Akt, Scena

  1   1   |          godzinę, jest lub będzie ze mną. ~Wiek, co przyjdzie,
  2   1   |      postawi na takim pręgierzu, ~Że wszystkie ludy wzrokiem
  3   1   |    rozlewem żyźniącym krwi Nilu, ~Ze złamanych kolumien podstawy ~
  4 Pro   |           Pozwól, Panie, tuszyć, ~Że słowem zdołam cielce złote
  5 Pro   |           Zwaśnionych obu spędzam ze scenicznych progów. ~Dajcie
  6   1, 1|        skonanie, ~I zdaje mi się, że mię wiatr rozwiewa. ~Cicho.
  7   1, 1|        dźwiękiem szklannym bije. ~Ze skrzepłych traw modlitwy
  8   1, 1|         Czuł za wczasu bożą wolę,~Ze staremi suszył dzbanek.~
  9   1, 1|       szastał nogą ~Tak układnie, że król stary ~Włożył na nos
 10   1, 1|         kunsztownie lewém władał,~Że człowieka zaraz zbadał, ~
 11   1, 1|         Jak szacuję, ręczyć mogę,~Że but każdy ostro kuty,~I
 12   1, 1|            A robota takiéj wiary,~Że psy puszczaj na moczary, ~
 13   1, 1|          któż jéj wyszuka? ~Dość, że jest sens, powiadam. ~ ~
 14   1, 1|          ciężko od tęsknego żalu,~Że żołnierze ciesali kołki
 15   1, 1|         Przyznam się jednak panu, że choć żołnierz bitny,~Przed
 16   1, 1|      rzekł: Patrzcie, wojownicy! ~Ze szczytu piramidy - co znaczy:
 17   1, 1|           co znaczy: z dzwonnicy,~Ze szczytu tych piramid sto
 18   1, 1|          Aż tu patrz... niech kto ze mnie jak z prostaka szydzi,~
 19   1, 1|          potępi. ~Więc on myślał, że straże kozackie wytępi, ~
 20   1, 1|     wystrzelać,~Czy wierzysz pan, że owe tatarskie szatany ~Rzucali
 21   1, 1|       brzeg z oczu ginie...~Chyba że w owéj drodze jak milowe
 22   1, 1| sielskiego pobliża,~A lud płacze, że zwalić nie pamiętał krzyża.~
 23   1, 2|          LAURA~Kordian zapomniał, że ma matkę, matkę wdowę. ~
 24   1, 2|          ręku szalonych latarnie,~Ze światłem idą prosto topić
 25   1, 2|      wrzosu,~Ale jéj nie otrząsaj ze szronu brylanta...~(Zamyślony
 26   1, 2|           Cha! cha! nauka smutku, że drzewo nie spało, ~A ptaki
 27   1, 2|           Więc pan mi przyrzeka, ~Że będzie spokojniejszy? ~ ~
 28   1, 2|           co mu jest? ~ ~KORDIAN~(ze wzgardą)~Oszalał... ~(Laura
 29   1, 2|          nawet nie powiem samemu,~Że nic nié ma - i Boga nie
 30   1, 3|          z takich kruszców lane, ~Że co na niém napiszę, przetrwa
 31   1, 3|        grobie...~Słuchaj, niegdyś ze szczęściem brałaś zaręczyny,~
 32   1, 3|          było kwiatów tak wiele, ~Że nim zwiędły, brałaś nowe. ~
 33   2, 1|         chodzi po nocy.~Myślałem, że pan także przy Boga pomocy~
 34   2, 1|           anioła!... ~ ~WIOLETTA~(ze łzami i gniewem)~Ach! ach!
 35   2, 1|          żałobę nosić, ~Upewniam, że ci będzie do twarzy z żałobą... ~
 36   2, 1|     żałobą... ~Pani! czy jedziesz ze mną?... ~ ~WIOLETTA~(po
 37   2, 1|          A ja cieszę się z serca, że gdzieś moi słudzy, ~Wygnani
 38   2, 1|     ptasie... o mało nie powiem, ~Że w niéj zaklęta Lutra pokutuje
 39   2, 1|        dataryji biura. ~Rozumiał, że mu doktor jakiś tęgo kuty ~
 40   2, 1|           to czasem Bóg pozwala, ~Że słaby, Golijatów rozumu
 41   2, 1|        wiatry męczennika prochy! ~Ze skalanymi usty do kraju
 42   2, 1|      Gdyby ta igła lodu popłynęła ze mną ~Wyżej - aż w niebo...
 43   2, 1|           w niebo... nie czułbym, że płynę. ~Stąd czarne skrzydła
 44   2, 1|        sfer, ciało roztopię tak, ~Że jak marmur, jak lód, słonecznym
 45   2, 1|           świat i mogę przysiąc, ~Że te na czole tysiąc gwiazd
 46   2, 1|        gwiazd i w oczach tysiąc, ~Że posągowy wdzięk, narodów
 47   2, 1|        lub z błękitu. ~Spojrzałem ze skały szczytu, ~Duch rycerza
 48   3, 1|     wówczas i tak się wygłodził, ~Że, jak mówią, aż własne obaczył
 49   3, 1|   ŻOŁNIERZ ~Oj dobrze cessarzowi, że polskie szablice ~Spią sobie
 50   3, 1|          od kuli,~I przyznam się, że nie znam jak w mariasza
 51   3, 1|     połączy dziewczyna, ~To sobie ze czterdziestu choć na dyszlu
 52   3, 1|           cha ! cha !~ ~ŻOŁNIERZ ~Ze starego śmiejcie się żołnierza, ~
 53   3, 1|          wybijać hołupce, ~Mówią, że z beczek wino leje się jak
 54   3, 3|       pijcie wino!~Nie wierzycie, że to cud, ~Gdy strumienie
 55   3, 4|            Ma bystre oczy, widzę, że światło zagasło. ~Lepiej
 56   3, 4|              PREZES~Nie dziw się, że mię w grobach pierwszego
 57   3, 4|          udało! ~ ~PREZES~Pomnij! że nosisz szatę Zbawiciela
 58   3, 4|     zmartwychwstania dzwony, ~Tak że odgłosem królów zachwieją
 59   3, 4|          a muzyka grzmiąca ~Gipsy ze ścian oprósza. Kobiety dokoła ~
 60   3, 4|            Miała ogień błyskawic, ze skrzydłami gromu. ~Bóg!
 61   3, 4|          smutku mię gryzie... tak że mówiąc z wami, ~Chciałbym
 62   3, 4|      zapał rozrywa,~Zdaje mi się, że piersi otworzył na poły,~
 63   3, 4|          piersi otworzył na poły,~Że powinniście widzieć czyste
 64   3, 4|         Chrystusa!... Przysięgam, że wiara ~Mówi nam: wy jesteście
 65   3, 4|           przysięgam wam jeszcze! że przysięgłem szczerze! ~Jak
 66   3, 4|             jest to zdanie sprawy ze szpiegowskiéj warty.~To
 67   3, 4|           kącie ciemnicy. ~(Dwóch ze spiskowych unoszą w kąt
 68   3, 4|             PREZES~Rozchodźmy się ze schadzki... drugiéj nie
 69   3, 4|         pieniądze...) ~ ~PIERWSZY ZE SPISKOWYCH~Za prezesa przykładem
 70   3, 4|          czas przyjdzie.~PIERWSZY ZE SPISKOWYCH~(do ludzi kopiących
 71   3, 4|          nie głuszce. ~ ~PIERWSZY ZE SPISKOWYCH~Grosz dali;~Widać,
 72   3, 4|     SPISKOWYCH~Grosz dali;~Widać, że się w grabarzy nie chcą
 73   3, 4|          I nic... Olbrzymy spadli ze szczudeł - to karły! ~Ludzie,
 74   3, 4|    zbielałym włosem. - ~Pamiętaj, że są ludzie tknięci nieszczęść
 75   3, 4|         przed zbrodniarzem.~Chodź ze mną - zajrzym w księgi i
 76   3, 4|          księgi i światu wykażem,~Że Polska cała żadnéj niegodna
 77   3, 4|           żadnéj niegodna ofiary,~Że ja będę zbrodniarzem... ~ ~
 78   3, 4|        Więc nikt po mnie! wszyscy ze mną! ~A szubienica będzie
 79   3, 4|          Nie będę mógł zapomnieć, że starym nie będę. ~Jeśli
 80   3, 5|     środku stoi trojnog sztucznie ze złota urobiony - a na nim
 81   3, 5|     mundur polskich ma żołnierzy,~Ze szkoły podchorążych. Pewnie
 82   3, 6|       tutaj, bo cessarz osądził, ~Że musi być szalony - lecz
 83   3, 6|          za wet, ~I abyś dowiódł, że ten młody pstro ma w głowie, ~
 84   3, 6|     dukacie; teraz mam nadzieję, ~Że sam na sam z szalonym pogadam
 85   3, 6|            KORDIAN~Głupiś! Mów co ze starych testamentów księgi. ~ ~
 86   3, 6|   szczycie potęgi, ~Śniło mu się, że siedem wypasionych wołów, ~
 87   3, 6|     dopióro?~ ~DOKTOR~Tak jest, a że mróz jéj szkodzi, ~Więc
 88   3, 6|       nogi, rękę prawą, lewą,~Nic ze mnie nie ubyło, niech kto
 89   3, 6|               DOKTOR~A cóż wiesz, że nie jesteś jak ci obłąkani? ~
 90   3, 7|           CAR~(na stronie)~Myśli, że mię oszuka? ~ ~WIELKI KSIAŻE ~
 91   3, 7|       dusza ci osłabła? ~Myślisz, że się zlituję. - Wszak poświęcam
 92   3, 7|               Mówiłem o Polakach, że chłopy szalone,~Gotowi z
 93   3, 7|      Jeśli o to ci chodzi, ręczę, że choć zdrowy ~Jako ptaszek
 94   3, 7|            CAR~(do jenerałów tak, że Książe nie słyszy.)~Złożyć
 95   3, 7|           sługa, chodzi po pokoju ze łzami w oczach. ~ ~GRZEGORZ~(
 96   3, 7|       młodzieńcy chcecie~Schodząc ze świata ślad wieczny zostawić,~
 97   3, 7|      latające błędnie! ~I bądźcie ze mną! Niebo! ty mi zapal ~
 98   3, 7|               O! gdybym wiedział, że tak bez powrotu~Ziemię żegnałem;
 99   3, 7|         Dłużéj! ciekawiéj, a może ze łzami... ~Bo tam pomiędzy
100   3, 7|  piastunką troskliwą? ~(po chwili ze wzgardą)~Niech się rojami
101   3, 7|         Grzegorz daje znak głową, że tak.)~Więc jeśli się synowi
102   3, 7|           już oswoił ~Z tą myślą, że mój malec, choć nędzarz,
103   3, 7|         bławatek!... ~(Śmieje się ze łzami w oczach.)~O! panie!
104   3, 7|          memu życiu? ~To dziwnie! że jak człowiek tonący w rozbiciu, ~
105   3, 7|       zawyję?~Jeśli usłyszą ludy, że lew ryczy? żyje?~Ludy przypomną,
106   3, 7|                CAR~Książę! widzę, że wina przelałeś nad brzegi, ~
107   3, 7|      pomyłka!... ~A wiesz, carze? że za to mało knuty! zsyłka!... ~
108   3, 7|          uczuć i światowéj burzy,~Że mogłaby się kochać sercem
109   3, 7|         odźwiernego córy~Myślały, że w niej szaty wieszano dziewicze.~
110   3, 7|     ściany rozprysnę! ~Czy wiesz, że skoro szpadą z okna tego
111   3, 7|        silny jak tygrys... wiesz, że w téj komnacie~Jesteś sam
112   3, 7|        komnacie~Jesteś sam na sam ze mną... A co? patrz mi w
113   3, 7|     Księciu mówiąc:)~Weź je razem ze szpadą. ~(Książę schyla