Tom, Rozdzial

2501  2,  9 |                 dopóki nie zaczął śmiać się ze swych kroków, ze swej
2502  2,  9 |             była wyschła i odprostowała się w ciągu upalnego dnia. Ślady
2503  2,  9 |                go już znaleźć.~Przeląkł się bardzo, gdy ujrzał dokoła
2504  2,  9 |               nagły górski mrok. Porwał się naprzód i poszedł percią
2505  2,  9 |              Jakże straszliwą wydała mu się ta noc zbiegająca szybką
2506  2,  9 |                lecz żywym zbójcą, który się skrada, żeby zdradzieckie
2507  2,  9 |                  ten sam wiew odmieniał się, przeistaczał w wytrysk
2508  2,  9 |                ubiegłe rzeczy ukazywały się oślepiająco wyraźnie jako
2509  2,  9 |             jeziora. Czasami zakołysała się wątła fala w tej samej chwili
2510  2,  9 |             głos. A nim serce zatrwożyć się zdołało, nim zdążyło zacząć
2511  2,  9 |               Bezsilne nadzieje sączyły się z jego serca. Obiecywały
2512  2,  9 |               wody wyjdzie utopiona, że się na płaskiej tafli zakołysze.
2513  2,  9 |           huczały i grzmiały, rozwalało się milczenie na prawo i lewo,
2514  2,  9 |                ostrza świerków wrzynały się w duszę jak piła i rozszarpywały
2515  2,  9 |           słońca. Wtedy z piersi wydarł się głos, równie twardy, zimny
2516  2,  9 |              mię, grozicie mi i mścicie się nade mną w straszliwej mojej
2517  2,  9 |              było na ziemi... Zmiłujcie się nade mną, góry skaliste!
2518  2,  9 |                góry skaliste! zmiłujcie się nade mną, drzewa czarne
2519  2,  9 |           drzewa czarne i ostre! zmiłuj się nade mną, wodo cudowna,
2520  2,  9 |                te westchnienia wyrywały się z jego piersi, uczuł w sercu
2521  2,  9 |             rozpasanej tyranii!~Stańcie się tym, czym jesteście...~O
2522  2,  9 |                    O góry, góry-stańcie się na nowo zimnymi górami,
2523  2,  9 |               na wodzie cichości, niech się spłacze i ukoi w niebie
2524  2,  9 |           Wiotkie postawy rozpościerały się nad nieruchomą wodą. Nikłe
2525  2,  9 |                suche szypuły zaczepiały się nićmi wiotkimi. Kołysząc
2526  2,  9 |                nićmi wiotkimi. Kołysząc się sennie, tkały jakąś wiadomość,
2527  2,  9 |                na wielki stos. Wznosiły się kłęby dymów, okrągłe fale
2528  2,  9 |               szybkie obroty, zataczały się bystre, rozpędzone koła.
2529  2,  9 |                 opony jak żagle unosiły się nad czarną tonią. Oto wypływa
2530  2,  9 |              niesie, dokąd chce. Plączą się długie, faliste włosy dokoła
2531  2,  9 |           żałosne zwoje. Drżą i stulają się ze wstydu a trwogi okrągłe
2532  2,  9 |                bardziej wyraźną stawała się mgła nadwodna. Mrok spływał
2533  2,  9 |             rozjaśnionym niebie ukazały się szczyty gór. Oblicza ich
2534  2,  9 |              obojętnej na śmierć, która się tu dokonała, zapłonął gniewem,
2535  2,  9 |                gwałtu. Jak kozica wdarł się na wyniosłe pasmo. Stanąwszy
2536  2,  9 |              wątłymi skrzydły, rozbijał się na krawędziach, roztrzaskiwał
2537  2,  9 |              żlebów, rozpadlin wdzierał się na nowe, coraz wyższe wierzchołki.
2538  2,  9 |                mu wyschły i potrzaskały się, gardziel miał pełną ognia,
2539  2,  9 |              pustyni. Nieraz zdawało mu się, że już te same turnie widział,
2540  2,  9 |           czatował na zbójców.~Śniło mu się na jawie, że jest lisem,
2541  2,  9 |                  do którego jamy wdarły się jamniki. Widział oczyma,
2542  2,  9 |                 i fortele. Widział, jak się pomyka na coraz wyższe piętra
2543  2,  9 |             przestrzeń, a później rzuca się naprzód, wyczekując strzału
2544  2,  9 |                ma skoczyć z nory i wlec się później z odstrzelonymi
2545  2,  9 |              takie same jak naokół. Tym się tylko różnią od otaczających
2546  2,  9 |          ognistą rózgą do pochodu. Stał się podobny do czarnego cienia,
2547  2,  9 |                świerkową czeredę zdawał się spływać z chmur. Rafał z
2548  2,  9 |              Żołnierze przypatrywali mu się ciekawie i mówili do niego
2549  2,  9 |       styczności z jego duszą. Cieszyli się, że pojmali zbójnika...
2550  2,  9 |             przystanęli na chwilę, żeby się napić wody. Czasami który
2551  2,  9 |                 Coraz częściej trafiały się wsie długie, ciasno zabudowane,
2552  2,  9 |                 czekając na tych, co by się na drugi brzeg przewieźć
2553  2,  9 |            droga nieszczęścia. Załamuje się w stu kierunkach, zwija
2554  2,  9 |                 w stu kierunkach, zwija się w tysiąc pierścieni. Najeżyła
2555  2,  9 |             tysiąc pierścieni. Najeżyła się wszystka ostrym głazem jakoby
2556  2,  10|           framuga tak głęboka, że zdała się być drugą izbą. Na warstwach
2557  2,  10|                na piersi, włosy zsunęły się na czoło i wśród delikatnego
2558  2,  10|          mrowienia na skórze czoła, gdy się zsuwały, przepływa żałosna
2559  2,  10|                żałosna myśl:~Czemużeśmy się wtedy sznurami z sukni nie
2560  2,  10|           tonach jego drgało i zanosiło się od wytrysków uczucia. Zadawał
2561  2,  10|                i namiętnych, dowiadywał się, czy też już jesień, czy
2562  2,  10|           jesienne były, czy nie. Pytał się i odpowiadał sobie, że pewno
2563  2,  10|               perciami. Hale puste, ino się ta niedźwiedź kole schronisk
2564  2,  10|                  tak potężny, że zdawał się huczeć pod sklepieniem i
2565  2,  10|              inny głos, Tamten rozlegał się między niebem a ziemią,
2566  2,  10|                ślepcowi kij z ręki, gdy się do przepaści przybliża.~
2567  2,  10|                 ciało słuchacza zsunęło się na ziemię. Głowa upadła
2568  2,  10|            potrąca. Wtedy to poczęły mu się wspominać odległe, odległe
2569  2,  10|            wiązań piersi,, nie szarpało się jak niewolnik w łykach.
2570  2,  10|              komuż wiadomo?... Zdało mu się tylko przez niewyraźne drzemanie,
2571  2,  10|            czasami spoczywa. Zdawało mu się za chwilę, że on sam to
2572  2,  10|                 ciemnowode wełny ubrały się w piany. Ląd zginął. Skaczą
2573  2,  10|                nicości. Tymczasem drzwi się dawno otwarły i dozorca
2574  2,  10|                 przez czas pewien śmiał się oschle. Miamlał przy tym
2575  2,  10|                 mruczał dozorca śmiejąc się po swojemu.~Góral puścił
2576  2,  10|                po swojemu.~Góral puścił się w tan. Przeginał się w tył,
2577  2,  10|             puścił się w tan. Przeginał się w tył, ciskał naprzód, wywijał
2578  2,  10|                 coraz wścieklej miotała się jego oszalała głowa. Była
2579  2,  10|            chłop jednym skokiem znalazł się we framudze okna. Nim dozorca
2580  2,  10|             rzec, gest uczynić, wdrapał się po murze, wszczepiając bose
2581  2,  10|             między głazami. Uchwyciwszy się rękoma żelaznych prętów
2582  2,  10|                bary.~Góral nie poruszył się i nie odpowiadał. Oczy jego
2583  2,  10|                cię ozłocić,~E, kieby mi się mogła, ej, moja wola wrócić!...~
2584  2,  10|              napełnił ten głos. Zdawało się, że zatrząsł jego podmurowaniami
2585  2,  10|                 w skale. Dozorca siepał się z więźniem. Ten jakby zapomniał,
2586  2,  10|              zapomniał, gdzie jest i co się z nim dzieje, śpiewał jeszcze
2587  2,  10|             wirsycku, wirsycku...~Udało się wreszcie strażnikowi grodu
2588  2,  10|         schodach.~Rafał od dawna ocknął się już był ze swego upadku,
2589  2,  10|                 osobniczy wilka skupiał się w nim. Poczuł w duszy nową
2590  2,  10|                 przez jego głowę waliła się olbrzymia myśl, że to jest
2591  2,  10|               może jeden z tych, którzy się poważyli na nią, na tę,
2592  2,  10|                twardymi krokami zbliżył się do górala. Czuł w garściach
2593  2,  10|               Jesteś skuty. Nie ruszysz się. Zaduszę cię. Mów prawdę...
2594  2,  10|              Mów prawdę... Góral skulił się, zwinął w siebie. Patrzał
2595  2,  10|                głosem szyderczym, który się z niego samego natrząsał
2596  2,  10|              zdezenterował. We dnie jek sie krył, a na mroku leciał
2597  2,  10|              mroku leciał ku halom. Ale sie w jednym mieścisku, na węgierskiej
2598  2,  10|                wąskiej ulicce, zaparłek sie do muru plecami byłek chłop! -
2599  2,  10|                Ale w drodze useptali my sie z jednym wojakem, co me
2600  2,  10|          Dopadli my do hal, uzdobierali sie, Luptak był za harnasia,
2601  2,  10|            wysło. A syćko bez babe! Kto sie frajerek rad trzymał, ten
2602  2,  10|          niedługo zbójował. Zabawili my sie hań u jednej nieskoro w
2603  2,  10|              Cóż to jest?~- Nie wis? To sie lepiej ani nie pytaj...~-
2604  2,  10|            lepiej ani nie pytaj...~- Ja się niczego nie lękam. Powiadaj.~-
2605  2,  10|             padło. Sif wodom seł, a tyś sie po kraju potykał ciągnęcy...
2606  2,  10|                 Bo w tyk młacyskak, kie sie zmirkało, sła ze ziemie
2607  2,  10|               jedno musis przystać: abo sie głodem zamórz, łeb se o
2608  2,  10|               jedno misce w sobie, chyć się ónego pazdurami i trzym,
2609  2,  10|                     rzekł Rafał śmiejąc się ze swej doli gorzkim, ostatnim
2610  2,  10|                biło rok, bedzie dwa. Ty sie trzym! Nic nie pytaj. Stępi
2611  2,  10|             trzym! Nic nie pytaj. Stępi sie to złe, kij mu sie na drzazgi
2612  2,  10|                Stępi sie to złe, kij mu sie na drzazgi ostrzepie, straci
2613  2,  10|                  ale go kopnij - ozleci sie próchno ś niego jak ciasto.
2614  2,  10|                 na nic - to nagorse. Ty sie trzym! Choć i płono, choć
2615  2,  10|             boli... Wytrzymies, nie bój sie nic. Ha, kie juz telo zdoles
2616  2,  10|               telo zdoles wytrzymać, to sie w tobie, bracie, siła zsiednie
2617  2,  11|             górali książę Gintułt uparł się, żeby jechać dalej. De With
2618  2,  11|               jechać dalej. De With ani się nie opierał, ani go nie
2619  2,  11|                obadwaj podróżni wybrali się w ich tropy pod opieką trzech
2620  2,  11|           Wszyscy szli wolno, skradając się na palcach. Pod chmurami,
2621  2,  11|           przeraźliwymi skokami miotała się w czarnych turniach, w śnieżnobiałych
2622  2,  11|                 uczynieniu przypatrywał się temu miejscu, skałom, rozjuszonej
2623  2,  11|             utknęły w próżni i powlokły się ze wstrętem na kulach niedoli,
2624  2,  11|              tylko do Hospenthalu udało się im dotrzeć. Wnet słońce
2625  2,  11|               łańcuchów górskich, które się tu schodziły z czterech
2626  2,  11|                drogi do szczytu puścili się piechotą. Brnąc w sypkim
2627  2,  11|                drogę łopatami, posuwali się w górę.~- Jesteśmy w samym
2628  2,  11|            kalenicy dachu Europy. Jakże się to tutaj gmatwa kłąb jej
2629  2,  11|              książę.~De With uśmiechnął się łagodnie.~- Po cóż są te
2630  2,  11|                głosem, naraz zwróciwszy się do księcia, rzekł:~- Nie
2631  2,  11|             zwaliskiem śniegów, zerwała się zamieć tak straszna, że
2632  2,  11|                w lotne zaspy przywlekli się do schroniska. Tam przewodnicy
2633  2,  11|           owdzie lśniąca murawa płoniła się w ciepłym zaciszu przykop
2634  2,  11|                 Nigdzie nie zatrzymując się dłużej, rozstali się podróżni
2635  2,  11|        zatrzymując się dłużej, rozstali się podróżni na nizinach z rzeką
2636  2,  11|                 górskich drogach wlokły się ładowne zaprzęgi o dwu olbrzymich
2637  2,  11|            wiosennych mgieł, wdzierając się na skaliste przełęcze, i
2638  2,  11|               Gdzie rzucić okiem, słały się oliwne gaje powlekając srebrną
2639  2,  11|               kamieniste pagóry. Lśniły się pod słońcem chropawe jak
2640  2,  11|       wieśniaczych. Po nadrzeczu tuliło się tam i sam zwarte, spiętrzone
2641  2,  11|                 po tylu dniach rozwarły się wyloty dolin, rozstąpiły
2642  2,  11|                wyloty dolin, rozstąpiły się skały. Na widnokręgu lśniło
2643  2,  11|             skały. Na widnokręgu lśniło się morze dalekie. Książę miał
2644  2,  11|          nieujęta, niejasna, nie dająca się zawrzeć w słowie, rozpierała
2645  2,  11|                 godna człowieka. W niej się zamyka świat i jego dzieje.
2646  2,  11|             Wschodu i Zachodu. Nie mogę się zaprzeć...Kłamałbym mówiąc
2647  2,  11|             krańcach widnokręgu wyginał się lśniący łuk morski, wiecznie
2648  2,  11|             jego cięciwie. Wzrok nurzał się w zieleni obszarów wodnych
2649  2,  11|                jak w powietrzu. Chwiały się fale w świetle, podzielone
2650  2,  11|      lewantyńskim czarną masą rozsiadły się Apeniny, chropawe od piargów,
2651  2,  11|             cierpliwie. Powóz skierował się na prawo i wbiegł na główny
2652  2,  11|               Wkrótce podróżni znaleźli się w jej wąskich ulicach, w
2653  2,  11|           okolicach miasta. Przebrawszy się w hotelu w suknie lżejsze
2654  2,  11|            słoneczne place, zatrzymując się chwilami i patrząc zielonymi
2655  2,  11|                 i można było, wspinając się na palce, zajrzeć na drugą
2656  2,  11|               Jak senna rozkosz ukazały się przed oczyma pod przeciwległym
2657  2,  11|              dreszczu. Marzył. Zdało mu się wskutek osobliwego złudzenia,
2658  2,  11|             wyniosłym jak maszt, ukazał się jego cielisty odziemek,
2659  2,  11|          Sięgnął od stóp do połowy, zda się, wysokości góry. Tam, w
2660  2,  11|                 niby pergamin. Wychylił się z gąszczów bukszpanu laur
2661  2,  11|          Łuszczaste kadłuby wydźwignęły się w przestwór i miotały tam
2662  2,  11|                   Tu i owdzie otwierały się między gajami rozległe,
2663  2,  11|                białego marmuru. Któż by się zdziwił, gdyby na jego spotkanie
2664  2,  11|              złotą pomarańczę i śmiejąc się z łotrowską rozpustą? Któż
2665  2,  11|             łotrowską rozpustą? Któż by się zdziwił ujrzawszy na gzymsie
2666  2,  11|               słuchało, czy nie odezwie się radosny głos piszczałek
2667  2,  11|                marmurze. Kiedy zbliżyli się do tego wizerunku, ujrzeli,
2668  2,  11|                kończystych listków, gdy się jedne do drugich z trwogą
2669  2,  11|               ostrymi języki, schodziły się w górze. W głębi, pomiędzy
2670  2,  11|              podróżni wstawszy zbliżyli się ku niemu. Z rozkoszą i czcią
2671  2,  11|              Duch mój poznał...~Schylił się jeszcze bardziej, zgarbił.
2672  2,  11|              duszę moją... Odpuszcza ci się twa wina... Tak żywej jako
2673  2,  12|              tej choroby sprawa wykryła się nagle i prosto. Oddział
2674  2,  12|               przeciągu czasu, domyślił się jednak od razu, że należą
2675  2,  12|                 w które nie sposób było się odziać. Dozorca więzienia
2676  2,  12|                 zamczyska, nie obejrzał się poza siebie. Czmychał jak
2677  2,  12|          Czmychał jak lis, którego rana się podgoiła. Co pary w piersiach,
2678  2,  12|               nogi w goleniach wyginały się pod nim, kolana same raz
2679  2,  12|             wozie Słowaka, wspinającego się w górę po drzewo, odpoczął
2680  2,  12|          nieopisanego mozołu przedostał się dolinami ku Czacy. Miał
2681  2,  12|            pręgierz, więc w nocy kopnął się dalej. Na przełaj, rzadko
2682  2,  12|                  rzadko kiedy dopytując się o drogę, ciągnął ku Krakowu.
2683  2,  12|                stertami zboża. Pożywiał się, jak mógł. Zachodził na
2684  2,  12|             ostatniej potrzebie zbliżał się do ludzi. Kilkakroć udało
2685  2,  12|               ludzi. Kilkakroć udało mu się nakopać rzepy albo kartofli
2686  2,  12|                zełgane historie i bawił się żywo rozdziawionymi gębami
2687  2,  12|               Nareszcie wzgórza poczęły się zniżać, doliny rozciągać
2688  2,  12|                nienawiść do gór równała się teraz ich wysokości. Niziny
2689  2,  12|                 schorzałego światła, co się gdzieniegdzie chyłkiem przekradało
2690  2,  12|               letnich liści, ale kuliły się już i gięły bez dziewiczego
2691  2,  12|              piaszczystą okolicę. Wlókł się suchymi lasami po niezmierzonych
2692  2,  12|     trzeszczących pod nogą. Czasami las się otworzył i okazywał rudą
2693  2,  12|          jałowca.~Wąski szlak przemykał się kręto między krzakami, a
2694  2,  12|             miał na co padać, ukazywało się stojące między wydmami miasteczko,
2695  2,  12|             ochrypłym dyszkantem złości się na swoją dolę. Czasem wrona
2696  2,  12|            wrona przelatująca wystraszy się śmiertelnie, ujrzawszy niezwykłą
2697  2,  12|                jej powietrze i nie mógł się nasycić widokiem. Po stokroć
2698  2,  12|             Było mu cieplej. Odczyniało się samo przekleństwo uroku.
2699  2,  12|             Szły fury frachtowe, wlekli się najętymi szkapami pejsaci
2700  2,  12|              Żydzi. Pod wieczór ukazała się przy tej drodze w szczerym
2701  2,  12|           wszyscy podróżni zatrzymywali się na dłużej. Rafał niewiele
2702  2,  12|           nogach. W jednym rogu mieścił się szynkwas z wódką, piwem
2703  2,  12|             półcieniach antałków uwijał się chudy człeczyna z oczyma
2704  2,  12|                sługusem w liberii, drąc się i swarząc. Leżały przed
2705  2,  12|              półkwarcia z piwem. Kurzył się na misce tłusty schab i
2706  2,  12|            potyfusowegó głodu. Domyślał się, że za chwilę coś przedsięweźmie:
2707  2,  12|                daleki od samowiedzy, co się z nim dzieje, wstał ociągając
2708  2,  12|                 dzieje, wstał ociągając się, poziewając nieszczerze,
2709  2,  12|            jedzenia?~Szynkarz zatrzymał się w swych kieliszkowych czynnościach
2710  2,  12|                  Jeść kupę mięsa, które się dymi, chleba, co trzeszczy
2711  2,  12|            Rafał szybkim ruchem zbliżył się do graczów i kiwnął głową
2712  2,  12|                Żebyś wiedział! Człowiek się setnie zmitrężył, a tu jeszcze
2713  2,  12|            leżący na misce.~Nie pytając się o pozwolenie, odłamał partykę
2714  2,  12|                jak też smakuje. Okazało się, że owszem, jako tako. Wobec
2715  2,  12|       oszołomionych dworaków.~- Jeść mi się chce diablo, a tu jeszcze
2716  2,  12|                      mruczał zabierając się do lepszej, tłuściejszej
2717  2,  12|            jedzie?~- Z Wiednia.~- Jakże się, u kaduka, ten pan nazywa?~
2718  2,  12|              pan nazywa?~Furman zawahał się przez chwilę, a później
2719  2,  12|              dosłyszał pytania, zwrócił się do towarzysza:~- No, tera
2720  2,  12|                podał gościowi skwarzący się w czarnym tłuszczu kawał
2721  2,  12|             czmychać. Miał zamiar znowu się zbliżyć do stangretów i
2722  2,  12|            sposób. W tym celu przysuwał się do nich, gdy przed gospodą
2723  2,  12|               gdy przed gospodą rozległ się łoskot i tętent zajeżdżającego
2724  2,  12|                 na łeb na szyję rzucili się do drzwi.~Wędrowiec żywił
2725  2,  12|               żywił marzenie, że uda mu się skorzystać z rwetesu i wypaść
2726  2,  12|                 zrobienia, tylko zaszyć się w ciemny kąt i czekać na
2727  2,  12|        przepychu. Młodzieniec rozejrzał się po izbie przymrużonymi oczyma
2728  2,  12|                 ze służących rozpytywać się o zdrowie swej rodziny,
2729  2,  12|               Olbromski przypatrywał mu się z bolesnym strachem. Od
2730  2,  12|        człowieka, ale jeszcze pocieszał się, ile mógł, że go oczy mylą.
2731  2,  12|                 ruszt rozpalony, wsunął się pod ciało byłego więźnia.
2732  2,  12|                jeszcze przeżyć: zetknąć się z dawnym kolegą w takiej
2733  2,  12|                 gdyż hańba jego stałaby się jeszcze bardziej głośną
2734  2,  12|              spostrzegł Rafała. Zwrócił się zaraz do oberżysty i zapytał,
2735  2,  12|             zapłaty tudzież wyniesienia się za drzwi. Wędrowiec wolno
2736  2,  12|                zęby.~Oberżysta skrzywił się, a jego szczęki zadrżały
2737  2,  12|         szynkwas. Potem wstał i zbliżył się do Cedry. Stanął w świetle
2738  2,  12|               Cedro z okrzykiem żachnął się w tył i, wydobywszy szkiełko
2739  2,  12|              rogowej oprawie, zaczął mu się przypatrywać, z lekka otwierając
2740  2,  12|               tamten z cicha, zbliżając się ku niemu i wytrzeszczając
2741  2,  12|               mi powiedz, na Boga! Skąd się tu wziąłeś?~- Idę w stronę
2742  2,  12|           pocałunku.~Wnet jednak cofnął się gwałtownie i z odrazą, uczuwszy
2743  2,  12|                W pewnej chwili odwrócił się do służących i namyślał...
2744  2,  12|                widzieli, że przebierasz się w moje suknie. Chyba zostań
2745  2,  12|             zmieniaj bieliznę!~Odwrócił się i zaczął pilnować drzwi,
2746  2,  12|               drzwi, a Rafał przebierał się tymczasem. Ohydne, zgniłe
2747  2,  12|         zawiniątko. Uczyniwszy to oparł się o mur i w ciągu krótkiego
2748  2,  12|                 płytę z granitu. Chciał się otrząsnąć i w nadchodzący
2749  2,  12|            towarzysza. Ten już zabierał się do dalszej drogi.~- Mówiłeś
2750  2,  12|               do Tarnin?~Rafał namyślał się głęboko. Rzekł z wolna:~-
2751  2,  12|                 nie zamrzeć...~- Zlituj się!~- Juścić pewnie, że trzeba
2752  2,  12|                  Jakże? Stokłosy!~- Bój się Pana Boga... Wstyd mię wracać
2753  2,  12|              pojedziemy do Tarnowa. Tam się przedzierzgniesz w eleganta
2754  2,  12|                 mieszkam i robię, co mi się żywnie podoba, wróciwszy
2755  2,  12|                   Co robię?~Przeciągnął się i uśmiechnął z goryczą.~-
2756  2,  12|                nie robię, ale... staram się...~- O pannę?~- Na szczęście,
2757  2,  12|                teraz, uważasz... staram się o szambelanię...~- Bagatela!~-
2758  2,  12|               że bawisz w Warszawie, że się ocierasz o najlepsze towarzystwo.
2759  2,  12|      wspomnienie więzienia krew ścinała się w jego żyłach. O tak! Zniknąć
2760  2,  12|            folwarku przyjaciela, zaszyć się w głuszy, przypaść w kotlinie
2761  2,  12|                rozkoszny ruch.~Zanosiło się na deszcz i lekkie krople
2762  2,  12|                  sennym ruchem kołysały się w prawo i w lewo, do taktu
2763  2,  12|           ruchów w duszy Rafała tworzyć się poczęły fale myśli tak niestałe
2764  2,  12|                 czerwonawa glina wybija się w nich spod jałowej szarości
2765  2,  12|          szczerym polu, na ugorze, pasą się dwie krowiny, a obok nich
2766  2,  12|              nagie kolana podwinęła pod się, ręce wtuliła w zanadrze,
2767  2,  12|              wtuliła w zanadrze, okryła się wystrzępioną spódniczyną.
2768  2,  12|        wystrzępioną spódniczyną. Grzeje się jako może, to workiem, to
2769  2,  12|              rozstajnych drogach! Niech się serce twoje rozweseli, a
2770  2,  12|          cierpkie jagody, wyszczerzając się spomiędzy liści żółtych
2771  2,  12|                obu stron drogi zbliżały się coraz bardziej ku jadącym
2772  2,  12|                  kiedy bryczka znalazła się u jego skraju. Gościniec
2773  2,  12|              skraju. Gościniec zanurzał się w ciemną głębinę i ginął
2774  2,  12|               zewsząd spływała. Zdawało się, że śniady, błękitnawy dym
2775  2,  12|                 z oczu wydziera. Smutek się flańtał na tej ginącej,
2776  2,  12|               lokaja, Cedro przeciągnął się i tęgo zawinął w płaszcz.
2777  2,  12|             szczytach drzew, przewracał się wiatr i kołysał je w prawo
2778  2,  12|                  jak serce w nim ściska się i drętwieje. Pierwszy to
2779  2,  12|           niecierpliwe ćwierkanie zdało się biec za nim, czepiać się
2780  2,  12|                się biec za nim, czepiać się wartkich kół bryczki i żelaznych
2781  2,  13|                gdzie Rafał przeistoczył się w eleganckiego młodzieńca,
2782  2,  13|                rozłożystych, że zdawały się być utworami ludzkiego snu
2783  2,  13|                 gęby prostacze, gapiące się zza parkanów... Wysokie,
2784  2,  13|               tam śliwkowe drzewa gięły się wpół pod ciężarem owocu
2785  2,  13|                umyśle słuchacza tworzył się jakoby welon, zasłona drogocenna,
2786  2,  13|           wspomnienia... Znowu zamknęło się w sobie.~Dojeżdżając do
2787  2,  13|              Stawał w bryce, przechylał się to na tę, to na tamtą stronę,
2788  2,  13|                  Z pewnego pagórka dały się widzieć w oddaleniu światła.~-
2789  2,  13|           prawie dyszkantem.~Zawstydził się zaraz tej swojej czułostkowości
2790  2,  13|               do końca...~Powóz stoczył się ze wzgórza i chwilę zatrzymał
2791  2,  13|         otworzyć, już wierzeje rozwarły się z trzaskiem. Słychać było
2792  2,  13|             obadwaj przyjezdni znaleźli się na stopniach szerokiego
2793  2,  13|           przedsionka. Krzysztof rzucił się w ramiona kogoś, co stał
2794  2,  13|                 za te czułości.~Zaczyna się ministrantura... - myślał
2795  2,  13|                 bo zimno. A gdzieżeście się to zdybali? To dobrze, że
2796  2,  13|                  panie Rafale... Cieszę się podwójnie, boć jesteśmy
2797  2,  13|             dalece był zajęty synem, że się potykał na progach, potrącał
2798  2,  13|               wykonywali lokaje kręcący się dokoła stołów. Gdy przybyli
2799  2,  13|             nocnym szlafroczku. Rzuciła się w ramiona brata.~- Mery! -
2800  2,  13|               Cesarskiej Mości, rozumie się, szambelana in spe, a oprócz
2801  2,  13|              zadowoleniem przypatrywało się, jak to jaśnie panicz uwija
2802  2,  13|             Jest gotowe... - uśmiechnął się lokaj stawiając nowy talerz.~
2803  2,  13|                 zachwycie przypatrywali się młodemu. Mery czasami odrywała
2804  2,  13|         ufryzowanego czuba.~- Nie śmiej się z elegantów wiedeńskich,
2805  2,  13|              nie jesz? - wołał rzucając się z nożem i widelcem na ulubione
2806  2,  13|              ulubione potrawy. - Zlituj się, nie zwlekaj, bo ja za nic
2807  2,  13|                 A propos... gdzieżeście się panowie zetknęli? - spytał
2808  2,  13|               Tu leży sekret... - śmiał się starzec.~- Ale nic sobie
2809  2,  13|             dobrze, jak ojciec skrzywił się i wzruszył ramionami.~-
2810  2,  13|             nastawała Mery przypatrując się wciąż Rafałowi jak dziwowisku.~--
2811  2,  13|               mościa panno... Ale skoro się tak wszyscy niecierpliwią,
2812  2,  13|              Naturalnie... Skoro zjawia się w domu rodzicielskim "hrabia"
2813  2,  13|             Policzki starego pana wolno się zabarwiły i radość śmiała
2814  2,  13|               zabarwiły i radość śmiała się w jego oczach, z lekka przysłonionych
2815  2,  13|                 rzęsami.~- Skoro zjawia się w domu rodzicielskim hrabia
2816  2,  13|         poszukiwań w archiwach. Okazało się, że Marcin Cedro...~- No,
2817  2,  13|            szepnął Krzysztof nachylając się ku ojcu i całując go w rękę.~
2818  2,  13|           chwili rzekł głośno zwracając się do lokajów:~- Od dnia dzisiejszego
2819  2,  13|           poprawiał mankiety, uśmiechał się, ale i sykał niecierpliwie.~-
2820  2,  13|               rzekł Krzysztof zwracając się do siostry. - Przynieś za
2821  2,  13|               błagała siostra wieszając się u jego ramienia.~Rafał przypatrywał
2822  2,  13|            ramienia.~Rafał przypatrywał się tej panience, gdy tak z
2823  2,  13|             Nade wszystko gdy pochylała się z szeptem gorączkowym ku
2824  2,  13|                nim oczy, Rafał wzdrygał się i cierpiał na całym ciele.
2825  2,  13|               na całym ciele. Czuł, jak się w nim wówczas zatapiają
2826  2,  13|                 paradnych, znajdujących się po prawej ręce od wejścia.
2827  2,  13|          niewielkie gabinety odznaczały się szczególnie ową modną simplicite:
2828  2,  13|                łaski w salonie, zdawały się kryć swoją nędzę po kątach
2829  2,  13|             taflę spojrzenie - i cofnął się na widok swojej osoby. Pomimo
2830  2,  13|              krewniakiem może pochlubić się nowomodnym urządzeniem domu.
2831  2,  13|            stojących. Krzysztof obrócił się do pantaleonu stojącego
2832  2,  13|                 zaciśnięte ręce zdawały się przytulać do serca oddalone
2833  2,  13|                  ale stopniowo wznosiła się, zwracała ku ojcu, wreszcie
2834  2,  13|                Ale Krzysztof przerzucił się wnet do innej melodii. Siostra
2835  2,  14|             Olszynie. Krzysztof wyrywał się do swoich Stokłosów, folwarku
2836  2,  14|              pragnął przecież pochwalić się przed Rafałem swą własną
2837  2,  14|             biło ze wzruszenia. Zdawało się, że płomienie i dymy kłębią
2838  2,  14|                 płomienie i dymy kłębią się, buchają z tych wyniosłości
2839  2,  14|                 rozdołów. W głębi kryły się zimne polanki, tym zieleńsze,
2840  2,  14|             Modrzewiowe ściany zasuwały się w ziemię. Dookoła rozsiadał
2841  2,  14|               ziemię. Dookoła rozsiadał się ogród, przechodzący w las.
2842  2,  14|                  Gdy bryczka zatrzymała się przed gankiem, na spotkanie
2843  2,  14|               określić, gdyż mógł wahać się między czterdziestym a sześćdziesiątym
2844  2,  14|                 że z nich właśnie śmiał się tak wesoło. Ku zdumieniu
2845  2,  14|           Rafała Krzysztof począł śmiać się również, choć nieszczerze
2846  2,  14|             słońce. Miło mi jest ogrzać się w promieniach łaski.~- Pan
2847  2,  14|                    cha, cha!... Ośmielę się zapytać nawzajem o zdrowie...
2848  2,  14|                    Cha, cha!... - śmiał się Krzysztof stając naprzeciwko
2849  2,  14|             stając naprzeciwko i biorąc się pod boki.~- Jakże się cieszę!~-
2850  2,  14|            biorąc się pod boki.~- Jakże się cieszę!~- Pozwoli pan poseł
2851  2,  14|           tudzież szyderca z rzeczy, że się tak wyrażę...~- Cieszę się
2852  2,  14|              się tak wyrażę...~- Cieszę się mocno z poznania przyjaciela
2853  2,  14|              serdecznie a czule. Śmieli się obadwaj do rozpuku, leżąc
2854  2,  14|                 gospodarowali. Bierzemy się do roli.~- Pan hrabia także!~-
2855  2,  14|         teraźniejszy właściciel udławił się jej dochodami. Oto wszystko.~-
2856  2,  14|            gnieździe szczygiełka udałem się za książkami i razem z nimi
2857  2,  14|                Żebyż to gościnę! Zaczął się tu, Rafałku, rządzić jak
2858  2,  14|                 Włada majątkiem, wtrąca się w interesa całego dominium,
2859  2,  14|                felczerów sprowadza, gdy się w karczmie pokrwawią, dni
2860  2,  14|                    cha, cha!... - śmiał się Trepka.~- Cóż bym zobaczył
2861  2,  14|               też pan hrabia myśli brać się do roli, jeśli spytać wolno?~-
2862  2,  14|                jaki Thurn-Taxis zakopał się w swoich folwarkach i teraz
2863  2,  14|              wiedli!...~- Mówże!~- Brać się brało.~- Lotkę?~- Była Lotka,
2864  2,  14|             jeździł?~- Ja, nie chwalący się, i Grzesik.~- Powiedzże,
2865  2,  14|                moimi ślepiami nie zwalę się z niego pierwszego dnia?~-
2866  2,  14|              Rafciu, będziemy szaleć co się nazywa! Powiesz mi, co myślisz
2867  2,  14|         chartach...~- Charty! - zapalił się Trepka, aż mu oczka zabłysły -
2868  2,  14|                ja winien bym dowiadywać się czegoś nowego!~- Wiesz dobrze
2869  2,  14|         szczurem książkowym, więc czego się ze mną droczysz! Jeżeli
2870  2,  14|             hrabią! - zawołał rumieniąc się dziewiczo. - Wiesz sam dobrze,
2871  2,  14|       spojrzeniami. Ostra drwina czaiła się w jego wargach zaciśniętych,
2872  2,  14|                  szlachciuro, że dam ci się zjeść w kaszy... Śni ci
2873  2,  14|                 zjeść w kaszy... Śni ci się, że będę tańczył, jak mi
2874  2,  14|                jak mi zagrasz. Wezmę ja się teraz do ciebie, Szczepanku!~-
2875  2,  14|               okrom polityki. Nie bawię się. Teraz dopiero widzę, żem
2876  2,  14|              Wcale nie przeczę. A po co się do moich spraw wtrącasz!
2877  2,  14|                 to rozumiem.~- Gdybyśmy się wszyscy zamknęli w borach,
2878  2,  14|                nie łaził? Nie włóczyłeś się po Francji, po Włoszech,
2879  2,  14|           Włoszech, po Niemczech?~- Jam się włóczył z rozkazu, starszych,
2880  2,  14|                  nie żebrzę i nie bawię się z własnej woli. Ojcowski
2881  2,  14|               do ich domu, przypatrywać się ich żywotowi, poznawać ich
2882  2,  14|                razy ja nędzny przydałem się... Nie dla chwalby mówię,
2883  2,  14|           dziwacznie wykrzywiona. Śmiał się szyderczo.~- Bynajmniej
2884  2,  14|            chodząc po pokoju. - Zamknąć się we dworze, zatarasować gumno
2885  2,  14|               zatarasować gumno i niech się wali! Alboż to moja rzecz?...
2886  2,  14|                 rzecz?... nie przy mnie się zaczęło i nie za mnie się
2887  2,  14|               się zaczęło i nie za mnie się skończy!~- A żebyś waszmość
2888  2,  14|            prawdy samej dotykasz. Tyłem się odwrócić i swoje robić -
2889  2,  14|                powiedział: nie przy nas się zaczęło i nie za nas się
2890  2,  14|                się zaczęło i nie za nas się skończy! Nie tak to łatwo
2891  2,  14|              tak to łatwo zmiamlać, jak się byle atutowi wydaje. A odrobić!
2892  2,  14|              natura - to jest szelma co się zowie. Wiem po sobie, a
2893  2,  14|               po sobie, a i napatrzyłem się świata. Widziałem duchy
2894  2,  14|                czyste, jak przemieniały się w glinę podłą, którą rzekomo
2895  2,  14|            przeciągu niewielu lat staje się celem, osobliwie pod miękką
2896  2,  14|             bibulastych gazet piętrzyły się na szerokim stole pośrodku
2897  2,  14|                kołowaciźnie... - odciął się Trepka.~Rafała na widok
2898  2,  14|               żeby to uczucie rozwinęło się w gościu. Zajął się nim
2899  2,  14|           rozwinęło się w gościu. Zajął się nim ze starannością człowieka
2900  2,  14|             wszystkie bibuły? - czepiał się jeszcze Krzysztof.~- A nie,
2901  2,  14|              towar tak nędzny.~- Tak-że się to zraził, przez tyle lat
2902  2,  14|                przez tyle lat oną nędzą się bawiąc?~- Prawdziwie...
2903  2,  14|                 nasza dusza przeistoczy się w duszę niemiecką od patrzenia
2904  2,  14|               wiem, co mi ty mówisz. Ja się duszę z rozpaczy widząc,
2905  2,  14|             duszę z rozpaczy widząc, co się dzieje, czując w rozmowach
2906  2,  14|             politycznie mówi, grzecznie się bawi, a zarazem sondę zapuszcza...~-
2907  2,  14|                     Wytępienia! - śmiał się Trepka - zagłady... Mnie
2908  2,  14|                    Otóż ja ci mówię, że się łudzisz okropnie! Jam zajrzał
2909  2,  14|            zamysły. Ludzie ci nie cofną się przed niczym. Czy wiesz? -
2910  2,  14|            daleko sięga...~Trepka śmiał się wesoło.~
2911  2,  15|             Jedno, co go pociągało, gdy się budził, i co zamykało jego
2912  2,  15|            Śliczne konie, w których tak się dawniej kochał, psy gończe,
2913  2,  15|                Ze wszech sił przymuszał się do uśmiechu, do rozmowy,
2914  2,  15|              otwarto okiennice, wlewało się do bielonych izb roztopione
2915  2,  15|              zaglądały do okna, kiwając się sennie i szumiąc w ów głos
2916  2,  15|                myśl i nakazuje poddanie się prześlicznej woli swojej.
2917  2,  15|                po których noga ślizgała się jak na parkiecie. Woń grzybów
2918  2,  15|                 powietrze.~Rafał budził się daleko wcześniej niż wszyscy
2919  2,  15|            wiatru. Wszystko to odbijało się w nim jak w kamieniu. Czasami
2920  2,  15|                z jego piersi wydzierało się westchnienie - i na tym
2921  2,  15|                ostatni szmer rozproszył się i oniemiał, ono jedno słyszało
2922  2,  15|                gadzin nie dlatego, żeby się ukoić. Bo taki padł mu ciężki
2923  2,  15|             każdy zapach i kształt stał się sobą tylko. Przestał już
2924  2,  15|                 swoją wartość i stawało się bytem nieprzyjaznym. Ażeby
2925  2,  15|                 zacinał zęby i pogrążał się w sztuczny letarg milczenia.
2926  2,  15|                płomień zagasły. Ale gdy się łudził pewnością, że rozszerzy
2927  2,  15|             godzinę, na dzień, rozlegał się daleko szept, głos, imię
2928  2,  15|               Wiatr zniszczenia odzywał się w przestworzu i pustoszył
2929  2,  15|               już w drzewa. Rzeka snuła się w ich cieniu, jakby ukryta
2930  2,  15|               widać było, jak zakręcała się i ginęła pod zwieszonymi
2931  2,  15|              Blisko i w dali rozciągały się mielizny, uzbrojone w suche
2932  2,  15|                tych miejsc woda zwijała się wartkimi, mrówczymi skręty,
2933  2,  15|           Najlżejszy chwast nie czepiał się ich bezpłodnej nagości.~
2934  2,  15|            ognistą. Tym głębszymi stały się cienie tam, gdzie nie dosięgło
2935  2,  15|              powietrze. Rafałowi wydało się, że to tak dziwny zapach
2936  2,  15|         wypielęgnowało. Na chwilę oddał się temu uczuciu. Skruszyła
2937  2,  15|                 temu uczuciu. Skruszyła się odrętwiałość serca i oczy
2938  2,  15|                 nienasyconą, zbliżającą się aż do granic bólu, wlepił
2939  2,  15|               wietrzyk.~Rafał zatrzymał się w miejscu jak wryty i pierwszy
2940  2,  15|                od tylu czasów roześmiał się z głębi, z gruntu duszy,
2941  2,  15|              jakoby obcy świat.~Zadumał się nad tym, jak to dobrze jest
2942  2,  15|            godzina cierpień przeistacza się w stokrotne bogactwo radości,
2943  2,  15|              przeszył powietrze. Wydało się tylko, że to szafirowa czy
2944  2,  16|              Osobliwie zimową porą czuł się jak w raju. Nie było tygodnia,
2945  2,  16|               wypadła zabawa, zabawa co się zowie, do białego dnia,
2946  2,  16|              Toteż tu i owdzie puszczał się w konkury, szukając dużego
2947  2,  16|            posagu. Przebierał, namyślał się, a tymczasem bawił jak nigdy.~
2948  2,  16|                 w Stokłosach. Sam kopał się coraz głębiej w swych książkach.
2949  2,  16|               wchodziła. Trepka nadrwił się niemało z tego karnawałowania
2950  2,  16|              posłuszny woli ojca, znowu się udał do naddunajskiej stolicy.
2951  2,  16|                  Rafał począł zagłębiać się w myśli starego dziwaka
2952  2,  16|                i sprawy tego świata, że się wydawały zupełnie innymi,
2953  2,  16|                 października, rozwidnił się cieplejszy dzień. Mgła jesienna
2954  2,  16|             koniu, można było przemknąć się wśród bagnisk. Obadwaj w
2955  2,  16|               puszczenia chartów, gdyby się okazało, że na polach płaskowzgórza
2956  2,  16|          dotrzeć do gościńca ciągnącego się w stronę Tarnowa, a stamtąd
2957  2,  16|                 leśną drożyną przerznąć się na owe pola przez lasy bukowe.
2958  2,  16|                  żałośliwa trawka ostro się zieleniła pod ciemnymi drzewami.
2959  2,  16|                zgniłą cieczą. Zwieszały się ku ziemi bezsilnie i z gnuśnym
2960  2,  16|            postrzegę, żem widziany,~Już się na bok wzrok twój toczy~
2961  2,  16|               ów posępny dzień domagały się niejako tej piosenki. I
2962  2,  16|                 na równinę i skierowali się w stronę gościńca. Charty,
2963  2,  16|             poszły lotem w dół. Rzucili się za nimi w mgłę polną. Z
2964  2,  16|             długości gościńca, wywalała się zwarta masa ludzka połyskując
2965  2,  16|              chwili pilnego wpatrywania się dodał:~- Ależ to nie Austriaki!...~
2966  2,  16|                i zmrużone oczy świeciły się dziko ze swoich szparek.
2967  2,  16|           jeźdźcy noga za nogą zbliżali się ku gościńcowi. Charty, wyciągnięte
2968  2,  16|     przewróconego dnem do góry, chwiały się jak las. Białe nogi w sukiennych
2969  2,  16|          kamaszach aż do kolana nurzały się miarowo w rzadkiej glinie.
2970  2,  16|                 nieskończoność, kołysze się stalowymi falami w ciszy
2971  2,  16|              zataczały półkole, zwijały się wirem w miejscu, kłębiły
2972  2,  16|               ośrodka. Nekanda domyślił się, że tam ugrzęzły działa.
2973  2,  16|              błocie. Około nich uwijali się artylerzyści w ciemnych
2974  2,  16|       grzebieniami polśniewały. Zdawało się, że to żelazne legie rzymskich
2975  2,  17|         pastwiskach po nadrzeczu lśniła się jeszcze jaskrawa zieloność
2976  2,  17|                w Stokłosach rozpostarła się przejrzysta, śniada mgiełka.
2977  2,  17|             nagie konary lip i zanosiły się od jednostajnego szczebiotu.
2978  2,  17|          sąsiedzku jedna drugą, drapało się na wyschłe szczyty włoskiej
2979  2,  17|              dworu, w milczeniu ciesząc się tym ostatnim dniem ciepła
2980  2,  17|            zważacie, mościpankowie, jak się to czule żegna z nami Favoni?... -
2981  2,  17|               Szczeknął jeden, podniósł się żywo drugi i wnet jak na
2982  2,  17|             wnet jak na komendę zerwały się wszystkie zajadle pędzić
2983  2,  17|           przyjaciół ociężale dźwignęły się w tamtą stronę w oczekiwaniu.
2984  2,  17|               trwożnie pojękując cofały się w podwórze. Z półmroku alei
2985  2,  17|             półmroku alei wolno wysuwał się na jaśnię żebrak na kuli
2986  2,  17|                 Ciężko utykając zbliżał się do roztwartej bramy. Tam
2987  2,  17|                do roztwartej bramy. Tam się zatrzymał. Słońce już gasło
2988  2,  17|                 długo o coś z dziadkiem się spierał. Zadziwiło to wszystkich,
2989  2,  17|                brać pieniędzy. Pytał mi się, czy jaśnie panowie nie
2990  2,  17|                 kwalifikacje dziedziców się zapuszcza...~- Prawi, że
2991  2,  17|             rozerwania monotonii ruszył się Trepka, wreszcie od niechcenia
2992  2,  17|              jak powietrze. Nie kłaniał się dziadowskim obyczajem, nie
2993  2,  17|              Trepka.~- Chciałem zapytać się... - rzekł ubogi śpiewną
2994  2,  17|              Noclegu szukam. Strudziłem się drogą idący kikut-śtukut,
2995  2,  17|                 idziesz, człowieku, żeś się tak utrudził?~- Z daleca
2996  2,  17|            Weszli w dziedziniec. Słońce się kryło za pagórkami i od
2997  2,  17|                 zimę. A od wiosny wlekę się z miejsca na miejsce, z
2998  2,  17|         jakimowieckiego placu. Tak, zda się, jakoby wczoraj było. Z
2999  2,  17|                wspomniałem... Bardzo ja się już otrzaskał z wojną, a
3000  2,  17|                dziwne zdarzenie - śmiał się żołnierz kiwając głową. -