291  2,  21|                   Rozsunęli rokity i ujrzeli w pobliżu pod rozłożystym
4292  2,  21|                      nurtem, łódeczkę. Chłop w kożuchu chwycił silnie każdego
4293  2,  21|                      się do dna, sam siedząc w kucki na przodzie, pchnął
4294  2,  21|                   wioseł, że od razu wypadła w wart. Tam jeszcze raz wmiesił
4295  2,  21|                   jeszcze raz wmiesił wiosła w nurty. Jeszcze jeden całoramienny
4296  2,  21|                    kilku stron. Stało się to w mgnieniu oka. Zbiegi tyle
4297  2,  21|              odwrócić głowy, kiedy im prosto w ślepie trzasnął błysk jeden,
4298  2,  21|                    Wiosła dźwiękły i zagrały w jego potężnych rękach. Ujrzeli
4299  2,  21|                      głowy do stóp zamkniętą w wielkim kożuchu. Łódź pomknęła
4300  2,  21|               wielkim kożuchu. Łódź pomknęła w dół, ukośnie tnąc strzał
4301  2,  21|                   raptem siadł na nogi swoje w tym miejscu, gdzie stał,
4302  2,  21|               wypadły mu z rąk. Przez chwilę w zdumionych oczach zbiegów
4303  2,  21|                  oczach zbiegów kiwał się to w tył, to naprzód, charcząc
4304  2,  21|                  naprzód, charcząc i ciągnąc w piersi powietrze, aż runął
4305  2,  21|                 tamtej strony sięgało daleko w wodę i broniło przystępu.
4306  2,  21|                     broniło przystępu. Rafał w rozpaczy zwalił je wiosłem,
4307  2,  21|                      śmierci. Ciekli jeszcze w milczeniu i zgrozie, coraz
4308  2,  21|                  szybciej... Wiry wlekły ich w środek rzeki... Wtem ujrzeli
4309  2,  21|                     wpierając ocalone wiosło w ławice piasku podwodnego
4310  2,  21|                    się Rafałowi werznąć łódź w piach i utwierdzić ją tyle,
4311  2,  21|                     ją tyle, że mogli wyleźć w wodę. Kazał Krzysztofowi
4312  2,  21|                   wywlókł z wody na mieliznę w ostoje międzylodowe. Kiedy
4313  2,  21|                     międzylodowe. Kiedy byli w łozach tamtego brzegu, runęło
4314  2,  21|                  trzaskały z ostrym brzękiem w lód i rozpryskiwały go na
4315  2,  21|                     bielmem śmierci patrzały w nich spojrzeniem tamtego
4316  2,  21|                   niewysłowioną mowę boleści w tej twarzy stężałej wśród
4317  2,  21|                    jego głęboko werznęły się w śnieg. Z załamanymi rękoma,
4318  2,  21|                      ojca, patrzał i patrzał w leżącego trupa. Z nagła
4319  2,  21|                 mokre, staplane buty. Począł w boleści skomleć i wyrzekać:~-
4320  2,  21|                      będzie najtęższy oficer w armii... Przedstawią cię
4321  2,  21|                     za jazem rzecznym, jakby w istocie taki był środek
4322  2,  21|                    celuj, a traf przecie raz w życiu!... Na szubienicy
4323  2,  21|                   kroki, gwiżdżąc całą gębą. W pewnej chwili zwrócił się
4324  2,  21|                     krokami jak jego mentor. W milczeniu przebyli płaszczyznę
4325  2,  21|                     o tym, że my już byliśmy w bitwie! Słyszysz, gazda!
4326  2,  21|                      raz, żebyś mię zostawił w spokoju.~- Dobrze, czuły
4327  2,  21|                  Galicjaninie, zostawiam cię w spokoju. Gdzież u licha
4328  2,  21|                       Rozejrzeli się wokoło. W dali, za Wisłą, w brunatnych
4329  2,  21|                    wokoło. W dali, za Wisłą, w brunatnych zaroślach z błękitnawych
4330  2,  21|                     świtu wyłaniał się pałac w Jazie. Dach jego z ciemnej
4331  2,  21|                     widziało mu się, że żyje w chwili tak bardzo dawnej
4332  2,  21|                  dawnej od jego życia, jakby w dzieciństwie. Alboż to,
4333  2,  21|                      zajmowało wczoraj, dziś w nocy? Uczuł w sobie brak,
4334  2,  21|                  wczoraj, dziś w nocy? Uczuł w sobie brak, pustkę, loch
4335  2,  21|                   ten wyniosły dom? Czy było w czasie szczęście, którego
4336  2,  21|                     ku domostwu, które stało w pobliżu. Na wzgórzu nagim
4337  2,  21|              wychuchało sobie głęboką donicę w zaspie, która je przydęła.
4338  2,  21|                środka. Rozejrzał się naokoło w mroku i dziko uśmiechnął.
4339  2,  21|                  przemycał, to wam kazał dać w rękę. Necie...~Wyjął z kieszeni
4340  2,  21|                      kilka dukatów i dał jej w rękę.~- Trzymaj to, babo,
4341  2,  21|                      Opuścili domostwo.~Szli w milczeniu po śniegu z wierzchu
4342  2,  21|                     ku wsi, którą widać było w przestworze. Słońce wznosiło
4343  2,  21|                     pogiętą ziemią i zwijało w rozdołach błękitnawe tabory
4344  2,  22|                sadkiem rozrosłym, kąpało się w porannym słońcu. Drzewa
4345  2,  22|                      cichu z Rafałem, stojąc w progach domowych.~- Do Mysłowic
4346  2,  22|                      wydobył słodką gorzałkę w kolorowej karafce, chleb
4347  2,  22|                     kilka kieliszków wódki i w milczeniu żuł kawałeczek
4348  2,  22|                   wsiach nierad siedzi. Woli w mieście. A już najprędzej
4349  2,  22|            Patrzajcież!~- Byłem ta zawczoraj w kościele, w Tarnowskich
4350  2,  22|                     ta zawczoraj w kościele, w Tarnowskich Górach. Wyszli
4351  2,  22|                 miastem strzelają, aże szyby w kościele dzwoniły. Kto?
4352  2,  22|                      cóż?~- Polecieli ludzie w Krakowską, w Lubliniecką,
4353  2,  22|                Polecieli ludzie w Krakowską, w Lubliniecką, w Gliwicką
4354  2,  22|                    Krakowską, w Lubliniecką, w Gliwicką ulicę patrzeć,
4355  2,  22|                    widać. Wyparły się wojska w pola jedne za drugimi. Ino
4356  2,  22|                      przyjaciele ocknęli się w polu. Woźnica zacinał szkapki
4357  2,  22|                   lasu. Dopiero gdy wjechali w dobrą gęstwinę, zwolnił
4358  2,  22|                 długo zapuszczał bystre oczy w jedną i w drugą stronę.
4359  2,  22|             zapuszczał bystre oczy w jedną i w drugą stronę. Przed karczmą
4360  2,  22|                     ręki bata woźnica wszedł w progi karczmy i zlustrował
4361  2,  22|                      szynkowni, za ladą jej, w otoczeniu antałów i beczek,
4362  2,  22|                       tak dalece pogrążonego w medytacje, że ledwie ich
4363  2,  22|                  ścianą i bezmyślnie ślepiał w powałę izby. Żydek powolnym,
4364  2,  22|                    obudwu wrótni stajennych. W tej chwili furman, blady
4365  2,  22|                     równe nogi i chwilę stał w bezczynności, nie wiedząc,
4366  2,  22|                 Karczmarz siedział spokojnie w cieniu beczek. Oczy jego
4367  2,  22|                powietrza, Wskazał oczyma dyl w kącie. Podnieśli tę deskę
4368  2,  22|                    bito sposobem szturmowym. W zamarzłe okno huknęła pięść
4369  2,  22|                   buchnął na dwór. Duża łapa w rękawicy wsunęła się przez
4370  2,  22|                     Ślązak ciął z całej siły w rękaw wyrwanym szabliskiem.
4371  2,  22|                zgiełk wszczął się na dworze. W otwór wsunęło się kilka
4372  2,  22|                     kilka na raz luf i razem w różnych kierunkach huknęły
4373  2,  22|                     na swym miejscu, krócicę w prawą rękę, szablę w drugą
4374  2,  22|                 krócicę w prawą rękę, szablę w drugą i postawił go z boku,
4375  2,  22|                      jest wejście na strych.~W mgnieniu oka wtargnął po
4376  2,  22|                    koniach, a czterej walili w bramę i podchodzili do okna
4377  2,  22|                  mieli razem huknąć ponownie w wywalone okno. Złożyli się.
4378  2,  22|                  Złożyli się. Rafał zmierzył w kupę i wypalił. Razem huknęły
4379  2,  22|                     huknęły strzały i poszły w las jak łoskot piorunowy.
4380  2,  22|                   okna. Rafał znowu zmierzył w kupę i strzelił. Nowy jęk.
4381  2,  22|                      jęk. Rzucili się mężnie w otwór okienny. Tam Cedro
4382  2,  22|             przypadli do okna. Ślązak huknął w otwór swą kobylicą i zwalił
4383  2,  22|                      niespodziewanie skoczył w to wywalone okno i połową
4384  2,  22|                      i bezużytecznie wypalił w tłum żołnierzy ostatni strzał,
4385  2,  22|               zaczajony pod oknem z pałaszem w ręku, a Ślązak rychtował
4386  2,  22|                     konia dali pięć strzałów w karczmę, celując w okna,
4387  2,  22|                  strzałów w karczmę, celując w okna, we drzwi i wrota.
4388  2,  22|                      we drzwi i wrota. Potem w skok pomknęli w kierunku
4389  2,  22|                 wrota. Potem w skok pomknęli w kierunku Tarnowie. Idąc
4390  2,  22|                   śniegami unikając gościńca w obawie spotkania z nowym
4391  2,  22|                    tylko-tylko migały im się w oczach. Chłop wtulił czapkę
4392  2,  22|                   uszy i pogwizdywał a gnał. W pewnej chwili rzekł wesoło:~-
4393  2,  22|                      my pobili, a teraz sami w nogi co pary w szkapach.~-
4394  2,  22|                    teraz sami w nogi co pary w szkapach.~- Dobra i taka,
4395  2,  22|                    Gdyby nie ty, zgniliby my w lochach abo na szubienicy
4396  2,  22|            odrętwiały. Widać wskutek wypitej w oberży gorzałki drzemał
4397  2,  22|               drzemał na saniach i kiwał się w prawo i w lewo. Przez sen
4398  2,  22|                saniach i kiwał się w prawo i w lewo. Przez sen ciągle coś
4399  2,  22|                   już było bezpiecznie, gdyż w miasteczku i w majątku hrabiego
4400  2,  22|             bezpiecznie, gdyż w miasteczku i w majątku hrabiego Mieroszewskiego
4401  2,  22|                   wjeździe ujrzeli żołnierzy w zielonych mundurach, w szerokich
4402  2,  22|             żołnierzy w zielonych mundurach, w szerokich jak sto diabłów
4403  2,  22|                  ruszył przed siebie i znikł w zaułku. Wędrowcy poszli
4404  2,  22|            przedzielała fala wzgórz ginących w siwym oddaleniu. Słońce
4405  2,  22|              młodzieńcy zadumali się patrząc w ten kraj pierwszy raz widziany,
4406  2,  22|                  zagmatwane przeczucia grały w każdym z nich niby ułudny
4407  2,  22|                  puścili się najętą furmanką w drogę do Siewierza. Przybywszy
4408  2,  22|                    zlecenia komendanta placu w Mysłowicach, poczęli dopytywać
4409  2,  22|                nadzieja mówiła mu, że spotka w komendancie - kolegę z liceum.
4410  2,  22|               komendancie - kolegę z liceum. W lokalu tego dygnitarza dowiedzieli
4411  2,  22|                  śnie. Radzi nieradzi poszli w miasto. Zwiedzili stary
4412  2,  22|                     krakowskich, sypiący się w gruzy... W pobliżu ruin
4413  2,  22|                       sypiący się w gruzy... W pobliżu ruin usłyszeli zgiełk
4414  2,  22|                     mundurów, było odzianych w zgrzebne lejbiki z rękawami.
4415  2,  22|               rękawami. Jedni byli uzbrojeni w pałasze, pistolety, karabinki
4416  2,  22|                   ładownice, a inni, których w osobnym glicie musztrowano,
4417  2,  22|                    glicie musztrowano, tylko w piki drewniane, sześciołokciowe,
4418  2,  22|                   otwarły i poważnie wyszedł w mundurze z błyszczącymi
4419  2,  22|                  wydać karty drożne. Owszem, w Częstochowie jest sześciuset
4420  2,  22|                sześciuset naszych, którzy ją w posesją wzięli i garnizon
4421  2,  22|                  wzięli i garnizon składają. W gruncie rzeczy jednak tobie,
4422  2,  22|               radziłbym tutaj zostać. Byłbym w tym, żebyś miał stopień
4423  2,  22|                 Jeżeli się nic nie umie, ha! w takim razie trudno rzeczywiście
4424  2,  22|                 złość na Krzysztofa buzowała w nim jak ogień. Niemiłe uczucia
4425  2,  22|                    Niemiłe uczucia wzbudziło w nim to spotkanie. Coś trupiego
4426  2,  22|                  patrząc Jarzymskiemu prosto w oczy.~- Ja sądzę. Oczywiście
4427  2,  22|                        A nawet będę was miał w pamięci, szlachetni młodzieńcy!
4428  2,  22|            wyprostowani, z oczyma wlepionymi w jego oczy, milczeli. Zmienił
4429  2,  22|                    ton i rzekł:~- Żałuję, że w tej żołnierskiej kryjówce
4430  2,  22|                  zastarzałym nałogiem leżąca w duszy, ocknęła się w pamięci
4431  2,  22|                  leżąca w duszy, ocknęła się w pamięci Rafała. Ileż to
4432  2,  22|                  Ileż to lat zbiegło od ławy w Collegium, od pohulanek
4433  2,  22|                      Collegium, od pohulanek w Warszawie! Z prośbą o zgodę
4434  2,  22|                  Warszawie! Z prośbą o zgodę w oczach spojrzał na Cedrę
4435  2,  22|                     duszne powietrze i gwar. W ciasnych stancyjkach chmurą
4436  2,  22|               wszystkie miejsca były zajęte. W głębi, w ciemnej izbie,
4437  2,  22|                miejsca były zajęte. W głębi, w ciemnej izbie, kule bilardowe
4438  2,  22|                     towarzyszyły naokół grze w domino, w warcaby i kostkę.
4439  2,  22|           towarzyszyły naokół grze w domino, w warcaby i kostkę. Przybyszom
4440  2,  22|                   mieli granatowe z wyłogami w barwach wojewódzkich, rajtuzy
4441  2,  22|                      po przezwisku. Szukając w tłumie jakiegoś osobnego
4442  2,  22|                     i Krzysztof znaleźli się w kącie wobec dwu młodych
4443  2,  22|                   chustce. Obadwaj siedzieli w zapomnieniu i nic nawet
4444  2,  22|               siedzącej na małych folwarkach w okolicy Kurzelowa, w Galicji
4445  2,  22|              folwarkach w okolicy Kurzelowa, w Galicji ówczesnej, za Pilicą
4446  2,  22|                     siedli na koń i przybyli w miejsce wskazane.~- My ludzie
4447  2,  22|                 dalej będzie. Dziesięciu nas w chorągwi rycerstwa, a pięćdziesięciu
4448  2,  22|                  Dopiero z drogi buchnęli my w lasy chrząstowskie i precz
4449  2,  22|                     nami! Pilica! Czekaliśmy w lesie nocy i po ciemku w
4450  2,  22|                     w lesie nocy i po ciemku w tę rzekę łomot na koniach.
4451  2,  22|                Aleście, koledzy, już, widzę, w potrzebie byli!~- A no,
4452  2,  22|                stoimy tu już ze dwa tygodnie w tym Siewierzu i musztrujemy
4453  2,  22|             Wrocławia dla wzmocnienia załogi w Koźlu. Od razu zabrali nas
4454  2,  22|          Rzeczywiście śli forsownym marszem.~W ciasnym miejscu, pod samym
4455  2,  22|              sztucery co kto miał - wszystko w kupę - i bij, zabij! Nawet-em
4456  2,  22|                  pudle... Od razu sformowali w szczerym polu czworobok -
4457  2,  22|                   szelmowski ból, jak rypnie w rękę! Ale i nas złość wzięła.
4458  2,  22|                  spiąć ostrogami, rzucić się w szereg abo, czy ja wiem,
4459  2,  22|                mieszczanach, we dworach i tu w Siewierzu. Ośmiu na zagonach
4460  2,  22|                     i z miną marsową, tęgą i w miarę wyniosłą wkroczył
4461  2,  22|                        Bić Niemca!~- No, jak w tym wypadku, to chyba sztuką
4462  2,  22|                     wypadku, to chyba sztuką w pole wywodzić, bo co do
4463  2,  22|                     innych pierwszy mówca.~- W pole wywodzić! Filozof!
4464  2,  22|       rotmistrz-dowódca pospolitego ruszenia w tej części województwa krakowskiego,
4465  2,  22|                    panów mieli honor należeć w potyczce pod Tarnowskimi
4466  2,  22|                 Henkla, landrata z Tarnowie, w zakład za panów Mieroszewskiego
4467  2,  22|                   Częstochowy, ażeby wstąpić w szeregi artylerzystów! Ci
4468  2,  22|                     propozycję co do kariery w naszych szeregach i postanawiają...
4469  2,  22|                  nieprzygotowanych. Jesteśmy w drodze do naszego celu -
4470  2,  22|                     oto i wszystko. Dziękuję w imieniu swoim i towarzysza
4471  2,  22|                        nim ten toast wychylę w imieniu Galicji...~- Co
4472  2,  22|                         Nim ten toast wniosę w imieniu Galicji, muszę naprzód
4473  2,  22|                      oświecić...~- Który tam w gębie najobrotniejszy? Kończewski!
4474  2,  22|                    wrodzonej swadzie:~- Żeby w niewielu słowach rzecz zmieścić...
4475  2,  22|                     waszmościom wiedzieć, że w murach warowni było pięćset
4476  2,  22|                     nie chwalęcy się, spędza w nocy chłopstwo okoliczne
4477  2,  22|                     bez namysłu a zwłoki, bo w przeciwnym razie natychmiast
4478  2,  22|                      wtedy załoga co do nogi w pień wycięta. Nie myślę,
4479  2,  22|                 wycięta. Nie myślę, powiada, w polu, na zimnie zębami kłapać.
4480  2,  22|                 Francuzi z naszymi wchodzili w bramy i obejmowali Jasną
4481  2,  22|                      Załoga niemiecka poszła w niewolę do Francji. Poznacie,
4482  2,  22|                      żyją! - wykrzyknięto.~- W górę ich! Tęgie chłopy co
4483  2,  22|                   dwudziestu dymów, rachując w czambuł wszystkie kominy,
4484  2,  22|                    którzy pod Łowiczem ramię w ramię z Frankami prali wroga
4485  2,  23|                     swoje pieniądze zostawił w chacie rybackiej. Jego również
4486  2,  23|                      również fundusz zaszyty w kurcie Rafała po skrupulatnym
4487  2,  23|                   Zresztą Jarzymski wdał się w tę sprawę i swoimi sposoby
4488  2,  23|                nakłonić Rafała do pozostania w Siewierzu. Na pozór wydawało
4489  2,  23|                   zbyt długo zatrzymując się w drodze. Czas leciał na skrzydłach,
4490  2,  23|                 ruszenia, która ćwiczyła się w Siewierzu, wyszła z "części
4491  2,  23|             przystali na pospolite rycerstwo w konnicy krakowskiej. Jarzymski
4492  2,  23|                     sąsiada, co wolał zostać w domu, a zgadzał się za niewielkie
4493  2,  23|                 weszli na opróżnione miejsca w regimencie przerzedzonym
4494  2,  23|                     Stamtąd na Kalisz ruszył w stronę Torunia pod rozkazy
4495  2,  23|                    wojewódzkiego Męcińskiego w szyku i sprawności na Częstochowę,
4496  2,  23|                    dnia 31 grudnia wkroczyli w niską równinę Bzury. Z dala,
4497  2,  23|                    je ile można, rzucili się w objęcia snu.~Nazajutrz od
4498  2,  23|                      generała Niemojewskiego w Gnieźnie i Rogoźnie. Nadciągnęły
4499  2,  23|                       Ale porządek i karność w rozwinięciu szyku, piękna
4500  2,  23|                     młodzieży, zapał budziły w widzach. Około godziny dziesiątej