Tom, Rozdzial

3501  3,  3 |                     do dna; czaił się dłonią na każdy z ostatnich oddechów
3502  3,  3 |                wyszczerzonych zębach, skonał na bagnetach.~Z korytarza wypadli
3503  3,  3 |                      i trytonów, z kajdanami na ręku i w kaftanach związanych
3504  3,  3 |                     w tyle. Tłum ten wyszedł na żołnierzy i zagrodził drogę.
3505  3,  3 |                     zbieganego morza w nocy, na nowiu, krzyk najgłębszej
3506  3,  3 |                wszystkich, nagi, z olbrzymią na głowie wiechą z jednej gałęzi
3507  3,  3 |                   głosach konania. Zstępował na dół jak geniusz, władca
3508  3,  3 |                      prorok ze swym krzykiem na ustach...~W tej samej chwili
3509  3,  3 |                    przez balustradę, mrugnął na wszystkich i z rzegotem
3510  3,  3 |                     i skoczył goloną czaszką na dół. Nim zdołano dojrzeć,
3511  3,  3 |                    Oto człowiek muskularny i na pozór zupełnie zdrowy, czając
3512  3,  3 |                   miażdżyć kolbą golone łby. Na dany znak żołnierze wzięli
3513  3,  3 |                     znak żołnierze wzięli go na cel. Gdy zginął podarty
3514  3,  3 |               roztrącili wariatów i pomknęli na drugie piętro - w pościgu
3515  3,  3 |                    pościgu za zdrowymi. Byli na platformie załamania się
3516  3,  3 |                    chór stokroć bardziej niż na pierwszym żywy. Żołnierze
3517  3,  3 |                     nową przeszkodę, otwarli na drugim piętrze separatki
3518  3,  3 |                      skłębiony wał potworów. Na przedzie szła megiera z
3519  3,  3 |                    kudłami łba, z wywalonymi na wierzch oczyma, z zakrzepłym
3520  3,  3 |              zakrzepłym w gardzieli krzykiem na widok młodych żołnierzy.
3521  3,  3 |                     krzyk przeszywający, sto na raz słów. Śmiech w tłumie
3522  3,  3 |                     Zająwszy pozycję obronną na pierwszym piętrze, czekali.
3523  3,  3 |                      czekali. Kobiety pełzły na dół chyłkiem, cichaczem.
3524  3,  3 |                  powtórnie ze swoją kompanią na górę. W korytarzu drugiego
3525  3,  3 |                     dopiero co wypuszczonych na wolność. Przez okienka we
3526  3,  3 |                       którzy przyszli z dołu na pomoc Polakom, z wściekłości
3527  3,  3 |            przebiegła była bocznymi schodami na strychy szpitala. Tam podłożono
3528  3,  3 |                   ogień. Kupy słomy zapalono na schodach prowadzących na
3529  3,  3 |                     na schodach prowadzących na poddasze. Kiedy ogień zaczął
3530  3,  3 |             Hiszpanów wyskakiwała z płomieni na bagnetu albo znalazło śmierć
3531  3,  3 |                      posłuszniejsze zganiano na kupę, żeby ich wypędzić
3532  3,  3 |                     Ów tłum rozpierzchał się na wsze strony. Jedni nie chcieli
3533  3,  3 |                      Stanął wreszcie u drzwi na dole i spojrzał w górę.
3534  3,  3 |                     kostek we krwi skrzepłej na schodach, ślizgając się
3535  3,  3 |                     być niepodobieństwem, by na to wołanie nie odezwała
3536  3,  3 |             requiescam... "~Zeszedł wreszcie na dół Wyganowski. Kiedy spotkali
3537  3,  3 |                    uczynił. Kapitan spojrzał na niego spod oka, nieufnie,
3538  3,  3 |                    Zniesiono trupy i rannych na wirydarz klasztorny i kolumna
3539  3,  3 |                     wylotowi ulicy Engracia, na Calle del Cosso. Z dala
3540  3,  3 |                   ludzie odetchnęli. Bić się na powietrzu! Iść przed siebie
3541  3,  3 |                  podobne do uciętego stożka. Na środku placu widać było
3542  3,  3 |                wydłużonego placu sypnęły się na nich pociski. Stały tu posępne,
3543  3,  3 |                 Cineja. O kilkanaście kroków na prawo szła główna arteria
3544  3,  3 |                  Świętego Piotra, zostawiała na prawej ręce katedrę del
3545  3,  3 |                 prawej ręce katedrę del Seo, na lewej kościół Nuestra Senora
3546  3,  3 |                     i wylot w wylot trafiała na most.~Pułkownik Chłopicki
3547  3,  3 |                mieście, domy zamienione były na niezdobyte warownie. Żołnierze
3548  3,  3 |                   warownie. Żołnierze ginęli na rozdrożu Cosso, u wejścia
3549  3,  3 |                  ślepej głębinie. Waliły się na nich ściany, umyślnie z
3550  3,  3 |                Chłopicki ciężko raniony padł na placu. Wynieśli go żołnierze
3551  3,  3 |               pobojowiska.~Noc wtedy spadała na wrzące miasto.~Klasztor
3552  3,  3 |                 szpital i miejsce spoczynku. Na zdobytej ulicy Sant Engracia
3553  3,  3 |                  klasztoru, która wychodziła na ogrody. Stały tu pod ścianami
3554  3,  3 |                    Żołnierze powyciągali się na tych miejscach sjesty mniszej...~
3555  3,  3 |                  części około Uniwersytetu i na zachodzie w okolicach Pałacu
3556  3,  3 |                   ognie. Skwarzyło się mięso na rożnach. Stare, rumiane
3557  3,  3 |                 szeregu, ale nie spał wcale.~Na końcu galerii, u wejścia
3558  3,  3 |                    do dzieła mordowania albo na wieki legną po kanałach
3559  3,  3 |                    był zdolny pozostać teraz na chwilę sam ze sobą. Wnet
3560  3,  3 |                   leżących.~Ale zanim stanął na nogach, już zmienił projekt.
3561  3,  3 |                    bezradni, siedząc w kucki na miejscu i wodząc oczyma
3562  3,  3 |                     i murach.~Wieszał mu się na ramionach płaszcz bezsennego
3563  3,  3 |                    między szańce hiszpańskie na niedostępne zaułki Calle
3564  3,  3 |                 wyraz, gdy zbielała i martwa na obraz śniegu zamyka oczy
3565  3,  3 |                    ze źrenic. Padają powieki na zranione oczy jak drzwi
3566  3,  3 |                   zwiewny obraz zatrzymać... Na palcach zeszedł ku cysternie.
3567  3,  3 |                  głowa niewidzialna spoczęła na jego piersiach, że wonne
3568  3,  3 |                     je nie patrząc i wyszedł na ulicę. Cała teraz pełgała
3569  3,  3 |                      czasach szałów i gwałtu na lądach i morzu zdobyte...
3570  3,  3 |                   wyminął go szybko i wbiegł na piętro po znajomych, szerokich
3571  3,  3 |                    lód. Oto drzwi prowadzące na wewnętrzny, podwórzowy ganek
3572  3,  3 |                 pochwy pałasza i wnet stanął na balkonie. Chlusnęło mu w
3573  3,  3 |                półotwarte okno założone było na hak środkowy. Zajrzał przez
3574  3,  3 |                wnętrza.~Znał dobrze tę salę. Na dywanie pod szafą leżeli
3575  3,  3 |                     Głowa jej upadła bez sił na tylną poręcz. Włosy rozpierzchły
3576  3,  3 |                    się; rozwiązały i klinem, na podobieństwo czarnego cyprysa
3577  3,  3 |                 głowy. Bezwładne ręce leżały na kolanach. Można było mniemać,
3578  3,  3 |                    zakonnik zwiesiwszy głowę na ręce wsparte o klęcznik...~
3579  3,  3 |                     liśćmi i kolcami. Rzucił na kolana śpiącej pierwszy
3580  3,  3 |                   samo, jak było. Sam został na swym miejscu.~Oczy miał
3581  3,  3 |                 śpiącej. Dusza jego spływała na powieki zawarte; na usta,
3582  3,  3 |                 spływała na powieki zawarte; na usta, na lica białe, na
3583  3,  3 |                    powieki zawarte; na usta, na lica białe, na włosy czarnym
3584  3,  3 |                      na usta, na lica białe, na włosy czarnym płomieniem
3585  3,  3 |                      okna i drzwi wychodziły na spotkanie oczu jak kształt
3586  3,  3 |                    ani kroku. Znieruchomiała na miejscu.~Z zamkniętymi oczyma,
3587  3,  3 |                  miękkie dłonie...~Krzysztof na palcach pobiegł balkonem
3588  3,  3 |                    dokoła podwórza, zdążając na swoje miejsce między walczącymi.~
3589  3,  4 |                  posępny, ciemny pas zostały na północy horyzontu. Armaty,
3590  3,  4 |                     dudniły. Krzysztof leżał na wznak z oczyma utkwionymi
3591  3,  4 |                   kół:.. Materac, zawieszony na żelaznych hakach, chwierutał
3592  3,  4 |             pokasływać od niechcenia, stękać na strzykanie w zawiasach i
3593  3,  4 |                      w zawiasach i chrzypieć na łamanie w zasuwach, ludzie
3594  3,  4 |                 ludzie przyśpieszali roboty, na łeb na szyję grabili w kopki
3595  3,  4 |                 przyśpieszali roboty, na łeb na szyję grabili w kopki siano
3596  3,  4 |                grabili w kopki siano schnące na pokosach, rozwaloną koniczynę
3597  3,  4 |               karbowy albo włódarz posłuchać na odwieczerz, czy okiennica
3598  3,  4 |                      ciemność-krzywda leżała na nim. Otaczał go lodowy obwód
3599  3,  4 |                      nie jak obrazy malowane na płótnie, nie jak rzeźby
3600  3,  4 |                       z grubej frędzli, brwi na dwa palce wystające, włosy
3601  3,  4 |                   stamtąd bije pienista fala na obraz źródła wyrwanego spod
3602  3,  4 |                    zamiera i bezwładnie leży na obraz skrzypiec rzuconych.
3603  3,  4 |                    nie zabrzmią już! Skonała na zawsze melodia wasza, skrzypki
3604  3,  4 |       siostrzyczko-rezedo? Tyżeś to przyszła na martwe ugory mej śmierci?
3605  3,  4 |                 Bladofioletowa lewkonia leży na piersiach, na płucach dziurawych,
3606  3,  4 |                  lewkonia leży na piersiach, na płucach dziurawych, a dobrotliwy
3607  3,  4 |                    potem jeden przed drugim, na wyprzódki! Aż tchu brak.
3608  3,  4 |                   płoną pióra myśli. Spalone na węgiel wargi szeptają:~-
3609  3,  4 |                    za cyny i wnuki, odpinasz na zawsze pióra od przyłbicy
3610  3,  4 |                       co nogami zdeptane, co na samym dnie leży. Sądziły
3611  3,  4 |                     a po bohatersku wchodzić na Calle del Cosso... Tak nam
3612  3,  4 |                trzask. Wstręt... Ktoś pozywa na sąd za owo wino w świętym
3613  3,  4 |                   niczym nie wiem.~- Przecie na mnie patrzycie?~- Patrzę.~-
3614  3,  4 |                      Droga się nam wykręciła na zachód. Wiatr ustał. Powiadają,
3615  3,  4 |                     Calatayud przełożyli nas na ten wóz z materacami. Pamiętacie?
3616  3,  4 |                      się drogi. Prawa poszła na jakąś Sigüenzę, a lewa wprost
3617  3,  4 |                      Sigüenzę, a lewa wprost na południe do Guadalaxara.
3618  3,  4 |                  słońce. Uczuł, że go ludzie na ruchomym materacu niosą
3619  3,  4 |                      przestrzeń. Kołysał się na swym posłaniu, nie mogąc
3620  3,  4 |                     postawiono ruchome łóżko na ziemi. Krzysztof rozejrzał
3621  3,  4 |                      Krzysztof rozejrzał się na wsze strony i zrozumiał,
3622  3,  4 |             szeregach rannych, którzy leżeli na ziemi pokotem, jedni na
3623  3,  4 |                      na ziemi pokotem, jedni na materacach, inni na łóżkach
3624  3,  4 |                    jedni na materacach, inni na łóżkach polowych, na płaszczach
3625  3,  4 |                    inni na łóżkach polowych, na płaszczach i derach wełnianych.
3626  3,  4 |                     tu wszyscy pomrą z zimna na tej wyziewającej chłód i
3627  3,  4 |                 wyziewającej chłód i wilgoć, na przemokłej i ohydnej ziemi.
3628  3,  4 |                  pożądanie, żeby już spocząć na zawsze. Byle głęboko! Nie
3629  3,  4 |                 wszystkim zgoła, kto oddycha na Półwyspie Iberyjskim, że
3630  3,  4 |                  chwili tej cesarz Francuzów na wieki wieczne znosi i niweczy
3631  3,  4 |                 zmniejsza o dwie trzecie, że na zawsze odmienia i kasuje
3632  3,  4 |              hiszpański!...~Przechylił głowę na bok i patrzał w słoneczną
3633  3,  4 |                słoneczną przestrzeń. Patrzał na kamienisty grunt około swego
3634  3,  4 |                  grunt około swego posłania, na zmokłą w nocy i obsychającą
3635  3,  4 |                     człowieka... Widział go, na żywy Bóg! Twarz blada i
3636  3,  4 |             potrzaskane głowy, wspierają się na łokciach przeszyte, bezsilne
3637  3,  4 |                 chrupnęło bez dźwięku. Siadł na posłaniu straszliwie blady,
3638  3,  4 |                    moją ziemię... A teraz... na obcej:.. Wyrzecz, że nienadaremnie,
3639  3,  4 |                 śniegi skał Monte Oro, pinie na cyplach Monte Rotundo, może
3640  3,  4 |                  wolności ważył przez chwilę na szali z koroną władcy nad
3641  3,  5 |                      po przyjściu do zdrowia na poszukiwanie macierzystego
3642  3,  5 |                     przypadł do strzemienia.~Na krzyk jego z sąsiednich
3643  3,  5 |                  będziemy brygantów łupać!~- Na oficerski dwór...~Setki
3644  3,  5 |                   pod Ciudad-Real, o pościgu na Miguelturra, Ałmagro, Santa-Cruz...~-
3645  3,  5 |                francuskich strzelców konnych na pułkownika fortragowany...~-
3646  3,  5 |                 wwaliła się w podwórze domu. Na jej spotkanie wychyliły
3647  3,  5 |                    Jan Nestorowicz, Szarski. Na widok przybysza Niezabitowski
3648  3,  5 |                wylazł... - Wódki mu dawajcie na otrzeźwienie!~- Gorzałą
3649  3,  5 |                spostrzegł w rogu izby wysoko na gwoździach zawieszone dwa
3650  3,  5 |                mundury oficerskie z czarnymi na plastronach znakami.~- Co
3651  3,  5 |                  zdradą zabił.~- Chowacie je na pamiątkę?~- Chowamy je na
3652  3,  5 |                    na pamiątkę?~- Chowamy je na pamiątkę. Muzeum tu nasze
3653  3,  5 |               piechury śpią, a my tu za nich na szpicu czuwamy dzień i noc.~-
3654  3,  5 |                  dużą izbę od następnej była na pół wywalona i przez okrągły
3655  3,  5 |                     i chimer; wielkie patery na owoce z malachitu i żółtego
3656  3,  5 |               konkwistadorów, zdobiły teraz, na nowo zrabowane, biesiadniczy
3657  3,  5 |                      pod ścianami w koszach. Na srebrnych półmiskach i drogocennych
3658  3,  5 |                  roznosili kiszkę podgarlaną na gorąco, tłuste salcesony
3659  3,  5 |                     gorąco, tłuste salcesony na zimno, pekeflejsze i szynki
3660  3,  5 |                     świństwa nie może pognać na jarmark do Wąwolnicy albo
3661  3,  5 |                   przerwij sen twardy,~Czuwa na twój kark bisurman hardy...~
3662  3,  5 |               uzbrojeniu, dźwigających kogoś na rękach. Wszyscy byli pokrwawieni,
3663  3,  5 |                       Zrąbany, ale tchnie.~- Na górę z nim, do pokoiku.~-
3664  3,  5 |                   Cedro.~Mikułowski spojrzał na niego z ukosa i rzekł:~-
3665  3,  5 |              Postawili nas tam ze Stokowskim na straconą pocztę. Straszy,
3666  3,  5 |                   rzeczy!~- No, tak. Napadli na nas jeszcze wczoraj, o północy,
3667  3,  5 |                 Poginęli... Niejeden zleciał na łeb w ogień. Jak my dopadli
3668  3,  5 |                 swego konia. Gdy się znalazł na siodle przed domem, płonęły
3669  3,  6 |                   wczesnym rankiem wyruszyła na patrol główny. Deszcz lał
3670  3,  6 |                      przebycia, ale wszędzie na próżno:~Po roztopie wiosennym
3671  3,  6 |            zawleczone wodą i szerokie blisko na wiorstę. Długie rudawiska
3672  3,  6 |                      Tylko aleje starych lip na piaszczystych wzniesieniach,
3673  3,  6 |               schorzałe i opuchłe, ale już i na nich żółtawe bazie tam i
3674  3,  6 |                  dawną, a już, widziało się, na zawsze obcą i zapomnianą
3675  3,  6 |                    obcą i zapomnianą radość.~Na płaskich wyniesieniach gruntu,
3676  3,  6 |                     pod Opaczą, okop wywalił na sto łokci.~- Będzie ta i
3677  3,  6 |                    nie bój się...~Ziemia już na tych przypiaskowych góreczkach
3678  3,  6 |                   powietrza.~Kompania wyszła na twardszy grunt i sadziła
3679  3,  6 |                     Utratę, piachami ruszono na południe w lasy komorowskie
3680  3,  6 |                    Dwadzieścia pięć koni dał na awangardę z porucznikiem
3681  3,  6 |                     awangardę z porucznikiem na czele. Z tych dziesięciu
3682  3,  6 |               porządku wszedł w lasy.~Suche, na pół liściaste bory ciche
3683  3,  6 |                   wierzby. Pustka i cisza... Na szczycie najwyższego z drzew
3684  3,  6 |                 koszulinach wybiegła patrzeć na jasne wojsko i szła za nim
3685  3,  6 |                    koleiny i puścił go lasem na skraju szeregu żołnierzy.
3686  3,  6 |               przebijającego gęsty las.~Niby na jawie, niby trzeźwymi oczyma
3687  3,  6 |                    ścieżynę maca. Czapczysko na nim, bekiesza, buty wytarte,
3688  3,  6 |                zdradzał. Z domu, spod dachu, na deszcz i słotę wygnał. A
3689  3,  6 |                      wygnał. A brata, brata! Na wieki wypędził z dziedziny...
3690  3,  6 |                      wypędził z dziedziny... Na wieki, na wieki wieków...
3691  3,  6 |                     z dziedziny... Na wieki, na wieki wieków... Serce mu
3692  3,  6 |                       gdy zestrzelany kulami na polu leżał półumarły, nie
3693  3,  6 |                      wiater powiał zza Wisły na sandomierską równinę. Wszędy,
3694  3,  6 |                     pomacać! Gdyby był leżał na cmentarzu, co go w polu
3695  3,  6 |              wiosenny osuszył samotną kroplę na obwisłej dolnej powiece.
3696  3,  6 |             folwarczne myśli. Co będzie siał na tej niwie? co na tamtej?
3697  3,  6 |                 będzie siał na tej niwie? co na tamtej? czy jeszcze zawlec
3698  3,  6 |              szczelinki dawna wola, zawzięta na śmierć i rozcinająca na
3699  3,  6 |                      na śmierć i rozcinająca na dwoje, jakoby płytka damasceńska
3700  3,  6 |                    go ręką. Szpadkę z pochwy na ojca dobywać? Cha, cha!...
3701  3,  6 |                dobywać? Cha, cha!... Niechże na wieki przepada, kiedy tak!~
3702  3,  6 |                  synem, ból, któremu równego na świecie nie ma, wykrzywił
3703  3,  6 |                zabłąkaniu po lesie. Spoczęły na brzozach nagich i żałośnie
3704  3,  6 |                    kapitana:~- Stój! .~Konie na ten głos, nim ręka jeźdźców
3705  3,  6 |                       Dymiły parą wszystkie. Na niektórych piana się już
3706  3,  6 |                   cielesnym przerzucił cugle na prawą stronę, okręcił grzywę
3707  3,  6 |             strzemienia: Wsparłszy lewą rękę na kuli marzył jeszcze:~U nas
3708  3,  6 |                    człowiek stanęła kompania na ziemi w pozyturze aż do
3709  3,  6 |                Bratka samopas, z zarzuconymi na siodło wodzami, i wyszedł
3710  3,  6 |                    im odpiąć pałasze, złożyć na ziemi lance, zdjąć Czapki
3711  3,  6 |                    Czapki i włazić ostrożnie na najwyższe dwie sosny stojące
3712  3,  6 |                 najwyższe dwie sosny stojące na skraju leśnym.~Obaj poskoczyli
3713  3,  6 |                    sęka do sęka, dostali się na wierzchołki.~- Co widać? -
3714  3,  6 |                  Nagle obadwaj żołnierze jak na komendę zaczęli zsuwać się
3715  3,  6 |             akselbanty.~- Czego? - zgrzytnął na nich kapitan.~Obadwaj skoczyli
3716  3,  6 |                    kapitan.~Obadwaj skoczyli na ziemię z wysoka. Biegli
3717  3,  6 |                  kapitan cicho, sekretnie.~- Na koń!~Rafał bezwiednie, z
3718  3,  6 |                   palca, rzucił końce cuglów na lewą stronę. Poprawił się
3719  3,  6 |             cesarskich huzarów. Kapitan stał na swym koniu zupełnie skamieniały.
3720  3,  6 |                   oddziału. Gdy cały wyszedł na plac i widać było całą jego
3721  3,  6 |                      w piersi wroga, drzewca na pół łokcia od końca wziął
3722  3,  6 |                  zasiadł mocno, rękę położył na główni pałasza. Toż oficerowie.
3723  3,  6 |                     Sformowany patrol leciał na spotkanie co koń skoczy.
3724  3,  6 |                  Oficerowie gnali z krzykiem na skrzydłach jeźdźców, wyciągniętymi
3725  3,  6 |                    rumaków naparły w galopie na kłęby i wciskały się między
3726  3,  6 |                      półszwadron jak pocisk. Na wsze strony rozpierzchł
3727  3,  6 |                      zaciężnego ułana kordem na brusie toczonym i ścina
3728  3,  6 |                   rębacza w boju, rzucił się na niego co duchu. Ciął stojąc
3729  3,  6 |              pozornie umknął. Drugi najechał na jego miejsce jak sobowtór
3730  3,  6 |                   strzemię, stanął i płatnął na amen. Nagle tamten drugi,
3731  3,  6 |                   wachmistrz.~Rafał czuł się na siłach i odwalił wszystkie
3732  3,  6 |                      pewnej chwili zgiął się na bok pod strasznym ciężarem.~
3733  3,  6 |               ramieniu...~Huzar odsadził się na siodle i pchnął go wtedy
3734  3,  6 |                     w tył i zleciał z siodła na bok, zajechany szabliskiem
3735  3,  6 |                      chwilę siedział w kucki na zagonie, obiema rękami trzymająe
3736  3,  6 |                  Uczyniwszy to rzucił. okiem na swe spodnie i ze zdumieniem
3737  3,  6 |                  tego miejsca. Byli zgrzani, na obłąkanych i spienionych
3738  3,  6 |                    Gdy mu starszy wachmistrz na rozkaz kapitana odpiął rozwalony
3739  3,  6 |                      do cna. Położono wojaka na ziemi, ściągnięto garderobę
3740  3,  6 |               wtłoczony w gorset, podsadzony na koń, zasiadł w kulbace nikiej
3741  3,  6 |                       I Rafał podniósł oczy.~Na spotkanie huzarów od dawna
3742  3,  6 |                  cały ów pułk widać było jak na dłoni. Zrazu szedł równo,
3743  3,  6 |                wyszedł z lasu. Uszykował się na roli i z kopyta poleciał
3744  3,  6 |                  Wreszcie, licząc oczywiście na niemoc podporucznika, nie
3745  3,  6 |                      tak hergotać, bo cię tu na rożnie nie pieką. Szable
3746  3,  6 |                Szable toście sobie potoczyli na brusach, żeby nas ścinać
3747  3,  6 |                     psubraty!~Huzar podniósł na niego oczy przekrwione i
3748  3,  6 |                   krwi zwiększała się ciągle na skudłanych włosach.~- A
3749  3,  6 |                      wziąć go w tył, żeby mi na oczy nie lazł.~- Według
3750  3,  6 |                       A ja ci i bez toczenia na brusie łeb od zamachu zetnę,
3751  3,  6 |                   niemiecki sługo. O, juchy! Na Polaków idziecie, psubraty
3752  3,  6 |                      węgrowata świnia, kiedy na nas z Niemcami sypiesz!
3753  3,  6 |                  serca, tobym cię wziął i tu na tym miejscu dorznął. Wiesz
3754  3,  6 |                      z lasu i skierowali się na Sękocin. Trafili w wir wojska.
3755  3,  6 |                      karczmie zwanej Wygoda, na drodze z Falent do Lesznowoli.
3756  3,  6 |                    ów tryumf, jakiego doznał na dwuwiorstowej przestrzeni
3757  3,  6 |                    mała armia wyruszy dalej, na spotkanie nieprzyjaciela,
3758  3,  6 |                    krwi. Obojętnie spoglądał na dwór w Opaczy, który mu
3759  3,  6 |                   Rafał zapamiętał sobie ten na pół rozwalony parkan, który
3760  3,  6 |                     Było mu lepiej i weselej na widok bielonego dworu. Coś
3761  3,  6 |                    firanki wisiały w oknach "na drugiej stronie", gdzie
3762  3,  6 |                     do domu stało zamknięte.~Na błotnistym gościńcu ciągnęły
3763  3,  6 |                      przez ten czas siedział na ganku i dumał. Polami przeciągały
3764  3,  6 |                 Chirurg z wrzaskiem wymyślał na jakiegoś człeczynę, ekonoma
3765  3,  6 |                 drzwi do najlepszego pokoju "na drugiej stronie", ociągał
3766  3,  6 |                  Rwij mi acan po gorącą wodę na dużej, czystej misce. Żeby
3767  3,  6 |                 wtóry i otwierając nim drzwi na oścież.~Z sieni dał się
3768  3,  6 |               naszarpało tylko niemało mięsa na boku i pod pachą. Obandażowany
3769  3,  6 |               półlitości a półdrwiny kroczyć na skalne zręby. Zajrzał w
3770  3,  6 |                      dowódcę blokhauzu niosą na tragach. Patrzą weń uważnie,
3771  3,  6 |                      z niechęcią odwraca się na widok "brata". Przymykają
3772  3,  6 |              szturchał je i rzucał z miejsca na miejsce. Zbliżył się wielkim
3773  3,  6 |                 Rafał z wściekłością patrzał na tego natręta i miał właśnie
3774  3,  6 |                      zamilkł. Ów oficer miał na sobie krótki, granatowy
3775  3,  6 |                traczek ułański z generalskim na rabatach haftem, długie,
3776  3,  6 |                stolikiem, zasiadł nareszcie. Na jedynym stoliczku, jaki
3777  3,  6 |                       to znowu coś zapisywał na kartkach pugilaresu.~Rafał
3778  3,  6 |                     olbrzymi cień jego głowy na przeciwległej ścianie. Był
3779  3,  6 |                   zamknął notes, rozparł się na stoliku łokciami, złożył
3780  3,  6 |               stoliku łokciami, złożył głowę na ręku... Drzemał tak przez
3781  3,  6 |                     czas pewien, ale gdy sen na dobre morzyć go zaczął,
3782  3,  6 |             wyciągnąć.~Nie było gdzie, chyba na ziemi. Zsunął dwa krzywe
3783  3,  6 |                      nie zdołał zmieścić się na nich. Raptem odwrócił głowę
3784  3,  6 |                   samej ściany i położył się na połowie łóżka.~Rafał z uszanowaniem
3785  3,  6 |                   tej samej chwili zachrapał na cały dwór. Głowa jego leżała
3786  3,  6 |                      dwór. Głowa jego leżała na brzegu poduszki, ogromna,
3787  3,  6 |                     do okien, szukano drzwi. Na pewien czas wszystko ucichło,
3788  3,  6 |                    pokoju otwarły się i ktoś na cały głos zawołał:~- Monsieur
3789  3,  6 |             Nareszcie, rozespany, porwał się na nogi. Zatoczył koło, przeciągnął
3790  3,  6 |                    ten sam głos, który wołał na Sokolnickiego, ozwał się
3791  3,  6 |                     Generał siedzący zwracał na mówcę ciekawe i uważne spojrzenie.
3792  3,  6 |                  Nadarzynem nie rzuciłem się na nich z całą siłą, jaka jest.
3793  3,  6 |                  ukłonił się z obłudną zgodą na te słowa, z udanym współubolewaniem.
3794  3,  6 |                    Po chwili, rysując palcem na mapie długą linię, mówił:~-
3795  3,  6 |                     tym rynsztokiem i czekać na los kraju, rozmyślając,
3796  3,  6 |                  nowej osoby.~Był to Fiszer. Na jego widok książę wstał
3797  3,  6 |             galicyjski zemknął ku nam fasami na Komorów, na Janki, Wolicę.
3798  3,  6 |                    ku nam fasami na Komorów, na Janki, Wolicę. Przyszedł
3799  3,  6 |                    go było widać. Wziąłem go na dobre spytki, bom podejrzewał,
3800  3,  6 |                  jakby martwym okiem patrzał na nią. Wreszcie rzekł niby
3801  3,  6 |                       mości panowie? - Jeden na czterech.~- To niemożliwe! -
3802  3,  6 |                 krzyknął Sokolnicki.~- Jeden na czterech! - powtórzył Fiszer. -
3803  3,  6 |                       To znaczy: trzy działa na nasze jedno.~- Mówiłem,
3804  3,  6 |                     pilnować i ustępując iść na zachód, ku Komorowu, ku
3805  3,  6 |                 mówił spokojnie:~- Gdyby tak na mnie, to stanąłbym w tym
3806  3,  6 |               zatopiony w sobie:~- Gdyby tak na mnie... Wyszedłbym za groblę
3807  3,  6 |                     Nadarzyna jakoby wzgórek na tamtej równinie. Biliby
3808  3,  6 |                     się w niej, no i bić się na śmierć. Grobla - to będzie
3809  3,  6 |                  wyprostowany. Książę liczył na palcach, kiedy Fiszer wyczytywał
3810  3,  6 |                   papiery, naciągnął płaszcz na ramiona i miał się również
3811  3,  6 |                   zawrócił co tchu do łóżka, na którym Rafał siedział w
3812  3,  6 |                      spał, panie generale.~- Na pewno?~- Na pewno, panie
3813  3,  6 |                      generale.~- Na pewno?~- Na pewno, panie generale.~-
3814  3,  6 |              generale!~Sokolnicki rzucił się na łóżko, Rafał postanowił
3815  3,  6 |              wreszcie ogromne powieki i klął na czym świat stoi. Jeszcze
3816  3,  6 |                  Ocknął się wreszcie i siadł na łóżku. Za chwilę otrząsnął
3817  3,  6 |                chwilę otrząsnął się i porwał na nogi.~- No, chwałaż Bogu
3818  3,  6 |                   powiem sub rosa, że my nie na bal paré idziemy za tę grobelkę.
3819  3,  6 |                niemiecku?~- Umiem.~- Ale czy na pewno?~- Umiem, panie generale.~-
3820  3,  6 |         sentymentalista. No, w drogę!~Wyszli na świat. Ciemne były jeszcze
3821  3,  6 |                   Płaską otchłanią słały się na wschód i na zachód. W stronie
3822  3,  6 |              otchłanią słały się na wschód i na zachód. W stronie Jaworowa,
3823  3,  6 |                  zachód. W stronie Jaworowa, na wodach szeroko rozlanych,
3824  3,  6 |                    wodach szeroko rozlanych, na stawach niecił się słaby
3825  3,  6 |           towarzyszył mu z boku.~Z dala już, na gościńcu i w obrębie szańca,
3826  3,  6 |                   ciemne i chropawe wzgórze. Na prawo i na lewo od drogi,
3827  3,  6 |                 chropawe wzgórze. Na prawo i na lewo od drogi, w polu, między
3828  3,  6 |                 drodze, wzdłuż doliny, stały na koniach pikiety ułańskie
3829  3,  6 |                     futerałach, z pistoletem na pogotowiu, nieruchome, błękitne
3830  3,  6 |                    Czekał z niecierpliwością na alarm, wystrzał...~Ale cisza
3831  3,  6 |                 powiedzmy, sto cztery konie. Na prawo cóż to tam śpi w tych
3832  3,  6 |                      dowódcy tych batalionów na ten dzień 19 kwietnia, dosiedli
3833  3,  6 |                 dowodził braćmi we Włoszech, na oceanie, na wyspie, który
3834  3,  6 |                     we Włoszech, na oceanie, na wyspie, który widział wszystko
3835  3,  6 |                  wstającego daleko, spływała na wody stawu Raszyna. Granatowe
3836  3,  6 |            przyniosła aż do grobli i ułożyła na jej krawędzi w równe, zygzakowate
3837  3,  6 |                  dzikie kaczki, kołysały się na modrych falach. Kurki wodne
3838  3,  6 |                    półplutonami, batalionowi na prawej stronie w lewo, a
3839  3,  6 |                stronie w lewo, a batalionowi na lewej stronie - w prawo.
3840  3,  6 |                      Dwa półplutony, stojące na drodze między kościołem
3841  3,  6 |                      główny, ruszyły naprzód na podwójny odstęp półplutonu.
3842  3,  6 |                 przewodni zajęli swe miejsca na prawym i lewym skrzydle
3843  3,  6 |                półplutony, stojące u wejścia na groblę, pomaszerowały naprzód
3844  3,  6 |                   rzucił rozkaz:~- Baczność! Na prawo do boju. Przewodni
3845  3,  6 |                     prawo do boju. Przewodni na prawo. Marsz! ~Jezdni kanonierowie
3846  3,  6 |                      patrzały kamienne oczy. Na wargi wyszedł jad wrodzonego
3847  3,  6 |                 koszów, dwa tysiące płotów - na darmo. - Gdzie moje kwatermistrzostwo
3848  3,  6 |                    Zwiesił głowę. Ręce oparł na kuli. Mgły snują się w oczach,
3849  3,  6 |                  szło bez butów, dwa tysiące na poły boso, połowa legii
3850  3,  6 |                ubrania.~Dałeś mi łaskę walki na tych zagonach...~Zachowaj
3851  3,  6 |                    falencki pozostał przecie na miejscu. Zza płotów, zza
3852  3,  6 |               ciemnych sionek wyglądał teraz na wojsko maszerujące.~Olbromski
3853  3,  6 |                      jego strzemion kudłate, na pół odziane w wełniaki,
3854  3,  6 |               wypędzi gadziny, to już straci na zawsze. Za cztery pacierze
3855  3,  6 |                     zaklęć, próśb, ciągniono na powrózkach krowiny-żywicielki,
3856  3,  6 |                 chaty, zawiązawszy w płachtę na plecy jedno dziecko płaczące,
3857  3,  6 |                     obnażonym pałaszem dawał na prawo i na lewo znaki pośpiechu.
3858  3,  6 |                    pałaszem dawał na prawo i na lewo znaki pośpiechu. Widział
3859  3,  6 |               pośpiechu. Widział w pierwszym na prawo siedlisku silnego
3860  3,  6 |             wyrzucone pode drzwi. Chore było na jakieś krosty. Wyrwane z
3861  3,  6 |                  kolana przestępowało z nogi na nogę w fioletowym błocie
3862  3,  6 |                     wzrok jego skierował się na Rafała. Spalone usta wydawały
3863  3,  6 |                   wydawały nieznośny dźwięk. Na progu innej chaty stare
3864  3,  6 |                      zaczął i wolno zacichł. Na drodze, w kałużach rozmazanych
3865  3,  6 |                      oraz wsią Falenty Duże, na czele folwarku a jakoby
3866  3,  6 |                      ramionami wojsk swoich, na suchym wzgórku, a w taki
3867  3,  6 |                     o jakie sto kroków, były na drodze wozy prochowe, a
3868  3,  6 |                   Według rozkazu.~Sokolnicki na czele kilku plutonów udał
3869  3,  6 |                       Tam ją układali rzędem na polu dla przysypania ziemią
3870  3,  6 |              ogołocone, kazano chłopom nosić na pułapy nawóz przygotowany
3871  3,  6 |                    pułapy nawóz przygotowany na rolę, obficie zlewać go
3872  3,  6 |                     służyć za osłonę w polu. Na południowym krańcu wsi,
3873  3,  6 |                     szerokie a głębokie doły na całą rozległość drogi.~Wysypaną
3874  3,  6 |                     sokory zza wioski, zbite na krzyż klocami, wkopywano
3875  3,  6 |                      względu, że stały nieco na osobności i nie mogły być
3876  3,  6 |                      dźwigania ziemi, nawozu na chłopskich noszach, belek
3877  3,  6 |                      zgłodniali. Dano sygnał na spoczynek. Pozwolono zjeść
3878  3,  6 |                posiłek. Właśnie wiara siadła na ziemi i zabrała się do mantelzaków
3879  3,  6 |               dowódcy i co koń skoczy pognał na Puchały ku Michałowicom.
3880  3,  6 |                  Będzie tam droga prowadząca na cmentarz. Objedź cmentarz
3881  3,  6 |                     najdalej w szczere pola, na owe nieznaczne wzgórki na
3882  3,  6 |                    na owe nieznaczne wzgórki na prost Raszyna. Patrz stamtąd
3883  3,  6 |                Raszyna. Patrz stamtąd pilnie na wsze strony, a osobliwie
3884  3,  6 |                       a osobliwie w kierunku na Laski, na Janczewice, Lesznowolę.
3885  3,  6 |               osobliwie w kierunku na Laski, na Janczewice, Lesznowolę.
3886  3,  6 |                   śpiżowy, przepotężny dzwon na trwogę, rozkosz życia.~Siły
3887  3,  6 |         niebezpieczeństwa i zniszczenia, jak na widok pożaru w ciemną noc,
3888  3,  6 |                    Pod karczmą zwaną Wygoda, na drodze do Janczewic, tak
3889  3,  6 |                     kawaler. - Bij, bij!~Jak na zawołanie runęły: raz, dwa,
3890  3,  6 |                       Serce w nim zadygotało na widok nieprzejrzanych mas.
3891  3,  6 |                      konia ostrogą.~Pozostał na tym polu dopóty, aż konnica
3892  3,  6 |                     kolan zapadając w glinę. Na drodze błotnistej między
3893  3,  6 |                   rezerwy Sierawskiego, stał na koniu Sokolnicki. Trzymał
3894  3,  6 |              perspektywę polową. Nie zwrócił na Olbromskiego uwagi, gdy
3895  3,  6 |                    Czuł, że rana pod pachą i na boku krwawi, że krew idzie
3896  3,  6 |                   równo z osią, kanonierowie na prost grona, trzecia para
3897  3,  6 |                później w polu, gdy uchodziła na Sokołów...~- Wszystka odstąpiła?~-
3898  3,  6 |             zarzuconych chrustem... Przeszły na zaczajonych w lasku żołnierzy
3899  3,  6 |                    Sokolnicki skinął brwiami na Rafała i obadwaj ruszyli
3900  3,  6 |                   idącej przez groblę wprost na Raszyn, widzieli tyralierów
3901  3,  6 |              tyralierów polskich czyhających na samym wybrzeżu bagna. Dym
3902  3,  6 |                      leźć wprost przez błoto na Raszyn, z pola... Nie znają
3903  3,  6 |                     to głęboko, a wtedy runą na nas w Falenty. Cóż ty w
3904  3,  6 |                    to będzie, jeśli zapolują na twoje łydy?~- Nie boję się,
3905  3,  6 |                      Sokolnicki dźwignął się na strzemionach, przeciągnął
3906  3,  6 |                ramiona...~W tej samej chwili na zakręcie drogi ukazał się
3907  3,  6 |                 wioską.~Generał nie czekając na jego słowo polecił:~- Plutonami!~
3908  3,  6 |                stempel!~- Przybij!~- Stempel na miejsce!~- Plutonami!~-
3909  3,  6 |                      nogi, nabijać, wznosić, na oko - i znowu, znowu, bez
3910  3,  6 |                     ułana trwożnie zadreptał na miejscu, stulił uszy i zatargał
3911  3,  6 |                leciał jego koń, Rafał ujrzał na prost siebie zionące ognie
3912  3,  6 |                 wozów i ogniomistrze czekali na skinienie kapitana komendanta.
3913  3,  6 |                     grzmiącym głosem zawołał na swoich:.~- Baczność!~Każdy
3914  3,  6 |                   schylał się nad dioptrą.~- Na cel!~- Pal!~Migały w dymie
3915  3,  6 |                   jego strzemienia i wzniósł na niego oczy przeraźliwe,
3916  3,  6 |                aksamitna kamizelka, wrzasnął na niego, inny podniósł szablę.
3917  3,  6 |                 swego konia i stępa pojechał na prawo, ale tuż o kilka kroków
3918  3,  6 |                  kroków koń jego potknął się na leżących ludziach.~Olbromski
3919  3,  6 |                    się dęba i z wysoka runął na przednie kolana. Rafał wyrwał
3920  3,  6 |                    nogi ze strzemion i zlazł na ziemię. Koń jego drżał cały.
3921  3,  6 |                 kurczyły się, skóra wytężała na nich. Pyskiem chwytał ziemię,
3922  3,  6 |                      szlify i zielone piórka na czapkach.~Stali w bagnie
3923  3,  6 |                 Strzelali. Rafał potykał się na kępach, pniakach, gałęziach,
3924  3,  6 |                  pniakach, gałęziach, właził na ciała zabitych i gnany siłą
3925  3,  6 |              plutonów, które biły się prawie na oko. Działo się to o kilkadziesiąt
3926  3,  6 |                 Rafał chwycił karabin leżący na ziemi i stanął w szeregu.~-
3927  3,  6 |                  naprzód.~Starania jego szły na marne. Ludzie walili się
3928  3,  6 |                   Rafał w osłupieniu patrzał na ich wysokie czapy i skrzyżowane
3929  3,  6 |                  wysokie czapy i skrzyżowane na piersiach białe pasy.~Toż,
3930  3,  6 |                        tyle zdołał pomyśleć.~Na widok wrogów żołnierze batalionu
3931  3,  6 |                 szałem szedł z nimi. Napadli na piechotę Wukasowicza z chłopską
3932  3,  6 |                       jako szlachcic chłopom na pożarze: A bijże! A dyć
3933  3,  6 |          skrwawionymi bagnetami, rzucali się na lufy ociekające krwią.~Krótko
3934  3,  6 |                    Żolnierz austriacki szedł na nich z wyniosłości w nizinę,
3935  3,  6 |                     bezładnej. Panika padała na nich z wolna jak rzęsisty
3936  3,  6 |                     sobą. Kiedy wydostał się na twardsze .miejsce i przetarł
3937  3,  6 |                  przed sobą szlak ku grobli, na którym stał niedawno z generałem.
3938  3,  6 |                     kogo widzi. Baczył tylko na to, żeby nie być zepchniętym
3939  3,  6 |                    ruszyli jak jeden. Wpadli na piechurów austriackich z
3940  3,  6 |                      bagno. Nie było miejsca na bitwę. Kto był na placu,
3941  3,  6 |                    miejsca na bitwę. Kto był na placu, musiał zginąć. Sami
3942  3,  6 |                      Austriacy wdzierali się na oszańcowane chałupy, zdobywali
3943  3,  6 |                    drugi pułk piechoty szedł na nią głębokim szykiem.~Rwano
3944  3,  6 |                   dwunastu kompaniami natarł na oblegających wioskę. Szedł
3945  3,  6 |                   okrzykami chwały.~On siadł na koń i otoczony swym sztabem
3946  3,  6 |               cofnęła się w pola, sypnął się na jego piechotę i artylerię
3947  3,  6 |                    ognia. Ułan drżał nie jak na początku bitwy, ale jak
3948  3,  6 |                  głowę słaniał się z miejsca na miejsce. Ktoś z artylerzystów
3949  3,  6 |                  krzyczał:~- Granatnik zbity na ziemię!~Straszny trzask
3950  3,  6 |                   pobliżu drogi wrzała walka na bagnety.~Sokolnicki, w ciągu
3951  3,  6 |                      Artylerię trzymał wciąż na drodze i całą baczność zwrócił
3952  3,  6 |                      i całą baczność zwrócił na obronę i bezpieczne posiadanie
3953  3,  6 |                      austriackiej wywarł się na wioskę. Kiedy piechota Mohra
3954  3,  6 |                   zwrócone zostały paszczami na wschód, prostopadle do Wielkich
3955  3,  6 |                  ulewy pocisków. Do czasu... Na powałach chat, w stodołach,
3956  3,  6 |                     austriackiej uderzającej na wioskę z południa. Jeszcze
3957  3,  6 |                  południa. Jeszcze starczyło na pewien czas ładunków. Każdy
3958  3,  6 |                drugiej, do trzeciej, włazili na wierzch obdartych chat i
3959  3,  6 |               formował sam partie. Był wciąż na środku drogi wioskowej i
3960  3,  6 |                     Gdy artyleria wystawiona na ogień cofać się zaczęła
3961  3,  6 |              trzeszczały i łamały się, darły na szczapy i wióry. Ściany
3962  3,  6 |                 Ściany wyginały się i waliły na ziemię jak długie. Od pożaru
3963  3,  6 |                  Bomby te w chwili pęknięcia na ziemi albo w powietrzu miotały
3964  3,  6 |                      czopami, długimi blisko na ćwierć łokcia, w których
3965  3,  6 |                   żagle płomienia widać było na przodzie i w tyle, ponad
3966  3,  6 |                wyjście z wioski tłoczyli się na drogę pod pałacem. Z trudem
3967  3,  6 |                       Wozy dostatkowe weszły na groblę pod osłoną dwu batalionów,
3968  3,  6 |               zdemontowane i rozbite zostały na placu), z pośpiechem dążyła
3969  3,  6 |                     Armaty kolejno wchodziły na groblę. Za sprychy, za osie
3970  3,  6 |                kępach trzcin, zaczął się bój na śmierć i na życie. Ci, którzy
3971  3,  6 |                   zaczął się bój na śmierć i na życie. Ci, którzy szli groblą,
3972  3,  6 |                       ząb za ząb, wychodziła na suszę piechota i dążyła
3973  3,  6 |                 pieszej Ostrowskiego stanęły na szańcu za kościołem, na
3974  3,  6 |                      na szańcu za kościołem, na polu od strony Michałowie
3975  3,  6 |             Wszystkie paszczami zwróciły się na groblę. Żołnierz austriacki
3976  3,  6 |               schrony dla piechoty polskiej. Na grobli z wolna wyrastały
3977  3,  6 |                      w stronę Jaworowa, gdyż na obudwu tych punktach działa
3978  3,  6 |           Wukasowicza przez wzgórza zabitych na grobli wtargnęła na brzeg
3979  3,  6 |                 zabitych na grobli wtargnęła na brzeg raszyński. Ale potężne
3980  3,  6 |               śmierci niby całun dobrotliwy.~Na grobli trupem legły dwa
3981  3,  6 |                    mokry aż do ramion. Szedł na oślep przez zorane pola
3982  3,  6 |                    domostw znoszono rannych. Na polach przy drodze pokotem
3983  3,  6 |                  ramionach ruchome kupy ciał na grobli...~
3984  3,  7 |                    spędzonej w pustej szopie na żydowskim przedmieściu Warszawy -
3985  3,  7 |              piechurów, że to nasi odstępują na całej linii. Ogarnęło go
3986  3,  7 |                     go tępe zdumienie. Kiedy na początku tej nocy odchodził
3987  3,  7 |                   straszliwie dudniły armaty na tej nocnej drodze odwrotu!
3988  3,  7 |                 zjechał w nizinę wilanowską. Na wzgórzu w okolicach Mokotowa
3989  3,  7 |       komenderującego wartą. Stary ów wiarus na pytania Rafała o generała
3990  3,  7 |                      czekać w obozie gwardii na skraju Łazienkowskiego parku.
3991  3,  7 |                    Sokolnicki stał niedaleko na koniu. Był schlastany bryłami
3992  3,  7 |                      gliny do galonów i kity na czapce. Ciżmów i amarantowych
3993  3,  7 |                    szukać! Co za czapkę masz na głowie?~- Panie generale...
3994  3,  7 |                    generale... czapka spadła na grobli, gdyśmy dygowali
3995  3,  7 |                   Podjąłem pierwszą z brzegu na szosie, w nocy. A konia
3996  3,  7 |               schronienia, bo mi trudno stać na nogach.~- No, radź sobie,
3997  3,  7 |                     nogą dolne aleje, wszedł na górną i obok drewnianych
3998  3,  7 |               osłabiony, że wciąż przysiadał na ziemi. Wspominał sobie to
3999  3,  7 |                byliny zeszłorocznych kwiatów na klombach...~Wsparł się piersiami
4000  3,  7 |                    się piersiami i ramieniem na tępych grotach żelaznej