Svestenomucenik Rafailo (Momcilovic), iguman manastira Sisatovca

Rafailo (u svetu Gerogije, Djordje) Momcilovic rodjen je 23. aprila 1875. godine od oca Velimira i majke Perside, u backom mestu Deronje, gde je zavrsio osnovnu skolu. Kada je navrsio deset godina odlazi u manastir Kovilj, a potom u manastir Bodjane. Monaski postrig primio je 26. oktobra 1896. godine u manastiru Manasiji od igumana Mirona (Djordjevica). Mitropolit Mihailo rukopolozio je Rafaila, 23. novembra 1896. godine, za jerodjakona. Uporedo sa duhovnim uzrastanjem, Rafailo je usavrsavao i slikarsku vestinu. Likovno obrazovanje sticao je u Beogradu, Moskvi i Italiji. Uradio je ikonostase u crkvama u Velikoj Krsni (1902), manastiru Rakovici (1905/6), Paciru i Gornjem Kovilju (1908-10) i u crkvi Ruzici u Beogradu (1925/6). Jeromonah Rafailo uradio je dosta pojedinacnih ikona, zatim portreta crkvenih licnosti, a bio je i odlican pejzazista.

Drugi svetski rat arhimandrit Rafailo docekao je u manastiru Sisatovcu kao iguman. Ustase su ga uhapsile, zajedno sa trojicom sisatovackih monaha, 25. avgusta 1941. i otpremili vozom za Slavonsku Pozegu. Tokom putovanja iguman Rafailo je mucen na razne nacine: udaran raznim predmetima i cupana mu je brada. U logoru u Slavonskoj Pozegi nastavljeno je stradanje svestenomonaha Rafaila. Posle nezapamcenih muka izdahnuo je 3. septembra 1941. godine. Do danas nije poznato gde je sahranjen.

Na redovnom zasedanju Svetog arhijerejskog sabora Srpske pravoslavne crkve 1999. godine, iguman Rafailo proglasen je za svetog i unet u Imenoslov Srpske crkve kao svestenomucenik. Datum njegovog spomena je 3. septembar - dan postradanija.

TROPAR PREPODOBNOM RAFAILU gl. 8.

Vtebje otce izvjestno spasesja jeze po obrazu prijim bo krest posljedoval jesi Hristu, i djeja ucil jesi, prezirati ubo plot, prehodit bo: priljezati ze ot dusi vesci bezsmertnjej, tjemze i so angeli sradujetsja, prepodobne Oce Rafaile duh tvoj.