bold = Main text
Akt, Scena grey = Comment text
1 Ded | miał, choć oddasz chwilę i zabawie.~ Wszak nie zawsze
2 Ded | rządem świata trudzi;~Prace i troski jego lube dzielą
3 Ded | lube dzielą wczasy.~Miał i on niegdyś krnąbrny dla
4 Ded | koniec niebu pokój pożądany~I pierwszy przed wszystkimi
5 Ded | Pana w spoczynku widzimy.~I teraz, gdy się zdaje bawić
6 Ded | wielkość duszy z cnotą, tam i pomoc nieba -~Masz je, Królu,
7 Ded | serca, dobrą dał ofiarę.~ I to mi tylko może służyć
8 Ded | przeto się samo zadłużyłem~I choć Ci teraźniejszą ofiaruję
9 I, I | SCENA I~ Pustak, Świstak~~PUSTAK~
10 I, I | suto! A wszystko od srebra i złota!~Przecie skąd ta do
11 I, I | to nie trzaśnie!~Ujrzysz i mego pana: jak się on nadstawia,~
12 I, I | Wiem, wiem, bywałem kiedyś i ja tym furmanem.~Ale skracając
13 I, I | słyszeć o Fircyku?~ PUSTAK~I znam go. Któż by o tym nie
14 I, I | Brat a brat - jedną łyżką i na jednej strawie.~ ŚWISTAK~
15 I, I | smutnej nie ukażę twarzy.~I wart tego. Natura dobra
16 I, I | tego. Natura dobra w nim i szczera.~Zacina, prawda,
17 I, I | brutal, złośliwszy nad smoki i żmije:~Gdy gada, gdyra,
18 I, I | PUSTAK~Zaufana w sumieniu i cnocie,~Im on diabłów liczniejsze
19 I, I | Skacze, śpiewa, śmieje się i jak z dudka szydzi...~ ŚWISTAK~
20 I, I | dokończę. Fraszka to, że gdyra~I zazdrości, to większa wada,
21 I, I | większa wada, że kostyra~I filozof. Filozof smutny
22 I, I | filozof. Filozof smutny i ponury,~Mniej podobno z
23 I, I | chimery, z ubrzdania, z chluby i nałogu.~W wygranej - tchórz,
24 I, I | się na przegraną wystawia i żarty.~Gdy grać siądzie,
25 I, I | naszturcha się, zburczy i wyżenie.~ ŚWISTAK~A to jest
26 I, I | Zganiłem go, w czym był wart i w czym wart pochwalę:~Punkt
27 I, I | Choć dziwaka, każą czcić i kochać Arysta.~Co się tycze
28 I, I | Arysta.~Co się tycze majątku i jego użytku,~Często do rozrzutności
29 I, I | rozrzutności zbliża się i zbytku.~Służę mu od lat
30 I, I | Służę mu od lat czterech i kilku miesięcy -~Ileż przez
31 I, I | mi jeszcze o to nie mówił i słówka.~ ŚWISTAK~Nie ma
32 I, I | Człek go też z duszy kocha i poczciwie służy.~ ŚWISTAK~
33 I, I | rzecz przywidzenie, kaprys i chimera,~Nie w złym jednak,
34 I, I | A wszelako z postępków i z rzeczy, i z mowy~Zawsze
35 I, I | z postępków i z rzeczy, i z mowy~Zawsze go znać, że
36 I, I | inkluza nie ma, którym nęci.~I teraz ze sześć w nim się
37 I, I | piękność w miarę siebie surowa i ostra?~ ŚWISTAK~Ta sama,
38 I, I | powiadasz, sroga,~Lubi ona i ludzi, choć wzdycha do Boga.~
39 I, I | osobne, smutek, książki i pacierze -~Tym zaczyna dzień,
40 I, I | jednak jest dla niej obecną i nową.~ ŚWISTAK~Znam ją,
41 I, I | Podstolina jest piękna, musi być i tkliwa;~Może, żeby jej szukać,
42 I, I | musi być kochany.~Otóż i oni idą.~
43 I, II | starościcu” bawi nieskończenie~I z tonu wymawiania, mniej
44 I, II | mogę kawalera.~Znam ludzi i mnie ludzie. Żyjąc w wielkim
45 I, II | Widziała pani jego korwety i susy?~To lekkie nóg zbieranie,
46 I, II | szukaj stąd chluby!~Atencyje i grzeczność tyle tylko cenię,~
47 I, II | mnie statystę.~ PODSTOLINA~I jak jeszcze!~ FIRCYK~uśmiechając
48 I, II | święci!~Domyślam się urazy i przyczyn niechęci.~Będzie
49 I, II | PODSTOLINA~Wątpię bardzo.~ FIRCYK~I wiem, że kochasz mnie wzajemnie.~
50 I, II | U nas są róże, ale jest i cierń, co kole.~ FIRCYK~
51 I, II | jednej przylgnąć chcę duszą i ciałem.~Ja pokorny, tyś
52 I, II | Prócz powinnej stanowi jego i osobie.~Jesteś wesół, zabawny,
53 I, II | Głaszcz, martw, rzucaj pioruny i przechodź w pogody.~Wszystko
54 I, II | Jeden słodki rzut oka i westchnienie drżące~Zmogło
55 I, III | Żebym się miała chlubić i paść wzgardą czyją...~Ale
56 I, IV | też źle pokorą, źle iść i rozpaczą.~Przysłowie: Na
57 I, IV | drwijmy, bądźmy weseli i hozi!~Choć mnie zrazu ofuknie,
58 I, IV | pewne wesela.~Wdówka piękna i młoda, więc wniosek, że
59 I, V | przegrał razy dwadzieścia i cztery...~ ARYST~To być
60 I, V | kościele.~Fundusz dobry i pewny, jeszcze firlejowski -~
61 I, V | Stary jak kruk, nie daje nic i nie umiera.~Przecie się
62 I, V | Mógłbym jeszcze z rok szumieć i grać rolę panka,~Potem bym
63 I, V | diabła! Ładuj nimi bryki!~Są i bogate, cóż stąd? Zdrowe
64 I, V | na fanty!~Wszak widziałeś i dobrze znasz moje taranty?~
65 I, V | głupszego nad ludzkie obmowy i żarty -~Zawsze trzy części
66 I, V | Przedać nie tylko konie, ale i lokaje.~Do Pustaka~Hej,
67 I, V | rumel-pikiet.~ ARYST~Niech i tak, przystaję.~Kartuj waść.~
68 I, V | zazierając w karty~Widzę.~ ARYST~I wygram.~ PUSTAK~Daj Boże!~
69 I, V | Trzy damule, trzy króle i cztery asiki.~Przedziwna
70 I, V | dziewiątki...~Te mi asy i sekwens pomogły kaducznie.~
71 I, V | bluźnierca.~Bóg cię skarze i za to samo przegrasz może.~
72 I, V | się pokazują gęsto - są i damy,~Katże po tym! Sekwensu
73 I, V | szesnasta,~Dwie kwart major i kapot. Nie gram więcej -
74 I, V | więc dziewięćset dukatów i konie,~Pozwolisz, że się
75 I, VI | na stronie~Zjadł diabła! I podchlebstwo, i moje kartowe~
76 I, VI | diabła! I podchlebstwo, i moje kartowe~Płaci stołkiem.
77 I, VI | twoje.~Co znaczą małpie miny i te twoje lazy?~ PUSTAK~drżąc~
78 I, VI | Mam żonę, będą dziatki - i dzieciom, i żonie~Krzywdę
79 I, VI | będą dziatki - i dzieciom, i żonie~Krzywdę czynię. Co
80 I, VI | ten truteń tchnie na mnie i pluje, i sapié!~ PUSTAK~
81 I, VI | tchnie na mnie i pluje, i sapié!~ PUSTAK~A, już też!
82 I, VI | ARYST~Podaj mi zegarek!~I tłucze się, i tłucze, jak
83 I, VI | mi zegarek!~I tłucze się, i tłucze, jak po piekle Marek.~
84 I, VI | Jużci muszę uprzątnąć graty i rupiecie.~Pan karty podarł,
85 I, VI | Człek pilny, a pan zawsze i gdyra, i kwoczy...~ ARYST~
86 I, VI | pilny, a pan zawsze i gdyra, i kwoczy...~ ARYST~Ciszéj,
87 I, VI | gotową.~Tu chce podać peruką i upuszcza~~ARYST~z gniewem~
88 I, VI | kładzie ją na głowę Pustakowi i każe, żeby się przejrzał~
89 I, VI | warkoczu?~ ARYST~Od czegóż pręt i szczotka? Na, patrz, wytrzeszcz
90 I, VI | moda z kaprysu głupia jest i letka.~Każe sobie podawać~
91 I, VI | kieszenie~~PUSTAK~na stronie~I Żyd, co z kontrebandą zmyka
92 I, VII | Filozof, podejrzliwy, szuler i zazdrośny.~Poszedł do żony -
93 II, I | SCENA I~Aryst i Fircyk~~ARYST~Masz
94 II, I | SCENA I~Aryst i Fircyk~~ARYST~Masz dziewięćset
95 II, I | Powiedział Marcyjalisz i za nim [ja] idę.~Każdy człowiek,
96 II, I | mieszkaną od graczy?~Wyższe i niższe stany, panowie i
97 II, I | i niższe stany, panowie i kmiecie...~Tej różnicy nie
98 II, I | tak niepewny zysku, jak i szwanku.~Tym próżne, tym
99 II, I | szarłat, gronostaj, kożuchy i gunie -~Więc kto co weźmie,
100 II, I | Całym światem przypadek i los rządzi ślepy:~Temu dał
101 II, I | lemiesza!~Nie krzywdź ludzi i cnoty, nie powstawaj na
102 II, I | zacnej nie wziął przez ażardy~I cnoty swoich przodków, czemuś
103 II, I | który powinności swoje zna i pełni,~Który próżen ambitu,
104 II, I | wszystko obojętnie patrzy się i śmieje,~Czy kto stanął wysoko,
105 II, I | szczęścia.~FIRCYK~Śliczny morał i nie mniej piękny wzór człowieka!~
106 II, I | zjeść z masłem kawał chleba~I, żebyś nie żałował, długo
107 II, I | pierwszy dam ton śmiechu,~I, mówiąc prawdę, rzecz ta
108 II, I | rzeczą, co na dwoje~Być może i nie może, wydawać się boję.~
109 II, I | boję.~Co, kto, jak, gdzie i kędy - mnie to wiedzieć,
110 II, I | proszę bez zawodu.~FIRCYK~I owszem.~ARYST~ściskając
111 II, II | naprzykrzy, mniema, że ich raczy!~I prosi, i całuje, i za ręce
112 II, II | że ich raczy!~I prosi, i całuje, i za ręce chwyta,~
113 II, II | raczy!~I prosi, i całuje, i za ręce chwyta,~Jak gdyby
114 II, II | człowiek świata,~Zacny, ludzki i grzeczny, lecz się nierad
115 II, III | z koncertem, z tańcami~I właśnie w tym zakładam moje
116 II, III | to wszystko dziś jeszcze i tego wieczoru.~ŚWISTAK~Nic
117 II, III | jak hulać. Ale skąd osnowa~I wątek na te rzeczy?~FIRCYK~
118 II, III | innego!~FIRCYK~Weź konie i drapnąwszy co tchu do Warszawy~
119 II, III | nam tu uciechy, rozkosz i zabawy.~Lecz wara wygadać
120 II, III | pieniądze wygrałem, tu je i zostawię.~ ŚWISTAK~Ale czas
121 II, III | aktorów do grania opery~I tych sprowadź. Jest też
122 II, IV | stan swój niski~Lepszą dolą i prędsze od nas mają zyski~
123 II, IV | prędsze od nas mają zyski~I gdyby przyszło wejrzeć w
124 II, IV | Podstolina~już na głowie ubrana i w sukni ustrojonej, ale
125 II, IV | znaczy to zmieszanie wstydu i rzewności,~Łagodności i
126 II, IV | i rzewności,~Łagodności i grozy, męstwa i słabości?~
127 II, IV | Łagodności i grozy, męstwa i słabości?~Wszystko to tysiąc
128 II, IV | Pókiż to tych waćpana żartów i swywoli?~Nie widzę w nich
129 II, IV | wam przywiązanie, względy i szacunek.~Zamiast co byś
130 II, IV | co byś pokorny, powolny i cichy~Miał szukać wzajemności,
131 II, IV | karesy.~Służ, nadskakuj i bój się, i wahaj w nadziei:~
132 II, IV | Służ, nadskakuj i bój się, i wahaj w nadziei:~Te są drogi
133 II, IV | moje możesz znaleźć łatwe~I jeśli jaka w mojej duszy
134 II, IV | mnie wzgląd dla Podstoliny~I jeśli co się żartem z moją
135 II, IV | zaś taka miłość lekka jest i płocha.~Serce, które prawdziwie
136 II, IV | się odmienię,~Kończę żarty i nudne zaczynam wielbienie.~
137 II, IV | patrząc na moję rzewność i rozpacze~Wzruszysz się,
138 II, IV(3)| sposoby rozmaitych rozrywek i bawienia panów.~
139 II, VI | o tym, że go kocham, wie i z tego szydzi.~Na cóż mi
140 II, VI | wierna zasłona~Myśli - ach, i od niego zostałam zdradzona!~
141 II, VI | Lecz za co nań powstaję i wcześnie troskliwa~Gardzę
142 II, VIII | cały jak kamień w wodzie, i to nie na dnie.~Otóż jest
143 II, VIII | rozejść z ludźmi, wdowa, i ze światem.~Dziś kocha -
144 II, VIII | nią wiek przepędzać nudny i osobny?~Jakbym rada co prędzej
145 II, VIII | Musi to być coś siwe, stare i wąsate...~
146 II, IX | FIRCYK~Kocham się.~KLARYSA~I ona~Ma to być niby twoja
147 II, IX | małżeństwa zamiarze,~Pierwsze i nieszczęśliwe!~KLARYSA~Tak
148 II, IX | cudów wiek nasz grzeszny i niesforny.~FIRCYK~z zapalczywością~
149 II, IX | Gdybym dziś nie miał pociech i wsparcia w rozumie...~KLARYSA~
150 II, IX | KLARYSA~Co ja widzę? Starościc i gniewać się umie?~FIRCYK~
151 II, IX | wasza zażyłość,~Przyjaźń i krew nieszczęsną moją wesprą
152 II, IX | Byłażby sroga, widząc łzy moje i modły?...~Ale kto to ten
153 II, X | kobieto!~Ty wiarołomna! I ty, zdradny przyjacielu,~
154 II, X | godzi więcej ostrożności~I chociaż męża nie mieć swych
155 II, X | Możnaż być takim waryjatem~I ją lżyć, i na siebie samego
156 II, X | takim waryjatem~I ją lżyć, i na siebie samego być katem?~
157 II, X | najmiększą lubieżnością tchnące?~I ja na te krwią zimną patrzałbym
158 II, X | ciebie, szanuję twe błędy~I jeśli ci wybaczam, przez
159 II, X | Ale nie byłbyś dzieckiem i bajów nie prawił!~Zostaw
160 II, XI | swymi kwestarzami,~Z kwestą i ze wszystkimi w świecie
161 II, XI | Przecież w kościele dla pani i pana~Pierwsza ławka jak
162 II, XII | SCENA XII~PUSTAK~sam~Niezłe i to.~Kochany pan! Kiedy da,
163 II, XII | Nieszczęście! Czasem jeszcze bywa i tu w modzie,~Lecz nie między
164 II, XII | Lecz nie między pierwszymi, i jeśli trafia się,~To się
165 II, XII | jak niegrzeczny,~Podły i w obcowaniach ludzkich niebezpieczny.~
166 II, XII | Wyzierać moich dziewcząt - Basi i Dorotki.~Skoro się zabierają
167 II, XII | zabierają panowie do tańca,~Toć i mnie ze Świstakiem nie mówić
168 III, I | SCENA I~ Pustak, Świstak~ŚWISTAK~
169 III, I | dmuchać, podrażniłem pszczoły~I tak ni stąd, ni zowąd, ni
170 III, I | Niezabawem przybędą Basia i Dorotka.~A jeszcze jak nadobne,
171 III, I | Jeżeli nie na ludzkie troski i frasunki?~Ja sam, kiedy
172 III, I | skuteczne ulepki z wina i gorzały,~Potem choć pod
173 III, I | smaczniej jak trzeźwy śpię sobie i chrapię.~Ani mnie sny umartwią.
174 III, I | zawsze jak skromny baranek~I przyjmie, i dozwoli niewinnych
175 III, I | skromny baranek~I przyjmie, i dozwoli niewinnych cacanek.~
176 III, I | mieliśmy dziś łakocie spasać~I dobre trunki spijać, i z
177 III, I | spasać~I dobre trunki spijać, i z pięknymi hasać.~ŚWISTAK~
178 III, I | Już mi się też nareszcie i przykrzyć zaczyna.~PUSTAK~
179 III, I | Chcąc zjednać honor sobie i panu z biesiady.~Przyjeżdżam
180 III, I | PUSTAK~Jechał tam sęk i Włochy, i wasze kastraty,~
181 III, I | Jechał tam sęk i Włochy, i wasze kastraty,~I basy,
182 III, I | Włochy, i wasze kastraty,~I basy, i dyszkanty, tańce,
183 III, I | wasze kastraty,~I basy, i dyszkanty, tańce, i aryje -~
184 III, I | basy, i dyszkanty, tańce, i aryje -~To, to u mnie opera,
185 III, I | u mnie opera, kiedy jem i piję.~Ale mówiąc o twoim
186 III, I | omglewał, przepadał, umierał~I z trzewiczków wypijał, i
187 III, I | I z trzewiczków wypijał, i proch z śladów zbierał.~
188 III, I | Do koni!~Może też w nim i miłość nareszcie osłabła.~
189 III, I | nareszcie osłabła.~Ale oto i twój pan idzie.~Odchodzi.~
190 III, II | do gaju.~ARYST~Gdyby też i do piekła, szukaj ich, hultaju!~
191 III, II | tyle...~Choćbym wreszcie i poszedł, pewnie się pomylę.~
192 III, II | zwalać umyślnie, siać chwasty i zielska...~Miała to fantazyja
193 III, II | siedzi.~ARYST~Ja bo tak chcę i każę...~PUSTAK~Nie ma tu
194 III, II | go zobaczysz Żydem, patrz i już masz muca,~Niechże się
195 III, III | Wyście nam pokaziły młodzież i kobiety!~Lecz kiedy gust
196 III, III | stąd czułość, gniewam się i żalę,~Przekładam nieuczciwość,
197 III, III | Schodzą się znowu razem i idą do lasu.~Chyba że się
198 III, IV | należy,~Ale po co odwleka i ciągnie na daléj?~Kocha
199 III, IV | zapraszał na gody.~PODSTOLINA~I to ma być zapewne?~ARYST~
200 III, IV | Przynajmniej, że zamyśla i sam o tym gada,~Ale u niego
201 III, IV | Lecz nareszcie choćby się i ożenił, czy to~Z tak płochą
202 III, IV | jak źle dobrane małżeństwo i głupie.~Ale żeby podobne
203 III, IV | Ale żeby podobne nie było i nasze,~Pozna imość, że nie
204 III, V | Przez zbytek rozrzew[nie]nia i zapału siły -~Wyszła z kresów
205 III, VI | Na stronie~Ustraszę ją i pana tym samym podrożę.~
206 III, VI | kocha jednej pani młodéj~I w dostatki zamożnej, i pięknej
207 III, VI | młodéj~I w dostatki zamożnej, i pięknej z urody...~Ma to
208 III, VI | oczy~Zawsze raźny, powolny i sługa ochoczy.~Odchodzi.~
209 III, VII | Owszem, w zakład szacunku i przyjaznych chęci,~Miło
210 III, VII | mam rozpaczy drogę...~Otóż i on - chciałabym uniknąć -
211 III, VIII | FIRCYK~Tam, gdzie mnie smutek i rozpacz zagrzebie,~Mimo
212 III, VIII | obrazy~Mojego odrzucenia i twojej urazy.~Wiem wszystko,
213 III, VIII | Gotowałem łzy, rozpacz... i ten krok wzgardzony!~Sroższe
214 III, VIII | szkarady,~Oczyszczać się i na mnie własne zwalać zdrady?~
215 III, VIII | Turczyn, nie chcę mieć sarai~I chociaż z jedną w życiu,
216 III, IX | hrabiną!~ŚWISTAK~Bo też i jest co kochać, albo nie
217 III, IX | użyć tego kształtu~Kłamstwa i pana czernić...~Porywa się
218 III, IX | Chciałem pana podrożyć i tym końcem owe~Wymyśliłem
219 III, X | znaczyły serce zakochane,~I to mi pochlebiało. Ale jak
220 III, X | Znać za nim trzyma stronę i wydałaby mię.~Niech się
221 III, X | Co słyszę? - Słyszę to i żyję!~Miłości, nad piekielne
222 III, X | trzeba iść mu do ołtarza~I dać ci rękę, którą w krwi
223 III, XI | gra?~FIRCYK~Skończyła się i masz we mnie szwagra.~Dzisiaj
224 III, XI | FIRCYK~Fraszka, fraszka! I indult, i czas w worku siedzi.~
225 III, XI | Fraszka, fraszka! I indult, i czas w worku siedzi.~ARYST~
226 III, XI | zgoda?~PODSTOLINA~Miłość i rozum śrzodki do tego nam
227 III, XI | spraw ludzkich jest świadek,~I żyć dobrze, i ludzkich strzec
228 III, XI | jest świadek,~I żyć dobrze, i ludzkich strzec się trzeba
229 III, XI | ARYST~Dałby Bóg takie żony i tak piękne stadła!~Ale mi
230 III, XI | ciebie kochająca, wierna i poczciwa;~Humor ten nie
231 III, XII | Klarysa~KLARYSA~do męża~I waćpan to tu jesteś? W jakimże
232 III, XII | wiecznej niepamięci giną!~I on też się żeni.~KLARYSA~
233 III, XII | warowniejszy straże.~ARYST~Niechże i tak! Z tym wszystkim, nie
234 III, XII | zawsze mąż prześlepi.~FIRCYK~I ja to samo mówię: wierzyć,
235 III, XIII | będzie, mospanie, dukat i butelka.~PRAWNIK~Ale prócz
236 III, XIII | ŚWISTAK~No, no, niechże i złoty... jurystowska dusza.~
237 III, XIII | kwerendzie,~Zbudziłem go i przywiózł. On nam pisać
238 III, XIII | tenore?~FIRCYK~Wszem wobec i każdemu wiadomo to czynię,~
239 III, XIII | tylko chowała swój wdzięk i powaby.~Owszem, wolno jej
240 III, XIII | zaś ta rzecz była trwała i wieczysta,~Do Podstoliny~
241 III, XIII | no, podpiszę, ale będzie i ta nota,~Że świat cały równego
242 III, XIII | jak ty nudniejszego mędrca i dziwaka.~Odchodzą.~
243 III, XIV | SCENA XIV I OSTATNIA~PUSTAK~sam~To wór,
244 III, XIV | drugiego gada,~A jak w tym, tak i w owym śmieszna równie wada.~
|