1: Fjala Kur’an në përkthim do të thotë: Ai që lexohet.
2: Fjalën “përkthim” e zëvendësuam me shprehjen “interpretim i domethënieve” për shkak se asnjë përk[...]
3: Mund të përkthehet edhe si “Kërkoj strehim…”
4: All-llahu- Zoti i Vetëm, i Adhuruari, Qenia më e lartë që ekziston, Krijuesi i gjithësisë, i të d[...]
5: Sipas komentit të Ibn Kethirit “shejtanir raxhim” do të thotë “i larguar nga çdo e mirë” [...]
6: Isti’adheja (kërkimi i mbrojtjes së All-llahut nga djalli): All-llahu xh. sh. thotë: “Kur ta l[...]
7: Sureja Fatiha u zbrit pas sures el-Mudeththir në Mekkë dhe ka shtatë ajete. Vlera e leximit t[...]
8: Emrat e sures Fatiha: “Fatihatul-kitab”- çelësi (fillimi) i Librit; “Ummul-kitab”- nëna e Li[...]
9: Mund të përkthehet edhe si “Në emër të…”
10: Rastet kur përdoret thënia “Bismil-lah”: a) Ebu Melih ibn Usame ibn Umejri transmeton nga babai[...]
11: Nga ‘Uthman ibn ‘Affani r. a. transmetohet se ka thënë: “U pyet i Dërguari i All-llahut a. s. për [...]
12: El-Hamd është fjalë përmbledhëse për nderim, lavdërim, respekt, dashuri, etj. Hamd i bëhet vetëm A[...]
13: All-llahu: Emri i Zotit të Vetëm (rreth këtij emri shih ajetet 59:22-24); Nga Ebu Hurejre tran[...]
14: Zoti: Fjala e përdorur në gjuhën arabe është Rabb. Në gjuhën shqipe nuk ka fjalë ekuivalente me k[...]
15: ‘Alemin është shumësi i fjalës ‘alem (botë) dhe ka kuptim: çdo ekzistim tjetër pos All-llahut (bo[...]
16: Transmetohet nga Ebu Seid El-Mu’al-la: “Derisa falesha në xhami, i Dërguari i All-llahut a. s. më[...]
17: Rahman dhe Rahim: këto emra kanë prejardhjen nga rrënja “er-rahmeh” (mëshirë) në formën superlativ[...]
18: Rreth këtij ajeti Ibn ‘Abbasi ka thënë: “Në atë ditë askush nuk posedon asgjë, ashtu siç posedoni[...]
19: El-'Ibade do të thotë: adhurim, nënshtrim, përulje etj. , ndërsa në aspektin terminologjik do të [...]
20: Udhëzim dyllojësh: a) Teufik: Udhëzim që jepet krejtësisht nga All-llahu, kur All-llahu ia [...]
21: Ata ndaj të cilëve All-llahu ka bekimin e Tij janë lajmëtarët, të sinqertit, dëshmorët dhe të mir[...]
22: Thuhet:“. . . jo në (rrugën) e atyre që je i hidhëruar. . . ” siç janë jahuditë, për shkak se ata[...]
23: “. . . e as në (rrugën) e atyre që kanë humbur!” siç janë të krishterët, sepse ata prej dashurisë[...]
24: Shih fusnotën për ajetin (2:135).
25: Transmetohet nga Ebu Hurejre r. a. se Lajmëtari i All-llahut a. s. ka thënë: “Kur imami thotë ‘Ga[...]
26: Gjatë leximit të Kur’anit, sidomos në fillim të disa sureve hasen shkronja të tilla arabe, për të[...]
27: Frika (takwa) e atyre që frikësohen nga All-llahu (muttekinët) është frikë shpirtërore, si dhe ru[...]
28: E fshehta (gajb) gjuhësisht do të thotë diçka që nuk është parë, por kjo fjalë përmbledh edhe kët[...]
29: Me kryerje të faljes (salatit) nënkuptohet: a) Çdo musliman, qoftë mashkull ose femër, është [...]
30: Dhënia e zekatit: dhënie e një mase të caktuar të pasurisë, që u jepet të varfërve. Atë e jep çdo[...]
31: Ajo që iu shpall Muhammedit a. s. ishte Kur’ani dhe sunneti. Transmetohet nga Ibn ‘Umeri r. a. : E[...]
32: Ahireti është jeta pas vdekjes, ndërsa në përkthime të ndryshme haset edhe si: bota tjetër, jeta [...]
33: Mosbesimtarët thonin se Kur’ani është gënjeshtër, ndërsa Muhammedi a. s. gënjeshtar. D. m. th. kj[...]
34: Transmetohet nga Abdull-llahu r. a. : E pyeta Të Dërguarin e All-llahut a. s. “Cili është mëkati [...]
35: Shih fusnotën për ajetin 64 të sures 29, e gjithashtu komentin (tefsirin) e Ibn Kethirit, vëll. 1,[...]
36: Transmetohet nga Xhubejr bin Mut’im r. a. se e ka dëgjuar të Dërguarin e All-llahut a. s. duke th[...]
37: Transmetohet nga Enesi r. a. : Lajmëtari a. s. tha: “Besimtarët do të tubohen në Ditën e Ringjal[...]
38: Këto fjalë janë të përmendura në Kur’an (7:23): “Ata të dy thanë:-Zoti ynë, ne i bëmë të padrejtë [...]
39: Transmetohet nga ‘Ata bin Jasari: E takova ‘Abdull-llah bin ‘Amr bin ‘Asin dhe e pyeta: “Më trego [...]
40: Ruku’ veprim gjatë faljes (salatit), kur falësi (musal-liu) prej qëndrimit në këmbë përul trupin p[...]
41: Transmetohet nga Ebu Wa’ili r. a. , e ky nga Usame r. a. : “Do të sillet njeriu dhe do të hidhet n[...]
42: Muxhahidi ka thënë: “Manna është një lloj gume e ëmbël, ndërsa Salwa lloj zogu (shkurtëz)” [...]
43: Transmetohet nga Usame bin Zejd r. a. : I Dërguari i All-llahut a. s. tha: “Epidemia (lepra) ishte[...]
44: Një nga popujt e hershëm që jetonte në Musal (Irak) nuk i shoqëronte All-llahut zot tjetër. Pjesët[...]
45: Ky ajet si dhe ajeti (5:69), nuk duhet të keqkuptohen nga lexuesi, sepse siç është e përmendur nga[...]
46: Shih fusnotën për ajetin (2:42)
47: Transmetohet nga Ebu Hurejre r. a. : I Dërguari i All-llahut a. s. tha: “I varfër (miskin) nuk ës[...]
48: Raina në gjuhën arabe do të thotë: “Bëhuni të kujdesshëm; na dëgjoni dhe ne ju dëgjojmë”, derisa [...]
49: Shih fusnotën për ajetin (6:101)
50: Shih fusnotën për ajetin (3:85)
51: Shih fusnotën për ajetin (14:37)
52: Manasik janë rregullat mbi ihramin, tawafin rreth Ka’bes, sajin në Safa dhe Merve, qëndrimin në A[...]
53: Ilah: Ai që adhurohet.
54: Tregimi mbi Zejd bin ‘Amr bin Nufejlin: Transmetohet nga ‘Abdull-llah bin ‘Umeri r. a. se i Dë[...]
55: a) Transmetoi Mugire bin Shu’be: I Dërguari i All-llahut a. s. (ndonjëherë) falej aq sa fillonin t[...]
56: Transmetoi Ebu Seid el-Hudri r. a. : I Dërguari i All-llahut a. s. tha: “Nuhu do të thërritet në D[...]
57: Shih fusnotën për ajetin (2:76) mbi cilësitë e Muhammedit a. s.
58: a) Shih fusnotën për ajetin (13:28) b) Transmetoi Ebu Hurejre r. a. : I Dërguari a. s. tha: A[...]
59: Shih fusnotën për ajetin (14:37)
60: Transmetoi ‘Abdull-llahu r. a. : I Dërguari a. s. tha diçka, dhe unë thash diçka. I Dërguari a. s[...]
61: Transmetoi En-Nu’man bin Beshir r. a. : E dëgjova të Dërguarin e All-llahut a. s. duke thënë: “Ve[...]
62: Shih fusnotën për ajetin (3:85)
63: Saum do të thotë agjërim, gjegjësisht mosngrënie, mospirje dhe mospasje e kontaktit seksual mes b[...]
64: Urdhëri i këtij ajeti është ndërprerë (abroguar) me zbritjen e ajetit të ardhshëm (2:185), me dis[...]
65: Transmetoi Talha bin ‘Ubejdull-llah: Një beduain me flokë të shprishura erdhi te Lajmëtari i All-[...]
66: Transmetoi Ebu Hurejre r. a. : I Dërguari i All-llahut a. s. tha: All-llahu tha: “Do t’i shpall l[...]
67: Xhihadi tekstualisht përkthehet si përpjekje, por nëpër ajete dhe hadithe ka kuptimin: luftë e sh[...]
68: Fitne: sprovim, fatkeqësi, politeizëm (shirk), mosbesim, etj.
69: Transmëtoi Ebu Bekri r. a. : Lajmëtari a. s. na ligjëroi një ligjërim (hutbe) në ditën e Nehrit ([...]
70: Transmetoi Ibn ‘Umeri r. a. : I Dërguari i All-llahut a. s. tha: “Jam i urdhëruar (nga All-llahu) [...]
71: Shih fusnotën për ajetin (2:112)
72: Me pranimin e Islamit, njeriut i falen të gjitha mëkatet e mëparëshme. Kjo ndodh edhe me kryerjen[...]
73: Ç’është thënë sa i takon haxhxh et-temettu’, haxhxh el-kiran dhe haxhxh el-ifrad. . . Dhe kushdo[...]
74: ‘Arafat: Vend mjaft i njohur afër Mekkës, ku haxhxhinjtë duhet ta kalojnë ditën e nëntë të dhul-hi[...]
75: Mesh’herel-haram (Muzdelife): Vend afër Mekkës, ku haxhxhinjtë duhet të ndalen dhe të ta kalojnë n[...]
76: Janë tre ditë të caktuara për ndejtje në Minë gjatë haxhxhit: 11, 12 dhe 13 dhul-hixhxhe, duke th[...]
77: Transmetohet nga Aisha r. a. : I Dërguari u tha: “Njeriu më i urrejtur te All-llahu është ai që m[...]
78: Shih fusnotën për ajetin (2:190)
79: Urdhëri i këtij ajeti është abroguar nga ajeti 9:36.
80: Fitne: Sprovim, fatkeqësi, mosbesim pas besimit, adhurim i tjetërkujt pos All-llahut etj. [...]
81: a) Transmetohet nga Ebu Hurejre r. a. : I Dërguari i Allallahut tha: “Ai që betohet duke e përmen[...]
82: Urdhëri i këtij ajeti është abroguar nga ajeti 5:90.
83: El-Mushrikin: politeistë, idhujtarë, paganë, ata që nuk besojnë në njësinë e All-llahut dhe në të[...]
84: Shih fusnotën për ajetin (5:89).
85: Transmetohet nga Nafi’u: Ibn ‘Umeri tregonte për fjalën Ila’-së (kur burri betohet se nuk do t’i a[...]
86: Ç’është thënë për shkurorëzimin hule*: Transmetohet nga Ibn ‘Abbasi r. a. se: Gruaja e Thabit bin[...]
87: a) Mëkati i atij që e lëshon faljen e namazit ‘Asr (Ikindi) me qëllim*: Transmetohet nga Ibn ‘[...]
88: Transmetoi Salih Havati ose Salih bin Ebi Hathme sa i takon atyre që dëshmuan namazin e frikës në [...]
89: Transmetoi El-Bera’: “Një njeri lexonte suren Kehf, dhe ai kishte një kalë të lidhur afër tij me d[...]
90: Shih tefsirin e Taberiut, vëll. 2 fq. 632.
91: A. Transmetoi Xhabir bin ‘Abdull-llahu r. a. : I Dërguari u tha: “Më janë dhënë pesë (cilësi) të c[...]
92: Kursij: tekstualisht përkthehet si karrige, ndonjëherë gabimisht përkthehet si Fron. Kursija që ë[...]
93: Fjala tagut përfshin një varg kuptimesh: ajo ka kuptim të çdogjëje që adhurohet përveç Zotit të V[...]
94: ‘Umeri r. a. tha: “Kjo është shembulli i një njeriu të pasur, i cili bën vepra të mira jashta res[...]
95: Hikme: letrarisht do të thotë urtësi, por këtu ka kuptim dituri dhe të kuptuarit e Kur’anit dhe s[...]
96: Fjala arabe Ilhafa do të thotë: “të lypësh me pashqitësi (këmbëngulje)”, ndërsa Imam Taberiu në T[...]
97: Transmetoi Ebu Hurejre r. a. : Lajmëtari a. s. tha: “Shtatë njerëz do të jenë nën Hijen e All-lla[...]
98: Riba': Kamatë e cila ndahet në dy lloje: a) riba en-nasi’a, interes në paratë e dhëna si hua dhe [...]
99: Transmetoi ‘Aun bin Ebu Xhuhejfe r. a. : Babai im bleu një rob i cili e praktikonte lëshuarjen e [...]
100: Transmetoi Ebu Se’id El-Hudriu r. a. : Një herë Bilali i pruri hurma “barni” Lajmëtarit a. s. dhe [...]
101: Transmetoi Ebu Hurejre r.a.: I Dërguari i All-llahut tha: “Një njeri u jipte hua njerëzve, dhe shë[...]
102: Transmetoi ‘Aisha r.a.: I Dërguari i All-llahut a.s. bleu ca ushqim me hua, dhe si kapar la armët[...]
103: Transmetoi Ebu Mes’ud El-Bedri r.a.: I Dërguari i All-llahut a.s. tha: “Atij që i lexon dy ajetet[...]
104: El-Muttekin: shih fusnotën për ajetin (2:2).
105: Bashkëshorte të pastra (Ezwaxhun mutahherat): shih Tefsirin e Ibn Kethirit vëll. 1, faqe 63, si dh[...]
106: As’har (suhur) është e treta e fundit e natës që zgjat deri në agim, te ne kohë e njohur me emrin[...]
107: Shih fusnotën për ajetin (3:85).
108: Shih fusnotën për ajetin (3:73).
109: Rreth thënies së All-llahut a.xh. “All-llahu ju tërheq vërejtjen prej (dënimit të) Tij.”: Tran[...]
110: Shih fusnotën për ajetin (3:85).
111: Merjem letrarisht do yë thotë: shërbetore e All-llahut.
112: Mihrab: vendfaljeje ose dhomë private.
113: Shih Tefsirin e Kurtubiut vëll.4, faqe 82.
114: Transmetoi Ebu Hurejre r.a.: I Dërguari i All-llahut a.s. tha: "Askush nuk ka folur në djep pos t[...]
115: Ata që janë të shurdhër ndaj të vërtetës
116: Ata që nuk flasin të vërtetën
117: Transmetohet nga Seid el-Hudrij r.a.: Lajmëtari i All-llahut tha: “Kur varrimi është gati dhe kur [...]
118: a) Transmetohet nga Ebu Hurejre r. a. : E dëgjova Lajmëtarin e All-llahut duke thënë: “Asgjë nuk k[...]
119: Fasikë: rrebelë, mëkatarë, mbrapshtanë.
120: Është bërë përpjekje për përkthimin më të afërt të emrit Selam.
121: Në gjuhën angleze fjala Aziz është përkthyer si Compeller, që do të thotë: Ai që me forcë vendos d[...]
|